P5^S|
i
g
i
D
op grote
schaal
s
Colofon
rA
lfc*|
9
19
^um.
Precisie-werk
90.000
per
uur
Eindeloze band
mm
MAANDAG 12 MAART 1962
PAGINA S
y
,y
V
e V*
eefl J
II»
-
m*éÊÊËË
I^ERE DAG kondigt een
k^k van de brievenbus in
v biljoenen huizen de komst
de krant aan. De krant
j^^t een onmisbaar element
j.. de huidige samenleving, als pers met dit toekomstbeeld reke-
leUwsbron en als reclame- gehouden en haar nieuwe
b en
rede
ken „ideaal" wordt, ook de dag
bladen in hun uiterlijk van meer
kleur zullen moeten worden
voorzien.
De Maasbode N.V. heeft bij
het bestellen van haar rotatie-
de televisie haar in-
deed vreesden velen
teruglopen van het aan-
krante-abonnees. Deze
®s is niet bewaarheid ge-
v£*en. Wel dwong de tele
s'1® de dagbladen tot nog
Vo e berichtgeving dan
j^heen, omdat het gepra
te eerde evenement op de
iq u^s in bewegende vorm
bp- huiskamer waarneem-
^a.r
D.
Werd.
machine is in staat zich te rich
ten naar de eventuele gewijzigde
omstandigheden, voor zover het
kleur in de krant betreft.
DE NIEUWE rotatiepers is
afkomstig uit Zwitserland. Zij
werd gefabriceerd door de Ma-
schinenfabrik Winkler, Fallert
Cie. te Bern. Deze fabriek spe
cialiseert zich op de fabricage
van rotatiepersen voor het dag
blad- en tijdschriftenwezen. Zij
vervaardigt ook de hulpmachines,
die bij deze persen behoren en
reeds lang voor de tweede we
reldoorlog was de naam „Wink
ler Fallert" in het bedrijf van „De
Maasbode'' een bekende klank.
„De Maasbode" bezat toentertijd
het grootste aantal Winkler-
gietmachines in Nederland. Op
deze gietmachines worden de
halfronde platen gegoten, die het
iw62e drang naar snellere be-
bja J"§eving noopte de dag-
grr?uügevers tot het doen van
6 investeringen. Snellere
lïlachines om het zetsel te
t^ardigen. deden haar in-
si6v6' doch nog kapitaalinten-
Waren de aanschaffin- o o
v&n moderne rotatieper- drukbeeld bevatten en welke be
nodigd zijn om tekst en illustra-
over te
01611 vroeger tevreden met
l>ets l,rProduktie van de rotatie-
j^an 40.000 kranten per uur
PaSina's, thans worden de
aasbode en Het Nieuwe
aasbode en Het Nieuwe
gedrukt met een snel-
ties op de papierbaan
brengen.
Zwitserland is van oudsher het
land van precisie. Een bezoeker
van de „Wifag"-fabriek wordt
geïmponeerd door de minu
tieuze voorbereidingen, die ge
troffen worden alvorens de on
derdelen der drukpersen in fa-
i"
nÜ. C^!lder0n^e^t<:- bricage gaan. Uitgebreide teken
kamers maken detailtekeningen
met de grootste nauwkeurigheid,
waarna voor het gieten der grote
onderdelen houten modellen en
mallen worden gemaakt. De
maatstokken, die in deze afdeling
worden gebruikt hebben een an
dere maat dan de ons bekende
duimstokken. De maatindeling
Per uur, hetgeen wil zeg-
rv at Per uur 90.000 kranten
aardigd worden.
j grotere snelheid dan vroe
gen! echter niet het enige ken-
moderne rotatie-
Vf moet ook ingericht zijn
'leer drukken van kleuren.
v6l{ 5 611 meer wordt de op zich-
^6tls°mbere wereld kleurrijker, der duimstokken op de model-
<Vile er de tijdschriften op na. makerij houdt reeds rekening
tekst als advertenties ko- met de krimping van het metaal.
W^eer en meer in gekleurde Voor de bewerking der onder-
r ink* ons (dit slaat niet °P dlelen staan modernste draai-
1qW. °ud). In de advertentieko- banken, schaafmachines en boor-
van de dagbladen zien machines ter beschikking. De
Zwitser is een van nature nauw
keurig mens, vandaar, dat hij bij
uitstek geschikt is voor het ver-
de eerste schuchtere
meer vrolijkheid in het
der pagina's te brengen.
«h
o pagina:
Week-end-bij lagen der
'^i6eïl keeft kleur ook haar in-
^edaan- Deskundigen be-
dat als de kleuren-televi-
a Voor iedereen te berei-
vaardigen van precisie-produk-
ten. Niet zonder reden is de hor
loge-industrie in Zwitserland tot
een zodanige bloei gekomen.
Om steeds over voldoende
jonge krachten voor de techni
sche afdelingen te kunnen be
schikken heeft Winkler Fallert
een bedrijfsschool met 70 leer
lingen.
