Ministerie
niet in de
■rook
mengt zich
rookrel
Rapport anti-rook actie
bij de jeugd ligt gereed
Oude
KUYper
AANDACHT VOOR
D"
Meer om jongeren te waarschuwen
dan om ouderen te genezen
Te veel onzekerheid over
gesprek op departement
Ambtenarengerecht benadrukt
eis van rechtszekerheid
Examens
Vastenactie
DEINING OM TEER EN NICOTINE
Eerste Kamerlid
stelt vragen
Stalen kabel brak;
man gedood
Cijfers over
roken en
kanker
IN ZAAK-VAN DER PUTTEN
Bart je" terug
AMSTERDAMSCHE BANK
Goede pers in Japan
Schuttevaer beticht
de spoorwegen van
chantage
In 1961 iets meer
gebouwd dan in '60
MAHÜKOt
Deining in Barnevel^
HET NIEUWE DAGBLAD
ZATERDAG 14 APRIL 1962
U proeft
de moutwijn
Simm
kateno
Persoonlijke Leningen
PIJLERS VOOR DE OVERBRUGGING VAN
UW BIJZONDERE UITGAVEN I
m t tJ 1
De studie, die de laatste jaren
gemaakt is van de ellende in
de wereld, heeft allen de ogen
geopend voor de tragische situatie,
waarin het grootste deel van de
mensheid verkeert, en wel over de
hele linie van haar bestaan. Slechts
het kleinste deel van de mensen is
in staat zijn honger te stillen. Wel
vaart en gezondheid zijn in grote
delen van de wereld onbekende be
grippen; honger en ziekte daarente
gen, die in nauw verband met elkaar
staan, worden als een soort noodlot
aanvaard, omdat men eenvoudig
nooit anders geweten heeft. De
uiterste ontoereikendheid van de be
huizing draagt het hare bij tot ver
groting van de algemene ellende;
ontelbare gezinnen bewonen in een
degenererende promiscuïteit onge
zonde, lemen hutten, waar de meest
elementaire hygiëne ronduit onmo
gelijk is. Dat besmettelijke ziekten in
zulke omstandigheden welig tieren,
behoeft wel geen verder betoog. De
gezondheid van zeer talrijke bevol
kingsgroepen wordt op die manier
van de kinderjaren af ondermijnd;
de lichamelijke en morele weerstand
is uitermate gering, en van echte
werkkracht is bij zulke volkeren
dan ook nauwelijks sprake, met al
le nare gevolgen van dien. Zo gaan
honderden miljoenen menselijke we
zens deze cijfers zijn niet in het
minst overdreven vóór hun tijd
te gronde tengevolge van uitputting
in de ongelijke strijd, die zij vanaf
hun geboorte tegen honger, ziekte
en wanhoop voeren, een strijd, die
ook hun vaders en moeders streden
en verloren.
Melaatsheid, malaria, tuberculo
se, typhus, dysenterie, cholera enz.
decimeren de bevolking van de ont
wikkelingslanden op een allergruwe
lijkste wijze. In 1957 waren er nog
10 a 12 miljoen melaatsen op de we
reld; het aantal malarialijders schat
te men in 1952 op 350 miljoen, waar
van er volgens de Wereldgezond
heidsorganisatie 3 miljoen per jaar
sterven.
De geneeskundige verzorging is in
die landen uiterst miniem. In Ne
derland telt men één dokter op 844
inwoners. In Brazilië is er 1 op
2.800; in Indië 1 op 5.350; in Nige
ria 1 op 42.000; in Indonesië 1 op
100.000. In 1956 waren er nog 22
landen, waar één arts de zorg had
voor 30.000 mensen. Deze onduldba
re toestand spreekt wel voor zich
zelf!
Onverschilligheid en passiviteit te
genover een dergelijke situatie, waar
in twee derden van de helë mens
heid verkeren, moeten dan ook beslist
onverantwoord worden geacht. En
dit te meer, daar in de huidige Wes
terse wereld eigenlijk niemand zich
kan beroepen op onwetendheid in dit
opzicht.
Een ware stroom van allerlei pu-
blikaties heeft ons daarover voorge
licht. De bisschoppelijke vastenac
tie is het meest recente voorbeeld
van die voorlichting. Zij doet een
beroep op ons aller geweten, op de
„christelijke beschaving", waarvan
men kan stellen, dat zij zonder meer
verantwoordelijk is voor het zo spoe
dig mogelijk beëindigen hoe dan
ook van deze onhoudbare toe
stand.
