Een Kennedy-dynastie in Amerika?
Edward in het voetspoor van John
I
Reeds te veel
D
Felle politieke strijd in
de staat Massachusetts
R
E°
Geen Russische matiging
inzake BERLIJN
Llewellyn Thompson: Laatste
nieuws schijnt bemoedigend
1
mmm
D
De week in Westminster
D
E
D
MEN SPREEKT REEDS VAN HET HUIS VAN BOSTON
KOLVENtypische Noordhollandse sport
Mgr. Willebrands
publicit
eit
Resolutie tegen
Israël ingediend
Argentinië
Mening generaal Bruce C. Clarke
mÊÊÊÉèë
Nieuw Syrisch
legercomm ando
Verdwijnt zonnedauw?
Rampenfondsorgel
Oranjefeest
het nieuwe dagblad
Besprekingen over
niet-katholieke
Concilie-waarnemers
Wie wordt minister
economische zaken?
Indonesië vergoedt
schade aan vissers
Van vader op zoon
H tevnnemfn.'^<t1mt naliet het ka- Democratie in Groot-Brittanië wordt onder- 1
I mijnd Griezelig grote macht van de premier j
Stelsel van twee partijen Verre Van ideaal j
ZATERDAG 7 APRIL 1962
PAGINA 7
Het is dan ook geen sport voor
Edward Kennedy (links) in
n de Amerikaan
se pers worden
de laatste tijd
veel grapjes ge
maakt over een
Kennedy-dynastie.
~e Verenigde Sta
ten zouden tot 1985
geregeerd worden
door presidenten uit
ftet Huis van Bos
ton. Uitgaande van
de recente constitu
tionele bepaling dat
een president van
Amerika slechts
twee ambtstermij
nen kan vervullen,
zou men het vol
gende fantastische
toekomstbeeld kun
nen ontwerpen: Pre
sident John (1961-
1969), President Ro
bert (1969-1977) en
President Edward
(1977-1985). In theo
rie is het allemaal
mogelijk, en met de
leeftijdsverhoudin
gen zou het ook
nog aardig uitko
men: John, Robert
en Edward zijn op
bet ogenblik respec
tievelijk 44, 36 en
30 jaar oud. Boven
dien zijn de twee
jongere broers van
de Dresident be
paald niet minder
ambitieus dan John,
terwijl zij eveneens
over veel politiek
talent beschikken.
Lie aanleg voor de
Politiek hebben de
jonge Kennedy's
niet van een vreemde. Hun vader, de
73-jarige Joseph P. Kennedy, speelde
een actieve rol in de politieke strijd van
President Franklin Roosevelt, en later
■Werd hij Amerikaans ambassadeur in
Londen. De grootvader aan moeders
zijde van John en diens broers, John F.
Fitzgerald, zag een politieke carrière
bekroond met het burgemeesterschap
van Boston.
Robert Kennedy is in de Amerikaanse
Politiek de top al dicht genaderd. John
beeft hem vorig jaar minister van Ju
stitie gemaakt. Het was de eerste keer
in de geschiedenis van Amerika dat
een president een broer een functie in
het kabinet gaf. Haar het is in de his
torie van de V.S. slechts eenmaal voor
gekomen dat een van de naaste fami
lieleden van een president later zelf tot
President werd gekozen. John Quincy
Adams de zesde president van de V.S., was
een zoon van John Adams, de tweede
president. Maar tussen het aftreden
van de een en de inauguratie van de
ander lag een periode van 24 jaar. Wei
hebben Robert Taft en James Roose
velt, beiden de zoon van een president,
pogingen gedaan zelf in het Witte Huis
te komen, maar zelfs „Mr. Republican"
heeft dit doel niet kunnen bereiken en
de jonge Roosevelt is niet verder ge
komen dan lid van het Huis van Af
gevaardigden.
dward M. Kennedy werd geboren
op 22 februari 1932, precies twee
honderd jaar na George Was
hington, die de eerste president
van de Verenige Staten werd. Onge
twijfeld heeft men dertig jaar geleden
het pasgeboren kind een grootse toe
komst voorspeld op grond van die his
torische toevalligheid, maar wie had
toen kunnen vermoeden dat een van
Edwards broers de 35ste president zou
Worden? Edward wil nu zelf ook in de
grote politiek gaan, en wie weet hoe
ver zijn ambities zich tenslotte uitstrek
ken? Hij zou bij de verkiezingen van
november een van de twee senaats
zetels van de staat Massachusetts wil
len bemachtigen. Hij zou dan in het
voetspoor treden van John, die deze
zetel van 1953 tot 1961 heeft bezet.
werd ingezegend door Francis kardi
naal Spellman, de aartsbisschop van
New York. Het echtpaar heeft op het
ogenblik twee kinderen.
