bisschop drukte op de knop en een
krantenlawine zette zich in beweid
f
K'
Ncdr-A-
m
Felix l
r"<
fflno;
Af
■Ai
PERSEN BOUWEN OVER
DE GEHEEE WERELD
W
y
A
TA
liefde en waarheid dienend
it
i
lfM
ik
"otterdam, 12 maart Een mijlpaal,
ne'
O o
Ve„
alzijdige belang-
iJNr van de
«SfK
tSffl
u."
Ldi'
i <5
}ogtepunt, een feit van grote bete-
Cnis voor de katholieke pers, een der
r°otste schreden naar
van
der
12 maart
fen hoe
kenic
pers, een
volledig herstel
wat in explosies en vlammen ten on-.
r ging, het zijn deze karakteristieken
arrnede het moment werd gemarkeerd
^°^erdams bisschop mgr. M. A. Jan
net een druk-op-de-knop vanavond
sen
de
eonc
•Ueufve 48-zijdige rotatiepers van het
i!V
cern De Tijd-De Maasbode te Rotter
in werking stelde.
en Hchte druk op een kleine knop
^assi
een
a metalen cilinders en rubber inkt-
rollen, flitsende messen en eindeloos lij
kende papierbanen kwamen in beweging.
Zwarte, rode, blauwe en gele inktmassa's
vloeiden uit reservoirs op lood vormen en
vermengden zich daar tot alle mogelijke
tinten; de „Deltakrant", feestelijke bijlage
van onze dagbladen, liep van stapel en
zoals bij elke stapelloop versnelde het
tempo tot het moment dat de hoogste
vaart was verkregen. Als een brede baan
liep het papier van de rol; als bezorg-
klare kranten kwam het produkt er in een
snclglijdendc stroom uit.
«ten
Vier voudige vreugde
ivr. v - - *--
r
1 rft*'
A
SSPi,
ff
e „f
pt°;
g«^
Ti jd-Maasbode-pers kreeg een nieuw hart
>or'
i Pp
ïT pf
ice 0
vvÜ
Ie1" a
en 6
spraken, ons claarin moge stermen en
helpen is hetgeen wij vurig hopen en
verwachten. Mag ik Uwe Excellentie
daarom thans verzoeken, tot de inze
gening van de pers te willen over
gaan??"
per
fjjjj s' gloednieuw uit de Zwitserse fabriek, zuiver afgesteld als een
>eikh1 r Ver^' Was 'n Sehru>fc. Een moment, waarnaar in Rotterdam
^a'Zend was uitgezien. Een monument van de groeiende betekenis
e katholieke pers in het Deltagebied dat volop in ontwikkeling is.
iei
ntep
dijk.
'v"r,
en
Ir,
sev
Jtl- D de ogenblik getuige te
?eSeh] aar Was de bisschop, die de
onder wie tal van promi-
Ult het kerkelijk, maatschap-
s°ciaal en publicistisch leven
naar het gebouw aan de Schie-
esi gekomen, om van dit in-
en ingebruikstelling ver-
"'eh zijn gezelschap bevonden
p6 1 'cai"is-generaal van het bis-
rUo °^erdam, mgr. A. C. Schaaper.
en van Rotterdam, mgr. B. G.
en de secretaris van
de zeereerw. heer E
het
E. F.
i
^t)en 0 kringen der nauwst betrok-
lf' b aren aanwezig de heren, dr.
e Goeij, mr. W. H. A. M. Lucas
n Emondts, directeuren van
f? c drukkerij De Spaarnestad,
'H. d ^Ossarissen van De Maasbode
va 6 -hS.ren J- c- F- Mangry. A- H-
dit-p
iii
vereniging, J. A. de Ries van de Kath.
Werknemende Middenstand en J. C.
v. Werkhoven van de K.A.B.
Feest was het ook voor Winkler
Fallert Co A.G., die de pers had
gefabriceerd en geplaatst. Zij was
vertegenwoordigd door de directeur
uit Bern, de heer H. Ineichen en door
de directeur der Nederlandse vesti
ging, de heer P. Scheerhagen uit Am
sterdam. De heer ir. A. Brügger, di
recteur van de verkoopsorganisatie
„Graphicart" was uit Bern overgeko
men en uit Amsterdam kwam de heer
G. J. van der Linden, directeur van
de A.E.G. zijn gelukwensen aanbie
den.
