Nieuwe Schiedamsche Courant Ir. Visser trotseert zijn liberale geestverwanten enaataanvaardt zonder GROOTSTE IN EUROPA GEBOUWDE SCHIP SPOEDIG TE WATER ^eer begroting Defensie Optimisme inzake LAOS in de V.S. erzoening Tito- Khroesjtsjev ze standpunten inzake Vrede vrijwel identiek SAL AN: „Ik ben volledig aansprakelijk voor OAS" Geen bendeleider en geen verslagen generaal a ■GEEN AANLEIDING TOT HEENGAAN" ^elle kritiek op °°rden Van Riel m m mm Britse militairen naar Thailand Steun van ZOAVO-partners gevraagd }^Mve instructies voor Bulgaren S&S3» Van mi af aan zal ik zw Juins verklaring verdonkeremaand door ex-generaal Het weer. INDONESISCH VLIEGTUIG NEERGEHAALD D°NDERDAG 17 MEI 1962 THAILAND mrm Mij. Nederland ontkent schepen vordering 16 pagina's "istër 'Unctic neer te leggen: „Een ,a" Defensie is, evenmin als e minister ook, een repre- tvnt van Z,J" SS, «nfftSuJ! d.t de SC au, enkel succes konden h>C ,?e£e Onaanvaardbaar Atoomduikboot Zaak-Visser U sa* «5» (Bulgarije) 17 mei tiid Kim Basische premier So' 's een°esjts?GV heeft gisteren lwcg(J <3al Partijvergadering hier 'ti >rk v^11 regering „alles in Êpn. stellen om de vrede hm trekk5"°P GGn verzoening in te verzekeren" en t)ii^e Gn Tnlngen tussen de Sovjet lijkten „Onze stand' ilNi he vredeskwestie g0slavi\!'> aan die van aldus Khroesjtsjev, <W °§ischo econ°mische en «0 >11 voor 0geschllPunten strij- ®0h> trekt; ontwikkeling van eti". hkingen tussen onze lan- WASHINGTON, 17 mei (UPI) Terwijl Amerikaanse vliegtui gen en oorlogsschepen in Zuid- oost-Azië op Thailand aankoers ten, heerste er in de Amerikaanse hoofdstad een voorzichtig opti misme over een regeling van de vorige week zo plotseling ver slechterde Laotische kwestie, nu Rusland beloofd heeft om een be stand voor het land te steunen. Welingelichte zegslieden deelden mede dat Amerika zijn bondgeno ten tijdens een ZOAVO-conferen- tie te Bangkok had verzocht het zenden van kleine eenheden naar Thailand in overweging te nemen. PARIJS, 17 mei (AFP, Rtr., UPI) „Ik ben de leider van het geheime leger en ik aanvaard vol ledig de verantwoordelijkheid voor de acties van de OAS, omdat ik niet van plan ben af te wijken van de gedragslijn, die ik geduren de de tweeënveertig jaar van mijn actieve militaire dienst heb ge volgd". Aldus begon ex-generaal Salan gistermiddag een met pa thos geladen betoog te zijner ver dediging tijdens de tweede dag van zijn proces voor het bij zondere hoge militaire gerechts hof. „Ik ben geen bendeleider", aldus de OAS-leider, maar een Frans generaal van een overwin nend en niet van een verslagen leger". Dramatische pose Coty komt ook Wisselend bewolkt PSUOIOT Joh.de Heer HET MEI/WE DAGBLAD 'T Parlementaire redacteur) 'sSer 17 nlej Mildst et mei Minister voorlopig althans eerder (le K' n Prestige dan met verlies 'Aijij 'lr'eri'entaire strijd te voor- f Kerst He liberale tractie in ^''"cl 11 Kamer heeft wel in haar «W, m.Pt vortrouwen in hem opge- .">t mr- Van Kiel heelt geen ,j '"'ster ,>f' begroting van de 6 stee|j door zijn eigen partij in j """bleu Selaten, is z.li.s. aan- 'r' ^'an Kiel stelde, dat het 0£ ilet S zich verzet tegen het gaan s-\erSte" bedoelde, dat de rond Nieuw-Guinea op '-b ltJ. Seen kabinetscrisis, zelis' .^0,HVens"1"terscrisis toelaat. Het is Vv '"'en <lf" vraaS. o£ ir. Visser zou 'j Segaan wanneer alleen de He, "Ken i j.