fe TIJD
CARDIN
doorbreekt
SNOBISME
Moeten we THUIS BLIJVEN
voor onze kinderen?
„ER ZIJN" als ze g
root worde
;n:
een moeilijker opg<
ive dan h
zwoegen toen ze klei
n waren
Koelkast is geen luxe meer
D
n Amerika komt dokter niet
patiënt aan huis
In Medical Centre" alles
bijeen dokter, specialist,
apotheek, laboratorium en
zelfs verzekeringsexpert
„Jolly academy" van tante Elena
D
GEEF EENS EEN
SOEPTABLEAU'
iet
HUIS MOET EEN TAAK ALS
OPVANGCENTRUM VERVULLEN
r"7iU\
m
t r roeger sprak het vanzelf, een
V kind was een handebinder
en het bond niet alleen de
handen, maar ook de voeten van
zijn moeder. Ze bleef thuis en dat
thuis blijven was, omdat de vakan
tie nog maar gedeeltelijk en eigen
lijk alleen voor bevoorrechte klas
sen was uitgevonden, iets doodge
woons. Niemand beklaagde haar
en ze beklaagde ook zichzelf niet.
Keerpunt
miiMmininiiiiimiiiiiiiiiinimmmimmimimiiiiiiiiiliiiiimimMiiHiiiiinnmiMilinnmiiiiimnniimmimiiiiiiimiiim
Rustpunt
v (mI
Vrouwen in Rome op boetseer
les bij begaafde kunstenares
zÖe>
pT
Tegenwoordig gaat iedereen op rei»
en dat maakt de kloof tussen jonge
moeders en de rest van de wereld
die rest van de wereld, die een vijf
daagse werkweek zo gewoon vindt
steeds groter. Het heelt ook tot gevolg,
dat ze zich soms een klein beetje als
martelares gaat beschouwen. Eigenlijk
moest iedere moeder in haar omge
ving iemand hebben, die haar op ge
zette tijden een dagje verving, zodat
ze spelen niet meer met lucifers wel
met vuur ze trekken zelfs vaak
een gezicht, of het leven geen proble
men meer voor hen heeft. Ze kunnen
alleen niet om zeven uur naar bed ge
stuurd worden en dat blijkt dan vaak
een inbreuk te zijn op het deel van het
eigen leven, dat de ouders tijdens de
eerste levensjaren van hun kinderen
voor zichzelf gereserveerd hadden.
Afgezien daarvan wensen oudere kin
deren hun ouders niet meer te verge
zellen op bezoeken en uitstapjes, die
deze zonder hun adviserende stem had
den beraamd.
Er is dus een keerpunt bereikt, een
punt, waarop de wegen van ouders en
kinderen zich schijnen te moeten schei
den, waarop ieder zijn eigen leven
gaat leven. Die noodzaak is evenwel
inderdaad slechts schijnbaar. Natuur
lijk hebben de grote kinderen hun
eigen vormen vah amusement en om
gang met anderen, waar de ouders
iiillilllllllllllllllllllllllimillhlllihlMlIlMlililllllilltllllllllllllllllllltlimMlilllllIHlIhlIlllilIHllllllllllllllllllilllllllilllHIlllltlll
ze dan als vrij mens op pnd kon gaan.
Het zou verfrissend werken en haar
gevoel voor de juiste verhoudingen
herstellen, zodat de trots op en de
dankbaarheid voor haar gezin weer
heter tot huil recht zouden komen. Zo
als het nu is krijgt de buitenstaander
wel eens het gevoel, dat ze meer oog
heeft voor de lasten dan voor de lusten.
Toch hebben enkele jonge moeders
tegenwoordig ook de mogelijkheid om
er op uit te trekken. Babies kunnen
compleet met wagen, box en zitje in
de auto worden geladen en er zijn al
lerlei .„utensilia" om zijn reis te ver
gemakkelijken. Op die manier ver
plaatst het hele gezin zich en misschien
zullen de ouders, die gewend waren
aan dergelijke volksverhuizingen in
het klein, pas als de kinderen opgroei
en, geconfronteerd worden met een ge
voel van onvrijheid.
Natuurlijk kunnen „tieners" In veje
opzichten op zichzelf passen. Ze vallen
niet van hun stoel, ze trekken geen
potten met hete thee van de tafel en
geen deel aan hoeven te nemen: daar
tegenover staat, dat de behoefte aan
een thuis, waar rapport van alle bevin
dingen en ervaringen kan worden uit
gebracht, zeker niet afneemt.
