Publikatie van de archieven
van de St.-Janskerk
Diamanten in
het Louvre
s
Bouw van de parochiekerk
in jaartallen
ALS IN DUIZEND EN EEN NACHT
Hoogspaiiningsleiding over de
Lek moet op lange termijn weg
bij
EERSTE PAA1'
VOOR I.C.1'
Reeds in veertiende eeuiv centrum van Holland
Voor honderden miljoenen
bijeen
Prinses Irene
verlaat Utrecht
Vier gewonden bij
botsing tussen
tram en vrachtauto
Mijnongeluk eist
drie doden
Ruilverkavelingsplan
Waard-Noord ter
Gedeputeerde Staten
Hoeksche
i
Nog twee schep
gevorderd?
Schoonhovense drieling
maakt liet goed
Einde aan studie
Toekomstplannen nog
niet bekend
Twee weken hechtenis
voor roekeloze trein
bestuurder
Een jaar met aftrek voor
„Gerrit de Stotteraar"
Hollandia-Kattenburg
Tot nu toe gunstige
resultaten
visie
De Hope-diamant
Bammens weer 15 pet
Langlopende orders bij
Kloos-Kinderdijk
Project vanf 1 ("''/"J
Rozenburg geeft
woningen
Kwestie Niv-Gi^,ie
DrX
Brand in Ambone^
HET NIEUWE DAGBLADDD
DONDERDAG 17 MEI 1962
O
OP DE BRUILOFT IN ATHENE hebben de diamanten geschitterd,
zo schreef een der weinige journalisten, die er van nabij getuigen
waren, als in een verhaal van duizend en één nacht. Hij kwam woor
den te kort, om het diamanten diadeem te beschrijven van mevrouw
Niarchos, de echtgenote van de bekende tankersreder. Dit diadeem
heeft eens toebehoord aan keizerin Eugénie- De markiezin van Bland-
ford, voorheen mevrouw Onassis, droeg de prachtigste, met diamanten
versierde ringen. Vol bewondering was hij ook voor de met grote
diamanten versierde kroon van koningin Juliana en voor de „rivier
van diamanten", welke prinses Olga van Joego Slavië om haar hals
droeg. Hij beschreef voorts de juwelen van prinses Gracia van Monaco
en andere gasten, maar we zullen hem niet verder volgen. Wel willep
we nog vertellen, dat de trouwringen van het jonge paar, evenals de
verlovingsringen vervaardigd waren uit goud van. een kunstvoorwerp
dat eens aan de grote veroveraar Alexander de-Grote heeft toebehoord
Betere verkeerswegen voor
agrarische on tsluiting
Concentratie van versnipperd
grondgebruik
Meer recreatiemogelijkheid
«r«V
/er5'
Mfe <-
ver?f
ir
pe CoC
N
GOUDA, 12 mei. De stadsarchiva
ris mr. J. E. J. Geselschap, heeft met
de publikatie van de „Archieven van de
St. Janskerk te Gouda", die de regesten
van 13151572 bevat, aan de stad Gouda
een grote dienst bewezen. Het donkerste
deel van de stadsgeschiedenis is immers
de tijd tot 1572 en de historici, die deze
tijd behandelden, zoals ig. Walvis en
De Lange van Wijngaarden, zijn vaak on
betrouwbaar. Met deze bronnenpubiika-
tie komt deze hele tijd scherper uit het
duister van de tijd naar voren. Er blij
ven. natuurlijk vele vragen bestaan,
een antwoord zal komen, maar vele
vraagstukken ook kregen weer met deze
publikatie een helderder contour. In dat
opzicht wijzen we eerst op de uitbreiding
en bewoning van de stad. Het is opval
lend, dat vele inwoners namen droegen
als „Jacob van Sevenhuizen, Willem
i Vries. Jan Bercoude, Gerrit van den
Woude, Dire van Siuipic, William van
Bodegraven, Heynrich Steync, Aernd-
kyn van Woerden" Al deze namen ko
men in de veertiende eeuw voor en daar
uit blijkt, dat Gouda reeds toentertijd
„Het Hart van Holland" was.