- S'ehi(| |-, c begroting zou hebben minister zei ter motivc- ''"J geen enkele aanleiding dat 'U; 'J n partij." Sua,Vah dn 3a!': geschiedde in het bij- '%f' op n 111'bister-president, prof. De vïti u® drë X'ce-minister-president, de "et Korthals, die aan het eind Vi r om i>al: waren toegesneld. Niet 1 n .h"n colleea te steunen als Pefn ""herlo 2lJ van deze persoonlijke Hi- viisie van de minister van "oudën c?"is's 'n bet gehele ka- i-?rof ?,n willen maken. U^rof when i afe op „„".'hkaldeii w„Me Sezinspeeiri. had daar duide- |S2inspeeld, toen hij de vraag ter "et Zm,jao gevolgen voor het \v» van fCn ziin' wanneer de minis. "eer, "ezou nsie door zpn geestver- worden gedwongen om OoiPKIdo g.aan- Prof. de Quay ant- tot 'her dit niet noodzakelijk et aftreden van alle minis- Advertentie) ters zou hoeven te leiden. Hij herin nerde aan de (extraparlementaire) structuur van het kabinet, dat dus veel minder aan de partijen in de Kamer gebonden is. Maar niet alleen volgens de regels van het parlementaire spel stond mi nister Visser sterk. Ook zijn beroep om althans het recht te verkrijgen van zijn partijgenoten om zijn beleid te ver dedigen, wanneer de nota over de zaak Van der Putten binnenkort in de Twee de Kamer in behandeling komt, en zijn herinnering aan een goede gewoonte om een zaak, waarover de rechter nog moet oordelen, te laten rusten hebben indruk gemaakt. Voorts heeft hij mr. Van Riel nog een afstraffing gegeven wegens diens onzorgvuldigheid een ci taat uit een krant over een uitlating van de minister geheel verkeerd te interpreteren. Ten slotte stond hij sterk vanwege de reacties, die het li berale optreden in de gehele Kamer hebben gewekt. Van verschillende zijden brak de verontwaardiging los. De woordvoer der van de AR, de heer Algra, ging de libeerale fractievoorzitter telijfmetde beschuldiging van „partisanen-politiek" en noemde zijn aanval een staaltje van „amoreel opportunisme". Mr. Algra vroeg zich bezorgd af, of er met een dergelijke coalitiegenoot onder welk regime ook nog wel zaken te doen zfjn. Met zo'n partij is de staatkundige verantwoordelijkheid onmogelijk ge worden. Minister Visser bewijst het land een dienst als hij deze partisanen- politiek frustreert door aan te blijven, aldus de AR woordvoerder. Dat de so cialistische oppositie tegen ministers opponeert kan men haar niet kwalijk nemen, maar de liberalen hebben be wezen, dat zij in rustige noch in span nende tijden als regeringspartner aan vaardbaar zijn, zo luidde zijn conclu sie. Nog feller was prof. Sarokalden (P.v.d.A.), die de heer Van Riel van schizofrenie beschuldigde. De liberale woordvoerder had immers het beleid van de minister eerst uitvoerig op tal van onderdelen geprezen. Daarna volgde ineens vanwege de zaak Van der Putten een totale afbraak. ,,Het betoog van mr. Van Riel heeft twee indrukken nagelaten: hij heeft nog grote verwachtingen van de minister en tevens houdt hij een „discours mi- nistre", zo hoonde de socialistische spreker de liberale fractievoorzitter. Ook van andere zfjden moest de VVD ailerwege het verwijt horen, dat men zich niet heeft gehouden aan liet consigne: geen oordeel over een zaak, die sub judice is. Mr. van Riel had de grootste moeite de stroom van antipathie die hij door zijn optreden tegen de minister had opgeroepen, enigszins in te dammen. van de rechter gesteld is. Het gaat volgens mr. Van Riel hier om het be leid van een minister en dat hoort wel degelijk in liet parlement thuis. Ir. Visser heeft juist betoogd, dat hij niet in de fout wil vervallen om op het oordeel over een zaak, die nog bij de rechter in behandeling is, vooruit te lopen. Hij zei, dat hjj met vreugde de behandeling van de nota over de zaak-Van der Putten in de Tweede Kamer tegemoet ziet en vroeg om het recht zjjn beleid daar te kunnen ver dedigen. Hij heeft duidelijk de hand schoen met zijn partijgenoten opgeno men. In een uitvoerig antwoord op de beschouwingen rond de begroting van defensie liet hij enige malen zfjn ge prikkeldheid blijken. Hjj zei o.a. dat zijn taak als minister van Defensie zwaar is, niet het laatst vanwege de voortdurende publieke belangstel ling, die soms niet rechtvaardig is. Ook liet hij met een blik van ver standhouding in de richting van de V.V.D.