Vanzelfsprekend hoeven de ouders
daar niet gedwee de hele dag op zit
ten te wachten, maar ze moeten de
vrijheid, die hun nu wordt gelaten,
ook niet overschatten. ~>e grotere
kinderen willen toch nog opgepast en
verzorgd worden, maar niet meer op
die spectaculaire manier, waarop het
in de kinderjaren gebeurt. Ze willen
ook wel praten. Ouders, die erover
klagen, dat ze het vertrouwen van
hun kinderen verloren hebben, verge
ten vaak, dat er eerst een gelegen
heid geschapen moet worden voor
het vertrouwelijke gesprek. Er zijn
openhartige kinderen, die gemakke
lijk hun problemen blootlegden, maar
er zijn er ook, die zich moeilijk uiten.
Ze willen voor alles niet gevraagd
worden, ze moeten niet het gevoel
hebben, dat ze in de richting van
De Cardin-vakjes vallen open om een
grote gesp te laten zien.
Het was heel vreemd, maar tot
voor kort was de Franse vrouw,
als het op kleren kopen aan
kwam, achtergesteld bij haar
zusters in de Europese landen.
Als ze namelijk uit het rek een pakje
of jurk wilde kopen, gecopieerd naar
een Parijs ontwerp, dan kon ze dat
alleen doen buiten haar eigen land.
Vrouwen in Londen, in New "Vork, in
Tokio, in Amsterdam, kunnen voor
een paar honderd gulden een goede
imitatie van Nina Ricci of Guy Laro-
che kopen, maar in de Franse win
kels zijn die niet te krijgen, het is
een soort bescherming van de haute
couture en van de minder dure maar
toch behoorlijk geprijsde boutique mo
dellen. Het is ook een bescherming
van het nationaal snobisme op het ge
bied van een uitzonderlijk verfijnde
kleedwijze, die voor de zeer gefortu-
neerden voorbehouden moet blijven.
Maar alleen van die kleine boven
laag, die duizenden voor een japon of
mantelpak neerleggen, kan ik niet
blijven bestaan, heeft Pierre Cardin,
ontwerper nummer één in Parijs ge
zegd en hij heeft enkele van zijn mak
kelijke modellen op eenvoudigere e/i
goedkopere wijze doen uitvoeren om
ze in en buiten Parijs in een groot
warenhuis voor het publiek toeganke
lijk te maken. De prijzen liggen dan
veel lager. Als men de modellen voor
haute couture en voor warenhuis ver
gelijkt dan ziet men natuurlijk wei
verschil. Van een mouwloze zwarte
cocktailjapon bijvoorbeeld, tóch on
middellijk te herkennen als een klas
se op zichzelf, is het materiaal met
zó mooi (en duur) als van het coutu
re model. De coupe is iets vereenvou
digd, maar de ene versiering, die be
staat uit een spinneweb van fijne
plooitjes dat vanaf de hals over het
hele, rechte, model loopt, is ook met
de hand ingewerkt. De voeringstof is
van wat mindere kwaliteit en het bij
behorend bijou, het hart van het spin
neweb, is de helft van het kostbare
couture-bijou.
Pierre Cardin zoekt echter de ma
terialen ook voor deze warenhuismo-
dellen zelf uit en hij geeft er even
eens het cachet van verfijning aan
mee, zij het op enigszins andere leest.
De warenhuis-japon kost dan ook
,,maar" 395 nieuwe franc, terwijl het
haute couture model 2500 nieuwe francs
kost. Maar het merkje van het huis
Cardin zit ook in het goedkopere mo
del ingenaaid en daarvoor is de
Frangaise, en niet alleen zij, heel ge
voelig.
„Het is een onmogelijke situatie",
heeft Pierre Cardin gezegd, die met
deze doorbraak nogal wat stof heeft
doen opwaaien, „dat wij onze dure
modellen wèl verkopen aan de confec
tie in het buitenland en niet toeganke
lijk maken voor de vrouwen hier met
een middelmatige beurs, terwijl we
wéten, dat we tóch door onze eigen
confectie gecopieerd worden. En daar
krijgen we dan geen cent voor. Bo
vendien zijn de tijden volstrekt veran
derd en het is onzin onii vol te houden
dat de mode een bepaald prestige
heeft op te houden in een tijd waarin
prinsessen een baantje hebben en ko
ninginnen zich zonder hoed op een re
ceptie laten zien". In snobistische mo
dekringen in Parijs is men echter nog
al geschokt. Vooral omdat het hek nu
van de dam is.