Een goede maatstaf voor de be
oordeling van de gezondheid van
een volk is de gemiddelde levens
duur. Deze bedraagt in Noorwegen
72,9 jaar, in ons land 71, in Zweden
69, in West-Duitsland 67,4 en in Ca
nada 65 jaar. Daar staat Brazilië
tegenover met 39,3 jaar, Congo met
37,5, Pakistan met 35, Egypte met
33 en Indië met 32,5 jaar. Het
spreekt vanzelf, dat deze cijfers
aanduiden, dat .in die ontwikkelings
gebieden honderden miljoenen men
sen de meest elementaire gezond
heidszorg ontberen. Daar staat dan
tegenover, dat de welvaartslanden
fantastische bedragen besteden voor
het lichamelijk welzijn. In 1958 gaf
Nederland volgens een recent rap
port van het Centraal Bureau voor
de Statistiek ruim 1400 miljoen gul
den uit aan zijn gezondheidszorg, d.i.
bijna 16 pet. van het netto natio
nale inkomen. De V.S. besteden 6
pet. van hun nationale inkomen
daaraan. Volgens de Amerikaanse
regering nemen de ziekenhuizen
meer dan zes miljard dollar van de
bruto nationale uitgaven voor hun
rekening.
Het ligt voor de hand, dat de bis
schoppelijke vastenactie veel aan
dacht besteedt aan de vraag, hoe de
gezondheidszorg in de ontwikkelings
gebieden kan bevorderd worden. Tal
rijke aanvragen zijn in dit verband
binnengekomen. Zo is er b.v. de
Belgische organisatie: Medicus mun-
di (Geneesheer der wereld, Chris
tus), die zich ten doel stelt in de
ruimste zin van het woord hulp
te bieden aan de ontwikkelingslan
den, speciaal door het zenden van
medisch personeel en het verschaf
fen van medicijnen. Internationalise
ring van Medicus mundi is thans in
studie. In de dorpen van Kerala in
Zuid-Indië, waar de helft van alle
katholieken van Indië leeft, heerst
nog een grote achterstand op hygië
nisch gebied. Toch kan deze betrek
kelijk gemakkelijk worden inge
haald, als men in goed verband ver
pleegsters en dokters weet te plaat
sen. Spoedige hulp is hier dringend
noodzakelijk, omdat elk uitstel, naar
het oordeel van bevoegde personen,
fataal is. Een aanzienlijk bedrag
voor de vorming en uitzending van
verpleegsters moet door de vasten
actie van dit jaar worden opge
bracht. De Oost-provincie van Con
go heeft vooral behoefte aan hulp
voor de kinderverzorging; dokters,
verpleegsters en medicijnen worden
met nadruk gevraagd. Het gaat hier
om de medische verzorging van
1200 baby's, die van alle hulp ver
stoken zfjn, nu het hospitaalwerk
door de troebelen is lamgelegd en
de dichtstbijzijnde dokters op een
afstand van 150 en 250 km van die
provincie wonen.
Dit zijn maar enkele voorbeelden,
en nog niet de ergste van de heer
sende nood. Ons rAeedoen met de
vastenactie, royaal en uit echte
christelijke naastenliefde, kan hier
veel leed lenigen. De lijdensweek,
die wij nu ingaan, is een prachtge-
legenheic1 om metterdaad te getui
gen van het feit, dat wij onze plicht
verstaan.
OSAKA, 14 april (UPI) Het Con
certgebouworkest dat donderdagavond
het internationale muziekfestival van
Osaka met een concert heeft geopend,
heeft een goede pers gekregen.
(Van onze Haagse redactie)
Terwijl liuks en rechts in het bui
tenland maatregelen worden ge
nomen, ook door de overheid, om
het roken van sigaretten tegen te
gaan, lijkt het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid in Nederland
een van de weinige betrokkenen te zijn,
die zich nog niet heeft gemengd in het
rumoer, dat hier onlangs opnieuw is
losgebarsten over het vraagstuk roken-
longkanker. Het ministerie zal zich er
voorlopig vermoedelijk niet in mengen
ook. Men verwijst voor deze brandende
kwestie naar het rapport, dat vijf jaar
geleden door de Gezondheidsraad aan
de directeur-generaal van de Volks
gezondheid is uitgebracht, waarin dui
delijke en voor de stugge roker on
rustbarende taal werd gesproken.
