De televisie?
WEL MOGELIJKHEDEN OP DE GROND
voorlopig)
geen toekomstkansen
ANTWOORD LUIDT: SLECHT!
HOE LIGGEN DE KANSEN BIJ:
Wilde...
Kansen
Op de grond
In bedrijf
DONDERDAG 10 MEI 1962 PAGINA 5
Op de grond.
De aantrekkingskracht, die de ra
dio en de televisie op beroep-
zoekend Nederland hebben is
bijzonder groot. Vooral de tele
visie geniet veel belangstelling bij de
schooljeugd, die soms te optimis
tisch vooruitlopend op de uitslag
van het eind-examen solliciteert voor
de eerste „baan". Dagelijks en
echt niet alleen in de examentijd
komen er bij de NTS in Hilversum
brieven binnen van jongelui die hoopj
vol informeren of er bij „de televisie
een plaatsje voor hen is. Het over
grote deel van de jongens wil regis
seur of cameraman worden; bij de
meisjes is de „script-girl" voor het
woord alleen al zeer geliefd. De
tv-omroepster geniet een bijna even
grote populariteit.
Verreweg de meest van deze „wilde-
sollicitaties" worden beantwoord met
een beleefd briefje, waaruit blijkt dat
een diploma alleen onvoldoende is om
bij „de televisie" te komen. Het komt
wel eens voor, dat men in een sollici
tant iets ziet, al is het dan niet voor
de gevraagde functie. Maar over het
algemeen geven de kwaliteiten van de
brievenschrijvers en -schrijfsters dit
geldt zowel voor radio als voor tele
visie bijna nooit aanleiding voor een
oproep. Daarbij komt dat men in Hil
versum, zoals in vele bedrijven, eerst
in eigen kring rondkijkt als er een va
cature ontstaat. Het is daarom nog zo
gek niet, dat er zo velen solliciteren in
de trant van „Zorg dat je erbij komt.".
De meeste script-girls bijvoorbeeld zijn
begonnen als typiste bij de tv-secties
van de omroepen.
DE VLIEGERIJ
Hoe liggen nu de kansen voor do
eind-examinandi van Gymnasium,
HBS, MMS en Mulo. Het antwoord
kan kort zijn: slecht. Aan jongens en
meisjes die pas van school komen
heeft men bij radio en televisie weinig
behoefte. Wat men nodig heeft zijn
krachten die behalve theoretische ken
nis ook levenservaring hebben. Alleen
in de administratieve en de techni
sche sector wil men wel voor ver
dere inwerking eens jongelui aan
nemen, die de schoolbanken net heb
ben verlaten of die hun technische
opleiding - HTS-werktuigbouw, tech
nisch tekenaar, radio- en (sinds kort)
tv-technicus pas hebben voltooid.
Hetzelfde geldt, in de programma sec
tor van de televisie, voor décor-ont
werpers, die het diploma van de
kunstnijverheidsschool of en dat is
het beste van de tekenacademie
bezitten en voor de grafici (onder an
dere voor het schrijven van aankondi
gingen) die de grafische vakschool
hebben doorlopen.
Voor de camera-lieden wordt echter
meer vereist dan een diploma van de
fotovakschool. Zij moeten beschikken
over praktijk-ervaring en artistieke
aanleg om de speciale opleiding van de
NTS te kunnen volgen.
(Van onze luchtvaartredacteur)
Amsterdam Hoewel de burger
luchtvaart na het straaltijdperk
nog een indrukwekkende ontwik
keling en ongetwijfeld ook een
grootse toekomst wacht, zal de vliegerij
Voorlopig geen toekomstkansen bie
den aan wie een baan in het luchtruim
zoekt. De tijd dat gepensioneerde KLM-
vliegers met een koffertje vol kleuren
dia's en romantische folders de middel-
pare scholen afreisden om belangstel-
üng te wekken voor de luchtvaart is
achter de rug. De plotselinge achter-
hitgang in de hele burgerluchtvaart en
allerlei andere moeilijkheden hebben de
KLM-directie en de Vereniging van
Vliegers daarentegen genoodzaakt
koortsachtig uit te kijken naar uitwijk
mogelijkheden -ij andere luc' 'vaart-
maatschappijen voor de jongste piloten.
