B red erode weer op de eerste
plaats in S.G.-toneelwedstrijd
Jury klaagt over slechte
uitspraak van Nederlands
25 jaar terug
Beste mannen
VREDEBREGT
Bioscoopprogramma's
Grote belangstelling bij opening
van tentoonstelling Egyptische
graf-vondsten
Krijgt Jan Schaper opdracht
voor Schiedamse documentaire?
STER-COCOS
Met neergang der moutwijnindustrie
verminderde invloed van katholieken
Geheugen-hulp
68481
66121
r"
VERWAYEN'S Volledige Woninginrichting
Schiedam in 2e helft van de 19e eeuw
Vijf Schiedamse toneelclubs deden mee
"erjvm
V:
Mr. Peek reikte
prijzen uit
Ook op scholen
zal opgeruimd
netjes staan
„Diamanten bij het ontbijt
luchthartige filmkomedie
B en W vragen krediet van f 37.000
Verhouding raadszetels was
qeen weerspiegeling van
gezindheid van Schiedam
de krant van
AN
Pro Juventute
vergaderde kort
Pater Hensen O.P. over
komend concilie
Voorbereidingen Amate
in volle gang
OPSTELLINGEN
Schiedamse amateurs
SPORTFLITSJES
Kleuter liep tegen
vrachtauto
Het uur der vergelding
sül. NIEUWE dagblad oa
ZATERDAG 14 APRIL 1962
PAGINA 3
be ;a« ïid.
0Vfir Over Brederode
üg Over Geron
UWE DAGBLAD
EFOON 66152
Rekening nr. 590943
t Ojf D vertenties
MO te? ,N N E M E N T E N
Over Utile Dulci
Over Othello
Over Tot steun in de strijd
Méér toneelclubs moeten over
drempelvrees heen
Voor comité Katholiek Schiedam
voor Uw kolen en olie
(Advertentie)
als loper of als tapijt.
IJzersterk in 8 breedten en vele moderne dessins.
HOOGSTRAAT 184-186, telefoon 6 75 81
J
?e achter.. april Voor de twee-
t°neeiVpi!'e®nyolsende maal heeft de r.k.
^fijs c<>„,,P ng Brederode de eerste
y°°r J.. ,„1Ien 'n de toneelwedstrijd, die
peuieeneri, 6 keer door de Schiedamse
Ufy> dio vap, wcrd georganiseerd. De
r'1g, j ocstaat uit de heren A. Dee-
toeldt i» ïe[Wl]n en H- F- Reedijk, ver-
prestatiec uitvoerige rapport over de
ei)igineen Xay de vijf deelnemende ver-
fihg van Brederode met de uitvoe-
'h al)» V"7 a,r'k voor een man alleen"
!°pPrestatf t iklleid heel dicht een
Bred 6 j eeU benaderd. Weer sleep-
Pfijzen j r""e de meeste persoonlijke
kieaam„ de wacht. Jan Gudde won de
Jchttren„,,e Oscar voor zijn spel als de
®yk (ai" in „Valstrik". Martin van
(als de r, i-,!WCrver' en GiUes de Veth
"fijzen P tiecommissaris) wonnen de
l°i'en („l'01!. de heste mannelijke bijrol-
de Ve'muWlJ ®len van Eyk-Broeren :als
Prijs „egstef. 'n „Valstrik") de twee-
De „„-„Pn bij de vrouwelijke bijrollen,
de t™ ?neeIvereniging Ceron haal-
ï?11 H»Ji e prÜs met de opvoering
ï?uiel'in ..tijd, dr. Schweitzer"; Utile
Jduard" r~! derde met „De kinderen van
ylfti k..' Othello vierde met „Mijnheer
de stri;mt even aan" en „Tot steun in
Bartn„ ,V?et „Van ander ras". Mies
de h»Jf ser speelde volgens de ju-
^lario f kouwelijke hoofdrol, als zus-
geVolEfl -ln „Dr- Schweitzer". ZU wordt
rJs DeniJ ,r T111y van Traa-de Jongh
De tvveno6 Det stuk van Utile Dulcl.
2aald ,i pr'is bij de heren werd be-
chWeit» °r Roos de Groot, die dr.
biirnier sPeelde. De beste vrouwelij-
ak yas vo°r Bets Schmidt Crans-
Seeh ciify keeft dit keer in het rapport
5°ch pptfrs gegeven voor de prestaties.
