I
in
Nauw overleg met F.S.
over nieuwe toestand
FRANSE LEGER SCHIET
THANS OP EUROPEANEN
Vij f tig burgers gedood
meer dan 180 gewonden
met tot
bereid
Nederland
overdracht
Soebandrio overlegt met
de V.S.-ambassadeur
HirjcM
dinsdag n maart 1962
KABINETSBERAAD OVER NIEUW-GUINEA
eer Indonesische
oorlogsdaden
imSM
•h «mó7;
Dr. GOLUB wil
naar Rusland
Voor de eerste maal in Algerije:
DJAKARTA BEWEERT:
„Nu eerst een
brug gehoofd"
Indonesische
torpedoboten
onderschept
Marine sluit hun
de terugweg af
house of
RUSK sprak weer
met GROMYKO
Het
weer
Iets minder koud
dustrië
Atoomgeleerde nu in
Sovjet-ambassade
OVER BERLIJN
Plaatselijk buien
li
12
pagina s
k. I CTl_
(Van onze parlementaire
redacteur)
EN HAAG, 27 maart De
Vj Y'sierraad is gistermiddag om
te l UUr bijeengekomen, om zich
)tl !)eraden over de houding van
ste0|iesië zoals deze blijkt uit
t}fJ. s duidelijker aanwijzingen,
g0 men daar de onderhandelin-
1)nn' die formeel nog niet begon-
qF. zÖn, nu reeds doorkruist met
hp|"a're daden. Het beraad van
kabinet duurde tot kwart
'oor
zeven.
hx wa
- AeiAiK
tt^ersferkingen zenden
y
5?Kry.G''dere
ke
raad
voor
L'r nenergie ingesteld
ALGIERS, 27 maart (U.P.I.)
Het Franse leger in Algerije
heeft gisteren opnieuw duidelijk
gemaakt, dat het definitief partij
heeft gekozen voor de dekolonisa
tie-politiek van generaal De
Gaulle. Jarenlang hebben de Euro
pese Algerijnen geloofd, dat het
leger altijd zou weigeren het vuur
op hen Ie openen. Gistermiddag
werd deze illusie in tien minuten
tijds aan stukken gescheurd.
Teleg
ram
progressive hereoKi
Ben protestmars van de Europeanen in Algiers eindigde gisteren in een bloedbad toen het Franse
legervoor de eerste maul, hel vuur opende op blanke betogers. Burgers en militairen voerden daarna
in broederlijke samenwerking de gewonden af.
HET Mi l III DAGBLAD
Regering licht Kamer-
commissies
Vs' .geruime t(jd daarna
•I "U'iiqué gereed, dat door zijn kort-
was een
"*tiei?Pviel- Het bevatte slechts de me-
"h tint de regering een allereer-
v*M«<*Prek wj| hebben met de beide
commissies van de Tweede Ka-
commissies van buitenlandse
on van Defensie.
bd ^htonljjke pogingen van journalis
te,, «n de binnen- en buitenlandse
fl't nieuws nog aangevuld te
\vZ'in mislukt. In het perscen-
r'a -..Nieuwspoort verscheen een uur
Vrt°°P van llet habinelsberaad een
'ciijj v°erder van de regering, die ken-
e°n strikte opdracht had om niets
t-_ .t j .1T-\_ 1a.- j
f]
iiijy (lat „zodra het landsbelang dit toe
HL' de regering aan de gehele Tweede
"r nadere mededelingen zal doen."
<bf journalisten herinnerden eraan,
ri- fs mede te delen. De laatste zin
iiv, n"t communiqué bevat de medede-
6, rl r-,Jix it _ij:j 4.
vOri,
- 'de Nederlandse regering bij eer,
,Se agressieve daad van Indonesië
'nrt?doel cl werd de aanval met rao-
raPt>r 1doboten in januari j.l. een
heef, H aan de Verenigde Naties
ves. gezonden, conform het Hand-
Ook -v'an de V.N. Men vroeg of dit
apt.w weer zou gebeuren. Het enige
zich °°rd was, dat de woordvoerder
ge;,A,""middellijk ios maakte uit het
^'schap.
