Miljardendans in het arme Sardinië
HET IS GEEN EILAND MEER,
ZEGT MEN IN ROME
Een excentrieke „miss" kocht er de
weidegronden der herders
Costa Smeralda, Smaragden Kust
Vondst
Hij kwam weer veilig thuis
DE SPiON VAN PEARL HARBOR
in het ZiH'kliclit
Bd o isdie loodsen
staken
Vanavond
ministerraad
J5fS
v B
ZATERDAG 3 MAART 1962
PAGINA 9
oni HET STUK SARDINIë, dc kust van Gallurië,
tv»"?1}?15 tloor de j°n§c ASa Khan gekocht, wil hij
dri 3 .toeristencentra laten bouwen, elf hotels,
aan zend bungalows. Voorts laat hij er straten
boi Cggcn' jachthavens, vliegvelden, een museum
kanV^?" verder alles aanleggen, wat toeristen
Uaa- i maar ook ri^ke vakantiegangers.
nisn10'in komcn er levens golfterreinen, grote ten-
Pobp t wortlen er langs dc kust aparte kam-
nieuw fn neergezet voor de beoefenaars van de
dit ai]SLC sport: het onder water jagen en teneinde
hij s Wat meer couleur locale te verlenen, gaat
Die tWaalf vissersdorpjes in oude stijl stichten.
Voe71SSers kunnen dan tevens zorgen voor de aan
ton Va? zeebanket. Natuurlijk komen er ook stra
ks ®rleidinS> elektriciteitswerken kortom al-
«efirt bet leven gerieflijk kan maken. Want ge-
tam u1S dc kuSt Van Gallurië thans niet. Ze is
e ijk woest, de grond is er onvruchtbaar en de
a wordt door tal van inhammen doorbroken,
kustlij'
die diep in het land snijden. Het museum zal die
nen voor het inrichten van een aantal collecties van
Sardinië's volkskunst, zoals aardewerk, borduur
sel. nationale kostuums etc. mitsgaders alles, waar
op de Aga Khan aan oerkunst Van het land beslag
kan leggen. Dus uit de tijd, dat onbekende volken
in de merkwaardige bouwsels leefden, de nuraghi.
Er is nog 'n plan voor een oceanografisch instituut,
waarvan de geleerden de zee zullen bestuderen en
waar in aquaria allerlei merkwaardige zeebewo
ners zullen kunnen worden gadegeslagen. Natuur
lijk worden er ook bioscopen gebouwd, wellicht
een casino en tal van andere etablissementen, waar
vakantiegangers, wanneer ze genoeg van de natuur
hebben, zich zullen kunnen vermaken. De Aga
Khan verwacht hier elk jaar dertig duizend men
sen te zullen zien verschijnen. Om hen te lokken,
heeft hij alvast een mooie naam voor zijn stuk Sar
dinië gevonden: de Costa Smeralda, de Smaragden-
kust
Kha° g0ns sommige berichten zou het eigenlijke doel van de Aga
hiorn1. Z^n' een soort vr7jstaat °P te richten voor de vele rijken, die
kuntin,n^ee! aan d° khvièra en in andere oorden zich niet meer rustig
VanT'? onlsPannen> omdat ze, vooral wanneer ze zich in gezelschap
vindo 010emdkeden' a*s filmsterren, kunstenaars en sportlieden be-
herV u ^ergens veiüg zijn voor dc fotografen, waarmede menig hun-
die a?n de stok beeft gehad. Talrijke bekende persoonlijkheden,
Omffoen *a aan de Rivièra bezitten, moeten die met hoge muren
Sensat-Cn' tene™de niet dagelijks door de nieuwsgierigheid van op
fotov'7erhalen Uit ziinde reporters en op sensationele foto's jagende
dra pi!c> Cn worden lastig gevallen. Die kunnen aanzienlijke be
de Vr n, VGrdienen aan platen, welke waardig worden geoordeeld,
vsrle Van kranten en tijdschriften met miljoenenoplagen te
hencp0 g8n' Gre^a Garbo's villa en haar vermomming zijn teke-
lust Voorbeelden van de wijze, waarop velen zich tegen de sensatie-
aanie'°etenbeschermen. °fschoon er heel wat zijn, die het er juist op
In gg0n, in het nieuws te komen, met foto of niet.
