PAASPRIJS VRAAG VOOR DE JEUGD
1
m
fi
a
Huur toch een
schilderij
zegt u
Nationaal expositieprogram
gericht „tegen kitsch"
i
VAN STICHTING: ..KUNSTKONTACT
ssniQb)
6c
Rob Roozemond
Studenten-toneel
Jr
Sf&ssai
H^3®JWE DAGBLAD
ZATERDAG 21 APRIL 1962
er=st
"6l KL*i HÓ7
staan
voor de deur. En als je de
fj erdag meerekent, eigen
de Qrle. Wnt /ii„
Sen' Vx^ at doen wij al die
Wel, niemand hoeft zich
iedereen die
jaar
ïiiet^S^.want
nie^fr is dan tAvaalf' Jaai
0en aan deze prachtige
^'Paaspuzzel.
le m°oie prijzen:
ri'^S' eeri jongens- of meis-
2e n„.. ^armbandhorloge
36 P%: gestel
4e »w. Paar rolschaatsen
P MJs:
e 5%:
"?e
8e
9e
lOe
radio-bouwdoos
schooltas
iheisjes- of jongens-
vulpen
vliegtuigbouwdoos
scrabblespel
nionopolyspel
Prijs:
Wjs:
;vc Prik- C""uyuiysPe
Jle pri. b°etseerdoos
e Priis'. Schilderdoo;
Prils Scbaakspel
l6e
ys- kleurdoos
jsJuiiie Prijs: Kuifje-boeken.
Festival in Wageningen
w
eer is er een armbandhorloge te winnen
OHT+
m
M»jdle elk?»el? Jongens en mels-
l|»Si.Probere«a dag de Puzzel ta ons
M-I'ijk ®n op te lossen, zien na-
ann Wat ZU moeten doen.
tt^'klten v„ren zullen het ook wel
oudfX f het anders maar
H b«tek 0f grotere broer.
.Het is ent horizontaal; V verticaal.
W*r inlito6*! "hike kluif, deze keer.
Sw öe onUlIïoeven je «'et te haas-
Huw6 8 toei iSQ?len moeten uiterlijk
e 2Ün. 2 met de ochtendpost
Qf*
z,!* rife» °Plossing netjes en duide-
el'Ük na«to.der_clkaar op een af-
<UA in een ier' oe deze oplos-
in J1® J,., enveloppe en adresseer
vta de lit1, fnreau van dit blad. Zet
<l«e 8 Voor j er-bovenhoek „Paasprjjs-
H Wel euSd". Vader of moe-
8 juist ijen kijken of de adres-
2iin 0-
er iJrt)s:
t/in 2^0
m vhnwp^éberlnhei de moeite waard
li, 1 ie hoe i„\ e, goede oplossing
nqssiv Ra*»*. best. Vergeet vooral
.adres onder de op-
ook je
aerpr'sen ~«uerea van twaalf
niet vl i meedoen, ma:?
veel succes!
en
Kunsthandel, kunstkring, kunstbe
zit, kunstbeurs, kunstveiling,
kunst in abonnement, kunst en
bedrijf, kunst-advies, kunstkon-
takt.... Zoekt u maar uit. Zo te zien
leeft de kunst onder het publiek, als
men tenminste het telefoonboek en de
daarin opgesomde reeksen als weer-
spiegeling van de maatschapp^ wil
zien Over „Openbaar Kunstbezit" en
„Kunst en Bedrijf" hebben wij hier al
vaak gesproken, maar na enig snuf
felen komt men tot de ontdekking, dat
er nog veel andere activiteiten op het
terrein van de beeldende kunsten
worden ontplooid, particulier vooral.
Wij hebben er één uitgekozen en zijn
meteen in een hoos van kunstzinnige
werkzaamheden en spectaculaire ini
tiatieven terecht gekomen.