Bijzonder prettig was het weerzien
van de gepensioneerden en de tegen
woordige werkers in de onderneming.
door dc herleefde n.v., aanvankelijk
gebruik makend van de hulp, die de
Nieuwe Rotterdamse Courant ons
bood na de bevrijding.
Van de grond af
„Na langdurige onderhandelingen
met de gemeente kon het terrein wor
den verkregen, waarop dit pershuis
als begin van een nieuw gebouw kon
worden gesticht en hierin konden de
twee gebruikte persen worden ge
plaatst, waardoor we weer baas in
eigen huis waren. Maar daarmede was
dan ook een eind gekomen aan de be
schikbare middelen. Door gelukkige
omstandigheden in verband met de in
tussen aangegane fusie met De Tijd
zijn wij thans in staat gesteld de
moment
Hieraan gevolg gevende, bad mgr.
Jansen de voor deze gelegenheid be
stemde gebeden in het Latijn en het
Nederlands, waarna hij de zegening
verrichtte.
Toen de knop werd ingedrukt, eerst
die van het langzame tempo, daarna
die van de versnellingen veranderde
het aspect van de bijeenkomst even
plotseling als volkomen. Iedereen
bladerde druk in de Deltakrant,
waarbij vooral de aandacht uitging
naar de resultaten van de kleuren
druk.
Toen aan aller nieuwsgierigheid
was voldaan richtte mgr. Jansen zich
met de volgende woorden tot de aan
wezigen.
„Het is met bijzondere vreugde, dat
ik de uitnodiging heb aanvaard om
uw nieuwe rotatiepers te komen in
zegenen.
„Vreugde om het bewonderens
waardige stuk techniek, dus mense
lijk kennen en kunnen, hetwelk in
deze machine gestalte heeft gekregen.
„Vreugde, omdat deze techniek van
de stof dient tot voorlichting des
geestes en aldus aan iedere stoffelijke
waarde ontstijgt om waarden van
geestelijk en blijvend gehalte tot
stand te brengen.
Wat verging.
der Lugt en mr. H. J. Loeff,
deur-hoofdredacteur van „De
e Maasbode", de heer mr. W.
hi
t
'''.icLpedeur-hoofdredacteur van „De
"V*v an der Kallen, de hoofdredac-
dit blad, de heer H. baron
'-Ur rilSweerde, de algemeen direc
te heea,n de N.V. Drukkerij De Tijd
C. H. Leijdeckers, de di-
«er Van De Maasbode N.V. de
h °h' Kuijpers.
d dpg ^holieke Nederlandse Dag-
6 hep/ Werd door haar voorzitter,
^tgi drs. A. Tummers en door de
"rt2 g" adviseur, pater M. Boo-
J-, vertegenwoordigd.
>igeb(*end e te Rotterdam woon-
*le
,alis
,cbe t/
ee»/
etj ^pr°rninenten uit het politieke
,Np„ en naar de plechtigheid ge-
t Ur-
lj zagen de leden der.Staten-
de heren ir. E. H.®Kraay-
M. Lucas, en de
K.V.P. rijkskies-
'var(j °^erdam, de heer mr. F. J. M.
hjdp ^êstelling was er ook van de
^ips r dlotterdamse standsorgani-
V^U( ^erepresenteerd door haar
6lS: de heren ir. G. L. G. van
t. Ujisen v.
de.il1
s>
0 lS f,
i. jj
lVetL atnerbeek van de Alg
Vh gev,
an St.-Adelbert, drs. C.
Kath.
ers vereniging, C. W. van
Xan de R.-K. Middenstands-
'hflig^'aehal, niCt links
'fag-rotatiepers,
inzegening.
de nieuwe
tjjdens de
De bijeenkomst rond het enorme,
glanzende gevaarte werd geopend
door de heer Margry, die het volgen
de zeide:
„Het is mij een groot voorrecht u
allen hier hartelijk welkom te heten,
maar wel in het bijzonder Uwe Hoog
waardige Excellentie, nu u hier zijt
gekomen om deze nieuwe rotatiepers
te komen inzegenen en officieel in ge
bruik te stellen. Dat u dit persoon
lijk wilt doen heeft ons zeer verheugd
en is zeker een bewijs van de grote
waarde, die Uwe Excellentie hecht
aan een goede katholieke pers, die in
uw diocees voornamelijk door De
Maasbode en haar neven-uitgaven
wordt verzorgd.