bjk T ritstaat' d'° dan dc Smaragden Kust zal heten, zullen feite-
c'ub n S bevoorrechten worden toegelaten, als in een exclusieve
A.a K,° gemiddelde toerist zal geen kans krijgen, het domein van de
presif]-an tc betreden. Karim heeft zich reeds met de titel van
titei ^eto°ld- Althans volgens de sensatiepers.... Maar deze
bet cn-' betrekking hebben op het feit, dat hij president is van
rige ,ncern' dat de Smaragden Kust gaat exploiteren. Voor het ove-
'n alle t i Gnassls cen dergelijke onderneming aangewreven. Hij zou
buurt S le .een gedeelte van de kust van de Adriatische Zee in de
van 1 riëst hebben opgekocht
'sol v°°r Zei' zich ten zeer"
h,
excentrieke ..miss
Slechts een onderdeel....
■MH
3L.W
wm
Ereburger
de Veroveraar
naam Takeo Yoshikawa is vrijwel onbekend. En toch was het de/.e
spion, wiens werk de aarzelende Verenigde Staten in de oorlog dreef.
Takeo Yoshikawa en Pearl Harbor zijn onverbrekelijk aan elkander
verbonden. Maar omdat deze knappe Japanse spion die men de Ja
panse Abel zou kunnen noemen, het verkoos te zwijgen cn pas na
vele jaren iets van zijn aandeel in dc overval op Amcrika's grote
vlootbasis op Hawaii' onthulde, bleef hij onbekend, uitgezonderd dan
voor de inlichtingendienst van de Amerikaansê marine. Deze dienst
kwam er helaas veel te laat achter, wie de gevaarlijke man was, wiens
activiteit het mogelijk maakte, dat een Japanse vloot de 39 eenheden
van de Amerikaanse, in de vlootbasis geconcentreerd, bij verrassing
kon overvallen, zonder al te grote risico's
Ill volle vrede.
Ongevaarlijk
400 miljard lire
i-isLgt-
00'
vaJ1
In
Italianen, v.an het v.ajstëla'nd gingen er
tóe over. hun vakantie op het, goedkope
Sardinië door te brengen, en te genieten
van de prachtige landschappen, die fraaie
be.rgpanorama's de in4 totaal bijna twee
duizend kilometer lange stranden Op
de Italianen volgden de buitenlanders.
De hotels sprongen uit de grond op. Maar.
dat springen ging toch nog veel te lang
zaam. Het toeristenverkeer ontwikkelde
zich met verbazingwekkende snelheid
Het lang vergeten Sardinië, het eiland,
waarhe.en slechts enkele verbindingen
over zee bestonden, werd als het ware
ontdekt, Thans is de situatie zo, dat in de
zomermaanden overal plaatsgebrek is!
Feitelijk is Sardinië niet eens in staat be
hoorlijk de stroom op te vangen, welke
mede als gevolg van de activiteit van de
Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer
ontketfchd is.
Wat de Sardijnen self deden, ver
dween spoedig in het niet bij hetgeen
door de buitenlanders en Italianen van
het vasteland ter hand W'erd genomen.
,0°k KallJ-'i16, schreven we zoeven. Wel,
bk in o Aga Khan heeft aanvanke.
Sard;?-- e gewerkt, om zijn stuk
- maragdku-'de SmaraSden Kust of
gen,
Ong„ast' zo men wil, bijeen te bren-
AaeCn 1nn eep jaar geleden ver-
^hstadip ruw- met name in het ha-
?oin van t? a' ,dat 'l dichtst bij het do-
Engel co"1? V,gt' een n°gal excentrie.
i n uitap,f"miss zo van het soort, dat
11 kom;ï.r.u0rven waant en nog slechts
C'hiss" 1 verhalen voorkomt. De
?Taatje tl* m terde'r, met iedereen een
kiedenis l ni.e' zl.ln cultuur, zijn ge
en on hif?i-Zljn volkskunst te interes
een en an.