-fractie weten, dat er natuur lijk in de afgelopen jaren, waarin zo veel bereikt is, fouten zijn gemaakt. Maar fouten voorkomen kan men alleen wanneer men helemaal niets doet. De minister wees op de grote suc cessen, die Nederland in de NAVO heeft bereikt. Bij de z.g. annual re- view, het jaarlijkse examen, waarbij de prestaties van alle deelnemende landen worden beoordeeld, heeft ons land ditmaal het beste oordeel gekre gen dat ons in jaren is gegeven. Voor al het feit, dat Nederland de weggeval len Amerikaanse defensiehuip met eigen middelen heeft weten op te van gen. is daarvan de oorzaak. Ook heeft de NAVO begrip getoond voor onze na tionale verplichtingen, met name in Nieuw-Guinea. Staatssecretaris Calmeyer deelde nog mede, dat de luchtmacht van Neder land thans geheel aan de ejsen vol doet, die in de NAVO aan dit onder deel gesteld worden. De staatssecreta ris van marine, de heer P. de Jong, zei dat ook een door atoomkracht voortgedreven onderzeeër door Neder land zal worden gebouwd. De kosten zijn echter veel hoger dan die van een conventionele onderzeeër, n.l. 125 mil joen gulden tegen 50 miljoen. Vandaar dat dit nog wel even zal duren. Hoe de situatie rond ir. Visser zich verder zal ontwikkeien is niet precies aan te duiden. Het ligt voor de hand, dat hij het niet gemakkelijk zai krij gen. Bij het debat in de Tweede Ka mer zal hij nu ongetwijfeld nog meer tegenwerking van de V.V.D. on der leiding van prof. Oud ondervinden dan reeds bij de behandeling van zfjn begroting aan de overzijde van het Binnenhof duidelijk te zien was. De V.V.D. kan moeilijk anders meer dan doorgaan met haar pogingen om de minister tot heengaan te bewegen. Hij zette zijn aanval op minister Visser echter onverstoorbaar voort en zei, dat deze er opvattingen op na houdt, die bewijzen, dat er van hem geen goed minister van Defensie is te maken, aan wie men een ingewik keld personeelsbeleid kan toevertrou wen. Dit noemde hij daarom zo ern stig, omdat juist menselijke factoren bij de defensie zo'n grote rol spelen. Voor de WD-fractie doet het de deur dicht, dat de minister niet de ge legenheid heeft waargenomen zijn be leid te verdedigen. Dat de zaak-Van der Putten in hoger beroep is, wil vol gens mr. Van Riel nog niet zeggen, dat ook de zaak-Visser ter beoordeling V v - fWBg» de nacht van vrijdag op zaterdag wordt het grootste in Europa gebouwde schip op de Vcrolme-werf op Rozenburg te water gelaten. Het schip, een tanker van 86.000 ton, is 261 meter lang, 38.10 meter breed en het heeft een diepgang van 14.32 meterHet wordt eigendom van de Standard Tankers Bahamas Company Ltd in Amerika. LONDEN, 17 mei De Britse pre mier, Macmillan, riep gistermiddag het defensiecomité van zijn kabinet bijeen, zulks, naar voor de hand ligt, om met zijn ministeriële collega's van gedach ten te wisselen over het Amerikaanse verzoek, eveneens gericht aan andere leden van de Z.O.A.V.O., om militairen te zenden naar Thailand. Verwacht wordt, dat Macmillan spoedig, wellicht nog heden, bekend zal maken dat Brit- tannië het verzoek van Amerika zal in willigen. De Britse regering kan militairen zen den uit Malakka of Singapore, of ma riniers, die zich bevinden aan boord van het vliegkampschip „Bulwark" in de wateren van Noord-Borneo. Ook het Britse vliegkampschip „Ark Royal" be vindt zich in Z.O. Azië, waarschijnlijk op het ogenblik in Philippijnse wateren. De affaire heeft voor Groot-Brittannië een bijzonder pijnlijke