A. Dg!.
e luxe-belasting gaat hopelijk van
de koelkast voor huishoudelijk ge
bruik af. Het wetsontwerp is ge
reed, de Kamers moeten er hun
fiat nog aan geven, dat kan d is nog wel
even duren. Dat is vervelend voor de
handel, want in feite zijn de koelkasten
op dit moment nog niet goedkoper al
zullen ze het vrijwel zeker worden. En
dat doet menigeen de aanschaf mis
schien uitstellen. Voor wie een koelkast
nodig heeft, zodra het warm weer
wordt, is het ook vervelend, want het
wordt dan kiezen tussen geld weggooi
en (het prijsverschil dat er straks af
gaat) of bedorven eten weggooien. Tenzij
er tussen winkelier er klant een brug
getje te vinden is.
Overigens hebben op een persconfe
rentie van de VIMKO, de verenigde im
porteurs van koilkasten, deze heren ons
voorgerekend, dat de in uitzicht gestel
de verlaging helemaal niet neerkomt op
achttien procent maar met alle onkos
ten die voor industrie en handel blijven,
op zowat zeven procent zal uitdraaien.
(Overigens kent u dat soort redenerin
gen wel, waarin onder veel andere mo
tieven ook de vrije zaterdag wordt ge
noemd, die het produkt ook duurder
maakt, want daar moeten dan weer
extra en dubbel betaalde monteurs voor
gehuurd. Maar pas op om als klant het
te wagen op zaterdag naar een mon
teur te vragen. Dan zeggen ze fijntjes:
„nee, mevrouw, op zaterdag wordt er
niet gewerkt I" Die vrije zaterdag is
een fijn mes, dat aan twee kanten
snijdt. Dit tussen haakjes).
Overigens behoeft de VIMKO niet te
klagen want in 1961 werden er in ons
land meer dan tienduizend koelkasten
per maand aangeschaft. Waartoe de
vrije zaterdag veel zal hebben bijgedra
gen, want de weekendinkopen worden
daardoor meer geconcentreerd. Boven
dien is er een toenemend aan al wer
kende huisvrouwen, die, zuinig op hun
tijd, met overleg inkopen omdat ze niet
elke dag een paar boodschappen kun
nen doen.
Gaat iedereen goed met de koelkast
om? De Nederlandse Vrouwen Electri-
citeits Vereniging, Utrec.htseweg 310,
Arnhem, heeft een handig brochuretje
samengesteld, dat tegen betaling van
twintig cent (giro 136P26) aldaar te krij
gen is. Het heet „De Koelkast, aan
koop en gebruik". Er staat alles in wat
nuttig is om te weten over uw koude,
bederfwerende bewaarplaats. Wij willen
hieraan toevoegen dat een vakvrouw op
huishoudelijke-apparatuur gebied er op
attent maakt, dat men alles in de koel
kast kan weg zetten, gewikkeld in alu
miniumfolie. Dat is vooral makkelijk
voor zaken van grillige vorm, zoals bij
voorbeeld een kip, die in voegzaam zil
verpapier ingewikkeld, geen extra
plaats inneemt.
Wist u, tenslotte, dat er in ons land
zestig tot zeventig verschillende merken
koelkasten verkocht worden? Ook die
keuze kost bij aanschaf dus weer hoofd
brekens.
A. Bgl.
vertrouwelijkheden worden gedreven,
ze hoeven alleen maar te weten dat
er een plek is, waar ze zich kunnen
uitspreken.
Ouders moeten er „zijn" en dat is
misschien een moeilijker opgave dan
van 's morgens vroeg tot 's avonds
laat te zwoegen om het kind alles te
geven, wat het verlangt. Moeilijk spe
ciaal in deze tijd, die gewend is alles
in energie of in geld uit te drukken:
moeilijk ook, omdat het „er zijn" zo
vaak vergeefs of doelloos schijnt.
Wie van ons kent niet de dagen en
uren, dat we van onze grote kinderen
nauwelijks een glimp te zien krijgen,
dat ze van de ene bezigheid naar de
andere vliegen, die dagen waarop we
het gevoel hebben, dat ze alleen maar
behoefte hebben aan onze portemon-
naie en aan een werkkracht, die hun
eten en hun kleren verzorgt?
