DE ZAANSTREEK
i
SPECIALISATIE UITWEG VOOR
KLEINERE BEDRIJVEN IN EEG
Arbeidsverdeling thans
gebiedende noodzaak
Geen pistool op de borst
- -
1
899
IVt;
X
bakermat van onze
-industrie
m
mÊÊÈÈBm
Gesprek met Zaanse industriëlen leert:
Samenwerken aan
kwaliteitsprodukt
Gelukkige relS
van ziekenschip
Omzet Vlisco in eerste kwartaal
20 pet. gedaald
f&AI
ZES KOREN CONCERTEERDE^
IN ODEON
SK
H er denkin gsconcert
in de Sint Janskerk
Punseliewafel N.V.
Deense bananenboot bij
Wilton in reparatie
Goede ervaringen
Spanjaarden
Predikanten voor
a.s. zondag bijeen
Dodelijk ongeval bij
centrifuge
Poging tot beroving
voor Dordtse rechtb^11
HET NIEUWE DAGBLAD
ZATERDAG 28 APRIL 1962
(Van een redacteur)
Was het tot voor kort voor
het middelgrote en kleine
industriële bedrijf in Ne
derland ondoenlijk zich op een
eigen produkt te specialiseren,
omdat de binnenlandse markt te
klein was om daar voldoende
afzet voor te vinden, in de
groeiende markt van het zich aan
eensluitende Europa ligt deze
mogelijkheid er wei degelijk. Ster
ker nog: specialisatie en het be
steden van de grootste zorg aan
de kwaliteit van het produkt zijn
thans voor het kleinere bedrijf de
voorwaarden om zich tussen de
steeds sterker wordende buiten
landse concurrentie te handhaven.
Aan de middelgrote en kleine in
dustriële ondernemers die dit in
zien, heeft de Euromarkt een
unieke ontplooiingskans te bie
den die in samenwerking met de
grotere maatschappijen snel en
slagvaardig dient te worden aan
gegrepen, wil men de industrie
van ons land een positie geven,
die de huidige welvaart, ook na
het wegvallen van de economische
grenzen, zal kunnen bestendigen.
Vraagtekens
Arbeidsverdeling
Kwaliteit
:-:7<
Minder gespannen arbeidssiï
- In deJ$f
Geef of ik schiet
DOT
s
V
•OM):-'
Zowel voor de aan- en afvoer van industriële produkten als voor de verbinding tussen de Zaanse fabrieken onderling,
is De Zaan" altijd de belangrijkste verkeersader geweest. Tussen het aanzien van de oevers van deze rivier bi] het begin
van de industrialisering van de Zaanstreek en dat van tegenwoordig ligt echter een hemelsbreed verschil. Thans doen
vele kleine en middelgrote industriële bedrijven in de „bakermat van onze industrie verwoede pogingen om door specia
lisatie hun partijtje in de groeiende Euromarkt mee te blazen.
Dit is de belangrijkste conclusie
die men kan trekken na een tocht
langs verscheidene kleinere bedrij
ven in de bakermat van onze indus
triële geschiedenis: De Zaanstreek.
Gesprekken met Zaanse ondernemers
en een toespraak door de directeur
voor de Industriële Ontwikkeling bij
het ministerie van Economische Za
ken, ir. W. L. van Lakerveld, vor
men de basis, waarop deze gevolg
trekking rust.
De omstandigheden voor Nederland
lagen vóór 1940 zeker niet ongunstig.
Onze bedrijven waren er aangewend,
met de buitenlandse ondernemer te
vechten om de binnenlandse markt.
Immers de tariefmuren rondom Neder
land zijn altijd veel lager geweest dan
om de gebieden van de EEG-partners.
De buitenlandse ondernemer heeft de
Nederlandse markt vaak als een proef
gebied voor zijn nieuwe produkten be
schouwd. Slaagde men hier, dan was
succes verzekerd. Bovendien moest Ne
derland ter handhaving of vergroting van
zijn export steeds tegen de laagste prij
zen werken, wat de efficiency in onze
ondernemingen heeft vergroot.
De naoorlogse situatie heeft in deze
positie wel enige wijziging gebracht.