Bijzonder imposant zijn de
meetkamers, waar de controle-
instrumenten als microscopen,
tolerantiemallen en meetban
ken ononderbroken de onderde
len op nauwkeurigheid testen.
Om de meetapparatuur op peil
te houden zijn weer speciale
meetinstrumenten aanwezig, die
onmiddellijk een afwijking in de
meetapparatuur signaleren.
De fabriek te Bern heeft
directe aansluiting op de spoor
lijn BaselBern, waardoor breuk
door transport tot een minimum
wordt beperkt. De meeste trans
porten van rotatiepersen ge
schieden echter per vrachtauto.
Zo waren er voor het vervoer
van de machine van dit dagblad
11 vrachtauto's met aanhanger
nodig. Dat deze transporten geen
sinecure zijn moge blijken uit het
feit, dat er onderdelen vervoerd
moeten worden, die soms een ge
wicht bereiken van 3000 kg. Het
totale gewicht van de machine
bedraagt 140.000 kg.
Het zal de lezer ongetwijfeld
interesseren te vernemen, dat de
„Wifag"-pers 17 meter lang is
met een hoogte van 7.50 meter en
een breedte van 5 meter
DE PAPIERROLLEN bevinden
zich op standaards in een beton
nen kelder onder de rotatiepers.
Het bijzondere dezer rollenhou-
ders is, dat zij zo nodig ingericht
kunnen worden om de papierrol-
len zonder onderbreking van het
drukken van de krant aan elkaar
te plakken. Dit wil zeggen, dat
de nieuwe papierrol automatisch
vastgeplakt wordt aan het res
tant van de aflopende papierrol.
Ook hierdoor kunnen weer enigt
minuten, die voor het dagbladbe
drijf kostbaar zijn gewonnen
worden.
Om een begrip te krijgen van
de snelheid, waarmede het papier
zich door de pers beweegt zij
vermeld, dat per seconde 10 meter
papier passeert.
De krant wordt gedrukt met
behulp van halfronde drukvor
men, stereotypie-platen genoemd
Om deze platen van inkt te voor
zien bezit de pers 68 inktrollen
die ervoor zorgen, dat ondank:
de grote snelheid een goed ge
drukte krant wordt vervaardigd
De nieuwe rotatiepers is voor
zien van een volautomatische
elektrische uitrusting der A.E.G.
Ontelbare drukknoppen staan
het bedieningspersoneel der pers
ter beschikking om alle comman
do's naar de schakelkasten over
te brengen.
Drie motoren van 108 p.k. elk
drijven de pers aan en hebben als
bijzonderheid, dat zij in bewe
ging worden gebracht door mid
del van gelijkstroom. De van het
stadsnet komende draaistroom
wordt omgevormd in gelijk
stroom. Doordat men zich van ge
lijkstroom bedient voor de aan
drijving der motoren is een bij
zonder fijne reguleerbaarheid
verkregen.
In totaal werd in de elektrische
installatie der nieuwe „Wifag''-
pers 12 km draad en kabel ver
werkt.
Moge de lezer van bovenstaan
de regels de indruk hebben ge
kregen, dat „zijn" krant gedrukt
wordt op een hypermoderne rota
tiepers, die reeds nu voorbereid is
om te voldoen aan de eisen, die
de toekomst aan het dagblad
wezen zal stellen.
G. M. VAN WAGTENDONK
E MODERNE drukpers is
een bewonderenswaardig stuk
techniek. De mens schijnt overbo
dig te worden, wanneer de reus
achtige apparatuur in werking
komt. Handelingen, die uren en
dagen aan menselijke arbeid zou
den eisen, verlopen snel en doel
matig langs automatische weg.
Geweldige papierrollen slinken
weg in de grijpende banden om
aan de andere kant van het zoe
mende gevaarte in krantenvorm
bedrukt, gevouwen en verzend-
klaar te voorschijn te komen.
De leek op technisch gebied
staart verbaasd naar het omvang
rijke en ingewikkelde gevaarte,
dat een eigen leven schijnt te lei
den met een tempo en energie,
waarbij vergeleken zijn eigen
prestaties maar pover schijnen.
Hij aanvaardt het resultaat, zich
bewust van zijn onmacht tegen
over de machine maar met een
kritische blik op het produkt. De
doorsnee krantenlezer stelt enige
eisen wat betreft de opmaak, in
deling, fotoreportage, maar ver
diept zich voornamelijk in de re
dactionele prestaties, die dank zij
zetterij en drukkerij leesbare
vorm hebben gekregen. De ver
worvenheden van onze technische
tijd worden door vele mensen
vanzelfsprekend aanvaard. Zij be
dienen zich ervan, zijn veeleisend
ten opzichte van de vorm, waarin
de dienst aangeboden wordt, maar
verdiepen zich ternauwernood in
de functie, die de techniek daar
bij verricht.