„De roker is gewaarschuwd, voor de
rest wordt het aan zijn eigen verant
woordelijkheid overgelaten", zo zegt
men.
De aanleiding voor het jongste tu
mult is bekend: het nieuwe Engelse
rapport met zijn onrustbarende conclu
sies en de daarmee samenvallende pu-
blikatie „geheel toevallig", zegt de
Consumentenbond van de resultaten
van het onderzoek van de bond naar
het teer- en nicotinegehalte in een aan
tal veelverkochte sigarettenmerken in
Nederland.
Overigens zal de minister, dr. G.
Veldkamp, zich niet geheel afzijdig kun
nen houden van de spreekkoren die
over de zaak zijn aangeheven, nu het
Eerste Kamerlid ir. M. Geuze de be
windsman nog niet gepubliceerde vra
gen heeft gesteld over het onderzoek
van de Consumentenbond. Hij vraagt
of de door de bond verrichte onderzoek
methode wetenschappelijk volkomen ver
antwoord is, en voorts wil hij weten
of de resultaten van dit onderzoek al
gemene strekking hebben of dat zij
slechts op dit ogenblik van belang zijn,
bijvoorbeeld doordat zij sterk afhanke
lijk zijn van door de industrieën toe
vallig gebruikte partijen tabak.
Binnenkort is er bovendien meer te
verwachten over het vraagstuk uit een
minder officiële, maar niet minder se
rieuze hoek, namelijk van de zijde van
de stichting Landelijke Organisatie Kan
kerbestrijding. Want ook weer gelijktij
dig met het rumoer rondom het Engel
se en het Nederlandse rapport legde
in alle stilte een belangrijke commissie
na tweeënhalf jaar werken de laatste
hand aan een rapport, waarin sugges
ties worden gedaan hoe de jeugd van
het roken kan worden afgebracht. De
instelling van de commissie was een
uitvloeisel van het eerder genoemde
rapport van de Gezondheidsraad, waar
in werd geadviseerd vooral de jeugd
te wijzen op de kwalijke gevolgen van
het roken. De Stichting Landelijke Or
ganisatie Kankerbestrijding was de op
drachtgeefster en zij heeft nu ook het
resultaat van de studie in handen. In
tern beraadt men zich er op het, ogen
blik over wat met het rapport aan te
vangen. Men wil de minister niet op
schepen met suggesties die, bijvoor
beeld om financiële redenen, toch niet
uitvoerbaar zijn. De voorgestelde maat
regelen worden thans op hun prakti
sche uitvoering bekeken. De inhoud van
het rapport is nog geheim, maar zijn
wfj goed ingelicht dan zouden de sug
gesties die gedaan zijn in het Engelse
rapport om de jeugd van het roken af
te brengen in het Nederlandse rapport
al nader zijn uitgewerkt.
Men kan voorts wel aannemen dat
er geadviseerd is vooral geen paniek
te zaaien onder de jeugd, wat kan be
tekenen dat het woord kanker geheel
vermeden zal worden in de anti-rook
actie waarmee de jeugd zal worden be
naderd. Daartegen is namelijk al in het
rapport van vijf jaar geleden gewaar
schuwd. Men stelde daarin zelfs een
gortdroge verklaring voor, waarin men
zich uiterst omzichtig en wijdlopig tot
de jeugd richtte om het roken te laten.
Er werd echter ogenblikkelijk aan toe
gevoegd: „De autoriteiten gelieven zich
niet te laten misleiden door de tamme
inhoud, daaruit abusievelijk afleidende
dat de zaak zulk een vaart niet loopt".
Ook in het buitenland zijn de laat
ste weken, mede onder druk van het
nieuwe Engelse rapport, maatregelen
genomen om het roken onder de jeugd
tegen te gaan. Een aantal fabrikan
ten in Engeland heeft besloten hun
t.v.-reclames voor sigaretten alleen
later op de avond te houden, wanneer
de kinderen worden geacht in bed te
liggen. Voorts werden de gemeente
besturen er nog eens aan herinnerd
dat aan kinderen beneden de zestien
jaar geen tabaksartikelen mogen wor
den verkocht. Een bepaling, die naar
ons is gebleken ook in vele Neder
landse gemeenten bestaat.