PeperstraatBoomgaard
Ook voor de kennis van de bebouwing
van de stad zijn deze regesten be
langrijk. Om weer een voorbeeld toe te
lichten: we weten, dat het Raadhuis in
het midden van de vijftiende eeuw werd
gebouwd, 14501455. Maar uit deze re
gesten leren we, dat de omgeving reeds
een eerdere bewoning had. Ze worden
in 1330 al huizen gesitueerd aan de Oude
Delle, in 1344 aan de Koestraat en in
1350 aan de Reghenboog, waarmede de
begrenzing van het Marktveld aangege
ven is. Een volle eeuw dus vroeger. In
teressant is het ook, om de benaming
van de straten na te gaan. De naam
„Peperstraat", komt voor het eerst voor
in het jaar 1367, voordien heette deze
straat Boomgaartstraat, hetgeen wel
erg op het landelijke karakter van het
kleine stadje wijst. Omstreeks deze ja
ren komen ook de namen „Kuiperstraat'
(1366) en „Keizerstraat" in zwang (1363)
voordien werden deze stegen „Simon
Judenstraat" en „Jan Clerxstraat" ge
noemd, hetgeen er weer opwijst, dat de
bewoners vaak de namen aan de straten
gaven. Zo heette b.v. ook de Lange Wil-
lemssteeg, aanvankelijk de Jacob Woey-
serszoonsteghe. Eveneens is de geschie
denis van de bouw van de St. Jan er
er nauwkeurig in te volgen. Reeds in
1395 is er sprake van een bouwvallige
kerk. vermoedelijk een houten kerkje.
Op 26 juni 1395 staat de pastoor Andries
Blooyer aan de kerkmeesters toe, om
voor de bouw van de kerk renten te ver
kopen. Bijna tien jaar later, 4 maart
1404, staat de bisschop van Utrecht toe,
om de bouwvallige St. Jan af te breken
en een nieuwe te bouwen. De zes altaren
moesten elders worden ondergebracht.
Op de 19 de maart 1413 werd de kerk
opnieuw ingewijd. De oorkonde luidt:
„Mathias, vicarisgeneraal van de bis
schop van Utrecht oorkondt, dat hij op
19 maart 1413 de nieuw gebouwde paro
chiekerk van Johannes de Doper te Gou
da tesamen met de uitbreiding van het
kerkhof heeft gewijd".
Maar in 1438 vernietigde een felle
stadsbrand weerom de parochiekerk
Een bewijs daarvoor is de volgende oor
konde van 16 april 1439, waarin Philips
van Bourgondië „zijn onderzaten opwekt
om te helpen bij de wederhouw van de
door brand verwoeste hoofdkerk en
Godshuis van Gouda" De herbouw
heeft weerom enige jaren in beslag ge
nomen. Uit regest 366 leren we, dat op
31 mei 1443 de vicaris-generaal de Goud
se parochiekerk inwijdde met dan al 22
altaren. Op dezelfde dag werden ook de
kapellen van het Catharina Gasthuis, het
St. Anthonie-gasthuis en het St Joost-
gasthuis gewijd.
In het jaar 1552 verbrandde de kerk
weerom. Een regest van 10 april 1553
luidt: „Keizer Karei machtigt de burge
meesters van Gouda en de kerkmeesters
van de St. Janskerk aldaar om zoveel
mogelijk onroerende goederen van de
kerk te verkopen, als tot de bouw van
de opbouw van de verbrande kerk nodig
is". Het moet voor de Goudse katholie
ken van die dagen wel een hele moeilij
ke tijd geweest zijn. Uit een regest van
13 juni 1554 blijkt zelfs, dat de vicaris
van de kapel van Bloys zijn altaarsiera
den verpand had, die door de Heilige
Geestmeesters gelost werden.
Extra mogen we wel wijzen op het be
lang van deze uitgave van de regesten
van de St. Janskerk voor de kunst- en
cultuurgeschiedenis van de stad. Uit een
oorkonde van 21 oktober 1551 leren we.
dat een Dire, die glaesmaker, woonde
in de Doelensrraat en het is zeker niet
vermetel te veronderstellen, dat het
Dirk Crabeth is, die dan nadien naar de
Gouwe moet zijn verhuisd. Een andere
glasschilder. Jan Ponsen, woonde in
1521 op de hoek van de- Stoofsteeg, zoals
regest 539 leert.