Prest1,.verSelijking getrokken tussen
tdepe v;-es onderling noch een alge-
rtPeipeil 8 op Det al dan niet gestegen
raPPortnds vorig jaar. Overigens zijn
Schreiri n over de vijf opvoeringen uit-
de vereni-
8'hgerj y? ,7-eer leerzaam voor
vap -Kritiek wordt geuit op de regie
2eer stat-6 bukken, waar het spelbeeld
- derlani0^1 was- Ue uitspraak van het
Mem j taat zeer te wensen over bij
Mrdt' e?e 3ury schrijft zelfs „Ook al
i Peren n°s 20 goed gespeeld, stotteren,
tij ke v tttsvormingen van woorden en
®eh ton„iCa^en kunnen het plezier van
iavond grondig vergallen".
der0(jp de winnaar van de wedstrijd Bre
de ïe schrijft de jury: „Mede dank zij
biet in "-van Karei Tubbing) maar ook
°ver v taatste plaats omdat Brederoda
Mal b!riJ gedifferentieerd spelersmate-
Vetrass te beschikken, werd in een
Sahiens6n? straf tempo, in bevredigend
jDbornjj en zelfs met een geslaagde
als rt karakters een zpwel boeien-
Mlijn door overtuiging gedragen voor-
Mplij?, gegeven. Wat voordracht, per-
taps tdsweergave en eenheid van in
de hiSeh°uden spel betreft nam Brede-
ScDrijjtJ toneelwedstrijd de kop", zo
jury.
der;n tury heeft bewondering en waar-
PtoblLVoor de durf van Geron om een
Msbro dastuk als „Dr. Schweitzer" van
tehschln studio te nemen, met de
kap voor ogen dat het verhe-
Advertentle
~9H0£llam
Gemengd
in Musis
een
roeien
men beschikt.
i^.»öe
M0).„ Zangvereeniging
acrurn WelJce gisteravond
M bie ?en concert gaf, is weer e
?vet de ren' waar men moet roei
ttst rpeme?} waarover
J^bim*? vrV goed bezette vrouwen
lallentï- s^aat een te gering aantal
T'°r^laJurnrnen om tot een zuivere
as Gp„ ïe geraken. De tenor-solist
p?rd nnar van den Berk en het koor
i 0oj/.p,n den vleugel door mevr. C.
e9elei(j,?os van Amstel verdienstelijk
(Advertentie)
Ingel 114—iie
- SCHIEDAM
TELEFOON 68871
□espeeld
Gerenommeerde
merken
CE
84ste
Jaargang No. 24833
dam is
T Schiedam
tp6cialePl;y mm-hoogte. Bij contract
t Mcezc even-
ZONDEN MEDEDELINGEN
Per
^ciale^tari™"1"110081®* contract
plaatsl!lA M p I O E N E N
°°gte. ,feschiedt 10 ct. per m.m.
f 2 Irni arnpioetlen kunnen over
""amen gezet worden.
Mten "nn'r!e"t!<,-ord(.rs worden afge-
v,6 kegei-U tgev°erd overeenkomstig
ezen. vo°t het Advertentie-
11 °-62 Per'tveek' 2,65 per maand
vene slechts op een pas afstands ligt van
het ridicule. „Maar juist door de een
voud in de spelopvatting lukte het de
soms wat hoogdravende taal verstaan
baar te maken. De uitvoerenden ble
ken duidelijk door de probleemstelling
van het stuk gegrepen te zijn en leefden
zich stuk voor stuk in in de figuren, die
zij uit te beelden hadden". Veel lof heeft
de jury voor het decor, dat het mogelijk
maakte iets van de Afrikaanse oerwoud-
sfeer te verwezenlijken. „Hulde aan de
spelleider (Theo Kling)", schrijft de ju
ry-
„De kinderen van Eduard" was een
stuk, waar de stukken moesten afvlie
gen, met als vuurwerk knetterende dialo
gen, vlotte reacties, nauwsluitend samen
spel. Volgens de jury heeft UD niet aan
al dit nodige voldaan, hoezeer het zich
ook heeft ingespannen er een aardige
vertoning van te maken. De jury meent
dat UD dit stuk eigenlijk met andere in
tenties had ingestudeerd (jubileumstuk,
red.) dan om er mee uit te komen in
'n toneelwedstrijd. De jury hoopt 't een
volgende keer te beleven dat UD een
stuk kiest, dat het volwaardig kan bezet
ten, ingestudeerd onder leiding van ie
mand met groter scenische en artistieke
capaciteiten.
De jury meent dat Othello haar hele
speelwijze moet herzien. „Het leek wel
of de spelers en speelsters het parool
hadden meegekregen: de zaal inspre
ken. Op de meest verrassende momen
ten zag men iemand rechtop gaan zit
ten of staan om breeduit naar de zaal te
spelen en het gezelschap op het toneel
het gezelschap te laten, alsof het er niet
bij betrokken was. Uit de rolkennis bleek
de toewijding van de spelers overduide
lijk". Met dezelfde krachten is volgens
de jury veel meer te bereiken als men
de speelwijze aanpast aan wat werkelijk
toneel vereist. „Het gaat er niet om, of
men het voor zichzelf heel mooi doet,
maar wel of men de situates in gaaf sa
menspel gaat beheersen".