De bepalingen, vastgelegd in de alge
mene politieverordeningen van die ge
meenten, zijn gevarieerd. In sommige
gemeenten wordt de verkoop van ta
baksartikelen verboden aan kinderen
beneden de veertien jaar, in andere
gemeenten is die leeftijd op vijftien ge
steld en in weer andere plaatsen is ook
het roken door kinderen op de openbare
straat strafbaar gesteld. Weinig beken
de en ook massaal ontdoken "artikelen
overigens. In sommige gemeenten, bij
voorbeeld Alkmaar, blijkt men bijzon
der consequent. Daar is behalve de ver
koop van tabak aan kinderen beneden
de veertien jaar ook het plaatsen van
sigarettenautomaten langs de openbare
weg verboden, omdat die uitnodigen
tot overtreding van het artikel. Lang
niet alle gemeenten overigens kennen
zo'n bepaling en het is niet ondenkbaar
dat suggesties in het rapport gedaan
worden om te komen tot algemene in
voering en strengere naleving. De auto
maten blijven, vooral in de grotere ste
den, het moeilijke punt. In Haarlem is
dan ook enige tijd geleden het artikel
ingetrokken dat tabaksverkoop aan
minderjarigen verbood omdat controle
niet mogelijk was. Amsterdam en Den
Haag zijn ook steden waar beperkende
bepalingen ontbreken.
Een belangrijke rol in de huidige
rook-rel speelt het onderzoek van de
Consumentenbond naar het nicotine- en
teergehalte, dat veel as heeft doen op
waaien bij rokers en niet-rokers. Behal
ve het Eerste-Kamerlid Geuze vragen
ook anderen zich af of dit onderzoek
op verantwoorde wijze is geschied. Voor-
ai de sigarettenfabrikanten en impor
teurs van wie de merken er in het on
derzoek slecht afkwamen, stonden klaar
met kritiek. De gevolgen van het on
derzoek waren voor hen dan ook ogen
blikkelijk merkbaar: de markt ver
schoof zich duidelijk naar de andere
merken, al moet worden afgevraagd of
dit niet tijdelijk zal zijn. Door een on
derzoek, dat de Consumentenbond hon
derd gulden per merk kostte, werd ver
schillende fabrikanten en importeurs
een financiële klap toegebracht die een
veelvoud van dit bedrag moet hebben
bedragen. Anderzijds voeren de dragers
van de andere merken er wèl bij: een
fabriek in Groningen kan plotseling de
vraag niet bijhouden en heeft haar ex-
portvoorraden moeten aanspreken om
de sterk vergrote vraag toch nog enigs
zins op te kunnen vangen.
Behalve dat er twijfels bestaan aan
de juiste wetenschappelijke aanpak van
het onderzoek, zijn er door een impor
teur ook andere niet nader uitgewerkte
insinuaties gedaan over het onderzoek.
Naar aanleiding daarvan is ons geble
ken dat zowel de fabrikant van het
merk dat als een van de beste uit de
bus is gekomen, als het laboratorium,
waar het onderzoek is verricht, een
„rookmachine" gebruiken ter bepaling
van het teer- en nicotinegehalte die
door dezelfde man, namelijk door de
inmiddels overleden oprichter van dat
laboratorium, is ontwikkeld.
De sigarettenfabrikant, de heer
Theodorus Niemeijer, zegt hiervan:
„Jaren geleden hebben wij getracht
in samenwerking met dr. ir. S. H.
Bertram een sigarettenfilter te ont
wikkelen. Om het effect van die fil
ters te meten werd er gelijktijdig een
apparatuur ontworpen voor de bepa
ling van het teer- en nicotinegehalte.
Het onderzoek naar de filters liep
dood, de meetapparaturen bleven
over, een bij ons, een bij Bertram.
Sindsdien hebben wij geen contact
meer gehad met het laboratorium
dat nu door de ir. S.P. Bertram wordt
geleid. Wij wisten van te voren ook
niet. dat het onderzoek van de Con
sumentenbond in dat laboratorium
zou gaan gebeuren. Wij zijn wel al
tijd gebruik blijven maken van de
„rookrobot" en het resultaat van het
onderzoek heeft ons dan ook niet ver-
Advertentie)
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 13 april. In de fi
nale van het tweedaagse congres van
de Koninklijke Schippersvereniging
Schuttevaer heeft de voorzitter mr. J.