Het Goudse kunstenaarsgilde, het St
Lucasgilde, wordt ook herhaaldelijk in
de regesten geneemd. Opgericht 14 sep
tember 1487, werd het gilde op 8 mei
1488 door de bisschop van Utrecht, Da
vid van Bourgondië bekrachtigd. Op 19
juli 1488 schonk een Maritgen Jan Gijs-
brechtsz's weduwe aan de dekens en
overmannen van het St. Lucashilde twee
rentebrieven. Ook in de volgende jaren
worden volgens de regesten verschillen
de keren schenkingen aan het gilde ge
daan, hetgeen wijst op een stijgende po-
pularitet van de Goudse kunstenaarsver
eniging van die dagen. Het altaar waar
aan de missen werden gelezen, is blij
kens verschillende regesten het Jezus-
altaar. Soms ook is er aan zo'n schen
king 'n drama verbonden. In 1495 gaven
de erfgenamen van de koopman Claes
Jansz twee rentebrieven voor 't St.-Lu-
casgilde voor vier wekelijkse missen op
't Jesusaltaar voor de ziel van hun broer
en zwager Aert Claesz, die gedood was
door Geryt Gerytsz. Over het altaar zelf
worden we weer ingelicht door een
oorkonde van 9 juli 1515, waarin te lezen
staat, dat „enige gildebroeders" ver
klaard hebben, dat 't Jesus-altaar niet
alleen gewijd was aan St.-Lucas en an
dere partronen, maar ook aan St.-Job".
Zou eigenlijk, denkt men dan, als men
dë levens van zovele schilders leest,
St. Job geen betere patroonheilige zijir,
dan St. Lucas als legendarisch schilder?
SCHOONHOVEN, 17 mei Zoals men
zich zal herinneren, werd op 19 februari
in het Schoonhovense gezin Van Dieren
een drieling geboren/Het drietal is inmid
dels reeds zover, dat de moeder met de
kinderen, deze laatsten uiteraard in de
drielingwagen, gaat wandelen. Zo'n drie
lingwagen wordt niet aan de lopende
band gemaakt. Mevrouw Van Dieren had
echter het geluk de wagen van een an
dere drielingmoeder, ergens in Neder
land te kunnen overnemen.
Niet alleen het vervoer, ook de kleding
van Fransje, Michel en Robby vraagt
zorgen: Als men alleen al denkt aan de
honderdtwintig luiers, de zevenentwintig
onderleggers, de vierentwintig hemdjes en
de vijftien truitjes, die het drietal in ge
bruik heeft, dan kan men zich enigerma
te een oordeel vormen over de zorg, die
zo'n drieling vraagt. Om nog niet eens
te praten over bijkomende zaken als
slabbetjes, lakentjes, slopen en zo meer.
Ook de woonruimte is een probleem
geworden. De drie kindertjes slapen al
lemaal op een kamer elk in een apart
bedje. De tweede slaapkamer van de
driekamerflat, waarin het gezir Van Die
ren woont, wordt gebruikt voor de twee
andere kinderen. Maar vader en moeder
hebben de huiskamer als slaapkamer in
gebruik. Nu gaat dat allemaal nog wel.
maar als de kinderen wat groter worden
en in de box moeten, wordt de zaak wel
erg moeilijk.
Maar denkt niet. dat men in het gezin
I tijd door de koningen van
DEN HAAG, 17 mei De president van
de Haagse rechtbank Jhr. mr. G. Witsen
Elias heeft vanochtend beslist dat naar
zlin voorlopig oordcel het spannen van
een hoogspanningsleiding over de Lek op
een lagere hoogte dan 62 meter beneden
strooms van de bedrijven Bailey Construe-
tiewerkplaats en Machinefabriek en de
werf De Koophandel onrechtmatig is.
Het laten hangen van een draad up minder
dan deze hoogte kost de elektriciteits
maatschappij Zuid-Holland een miljoen
gulden. Voorts werd de verwijdering van
de belemmering, de draad hangt nu op
42 meter, gelast op straffe van een dwang
som van een ton voor iedere dag, dat
deze na het kracht van gewysde gaan van
het vonnis nog aanwezig is. De president
bepaalde echter tevens dat zijn vonnis
niet uitvoerbaar bjj voorraad zal zijn.