In de Eerste Jacob van Campen-
straat te Amsterdam is in perceel num
mer 64 sinds 1958 de stichting Kunst
kontakt neergestreken. Het is het artis
tieke hoofdkwartier van de jonge kunst-
bemiddelaar R. Roozemond. Toen hij
vier jaar geleden deze onderneming op
zette, verklaarden geroutineerde kunst
handelaren en lieden uit het kunstzin
nige zakenwereldje hem voor gek. Het
antwoord van Roozemond was toen, dat
het niet bij deze vestiging (een echte
stichting) zou blijven, maar dat binnen
vijf jaar ook nog in ruim vijftig plaat
sen buiten de hoofdstad door zijn stich
ting tentoonstellingen zouden worden in
gericht, zodat de verwezenlijking van
zijn idealen een flinke sprong in de
goede richting zou maken. Die idealen
zijn: door middel van een zo groot
mogelijke spreiding van originele wer
ken van levende beeldende kunste
naars te komen tot een beter begrip
en meer waardering voor de beelden
de kunst. Hij had een uitvoerig bestu
deerd uitleensysteem ontworpen van
„spreiden" waarmee kunstwerken van
alle technieken via een aantal admini
stratieve schakels de huiskamers kon
den worden binnengedragen. Dat is ook
felukt, tot op zekere hoogte althans. In
amer, kantoor en kantine maandelijks
kunst in huur en op den duur jaar
lijks kunst in eigendom! En dat alle
maal voor een weinigje geld.
„De kitsch van de wanden en kunst
daarvoor in de plaats; weg met die
tienderangs landschapjes en havenge
zichten in tierelantijnlijsten boven het
dressoir," zei mij de heer Roozemond
van de week, toen ik hem kwam op
zoeken, niet op zijn hoofdkwartier, maar
in een stand op de huishoudbeurs in
het RAI-gebouw, waar hij als een zelf
bewust impresario tussen een aantal
goede schilderijen troonde en de huis
moeders over de drempelvrees heen-
praatte, een keurig geklede heer, rei
zende in beeldende kunst, b.b.h.h.
Een lieftallige jonge vrouw noteerde
juist twee nieuwe abonnees en de stand
houder lachte tevreden naar zijn as
sistente. „Het loopt goed", zei hij en
meteen brak hij los. Hij is een jonge
man van tegen de dertig, beweeglijk,
gebrild, rossig; als je hem één woord
geeft krijg je er duizend terug. Hij praat
wel, het enige wat je hoeft te doen
als je naar henr luistert is af en toe
een goedkeurend gemompel laten ho
ren want dat stimuleert zijn visie en
zijn' woordenkeus, dat stuwt ook zijn
stroom van initiatieven naar indrukwek
kende climaxen.
Het werd koffiedrinken in het koele
RAI-restaurant. Kunstkontakt is een
gemengd zakelijke en ider'istlsche
instelling, het is vooral een instelling
van de heer Roozemond. Hij is niet
alleen de initiatiefnemer, oprichter,
zakelijk leider, voorzitter en penning
meester van de zaak, maar vooral de
spil en de ziel van de onderneming.
„1961 is totnutoe mijn beste laar ge-
■ev*.v»*w^ewh«i^s 1
ke Braat. Als u langer abonnee bent
kunnen wij uit ons archief aflezen wat
zo'n beetje uw smaak is, daar houden wij
wel degelijk rekening mee, want iets
opdringen willen wij niet".
Hij verliet de samenzweerderstoon en
schakelde over op een forser volume.
„Ik heb nu enkele jaren geëxperimen
teerd. Ik heb tegenwerking en waarde
ring gekregen, maar het laat mij beide
in zoverre koud, dat het mij niet kan
beïnvloeden bij het verwezenlijken van
mijn verdere plannen. Ik acht de lieve
brief van een huismoeder over het ple
zier, dat ze beleeft aan een schilderij
van Jan Mensinga, van meer waarde
dan de schouderklop van een hoge bons
al zal ik die laatste daarvoor niet uit
de weg gaan, want, mijnheer, ik ben
een streber. Ik weet dat het lukken
moet de middengroep voor kunst te in
teresseren."
„Welke middengroep?"