Dan is het moeil'ik om sterk te staan
en niet tot de conclusie te komen, 3at
onze ouderlijke taak nu ten einde is.
Ouders moeten het rustpunt in het
leven van hun kinderen willen zijn. Dat
houdt in, dat eigen plannen vaak aan
gepast en omgebogen moeten worden.
Ze hoeven dat niet te overdrijven, een
kind mag niet het middelpunt zijn,
het dient zelfs te leren, dat er veie
ogenblikken zijn, waarop zijn belang
achter staat bij dat van anderen, maar
het ouderlijk huis moet toch wei zijn
taak ais opvangcentrum vervullen.
De grote moeilijkheid voor ouders
met opgroeiende kinderen is zich tij
dig te realiseren, dat ze geen kinderen,
maar mensen in huis hebben met
eigen ideeën, eigen smaak, eigen hob
bies. Wij persoonlijk zijn altijd erg
dankbaar, dat bij ons het vormen van
een jazz-band niet tot de hobbies heeft
behoord, aangezien dan met aan ze
kerheid grenzende waarschijnlijkheid
onze huiskamer tot repeteerlokaal zou
zijn uitverkoren. Toch weten we, dat
we dat niet hadden kunnen verbieden,
want de opvoeding bestaat in dit sta
dium steeds minder uit verbieden. Ook
het gebieden moet wijken, hoewel de
kinderen, als we er eens over spreken
on een moment, dat het gezag een
theoretische kwestie is, heus wel wil
len toegeven, dal dit gezag in huis bij
de ouders moet berusten.
Een jongen van zeventien wilde zich
eens intens met de opvoeding van zijn
broertje bemoeien, hetgeen de rust in
huis niet ten goede kwam, omdat het
broertje zijn meerderheid niet wenste
to erkennen. Toen zijn moeder zijn
goed recht op een eigen inzicht had
erkend, bleef hij echter van zijn kant
niet achter en erkende, dat het haar
recht was haar eigen kinderen te lei
den in de richting, die haar goeddacht.
Dat klinkt misschien een beetje
grappig, maar het is niet zo bedoeld.
Ouders moeten inderdaad zelf laten
merken, dat ze meer waarde aan de
mening van hun opgroeiende kinderen
gaan hechten, dan laten die hun ver
dedigende of aanvallende houding ge
makkelijker varen en komen ze er ook
eerder toe zich te uiten.
Met dat gezicht dat ze alles weten,
misleiden ze ons vaak. maar toch ver
wachten ze wel degelijk leiding, een
leiding, die meer het aspect van een
advies of een vriendschappelijke be
raadslaging moet hebben.
Dat brengt met zich mee, dat plan
nen en afspraken van ouders wel eens
in duigen vallen, niet omdat 'er een
oppas voor de kinderen nodig Is, maar
omdat de kinderen behoefte hebben
aan het gezelschap van hun ouders.
Misschien zal de omgeving dan onge
lovig en verbaasd uitroepen: „Maar
zulke grote kinderen lopen toch niet in
zeven sloten tegelijk!"
Misschien zullen andere ouders
trots vertellen, dat hun kinderen zo
zelfstandig zijn, maar het heeft met
zelfstandigheid niets te maken. Het
heeft te maken met het feit, dat
„thuis" een plaats moet zijn met po
sitieve hoedanigheden. Liefde, toe
wijding, belangstelling! Als ouders
denken we vaak, dat we die zaken
vanzelfsprekend in pacht hebben,
maar hét is geen monopolie, waar
we ons verder niet om hoeven te
bekommeren. Terwijl we denken,
dat we nog steeds de kinderen vóór
laten gaan, kunnen we ongemerkt af
glijden naar een wat egocentrischer
leefwijze, kunnen we het deel voor
de kinderen zo beperkt hebben, dat
ze toch iets tekort komen.
Er heerst onder jonge mensen juist
in deze tijd van onzekerheid vaak een
grote nood. Zo weten geen antwoord
op de vragen, die ben bestormen en
ze laten zich niet met gemeenplaatsen
afschepen. Het enige antwoord, dat ive
op al die waarom» kunnen geven, is
niet een moeizaam uitgedachte verkla
ring, maar onze liefde, liefde niet ais
troost, maar als bewüs, dat naast ai
die negatieve dreiging een positieve
kracht in dit leven werkt.