°°r een dringend beraad met. de
het
Kamergebouw zijn kort daar-
v grammen verzonden aan alle le-
®h de beide commissies, om van-
geri„°0r een dringend beraad met. de
y0,„S naar Den Haag te komen. Het
y Vol o "cirtr
?0p
tel öe
0Lu s
eanit"es ^'e Indonesië
nemers hier duidelijk,
-h ,f„regering van plan is niet te wij-
doorzichtige ma-
thans onder-
'"ai s jerugroepen van onderhande-
ton j det voorgesprek in Washing-
tivj't ?at samenvalt met militaire ac-
*t>eirt die men nauwelijks nog
ste],. Prikken kan noemen, heeft hier
®P lf indruk gewekt, dat er meer
I'lrtfipnist is. Men vraagt zich af, of
*ijn ?esië na deze schermutselingen
her, ("casieleger nog langer zal kun-
g»n ""dwingen en de onderhandelin-
k'ii2 'net Nederland op vredelievende
zal kunnen voortzetten.
5* C^ntc berichten elders op deze pagi-
>e kust,..motortorpedoboten die langs
k'mffe van Nieuw-Guinca zijn aan-
ihV'E,, en daar door onze marine
Vf"k achtervolgd bevestigen de
Sstir'. .at van een toestand van oor-
'S'ng inoet worden gesproken.
'''driii. bp'"aad in het. kabinet wekt de
0v- K, dat de ministers het eens zijn
maatregelen ter be-
^Uifjjhihg vwi de bevolking van Nieuw-
b. r? '''e dienen te worden getrof-
bi
k' a?i?k is het duidelijk dat over een
Spatie r hauw overleg met de Ame-
°ijen wordt gevoerd. Dr. Van
Jhgton' ,onze ambassadeur in Wash-
vk't tl heeft daar gisteravond nog
f'-'Sfj. 'ge Amerikaanse functionarissen
i? Re, n- Hij gaf toe dat dit gesprek
hrte°?rd in het kader van de ge-
nissen rond Nieuw-Guinea.
in''?" aannemen, dat bij het be-
ki.'A'an p '..kabinet en het beraad van
y de P.'ién met de Amerikanen, als
lp? is e P'jcht van Nederland naar vo-
Op jjN'nien, om de 20.000 landgeno-
'"'i "hbe Uvv~Guin ?a en niet minder de
ri tefritAPlkinS. 'hè nu eenmaal op
'ij;'h r,A°,u" van het koninkrijk leeft,
'I.. '"Sshandelingen te bescher-
C'trouwde een politicus die bij
hauw betrokken is, ons toe Hij
ook dat op dit punt in hel
I Advertentie)
A maart.
maart Bij K.B.
ihdniy.V.' 's ingesteld een voorlo-
'"h e i'aa Jle'e raafl voor de kernener-
"h v zal de ministers van advies
i? h"r't' -t hemerergie en de ioni-
o'pP'hopjP a-en. Tot Jid en voorzitter
1 jlr'"ht.r| ,rlp heer H. T\ Wemmers Jr..
hiby,. lrecteur van de staatsmijnen
u's.
kabinet thans geen afwijkende menin
gen meer zullen zijn.
Dat zou wel eens tot gevolg kunnen
hebben (lat versterkingen naar Nieuw-
Guinea dienen te worden gezonden. De
voorbereidende maatregelen voor het
zenden van schepen zijn reeds weken
geleden getroffen, toen de regering be
sloot twee onderzeebootjagers, de Gro
ningen en de Limburg, met de onder
zeeboten Dolfijn en Zeeleeuw door het
Panamakanaal naar de westkust van
Amerika over te brengen. Zij zijn daar
nog enige weken varen van Nieuw-Gui
nea verwijderd maar hebben althans
een positie ingenomen, die geen belem
meringen meer biedt om rechtstreeks
over de Stille Oceaan daarheen te sto
men.
Ook het zenden van aanvullende
detachementen manschappen kan bij
het beraad van het kabinet punt van
overweging hebben uitgemaakt.