Edward heeft zich met zijn broer Ro
bert, krachtig geweerd in de verkie
zingscampagne van John en bij deze
gelegenheid bleek dat ook de jongste
Kennedy grote politieke talenten heeft.
Later kreeg Edward het ambt van sub
stituut-officier van Justitie in Boston,
waarvoor hij genogen nam met een
symbolisch salaris van 1 dollar per
jaar. (De Kennedy's zijn miljonairs).
Sinds John president is, heeft Ed
ward vele grote reizen gemaakt, als
een soort good-will ambassadeur voor
Amerika. Hij is in Zuid-Amerika en in
Afrika geweest, en onlangs bracht hij,
tijdens een tour door Europa, een be
zoek aan West-Berlijn. Maar zijn ri
vaal in de Democratische voorronde in
Massachusetts, McCormack, zegt, dat
Edward, ondanks diens omzwervingen
door de wereld, een man zonder eva-
ring is: ,,He is just a kid, three years
out of college". Als Edward in de se
naatsverkiezingen van november een
overwinning zou behalen, zou hij het
jongste lid zijn van dit eerbiedwaardige
college, zoals John, in 1953, ook de jong
ste was. (30 jaar is de minimumleef
tijd)
op het New Yorifse vliegveld Idlewild.
e Kennedy's hebben, met hun
jeugdig voorkomen en hun knap
pe vrouwen aan publiciteit geen
gebrek. Zij zijn voortdurend „in
het nieuws". Onlangs heeft de hele we
reldpers nog foto's en verhalen gepubli
ceerd van de reis naar Indië en Pakis
tan van mevrouw Jacqueline Kennedy.
Amerika's First Lady is bovendien al
gedurende meer dan een jaar het meest
geliefde onderwerp van artikelen in de
gesprek met een verslaggever Amerikaanse vrouwenbladen. Kritische
Amerikanen vragen zich de laatste tijd
rikaanse Vredescorps, een organisatie
voor hulp aan ontwikkelingsgebieden.
Al die activiteiten van de „Kennedy
clan" geven de laatste tijd in Amerika
nog al eens aanleiding tot sarcastische
opmerkingen.
ond achthon
derd Noord-
hollanders, in
leeftijd varië
rend van achttien
tot tachtig jaar, be
oefenen nog het uit
3 ;'de middeleeuwen
daterend kolfspel.
Dat kolven is, al is
er dan een Neder
landse Kolf Bond,
zuiver een Noord
hollandse aangele
genheid geworden.
In deze provincie
kent men nog een
kleine dertig kolf-
sociëteiten, waarvan
er drie in de Zaan
streek (Krommenie,
Koog aan de Zaan
en Wormer); de
overige kolfsociëtei-
ten kan men vinden
.in West-Friesland
en de Langedijk. Er
was een tijd dat
kolven een nationale
sport was. In 1792
telde Amsterdam 77
banen en buiten
msterdam, niet ver
\er vandaan, waren
er 140. Utrecht had
'er vroeger 10, Rot
terdam 53, Den
Haag 9, Leiden 30 en
Haarlem 5. „In
Utrecht moet er nóg
'een zijn", zo vertel
de ons de voorzitter
van de N.K.B., de
heer A. Wiedijk,
burgemeester van
Barsingerhorn,
Men kan natuurlijk opmerken, -at net
niet fair zou zijn tegenover Edward als
hij zijn politieke ambities zou moeten op
geven, omdat zfjn beide oudere broers
en zijn zwager al topfuncties bekleden.
Maar de president zou door Edwards
verlangen naar een senaatszetel nog in
moeilijkheden kunnen komen. Als Ed
ward zijn verkiezingsstrijd wint, zullen
velen zeggen dat hij die overwinning
aan John te danken heeft. Als hij echter
verliest, zal men opmerken dat de Ken
nedy's toch niet zo'n magische naam
hebben als tot nog toe verondersteld is.
Toén vorig jaar de bejaarde Eisen
hower werd opgevolgd door een presi
dent die een generatie jonger was,
maakte dat op vele Amerikanen grote
indruk. Men was gefascineerd door een
zo jeugdige bewoner van het Witte
Huis: Maar de glans van het nieuws
is er nu "Sf, en de dweepzucht van vele
bewonderaars raakt oververzadigd ten
gevolge van de constante overbelichting
van het idool en diens familieleden door
pers, radio en televisie.
H. BRONKHORST.
GENèVE, 7 april (KNP) Mgr.