sch,
ste
5ch
'er,
Ier
IbiQ -vwvu, J_/C
^T^binnenK kUSt' steeds
<vr an tleek er 00k wel het
hia naJi? weten. De „miss" trok van
tn ,laans »nrl?t u in- °mdat ze wat
hp lelijk ze ook tamelijk
orders clip uga.ng tot de boeren. Ook de
o. hzarn' bun grote kudden
kudden door het
ai)Ts «en nraTHpap dl'even. maakten
en maar thee haar' al dronk ze
H'
gp6be mp, vermaakte men zich een
hu "lhgieJp,d z derhnge, niet meer jon-
,,ii Prak. m' 1iemand zijn mond voor-
Ga,'ss" hart hot „°en, Was het laat- De
k'at a' ofwel pr?,°tstS gedeelte van La
ben' grond Ganu"e opgekocht. Heel
de» dsrs *an lnhet bezit der scha
lie? Zelf lioèdH? e de meesten hun kud-
z»r2en Ri-1 er Un kinderen voor
lan "d hooj.il ,de met stenen bedekte
%fs' soms LValkpl00k het stuk k4>=t er
er V'aavdoiop11 hele beig, die als vrij
er e en diepblauwCrd >esch,ouwd. al liep
Cn melkwif c^6 'T113"1 langs en lag
U strandje gebleekt
door een
TVI, HET DORP
dis rï der nura9ht.
r°n dater 001 cyclopen gebouwde mu-
e« van ongeveer 1500 jaar
vóór Christus.
even blanke branding, die er zijn ecuwig,
verwikkend, rustgevend lied boven de
stilte der zee uitzong
De ..miss" had al theedrinkend en bab
belend duizenden ha. opgekocht. Eerst i
tegen achteraf belachlijk lage prijzen.
Bij elke herder of boer drong ze ef op
aan, dat hij voorlopig niets over de ver
koop zou zeggen en zeer zeker, de prijs
niet moest noemen, omdat hij eigenlijk
veel te veel gekregen had. Het-zou hem
bij dc belastingen duur te staan komen,
waarschuwde ze beminnelijk. Maar het
opkopen van duizenden ha. gaat ten slop
te niet onopgemerkt voorbij. En het ge
heim van de „miss" lekte uit. Er kwa
men kapers op de kust, handige zaak
waarnemers, die zelf aan de slag gingen,
vermoedend, dat er gegadigden waren!
Toch kon de „miss" na meer dan een
jaar z.g. oude kerken te hebben bezocht,
nagr ruines te hebben gekeken en met de
vrouwen over hun kinderen en hun werk
te hebben gepraat, zich bij de Aga Khan
melden met de mededeling, het funda
ment voor zijn nieuwe domein te hebben
gelegd. De rest er bij te kopen, was
slechts een kwestie van onderhandelen
en ietwat meer dokken, hetgeen op een
totaal van dertig miljoen gulden, alleen
voor kale grond niet zo erg w.as Nog
minder heeft het te betekenen, als een
syndicaat, waarvan je het hoofd bent,
minstens drie honderd miljoen gulden
wil uitleggen, om de plannen te verwe
zenlijken
Uiteindelijk is het opkopen van Gallu.
rië inmiddels slechts een onderdeel van
een groots plan tot exploitatie van het
eiland Sardinië als paradijs voor het toe
ristenverkeer. Dat er mogelijkheden wa
ren, schemerde al in 1950 een aantal Sar-
dijnse kapitalisten en buitenlandse pro
motors voor ogen. Het eiland was door
het krachtige ingrijpen van de Ameri
kaanse bezetters, die er de Duitsers ver.
dreven hadden, malariavrij gemaakt.
KARIM, DE AGA KHAN
Die gaven tich er ook rekenschap van,
dat het eiland rijk is aan natuurlijke
hulpbronnen en slechts het ontbreken van
kapitaal, energie en ervaring een grote
industriële ontwikkeling belemmerde.
Sardinië werd ook te dien aanzien een
ketel, die op springen stond
Sardinië werd voor Italië een nationaal
vraagstuk. Het Sardijnse parlement
Sardinië is er trots op, autonoom te zijn
en zich in het Italiaanse staatsverband
zèif te besturen nam motie na motie
en plan na plan aan, om de modernise
ring te bevorderen, het eiland van cen
verwaarloosde uithoek tot cen stuk
Nieuw-Italië te maken. Men protesteerde
te Home tegen de onverschilligheid, waar
mede daar het probleem van Sardinië
bekeken werd. Het was de, leiding van
de christen-democratische partij, wel
ke zich als kampioen voor Sardinië op
wierp en haar relaties te Rome aan het
Maar hierin dient verandering tc komen.