Ja we moeten nog thuis blijven voor
de grote kinderen. Het huis is soms
minder van ons dan toen ze klein wa
ren, want ze gaan niet om zeven uur
naar bed; ze zetten de radio aan, als
wij rust willen hebben; ze ontvangen
vrienden, als wij-niemand willen zien;
ze drukken hun stempel op ons leven
en dat is de prijs, die we betalen
voor hun vertrouwen. Die prijs is niet
te hoog!
H. Sw.
MEDICAL
CENTRE
Alles voor de gezondheid in één gebouw.
bij de
LOS ANGELES, april Wanneer in
Holland uw baby ziek is, wanneer u
zelf met hoge koorts te bed ligt, dan is
dokter's hulp slechts een telefoon ver
verwijderd. Goed, het kan zijn, dat hij
juist voor zijn ochtendvisites is ver
trokken, waardoor het wel middag of
avond kan worden voor hij aan uw deur
belt, maar hij komt tenslotte toch. In
n grote Amerikaanse stad, zeer zeker
in Los Angeles, is dit echter geen
regel, hoewel ook hier de goede uitzon
deringen deze regel bevestigen.
Voor de nieuwkomer is de eerste
moeilijkheid een goede dokter te vinden.
O zeker, het telefoonboek geeft u lange
lijsten van namen van geneesheren,
maar juist die veelheid maakt de keuze
niet eenvoudiger. Men kan zijn licht op
steken in een ziekenhuis, of in het naast-
bijzijnde shopping-centre rondkijken,
waar altijd wel een Medical Building of
Clinic te vinden is; gebouwen, waarin
gewoonlijk verschillende doktoren hun
spreek- en onderzoekkamers hebben, en
van de talrijke naambordjes er een op
goed geluk kiezèn. Buren of kennissen
willen natuurlijk altijd welhun eigen
geneesheer aanbevelen. Maar u kunt-
ook doen, wat ik deed, toen ik onlangs
medische hulp nodig had, en de plaat
selijke afdeling van de A.M.A. (Ameri
can Medical Association) opbellen.
Wil men ervan verzekerd zijn, dat uw
toekomstige geneesheer genegen zal zijn
u eventueel ook thuis te bezoeken, dan
moet men dit bij de aanvraag speciaal
vermelden en men moet er toch altijd
op rekenen, dat zo'n bezoek alleen in
uiterste noodzaak zal plaats hebben. Het
gros van de medici hier verwacht, dat
hun patiënten naar hen toekomen, zelfs
met longontsteking en veertig graden
koorts.
Een andere moeilijkheid vormt de
soort dokter, die men zal kiezen. De
dokter met een algemene praktijk, hier
G.P. (general practitioner) geheten,, zo
als onze Nederlandse huisdokters allen
zijn, begint hier steeds zeldzamer te
worden. Waren twintig jaar geleden nog
twee derden van alle medici G.P.'s, nu
is hun aantal tot een derde terug ge
lopen, waarvan de meesten dan nog als
plattelandsgeneesheer of in kleine plaat
sen praktizeren. De meest gangbare
keuzeregel is langzamerhand geworden
om in een gezin met kleine kinderen
ROME, april
e Via Margutta is het
Montmartre van Rome,
de artistenwijk van de
vorige eeuw. De tijd
dus van de fluwelen jasjes,
de lange haren en de roman
tiek. De fluwelen jasjes en
de lange haren zjjn er niet
meer bij, de meeste jonge
kunstenaars, abstracten. sur
realisten, en existentialisten
hebben hun ateliers in de
nieuwe wijken, maar de ro
mantiek hangt nog ais de
geur van oud perkament tus
sen de huizen, en tussen
antiek- en lystemvinkeltjcs
van de Via Margutta. Er zijn
geheimzinnige hoekjes in
steegjes met hobbelige keien;
er is een verlaten artiesten-
sociëteit cn een artiestenbar
een dansschool en ergens in
de hoek is een laag hekje,
waarop in kleine letters
staat: „aunt Elena". Als het
groene hekje knarsend op.-i
gaat komen wg in een drie
hoekige bloementuin en als
wU de klopper op de hou
ten ..ur laten vallen kijkt
„aunt" Elena om de hoek,
een innemende glimlach om
de fijne lippen, een guitige
blik achter de brilleglazen
Een tante, by wie wy ons
direct thuis voelen, in het
atelier met de grote terra
cotta kachel, de antieke
meubels en de houten meu-
beltrap naar de bovenverdie
ping.