Willibrands, secretaris van het conci
lie-secretariaat ter bevordering der
christelijke eenheid, heeft te Genève
informatieve besprekingen gevoerd met
leidende iijpiren van de protestantse
kerkgenootschappen over een eventu-
.v
Burgemeester A. Wiedijk van Barsingerhorn, voorzitter van
de Ned. Kolfbond, aan slag bij de officiële ingebruikneming
van de nieuwe kolfbaan in Oudkarspel.
horen er nooit meer wat iiiiiMillllllllllllllllllinilllllliiiliniiiillllllllllllllllllllllllllHlil
„maar wij
van."
Maar voor Edward zover is zal hjj nog
een harde strijd moeten voeren, en het
is de vraag of hij die strijd zal winnen.
In de voorronde van het gevecht om
deze senaatszetel moet de jonge Kenne
dy het opnemen tegen de 38-jarige Ed
ward J. McCormack Jr. de procureur-
generaal van de staat Massachusetts,
die een neef is van de Speaker van het
Huis van Afgevaardigden, John W.
McCormack. De beide Edwards dingen
naar de Democratische kandidatuur
vooi de senaatspost. De winnaar van
die voorronde ziet zich geplaatst tegen
over de voornaamste Republikeinse ge
gadigde George Cabot Lodge, een lec
tor in Harvard, die onderminister van
Arbeid is geweest in de regering-Eisen-
hower. George Cabot Lodge is een zoon
van Henry Cabot Lodge, die bij de ver
kiezingen van 1952 zijn senaatszetel
verloor aan John F. Kennedy, en die
later Amerikaans gedelegeerde bij de
Verenigde Naties werd. Aan deze com
petitie doen dus drie mensen mee met
klinkende achternamen. Alle drie beho
ren zjj tot families die al generahes
lang een grote rol spelen in het open
bare leven van Boston.
Aangezien het niet waarschijnlpk
wordt geacht dat dit jaar de senaats
zetel in handen van een Republikein
komt, valt in deze strijd het accent
op de demi-finale tussen Kennedy en
McCormack. Edward zou kunnen pro
fiteren van de populariteit van de
president. In Amerika heeft men daar
een aardige politieke uitdrukking
voor: „riding in on the President's
coat-tails". Maar de jonge_ Kennedy
heeft verklaard, dat hü niet op de
jaspanden van zijn grote broer de
senaat wil binnenrijden en dat hij op
grond van zfjn eigen kwaliteiten ge
kozen wil worden. De president heeft
zelf ook reeds laten weten, dat hg
zich voorlopig niet met de campagne
van Edward wil inlaten, althans niet
zolang de Democratische kandidatuur
niet is vastgesteld. De president^ wil
onder meer voorkomen dat hij in
moeilijkheden raakt met de Speaker,
en bovendien herinnert John zich nog
maar al te goed, hoe hij bij de be
noeming van Robert tot minister van
Justitie van nepotisme werd beschul
digd.
Edward heeft dezer dagen bekend
dat hij zich elf jaar geleden bij een uni-
yersitair examen aan onregelmatig
heden had bezondigd, maar later heeft
hij beterschap beloofd en tenslotte heeft
hij nog een succesvolle academische
carrière gemaakt. Evenals John stu
deerde hij in Harvard en evenals Ro
bert behaalde hij een graad in de Rech
ten aan de Juridische faculteit van de
universiteit van Virginia. Drie jaar ge
leden trouwde hij met de knappe, nu
25-jarige, Joan Bennett, en dit huwelijk
NEW YORK, 7 april (UPI) De
Verenigde Staten en Engeland hebben
bij de Veiligheidsraad een resolutie in
gediend, waarin Israël wordt veroor
deeld wegens het uitlokken van vij
andelijkheden met Syrië aan het Meer
van Galilea.
De resolutie, die na langdurige be
sprekingen met Syrië en andere mo
gendheden is uitgewerkt, „bevestigt
opnieuw" een resolutie van de raad uit
1956, die militaire akties van Israël
veroordeelde, als zijnde een schending
van de wapenstilstandsovereenkomst
van 1949. De resolutie beoogt de Vei
ligheidsraad te laten vaststellen, dat
de Israëlische aanval van 17 maart op
de Syrische stellingen aan de oostelijke
oever van het meer „een schandelijke
schending is van die resolutie".
BUENOS AIRES. 7 april (UPI)
President Jo^é Guido poogt een uitweg
te vinden voor de netelige positie waar
in de Argentijnse volkshuishouding zich
momenteel bevindt. Het beheer van de
portefeuille van economische zaken is
het belangrijkste vraagstuk waar Gnido
en de zijnen zich mee bezig houden.