De landbouw en veeteelt moeten op een
hoger peil worden gebracht. Het 's na
tuurlijk wel idyllisch, op Sardinië grote
kudden schapen en geiten te ontmoeten,
zulks in tegenstelling met Corsica, waar
de reisgidsen niet over de herders en hun
kudden uitgepraat raken, men ze ech
ter zelden aanschouwt, doch een basis
voor een goede economische ontwikke
ling kunnen ze niet vormen.
Zaak is het voorts, de beschikbare wa
tervoorraad rationeel te verdelen, vooral
ten behoeve van de irrigatie. Dan dienen
de minerale rijkdommen van de bodem
goed geëxploiteerd te worden. Sommige
mijnen worden er nog bewerkt als in de
tijd van het Romeinse keizerrijk, toen de
misdadigers erheen gestuurd werden
De plaatselijke industrie moet bevorderd
worden en nieuwe initiatieven dienen te
worden ontplooid. Hiermede wordt geen
blaam op de Sardijnen zelf geworpen, al
hebben ze te lijden onder de nadelen van
hun heerlijke klimaat, o.a. een zekere in
dolentie, want ze hebben een open oog
voor het gebruik van moderne hulpmid
delen. Het aantal mechanische landbouw
werktuigen is er hoger dan in enig ander
deel van Italië, De oogsten zijn smds
1950 op indrukwekkende wijze opgevoerd
hier en daar verdrievoudigd. Dit geldt
zowel voor de landbouw als de tuin
bouw en de wijnbouw, die intussen voor
namelijk in de lagere gedeelten langs de
kusten beoefend worden. De vlakte tus
sen de hoofdstad Cagliari en het stadje
Iglesias is één grote tuin. En zo kan heel
Sardinië worden, zelfs in het bergachti
ge gedeelte.
Wat de. mijnindustrie betreft al is ze
hier en daar ten achter, in haar gche*"
behoort Ze tot de modernste van Italië
en levert ze aanzienlijke produkties van
lood en zink. Inzake arsenicum De
staalproduktie is ook al niet onaanzien
lijk.
Sardinië heeft zelfs een der grootste
hoogovens van Italië en zowaar v
Europa. Dit is van groot belang voor de
thans op gang gebracht wordende in
dustrialisatie.
Nu is de toeristenindustrie in volledige
ontwikkeling. Bij honderdduzenden zul
len de Italianen van het vasteland en de
vreemdelingen komen. Sardinië moet het
Florida van de Middelandse Zee worden.
Karim de Aga Khan voorziet, dat deze
ontwikkeling in een uiterst snel tempo
zal gaan. Hij hoopt zijn Smaragdkust in
zes jaar tijd voor de bezoekers open te
kunnen stellen. De bewering, als zou hij
er een exclusief park van willen maken,
alleen toegankelijk voor lieden met heel
ruime beurzen. js wellicht de wereld in
gekomen, doordat hij bij een officieel
bezoek aan de premier van Sardiniës re
gering verklaarde te willen voorkomen,
dat het mooiste gedeelte van dc kust van
het eiland hetzelfde lot zou ondergaan,
als de Franse Riyièra, die door allerlei
speculaties en de wilde bouw van parti-
HET STADJE ORGOSOLO in het hart
van Sardinië, waar nog steeds de
vendettaheerst
culiere villa's en hotels feitelijk van zijn
kust en stranden beroofd is, omdat alleen
de eigenaars of de gasten ervan uitzicht
er op hebben en waar elk stukje grond
bovendien nog bebouwd wordt, zodat
steeds meer van de oude schoonheid ver
loren gaat.
Prins Krim treedt dus op als de redder
van Sardinië's schoonheid, want hij ver
trouwt, dat de Italiaanse autoritciten ook
elders op het eiland er toe zullen mede
werken. om de toeristische attracties der-
natuur niet te laten overwoekeren,
zorgen voor een rationele verdeling der
stranden en dat ze alle monopolistische
tendensen zullen uitschakelen.