Men moet zich thans afvragen, of de
industrie in het „goedkoopte-eiland
Nederland" niet te lang verwend is ge
weest door onvoldoende strijd voor de
afzetmarkt. In grote lijnen gezien toch,
kan men stellen, dat het bedrijfsleven
heeft kunnen floreren in een hoogcon
junctuur, die vooral in de laatste jaren
sterk Is geweest. Heeft dit er niet toe
geleid, dat men is gaan wennen aan
een situatie, waarin de afzet tegen
goede prijzen als vanzelfsprekend wordt
beschouwd? Wordt er nog wel voldoende
aandacht besteed aan de opvoering van
de efficiency en het omlaag brengen
van de kostprijzen?
Deze vraagtekens moeten vooral ge
plaatst worden als men spreekt over
de middelgrote en de kleine industrie.
Een klein bedrijf, dat een massa-artikel
vervaardigt, kan zich onmogelijk hand
haven op een grote markt waar deze
produkten ook aangevoerd worden door
enorme concerns, die door de grotere
schaal waarop gewerkt wordt, tegen re
latief lagere kosten kunnen produceren.
Moet het kleinere bedrijf dan verdwij
nen of worden opgeslokt door de moiog
van het wereldconcern?
Er zijn diverse redenen aan te geven
waarom dit niet het geval behoeft te
zijn. Doordat de kleinere onderneming
de geboorteplaats is van veel vrucht
baar industrieel initiatief, zal zü toch
een belangrijke functie blijven vervul
len. Niet in de vervaardiging van het
massa-artikel maar in die van het spe
ciale produkt, het kwaliteitsartikel. In
een gespecialiseerde kleine onderne
ming weet namelijk elkeen zijn per
soonlijk belang zo nauw verweven met
het belang van zijn produkt, dat het
niet uit kan blijven, of men gaat dit
produkt voortvarend ontwikkelen. Door
de overzichtelijkheid van het kleine be
drijf is het mogelijk de kwaliteit verder
op te voeren, of nog juist die variatie
er in te brengen, die de uiteindelijke
verbruiker dat is dan meestal de in
dustrie in staat stelt om zijn eind-
produkt te verbeteren, of zijn kostprijs
te drukken.
Daarbij komt, dat lang niet alle crea
tief intellect bereid of in staat is zich
te ontplooien in een mammoet-organi
satie, terwijl bescheidener, maar voor
de economie toch onontbeerlijke initia
tieven in die organisaties met hun zware
toppen wel eens verstikken. In die con
cerns is dan ook een beweging merk
baar om het onoverzichtelijke geheel te
splitsen in kleinere afdelingen, waarbij
de kostenverhogende verambtelijking
van het apparaat gedeeltelijk wordt on
dervangen en de weg vrijkomt voor
specialisatie en verfijning van de ar
beidsverdeling.
In die verfijning van de arbeidsverde
ling liggen nu juist de kansen van de
middelgrote en de kleine onderneming.
De bewegelijkheid, de overzichtelijk
heid, de slagvaardigheid, het reactie
vermogen en de kennis van zaken op
zijn beperkte terrein, zijn de voordelen
van de kleine ondernemer die tegen de
researchmogelijkheden van zijn grote
broer en tegen de overige voordelen
van de grote schaal opwegen
De typische specialisatiebijdrage tot
de ontwikkeling van de welvaart door
de kleine ondernemer begint thans ook
waardering te vinden bij de grote maat
schappijen, al moeten wij voor de ganse
industrie hopen, dat deze waardering
nog sneller groeit. De huidige industri
ële produktie is gecompliceerd en veel
omvattend, dat arbeidsverdeling door
specialisatie een gebiedende noodzaak
is. Waarom zou elke fabriek een volle
dig eindprodukt moeten leveren? Is de
vervaardiging van een halffabrikaat
minder eervol of minder interessant?
Bij ons bezoek aan de ver
schillende industrieën in de Zaansüv -k
hebben wjj kunnen constateren, dat het
middelgrote en kleine bedrijf reeds zeer
veel produkten toelevert aan de grote
concerns en dat de grote bedrijven
veelal gedwongen door het tekort aan
arbeidskrachten veel werk uitbesteden
aan de minder omvangrijke onderne
mingen. Deze arbeidsverdeling en spe
cialisatie kweekt een geest van samen
werking die alleen maar voordelig kan
werken op de positie van onze industrie
in de Euromarkt.