Die mogelijkheden zijn er in Europa
biet. Buiten Europa zijn ze zo gering, dat
de KLM genoodzaakt zal zijn enkele tien
tallen jonge vliegers te ontslaan, o.m.
op voorwaarde dat zij het eerst aan
ood zullen komen, wanneer er ooit weer
een plaatsje bij onze nationale lucht
vaartmaatschappij vrij komt.
Dat de door de regering gefinancier
de Rijksluchtvaartschool ondert;en on
verdroten voortgaat jongelui een kost
bare en tijdrovende vliegeropleiding te
Seven is slechts een gevolg van de
moeilijkheid, dat een gedurende tal van
{aren met zoveel zorg en moeite opge
bouwd instituut als de RLS, waarin
enorme bedragen zijn geïnvesteerd aan
mensen en materiaal, een opleidings
school waar men in het buitenland Ne
derland om benijdt, zich zo maar niet
mat opheffen. De school zal in het ver-
Volg slechts een beperkt aantal leer-
'hgen opnemen, dat net voldoende zal
s\jn om de zaak draaiende te houden.
'De missieluohtvaart op Nieuw-G i-
nea kan tenslotte mogelijk nog wel een
°f twee vliegers gebruiken.) Voor het
overige zal men moeten wachten op be
tere tijden.
Wanneer zal het zover zijn? De eerste
hen jaar beslist nog niet. Zodra de
KLM met financiële steun van de re
gering orde op zaken zal hebben gesteld,
?al zij zeker gedurende enkele jaren
haar produktie nog niet uitbreiden. In
middels zal de aansluiting van de Ne
derlandse luchtvaartmaatschappij bij de
A-ir Union wel een feit zijn geworden.
°°k die ontwikkeling biedt jonge vlie
gers geen mogelijkheden, want een gro
te rationalisatie, o.m. door inkrimping
van personeel, is een van de oogmerken
die de Europese luchtvaartmaatschap
pijen door een onderling samengaan na
streven. Van de andere kant zal de Euro
pese samenwerking op luchtvaartgebied
de deelnemende maatschappijen zeer ze
ker tot groter bloei brengen en uitbrei
ding van lijnennet, materieel en perso
neel mogelijk maken. Maar voor het
zover is zijn we zeker acht tot tien jaar
verder.
De functies van de andere beman
ningsleden van een vliegtuig bieden nog
minder toekomstkansen. Het corps tele
grafisten van de KLM wordt als ge
volg van nieuwe technische mogelijkhe
den op het gebied van de radiotelefo
nie ontbonden en over vijf jaar zal er
niet één meer in de cockpit zijn Ook
de boordwerktuigkundigen verliezen
langzaam maar zéker terrein en zullen
bij de KLM gaandeweg vervangen wor
den. door de „technische vlieger De
KLM heeft eveneens een „afvloeiingsre
geling voor pursers in het leven moe
ten roepen, terwijl geen bijzondere be
hoefte bestaat aan versterking van het
corps stewardessen.
Voor luchtvaartenthousiasten zijn er
echter vele mogelijkheden op de
grond, vooral op technisch gebied.
De leiding van het techniscl be
drijf op Schiphol weet wèl wat een krap
pe arbeidsmarkt betekent. Er bestaat
grote behoefte aan vliegtuigmonteurs
waarvoor het LTS-diploma (richting ma
chinebankwerken of vliegtuigbouw) is
vereist, waaraan de KLM dan een spe
ciale tweejarige theoretische en practi-
sche opleiding (met loon volgens CAO)
vastknoopt. Het technisch bedrijf heeft
voorts open plaatsen voor instrument
makers, waar jongelui met een diplo
ma van de LTS of de Luchtvaart
nijverheidsschool voor in aanmerking
komen, eveneens na een aanvullende
opleiding op de bedrijfsschool.