kant, aangezien het samen met Rusland voorzitter is van de Laos-vredesconferentie. De Rus sische ambassadeur te Londen, Solda- tov. bracht gisteren een bezoek aan de Britse minister van buitenlandse za ken, Lord Home. Jy. LAekL-" Gi iJUGilli.15 AM.. li Oeg^'.ivvi l-skvStcKc w S mtUtinta*nei*ers zicn Khroesj- als een teken te meer van een mogelijke verzoening tussen het regiein-Tito en het Kremlin. Volgens doorgaans welingelichte zegslieden heeft de Russische minister van buitenlandse zaken, Gromyko, de Bulgaarse leiders verslag uitgebracht van zijn recente be zoek aan Belgrado. Zij menen dat dit bezoek als belangrijkste punt tot resul taat heeft gehad dat belde landen heb ben besloten om hun geschillen op eco nomisch en ideologisch gebied in de toe komst te verzachten en de Bulgaren dienaangaande te Instrueren. Iïhroesj- tsjevs rede wordt gezien als een beves tiging van de ontwikkeling in de Rus- sisch-Bulgaarse betrekkingen. De com munistische leider zei voorts, dat de „vredelievende landen, Bulgarije, Roe menië en Rusland" aan de Zwarte Zee geconfronteerd worden met. „Turkije, dat NAVO-raket- en atoombases op zijn gebied heeft gevestigd". De Russische premier verklaarde ten slotte dat de Sovjet-Unie zijn politiek van vrede en algehele ontwapening zou voortzetten maar voegde hieraan toe dat „het socialistische kamp over alle middelen" beschikt „om iedere agressor het hoofd te bieden". VIENTIANE Bij haar terugkeer in de hoofdstad van Laos na bezoek aan gebied van dat land dat in handen is van de Pathet Lao, heeft de internatio nale commissie van toezicht voor Laos verklaard van de Pathet Lao de belofte te hebben gekregen dat de grensplaats Ban Houei Sai niet zal worden aange vallen, tenzij de regeringstroepen pro vocerend optreden. De Indische, Pool se en Canadese commissieleden waren gistermorgen gegaan naar de Vlakte der Kruiken, in handen van de com munistische opstandelingen, gegroe peerd in de Pathet Lao. De commissie zei voorts dat de Pathet Lao geen be zwaar had geopperd tegen stationering van commissieleden in Ban Houei Sai. 0111 te verifiëren dat de rebellen zich aan I11111 belofte zouden houden. Uit betrouwbare kring is inmiddels vernomen dat patrouilles van het re geringsleger die oprukten tot ongeveer dertig km van de in handen van de Pathet Lao gevallen stad Nam Tha, geen Pathet Lao-strijdkrachtcn ontmoet ten. Zoals bekend zijn de Verenigde Staten voornemens om dc sterkte van hun strijdmacht in Thailand met het oog op de onzekere situatie in het naburige Laos in de nabije toekomst tot 5.000 man op te voeren. Het Rus sische regeringsorgaan Izvestia rea geerde op de troepentransporten met een felle aanval waarin de verant woordelijkheid voor de vergrote span ning op Amerika werd afgeschoven. Volgens waarnemers is het commu nistische offensief in het Zuidoost- Aziatische vorstendom echter tot stil stand gekomen. De neutralistische „potentiële" pre mier voor een Laotische regering van nationale eenheid, prins Soevanna Foe- ma, heeft in zijn tegenwoordige woon- NOORD- VÏÉt'NAM Ha no O BiRMA engra Opbon yAjoetr BANGKOK Nam KAMBOOJA GOLF VAN SI AM Kantung Songkhla A KKA7:: plaats Parijs in een exclusief vraag gesprek met United Press Internatio nal gezegd dat directe Amerikaanse in terventie in Laos een „tweede Koreaan se oorlog" zou kunnen doen losbarsten. De neutralistische prins dacht niet dat de landing van Amerikaanse militaire eenheden in Thailand de situatie in be langrijke mate zou wijzigen. „Dit is een normaal gebeuren krachtens een verdrag tussen beide landen", zo meen de hij, „maar directe interventie in Laos zou gevaarlijk zijn. Dit zou het ingrijpen van het socialistische