Natuurlijk bestaan er ook nadelen
van de specialisatie: zoals de somtijds
volledige afhankelijkheid van een kleine
onderneming aan de bestellingen van
een of twee grote concerns. Kleine in
dustrieën zetten daarom niet graag alles
op één kaart. Van de andere kant vormt
de vrees voor de gedwongen afhanke
lijkheid ook weer een stimulans om het
eigen produkt zo te vervolmaken, dat
dit artikel door zijn hoedanigheid, kwa
liteit en prijs onmisbaar voor het grote
concern wordt en zo de afhankelijkheid
wederkerig maakt. Hiervan hebben wij
in de Zaanstreek verschillende voorbeel
den gezien.
In Koog aan de Zaan ontmoetten wij
een ondernemer die zich met zijn be
drijfje, waar 20 man personeel werk
vindt, heelt gespecialiseerd in de ver
vaardiging van bijzondere gereedschap
pen voor het construeren van stoom
turbines. Aanvankelijk kopieerde men
Amerikaanse modellen, hetgeen soms
voor de helft van de prijs van het ori
gineel kon geschieden. Weldra zag men,
dat deze modellen technisch voor ver
schillende verbeteringen vatbaar waren
en men legde zich meer en meer toe
op het ontwerpen van nieuwe uitvoerin
gen. Er werd zulk een kwaliteit, een
OfilffpronkeJüIüieid en een doelmatigheid
bereikt, dat er momenteel praktisch
geen scheepswerf in Nederland bestaat,
die geen gebruik maakt van de gereed
schappen uit dit unieke bedrijfje. Na zes
jaar dreigt het al uit zijn verruimde
jasje te groeien en ondanks dat er
35.000 per arbeider geïnvesteerd is.
wordt al weer naar een groter gebouw
uitgezien.
Deze ondernemer in de ware zin van
het woord, is door het gespecialiseerde
karakter van zjjn bedrijfje vrijwel zon
der concurrentie, zodat hij kan werken
met dergelijk ruime marges, dat hjj
elke vorm van loonpolitiek hardgrondig
verfoeit. Hij zou zijn vakmensen wel
het dubbele kunnen en willen betalen,
dan waaraan hij nu gebonden is. Het ge
brek aan voldoende geschoold personeel
zou dan voor z\Jn bedrijf geen rem meer
behoeven te vormen om tot verdere
ontwikkeling te komen.
Begonnen in een schuur met een ge
leend beginkapitaal van 400 heeft deze
ondernemer zijn industrie zien uitgroei
en tot zijn huidige omvang. Hij gaat er
trots op, nog nooit een cent aan recla
me te hebben besteed. Door het zelf
bezoeken van zijn klanten, zijn techni
sche kennis en de kwaliteit van zijn pro
dukten heeft hij bereikt, wat bij een
massa-artikel nog niet met tonnen aan
reclame zou zijn verwezenlijkt.
Op deze wijze zijn in de Zaanstreek
en ook daarbuiten heel wat industrie-
tjes, begonnen in schuren, op zolders
of kelders, uitgegroeid tot een onmis
baar toeleveringsbedrijf voor de grote
industrie. Dit accentueert de nood
zaak van samenwerking tussen de
grote, de middelgrote en de kleine
bedrijven. Onderlinge afhankelijkheid
van het toeleverende bedrijfje aan zijn
grote klant en van het uitbestedende
concern aan zijn kleine leverancier
zal de sfeer van vertrouwen en sa
menwerking slechts kunnen verster
ken.
Talloze vormen van samenwerking
zijn daarbij denkbaar. Uitwisseling van
ervaringen tussen een aantal gelijkge
richte bedrijven in dezelfde streek, het
gemeenschappelijk uitvoeren van orders
en het gezamenlijk opereren op de ex-
GOUDA, 28 april. De Dodenherden
king op 4 mei krijgt dit jaar een apart
karakter. Na de plechtigheden bij het
monument in de zijgevel van het stad
huis, wordt in de Sint Janskerk een her
denkingsconcert gegeven. Dit begint om
20.30 uur en is voor een ieder gratis toe- j
gankelijk.