„Niet de maatschappelijke, maar die
uit mensen bestaat, bij wie smaak te
ontwikkelen valt, die niet vegeteren op
de materialisatie van onze maatschap
pij. En daarom is mijn systeem zo con
creet. 80 pet. van mijn abonnees zijn
leken, maar als je kunst binnen het be
vattingsvermogen van de mens brengt,
dan gebeuren er wonderen. Die
mensen groeien er in. Moet u horen,
laatst krijg ik een brief van een arbei
dersvrouw, waarin ze schrijft; „Ik zat in
de kamer met mijn man; hij keek naar
de televisie, maar het was een snert-
programma. Ik keek naar het schilde
rij, dat ik van u heb gehuurd en ik zei:
Piet, zet de televisie nu eens af en
worden; 800 abonnees hebben wij nu,
inclusief bedrijven en instellingen, waar
aan wij kunst verhuren. Ik heb op zo'n
getal gewacht om grotere plannen aan
te pakken". Hij boog zich als een sa
menzweerder naar voren en ik bemerk
te, dat langzaam maar zeker een heilig
vuur over hem vaardig werd. „Weet u,
het is zulk een prachtig werk; het is
een goedkope manier om met behoorlij
ke kunst in aanraking te komen. Het
ingezonden werk ondergaat een gron
dige keuring. Elk half jaar wordt er
een nieuwe ballotage-commissie, be
staande uit vijf vooraanstaande mede
werkende schilders, gekozen. Deze le
den bekijken afzonderlijk het ingezon
den werk. De goedgekeurde stukken
worden all-risk verzekerd en gaan dan
in de roulatie. Voorlopig hebben wij de
kunstenaars niet veel meer te bieden
dan grotere verkoopkansen en meer
bekendheid. Je kan in deze van alle
gemakken voorziene wereld toch bijna
alles huren, van wasmachines tot
bruidsjaponnen toe? Waarom dan geen
kunst? Het is mogelijk om in mei een
Rudie Bierman boven je dressoir te
hebben hangen en in juli een echte Maaï-
kom hier nou es zitte, moet je dat
schilderij eens zien, die kleuren, me
neer, het deed je ineens wat. En wij
hebben er naar zitten kijken hoor!"
De heer Roozemond haalde even
adem, terwijl men tot vier tafeltjes vér
(in de zogenaamde nonchalante luister
houding) zijn forse monoloog bleef vol
gen. Hij zat stralend voor mij, bewogen
door zoveel kunstkontakt, kunstherken
ning en kunstwaardering. Ik roerde
onder indruk in mijn xoffie. 7r zie je,
dat hij niet alleen c n zaken- en show
man is, maar een idealist tevens.
„Zijn er nu ook mensen, die bedan-
leen
„Van die 80 pet. valt de helft af.
maar degenen, die er ontvanke! jk voor
blijken te zijn zitten nog overal er. ik
zal ze opsporen. Ik droom van een gro
te stichting van gezamenlijke kunstin
stellingen. Ik ben een streber, dat heb
ik u al gezegd. Er is voldoende markt
en met de schele ogen van de Fede
ratie van Nederlandse beroepskunste
naars, met de zekere afgunst van an
dere instellingen en kunst-stichtingen
heb ik eigenlijk niets te maken. Ik
spaar de kunstenaars zelf "«V Tk
geloof niet aan de gemeenplaats dat er
een kloof tussen nen en het publiek is
en dat het nu eenmaal maar zo moet
blijven. De zaak is zo rot nog niet,
maar je moet het op de juiste manier
aanpakken. In honderden huiskamers
hangt op het ogenblik echte kunst aan
de wand, een schilderij, een ets of een
gouache en over een maand hangen
daar weer andere stukken, dan is er
een koerier langs gekomen om de wer
ken te ruilen. En wat kost het? Drie
gulden per maand. De abonnee, die
voor het eerst een stuk thuis krijgt
weet vaak niets van stijl en techniek
af. Daarom hebben wij een brochure
samengesteld, die ze gratis krijgen,
waarin in eenvoudige taal een en an
der wordt uitgelegd. Na een jaar krij
gen ze bovendien nog een grafiekbon;
daarmee kunnen zij bij ons in de zaal
aan de Jacob van Campenstraat pren
ten komen bekijken en er dan een uit
kiezen. Kunstkontakt betekent dus niet
alleen van wand tot wand, maar ook
van hand tot hand. Hechten de men
sen aan een bepaald stuk dam laten wij
het liever nog even hangen. Ik zeg al
tijd maar; koop alléén als u het móói
vindt en houd het werk liever nog een
maandje langer totdat u het zeker
weet!"
„Wat zijn nu uw grote nieuwe plan
nen?"