C. W. van Dam een felle aanval ge
daan op de spoorwegen, die hij beticht
te van een soort chantage op de ge
meente Rotterdam. Dit naar aanleiding
van het feit dat nog altijd niet de lage,
oude spoorbrug over de druk bevaren
Delfshavense Sehie vervangen is, het
geen hij voor de binnenvaart een kwel
ling zonder weerga noemde.
De brug geldt als een belangrijk op-
stakel voor het scheepvaartverkeer van
en naar de Rotterdamse haven. Naar
de heer Van Dam de schippers in ge
bouw Marcanti meedeelde, is de hou
ding van de spoorwegen: „Rotterdam
betaal maar". De voorzitter van Schut
tevaer noemde dit een hoogst onbeta
melijke houding, daar naar zijn me
ning met de nieuwe brug toch een be
lang van de spoorwegen gemoeid is.
rast. Monsters van partijen tabak
worden namelijk door middel van de
machine beproefd en de inkooppoli-
tiek wordt aan de hand van die re
sultaten bepaald." Aldus de heer Nie
meijer.
De heer Hartog, sprekende namens
ir. Bertram, die in het buitenland is,
zegt: „Fluistercampagnes kunnen er al
tijd wel gehouden worden. Daar houden
wjj ons niet mee op." Hij weigerde iets
te vertellen over de reacties op het on
derzoek die hij heeft gehad van andere
sigarettenfabrikanten.
Hoe interessant het onderzoek van de
Consumentenbond kan zijn voor de fa
brikanten en voor de individuele siga
rettenroker, die altijd één bepaald
merk rookt, voor het vraagstuk van
de relatie tussen roken en kanker is
het niet zo belangrijk. In Engeland bij
voorbeeld wordt op het ogenblik een
Bliksemoorlog gevoerd tegen het roken
van sigaretten in het algemeen. Zelfs
het doodernstige ministerie van Volks
gezondheid heeft zich op spectaculaire
wijze in de strijd geworpen. Zij ver
spreidt aanplakbiljetten, die aan over
spannen filmaffiches zouden doen den
ken wanneer het niet zo'n ernstige zaak
zou betreffen. Gevaar! heet het daarop
(in het Engels) met grote letters. En
daaronder: „Zware sigarettenrokers
hebben dertig keer meer kans aan
longkanker te sterven dan niet-rokers."
Met als overbodige toevoeging nog: ,,U
bent gewaarschuwd."
Zware rokers, die een stuk „levens
geluk" zouden opgeven wanneer zij
het roken zouden moeten laten vin
den misschien troost bij het feit
dat zelfs de Consumentenbond het
allemaal niet zo somber inziet. Hoe
anders valt te verklaren dat zij op
hun laatste persconferentie, waarbij
voornamelijk gesproken werd over
teer- en nicotine in sigaretten, kwis
tig rokertjes werden gepresenteerd,
waaronder ook sigaretten van het In vele gemeenten is de verkoop van tabaksartikelen aan kinderen verboden. Een
merk, dat er bij het onderzoek bijzon- vrij onbekend artikel, dat massaal wordt ontdoken Vooral de automaten maken
der slecht is afgekomen. controle vrijwel onmogelijk.
DEN HAAG, 14 april De produk^
aan gebouwen beliep in 1961 een
groter bedrag dan in 1960 maar
met 2798 miljoen toch nieit hoger d®8
97 procent van de in het bouwprofrr^jjj
ma geraamde produktie van
miljoen.
De verkorting van de arbeidstijden^
de uitzonderlijke slechte weersomi-
digheden zijn hierbij van invloed S°
weest.
De in 1961 afgegeven gemeentelij*®
bouwvergunningen besomden in tow*
3412 miljoen, een bedrag dat veert*
procent hoger lag dan in 1960. Van
bedrag had 1847 miljoen betrekkj"
op de woningbouw. Uitsluitend n»
nieuwe gebouwen was voor een be«r f
van 4211 miljoen aan werken one
handen, waarvan 2294 miljoen 88
woningen.
Aan nieuwe gebouwen was op lJfj
nuari 1962 voor een bedrag van
miljoen in uitvoering, waarvan
miljoen betrekking had op de wond®
bouw.
In 1961 werd ten laste van het co®
tingent woningen financiële steun toegv
zegd voor de bouw van 35.991 won*»*,
wetwoningen. Het aantal woningen v®~,
de bouw waarvan een premie werd
gezegd op grond van de subsidiereg
lingen voor particuliere woningbb"
bedroeg 35.249.