DE NEDERLANDSE katholie
ken zijn bepaald niet achter ge
bleven, waar het er om ging de
moderne communicatie-middelen
te gebruiken ter versterking en
verspreiding van hun geloof en
levensbeschouwing. Over de wij
ze, waarop pers, radio en televi
sie hun invloedrijke taak dienen
te vervullen, wordt ijverig ge
sproken en geschreven. De tech
nische uitvoering van deze op
dracht laat men graag aan de
„vakmensen" over met als enige
eis, dat hun werk prima in orde
is. Storing of vertraging op dit
gebied worden nauwelijks geduld,
gewend als men is aan de stipte
bediening van de techniek.
De ingewijden van het kranten-
lillplftPl
i
bedrijf weten evenwel maar al te
goed, welke eisen een efficiënte
bedrijfsvoering stelt. Naast een
bekwame redactie is de techni
sche staf onontbeerlijk. En het
zijn de technici, die op hun beurt
de functie van de machine naar
waarde weten te schatten. Zij be
horen nu juist niet tot het slag
mensen, dat zich klein en machte
loos voelt tegenover de moloch
van de machine. In de dertig jaar
geleden vervaardigde film „Mo
dem times" speelde Charly Chap
lin het machteloze slachtoffer van
de tot het uiterste opgevoerde
mechanisatie. Aan het slot werd
hij letterlijk door een reusachtige
machine opgeslokt. Langs enorme
tandwielen, walsen en buizen on
derging hij als een stuk materiaal
de weg van de machinale produk-
tie om tenslotte ternauwernood te
ontsnappen aan de vernietiging
van zijn armzalig persoontje. Hier
werd de techniek uitgebeeld als
een bedreiging van de menselijke
persoonlijkheid
DEZE HOUDING van verweer
tegen de macht van de techniek
kan voortkomen uit vrees en on
kunde. Het baat dan weinig dit te
verbergen achter een houding van
misprijzen of van zich verheven
voelen boven materiële waarden.
Het is wel degelijk een opgave
voor de hedendaagse christen een
positieve houding te bepalen ten
opzichte van de enorme techni
sche en industriële ontwikkeling.
Dat betekent niet enkele welwil
lende woorden en gedachten te
wijden aan de stoffelijke en tech
nische vooruitgang van het mens
dom om dan terstond de vingers
vermanend en waarschuwend om
hoog te heffen tegen de menselij
ke hoogmoed en eigenwaan. Wan
neer de mens maar al te graag ge
bruik maakt van de diensten, die
de machine hem verlenen, moet
hij ook het besef en het inzicht
bezitten, welke waarde de tech
niek heeft.
De machine maakt de mens vrij
door hem te dienen en te verlos
sen van zware en langdurige ar
beid. Maar bovendien gééft de
machine aan de mens een macht
over de natuur, de elementen, da
hem omringende wereld en het
heelal. Bij de opkomst van de
techniek en daarmee van de in
dustrie begon de worsteling tus
sen de behoudzuchtige en de
vooruitstrevende mens, of, anders
gezegd, tussen het gereedschap en
de machine.
Het gereedschap fungeerde als
een verlengstuk van de handen
arbeid. Toestellen zoals molens en
handpersen werden bediend door
natuurlijke energie. De machine
verbrak de onmiddellijke samen
hang tussen mens, natuur en ge
reedschap. Wetenschappelijk in
zicht en technische constructiel
vervaardigen een apparaat, dat,
eenmaal op gang gebracht, zelf
standig werkt. Ook hierin vervult
de mens de opdracht de gescha
pen wereld tot ontwikkeling en
ontplooiing te brengen.
HET GAAT er dus om deze
vrijheid en macht goed en zinvol
te gebruiken. De gelovige mens
dient het bekwaam en doelmatig
aanwenden van de techniek har
monisch in zijn levenshouding op
te nemen. Zakelijk beheer en
technisch vermogen zijn waarde
volle aspecten van ons eigentijds
christendom. Daarom zal het
voor de werkers in een katholiek
dagbladbedrijf een begrijpelijke
voldoening zijn, wanneer een un
to date machine-park in dienst
staat van hun opdracht. Zij erva
ren, dat de techniek geen over
heersende macht bezit maar een
dienende functie te vervullen
heeft.
En wij, lezers, verheugen ons
erover, dat aan onze kritische
eisen op het gebied van nieuws
voorziening en voorlichting nu
ook technisch op hoog peil kan
worden voldaan.
F. BIJLOOS S.J.,
V>
.Jr
mi
aiÉBBgi
MENS
en MACHINE
Fijnmechaniek
v6:
ueiueieix uci uiuiipcisen m ia-
hr, J 1
De commandopost van de nieuw
WIFAG-pers. De leek duizelt het,
maar de vakman weet er wel weg
mee.
W:W»:*»S8
m
Deze courant is gedrukt op de j
nieuwe 48-zijdige Wifag-rotatie-ma-
chine van De Maasbode n.vop pa-
pier van Van Gelder Zonen.
De opschriften zijn gezet uit de
Pascal-letter van de Lettergieterij
Amsterdamwelke letter is gesneden
door José Mendoza y Almeida.
De tekst is gezet uit de Excelsior
letter van de Linotype Corporation.
De clichés zijn van de Reproductie
Compagnie.