De jury geeft Tot steun in den srrijd
de raad zich toe te leggen op een zui
vere uitspraak van het Nederlands. Voorts
heeft de jury enkele pittige opmerkin
gen over 'n beter inleven van de karak
ters, over een betere mise-en-scene, over
meer zorg aan het kweken van een ln
het stuk passende atmosfeer. Waarde
ring heeft de jury voor de ijver, waar
mee de spelers geblokt hebben op hun
wat anders dan tekst uitspreken zonder
rollen. „Maar het toneelspelen is toch
meer". Daarom vraagt de jury: „Was
er al was het maar voor één keer,
een kundig regisseur beschikbaar om de
ze mensen wat meer wegwijs te maken.
Het zéou vruchten kunnen opleveren,
mits men zo schrijft de jury ook
maar genegen is wat animo aan de dag
te leggen en minstens aan enige zelfstu
die te gaan doen".
SCHIEDAM, 14 april Burgemeester
mr. J. W. Peek reikte gisteren de prij
zen uit aan de winnaars van de toneel
wedstrijd van de Schiedamse Gemeen
schap. Mr. Peek achtte het van het
grootste belang, dat het amateurtoneel in
stand gehouden werd in deze tijd, die
„de doodsteek aan het amateurisme
lijkt toe te brengen". Daarom hoopte mr.
Peek dat meer Schiedamse toneelvereni
gingen aan de wedstrijd zullen deelne
men. „Men moet over de vrees heen
komen, dat het spelpeil wel eens zou
kunnen tegenvallen. Een wedstrijd als
deze helpt het spelpeil verhogen", aldus
mr. Peek, die het een „betreurenswaar-
sige omstandigheid noemde, dat er ver
enigingen zijn die niet over die drem
pelvrees heen durven stappen.
De voorzitter van de sectie toneel van
de SG, de heer M.A.A. de Jonge, haakte
op de woorden van mr. Peek in en
kondigde de mogelijkheid aan, dat in de
toekomst wellicht twee afdelingen Inge
steld zullen worden. Dit had de voorzitter
van de jury Jan Everwijn in zijn inle-
dend woord op de bekendmaking van de
uitslag gesuggereerd. Voor de laag ge
klasseerde clubs is het niet aantrekkelijk
te moeten meedingen in dezelfde klasse
als de drie beste verenigingen, die zich
kunnen meten met het beste amateur
toneel in ons land, zo zei de heer Ever
wijn. De andere deelnemers zijn met het
ware idealisme bezield. Onder gejuich
van de aanwezigen kregen de winnaars op
t podium van Musis Sacrum gelukwensen
en prijsbekers in ontvangst te nemen.
„Othello" kreeg behalve de beker voor
de 4 prijs een beker omdat het spelpeil
sinds vorig jaar het meest is vooruit ge
gaan. De heer de Jonge overhandigde
als blijk van dank een aandenken aan
de voorzitter van de jury Jan Everwijn.
Voor de pauze voerden Willem van de
Loos en Riek Sprong een programma
tje uit, waarvoor de typering „onnozel
patronaatsvermaak uit 1900" nog een
eufemisme genoemd kan worden.
SCHIEDAM, 14 april De jaarlijkse
ledenvergadering van de vereniging
„Pro Juventute", die gisteravond in het
internaat „de Lindenhof" werd gehou
den nam nog geen half uur in beslag. Na
het openingswoord van de voorzitter en
het voorlezen van de notulen werden de
jaarverslagen van de secretaris en de
penningmeester goedgekeurd. Notaris J.
F. W. Meijer, de heer J. Ritsema van
Eek en ds. J. D. Smids, die aan de
beurt van aftreden waren, werden allen
herkozen.
Na de vergadering werd de film
„Warum sind sie gegen uns" vertoond.
In deze film wordt het probleem gesteld
van 'n ongeschoolde arbeidersjongen, die
in contact komt met een meisje uit een
beter milieu. De ouders van het meisje
accepteren de jongen, die zeer veel geld
verdient, niet. In de film doen zich aller
lei typerende situaties voor, waardoor
de geheel gevulde zaal tot en met het
einde geboeid bleet
JAN GUDDE speelde weer de bes
te mannelijke hoofdrol als de „echt
genoot" in „Valstrik voor een man
alleen". De jury schrijft over hem:
„de acteur wist de gespannenheid
van de man, die zich tot het laatste
"moment als slachtoffer moet zien
voor te doen van een geraffineerd
omplot, naar de eis op het publiek
ver te brengen. Hij moet zich
lep in zijn rol hebben ingeleefd".
Op de foto ziet men Gudde rechts.
Naast hem MARTIEN VAN EYK als
de zwerver vertolker van de beste
mannelijke'bijrol. Over de rol van
Van Eyk schrijft de jury: „van deze
zo gauw tot pittoreske onzin verlei
dende figuur werd een interessante
toneelverschijning gemaakt. Zonder
te dik opgelegd vernis van deze
rol is zo licht een uitermate grappig
mannetje te maken gaf hij een
levendige typering van de aan lager
wal geraakte schilder".