Het Christelijke zang- en oratorium-1
vereniging „Laus Deo" zal naast het j
„Requiem" van Gabriël Fauré ook enige j
koralen uit de „Massias" van Haende)
zingen. Dirigent is Laurens van Winger
den. Het gemengd koor „Toonkunst
Caecilia" zingt onder leiding van Cle
mens Holthous zes koralen uit de Mat-
thaes Passion van Joh. D.EB. Bach. Or
ganist, Klaas Boersma zorgt voor de
begeleiding.
Voor dit herdenkingsconcert, dat jaar
lijks herhaald zal worden, zijn onder
meer uitgenodigd de nabestaanden van
de Gevallenen in de Tweede Wereldoor
log. Na afloop zal een collecte worden
gehouden ten bate van de Stichting
„1940—1945".
GOUDA, 28 april Door de heren B.
en G. Punselie, fabrikanten te Gouda,
is opgericht de naamloze vennootschap
Punseliewafel N.V., gevestigd te Gouda,
met het doel de fabricage van en de
handel in koek, banket en aanverwante
produkten. Het maatschappelijk kapitaal
van de N.V. bedraagt 200.000 in vier
honderd aandelen van vijfhonderd gul
den.
Hiervan zijn geplaatst honderdzestig
aandelen, bij elk van de oprichters tach
tig en volgestort door inbreng van de
bestaande bakkerij van de vennootschap
onder firma Gebroeders Punselie. Beide
oprichters zullen optreden als directeur
ROTTERDAM, 28 april De werf van
Wilton-Fijenoord in Schiedam zal de
eerste reparaties verrichten aan de Deen
se bananenboot „Dragoer Maersk". die on
Paaszondag in het Engelse Kanaal in een
dikke mist geramd werd door de Itali
aanse tanker Marligure en daarbij flinke
schade boven en onder de waterlijn op
liep.
De schade is ernstiger gebleken dan
men gehoopt had. Tijdens het lossen van
de lading bananen is getracht de gaten in
de huid tijdens een noodreparatie te
dichten, waarna ruim 3 en de machine
kamer zouden kunnen worden leegge
pompt. Maar dat is niet gelukt en deze
eerste reparatie zal nu geschieden in het
dok van Wilton. Zodra dat gebeurd is zal
ook het restant van de lading uit de rui
men worden gehaald. Men verwacht dat
ca. 750 ton bananen moet worden vernie
tigd.
Het ziet er naar uit dat de „Dragoer
Maersk" tenminste enkele maanden uit
de vaart zal zijn. De uiteindelijke repa
ratie vergt lange tijd, ook omdat de door
het zeewater aangetaste machines geheel
moeten worden nagezien.
óf
ROTTERDAM, 29 april. Het- P°a,/
Kruis hospitaalschip „J. Henri J-f s pa
meerde gisteren af aan de Boornp ^j-0'
een gelukkige vaart met zeventig terefl
nische zieken door de Hollandse
gedurende vijf dagen. eH4f
Dokter M. Dura, die voor 0 eefde
maal zulk een tocht meemaakte,
i er weer enthousiast van terug. -1-' 0pge*
sen zijn er psychisch enorm va je
knapt. De stemming was uitsteK^^n
j ziet ze eerst apart zitten, later ^jpr3'
zich groepjes en dan worden ei'eleh
I ken gemaakt voor een v0° pijfl3'
vriendschap. En ze geven elkaar geie*
i men. Een heet er nu „Jacoba ve
ren" 55.
,sCn
i Onder een zo uitgebreid ëe^®v3lle^
I komen er wel eens moeilijke 6 py
voor. Verpleegden, die thuis ook g df
tig zijn en dat blijkt dan pas tij e>
reis. Ze bederven de sfeer en z?.p, tij'
twee op de laatste dag van de 1 va'
dens het verblijf in Schoonhov
boord gehaald.
Het reisschema kon niet gene0ve-
den gevolgd. Het voornemen 'te
Maarsen en Hoorn naar KamPe°
ren en dan via De Steeg en Scho
naar Rotterdam terug te keren. ppij-
Er waren herstelwerken aan ee';
te Kampen, waardoor deze maar recie'
hoek van 45 graden omhoog kom v pi^
te weinig voor het ziekenschip- fs-
moest toen terugkeren en z0® r nflfl
dar de tocht over het IJsselme acP
Amsterdam maken, waar oV
werd.