WASHINGTON De woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken, Lincoln White,
heeft gisteren verklaard, dat Amerika
hoopt op een hervatting van het ge
heime vooroverleg tussen Indonesië en
Nederland over Nieuw Guinea. „Wij
hopen en verwachten dat de gesprek
ken zullen worden hervat, aangezien in
die gesprekken de beste hoop ligt op
een vreedzame oplossing van het ge
schil", aldus White.
Hij verklaarde, dat toen het gesprek
werd onderbroken, de Amerikanen de
indruk hadden, dat er een goed begin
was gemaakt. „Het uitzicht op een po
litieke regeling leek bemoedigend".
Volgens het persbureau Reuter zei
den diplomatieke kringen in Was
hing'on het „onderbreken" van de
besprekingen te betreuren. Over het
algemeen waren de diplomaten voor
zichtig met hun reacties op de Indo
nesische bekendmaking dat de Indo
nesische delegatie is teruggeroepen.
Er scheen in Washington geen nei
ging te bestaan om de Indonesische
verklaring zodanig op te vatten, dat
de voorbesprekingen volledig zijn af
gebroken. In kringen van het ministe
rie van Buitenlandse Zaken werd be
nadrukt dat ontvangen inlichtingen
over de incidenten rond Nieuw Gui
nea nog niet volledig zijn.
Amerikaanse functionarissen lieten
wel uitkomen, dat zij hoopten, dat er
nu geen vloed van beschuldigingen
en tegenbeschuldigingen tussen de
Indonesiërs en de Nederlanders zou
komen.
Dr. Soedjarwo Tjondronegoro, een
van de twee teruggeroepen Indonesi
sche alge vaardigden naar de geheime
voorbesprekingen met Nederland, is
maandag in New York aangekomen.
De drie bewindslieden van het mi
nisterie van Defensie spoedden zich
naar het kabinetsberaad dat giste
ren over Nieuw-Guinea werd ge
houden. Van links war rechts mi
nister Visser, staatssecretaris De
Jong van Marine en staatssecretaris
Calmeyer van Defensie.
DEN HAAG, 27 maart Dr. Golub,
(le Kussische atoomgeleerde die vorig
jaar na een bezoek aan Amsterdam ver
koos om in het westen verder te wer
ken, bevindt zich thans in de Sovjet
ambassade in Den Haag. Hij heeft de
wens te kennen gegeven, terug te
keren naar zijn vaderland. Om deze
reden zou hij om zijn paspoort hebben
gevraagd.
Een woordvoerder van het ministe
rie van Buitenlandse Zaken heeft dit
desgevraagd bevestigd. Hij voegde hier
aan toe, dat de regering thans bezig- is
te onderzoeken, of dit verzoek van de
heer Golub in volle vrijheid is gedaan.
Zoals bekend is de echtgenote van
dr. Golub na een incident op Schip
hol alleen naar de Sovjet-Unie
teruggekeerd. Dr. Golub was werkzaam
op het terrein van het onderzoek
naar de bestrijding van de schadelijke
gevolgen van kernb-straling.
C vh, .V i"
-v -f
ri'.iy:
De OAS had de Europese bevolking,
door middel Van pamfletten, opgeroe
pen tot een grote protestdemonstratie
tegen de gebeurtenissen in de wijk Bab-
el-Oued. Snel verzamelden zich duizen
den betogers voor een grote „protest-
mors" naar de omsingelde wijk. Alle
demonstraties, van wie dan ook, zijn
in Algiers echter nog steeds verboden.
Toen de Europeanen weigerden nadat
hun dat was bevolen, uiteen te gaan,
opende het leger het gevecht. Talloze
salvo's werden op de demonstranten af
gevuurd. Enkele uren laier werd de ba
lans opgemaakt: vijftig burgers gedood
en ruim lioiulerdtachtig gewond. Aan
de kant van het gezag zijn de verlies
cijfers: één dode en tien gewonden.
Niet alleen de militairen, maar ook
de brandweer en de gendarmes kwa
men tegen de Europeanen in actie.
Het was tien uur in de morgen toen
de OAS pamfletten in de stad liet uit
delen om de Europese bevolking op te
roepen voor „een mars naar Bab-el-
Oued". Om tl.45 uur liet het hoofdbu
reau van politie de waarschuwing uit
gaan, dat de betogers uiteengejaagd zou
den worden, „indien nodig met alle
kracht".