Over de beste vrouwelijke hoofd
rol van MIES DE HARTOG-Visser
zegt de jury: „de rol van zuster Ma
rie werd zowel geladen als beheerst
knap vertolkt, met een in dit milieu
opmerkelijke goede behandeling van
de Nederlandse taal. Prachtig, zoals
zij de figuur van de verpleegster in
alle ontwikkelingsfasen neerzette,
van haar twijfel tot aan haar moedig
besluit de taak van Schweitzer over
te nemen. In dictie, plastiek en mi
miek beeldde zij voortreffelijk de
innerlijke gevoelens van de jonge
vrouw uit".
„Het meest (bij Utile Dulci) heb
ben wij ons kunnen verheugen om
Jeanne, de meid", schrijft de jury
over BETS SCHMIDT Crans-Mak,
„zij was wat men „origineel" pleegt
te noemen, gedecideerd, vermakelijk
en „echt". Daarom kreeg mevr.
Schmidt Crans de eerste prijs van de
beste vrouwelijke bijrol.
SCHIEDAM, 14 april Het comité
Katholiek Schiedam organiseert dinsdag
avond 17 april in gebouw Arcade een
lezing, die gehouden zal worden door
pater P. M. Hensen O.P. Hij zal spreken
over „Het oecumenisch concilie, een
nieuwe levenskans?" Deze lezing is te
beschouwen als een vervolg op de voor
drachten, die prof. Groot uit Warmond
vorig jaar voor leden van het comité
Kath. Schiedam heeft gehouden.
o
SCHIEDAM, 14 april De voorbe
reidingen voor de grootscheepse missie
tentoonstelling Amate, die van 19 tot 23
september in Schiedam en Vlaardingen
tegelijkertijd wordt gehouden, zijn in vol
le gang. Het centrale comité van voor
bereiding heeft deze week weer verga
derd, waarbij verschillende punten zijn
besproken. Het bleek, dat mevrouw A.
Popma-Diks, die zich met de huisvesting
van de dertig missonarissen heeft belast,
nog enkele adressen kan gebruiken om
de missionarissen te herbergen. Haar
adres is: mevrouw Popma, Burg. van
Haarenlaan 1413, tel. 63624.
SCHIEDAM, 14 april Het Comité
„Opgeruimd staat netjes" wil de speel
plaatsen van alle scholen van papier
bakken voorzien. Twee bakken per school
met uitzondering van enkele kleuterscho
len, waarvoor eentje voldoende ls.
In totaal zijn 129 papierbakken nodig
en dat kost 2.193,Het gemeentebe
stuur is eveneens van mening, dat dit
plan in de actie past. De besturen van
de bijzondere scholen hebben inmiddels
hun medewerking toegezegd. B. en W.
vragen van de raad het krediet te ver
strekken.
SCHIEDAM, 14 april Excelsior '20
speelt zondag thuis tegen RFC uit Rot
terdam. De wedstrijd begnt om twee
uur. De opstelling luidt: Th. Heesbeen,
C. van Deventer, K. v.d .Kemp, A. v.
Dijk, K. Klein, A. v. Buytenen, J. den
Brinker, M. v. d. Ven, Th. Bierhuizen,
A. v. Oers (aanv.), H. Bertels, Scheids
rechter is A. Bentvelzen.
Excelsior 2 is vrij en het derde elftal
speelt om 12 uur thuis tegen Tediro 3.
DHS (thuis tegen CKC): Burger, van
Leeuwen, Collé, Gouka, Degeling, Roe
iers, Kapoen, Gudde, v. Muilwijk, J .Roo-
zen.
SFC (uit tegen DOK): J. Gijsen, J.
v. Buytenen (aanv.), P. v.d. Berghe, E.
Ram, A. Verdam, J. Offerman, B. den
Houting, A. Grims, R. Schell, J. Offer
mans, F. Vorstenbos.
DEMOS (uit tegen Nado Vooruitgang):
J. van Gelderen, F. Groenhorst, A. v.d.
Berg, H. Wahl, J. Roelfsema, J. Groe
nendijk, A. v. Dooren, J. Florijn, E Freij
W. Veldt, F. de Nijs.
DRZ (uit tegen LMO): H. Zonneveld,
G. van Os, J. Ouwens, G. Krabbendam,
N. Kolmeyer, M. Rissema, J. Molen
dijk, W. v. Meeteren, J. Wigmans. J. Al-
torf, G. Ouwens.
WILTON-FIJENOORD (thuis tegen So-
ag): Van Noortwijk, P. Dijkshoorn, Van
Zwam, J. Schrumpf, J. Maagdenberg,
Van der Zouwen, H. v. d. Rykeen,
Van Unen, Groenheyde, De Winter, S.
v. d. Reyken.
SCHIEDAMSE BOYS (uit tegen Siod):
B. v. d. Berg, R. de Jong, K. Jongeneel,
K. Liekedijk. L. Sebel, W. Poulus. F.
Bonefaas, A. Bockum, P. Feyen. J. Bon
te, T. de Jong.
Ad v«rten ti»)
BOTERSTR
SCHIEDAM, 14 april. De handbal
vereniging DWS heeft onlangs een lening
uitgeschreven om de bouw van het club
huis te bekostigen. De totaalstand is deze
week gekomen op 2035,Het bestuur
is nu in staat de lopende verplichtingen
te voldoen.