Ilij is door de burgemeesters van de
stadjes Olbia en Arzachena reeds tot ere
burger benoemd. Toen hij er in verband
hiermede recipieerde en cok de pers ont.
ving, deelde hij mede, voor de systema
tisering van zijn Smaragdenkust de bes'o
architecten en landschapkundigen te
hebben aangetrokken, wier eerste taak
het zal zijn, de wilde, ongeëvenaarde
schoonheid der kuststreek te eerbiedigen
c:- in een passende omlijsting te plaat-
T-Tpf vun Wlllpm opslagplaatsen, later gevuld met oor-
AtlOICCI cX.ll V> illCIIX logsmateriaa'. en munitie. Tevens waren
er slaapzalen voor militairen in inge-
richt.
IN CAEN, DE STAD WAAROM tij-1 De^br^grachten warenTn
deus de invasie zo hard gevochten is, dE loop van dE tijd gedempt, de toreps
heeft men een belangrijke ontdek gesiecht de bastions eveneens. Maar
king gedaan. En wel dat het moge- nadat dc gcar.eerden Caen met bommen
ijk is, het imposante kasteel van Wil- bestrooid hadden hun artiUeriel en
lem de Veroveraar te restaureren, het d- Qok d de]. Duits spoe
bolwerk van de man die Engeland ver- of rond Willems kastejl
overde dank zij een invas.e welke voor was gebouwd aan j 8e8choten had.
zijn tijd minstens even indrukwekkend
was oIs die in nn7c iiid kwam n dcel der fundamenten bloot
was als die in onze tijd. te liggen Djt fejt opendc de moge]ijk.
Toen de Tweede Wereldoor.og uitbrak, heid, nog eens goed na te gaan wat'er
lagen er in het hart van Caen enkele eigenlijk van over was en of cr aanlei-
resten van een machtig gebouw. Deze ding zou zijn. om het tot historisch mo-
overblijfseien toonden overigens duidelijk nument te verklaren en het weer in de
aan, welk een omvang het bolwerk van oude toestand terug te brengen in zo
de Normandische vorst heeft gehad. Maar verre dit althans doenlijk was.
een gedeelte ervan was in woonhuizen
veranderd of er waren woningen in ge- CAEN IS EEN STAD, TROTS op zijn
maakt. Andere onderdelen, op zichzelf verleden. Het werd door Willem de Ver-
flinke gebouwen, waren voor militaire overaar gesticht, in de elfde eeuw en
doeleinden ingericht. Op de plaats, waar kreeg reeds in 1412 cen universiteit
een machtige donjon had gestaan, een Thans is het de hoofdstad van het depar-
zwaar versterkte toren, stonden een ka- tement. Calvados en een centrum van han
zerne. de rechtszaal, waarin gedurende del en industrie, maar ook van cultuur
de middeleeuwen recht gesproken werd. In de twee maanden geduurd hebbende
alsmede de kapel, daterend uit de twaalf- strijd om Normandië in 1944 werd oa
e eeuw. Voorts een uit de Renaissance de beroemde katheraal St Pierre ver-
i stammend gebouw, later aan het com- woest. Toch is er nog het een en ander
OBSERVATOR j plex toegevoegd. Ze dienden tot militai- uit het verleden overgebleven. Het kas
teel van Willem de Veroveraar zal hier
van het pièce de résistance vormen. Het
moet er meer dan iets anders de herin
nering levendig houden aan de zoon van
diplomaat...
hertog Robert van Normandië. die door
zijn verovering van Engeland koning
werd. Willem I volgde zijn vader in 1035
op. Het duurde nog wel even. voordat
hij zich er toe zette. Engeland te gaan
veroveren. Dat is een hele geschiednis.
Hij landde in 1086 bij Hastings en ver
sloeg in de gelijknamige slag de Engel
se koning Harald. Deze vond de dood
op het slagveld. Na zijn overwinning ver
overde Willem heel Engeland.
Bij de systematische onderzoekingen
naar de oorspronkelijke afmetingen van
het kasteel zijn zowaar nog middeleeuw
se munten gevonden en een aantal pot
ten en scherven, die straks na hersteld
n lc Zljn- llcl museum van Caen zullen
Dc Rosenbergs, Alger Hiss, dr. Otto, dr. Fuchs, het zi.in slechts enkele overigens In elke bar van Pearl City be- gaan verrijken.