ROTTERDAM, 27 april. Preken in
het algemeen een moeilijke bezigheid.
Voor de meeste predikanten is een cha
ritatieve preek een nog grotere opgave.
Maar zij wordt iets onmogelijks, als men
een bedelpreek moet houden voor 23 or
ganisaties, ieder met een eigen doel en
soms een min of meer verborgen leven.
En dat alles wordt absurd als er maar
tien minuten zijn om de beminde gelo
vigen toe te spreken, inzicht te geven
en hun harten te openen om een finan
ciële daad te stellen, die in verhouding
staat tot de noden, die gelenigd moeten
worden
Om dit probleem te Hjf te gaan, zijn
de predikanten, die zich bereid verklaard
hebben a.s. zondag de preekstoel te be
klimmen om de Grote Slag collecte ln te
leiden, bij elkaar geweest. Want deze
jaarlijkse gebeurtenis is van een dermate
betekenis, dat de Rotterdamse pastoors
en rectoren besloten hebben om de bis
schoppelijke vastenactie, die officiëel ein-
„Er is nog echte armoede, ondanks de
hompen brood op de vuilnisbak", zegt de
heer A. Conijn. De heer op de voorgrond,
die dit in diep gepeins zit te overwegen,
is dr. A. van Tienen, voorzitter van het
Interparochieel Sociaal Charitatief Cen
trum.
HELMOND, 27 april In de algemene vergadering van aandeelhouders der
N-V. F. van Vlissingen en Co, Textielfabrieken werden bij de behandeling
van het jaarverslag voornamelijk vragen gesteld over de vooruitzichten van
het bedrijf en de in het eerste kwartaal bereikte resultaten. De directeur zei
niet pessimistisch te zijn over de verkoopmogelijkheden in Afrika. Door de
structurele veranderingen in Ghana hebben de gebieden rond dit land wat de
afzet van Vlisco-produkten betreft meer perspectief gekregen. Dat Guinee in
de familie van Afrikaanse staten tracht te worden opgenomen geeft ook de
burger moed. Ook in Nigeria liggen grote ontwikkelingsmogelijkheden voor
de Vlisco-produkten. De omzet in het eerste kwartaal van 1962 is door de
gevoerde wachtgeldregeling enz. ongeveer 20 pet lager geweest dan in de
zelfde periode van vorig jaar.
De liquiditeit is momenteel geruststel
lend en gelijk als in de balans over 1961
staat aangegeven. Het nevenbedrijf te
Lommei in België wordt niet stopgezet.
De afdeling filmdruk in dit moderne be
drijf wordt er verder tot ontwikkeling ge
bracht. Sinds 1955 is de produktie voor
de Euromarkt verdubbeld, doch de afzet
in Afrika is beduidend sterker gegroeid.
Over de kartelbepalingen in de E.E.G.
portmarkt. Als alle, zowel grote als
kleine maatschappijen van de noodzaak
tot samenwerking doordrongen zijn,
moet het mogelijk zijn de uitdaging van
de Europese markt aan een jong indus
trieel land als het onze, het hoofd te
bieden.
meende de directie dat de ondernemingen
welke aangesloten zijn bij de K.R.L. geen
moeilijkheden zullen ondervinden.
Het bedrukken van tricot nylons is bij
het bedrijf in studie, evenals de liëring
met de confectie-industrie.
Op een vraag over de mogelijkheid van
nieuwe vestigingen in Afrika werd geant
woord, dat het bestuur reeds enkele deel
nemingen heeft verwezenlijkt, met name
om de Japanse invoer op te vangen. Voor
al in Ghana is de Japanse invoer terugge
lopen, voor kunstvezels zelfs met onge
veer 80 procent.
Besloten werd om de vacature van de
periodiek aftredende commissaris, de heer
J. M. Fentener van Vlissingen uit Maar
tensdijk niet aan te vullen.
De jaarstukken werden goedgekeurd.
ff
ff
(Van een versiaggevef)
AMSTERDAM, Bij Sotheby in Lon
den komt 27 juni a.s. een bekend schil
derij van Rembrandt, de Apostel Bartho-
lomeus uit de verzameling Major W.
M. P. Kincaid Lennox van Downton
Castle in Ludlow (Engeland) in veiling.