kamp tot gevolg hebben, op een tweede Ko rea uitdraaien en voor mjjn land het einde betekenen". Prins Soevanna geloofde ondanks zijn sombere woorden inzake Amerikaanse interventie niet dat er in Zuidoost- Azië een ernstig gevaar op het ont staan van oorlog bestaat. „De commu nisten willen geen oorlog", zo zei hij, ,,de Chinezen en de Russen willen een neutraal Laos. Eindelijk zijn de Rus sen, de Amerikanen, Britten en Kran sen het dan eens over een kwestie: namelijk dat Laos geneutraliseerd dient te worden." (Advertentie) „Indien ik, door op de dertiende mei 1958 „Lang leve De Gaulle" te roepen het volk van Algerije en het leger heb misleid, dan komt dat omdat ik een vergissing heb begaan", aklus wilde Salan in zijn dramatisch betoog wel toegeven. Maar: „Om deze ver gissing te herstellen moest ik temidden van het volk blijven. En dit leidde er toe, dat ik de leiding van de OAS op mij nam. Een volk, dat bedreigd werd door ellende, keelafsnijders en verdrij ving van geboorte- en woonplaats, ver zamelde zich om de OAS in een uiterste poging have en goed te ver dedigen. Een schandelijke publiciteit stelt de OAS verantwoordelijk voor de huidige chaos. Maar dat is niet waar", aldus ex-generaal Salan, die bij de 42 jaar. welke hij zegt officier geweest te zijn, ook het jaar telt, dat hij van zijn rang oneervol vervallen verklaard is. Salan, die zijn wqorden van papier voorlas, sprak rustig. Hij beschuldig de de Franse regering van schen ding van de grondwet, betwistte de competentie van zijn rechters en bracht ook de „bazooka-aanval" ter sprake, die juni 1958 op hem werd gepleegd. De schuldigen daaraan zouden zijns inziens dezelfden zijn, die thans zijn doodvonnis vragen. ..Ze pogen door middel van dit Hof le bereiken, hetgeen hun door de bazooka niet gelukte." Toen Salan zijn verklaring uitgelezen had, sprak hij „Van nu af zal ik zwijgen". Toen de president hem vragen wilde stel len bleef de ex-gencraal zitten en zwijgen. „Zegt u iets", drong de rechter aan. Dit deed Salan inder daad: „Zoals ik daarstraks al heb gezegd, zal ik verder zwijgen", klonk het afgemeten. „Ik heb u niets te zeggen". Me Jean-Louis Tixier-Vignancour, Sa- lans hoofdverdediger, kondigde aan, gebruik te zullen maken van het recht iedere niet-verschenen en door hem gedagvaarde getuige rechtens aan te spreken. Op deze wijze kan hij via een vertragingstaktiek het proces wekenlang rekken. De verdediging ul''^ gisteren trouwens de beschuldiging, nat het ministerie van oorlog bepaalde mi litaire getuigen de raad Sc geven zou hebben niet te verschijnen. De «ranse admiraal Ploix, getuige a decharge, verklaarde, van het ministerie te neo- ben vernomen, dat hij niet als getuige moest verschijnen. „ïk ben opgebeld door de persoonlijke staf van minister Messmer. Men zei me, dat ik me niet ongerust hoefde te maken over een eventuele boete, want de minister was met de voorzitters van dit Hof overeen gekomen, dat hoge militairen niet ais getuige behoefden te verschijnen." Rechter Charles Bornet verklaarde hierop, dat hfj niets wist van zo'n overeenkomst. „Dit Hof staat met geen enkele minister of andere gezagsdrager in contact", aldus de rechter. De ver dediging kondigde niettemin aan een klacht jegens minister Messmer te zullen indienen. Van de door de verdediging gedag vaarde 132 getuigen bleken er 70, onder wie generaal Ailleret, voormalig opper bevelhebber der Franse strijdkrachten in Algerije, de gewezen algemeen ge volmachtigde van de Franse regering in Algerije, Jean Morin en de weduwe van maarschalk De Lattre de Tassigny, aanwezig te zfjn. De zaalwachter las echter niet de namen voor van presi dent De Gaulle, ex-premier Debré en anderen, die