„Dat het voor De Maasbode een
zeer bijzondere dag is zult u wel kun
nen begrijpen. Door de bezetter ver
boden, alle bezittingen geconfisqueerd,
was er na de oorlog van het bloeien
de vooroorlogse bedrijf met zijn och
tend- en avondeditie niets, maar dan
ook totaal niets meer over. Het was
dan ook een moeilijke zaak, De Maas
bode opnieuw op te bouwen. Wel
werd schadevergoeding verkregen,
maar op vooroorlogse basis was deze
geenszins voldoende het gehele be
drijf op oude leest te herbouwen.
Moeizaam zijn wij begonnen, eerst
door de Maasbode-Stichting, later
De bisschop van Rotterdam, mgr. M. A. Jansen stelt met een druk op de knop de
nieuwe pers in beweging onder liet deskundig oog van het technisch personeel.
middelen te verkrijgen voor de ver
dere uitbouw van de Rotterdamse ta
ken van het Tijd-Maasbodeconcern,
waarvan wij heden de eerste fase ver
werkelijkt zien in de ingebruikne
ming van deze nieuwe rotatiepers.
Het spreekt vanzelf, dat dit voor De
Maasbode een gebeurtenis is van zeer
groot belang en tevens van vreugde
en erkentelijkheid, nu zij haar voor
oorlogse outillage langzamerhand
weer geheel hersteld ziet.
„Hierdoor hoopt de oude Rotter
damse Maasbode thans in volledige
samenwerking met De Tijd in de
toekomst des te beter haar taak
voor de katholieken van Rotterdam
en omgeving te kunnen volbren
gen.
„Dat Gods zegen, die Uwe Excel
lentie straks over deze pers zult uit-
'V
„Vreugde ook, omdat deze pers een
taak krijgt toegewezen van godsdien
stige, sociale, culturele en economi
sche aard voor onze goede stad Rot
terdam en wijde omgeving.
„Vreugde ten slotte, en niet het
minst, om de „N.V. De Maasbode",
die in deze pers een zichtbaar resul
taat mag zien van moeitevolle arbeid.
„De Maasbode" immers was een van
de eerste slachtoffers van oorlogsge
weld en van onderdrukking door het
nazie-regime. Dit strekte „De Maas
bode" tot eer en al moge de weder
opbouw na de oorlog getekend zijn
door nog min of meer pijnlijke lit
tekenen, deze nieuwe pers getuigt
niettemin op duidelijke wijze van
nieuw en sprankelend leven.
„In het gebed, dat de Kerk bidt bij
de inzegening van een pers, richt Zij
zich tot onze Heer en vraagt Zij Zijn
zegen, opdat deze pers ten dienste
moge staan van Hem, die is „de Weg,
de Waarheid en het Leven". In dit ge
bed ligt uitgedrukt de hoge taak, die
aan de katholieke pers is toever
trouwd. Ten slotte immers moet de
pers de waarheid dienen, moet zij de
weg wijzen naar die waarheid en
moet zij alle menselijk verkeer trach
ten te doordesemen van „het Leven",
waartoe Christus ons heeft doen ge
boren worden.
Beginselvastheid
„De pers is in onze huidige samen
leving een onmisbaar middel tot voor
lichting op alle gebied. Dit geldt voor
iedere pers, maar voor een katholieke
pers betekent dit, dat die voorlichting
ten slotte gericht is op de „Blijde
Boodschap" van onze Heer. Dit is
haar diepste beginsel en haar reden
van bestaan.
„Maar dan dient deze voorlichting
dan ook beginselvast cn consequent
te zijn. Een katholieke pers kan geen
sensatiepers zijn. Een katholieke pers
mag in laatste instantie niet zijn in
gesteld om de mensen te behagen,
maar God. Een katholieke pers moet
beginselvast zijn en dus haar lezers
een vaste richtlijn voorhouden.