Ten opzichte van 1960 was de prod^*
tie in de woningbouw drie procent n
ger, die aan bedrijfsgebouwen voor
nijverheid vjjf procent en aan kerk®
negen procent.
(Van onze correspondent)
VLISSINGEN, 14 april Bij
Schelde" alhier is gisteren in een aef,
lasloodsen een dodelijk ongeval
beurd. Bij de voormontage van ®f!|
sectie (deel van een schip) brak
stalen kabel, waardoor de sectie vi®»
De 34-jarige L Kenter te Vlissing®!)
werd zo ongelukkig getroffen, dat W
op slag werd gedood.
d«
TTet onheilzame verband tussen
f~I roken en longkanker, dat ons
nu steeds vaker onder de neus
gedrukt wordt, lijkt voorals
nog meer een resultaat van statis
tische werkzaamheden dan van pu
re medische wetenschap. Dat ma.
verontrustend heten, omdat ener
zijds statistisch geconstrueerde cau
sale verbanden altijd ruimte laten
voor twijfels en anderzijds omdat
statistieken als zodanig nog nooit
iemand genezen hebben. Al wat i*.
kankerstatistieken bij werkeijke
nicotinisten meer veroorzaken dan
vage of zelfs nijpen onrust over
hetgeen rokend of abstinerend
te wachten staat, is meege
nomen. We zijn er niet van
overtuigd, dat het resultaat van de
statistische onderzoekingen tot nu
toe een enorme en blijvende in
vloed op de bestaande rookgewoon
ten zullen hebben. Si Astieken zijn
immers tegelijkkentijd machtig en
hopeloos zwak. Wie noden en ge-
varenkansen langs statistische weg
tastbaar moet maken, staat van na
ture zwak. Statistieken zijn immers
bloedloze, in ceifers gevangen beel
den uit het verleden, waarin wij
onszelf niet willen of kunnen her
kennen. Zij raken de meesten van
ons maar nauwelijks.
aat blijkt ook wel uit de cijfers
over de woningnood en uit de
statistieken over de verkeers
ongevallen. Zij hebben pa
werkelijke betekenis voor de
rechtstreeks getroffenen. De nood,
die achter de statistieken verbor
gen ligt, is meestal andermans
nood, en die spr.zkt in vele geval
len maar verbazend Korte tijd tot
onze verbeelding. Als het anders
was dan zou er geen statistiek no
dig zijn om het gevaar aan te tonen.
Vaak bestaat tegenover de statis-
tieken zelfs een diepgewortelde af
keer en dat blijkt bijvoorbeeld uit
het gevaar van de atoombom. Wij
vrezen dat gevaar zozeer, dat al
leen al de koele becijfering van de
overlevenskansen, zoals die met het
oog op de bescherming van de be
volking geboden zijn, ons al on
willig en wrevelig maken. Een
vaag en wellicht misplaatst, maar
duidelijk aanwezig, gevoel van soli
dariteit met de masa van rampza
ligen lijkt hier de werkking van
het gezonden verstand voor velen
tot een nauwelijks verantwoord
bijna asociale activiteit te maken.
Zodra men over de verde
diging tijdens een atoomoorlog
spreekt, staat het gezond verstand
op gespannen voet met onberede
neerde gevoelsargumenten. In het
geval van de woningnood, de ver
keersongevallen en de longkanker
ligt de zaak wat anders, maar ook
daar vallen statistieken nauwelijks
in goede aarde Het is het gespreid
zijn naar tijd en plaats en de mo
gelijkheid van afwijkende interpre-
(Advertentie)
V- g
NIJMEGEN, 14 april Kand. klas
sieken: de heer Th. N. Eijsink, Arn
hem; kand. Nederlands: mej. M. C.
van Gils, Moergestel en de heer H. A.
W. van Eijndhoven, Haarlem; de paters
A. Helt S.J., Nijmegen; J. M. A. Hilger-
som, Gouda en P. J. M. van Wetten
M.H.F., Deurne.
AMSTERDAM, 14 april (G.U.)
Doet. geologie: de heren R. H. Verschu-
re en A. L. J. Stoffels, Amsterdam;
doet. scheikunde: de heren R. Bac, K.