Voor deze portefeuille is volgens waarne
mers niet gemakkelijk een man te vin
den, omdat deze waarschijnlijk maatre
gelen zou moeten nemen aangaande de
stabiliteit van de peso die hem niet be
paald geliefd zouden maken.
af, of het publiek niet eens te veel zal
krijgen van die hele Kennedy-cultus.
Amerikaanse film- en televisiesterren
hebben ook al eens tot hun schade er
varen, dat er een grens is aan het ren
dement van „publicity". Maar op de
vraag van een verslaggever nan Edward
of er langzamerhand niet „te veel Ken
nedy's" zijn, antwoordde de jongeman:
„Daarmee bent u nu te laat. U had
jaren geleden met mijn ouders moeten
praten" Met deze gevatte repliek is het
probleem echter niet uit de wereld ge
holpen. Behalve John en Robert heeft
ook een zwager van de president. Sar
gent Shriver, een hoge overheidsfunctie.
Shriver, de echtgenoot van Eunice Ken
nedy, werd vorig jaar door de pre
sident benoemd tot hoofd van het Ame-
Concilie.
Het gesprek werd gevoerd in het se
cretariaat van de Wereldraad van Ker
ken te Genève. Zowel de lutherse als
de calvinistische richtingen waren bij
dit gesprek aanwezig. De besprekingen
waren informatief.
Over de inhoud van het gesprek is
niets bekend gemaakt. Zoals bekend,
heeft mgr. Willebrands kortgeleden
soortgelijke besprekingen gevoerd met
patriarch Athenagoras I van Constan-
tinopel, ereprimaat van de orthodoxie.
WASHONGTON, 7 april (UPI) Het
Amerikaanse ministerie van Buitenland
se Zaken heeft meegdeeld dat de Indo
nesische regering heeft toegestemd in
net betalen van schadevergoeding aan
de bemanning van een vissersvaartuig
van Okinawa, dat dinsdag ter hoogte
van het eiland Morotai door een Indo
nesisch vliegtuig werd beschoten.
nog wel een kolfclub, maar de heren
zün daar hun kolfbaan kwijt geraakt.
Zij moeten voor hun wekelijks kolf
spelletje naar de Langedijk. Daar
werd dezer dagen een splinternieuwe
kolfbaan in gebruik genomen, van de
heer A. Schilderman in Oudkarspei.
De officiële ingebruikneming met wed
strijden, waaraan ruim tweehonderd
kolvers deelnamen, viel samen met
de viering van het 75-jarig bestaan
van de kolfsociëteit „Onder Vrien
den", een vereniging, waarin de kolf
club „De Volharding", toen zij het
na veertig jaren niet meer volharden
kon, in 1943 is opgegaan.
Maar daarnaast telt de Langedijk
nog vier kolfclubs, twee in Noord
-:'yv'x
De dertigjarige Edward Kennedy, de jongste broer van de president van Amerika,
met zijn vijfentwintigjarige echtgenote, Joan.
BERLIJN, 7 april (Rtr, UPI) De
opperbevelhebber van de Amerikaan
se strijdkrachten in Europa, generaal
Bruce C. Clarke heeft gisteren tijdens
een persconferentie gewaarschuwd te
gen de Westerse veronderstelling dat
Rusland een gematigde politieke ge
dragslijn in het vraagstuk Berlijn heeft
ingenomen. Tijdens een persconferen
tie verklaarde Olarke dat er uit de tij
delijke stilte rond de Berlijnse luchtcor-
ridors en uit de Russische instemming
met de hervatting van het werk van
de militaire 'verbindingsmissies, geen
optimistische conclusies konden wor
den getrokken.
Maarschalk Konjev, commandant
van de Russische strijdkrachten in
Duitsland, heeft zijn leedwezen be
tuigd over het incident van vorige
maand, toen Oostduitse politie in de
buurt van de Berlijnse sectorgrens op
een Amerikaanse militaire missie
schoot. Dit werd meegedeeld door ge
neraal Bruce Clarke.
WASHINGTON, De Amerikaanse
ambassadeur in Moskou, Llewellyn
Thompson, heeft in de Amerikaanse
hoofdstad verklaard, dat het laatste
nieuws over Berlijn in de laatste da
gen „bemoedigend schijnt". Thomp
son, die morgen naar zijn standplaats
zal terugkeren, plaatste zijn opmerking
na een bezoek op het Witte Huis aan
president Kennedy. De ambassadeur
werd gevraagd of hü enige reden zag
voor optimisme inzake het Berlijnse
vraagstuk. Verder dan zijn opmerking
dat het laatste nieuws ercver bemoe
digend scheen, wilde h(j niet gaan.