Na de sensationele opbrengst van Uem-
brandts Aristoteles op de veiling in
New York, is opnieuw aller belangstel
ling gewekt hoewel de Bartholomeus
niet de faam geniet van het New York-
se werk.
Jan Veth noemde het in zijn werk
..Rembrandts Leven en Kunst" een van
de opvallendste werken op de Rem-
brandttentoonstelling, ilie aan het begin
van deze eeuw in Londen werd gehou
den. Het werk had in 1764 Amsterdam
verlaten en was, na een kort opont
houd in een Parijse verzameling, in een
Engelse verzameling gekomen. AI sinds
1848 hing hét in Downton Castle, docli
eerst rond de eeuwwisseling kwam hel
in de openbaarheid.
De zwaar „gemetselde" schilder
trant met de glanzende tinten en de
dramatische structuur van het werk,
veroorzaakten bijna een sensatie. Ook
bjj de Rembrandttentoonstelling in
Amsterdam en Rotterdam in 1956
trok het portret veel aandacht. Bii
de toeschrijving heeft men zich aan
vankelijk door het mes en de gelaats
uitdrukking van de figuur op eei
dwaalspoor laten brengen. Men spral
van de Zelfmoordenaar of de Kok
Eerst later groepeerde men in het
oeuvre van de meester rond 1660 eer
aantal portretten, die duidelijk eer
serie vormden en alle een apostel tol
onderwerp hadden. Het mes bleek
toen het attribuut van St. Bartholo
meus.
In deze serie behoort waarschijn
lijk ook een der belangrijkste bezit
tingen van het Rijksmuseum, het zelf
portret van Rembrandt als Apostel
Paulus. In al deze weken ontmoet
men Rembrandt als Apostel Paulus.
In al deze werken ontmoet men Rem
brandt op het hoogtepunt van zijn
scheppingsdrang, die rond 1660 in een
snel tempo het licht gaf aan een serie
meesterwerken.
Over de toekomst van Rembr&udts
Bartholomeus hoeft men zich geen illus-
sies te maken. Het werk zal. zoals vrij
wel alle belangrijke kunst, de weg over
de Atlantishe Oceaan naar een Ame-
rlkftaose veramnettng gaan. Bdo Ne
derlandse regering ontbreekt nog steeds
elk animo en durf om een bedrag van
enige betekenis uit te trekken voor de
aankoop van deze meesterwerken van:
onze eigen schilderkunst.
digt op zondag Beloken Pasen, een week
eerder te beëindigen. Veertig dagen Is
overigens nog een mooie tijd. De Paas-
klokken hebben dus de vastenactie, die
klonk als een klok uitgeluid.
In een op wetenschappelijk niveau
staand betoog heeft de heer A. Conijn,
die eqn speciale studie van de charitas-
preek gemaakt heeft, uiteengezet, dat
de beminde gelovige niet gediend is
om zondag's onder de preek een pistool
op zijn borst gezet te krijgen. Zo van:
geef of ik schiet. Dat gebeurt nog al
eens. De redenatie komt dan in het
kort hier op neer: U hebt geld; ik heb
een goed doel; dus U moet geven.
De heer Conijn toonde met ware voor
beelden aan, dat in onze tijd van wel
vaart waarin je de hompen brood in de
vuilnisbakken kan zien liggen, nog echte
armoede geleden wordt. Er zijn mensen,
die in het leven niet meer vooruit kun
nen. Ze zijn op, lichamelijk of geestelijk.
Op de een of andere manier kunnen ze
uit zich zelf niet meer tegen het leven op.
Hulp van anderen is geboden. Armoede
in enge zin bestaat nog steeds. Tussen de
mazen van onze sociale voorzieningen
vallen nog altijd slachtoffers. Maar ar
moede in ruime zin, dus verwaarlozing,
kapotte huwelijken, gestoorde mensen,
achterop geraakte lieden zijn er nog
volop. De duizenden rapporten van de in
stellingen zijn er een schrijnend voor
beeld van.
Deken Henning, die deze bijzondere
bijeenkomst bijwoonde, sloot met de be
moedigende woorden, dat er gelukkig heel
veel gegeven wordt voor al die doel
einden waarvoor een beroep op de ge
lovigen gedaan wordt en dat dit a.s. zon
dag ongetwijfeld weer het geval zal zijn.