Elena Zelesny is veel meer
dan alleen 'maar de lieve
tante van de leerlingen, die
uit alle hoeken van de
wereld bij haar boetseerles
komen halen. Aunt Elena
verenigt op bijna volmaakte
wijze twee eigenschappen,
die zelden samengaan. Zij is
namelijk een zeer begaafde
beeldhouwster m een ideale
lerares. Haar kraakzindelijk
atelier (alweer een uitzon
dering) is een verzamelplaats
van intellectuelen, artiesten,
studenten; het is een bureau
voor informaties van allerlei
aard, want aunt Elena heef!
haar vrienden en kennissen
over de hele aardbol. Het is
ook een galery van busten
en baa-reliëf van ambassa
deurs, van Ami ikaanse za
kenlui. van hun snoezige
kindertjes en hun elegante
Vi'^ UA \Vi enf'U -Ml
Dc Silezische beeldhouwster ..Aunt Elena"
een Nederlandse leerlinge.
(gebrild) mei
oud-gouverneur-generaal van
Ned. Indië Jhr. Mr. Van
Starkenborgh Stachouwer en
zijn vrouw.
De ruime werkkamer zou
al de afgietsels en de ori
ginelen van haar oeuvre niet
kunnen bevatten. Zij houdt
daarom zelf nu en dan een
razzia, maar bewaart de fo
to's keurig gecatalogiseerd in
de laden van haar schrijfta
fel.
Natuurlijk willen wij we-
die nobby werd een inner
lijke noodzaak. Toen ik twin
tig was mocht ik alleen (dit
was een geëmancipeerde
daa. in die tijd) naar Brus
sel om onder Van der Stap
pen, een vriend van Rodin
te guuu studeren."
Van Brussel ging Elena
naar Parijs, naar Florence
cn ten slotte naar Wenen
Daar werd men zou kun
nen noemen, hofbeeldhouw-
ster, want zij maakte por-
(rotten van keizerin Zita en
van verschillende leden van
het Oostenrjkse hof. Elena
Hongarije die beeldhouwster huwv een kolonel van het
was, gelogeerd," vertelt Oostenrijks-Hongaarse legej
Elena, „daar zag ik ei en deed in 1922 haai intrede
ten, waar en hoe deze lange
an vruchtbare loopbaan be
gon. „Ik heb bij een tante in
Cardin-mantel met
vrouweicop aki. die ik nu
stellig afschuwelijk zou vin
den, maar die toen tot mijl)
verbeelding sprak en mij op
■■.et idee bracht ook eens iets
lit, 1 ei te n '-noden. Dit
.-li hobbi' en
!n Rome. Precies gelijk me)
Mussolini, zegt zij. In de
zomer ontv uchtte het echt
paar de Romeinse hitte en
trok naar Elena's familie-
kasteel in haar geboorteland
SiW.ië. Kolom"! Zcleznv
stierf in 1957. Van dit geluk
kige veertigjarige huwelijks
leven is een dierbare herin
nering bew gebleven:
een studie van de handen
van kolonel Zelezny. Mooie
sterke kunstenaarshanden,
want hij was behalve krijgs
man ook een knap violist.
Bij het uitbreken van de
tweede wereldoorlog emi
greerde het echtpaar naar de
Verenigde Staten en in 1949
zag Rome en weer terug.
Tn die rijpe levensjaren zijn
haar beste sculptures ont
staan. Elena exposeerde in
Philadelphia, Parijs, Wenen,
Rome, Venetië en haar werk
is permanent tentoongesteld
in musea en privé collecties
aan beide zijden van de
oceaan.
Zy voert steeds belangrijke
opdrachten uit, bezoekt con
certen en exposities, ver
zorgt haar planten cn be
steedt drie dagen van de
wee', a-n haar leerlingen. Zij
verdeelt ze in: een jonge-
meisjesklas, een ameriean-
women'club, cn een klas
voor werkende vrouwen.
Haar intuïtie raadt ai na d)
eerste vormen, die de nog
onbedreven handen van de
klomp klei kneden, welke
tendens en welke ar .stieke
impulsen er in de beginne
ling schuil..i. Elena's vita
liteit en enthousiasme schep
pen een inspirerende atmos
feer. Er wordt 'ntens ge
werkt en de diepe stilte, die
in het atelier heerst tydens
de lessen wordt een kwar
tiertje onderbroken voor een
kopje thee. Ban wordt er
even gepraat over k""ist,
muziek, oorlog cn vrede,
thensen en dieren, want aunt
Elena wisselt graag van ge
dachten met haar vrienden
en leerlingen. De lec lingen,
waaronder ambtenaressen
van dc Romeinse internatio
nale in Hingen als de FOA,
de CCE en van de ambassa
des, noemen de avonden n
het atelier van au"* Elena
een oase in haar dagelijks
terugkerende bureau-arbei
anderen r '(men bet de
.jolly icademy" en voor
veer andeicn vormen de I
;en van Elena Zelezny de
eerste stappen op een echte
kunstenaarsloopbaan.