Het was niet de eerste maal, dat
de Europeanen in Algiers te horen
kregen dat de soldaten bevel hadden
te schieten indien de situatie hun uit
de hand zou lopen. Maar het was de
eerste maal dat de troepen deze or
der uitvoerden.
Tegen één uur hadden soldaten er
politiemannen alle toegangen tot de
binnenstad geblokkeerd met vrachtwa
gens, die dwars over de weg en op hel
trottoir werden geplaatst.
Tegen twee uur verzamelden zich
reeds groepen jongemannen en meis
jes op het Plateau des Glières. Som
migen hadden Franse vlaggetjes bij
zich. Van balkons en uit ramen werd
de vlag uitgestoken.
Om kwart over twee stonden honder
den jongelui tegenover de mariniers
die de vrachtwagens bij de ingang var.
de Rue Charles Péguy bewaakten
Aanvankelijk bleef het bij scheldwoor
den en geschreeuw, maar de mannen,
vrouwen en zelfs kinderen drongen
steeds moer op, de politiemannen er
soldaten omringend.
Oj de Boulevard Baudin, nabij hei
plein, vormden politiemannen een cor
don van vijf ïjjen diep. Zjj droegen hel
men, gasbrillen en grote houten knup
pels.
Om tien minuten voor drie doorbrak-
do opdringende menigte liet cordon et
slingerde zich tussen de wagens dom
naar het plein. Eerst waren het enkel-
tientallen, daarna honderdtallen. Ter.
slotte was het Plateau des Glières ge
vuld met duizenden mensen. Tegelijker
tijd drongen andere betogers door dt
cordons aan de Rue d'Isly, aan de west-
zijdf van het plein. Tien minuten latei
openden de militairen op het plein hel
vuur. Met de protestmars vóór het „Al-
gérie franpaise" cn tégen het optreden
van het leger in Bab-el-Oued was het
toer. snel gedaan. Het fanatisme van de
OAS had zijn zoveelste bloedige tol ge-
«ist-
Opvallend bij dit alles blijft de plot
selinge metamorfose van het Franse le
ger in Algerije. Sinds de OAS verleden
week een militaire patrouille aanviel en
decimeerde, blijkt alles mogelijk. Het
grootste bolwerk van het Geheime Le
ger, Bab-el-Oued, wordt gezuiverd, ex-
generaal Jouhaud was opeens niet meer
onvindbaar en óók op Europeanen wordt
nu geschoten. Zijn de dagen van de OAS
geteld?
DJAKARTA, 27 maart (ITI) De
Indonesische minister van Buitenlandse
Zaken, dr. Soebandrio, heeft gisteren ge
durende meer dan twee uur besprekin
gen gevoerd over de kwestie Nieuw-
Guinea met <le Amerikaanse ambassa
deur in Djakarta, Howard Jones. Soe
bandrio herhaalde zijn verklaring, dat
liet geheime vooroverleg in Washington
voor onbepaalde tijd was onderbroken.
Met Jones besprak hij voorts de moge
lijkheden van voortzetting van het over
leg via diplomatieke kanalen.
Na dit gesprek gaf het Indonesische
ministerie van Buitenlandse Zaken een
communiqué uit waarin gezegd werd,
dat Nederland „voor het ogenblik niet
bereid schijnt te zijn in beginsel het be
stuur over West-Irian aan Indonesië
over te dragen". Volgens het persbu
reau AFP meende men van betrouwba
re zijde in Djakarta te weten dat de
Nederlandse weigering de oorzaak is
van het afbreken van het overleg. De
heer Jones was niet bereikbaar voor
commentaar.
Hand over hand neemt in Djakarta de
overtuiging toe, dat de enige methode
om tegen de Nederlanders óp te treden
ligt in het gebruik van geweld, aldus
meldt UPI verder. De Indonesische mi
nister van Voorlichting en Speciale Za
ken, Mohammed Yamin, zei in Ban
doeng tegenover journalisten, dat Indo
nesië niet kan verwachten succes te
hebben bij de onderhandelingen als In
donesië niet eerst zorgt een bruggehoofd
te hebben in West-Irian. „Ideologisch
gezien staan wij in het geschil om
West-Irian sterk, maar wij zouden nog
veel sterker staan als wij troepen had
den op West-Irian. Zulk een brugge
hoofd zou het respect voor Indonesië
doen toenemen". De minister van De
fensie, generaal Nasoetion. zei te gelo
ven iiai West-Irian d>t jaar bevrijd"
zou worden.