Bij afweging van de belangen van E.Z.H.
en de twee bedrijven kwam de president
tot de conclusie, dat de uitvoerbaarheid
bij voorraad wel meer in het nadeel van
de E.Z.H. zal zijn, daar deze N.V. voor de
winter extra stroom moet gaan leiden
naar Gouda, wil de situatie daar niet on
houdbaar worden. De bedrijven kunnen
hun werk voortzetten, zij het met grotere
kosten Dus achtte de president hun be
langen ondergeschikt aan die van de
E.Z.H. Over de kosten kan later altijd nog
gepraat worden. De president was van
mening dat in hoogste instantie een be
slissing kan worden verkregen binnen het
UTRECHT, 17 mei In september
zal er een eind komen aan de studie van
prinses Irene aan de rijksuniversiteit al
hier, waar zjj colleges in de Spaanse taal
en letterkunde heeft gevolgd bij prof. C.
F. A. van Dam die ook de leermeester
van haar vader was. Bovendien heeft zij
vaak colleges bijgewoond van prof. C.
D. J. Brandt, die de geschiedenis van de
twintigste eeuw doceert, terwijl zjj ook
belangstelling aan de dag legde voor
rechtswetenschappen.
Het is nooit de bedoeling geweest
dat de prinses, die het diploma van de
M.M.S. bezit, van een bepaald vak een
afgeronde studie zou maken, daar zij im
mers toch geen academische graad kan
behalen. Nu zij Utrecht, waar zij zich in
september 1958 vestigde, gaat verlaten,
wordt voor haar daarmee ongetwijfeld 'n
prettige periode afgesloten. Zij doet volop
aan het studentenleven mee zonder daar
bij te worden gehinderd. Zij is een actief
lid van de Utrechtse Vrouwelijke Studen
tenvereniging en verleende nog vorig jaar
haar medewerking aan de opvoering van
het lustrumspel „Francois Villon" op het
Domplein, waarin zij de rol van de her
togin van Orléans vertolkte.
Prinses Irene woonde met enkele me
destudenten in Huize Lieventhal aan
het Lepelenburg bij mevrouw L. de
Monchy. Dit huis is eigendom van de
gemeente en zal nu vrijkomen. Men
overweegt het in te richten als een cul
tureel centrum, waarvoor het na de
grondige restauratie van Vier jaar ge
leden zeer geschikt zou zijn. Gedacht
wordt al aan exposities en andere eve
nementen van de Utrechtse Kring, die
in een huis aan de nabij celegen Brigit-
tenstraat maar bekrompen is gehuisvest.
Over de toekomstplannen van Prinses
Irene kon men ons op paleis Soestdijk
nog geen mededelingen doen. Zeer bin
nenkort zal daarover een officiële me
dedeling worden gedaan voor de rege
ringsvoorlichtingsdienst.
AMSTERDAM, 17mei De bestuurder
van de trein met Britse militairen die
op 21 november 1960 bj} Woerden ont
spoorde, de 44-jarige Rotterdammer G.
de G„ is vanochtend door het gerechts
hof in Amsterdam veroordeeld tot twee
weken hechtenis onvoorwaardelijk. De
procureur-generaal had een maand hech-
tenisstraf geelst. Bij de ontsporing, die
volgens de procureur-generaal volledig
te wijten was aan het roekeloos snelle
rijden van De G„ werden een Brits mili
tair en een Duitse kelner gedood. Tien
andere inzittenden liepen ernstige ver
wondingen op.
De Utrechtse rechtbank had De G. in
eerste instantie veroordeeld tot een voor
waardelijke gevangenisstraf van vier
weken met een proeftijd van één jaar en
een geldboete van 100.-. De officier van
justitie, die een maand onvoorwaardelijk
had geeist, tekende tegen dit vonnis
appèl aan.
Op een traject waar herstelwerkzaam
heden werden verricht en volgens een
N. S. dagorder slechts 40 kilometer per
uur gereden mocht worden, had de be
stuurder met een snelheid van 85 km.
gerden. De dagorder had hij niet gelezen:
het langs de baan opgestelde snelheids-
beperkingscijfer 4 (veertig kilometer)
had hij aangezien voor een 9 (90 kilome
ter),
Het gerechtshof kon zich verenigen
met de gronden waarop de Utrechtse
rechtbank De G. had veroordeeld, doch
achtte een onvoorwaardelijke hechtenis-
straf van twee weken meer in overeen
stemming met de ernst van het gebeurde
en met de persoon van de verdachte, zo
als ter zitting was gebleken.