„Levend uit de volheid van ons
<d»»sten>ajïn «stoften
Sint-Patrlus aan de Efesiërs niet
langer onmondig zijn, heen en weer
geslingerd en meegesleurd door elke
windvlaag, ik bedoel, elke leer, die
door het valse spel van sluwe mensen
wordt uitgedacht om tot dwaling te
verleiden; maar wij zullen ons in lief
de aan de waarheid houden en in
ieder opzicht naar Hem toegroeien,
die het Hoofd is: Christus" (Efes. 4,
14—15).
„Laat deze vermaning van Sint-
Paulus voor, mensen van de pers,
een programma zijn: in liefde de
waarheid dienend. De waarheid
transigeert niet, de waarheid mag
geen geweld worden aangedaan
in de jacht naar persprimeurs.
De waarheid verdraagt geen „heen
en weer, maar is principieel.
Maar, tegelijkertijd, de waarheid
moet in liefde gediend worden. Hoe
principieel de waarheid ook moge
zijn, zij mag in betrekking tot de den
kende en handelende mens niet stug
zijn en star, maar moet menselijk en
soepel worden gehanteerd. „Fortiter
in re, suaviter in modo".
„In liefde de waarheid dienend:
dat is de h-oge, maar tegelijk zo
moeilijke taak van de katholieke
pers. Maar het is dan ook een
taak, die een roeping is. De Kerk
kan niet buiten de pers, die im
mers de „Blijde Boodschap" meer
dan vele andere middelen wereld
kundig kan maken. Aldus is de
(Advertentie)
MODERNE EN
KLASSIEKE VERLICHTING
COUZY - 1e Middellandstraat 72
De „Dcltakrant", feestelijk bijvoegsel van ons blad, komt van de transportband
en wordt aan de gasten uitgereikt.
pers ingeschakeld in het aposto
laat, de zending, die de Kerk te
vervullen heeft.
..Ik ben er zeker van, dat dit
verantwoordelijke apostolaat bij
„De Maasbode" in veilige en kun
dige handen is.
„Moge deze nieuwe, machtige pers
dan ook een machtig middel zijn in
de prediking van de waarheid in lief
de.
„Dit is mijn vurig gemeende geluk
wens tot u, de directie, tot u, de re
dactie en tot u, de technici en alle
De man, onder wiens supervisie
de nieuwe rotatiepers voor onze
krant werd gebouwd, is de zes-
endertigjarige Zwitser Felix Höf-
ler, van wie gezegd mag worden,
dat hij op vele kranten reeds een
stempel heeft achtergelaten. Hij
bouwde in Brussel, Parijs, Wenen
en Kopenhagen en woonde zeven
maanden in India, toen daar een
pers voor het dagblad „Hindo" in
elkaar moest worden gezet. Half
oktober van het vorig jaar kwam
hij naar Rotterdam om ruim tien
duizend kleine en grote onder
delen te componeren tot een machi
ne, die vijftigduizend kranten per
uur kan produceren.
Het werk is nu klaar en Felix
Höfler staat op het punt te vertrek
ken naar Kopenhagen, om daar
voor de „Berlinske Tidende" een
pers te installeren.
Overal leer je
Een man, die weet wat hij wil en
wel eens erg lastig kan zijn. Het
technisch personeel van onze druk
kerij weet dat en Felix Höfler weet
dat zelf ook. „Maar wat wilt U. Je
hebt de verantwoording over een
kostbare machine." Een schat van
ervaring maakt het hem mogelijk
vergelijkingen te trekken met an
dere bedrijven in andere landen.
Het interessantste karwei was
India. Het mooiste karwei Wenen.
Het leerzaamste karwei Kopenha
gen.
„En je leert de
mensen zo goed
kennen", zegt hij.
„Als toerist zie je
dikwijls alleen
maar de opper
vlakkige kenmer
ken. Maar in mijn
vak moet je tel
kens opnieuw met
mensen van een
andere landaard
werken, samen
werken. In India
werkte ik met
koelies. Gewillige
lui, die in dit land
vol schrille tegen
stellingen per dag
zó weinig verdien
den, dat ze er nau
welijks een flesje
bier of een pakje
sigaretten voor
zouden hebben
kunnen kópen.