Wiedhaup, Amsterdam en D. de Jager,
Zaandam; doet. wiskunde: de heer D.
van Ladesteijn, Velsen; kand. wiskunde
en natuurwetensch.mej. J. M. Geijsel,
mej. J. Roos en de heren R. Weverling,
R. Helmers, H. G. Oei, S. Skolnik, Am
sterdam, M. J. van Langen, Alkmaar,
en G. J. Koomen, Assendelft; doét. eco
nomie: de heer J. K. Rosenblatt, Am
sterdam.
ROTTERDAM, 14 april Semi-arts:
mej. A. M. Driessen, Heerlen, mej. K.
Meijer, Schoonhoven, en de heren W. C.
J. Kouters, Brunssum, R. de Man, Rot
terdam, en H. J. M. Markus, Nijmegen.
ROTTERDAM, 14 april Bevorderd
tot accountant de heer H. H. A. Appelo,
Eindhoven.
(Vervolg van pagina 1)
Het ambtenarengerecht zegt over
het onderhoud tussen de heer v. d.
Putten en de ambtenaren Pijnenburg
en Krans het begrijpelijk te achten
dat eerstgenoemde het op prijs stel
de, gezien de voorgeschiedenis en de
publikaties in het Algemeen Dag
blad van 30 sept. waarin zijn naam
werd genoemd, dat hij zou worden
bijgestaan door zijn raadsman mr. N.
J. Geleynse.
Aangenomen moet worden dat de bei
de ambtenaren aan v. d. Putten de in
druk hebben gegeven dat het alleen om
het geven van enkele inlichtingen ging
en niet dat het de bedeeling was vra
gen te stellen met verstrekkende conse
quenties en daarover een verklaring
ter tekening voer te leggen. Ook uit een
brief aan de commandant van v. d.
Putten kon worden geconcludeerd dat
het de bedoeling was een verhoor af te
nemen. En volgens het ambtenarenge
recht zou het redelijk zijn geweest ter-
wille van de rechtszekerheid de raads
man bij het onderhoud tegenwoordig te
laten zijn.
In de loop van het gesprek dat drie
uur duurde bleek steeds meer weder
zijds vertrouwen te ontbreken. Men
heeft langs elkaar heen gepraat. Te
recht is bij, v. d. Putten argwaan
ontstaan ten aanzien van het „onder
onsje" zoals het onderhoud aanvan
kelijk werè voorgesteld.
Niet kan worden aangenomen dat v.
d. Putten iets anders heeft bedoeld dan
officieren in het voormalige Neder-
landa-Indië te noemen en niet thans nog
in dienst zijnde officieren.
Er zijn ook tegenstrijdigheden in de
verklaringen van de beide ambtenaren
en achteraf blijkt het een ernstig hiaat
dat de besprekingen niet schriftelijk
zijn vastgelegd.
Niet gebleken is dat hij heeft ge
doeld op officieren die thans nog vi
tale functies bjj de koninklijke land
macht bekleden en die zich in Neder-
lands-Indië aan onregelmatigheden
hebben schuldig gemaakt, zoals in
het artikel van het „Algemeen Dag
blad", waarvan v. d. Putten zich uit
drukkelijk distancieert is geschetst.
De verklaring met de woorden dat
officieren zich niet aan onregelmatig
heden hebben schuldig gemaakt kon hij
niet tekenen. Plet ambtenarengerecht
twijfelt niet aan de goede trouw van
de beide ambtenaren, maar stelt uit
drukkelijk vast dat wederzijds vertrou
wen ten enenmale heeft ontbroken. Waar
zoveel onzekerheid bestond over de
vraag of het ging over officieren die
onregelmatigheden in bet voormalige
Nederlands-Indië hebben gepleegd en
die thans nog in dienst waren of over
officieren die nog in dienst waren van
de koninklijke landmacht ten tijde van
de mededelingen van v. d. Putten aan
minister Staf en ten tijde van de hel
menaffaire, de za-k-majoor K. en de
zaak-Oudewater, was het niet onbegrij
pelijk dat v. d. Putten zijn opdracht
zeer ruim heeft opgevat. Terecht kon
hij menen dat een onderzoek kot vol
gen. Hij heeft de opdracht naar beste
weten uitgevoerd en het was een eis
van rechtszekerheid en voor de hand
liggend dat v. d. Putten in de gelegen
heid was gesteld een nadere uiteenzet
ting van zijn nota te geven voordat
nadere maatregelen tegen hem werden
genomen, aldus het ambtenarengerecht, kei gestoten.