De verstrekking van vlees en boter
in Oost-Duitsland wordt beperkt op me
disch advies, omdat „wij er meer van
gebruiken dan het gemiddelde verbruik
in de wereld", zo meldt het Oostduitse
DAMASCUS, 6 april (UPI) De op
perbevelhebber van het Syrische leger,
generaal-majoor Karim Zehreddin, heeft
een dekreet ondertekend dat de vor
ming inhoudt van een nieuw legercom
niando. Volgens zijn verklaring geniet
het commando „de steun en het ver
trouwen van alle legereenheden" in het
land. In dezelfde uitzending van radio
Damascus werden de Egyptische ra
diostations van „verdraaiing" der fei
ten beschuldigd, aangezien volgens hen
het Syrische leger op inwoners van de
stad Aleppo gevuurd zou hebben.
De felle aanval die radio Cairo gis
teren heeft gedaan op de militaire junta
in Damascus heeft politieke waarne
mers te Jeruzalem in nun mening ge
staafd, dat Egypte zjjn pogingen zal
hervatten om de gebeurtenissen in Sy^
rië te beïnvloeden. Radio Cairo waar
schuwde openlijk, dat „er een nieuwe
explosie zal komen" in Syrië. De waar
nemers baseerden hun opvattingen op
onbevestigde berichten, als zouden
enige van de „vrije officieren" uit Alep
po asiel hebben gekregen in Egypte.
blad „Der Weg". Intussen melden
Westduitsers die familie in Thüringen
hebben bezocht een ernstige voedsel
schaarste. Vlees was hier en daar niet
te krijgen. Aardappelen zijn schaars.
nge
N<x
en twee in Zuidscharwoude. Van de
nieuwe baan in Oudkarspel wordt ge
zegd, dat het „een eerlijke baan" is
hetgeen wil zeggen, dat de speler
zuiver moet richten om goede resul
taten te bereiken. Daar in Langedijk
zitten ook beroemde kolvers: de heren
C. Vlug en P. Gelder sleepten in hun
veeljarige kolfloopbaan zo'n slordige
tachtig prijzen in de wacht en zij wer
den menigmaal nationaal kolfkam-
pioen. Ja, behalve plaatselijke en
streekcompetities, zijn er elk jaar na
tionale kampioenschappen; dit jaar
in september in de kolfbaan van Rij
per in Zuid Scharwoude. Zo'n natio
naal kampioenschap is bij gebrek aan
belangstelling voor de kolfsport in an
dere provincies, ook helemaal een
Noordhollandse zaak geworden. Maar
het gaat er daarom niet minder
spannend aan toe.
e kolfsport werd in de veertien
de eeuw hier la beoefend; dat
is gebleken uit keuren van de
gemeentelijke overheid. Aanvan
kelijk kolfde men op pleinen en stra
ten met ballen van haar. Later kwa
men er speicale kolfbanen, die met
koemest glad werden gemaakt. Weer
later kwamen er de cementen banen
en nog later de overdekte kolfbanen,
zoals wij die in zovele Noordholland
se dorpen kennen. Men vindt daar
nog café's, die „De Kolfbaan" heten,
terwijl de kolfbaan er al lang is ver
dwenen. Het was de bekende West
fries, dr. Van Balen Blanken, de
stichter van het historisch genoot
schap „Oud Westfriesland", die de
kolfsport in Noordholland krachtig be
vorderde. Later kwam daar de Zeeuw,
meester Malekotte, schoolhoofd en le
raar aan de tuinbouwschool, die de
NKB goede leding gaf. Sinds enkele
jaren heeft burgemeester Wiedijk van
Barsingerhorn de leiding. Hij vertel
de ons, dat er een opgewekt bonds-
leven heerst en dat het een geluk
kig verschijnsel mag worden genoemd,
dat ook de jongeren steeds meer be
langstelling krijgen voor het kolfspel,
dat op de wekelijkse sociëteitsavond
wordt beoefend.
In de jaren twintig, zo vertelde ons
een kolfkenner uit de Langedijk, werd
de kolfsport nog op het ijs beoefend,
maar tegenwoordig geeft men de voor
keur aan een verwarmde kolfbaan,
waar zomer en winter gespeeld wordt.