ROTTERDAM. 28 april. In de fa
briek voor Chemische Producten N.V.
op de Vondelingenplaat bij Rotterdam is
gisteren de 26-jarige J. Klein uit Vlaar-
dingen bij een arbeidsongeval om het le
ven gekomen. De man werkte aan een
centrifuge. Hij had het apparaat uitge
schakeld, maar de trommel draaide door
en toen hij deze probeerde te stuiten
verloor hij het evenwicht. Het slacht
offer viel in de centrifugge en geraakte
bekneld. Bij aankomst in het Dijkzigt-
ziekenhuis bleek hij te zijn overleden.
ROTTERDAM, 28 april.
IVV 1 /WO I 1 ft/' H
van de volgende maand zullen o V»
buitenlandse arbeiders in de v'°
Rotterdam aan het werk gaan. .fpg'K
den op het ogenblik onderhand' t?
gevoerd om bjj wijze van Pr" p)*,-
Spanjaarden een plaats te SeveZverld'j
de Rotterdamse en pendelende t Jif
mers, die er zorg voor dragen v-e>
havenverkeer van de maasstad s«
loopt. ee{l.
De ervaringen die men bij de
te en bij de industrie opdeed met pi'
se arbeiders zijn goed. Daarom pe
thans ook in de haven daarmee Djj
zo is van de zijde van het se<Snld 61
van de Scheepvaart vereniging Z
degedeeld. nie^.
Overigens is gebleken, dat de .g
collectieve arbeidsovereenkomst,
kele maanden geleden kon worae ge
voerd, gunstig heeft gewerkt op
spannen arbeidsmarkt, wat de nay jp
treft. Zonder dat er van de zÜ°ever n
dustrie klachten zijn gekomen 0 toc
zuigen" van arbeidskrachten, is 0aib*j
wat gemakkelijker gebleken
ders te krijgen, wat echter niet we» jje'
dat er nog steeds een tekort
mag zeggen, dat de werknemers--'
minder nijpend is. Binnen de we e0 Pej
kan het werk worden afgedaan [,ap
aantal werknemers in vast dienstv
is wat toegenomen.
Het verschil van mening over
zaterdag is wat afgezwakt. De
V#
vrUe tf'
de
terdag lijkt te zijn ingeburgerd e
drijfsleven, scheepvaart en allef1» n
verder bij zenn betrokken, schijo®
min of meer te hebben aangepast-
b ee"
DORDRECHT, 28 april. „IK ge
harde schedel en dat is mijn £e tef
weest". Dit verklaarde gisteren, jie
tig jarige landbouwer A. Walls3' j,e'
op 15 november van het vorig 33 t>£-
slachtoffer werd van een poging
roving. ^„ei-
De daders, de 26-jarige bouwvaas
der C. H, B. en de 18-jarige faBr'jt le'
beider N. C. V. hadden zich voor ye>
voor de rechtbank in Dordrecht vecV,,
antwoorden. Tegen hen werd ref|gt
velijk een jaar gevangenisstraf nlsS'd',
trek en tien maanden gevange' ycfi
met aftrek, waarvan vier maandsn^
waardelijk met drie jaar proeftijd
neming in een inrichting geëist.)i-
Op een stille weg in Noordel0
het tweetal de bejaarde landbouw
gevallen. De fabrieksarbeider zou plv.
met een vuist op hoofd en nek n
geslagen en de bouwvakarbeider z ppö
enkele slagen met een fles op hei
hebben gegeven. De boer had z' affaL
weerd, waarop de beide daders de
te riskant begonnen te vinden oh
nen namen. Op de zitting gaven fl'
dachten elkaar de schuld, zohftjet
kwam vast te staan wie het initis
nomen had.
De rechtbank zal op 11 mei
doen.
uit'Pr
ROTTERDAM, 28 april In de grote
zaal van het gebouw Odeon traden gister
avond zes Rotterdamse koren aan in een
gemeenschappelijk concert, georganiseerd
door de „Vijf-Koren-Commissie", welke
naam dus geen garantie biedt Inzake het
aantal koren dat aan deze jaarlijkse uit
voering meewerkt.