„Schrijftu maar op. Het is eigenlijk
nog geheim, maar schrijf toch maar
op. Volgende maand wordt er een obli
gatielening van 100.000 gid. uitgeschre
ven, in stukken van 250 en 500 gid.,
door onze stichting. Het geld zal ge
bruikt worden ter bekostiging van een
nationaal expositieprogramma, waarin
niet minder dan vijftig tentoonstellings
zalen en expositieruimten worde, op
genomen waar elke maand door een
schilder of graficus een tentoonstelling
wordt gehouden. Wij willen daarv°.°r
zaaltjes en ruimten kiezen, óm óoor lig
ging en atmosfeer het gevaar van
drempelvrees tot een minimum beper
ken."
.Wat voor zalen zijn dat?"
Ruimten in meubelzaken boekhan
dels en kunstnijverheidswinkels, foyers
van toneelzalen of schouwburgen enzo
voort Iedere bezoeker krijgt inlichtin
gen over de exposant terwij] wij zelf
de reeksen van affiches zullen vervaar
digen. Ik kan u verklappen dat er al
34 toezeggingen binnen zijn. Dit plan
betekent, dat wij gaan rouleren met
tientallen tentoonstellingen buiten het
roulatiewerk van de verhuur. Maar dit
is nog niet alles."
Het halve RAI-restaurant luisterde nu
mee.
„Zodra dit draait gaan wij over heel
Nederland boekhandels en agentschap
pen (700 stuks) inschakelen om aan on
ze stichting de bekendheid te geven, die
zij verdient. Elke behoorlijke boekhan
del moet een agentschap voor Kunst
kontakt worden. Daar droom ik van. Ik
zeg u dat het lukt. Het hele Neder
landse kunstleven is ziek en rot als een
mispel, alleen het publiek is belangrijk
en moet ingeschakeld worden om weer
pa" P-P7nnde toestand te krij«r«n En
WAGENINGEN, 19 april Evenals vo
rig jaar zal ook dit jaar een studenten
toneelfestival worden gehouden. Het
festival vindt plaats op 10, 11 en 12 mei
in de schouwburg „Junushoff' te Wa
geningen. Aan dit „Stutofes 1962 zal
worden deelgenomen door een twaalf
tal verenigingen, die zullen mededin
gen naar „De zilveren tractor", de wis
seltrofee voor de beste prestatie. De
toneelstukken, die o.m. zullen worden
vertoond zijn: „De Dienstlift" van Ha
rold Pinter (Thomas-toneel Amster
dam), „Vrijheid voor Clemens" van
Tankred Dcrst (Haags Studenten to
neel), „La derniere scène" van Marcel
Bealu (wereldpremière door „Kachel"
Delft) en voorts stukken van Michel
de Gheldenrode, Tennessee Williams,
Albert Camus, Eugene Ionesco, Max
Werf el, Max Friesch, Hugo Claus en
Strindberg.
weet u wat ik nog meer ga doen?"
„Geen idee", aarzelden wij.
„Ik ga een truc met oplegger aan
schaffen en laat die ombouwen tot
een rijdende tentoonstellingswagen, die
je kan uitklappen met allemaal schot
ten en panelen. Er moet ook een ge
zin in kunnen wonen, want het is de
bedoeling dat deze mobiele expositie
de kleinste plaatsen in ons land
rtjat om er het contact tussen kunst
en bevolking te leggen. Een veld
tocht tegen de kitsch. Kriig ik geen
subsidie, dan zal het bedrijfsleven mij
wel helpen."
Het duizelde „ons een beetje. Maar
toen w\j een lijst onder ogen kregen
van de kunstenaars die hun medewer
king &an de verwezenlijking van de
doelstellingen van Kunstkontakt geven,
bekroop ons toch weer een gevoel van
verbazing. Het is onmogelijk hi«r een
stuk of zestig bekende Kunstenaars op
te sommen. Er zijn er weliswaar b;j
die nog naam moeten maken, maar
ook die er een te verliezen nebben.
Rob Roozemond zag mijn aarzeling.
Met een breed gebaar zei hij: „Binnen
kort kan ik mijn lijstenmakerij aan de
kant doen; tot voor kort vulde ik uit
dat bedrijfje het tekort van de stich
ting aan. Gelooft u me nu?"
Wij gingen terug naar de propagan
da-stand van Kunstkontakt. De heer
Roozemond vroeg aan zijn lieftallige as
sistente
„Hoeveel?"
Ze stak vier vingers in de lucht.
Hij turfde onmiddellijk vier nieuwe
abonnees.
ep '"TER