Het aantal leden per kolfclub be
draagt dertig tot veertig. Voor out
siders lijkt de kolfsport nogal inge
wikkeld; de kolfbaan is zestien Dij
vijf meter en is verdeeld over ver
schillende vakken; al naargelang de
afstand kan men bij de puntenslag
(er is ook nog een uit-slag en een
op-slag) één tot rivaalf punten verga
ren. Elke partij telt vijf slagen, zodat
men maximaal zestig punten kan
slaan. Het komt aan op een precies
maatgevoel en het schatten van de
afstand, maar ook op de techniek,
waarmee de gummie of sajet-ballen
worden geslagen.
Hoewel de kolfsport iets weg heeft
van de golfsport het scheelt maar
één letter heeft zij er toch niets
mee uit te staan. Ook de stelling,
dat kolven een synthese is tussen bil
jarten en kegelen, zoals men ons in
de Langedijk vertelde, verwierp voor
zitter Wiedijk. Het is uitgesproken een
streeksport, die van vader op zoon
beoefend wordt.
Op de „Meerstalblok", een onge
rept stukje hoogveen in de om
geving van Zwartemeer in
Drente wordt in vochtige zo
mers op grote schaal het vlees-etende
plantje „Zonnedauw" aangetroffen.
Dit plantje dreigt echter geheel uit
het Drentse landschap te verdwijnen,
daar er door van verre komende op
kopers een flinke prijs voor wordt be-
itiiiitiiimiiiiiiimiiiimimimimimmii
^miitiiiiiiiiiiiimimiiiiimiiiiimiiiMiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiimiiiimniiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
et is geheel onjuist het Lord
Avon (Sir Anthony Eden) kwalijk
te nemen, dat hij naliet het ka
binet te raadplegen voordat
het in het Suez-avontuur stortte. Wat
er mankeerde aan de Suez-affaire was H
niet de persoonlijke beslissing van de
premier, maar het feit dat zijn beieid
een mislukking bleek. Lord Attlee was
per slot van rekening veel meer auto
cratisch, toen hij honderden miljoenen
besteedde aan de produktie van de
Britse atoombom, de onkosten verbor
gen hield voor het parlement, en het
geheim slechts deelde met twee of drie
door hem uitgekozen ministers." Dit
zün niet de woorden van een conserva
tief, die wenst aan te tonen dat socia
listische premiers in Groot-Brittannië
nog eigenmachtiger en gemener zijn
dan conservatieve premiers. Het zijn
de woorden van het zeer linkse Lager-
huislid Richard Crossman, in een arti
kel dat gisteren verscheen in de Guar
dian.
Crossman is niet de eerste Britse po
liticus, die zijn bezorgdheid heeft geuit
over de wijze waarop sedert lange tijd
de democratie in Groot-Brittannië is
ondermijnd. De Britse pers is geneigd
zich onvriendelijk uit te laten over
autocraten als De Gaulle en Adenauer,
maar in feite is de positie van de Brit
se premier weinig verschillend van de
hunne. En als Crossman zegt, dat de
mislukte Suez-affaire een persoonlijk
avontuur was van Eden en dat Attlee
op eigen houtje besloot enorme som
men te besteden aan het ontwikkeien
en produceren van een kernwapenarse
naal, zonder dat het democratisch ge
kozen Lagerhuis hiervan op de hoogte
was of zelfs maar een kans kreeg om
te protesteren tegen de heimelijke be
steding van zoveel geld, heeft Cross
man gelijk. De macht van een Britse
premier is ontstellend groot, verhou
dingsgewijs veel groter dan die van de
Amerikaanse president, die in veel be
langrijker mate gedwarsboomd kan
worden door het wetgevend lichaam.
Crossman citeert uit een zeer be
langrijke studie over de machtspositie
van de Britse premier. Het werk heet
„The British Cabinet" van J. P. Mac
kintosh. Laatstgenoemde is na lange
studie en na ondervraging van een
veertigtal leden of voormalige leden
van het Britse kernkabinet tot de on
weerlegbare conclusie gekomen dat,
nadat de parlementaire regeringsvorm
aan het eind van de vorige eeuw plaats
had gemaakt voor regering door het
kabinet, deze laatste regeringsvorm nu
plaats heeft gemaakt voor regering
door de eerste minister, naar wiens
püpen de andere ministers hebben te
dansen, tenzij ze bereid zijn ontslag te
nemen of te krijgen, en op wiens be
slissingen het parlement weinig invloed
heeft.