In Pekalongan v erklaarde de voorzit
ter van de Nahdatoel Oelama, Idham
Chalid, dat als Nederland de toegesto
ken hand van Soekarno weigerde, het
een gebalde vuist zou uitlokken.
De minister van godsdienstzaken
Akrom zei, dat Soekarno in zijn beroep
op Nederland van 21 februari „zeer
wjjs". had gehandeld. „Maar als de hand
van een Islamiet wordt geweigerd is er
geen andere mogelijkheid meer dan
•itende kogels".
Volgens waarnemers is (le agitatie in
Indonesië tot ongekende hoogte opge
voerd.
A.F.P. meldt: nog over het onder
scheppen van de Indonesische schoener
bij Zuid Nieuw-Guinea dat het Neder
landse verkenningsvliegtuig enkele duik
vluchten had ondernomen en het schip
met machinegeweervuur had bestookt.
De'schoener had daarop de steven ge
wend en de wateren van Nederlands
Nieuw-Guinea verlaten.
Luitenant kolonel Boesjiri heeft, al
dus UPI, gerapporteerd dat grote hoe
veelheden moderne wapens en tiendui
zenden geoefende soldaten reeds bin
nengestroomd zijn „in het grensgebied
bij West-Irian".
Eenheden van de mobiele brigade van
de politie, die eerder deze maand uit
Djakarta waren vertrokken, zijn ook in
Ambon gearriveerd. Dit keurkorps heeft
een défilé gehouden in Ambon.
Uit. berichten van het operationeel
hoofdkwartier in Makassar blijkt, dat
binnenkort een bataljon vrijwilligers
uit Celebes, dat reeds een jaar lang
heeft, geoefend, naar het grensgebied zal
worden gebracht.
Indonesische vrouwen zonden zondag
avond een telegram aan de huismoeders
van Nederland waarin zij er bij de Hol
landse vrouwen op aandringen „te voor
komen dat hun zonen naar Nieuw-Gui
nea zullen worden gezonden". Het In
donesische persbureau „Pia" meldde
uit Medan, dat de havenautoriteiten van
Belawan Deli hebben bepaald, dat sche
pen die in de haven liggen geen radio
contact meer mogen maken met
schepen in volle zee.
Volgens het officiële Indonesische
persbureau Antara helpt een „niet na
der bekende buitenlandse mogendheid"
Nederland bij de aanleg van een mili
tair vliegveld bij Kaimana op (le zuid
westkust van Westelijk Nieuw-Guinea.
Volgens het Antaraberieht, afkomstig
van Ambon, wordt het project (loor de
buitenlandse mogendheid gefinancierd
en verstrekt zij militair personeel ter
assistentie.
Het werk aan het vliegveld is vol
gens Antara al sinds middcn-1961 aan
de gang.
De Indonesische bladen namen vrij
wel alle een houding aan van „wij heb
ben het altijd wel voorspeld".
„Berita Indonesia": „Voor het volk is
het vanzelfsprekend dat de onderhan
delingen niet tot succes leiden. Het zou
juist onlogisch zijn als zij tot succes lei
den. Het volk gelooft, dat men niet kan
praten zolang er een dief in huis is".
„Merdeka": „Waarschijnlijk kan al
leen een of andere militaire actie tegen
West-Irian de Nederlanders er van over
tuigen dat het. Indonesische volk het ge
duld verliest".
„Garuda": De Nederlanders trachten
slechts tijd te winnen teneinde hun
militaire positie te verbeteren".
„Warta Bhakti": „De enige weg die
ons nog open staat is naar West-Irian
op te trekken als een passend antwoord
op de Nederlandse uitdaging".