Maar ze waren tevreden, want ze
waren er vast van overtuigd, dat
er na dit leven weer een ander
aards leven zou komen, waar
in ze het waarschijnlijk wel wat
beter zouden hebben. De Fransen
zijn mij meegevallen, In hun werk
zijn ze erg serieus. Binten hun werk
opgewekt en luchtig. Erg plezierig
zijn ook de Denen. Ja, ik spreek
hun taal, evenals Engels, Duits,
Frans en Italiaans. Dit laatste
dateert uit de tijd, toen ik in Turijn
werkte.
Geen „goede
morgen"
En de Nederlanders, Herr
Höfler?
Weinig gastvrij. Maanden
lang heb ik in hetzelfde hotel ge
woond, maar de mensen zeggen je
niet eens „goedemorgen" bij het
ontbijt. En zakelijk. Je mist het
zwierige van bijvoorbeeld de men
sen uit Wenen, die zichtbaar houden
van een luchtig leven en die overal
grapjes maken. Daar werkt men
om te kunnen leven. Hier kreeg ik
wel eens de indruk dat men lééfde
om te kunnen werken. U vindt
het toch niet erg, hè, dat ik dat zo
zeg. U vroeg er om."
Zelden thuis
Höfler is een aantrekkelijke kerel
om te zien. Golvend haar, scherpe
blauwe ogen. In Bern woont mevr.
Höfler met de drie kinderen. Ze
zien elkaar betrekkelijk weinig.
Steeds komt er weer een drukpers
tussen. „Dat is de schaduwzijde van
mijn vak. Soms komt ze mij wel
eens opzoeken. Maar U begrijpt, dat
dit een kostbare geschiedenis is."
De maanden in Rotterdam zijn voor
het privé-leven van Höfler weinig
opwindend geweest. Rotterdam is
geen jolige stad en géén stad die
inviteert tot huiselijke gezelligheid.
„Men dringt er eerst langzaam in
door", zegt Höfler, „zoals men de
mensen eerst langzaam leert ken
nen.
Maai- naarmate de drukpers in
Rotterdam groeide, groeide óók het
vertrouwen van Höfler in de Neder
landers. De argwaan, om de mooie,
kostbare machine, die een stuk van
zijn leven is gaan betekenen, over
te dragen aan anderen, is verdwe
nen. „Ik heb er vertrouwen in", zegt
hij, „dat men de machine in de toe
komst goed en vakkundig zal gaan
behandelen". De interviewer glim
lacht. Wie het bedrijf kent, weet,
hoe de krantenman van een druk
pers kan houden.
Het is niet zó maar een machine,
het is een boeiend
brok techniek,
een met moeite
bedwongen mon
ster, dat mas
sa's kranten uit
braakt, dat don
derend kan rol
len met ronde
loodvormen en de
glimmende inkt-
cylinders tijdens
het immer fasci
nerend samenspel
van sidderend me
taal en gillend pa
pier. Zo ziet de
kranteman het.
De bouwer van de
pers is er wellicht
nog dieper door
geboeid.
Een boom
Hij ziet de druk
pers als een per
soonlijk gekweekte boom, die dage
lijks tienduizenden bladeren zal
moeten dragen, vele jaren achter
een, en die derhalve met de meeste
zorg omringd dient te worden. D»
tragiek is, dat als de boom voor het
eerst in volle bloei komt te staan,
de kweker alweer op weg is naar
een nieuw plantje, dat in een
vreemd land voor een vreemde
krant in beton moet worden ge
poot. Een tragiek, die ook Höfler te
pakken heeft bij dit afscheid. „Ge
lukkig", zegt hij, „kan ik de pers in
goede handen overdragen".
Kopenhagen wacht. En daarna
een andere stad. De wereld roept
om drukpersen. Höfler zal weer een
nieuw groepje medewerkers krij
gen. Hij zal opnieuw een pers op
bouwen. „Ja, ik ga graag naar
Kopenhagen".