AMSTERDAM, 17 mei. De rechtbank
in Amsterdam heeft vanochtend de 42-
jarige chauffeur G. C. B., beter bekend
als „Gerrit de Stotteraar", wegens een
reeks insluipingen en diefstallen veroor
deeld tot een gevangenisstraf van een
jaar met aftrek van het voorarrest en
voorts terbeschikkingstelling van de re
gering.
De officier van justitie had vorig jaar
september reeds een gevangenisstraf van
vier jaar en terbeschikkingstelling van
de regering gevorderd, doch de rechtbank
verwees de zaak terug naar de rechter
commissaris voor een psychiatrisch on
derzoek van Gerrit B. Veertien dagen ge
leden persisteerde de officier van justitie
bij zijn eis.
AMSTERDAM, 17 mei De resultaten
van Hollandia-Kattenburg over het lopen
de boekjaar zijn tot nu toe gunstig ge
weest, zo heeft het bestuur in de jaarver
gadering medegedeeld. Tot dusver ligt de
omzet ongeveer in dezelfde verhouding als
in 1960—-19G1. Maar de verdere verhoging
van de lonen zal in het lopende boekjaar
een belangrijke rol spelen. Men zal trach
ten de hogere kosten door een verhoging
van de efficiency op te vangen. De per
soneelsvoorziening blijft zorgen baren. Er
bestaan op het ogenblik geen plannen om
een beroep op de kapitaalmarkt te doen.
Op de jaarvergadering, waarin de aan
deelhouders hun uiterste best deden om
meer informaties in te winnen, komen wij
morgen nader terug.
jaar. Ook dit achtte hij van belang voor
de uitvoerbaarheid van zijn vonnis. Men
mag als zeker aannemen, dat de E.Z.H. in
beroep zal gaan tegen het kort geding-
vonnis. wanl anders heeft het Joor de pre.
sident verleende uitstel geen zin.
DELFT, 17 mei Op de Dclftscweg
heeft zich gistermiddag rond half vier
een ernstige aanrijding voorgedaan tussen
een tram en een vrachtauto met aanhang
wagen. Vier personen werden zodanig
gewond, dat z(j naar het Gasthuis noes
ten worden overgebracht.
De vrachtauto, die geladen was met
hout en bestuurd werd door J. R. uit
Zeist, kwam uit de richting Delft en wil
de ter hoogte van de verffabriek een in
rit inrijden. Uit dezelfde richting naderde
op dat moment een tram, bestuurd dooi
J. van L. uit Rijswijk. Een botsing bleek
onvermijdelijk
Bij de botsing werden, zoals de foto
laat zien, de tram en de vrachtauto zeer
ernstig beschadigd. De chauffeur van de
vrachtauto werd niet gewond. Maar de
bestuurder van de tram en drie passa
giers werden gewond. Het duurde enige
tijd voor de ravage was opgeruimd.
waarin
het merendeel werd ingezet. Ze is ech
ter tegelijkertijd een hulde aan het dia-
mantbewerkersbedrijf, zoals het zich uit
strekt van Amsterdam tot New York, in
een rijk, waarin de zon nooit onder
gaat Het heeft langdurige voorberei
dingen gekost, vooraleer deze expositie
"ehouden kon worden. Ten eerste van
wege de grote bedragen, benodigd voor
het organiseren ervan, bovendien als
gevolg van de hoge assurantiepremies,
waardoor de duur ook beperkt moest
iVorden.
Van Dieren bij de pakken neerzit, in- diademen, sieraden etc. maakte',
tegendeel. Bovendien ondervonden de ou- 1 - -
ders veel sympathie van diverse zijden.
Zo verleende een bedrijf tien procent
korting op alle artikelen, terwijl het ge
meentebestuur drie spaarbankboekjes
van elk 25.- schonk. Het Sint Joseph-
ziekenhuis, waar de drieling ter wereld
kwam. schonk een pakket met zesendertig
luiers, en van de Schoonhovense Winke
liersvereniging kregen vader en moeder
Van Dieren, die zo plotseling overschakel
den van een klein op een groot gezin,
een bedrag van vijftig gulden.