de verdediging als getui gen had willen laten horen, doch dieniet aanwezig waren. De verdediging eiste daarop dat alle namen van de 132 door haar gewenste getuigen zouden worden voorgelezen. „Opdat wij onze eigen conclusie uit hun eventuele afwezigheid kunnen trekken." Rechter Bornet verklaarde alles in het werk te zullen stellen om aan de wensen der verdediging betreffende het horen van getuigen tegemoet te komen. Hij vestigde er echter de aandacht op dat een aantal der genoemde getuigen a décharge hetzij tot gevangenisstraf was veroordeeld, hetzij was aangehou den in afwachting van een berechting, zodat zij geen eed of getuigenis kon den afleggen. „En het grootste gedeelte van de veertig generaals, die de ver dediging wil dagvaarden, bevindt zich in Algerjje om de door het geheime leger in het leven geroepen moeilijk heden op te lossen", aldus Bornet. Hij voegde hieraan toe dat ex-president René Coty, die de verdediging ook als getuige wenst, te zijner tijd voor het Hof zal verschijnen. Opmerkelijk was, dat de verdediging niet meer gewaagde van haar verzoek ook president De Gaulle te laten getuigen. Een onaangenaam moment voor Sa lan was, toen voorgelezen werd, waar om maarschalk Juin niet wilde komen. Deze was „zeer tot zijn spijt verhin derd" en deelde daarenboven mee, dat Salan hem indertijd gevraagd had toe te treden tot de OAS. Juin had dat ge weigerd en in die geest aan Salan ge schreven. Salan had echter uit (lie brief van Juin dc passages gelicht, waarin de maarschalk schreef, dat hij zich niet buiten de wet wilde stellen, niet tegen de Franse regering in op stand wilde komen. De rest van Juins brief had Salan gepubliceerd, daarmee Juin uiteraard in verlegenheid bren gend. Het was gisteren Juins beurt om Salan hetzelfde aan te doen. illllllllllllMIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIinilllllMIIIIIIMIIII Ach was ik maar in m'n frimatic gebleven! Verwachting tot vrijdagavond, (opgemaakt te 11.15 uur). Zonnige perioden, maar vooral in het binnenlaild ook af en toe een bui. Matige tot vry krachtige wind tussen zuidwest cn west. Weinig verande ring in temperatuur. VRIJDAG: Zon 4.13-20.31; maan: 19.07-4.42. HOLLANDIA, 17 mei Vanmor gen om ongeveer negen uur plaat selijke tijd is bij Fak Fak een Indo nesische militaire Dakota door de Nederlandse luchtverdediging neer geschoten. Dit geschiedde tijdens een nieuwe Indonesische infiltratiepoging aldaai. Men heeft waargenomen, dat nadat de Dakota in zee was gestort, enige overlevenden zieh met behulp van een rubberboot konden redden. Er worden pogingen in het werk ge steld om hen in veiligheid te brengen, aldus het gouvernements-voorlich- tingsbureau. Als voorzorgsmaatregel, genomen ter bescherming van de burger-bevolking, worden alle toegangswegen naar Fak Fak door Nederlandse militairen be waakt. Uit veiligheids-overwegingen zijn voorts de vluchten met Beaver-vliegtui- gen van de „Kroonduif" naar Fak Fak voorlopig gestaakt; wel bestaat er een doorlopende radioverbinding met Hol- landia. O AM STERDAM17 mei De directie van de Stoomvaart Maatschappij „Ne derland deelt mee, dat geruchten als zouden de passagiersschepen „Oranje" en „Johan van Oldenbarneveldt" door dc regering gevorderd zijn, absoluut uit ue lucht zijn gegrepen. Zowel de „Oranje" als de „Johan van Oldenbar neveldt" zullen na terugkeer van de hui dige cruises een nieuwe reis rond de wereld gaan maken, aldus de directie van de Mij „Nederland". Van officiële zijde in Den Haag was over deze aangelegenheid geen com over deze aangelegenheid geen commen taar te verkrijgen. Advertentie) Oostzeedijk J30

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1962 | | pagina 1