Vanmorgen om tien uur 'is de eerste
steen gelegd voor het clubhuis. Deze
steen wordt met Amerikaans opbod ver
kocht. Tot op heden bracht de steen
35.25. Alleen deze week kan hierop nog
geboden worden.
Nog twee feestavonden staan SFC dit
seizoen te wachten: een contactavond op
8 mei en een algemene feestavond op
19 mei.
Op eerste Paasdag komen de beide
eerste teams van DWS en een heren-
juniorenzevental uit tegen Wasaiterna uit
Zweden.
Op eerste Pinksterdag nemen dames
1 en 2 en heren 1 deel aan een inter
nationaal toernooi van Dynamo.
Het bestuur van de voetbalvereniging
DRZ is uitgebreid met de heer B. Westen
berg.
In het bestuur van de Schiedamse
Scheidsrechters Vereniging maakte de
arbiter Chris Jacobsen, die naar Drie
bergen verhuist, plaats voor de referee
Bas Sabel.
SCHIEDAM, 14 april Ofschoon dia-1
manten niet bepaald licht verteerbaar
zijn, wenst Holly Golighty, die met haar
vrouwelijke charmes de kost verdient,
ze toch bij haar ontbijt, dat ze staande
voor de etalageruiten van Tiffany's, New
Yorkse duurste juwelierszaak uit het
vuistje nuttigt.
En dit is dan de aanleiding,
tot de titels „Breakfast at Tiffay's' en
„Diamanten bü het ontbijt", die verder
met het gegeven van deze luchthartige
komedie niet veel te maken hebben.
De Holly in de film is het soort meisje
waarvan niemand kan zeggen, wat ze
nu eigenlijk is, omdat ze het zelf niet
weet. Ze verschuilt zich voor de wereld
en misschien ook wel een beetje voor
haar eigen spiegelbeeld achter een don
kere bril, manipuleert met een ellenlang
sigarettenpijpje en gedraagt zich in de
meest compromitterende situaties als de
verpersoonlijkte onschuld.
SCHIEDAM, 14 april Prof. A. Kla-
sens, directeur van het Rijksmuseum
voor Oudheden te Leiden, heeft gisteren
in het Stedelijk Museum van Schiedam
de tentoonstelling „Nederlandse opgra
vingen ln Egypte" geopend. Op de ten
toonstelling zijn meer dan duizend voor
werpen uit de eerste dynastieën van de
Egyptische geschiedenis aanwezig. Gedu
rende drie winterseizoenen, van 1957 tot
1959 heeft een Nederlandse expeditie
onder leiding van prof. Klasens in oude
graven gezocht naar voorwerpen.
De opgravingen van de Nederlanders
hadden tot resultaat dat er 1800 voor-
SCHIEDAM, 14 april B. en W. van nen zijn voor vertoning voor verenigln-
Schiedam hebben de gemeenteraad voor- gen enz. Het college wil een 4-tal kopieën
gesteld een krediet van 37.000 te ver- laten maken, waarvan de kosten 1.200,
strekken aan de Vlaardlngse cineast Jan
Schaper om een documentaire film over
Schiedam te maken. B. en W. menen,
dat uit propagandistisch oogpunt een der
gelijke film vam grote waarde zal zijn.
Voorts zullen vele interessante en pitto
reske plekjes, die in verhand met sa
nering of stadsuitbreiding moeten ver
dwijnen, op de film kunnen worden vast
gelegd, waardoor ook uit historisch oog
punt een film over de stad van groot
belang moet worden geacht, aldus B.
en W. aan de raad.
Er was daarom voor het college alle
aanleiding zich te wenden tot Jan Scha
per, die reeds enige soortgelijke films
heeft vervaardigd. B. en W. zijn over
tuigd, dat een film, zoals Jan Schaper
zich voorstelt te maken door de be
volking zeer zal worden gewaardeerd
en dat bepaalde instanties in en buiten
de stad belangstelling voor de film zul
len tonen. B. en W. zouden deze dan
ook ter vertoning in bruikleen willen af
staan aan verenigingen, gezelschappen,
scholen, personeels-verenigingen e.d.
Daarnaast zou bij ontvangsten door het
gemeentebestuur de film van groot nut
kunnen zijn.
De kosten van een 35 mm. film, die
geschikt is voor vertoning in bioscopen
en waarvan de vertoning ongeveer een
half uur zal duren, zullen 25.750,- be
dragen. Het bezit van enige kopieën 16
mm. film deze breedte is uitermate
geschikt voor vertoning in verenigings
lokalen enz zal van grote waarde kun-
zullen bedragen.
B. en W. willen de raad later uitvoeri
ger inlichten over de exploitatie van de
film. Hun gedachten gaan hierbij uit
naar inschakeling van een particulier,
aan wie de vereniging een bepaald be
drag betaalt voor het afdraaien der film.