namen van een lange reeks, die voorafging aan Powers, Abel!?Loken we,rd' nf dc «orlorshayen naar bleek, hadden de in de rots
rw i - mct een net van luchtballons voor vlieg- uitsehnnwpn ^rarhtpn rnnr? hw
Ze herinneren eraa^ dat spionage m cn na dc oorlog een wijdvertakt tuigen te versperren, in geval van oor- imposante afmeüngen. Ze waren n!el
bcdrijt is. Voor de Tweede Wereldoorlog waren er weer andere na- ,0s minder dan twintig meter breed en zo
men. Alleen al die van Mata Hari is een begrip geworden.... De Va" Takco hing in belangrijke mate waar twaalf meter diep De donjon
- - - 1 af. of een reeds tien jaar tevoren opge- is veertig meter hoog geweest, zeven en
maakt aanvalsplan zou kunnen worden
uitgevoerd. Hij stelde zijn superieuren in
Tokio niet teleur Tien dagen vóór
de aanval, die in volle vrede met de Ver.
enigde Staten werd uitgevoerd, kregen
de consul en de vice-consul een geheim
twintig meter lang en twintig meter
breed. Het fundament is geheel blootge
legd. waarbij men heeft kunnen nagaan
hoe eerst Lodewijk XII en vervolgens Fr
I van Frankrijk dit bolwerk nog eens
flink hebben versterkt. Tevens kwam
teken, dat het spel spoedig zou beginnen, vast te staan, dat de verdedigingswerken
Met een Japanse lijnboot kwam tevens in de loop der tijd herhaaldelijk veran-
een hoge marine-officier naar Hono'.oeloe derd zijn. naar de behoeften daarvan,
vermomd als steward. Hij kreeg bezoek Het kasteel van Willem de Veroveraar,"
van de vice-consul, in verband met een alhoewel het dan niet helemaal opge-
visum voor zijn paspoort ontving bouwd zal worden, belooft ook vanwege
nog een schat van gegevens, gedurende zijn historische waarde een grote attrac.
de laatste dagen in allerijl ingezameld, tie voor Caen en voor heel Normandië
Takeo had er zijn leven voor in de waag- te worden,
schaal gesteld, dacht
hij, maar later,
Zo weinig wist de inlichtingendienst taak het was, alles te weten te komen alelk dat geen stervebng hem ver
van hem, dat hij hem naar zijn vader- over de Amerikaanse Zuidzeevloot en de, a
land terug liet sturen, omdat hij in het Amerikaanse vlootbases van Guam, Ma-
Ingevolge zijn inlichtingen zou de aan-
bezit van een diplomatiek paspoort was. nilla en Pearl Harbor. Zo hij dan geen
Dit gebeurde in 1942, dus midden in de vliegergeneraal zou worden of een admi-
oorlog. Nog twee jaar lang kon Taken raa', aldus de traditie zijner voorvade-
daarna alles wat hij omtrent de Ameri- ren voortzettend, hij zou toch een belang- va) °P 7 december plaatsvinden. En voor
kaanse marine wist, op het ministerie van rijke rol spelen in de grote strijd, welke het eerst sinds lange tijd lagen er niet LISSTNGEN. 3 maart. Sinds gister
marine in Tokio aan de Japanse oorlog- het land van de Rijzende Zon dc wereld, minder dan negen slagschepen in de ha- t middag twee uur staken de Belgische
voering in de Stille Oceaan dienstbaar heerschappij zou verzekeren en het be- ven Twee stoomden nog net op tijd rivier- en zeeloodsen te Antwerpen en
maken. Dat de'. Japanners ten slotte vangit van gebieden als de Philippijnen. weg. de „Lexington" en de „Enterprise" i viissingen alsmede het nersoneel van
die oceaan weggevaagd werden, was Indonesië, enz enz. Takco seinde al deze bijzonderheden op
niet zijn schuldTeneinde ziin aandeel hierin bii te dra het laatste ogenblik met de diplomatieke htpost bij de monding van de Wcs-
- J aandeel mcn^^J code naar Tokio Ze werden direct door- j terschelde. Het gaat hier in totaal om 250
gen, maakte vice-consul
alias Takco Yoshikawa in Pearl City el
ke dag een vroege ochtendwandeling. Hij
werk zette. Het resultaat was een indruk
wekkend regeringsplan, waarbij miljar- j Het .was een rustig, ongevaarlijk lij
den lires in Sardinië' economie gepompt kendJapannertje, dat in april 1941 tot -
zullen worden. De Sardijnen beloonden vice-consul tc Honoloeloe benoemd werd.dat bij aan het eind van de landtong had. ».„Wnuwins aan t„
dc Democrazla Christiana verleden jaar j onder de naam van Moerimoera. Hij was welke cen natuurlijke bescherming voor „a,,z„ pT, t£rhor iU' tocTin rü
met. een klinkend, nv.rwinnin» hii He een h. itnnnn u'n rustin watnr „rmrl.- ,1„ .nli-.rv.laat» vallcn- Pca" Harbor ag loen in diepe
met. een klinkende overwinning bij de
verkiezingen
Bij een speciale wet stelde de regering
te Rome een bedrag van 400 miljard li
re beschikbaar voor de ontwikkeling van
Sardinië op elk gebied. Dit bedrag zal in
vijftien jaar tijd aan het eiland ten koste
worden gelegd, onder oppertoezcht van
een speciaal lichaam, waarin ook Sardij
nen zitting hebben, zodat de uitvoering
ervan niet van éér. kant bekeken zal wor.