e Britse premier kan op eigen
houtje de meest belangrijke en
ingrijpende besluiten nemen en
geheel persoonlijk en onafhanke
lijk beslissen of hij advies zal vragen,
en al of niet zal aanvaarden, van an
dere ministers of van de betrokken de
partementen. Dit is geen kwestie van
conservatieve arrogantie, het is een
nieuw en gevaarlijk stelsel, en Attlee
usurpeerde in even grote mate de
nieuwe macht van een Britse premier
als Churchill, Eden en Macmillan. Voor
heen trad de Britse premier, indien hij
een ingrijpend besluit wenste te nemen,
voor het parlement en probeerde het
te winnen voor zijn besluit. Vandaag
neemt de, premier op eigen houtje der
gelijke besluiten en vervolgens zal hij
het Lagerhuis op de hoogte stellen, ho-
pend zijn eigen partij (de oppositie telt
domweg niet mee) voor zijn besluit te
winnen of althans te proberen een op
stand te vermijden. En indien de pre
mier rekening houdt met zijn eigen par
tij, is het niet met de fractie als ge
heel, maar in de eerste plaats met
minderheidsgroepen binnen de fractie,
waarvan hij weet dat zij gekant zijn te
gen een bepaald besluit.
Crossman concludeert terecht, aai
een werkelijke democratie inhoudt, dat
men debatteert over besluiten met ae
bedoeling deze besluiten te beïnvloe
den In werkelijkheid evenwel zyn ae
debatten van het parlement niet meer
dan gedachtenwisselingen in de leegte.
Iedereen die deelneemt aan de det>ai-
ten weet bij voorbaat, dat aan het ein-
de van alle gepraat het besluit zal wo
den bekrachtigd door de automatische
meerderheid achter de regenng. De
conclusie van de studie van Mack n
tosh is dat de premier en de geheime
partijkóngsi, na dertig jaren de macht
eeusurneerd te hebben, een deei van
de macht terug behoren te geven aan
het democratisch gekozen parlement.
en ander aspect, waarover Cross
man gisteren zweeg, is het grie
zelige en bijna schaamteloze ge
mak, waarmee een Britse pre
mier zijn ministeriële collega's kan be
noemen of aan de dijk kan zetten. De
voormalige kanselier van de schatkist,
Peter Thomeycroft, nam ontslag om
dat de door hem voorgestane economi
sche politiek (die inmiddels meer dan
juist is gebleken) destijds niet aan
vaard werd door het kabinet. Hi) zag
zich genoopt heen te gaan. Macmillan
liet hem geruime tijd in zijn eigen vet
gaar smoren en nam hem na enige tija
terug als minister in een nieuwe, on
beduidende en vernederende post ais
minister van luchtvaart. wwwwm
Powell, een van de knapste koppen
in de regering, trad af met Thorney-
taald. Het plantje wordt namelijk ge
zocht voor de bereiding van een far
maceutisch preparaat tegen kinkhoest.
Op dit hoogveen wordt ook veelvul
dig veenmos getrokken, dat bij tal van
landelijke bloemisterijen gretig aftrek
vindt. Om zowel aan het plukken van
„Zonnedauw"-plantjes als aan het
trekken van veenmos paal en perk te
stellen, achten burgemeester en wet
houders van Emmen, waaronder
Zwartemeer ressorteert, een pluk-
annex vervoerverbod noodzakelijk.
Het college motiveert het voorstel met
de mededeling, dat anders een levens
gemeenschap van merkwaardige plan
ten verloren dreigt te gaan.
Prof. Joseph Zimmermann, orga
nist van de Dom in Keulen, is
vandaag in Oude Tonge op Goe-
ree-Overflakkee. Hü is de eerste
die het nieuwe orgel in de parochie
kerk van O.L.Vrouw Hemelvaart be
speelt nadat dit door de vicaris-gene
raal van het bisdom Rotterdam, mgr.
A. C. Schaaper is ingezegend. Op zich
zelf is de inzegening van een orgei
niet zo'n wereldschokkende gebeurte
nis. Het curieuze van dit orgel is
echter dat het geschonken is door het
Nationale Rampenfonds. Negen jaar
nadat ook deze plaats door de aJies-
verslindende watervloed werd gegre
pen, bezit Oude Tonge als eerste pa-
rocliie op de Zuidhollandse eilanden
nu een rampenfondsorgel. Dit jaar zul
len er ook nog nieuwe orgels komen
in Middelhamis, Achthuizen en Helle-
voetsluis. Het zijn er vier van de in
totaal 39 orgels die op de rampen
fondsbegroting van dit jaar hebben ge
staan.
Doordat bet water onbarmhartig
heeft huisgehouden in de orgels van
de ondergelopen kerken, vormen de
orgelbouwuitgaven dit jaar voor hei
fonds een zware belasting. Dit nieuwe
orgel bijv., gebouwd door de orgelbou
wer Romano Seiffert und Sohn uit Ke-
velaer, kost meer dan 64.000 mark.