Naast deze vergoeding zal een geringe
vergoeding om van de film gebruik te
mogen maken aan de gemeente moeten
worden betaald. De gemeente heeft
het recht om te kopiëren. B. en W. stel
len de raad voor een krediet ad 36.950
of rond 37.000 te verlenen, welk bedrag
ware af te schrijven in 10 jaar.
werpen gevonden werden. Hiervan moes
ten er 200 in Kairo achterblijven, de
overige voorwerpen zijn aan Nederland
geschonken. Prof. Klasens verklaarde
gisteravond dat de geëxposeerde beziens- i
waardigheden een restauratie hebben on
dergaan. De tentoonstelling is nu voor
het eerst buiten de grenzen van de stad
Leiden en vormt een grote aanwinst
voor de archeologische kunstbezittingen
van Nederland. Voor prof. Klasens en de
zijnen, die aan de opgravingen hebben
deelgenomen, vormt alles een materiaal
om de ontwikkeling in de Oudheid nader
te bestuderen.
Port. Klasens meende dat drie dingen
opvallend waren in de tentoonstelling. De
expositie geeft een gevoel voor schone
orde, zoals die zich bijv. openbaart in
het vaatwerk. Voorts merkt men de lust
in het beheersen van het meest weer
barstige materiaal, de hardste stoffen.
Tenslotte zien de bezoekers de magisch
religieuze achtergrond van de Egyptische
kunst.
Voor de opening van „Nederlandse op
gravingen in Egypte" bestond gisteren
een ongekend grote belangstelling con
servator P. L. A, Janssen stelde vast
dat prof. Klasens voor zijn openingsrede
statistisch het langdurigste applaus had
gekregen.
DELFT, 14 april. Bij het over
steken van de Hugo de Grootstraat bij
het Westplantsoen is gistermiddag kort
na half zes de tweejarige A. van der L.
van de Hugo de Grootstraat tegen een
vrachtauto gelopen. Hij brak zijn linker
zeen en werd in Bethel opgenomen.
SCHIEDAM, 14 april. In de tweede
helft van de vorige eeuw speelden de ka
tholieken slechts in het zakenleven een
rol van betekenis, zo stelt dr. H. Schmitz
in zijn boek over Schiedam in dit tijdvak.
Politiek waren de katholieken aanvanke
lijk slechts van belang als handlangers
van de liberalen, vervolgt dr Schmitz,
totdat zij in 1868 een eigenpolitieke orga
nisatie kregen in de kiesvereniging „De
Grondwet". Dat wilde niet zeggen, dat al
le katholieken unaniem achter deze orga
nisatie stonden. Er waren katholieken,
die liever de liberalen bleven steunen;
dat ging zelfs zover, dat de liberale kies
vereniging „Orde" twee katholieken op
verkiesbare plaatsen voor de gemeente
raad zette. Ook schijnen persoonlijke
sympathieën en antipathieën de politieke
kracht der katholieken vaak verzwakt te
hebben, aldus dr. Schmitz.
Al waren ze het politiek niet eens, de
katholieken waren in godsdienstig op
zicht een hechte eenheid, waaraan zo
schrijft dr Schmitz de voorkeur der ge
lovigen voor de „Paterskerken" even wei
nig afbreuk deed als de overigens onver
kwikkelijke ruzies omtrent de parochie
grenzen" De katholieken waren in Schie
dam evenals elders gek op neo-gotiek
en de meerstemmig gezongen hoogmis
op zondag, die naar het gevoel van dr.
Schmitz meer had van een concert dan
van een godsdienstoefening. Zowel door
geldelijke offers als door een persoonlijk
inzetten van Schiedamse zouaven toonde
men zijn medeleven met de zeer populai
re Paus Pius IX.
Op cultureel en sociaal gebied beteken
den de katholieken buiten hun eigen
kring, aldus dr. Schmitz, weinig.
Inzake liefdadigheid waren de katholie
ken zeer deskundig, getuige de St. Vin-
centiusvereniging en het St. Liduinage-
sticht.
ANTI PAPISME
Volgens dr. Schmitz heeft het er ech
ter de schijn van, dat een zeker antipa
pisme soms ook een rol speelde. Dat was
bepaald het geval, toen de leden van het
Nut en de meest vooraanstaande zakenlie
den van Schiedam J. H. van Gent niet ln
het bestuur van de spaarbank wilden op
nemen, omdat sommige katholieke kran
ten de Maatschappij van het Nut aanvie
len. Dr. Schmitz gelooft, dat dit eerder
een gevolg was van anti-papisme dan van
persoonlijke wraakzucht. Hij schrijft:
„Het blijft merkwaardig, dat de toch zo
verlichte en „redelijke" Schiedamse le
den van het Nut al evenzeer toegaven,
aan de ondeugd der onverdraagzaam
heid als de inderdaad niet altijd zacht
zinnige katholieke dagbladschrijvers"
Overigens ondervonden de katholieken
een weinig vriendelijke bejegening ven
de zijde van de gemeentelijke gatoittafc
ten hij de plechtige ingebruikneming van
de St. Lldulnakerk in Frankenland, op 2
februari 1859. Geen der stedelijke autori
teiten was daarbij aanwezig. Wilden zij
niet komen of waren ze niet uitgenodigd,
vraagt dr. Schmitz wellicht omdat men
het gevolg van 'n uitnodiging wel kende.