Met de belangrijke en gecompliceer
de Starfighter-produktie voor de NATO-
luchtmacht als een zware last op de
schouders en de bouw van het eerste
Nederlandse straalverkeersvliegtuig, de
F-28, als een gedurfd plan voor ogen
heeft de bedrijfsleiding van de vlieg
tuigfabriek Fokker vele open plaatsen
voor draaiers, bankwerkers, freesers
(LTS-diploma, betaling volgens CAO
groot metaal). Voor lagere electronici
(LTS-UTS-diploma, betaling volgens de
drie hoogste groepen van de CAO groot
metaal). Voor middelbare electronici,
die de ingewikkelde electronische appa
raten moeten bedienen of controleren
(UTS-ers, uitblinkers en vaklieden met
een jarenlange practische electronische
kennis). HTS-ers (maandsalaris 500 tot
meer dan 1.000 gulden) en afgestudeer
den van een technische hoge school
(maandsalaris vanaf 800 gulden) wor
den met wijd open armen ontvangen en
kunnen o.m. als hogere electronici be
last worden met het uitdenken en door
gronden van electronische systemen.
Op het laboratorium van Aerocarto
in Delft, dat deel uitmaakt van de KLM-
organisatie, is behoefte aan jongelui
met een MULO-B diploma. Na een op
leiding gedurende twee jaar in het be
drijf zi)n er plaatsingsmogelijkheden als
fotogramme ter (die de luchtfoto's in
kaart brengt), als kaarttekenaar en als
landmeetkundig- (een specialist, die zich
bezighoudt met de verschillende schalen
waarin de kaarten worden vervaardigd).
Wie zo'n functie bij Aerocarto wil gaan
vervullen dient wel te beseffen dat het
een zeer gespecialiseerd vak is, waarin
men zonodig hoogstens zal kunnen over
stappen naar de topografische dienst.
De KLM heeft tenslotte ook menige open
plaats voor programmeurs, specialisten
die gedetailleerde programma's voor
electronische machines opstellen. Naast
een MULO-B diploma wordt voor deze
functie gevoel voor systematiek ver
eist en de mentaliteit van een volhar
dende puzzelaar.
Sinds kort is er ook een „bedrijfs
opleiding" voor tv-regisseur. De eerste
geslaagde cursisten zijn eind april af
geleverd. Deze opleiding kunnen alleen
zij volgen die de nodige toneelervaring
hebben, hetzij als acteur of als regis
seur. Een TV-producer moet voldoende
van toneel weten om met de acteurs
en de actrices „te kunnen praten", na
tuurlijk niet over het weer.
Voor „script-girl", een soort regie-as
sistente, komen alleen die meisjes in
aanmerking, die ouder zijn dan 23 jaar,
een grote kantoorervaring hebben en
die muziek kunnen lezen. Hun werk is
vrij zelfstandig, verantwoordelijk. Voor
de tv-omroepster is een leuk gezicht al
leen niet voldoende, al moeten zij wel
„prettig zijn om naar te kijken", zoals
een televisie-man het onlangs uitdruk
te Het omroepen van tv-programma s
is geen full time job. Het wordt per
dag-„optreden" betaald (kleed- en kap-
geld). Vereist is een middelbare school
opleiding, een zeer behoorlijke algeme
ne ontwikkeling, goede kennis van de
vreemde talen en vooral persoonlijk
heid. Deze eisen gelden ook voor de
radio-omroepers(sters), al speelt bij de
zen het uiterlijk niet zo'n belangrijke
rol: waarmee niet gezegd zij, dat de
genen die op het ogenblik de radio
programma's aankondigen, verstoken
zijn van uiterlijk schoon.
De NRU, die niet als de NTS zelf
programma's verzorgt, heeft een mu
ziekbibliotheek en een discotheek. Voor
sommige functies is een muziektheo
retische cursus voldoende, voor andere
wordt echter een conservatorium-op
leiding vereist.
De geslaagden van de eerste cursus voor nieuwe televisie-regisseurs, die onder
leiding van de heer Strijkstra op kasteel Groeneveld in Baarn werd gegeven, is
geëindigd. De dames en heren zijn reeds allen door de verschillende omroep-
tv-secties aangetrokken. V.l.n.r. eerste rij: L. F. van Dam (VPRO), RKiers
(AVRO), H. Wortelboer (KRO), mej. Emily Werner (VARA), H. de Vriei»
(VPRO) en Will Simon (AVRO). V.l.n.r. tweede rijde heer Strijkstra (NTS en
cursusleider), Dick Harris (VARA). V.l.n.r. derde ry: Th WenthoU (VARA).
B Bremer (AVRO), B. Rooyens (AVRO) en H. Mochel (NCRV).