Hoe brengt zo'n drieling de dag eigen
lijk door? Om 's morgens zes uur krij
gen ze (liggend) de fles en de voeding
wordt herhaald om negen uur, half twee.
half zes en half tien 's avonds. Om negen
uur 's morgens gaat het kleine drietal
in het bad.
Zoals wij eerder meldden: is de drie
ling van het mannelijk geslacht. Daar
mee is het gezin Van Dieren wel geze
gend in de mannelijke lijn, Want ook
de andere twee kinderen zijn jongens!
DüSSELDORF, 17 mei. (DPA) In
een schacht van de steenkoolmijn Grim
berg in Weddinghofen bij Kamen (Noord-
ri.jn-Westfalen), zijn woensdag drie mijn
werkers door vallend gesteente gedood.
Een vierde is ernstig gewond naar het
ziekenhuis gebracht.
Het ongeluk gebeurde op 879 meter
diepte. De steenstorting over een lengte
van tien meter, werd door een mijngas-
ontpioffing veroorzaakt.
In dezelfde mijn zijn in 1946 403 mijn
werkers om het leven gekomen bij de
grootste mijnramp die Duitsland ooit
heeft gekend. Daarna werd de mijn ge
heel gemoderniseerd.
En nu voeren we onze lezers even
naar het Louvre te Parijs, waar een
verzameling diamanten en andere edel
gesteenten tot 3 juni tentoongesteld staat
waarvan dc waarde feitelijk onschat
baar is, al mogen experts dan zeggen dat.
ze in de honderden miljoenen guldens
loopt. De tentoonstelling is een hulde
aan de Franse edelsmeedkunst, die de
Men heeft in het Louvre in de Galerij
van Apollo de unieke collectie op heel
speciale wijze uitgestald. De zaal zelf
werd voorzien van een apart waarschu
wingssysteem, waartoe de vloer open
gebroken diende te worden. Voorts zijn
er allerlei andere voorzorgsmaatregelen
genomen. De korte duur van de ten
toonstelling houdt ook verband met een
gerechtvaardigde vrees voor dieven, van
wie men vreest, dat ze er zelfs binnen
een maand in zullen slagen, de gehei
men van de alarminstallatie te ontdek
ken om dan te proberen, hun slag te
slaan. Dc kunstdiefstallen bewijzen tel
kens weer, dat hier goed georganiseer
de, in het vak uiterst bekwame indivi
duen werkzaam zijn. Ze schrikken voor
niets terug, ook niet voor met revolvers
bewapende bewakers
Nog voordat .de expositie officieel ge
opend werd, was er al het een en ander
over te doen geweest. Natuurlijk bleek
weer de fameuze Hope-diamant de oor
zaak. Deze edelsteen zou aan vele zijner
bezitters, te beginnen met Lodewijk XVI
van Frankrijk en diens gemalin Marie
Antoinette, ongeluk hebben gebracht.
Men weet, dat het vorstenpaar zijn le
ver op de guillotine eindigde. De Hope
bevindt zich thans in Amerikaans bezit
en berust in een museum te Washington.
Slechts na tussenkomst van president
Kennedy is toegestaan, dat hij naar Pa-
r-
HOEKSE WAARD, 17 mei In 1957
werd door de betreffende afdeling van de
Hoilandsche Maatschappij van Land
bouw ruilverkaveling aangevraagd voor
het gehele gebied van de Hoeksche
Waard en het eiland Tiengemeten. Ge
zien de snelle planologische ontwikkelin
gen in dit gebied, werd het raadzaam
geacht de Hoeksche Waard in een aan
tal onderdelen te splitsen, waarvoor af
zonderlijk bezien kan worden in hoeverre
ruilverkaveling noodzakelijk is.
Voor het gebied „Hoeksche Waard-
Noord". ter grootte van 6450 ha„ is thans
een ruilverk^velingsplan opgesteld, dat
vooral samenhangt met de aanleg van
enige snelverkeerswegen door dit gebied.
De schade die daardoor voor de land
bouw dreigt te ontstaan, kan in belang
rijke mate worden opgeheven binnen het
raam van de ruilverkaveling.