Een maand later waren de autoriteiten
wel aanwezig hij de inwijding van de
synagoge Achter de Teerstoof.
IN DE RAAD
„Er blijkt al evenzeer iets te wringen",
schrijft dr. Schmitz „wanneer men de
samenstelling van de raad gaat vergelij
ken met de verdeling naar kerkelijke ge
zindte van de Schiedamse bevolking.
„Van de 81 verschillende raadsleden, die
Schiedam tussen 1851 en 1895 heeft ge
had, waren er zestien dus nog geen 20
procent rooms katholieken, 56 ruim
69 pet waren hervormd. Men behoeft
waarlijk geen voorstander van verzuiling
te zijn, aldus dr Schmitz, om in dit ge
val te constateren, dat deze percentages
van de verdeling der stadsbevolking naar
gezindte.
In 1865 was immers 42 pet. der Schie
dammers rooms-katholiek en 52,7 pet.
Nederlands-hervormd; in 1885 waren de
ze percentages resp. 40,4 en 53,8 (De
achteruitgang van het branderij bedrijf,
waarin de katholieken sterk vertegen
woordigd waren is waarschijnlijk oorzaak
geweest van het vertrekoverschot in deze
jaren, aldus dr. Schmitz. Dit zal ook de
daling van het percentage der katholie
ken veroorzaakt hebben). In 1865 waren
er van de 17 raadsleden katholiek, 11 her
vormd; in 1885 waren er 19 raadsleden
onderwie 7 katholieken en 10 hervormden
ln dat jaar was de verhouding dus vrij
goed, maar hetzelfde kan slechts gezegd
nad«fMnj«MS» en 1881-
1887. In dit opzicht is 1865 veel typeren
der voor de algemene situatie, dan 1885
of bijvoorbeeld 1891 toen er geen enke
le katholiek in de gemeenteraadzitting
had aldus dr. Schmitz.
VERBITTERING
De verwijdering tussen katholieken en
liberalen, waarna de katholieken zich
meer gingen aansluiten bij de rechtzin
nig hervormden ontstond door de onder
wijskwestie een landelijke kwestie die
echter plaatselijk beleefd werd. De te
genstelling tussen katholiek en liberaal
werd zo scherp dat zij leidde tot persoon
lijke verbittering. Aanvankelijk konden
de katholieken zich verweren, schrijft dr.
Schmitz, maar in de jaren tachtig raak
te de moutwijnindustrie in diep verval,
hetgeen zeker van invloed geweest zal
zijn op het aantal stemgerechtigden on
der hen en ook hun relatieve getalsterk
te deed dalen.
De zorgwekkende toestand, aldus dr.
Het gegeven voor de film is ontleend
aan een novelle van Truman Capote, die
zijn werk heeft geschreven in een stijl
en het heeft uitgerust met alle figuren,
situaties en pikanterieën, die volgens
de richtlijnen van de opleidingscursussen
tot auteur aan elk Amerikaans „college"
een besteller garanderen.
't Huwelijk van Holly, dat ze op veer
tienjarige leeftijd met een veel oudere
man sluit, wordt keurig netjes wettelijk
ontbonden verklaard, haar dozijn min
naars zijn verdwenen, ze laat zich wel
iswaar bij voorkeur door miljonairs
een niet te versmaden vergoeding uit
keren voor haar charmante gezelschap,
maar haar bedoelingen zijn strikt eer
baar en ze zoekt tenslotte onder bege
leiding van 't gebruikelijke Hollywood-
se engelenkoor gebborgenheid en blij
vend geluk in de armen van een man,
die écht van haar houdt (George Pep-
pard). Een mogelijkheid, waaraan Tru
man Capote zelf in zijn novelle toeval
lig niet heeft gedacht.
De regisseur Blake Edwards, die in
„The Perfect Furlough" en „Operation
Petticoat" al meer met het in fraai
gekleurd celluloid verpakte komische
bijltje heeft gehakt, maakt zich geen
zorgen over een mogelijke uitdieping
van de karakters en nog veel minder
over de mogelijkheden, die de film een
kunstenaar zou kunnen bieden, maar be
perkt zich tot het registreren van mijn
of meer handig aan elkaar geregen scè
netjes en schetsjes, waarvan sommige op
zich wel grappig zijn, zoals de „party"
in Holly's flat.
„Diamanten bij het ontbijt" moet
het dan ook uitsluitend hebben van
Audrey Hepburn als Holly, een rol, die
ze met zoveel charme, en onbevan
genheid en zulk een meeslepende ge
voel voor het evenwicht tussen een
lach en een traan speelt, dat men zich
niet met de film maar uitsluitend met
haar amuseert. Holly ziet er, dank zij
haar, op het filmdoek zelfs nog een
beetje levensechter uit dan ze op pa
pier wel leek.