den en zo goed mogelijk op de plaatselij
ke behoeften gericht zal zijn. „La Ri-
nascita della Sardegna", de hergeboorte
van Sardinië, zo werd het plan bloemrijk
gedoopt cn tegelijkertijd werd door het
scheppen van nieuwe verbindingen cen
brug tussen Italic en Sardinië gelegd
,.Het is niet langer meer een eiland" zo
verklaarde een senator, wie de hulpverle
ning aan Sardinië als eenonontwikkeld
gebied zeer ter harte gaat.
Om het plan.goed te kunnen uitvoeren,
werden tevoren nauwgezette onderzoe
kingen gedaan. Hierbij kon men consta
teren, dat 77 procent van de voor de
landbouw beschikbare oppervlakte met
weiden bedekt is of afwisselend voor
weidegrond cn landbouw gebruikt wordt
Sardinië is in dé eerste plaats een land
van Herdérs ènf bbeiren, dus agrarisch,
zoals hét tiouwenj altijd geweest ia.
een van de 150.000 op de Hawai-ei'.an- j 'n rustig water vormde: de ankerplaats
den gevestigde Japanners, die er een van dc Amerikaanse vloot. Bovendien kon
gegeven aan admiraal Nagoemo. die al man. De Belgen willen salarisverhoging
met 31 schepen, waaronder vier vliegdek. j Tijdens een vergadering van dc staker!/
denie ^ke^dag^™r^t^prachtige uUzicht met^e'opdracht ^zorgen zondags^ I ^"middag in Oostende zou worden ge-
ac ac cJKc dag weer t prachtige uitzicht tcndg voQr pearl Harb0r te verschijnen sproken over de duur van de .staking.
en zonder enige waarschuwing aan te De vergadering is tevens bedoeld om de
eisen kracht bij te zetten; Het Neder-
ijverige bevolkingsgroep vormden, waar
van niet gezegd kon worden, dat ze anti-
Amerikaans was, al was Washington ei
al sinds jaren op uit, om Japans expan
sie naar het zuiden tegen te houden. Moe
rimoera was niemand anders dan Takeo
hij er het vliegveld van Ford Island over
zien, dat eveneens een boeiend vergezicht
opleverde, zelfs voor een natuurliefheb
ber. Het Japannertje viel naar bet schijnt
rust, na een genoeglijke zaterdagavond
's Morgens om vijf minuten over acht landse loodswezGn zal trachten de moei-
viel de eerste bom. Eskaders' vliegtuigen Nkheden op te vangen,
scheerden over de schepen De enc ont- n„
ploffing volgde op de andere. De hel P«. staking van de Belgische loodsen
zal niet overslaan. De Nederlandse loods
tingendienst niet op. Trouwens, wat zou
Yoshikawa, oud-vlieger-officier en eener °P zo'n gezonde tijdpassering in de
V_a".de_ Amerikaanse inli^i: Hafbor^CMaar geleden" was,''°uitvo^ I Is rijksambtenaar en het is hem verboden
over geschreven. In het consulaat verl 1 C S Nederlandse loodsen oefe
der belangrijkste experts der Japanse
vloot inzake Amerikaanse marine-aange
legenheden. Zijn loopbaan van militaire
vlieger had hij wegens een maagkwaal
ontijdig moeten afbreken, Hij had dienst
genomen op de vloot, diende eerst als
adelborst en 'uitenant-ter-zee. Reeds in
die tijd verzamelde en bestudeerde hij
alles, wat Kij omtrent de Amerikaanse
marine in handen kon krijgen. Hij wist,
dat, een eventuele oorlog tegen de Ver
enigde Staten ter zee gevoerd zou wor
den. Niets was voor hem onbelangrijk.