Dezer dagen is door Gedeputeerde Sta
ten van Zuid-Holland 't ruilverkavelings
plan ter visie gelegd. Binnenkort zullen
de belanghebbende eigenaren in de gele
genheid zijn zich bij stemming over de
uitvoering van het project uit te spre
ken.
Het ruilverkavelingsblok maakt deel
uit van het welvarende landbouwgebied
Hoeksche Waard, waar over het alge
meen onder gunstige omstandigheden
geproduceerd wordt. De landbouwkundi-
ge ontwikkeling wordt echter wat ge
remd door de minder goede verkaveling.
Door het blok loopt een aantal rijks-
«s provinciale wegen in oöat-weat en
nood-zuid rinchting, die goede verbin
dingen met de omgeving waarborgen.
Voor het agrarisch verkeer hebben deze
wegen slechts geringe waarde. Daarvoor
dient een netwerk van elkaar grotendeels
rechthoekig kruisende polderwegen, die
redelijk goed zijn. Verscheidene van de
ze wegen zijn echter te smal voor het
toenemend zwaardere verkeer.
De uitvoering van de ruilverkaveling
dient in belangrijke mate te worden ge
zien als een aanpassing aan de situatie,
die ontstaat door de voorgenomen aan
leg van twee snelverkeerswegen door het
blok de Zoomweg en de aftakking daar
van in de richting Rotterdam (Rijksweg
19 nieuw).
Daarnaast is de Provinciale Waterstaat
van plan de oost-west-verbinding Maas
dam-Oud Beijerland te verbeteren door
de aanleg van provinciale weg 43a, ter
wijl dc Smitsweg om de kom van de ge
meente Westmaas zal worden gelegd. In
totaal zal 160 ha. cultuurgrond voor de
ze weken tegen betaling worden verwor
ven.
De aanleg van deze autowegen bete
kent in vele gevallen een schuine door
snijding van de daar aanwezige land
bouwbedrijven, terwijl ook in andere op
zichten schade moet worden verwacht.
De gelijktijdige uitvoering van deze wer
ken met de ruilverkaveling maakt het
mogelijk de schade tot een minimum te
beperken en tegelijk de agrarische ont
sluiting te bevorderen.
voorts 'n sterke concentratie van 't ver
snipperd grondgebruik, waarbjj gedacht
wordt aan 't formeren van kavels met 'n
maximale diepte van 500 m. Bovendien
wordt in het plan rekening gehouden met
bedrijfsvergroting en verplaatsing van
dc boerderijen.
Inzake de vrijwillige bedrijfsvergro
ting wordt niet gedacht aan de groep be
drijven van 515 ha. Vele hiervan zijn
in het verleden omgezet in fruitteeltbe-
drijven en deze ontwikkeling zet zich na
tuurlijk door. Voor de groep landbouwbe
drijven van 15—25 ha. valt een bedrijfs
vergroting tot tenminste 25 ha. te over
wegen. Voor vergroting van de helft van
het aantal bedrijven in deze grootteklas.
se zou een oppervlakte van 140 ha nodig
zijn. De bedrijfsvergroting zal veeal al
léén gerealiseerd kunnen worden, indien
een aantal boerderijen vrijwillig wordt
verplaatst. Hierbij is geen financiële steun
van de ruilverkaveling mogelijk.
6
Het
ruii verkavelingsproject
Tenslotte wordt in de ruilverkaveling
aandacht geschonken aan de verruiming
van recreatiemogelijkheden. Indien daar
voor geld beschikbaar komt, ..zal een rij
wielpad van 12'/2 km. worden aangelegd,
evenwijdig aan dc Oude Maas. Ook blij
ven de gronden rond de Binnenbedijkte
Maas in eerste instantie gereserveerd
voor eventuele recreatieve doeleinden,
Het bij de ruilverkaveling behorende
landschapsplan 'voorziet vooral in het
sparen van de aanwezige natuurterrei
nen.
I)oor het Technisch Bureau J. Stuur
man te Nuniansdorp is een kostenbegro-
ting opgesteld, die sluit op een bedrag
van 4.5 miljoen. Hiervan zal 1.3 mil
joen worden betaald door de belangheb
bende eigenaren, terwijl In de resteren
de 70 pet. van de uitvoeringskosten een
bjjdtage wordt toegezegd door de Cul
tuur-technische Dienst.