HOLLAND IA, 27 maart (ANP)
Blijken» een vanmorgen hier ver
strekte mededeling van het gouver
nementsvoorlichtingsbureau is van
de schout-bij-nacht L. E. H. Reeser,
de commandant der strijdkrachten
op Nederlands Nieuw-Guinea, verno
men, dat gister- en vannacht, even
als dat in januari het geval is ge
weest, drie tot vier Indonesische mo
tortorpedoboten op de zuidkust van
Nieuw-Guinea zijn onderschept. Op
hun vlucht voor patrouillerende Ne
derlandse vliegtuigen hebben deze
m.t.b.'s zich met volle snelheid in on
diep water begeven om achtervolging
van eventuele motorschepen onmoge
lijk te maken.
„Hierbij houden zij zich in rivier
mondingen en kleine baaien verbor
gen terwijl door het waarschijnlijk op
tredende gebrek aan brandstof de kans
om uit te breken en terug te keren
naar Indonesië niet groot moet wor
den geacht. Het zoeken naar de sche
pen in het zeer ontoegankelijke moe
rassige gebied vindt voortgang. De
afsluiting van de weg terug naar In
donesië zal worden gevormd door
schepen van de koninklijke marine,"
aldus de officiële mededeling.
Marokko. Tengevolge van de hevige
regen, die tien dagen lang in Marokko
is gevallen, zijn achttien mensen om
het leven gekomen. Ongeveer duizend
mensen zijn dakloos geworden. De scha
de aan wegen en telefoonverbindingen
is groot. (AFP).
■BtsSSsjaS!
Een dergelijk communicatievaartuig van de Kon. Marine is door een Indonesische
Mitchell-bommenwerper aangevallen toen het in de baai van het eiland Gag bij
west Nieuw-Guinea lag. Zoals bekend werden drie van de zes opvarenden gewond.
(Advertentie)
a -
Mr-;
m
Amsterdam - Den Haag - Arnhem
*tGool - Eindhoven - Groningen
GENèVE, 27 maart (UPI) —De Ame
rikaanse en Russische ministers van
buitenlandse zaken. Dean Rusk en An
drei Gromyko, hebben gisteren hun
langste gesprek tot nu toe over Ber
lijn gevoerd. Aan het einde ervan moest
Rusk weer meedelen, dat men niets
wijzer was geworden, maar dat men
van beide kanten het overleg onder
vier ogen wil voortzetten.
Het onderhoud tussen de beide staats
lieden duurde drie uur en 40 minuten.
Een datum voor een volgende conferen
tie werd niet vastgesteld. Minister Rusk
zei dat de conferentie „toch wel
bruikbaar" was geweest. Gromyko
voorzag „meer gesprekken".
Rusk en Gromyko hebben vandaag
de plenaire zitting van de zeventien-
landenconferentie bijgewoond. Vanmid
dag vertrekt minister Rusk voor over
leg naar Washington.
Verenigde Staten Het Amerikaanse
blad voor de luchtvaart, „Aviation
Daily", heeft zaterdag gerapporteerd,
dat de SAS de hoogste prijjzen maakt
voor haar afgedankte vliegtuigen. Het
blad schreef dit toe aan de hoge kwa
liteit van het onderhoud. (UPI)
Verwachting tot woensdagavond,
(opgemaakt te 11.15 uur).
Half tot zwaar bewolkt met plaat
selijk enkele buien. Ongeveer dezelf
de temperaturen als vandaag. Matige
wind uit westelijke richtingen, later
mogelijk overwegend krachtiger
noordwestelijke wind.
woensdag:
Zon: 6.26-19.05. Maan: 1.37-10.30.
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 27 maart. Al is er nog
geen sprake van lenteweer, toch is het
iets minder koud. Na vele weken kwam
in de afgelopen nacht in ons land geen
nachtvorst meer voor. Overdag stijgt
het kwik tot 6 a 9 graden, hetgeen voor
eind maart nog steeds beneden normaal
is. De depressie boven de Duitse Bocht
trekt naar het Zuidoosten weg en ver
oorzaakt hier en daar nog een bui en
over het algemeen veel bewolking. Eerst
na morgen kan van de oceaan iets zach
tere lucht met regen tot West-Europa
doordringen.