STINE PISAN1
een pediatrician (kinderarts), of waar
enkel teen-agers en volwassenen z(jn
een internist te kiezen, die u, indien no
dig, natuurlijk naar een andere specia
list zal verwijzen, die vaak in hetzelfde
gebouw zetelt.
Maar goed, men heeft dus zijn keu
ze gedaan, wil een afspraak met de
dokter maken en stelt zich persoonlijk
of telefonisch met dc receptioniste
van de Medical Building, waar hij
zijn praktijk heeft, in verbinding. Want
waar de man woont zult u waarschijn
lijk nooit te weten komen. Hier in
Los Angeles is het gewoonlijk in een
van de dure wijkgemeenten als Bever
ly Hills of Bel Air, soms twintig, der
tig kilometer van hun praktijkcen
trum verwijderd. Allereerst wil men
altijd weten, wie u naar die bepaalde
doktor heeft verwezen. Waarom dat zo
is, weet ik niet. Is naar genoegen - ver.
onderstel ik - op deze eerste vraag "e-
antwoord, dan kan men een afspraak
maken voor de morgenuren, aan te
bevelen in ernstige gevallen, of voor
een eerste, wellicht langdurig onder
zoek. Of men kan in de middag op
het doorlopende spreekuur komen.
Bij elk bezoek vervoegt men zich al
lereerst bij het kantoor, waar een uit
gebreide staf de administratieve kant
van het bedrijf voor zijn rekening neemt.
Want zo'n medisch centrum is inder
daad een hoogst modem en geperfectio
neerd bedrijf geworden, en het hangt
geheel van de persoonlijkheid van de
geneesheer af, of de zo belangrijke men
selijke kant van de verhouding arts-pa
tiënt ooit een kans zal krijgen, of dat
men altijd het gevoel behoudt niet meer
dan een „geval" te zijn.
Het kantoorpersoneel, dat voor alle
in het gebouw gevestigde dokters werkt,
omvat telefonisten, receptionisten, ty
pistes, een boekhoudster en een specia-
t?l0
list in verzekeringszaken. Deze
is nodig omdat hier geen algemene in-
kenverzekering bestaat en er een "Ajk*
dige variatie in verzekerings-mog®'-a;j
heden is, hetzij als particulier, hetzü^o
vallende onder de groepsassurantie
een of ander bedrijf. 1S
In een modern Medical Building'
waarin mijn dokter zetelt, is gewoOT^g
ook een apotheek gevestigd en v^ .oW
meer dan één tandarts. Er is'n labof'^je
ï-ium, röntgenfeamer, ruimte voor '"Nf
operatieve ingrepen. Er zjjn een PA-
kamers, waar in noodgevallen eenïen
tiënt voor zeer beperkte tijd kan w? zjifl
opgenomen. Rolstoelen en brancard® e,
uiteraard ook aanwezig, gewoonUi® JV
stationeerd bij een speciale ambulsj1 i[>
ingang. Een goed georganiseerd M jcf',
cal Centre biedt een 24-uur-serT,g-
waarvoor altijd een dokter en verpj oe'
ster na de normale dagtaak in het
bouw aanwezig blijven.
Elke arts heeft zijn eigen RaIl.^di'
en enkele onderzoekkamers en »:l)oi'
plomeerde verpleegsters zorgen (]e
een geregelde „doorstroming" t,iA
patiënten. Iedere onderzoekk®1 „el
heeft een kleedkamer, waar een ,s ege>'
hagelwitte mouwschorten klaar
voor gebruik. Want een ervaring']^!