Uit Nederland neemt hij de her
inneringen mee aan een nuchter en
zakelijk volk, dat zijn gedragingen
baseert op de historische ervaring:
Géén Geld, Géén Zwitsers.
De pers is klaar.
Wij ook.
Danke schön, Herr Höfler.
En draaien maar
medewerksters en medewerkers. Vol
brengt uw taak met toewijding, met
vreugde en voldoening voor u per
soonlijk, voor uw gezinnen en voor al
uw lezeressen en lezers."
Wat nog wacht
De nu volgende spreker was de
heer H. Paalvast, die de vreugdevolle
gevoelens van het personeel der on
derneming vertolkte. Hij riep even in
herinnering terug de dagen, dat men
zich erg moest behelpen, maar zich
toch vol geestdrift aan de wederop
bouw wijdde.
„Maar, zoals onze burgemees
ter in dit feestnummer schrijft: Er
ligt nog veel en zeer belangrijk werk
op uitvoering te wachten", zei hij,
daarbij doelende op de afbouw van
het complex aan de Schiedamse Vest.
Hij zegde daarvoor aller werkkracht
en offervaardigheid toe en vroeg de
voorspraak van de bisschop bij de
geestelijkheid, in de „memorie" van
het misoffer de werkers aan de ka
tholieke pers te gedenken.
Aan het slot van zijn betoog bood
de heer Paalvast namens het perso
neel een prachtige gemonteerde foto-
vergroting aan van de nieuwe Wifag-
pers, bestemd voor het directionele
vertrek.
De directeur van de De Maasbode
N.V., de heer Joh. Kuijp"érs, richtte
zich in het begin van zijn toespraak
tot de vertegenwoordigers van de ma
chinefabriek, die met zoveel zorg en
volharding de pers op haar plaats
hadden gekregen; ook de directie van
de AEG werd in deze dankbetuiging
betrokken.
Weer in het hart
To< het personeel sprekende, zei de
heer Kuijpers o.m.: „Vooral de oude
ren onder u zullen volledig kunnen
aanvoelen, wat er op dit moment in
mij omgaat. Wij hebben thans weer
in het hart van ons bedrijf en dus in
ons eigen hart ook weer een nieuwe,
moderne rotatiepers, wel de meest
spectaculaire apparatuur in het kran-
tenbedrijf. Dat ons hele bedrijf naar
die ene machine zelfs „de pers" ge
noemd wordt spreekt boekdelen voor
de waarde welke wij hieraan moeten
hechten.
„Maandenlang, welhaast twee jaar,
is er gezorgd, gewerkt, gezwoegd, ja
zelfs geslaafd om dit tot stand te
brengen. En daarom breng ik op dit
moment in het bijzonder een eresa
luut aan allen, die meer direct be
trokken waren bij de bouw en de
voorbereiding, aan de drukkers en de
stypeurs en allen, die niet alleen
moesten assisteren bij de montage,
maar ook nog in een ontredderde
drukkerij de dagelijkse produktie
moesten gaande houden."
De heer Kuijpers wees tenslotte op
de betekenis van de machine als voor-
lichtings-instrument. „Haar belang
ontleent zij aan de boodschap, die wij
ons voorstellen door haar bemidde
ling aan stad en land te brengen. Nu
is het woord aan ons, aan u en aan
mij om deze pers tot leven te bren
gen en haar in dienst te stellen van
ons grote ideaal, het brengen van
een verantwoorde katholieke voor
lichting, waar wij maar kunnen en
zo goed als wij maar kunnenEr
rust op ons een grote verantwoorde
lijkheid.
Het slotwoord werd gesproken door
de heer Margry, die allen aan wier
medewerking het te danken was dat
dit moment mocht worden beleefd,
nog eens hartelijk te danken. In het
bijzonder richtte zich zijn dank tot
de heer Kuijpers, wiens arbeid werd
bekroond door het thans gevierde
feit en wie hij nog vruchtbare op-
bouwjaren toewenste.
De plechtigheid was hiermede be
sloten en het verdere samenzijn ver
liep in een zeer kameraadschappelijk-;
en gezellige sfeer.
De krantdraait' .vper
heeft een jong harL
yoort
zi