taties der causale verbanden, die
ons denken vertragen en onze ver
beeldingskracht naar troostrijke zij
paden dirigeren. Bovendien beden
ken wij in het geval van de nicoti
ne welk een ravage zou worden
aangericht onder de fabrikanten en
hun werknemers, i d kelderen
de beurskoersen over de gehele be
drijfskolom en aan het lot van au-
tomatenfabrikanten e. d. Dat alles
levert weliswaa geen spoor van
bewijs in het voordeel der nicoti
nisten, maar het verstrekt hun wel
een soort van alibi; goed of slecht,
dat doet niet ter zake.
De grote zwakheid van statisti
sche verbanden blijkt in le
praktijk van het leven in ieder
geval te bestaan. Of en in hoe
verre men zich daar vel of niet
van wil bedienen is een zaak
ieder voor zichzelf moet uitvechten
Anders wordt het echter onzes 'X
ziens voor de jeugd, waarop de n*'
cotineverslaving nog geen vat Se'
kregen heeft. Voor volwassenen
mogen de statistieken arguments*1
vormen, waarvan zij de beperkte
phoudbaarheid vooralsnog door he*
feit van hun blakende weistan
vermogen aan te tonen, maar vo°r
de jeugd vormen dezelfde statie'
tieken veel klemmender bewijsrna'
teriaal. Tegenover maatregelen, dl-
het ontstaan, var een nieuwe gent'
ratie van nicotineslaven kunnen
voorkomen, komen de dooddoeneffy
die wij willens en wetens Ze"
hanteren, in een ander licht
staan, waarin zij minstens een bij'
zonder ernstige en kritische beef'
dering verdienen.
(Advertentie)
mjjjBjp
S <- "l jiijffli;:::;
is-
xvxv.-x-x-:-:
Voor prlvé-doelelnden kunnen
dooreen PERSOONLIJKE LENING
PERSOONLIJKE LENINGEN
worden verstrekt door
financiering* maatschappij
op voordelige voorwaarden gelden
worden aangetrokken. Een PER
SOONLIJKE LENING Is de mo
derne vorm van een verantwoorde
credletverlenlng, waarbij direct
contant geld beschikbaar komt.
1 Vestigingen In alle kantoren van de
Meer dan 245 kantoren In Nederland
Vraag een P.L.-folder aan bij: MahukO N.V Postbus 342, Amsterdam
ASSEN, 14 april De Drentse
hoofdstad is sinds vrijdag weer in het
bezit van het beroemd geworden beeld
je van Bartje, de al even beroemde held
uit het gelijknamige boek van de schrij
ver Anne de Vries. Een deputatie van
leerlingen van lagere scholen, heeft
Bartje in de namiddag bjj de steenhou
werij Engberts aan de Molenstraat op
een bakfiest geladen en het beeldje on
der begeleiding van de kortelings op
gerichte jeugddrumband naar zijn oude
standplaats het plantsoen aan de Noor
dersingel gebracht. Daar heeft de elf
jarige zoon van de steenhouwer, die het
beeldje destijds vervaardigde. Bartje op
diens sokkel gemetseld in het bijzijn
van een grote schare ingezetenen.
Bartje werd enige maanden geleden
door een jeugdige vandaal van zijn sok-
BARNEVELD, 13 april Barnevri
zal het dit jaar misschien zonder Ora^L
feesten moeten doen op Koninginnen^
B. en W. hebben volgens de pi®at
lijke Oranjevereniging de plannen
gedwarsboomd, dat het bestuur "e ae
besloten een belangrijk deel van .et
feesten af te gelasten. Verder z»l 'efi
bestuur kort na Koninginnedag in gc
buitengewone ledenvergadering en
aftreden. -r.
B. en W. hebben het feestplan do
kruist door te weigeren de pluimvee
beschikbaar te stellen. Motief: s\ pet
ervaringen met dergelijke feesten in
verleden. e(j.
Na een gisteravond gehouden sp°\e'
zitting heeft het bestuur van de O'Wqu-
vereniging verklaard dat men de n.(
ding van B. en W. inconsequent vj f
en het middagfeest, dat elk jaar 0 ujt
drieduizend personen wordt bezocht
protest af te gelasten en Indien moffjL
ook het resterende a vond program»