als ik'gedurende mijn laéltste vT98't
in Holland opdeed bij een bezoek ,e,
een specialist, waar zijn assiy®
<?e
assist®
een parmantig nonnetje, mij cornn „j
deerde: „Zo, trek alles maar ec
on Hlo ttlmh linlitölliK »i''
Soepen sausen, salades", is de
smakelijke en uitnodigende titel
van weer een nieuw kookboekje,
uitgegeven door Van Dishoeck, Bus-
sura, in de huiselijke serie .Van Dis-
Ihoeck-boekjes", De culinaire verfijnin
gen met een S. worden hier behandeld
door mevrouw Toussie Salomonson-Kee-
1 7,er, die het boekje opdraagt aan haar
dochters Channa en Ly. Ze schrijft over
lekkere en dus bewerkelgke dingen. Ori
gineel is de wijze, waarop 7,e soep «er-
veert. Ze maakt voor haar soep-creatie
een „soep-tableau", dat aan het ge
recht iets heel feestelijks geeft. Iets om
na te doen.
Het soep-tableau moet er uit zien als
een inspirerend stilleven. Het is niets
anders dan een aardig dienblad waarop
zoveel gevulde soepkoppen als men gas
ten heeft; ofwel de koppen zijn leeg en
men zet de gevulde vuurvaste soepterri
ne met lepei op het blad en voorts alles
waarmee men dc soep, .tterlijk, versiert.
Dat is: een schaaltje boter, een boter
mesje, peper en zout, een kannetje,
waarin het soepboexet. Dat soepboeket
is samengesteld uit peterselie en selde
rie en alle verse kruiden en groenten die
bij de creatie passen en die men .ge-
zeld doet gaan van een klem houten
plankje met scherp mes, zodat men ze
terplaatse, levend en kraakvers, kan snij.
den. Verder liggen er op het soeptableau
een teentje knoflook en jen knoflook-
persje, zodat de liefhebbers zich kun
nen voorzien en de knoflook-haters er
van verschoond blijven.
En tenslotte bevat nel soeptableau
vers knappend stokbrood. Dat kan even
iii de oven warm en croquant gemaakt
zijn. Maar tnen l.an het ook ..in stukjes
snijden, in de. olijfolie dompelen rnxjt
knoflook bespuiten en in de oven bak
ken. (Tien riiinute i. o.'en hoog, maar
er bij blijven staan, anders verbran
den ze
Men ziet het, nièr is niet alleen
een culinair ontwerpster aan hot woord,
die de zaken tot m de details verzorgl
ze zet op tafel meestal ter keuze
gewoon zout. 7-eezout. selderiezoul.
knoflookzout en uienzout nuir ook
Iemand, die best weet, dat de hu'svruuw
tegenwoordig altijd gehaas" is en ter
wijl iets in de oven staal naar de tele
foon holt. Er is, met name aan verfijn
de zorg, die een gerecht niet kostbaarder
maar wel feestelijker maakt, uit dit
boekje wel iets te leren.
gauw uit!," en die zich lichtelUJf
ontwaardigd toonde, toen ik mi) Gii'
mitteerde mijn onderjurk aan te 'p]i
den, zal men hier niet hebben-
onderzoek geschiedt discreet on" Ttte
beschermende plooien van het JL u
schort en is daarom ik kan el'
verzekeren niet minder doel1*
fend.
Dit alles, en het feit, dat zich jji-
medisch centrum behalve een Pa®Urg'
ternisten gewoonlUk ook een cM» tfi'
pediatrician, gynaecoloog en ob®£,jst
IV og on ine)*'
cian (verloskundige) en ophthaltndjïgi"
(oogarts) bevinden verklaart wel. .,0?'
om doktoren hier niet graag huis"5i d0
(oogarts) bevinden verklaart wel,
professionele hulp van verpleeg® pi'
en laboranten, en de beschikking
alle mogelijke moderne apparate»', „e-
rvi o.n f n \T A.d n «»1 n i« #1 d* O E
men in "Nederland slechts in g°e
outilleerde ziekenhuizen vindt.
IK
Voor de patiënt is het natUurlUHepl
vele gevallen ook een groot v0rti''
(lal alle fasen van een soms ultgej» ,,v
onderzoek in een en hetzelfde
achter elkaar kunnen plaats v,"vgl'
Maar persoonlijk zou ik in veie
len het doktersbezoek aan huis.yf.fl
in Nederland al is het soms ook-
gehaast, toch wel prefereren. Masr )t,s-
is een van de vele ouderwetse g'" ri*r
gesteldheden, die men in dit r" ,„s("
en gehaaste land liefst zo gauw 1,1
lijk moet vergeten
LOUISE BURGllM{
(Advertentie)
A:'.r p.ipy.
Êsfyihbaïfo Inttvnuïional',