Een dergelijke concentratie geeft uiter
aard een interessant beeld van de stand
van zaken op het terrein van de beoefe
ning van de zangkunst in koorverband.
Het moet ons echter van het hart dat dit
beeld niet in alle opzichten even gunstig
is geweest. Vooral de programmakeuze,
waarvoor de verschillende dirigenten wel
in eerste instantie verantwoordelijk zijn,
leek ons in diverse gevallen weinig geluk
kig, niet alleen uit het oogpunt van de
louter compositorische merites van som
mige gekozen werken het Schön Ellen
van Max Bruch bijvoorbeeld is wel bij
zonder arm aan muzikale inhoud en be
hoort tot een repertoire dat reeds lang
„passé" is maar ook omdat die keuze
in bepaalde gevallen weinig was afge
stemd op het niveau van het uitvoerende
koor. Dit laatste beïnvloedde b.v. in on
gunstige zin de prestaties van de Gemeng
de Zangver „Zeelandia" o.l.v. Johan v.
Geldre. Aan de klankhomogeniteit en de
toonzuiverheid van dit koor moet nog wel
het een en ander gedaan worden, reden
waarom wij het gezelschap liever hadden
gehoord in wat luchtiger en gemakkelij
ker liggende werken dan het door een
overwegend langzaam tempo veeleisende
O Salutaris Hostia van Pierre de la Rue
en Meeresstille und Gliickliche Fahrt van
Beethoven. Waarschijnlijk hadden dan de
ongetwijfeld aanwezige positieve kwali
teiten van dit koor een betere kans gekre
gen.
Het Crooswijks Gemengd Koor o.l.v. F.
de Vries, aan de vleugel bekwaam bege
leid door Dick Zevenbergen, zong het
Chor des Landsvolks uit Haydn's Jahres-
fcwten cn ma
Gade Hoewel ook hier het kla^V
wicht en de zuiverheid nog te ,e v'v
overlieten, bleek uit de weerga ,,0e
deze werken, dat het koor op ?atiesl(,[)
weg is en reeds tot redelijke preS' p1,,
staat. Het reeds genoemde SchOjL flo
van Bruch werd gezongen door 0 <'(U'
terdams Gemengd Koor ..Onder 'G
Henk Geurts, met solistische toe
king van mevr. E Nagtegaal-v- a'je t>e<
sopraan en J. van Hal, bariton. TjteU
soli ondanks een merkbare nervo „pit
zeer behoorlijk afbrachten. BeW°
van enkele Deutsche Tanze van ,Bof p'
werden op frisse wijze gezongen
Chr. Gemengde Zangver. „Vox jj.
o.l.v. P. de Man, waarbij meY'-
Tuinstra aan de vleugel begelei0
e\
De beste prestaties werden calSG
door het mannenkoor M.O.Z.-k- s
o.l.v. A. van Vooren dat in v-'eIT
Witt, Diepenbrock en Altink ve-1
een afgewogen en fraai ge°°„et «f
koorklank deed horen, en door V
meskoor „Het Noorden" o.l.v. tfe3TDclz' i-,i1
boom, dat in liederen van Gotov ,0o
mer, Brahms, Schubert en Men
blijk gaf van een voortreffelijke s g
De gezamenlijke koren gaven epf,e,
volgens de programmatoelichting!
nilirnorinrt in Mo/Jnnlnn/I X/OTT «él'
uitvoering in Nederland van scf x
sohn's Cantate „Aus Tiefer No-
ich zu dir' het aanhoren van ic
.i.l-inë 1 r j
verklaarde veel met betrekking eli
wel zeer late première enz"„cge':
,"V.
slot van de avond Mir jam's Sieg
van Schubert. de G
Bram Boelee trad in enkele va gp
noemde werken als begeleider get1
speelde bovendien enige soli *aiea. „A-
mann, Chopin, Schubert en 3de ^jjC
Het minst kon ons bekoren dete f
lade van Chopin, waarvan de gveI-l°L|)
door een teveel aan rubati wa
ging. De overige vertolkingen 8 jcot1 jï
van een grote gedegenheid, doen J
ons niet losmaken van de gedacn ^efPj
waardering van de gespeelde 1
door de overgrote bekendheid er
enige slijtage vertoont. js d'
Een talrijk publiek heeft stee
baar op het gebodene gereageer/^ p-