Ook simpele berichten of genoeglijke re
portages over alles wat op Amerikaanse
oorlogsschepen betrekking bad, waren
naar zijn gading. Vaak las hij tussen de
regels door meer. dan 'n leek er ooit in
vermoeden zou. Voor hem was elk de
tail befangrijk. Het kon een uitgangspunt
zijn. Deze opvatting bracht hem na zijn
langdurige ziekte, door hem gebruikt, om
meer dan ooit te lezen en te verzame-
open lucht aan te merken zijn geweest?
Ook dat hij vaak ging zwemmen, wekte
geen achterdocht. A' zwemmend kon
,jj0„ pnnil Ho i npn dan °°k normaal hun dienst op de
hun medewerkers all'e belasten en WcstersoheIde ujt Dit betreft een kwart
ren. kort voordat ze gearresteerd^'8"1 Va" de --°^e be,oodsing of om precies
I te zijn 27% procent.
lien de eetiiden er verbenen' on' of er "=i enige, aai ae Wanneer de staking der Belgische
zich lder wa™r hindern"ssenevoor Z Amerikaanse inhcium-1 loodsen lang duurt, zal de scheepvaart
mi den. Een half afgemaakte spipi» h— i
,T??e0»-nag_?^L_h0e. d.e„kustl"n Primes havencomplex was het enige, dat de 1
gendienst vonden
scheepvaart bevonden. Af en toe huurde j picrtje niet van belang'
de vice-consul 'n vliegtuigje op het vlieg- i (loorrla) Tab.„„ J'
veld van Honoloeloe. Hii maakt er Fasn'rda' |akf° Ypslukawa het hem
vluchten boven t eiland mee. die hem als hS.? ®P/elesde. ^''zwijgen verbrak
weloens toevallig over 'n milirair vlieg- c overigens, als soldaat ge-
Ze achtten het pa- van en naar Antwerpen grote hinder on-
[a' dervinden, tenzij deze gebruik gaat ma
ken van de vaart door het Oostgat. die
contractueel door Nederlandse loodsen
moeten worden bemand.
veld voerden. Dat hij va»k te gast was ?ande„,d ,tc Rebben werd zijn rol in I
in een op een hoge heuvel gelegen Ja- s'a&» 001J aan rtc Amerikaan-1
pans restaurant leek voor cen vrijgezel!'. .- ?f toegebracht, aan tic openbaar-
als hij niet verwonderlijk, al had hij er ïw'.isgegcvcn Ili.i syaclittc er acht j
een prachtig uitzicht over de havenwer- mc»c en ook toen bleven zijn ont-
ken hiillingcn slechts tot marinekringen be-1
perkt. nR sensationele ruil van Powers
En Takco zond regelmatig rapporten
naar Tokio. Dp door hem verzamelde ge
gevens vulde hij aan met wat de plaat
selijke pers en de radio over het gar
nizoen mededeelden. Hij gaf in code een
met Abel cn de sinistere activiteit vn
deze laatste ten aanzien van de atoom-
geheimen vestigden weer eens de aan- DEN HAAG. 3 nuart Het i« waar-
dacht op hetgeen een bekwaam en tot j schijnlek, dat hedenavond dc minister-
alles bereid man kan presteren. En dit raad zal bijeen komen. Mogelijk verwacht
lembiUe Japanse inlichtingendienst, met j »S? I metTe romlntische voIrsteS" vvcTke de rc«"in« in de Iool> van de daR nadere
name de derde afdeling van dc Japanse j der bewapening, de aantallen beschik-
marinestaf. Hij werd van de 29 officie- bare vliegtuigen, etc., terwijl hij zich
ren, waaruit deze bestond, de man, wiens 1 speciaal^ interesseerde voor een plan, dat
men vaak van liet werk der spionnen mededelingen van minister Luns, die, zo
heeft! men weet, in Amerika over het Nieuw-
K. H. Guinea-problecm confereert.