Maar als geheel stelt de film toch te
leur, want zelfs Audrey Hepburn kan
niet het onmogelijke doen. Voor volwas
senen in het Passage-theater.
Audrey Hepburn heeft
diamanten.
ontbijt bij
ln geen enkele verhouding staan tot die> Schmitz, waarin de branderijen verkeer
den, eiste bovendien hun aandacht volle
dig. op. De laatste twee katholieke raads
leden van het oude Schiedam, H. R. M.
A. van Gent en J. B. N. Nolet bedankten
in 1889 resp. 1891. De macht der Schie
damse liberalen scheen toen volkomen,
maar zo voegt dr. Schmitz eraan toe, en
kele jaren later werd zij echter gebroken
De heer Schmitz acht het nog niet be
wezen, dat de tegenstellingen in Schie
dam erger waren dan elders. Hij vindt
het spijtig dat hij geen bewijzen heeft
kunnen vinden om de mening van K.
Heeringa te staven, die in 1910 in een ar
tikel „Uit de geschiedenis van Schiedam"
schreef, dat de Schiedammer meer dan
de gemiddelde Nederlander geneigd was
de zaken door een theologische bril te be
kijken.
Met de opmars van de psycholosche
Western zijn de Indianen als filmhel
den ten onder gegaan. De pijl en boog,
de tam-tam en het door merg en been
gaande gekrijs, past nu eenmaal niet in
het diep doordachte cowboywerk. Mis
schien is „Het uur der vergelding" ge
maakt in de geest van: „Kom laten we
het nog maar eens proberen". In elk ge
val heeft men zich beijverd om heel het
drukke wilde gedoe van de Indianen al
le kans te geven. De oorzaak van de
moeilijkheden zijn als vanouds de Indi
aanse paarden, die door een slimme en
brutale boef met de regelmaat van de
klok worden gestolen. De Indianen win
den zich daar erg over op en een oorlog
dreigt. Een dappere veearts tracht de
gemoederen te sussen en dat leidt weer
tot eindeloze discussie met de „roodhui
den" of zij nu wel of geen vrede willen.
Tenslotte kiezen zij voor de vrede, maar
dan moet de boef zijn verdiende loon
krijgen. De veearts zorgt er persoonlijk
voor, dat het zover komt. Hij slaat zich
in een „Kloeken-moedig-stijl" door alle
moeilijkheden heen. In het Monopole-
theater, waar 's middags de avonturen
film „Omar, de woestijn havik" draait.
ZATERDAG:
Ned. Prot Bond: Schied. Kamermuziek
Ensemble: Concert, 8 uur.
Irene: Chr. Film Actie: De pastoor van
Kirchfeld, 8 uur.
Musis Sacrum: Vegla: Muzikale variété
show, 8 uur.
Sportcentrum Hulsker: Clubkampioen
schappen, 5 uur.
Wijkcentrum: HBS-ver. Onder Ons:
Dansavond, 8 uur.
Sportfondsenbad: Schied. Reddings Bri
gade: Zwemwedstrijden, 8 uur.
Beatrix: Sportluis Ter Braak: Tenten
show, 10 tot 5 uur.
ZONDAG
Wijkcentrum: RK. Instuif: Causerie door
P. L. A. Jansen, 8 uur.
FILMS
Passagetheater: Diamanten bij het ont
bijt. Dagelijks 2 en 8.15 uur, zaterdag en
zondag 2, 4.15, 7 en 9.15 uur (KFC: volw.)
Monopoletheater: Omar, de woestijnha-
Yit,Pa8elijks 2 uur, zondag 2 en 4.15 uur
(KFC: 14 jaar); Het uur der vergelding.
Dagelijks 7 en 9.15 uur (KFC: 14 jaar).
STEDELIJK MUSEUM
Nederlandse opgravingen in Egypte.
Schilderijen en grafische werken van
Michael Podulke.
Moderne kunst uit eigen bezit.
Dagelijks geopend van 10 tot 5 uur, des
zondags van 12 tot 5 uur.
KLACHTEN BEZORGING
Vooi klachten over de bezorging kan
men zich tussen 7 en 8 uur wenden tot
W van Kutten, Westfrankeniandsestraat
104, telefoon 65775.
APOTHEKERSDIENST
Apotheek Rembrandt, Rembrandtlaaa
5b, telefoon 68855.
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
De medische zondagsdienst wordt
waargenomen door dr. D. Houthuysen Jr
Swammerdamsingel 43, tel. 68516; dr. W.
T P. Nijenhuis Burg. Knappertlaan 154,
tel. 69880; dr. J. van der Veer Ruys de
Beerenbroucklaan 16, tel. 69873
De wijkverplegingsdienst van het Wit-
Gele Kruis zal worden waargenomen door
zuster Wezenberg, van Hallstraat 76
Het kraamcentrum wordt ook deze
week weer waargenomen door zuster Va
Kan, Swammerdamsingel 65, tel, 6828b.