- Het bevat 23 stemmen en twee kla
vieren. De regeling van het Rampen
fonds om orgels te doen vernieuwen
dateert van 1 januari 1956. Vandaar
dat men nu pas goed op gang komt
met het afleveren van dé nieuwe or
gels.
Pastoor Oeverhaus, die inmiddels is
overgeplaatst naar de Rotterdamse
Nicolaasparochie, waar hij belast is
met de bouw van een nieuwe kerk,
heeft het orgel in de zomer van 1960
uitgezocht. Toen hij een ongeveer ge-
Het nieuwe orgel in de katholieke kerk
in Oude Tonge, een geschenk van het
Rampenfonds.
lijk instrument van deze firma in de
St. Josephkerk in Leverkusen had be
luisterd, was zijn keus gemaakt. Zijn
opvolger, pastoor A. C. Cras heeft
vanmiddag samen met hern kunnen
genieten van de- schone klanken van
de nieuwe aanwinst. Pastoor Oever
haus weet in elk geval zeker dat een
dergelijk gloednieuw orgel zeker niet
in ziin nieuwe kerk zal komen die hij
met veel moeite bij elkaar moet bede
len Wel zal hij het oude orgel kunnen
krijgen, maar de hoge onkosten, ver
bonden aan het opknappen hiervan,
betekenen nu nog alleen maar een
nieuw financieringsvraagteken.
eze aprilmaand gaat hoe langer
hoe meer in het teken staan van
het komende zilveren huwelijks
feest van ons koninklijk paar.
Meer en meer Nederlanders raken be
trokken bü de voorbereidingen van de
groots opgezette feestviering. De mid
delen om het nationaal geschenk bü-
een te brengen zoals de girokaarten,
de herinneringstegel, de felicitatie-
kaarten, een herinneringsplaat voor
de schooljeugd en een Oranjelied
bieden volop mogelijkheden voor ieder
een om, elk naar eigen keuze, mee te
doen. Volgende week komt van het
feestlied een grammofoonplaatje uit
,,'t Is feest" geheten, dat wordt ge
zongen door „De Damrakkertjes" on
der leiding van Hans de Jong. De
nuziek is van Paul Chr. van Weste
rn de regering, traa ai nuziek is van Paul Chr. van Weste-
croft, omdat hü eveneens geloo J ring (tweemaal al bekroond met zijn
bezuiniging. Macmillan nam f kinderliedjes, waarvan „Dikkertje
terug maar gaf hem de portefeuille
van Volksgezondheid, een depaitement
met een jaarlijkse begrotingspost van
hiina acht miljard gulden, waarop met
te ^zu?rügm valt en die jaarlüksauto-
TOAtisoh stiifft zonder dat iemand er
tets tan kan doen. Minister Lord Hails-
ham was de geestelijke vader van de
trmte electorale overwinning van de
conservatieven in 1959. Nauwelijks was
dt buit binnen of Macmillan stuurde;
Lord Hailsham de laan uit als voorzit-!
ter van de partij. De beide ministers
van koloniën en gemenebestbetrekkin-
e-en Maudlin en Sandys, waren het
niet' eens over de staatkundige toe
komst van de Centrale Afrikaanse Fe
deratie van de beide Rbodesië's en
Nyassaland. Zonder boe of ba te zeg
gen ontnam Macmillan hun de be
voegdheid over dit probleem en wierp
het in de schoot van de minister van
binnenlandse zaken, Butler.
Er zün ook andere voorbeelden. En
er dient herhaald te worden, dat deze
griezelige en gevaarlüke macht niet
een gevolg is van machtsverovering
door Macmillan. Het stelsel is reeds
dertig jaar oud, en de socialistische
premier Attlee was in zijn dagen even
eigengereid en meedogenloos als Mac
millan heden. En toen men, o.a, in Ne
derland, tijdens de bezettingsjaren met
geestdrift sprak over de mogelijkheid
een eind te maken aan politieke ver
splintering door het aannemen van een
twee-partijenstelsel, scheen men niet te
beseffen tot welk een gevaarlijke
machtsverschuiving dit stelsel reeds had
geleid in Groot-Brittannië.
DAAN VAN DER VAT S
Dap" al meer dan 100.000 platen
haalde, de tekst is van G. van Aem-
stel. Zowel de opbrengst van het
plaatje (bij de graminofoonplatenhan-
del verkrijgbaar) als van de muziek
uitgave (Oranjefeestcomité, Postbus
25-1962, Amsterdam-Zuid I) komen ten
goede aan het nationaal geschenk. Dit
gebeurt ook met de volle waarde van
de postzegels, die de kinderen op de
felicitatiekaarten plakken.