Het ruiïverkavelingsplan omvat gronden
in de gemeente Nieuw-Beijerland, Oud-
I Beijerland, Heinenoord, Puttcrshoek,
I Maasdam, Mijnsherenland., Westmaas,
beoogt Stnjen en Klaaswaal.
rijs gebracht werd. De deskundige juwe
lier, aan wie deze taak werd opgedra
gen, had al direct pech. Het vliegtuig,
waarmede hij van New York naar Parijs
zou vertrekken, kreeg panne. Hij was
toen genoodzaakt, een ander vliegtuig te
nemen, dat echter inplaats van naar
Parijs, naar Frankfurt vloog. Het was
zijn bedoeling, zo snel mogelijk naar
Parijs te komen, teneinde geen onnodig
risico te lopen. Maar daar verwachtte
de directeur van het Louvre hem op het
vliegveld van Orly, in het Amerikaanse
toestel. Pas enkele uren later arriveerde
hij echter uit Frankfurt! Men begrijpt
de consternatie. Enfin, de Hope kwam
veilig op de tentoonstelling aan. Dit was
ook het geval met een tweetal pakket
jes diamenten, die uit Londen aangete
kend waren gezonden. Naar het schijnt,
is verzenden het van kleine diamanten
in een aangetekend e zending wel de vei
ligste methode. Dit was ook ditmaal zo,
maar de pakketjes raakten op de een
of andere wijze zoek en pas na lang
speuren werden ze bij de douane gevon
den
De Hope-diamant is wel de interes
santste van heel de collectie, vooral voor
ons Nederlanders, aangezien hij inder
tijd door een Amsterdamse diamantbe
werker in tweeën verdeeld is. Hij be
stond oorspronkelijk uit twee piramiden,
welke uit de ruwe diamant gesneden
waren. Het prachtstuk werd in 1642 uit
Indië naar Frankrijk gebracht, tegelijk
met een hoeveelheid andere edelgesteen
ten. In ruwe toestand woog hij 112 ka
raat. Nadat er twee met elkander nog
verbonden piramiden van waren ge
maakt, woog hij nog zevenenzestig
karaat. Lodewijk XIV, de Zonnekoning,
kocht hem in 1668. Hij werd in de kroon
van Lodewijk XV gezet, ging daarna in
het bezit van Lodewijk XVI over en
werd tijdens de revolutie met andere
kost! tarheden van het koningshuis er
gens opgeborgen, waarna hij op geheim
zinnige wijze verdween. De zich in bal
lingschap bevindende, toekomstige Lode
wijk XVIII slaagde er in, hem voor een
betrekkelijk lage prijs aan te kopen, na
dat hij weer was opgedoken. Hierna
werd de Hope, die toenmaals nog niet zo
heette, in tweeën verdeeld. De kleinste
piramide werd voor het laatst op een
verkoping te Genève gesignaleerd, in
1874. De grootste kon gekocht worden
door Lord Hope, aan wie de steen zijn
naam dankt. Dc deling was verricht
door de Amsterdamse diamantbewerker
Fal, wiens zoon met de kleinste zijn
schulden inloste. Fal stierf aan hart
zeer, zijn zoon verdronk zich Van
daar ook, dat de Hope als de veroorzaker
van de ondergang van zijn bezitters werd
beschouwd. Echter, Lodewijk XIV en Lo
dewijk XV stierven in hun bed een na
tuurlijke dood.
De Hope is in de loop van de tijd in
tal van handen geweest. Toen hij samen
met dc Regent en de Sancy tijdens de
Franse revolutie verdwenen was, werd
Marie Antoinette ervan beschuldigd, hem
gestolen te hebben. Hij bevond zich later
o.a. in het bezit van sultan Abdoel Ha-
mid van Turkije. De verhalen over de
ongelukken, die hij over zijn bezitters
en bezitsters heeft gebracht, zijn velerlei
er niet bepaald allemaal geloofwaardig.
Dit neemt niet weg dat velen juist van
wege deze verhalen het kleinood met ont
zag zullen bekijken, misschien wel een
beetje huiverend
Men kan in het Louvre ook de Regent
bezichtigen; een diamant, welke lange
MAARSSEN, 17 mei. Commissaris
sen en directie van de Plaatwerkerij en
Verzinkerij v/h P. Bammens en Zonen
hebben besloten aan de binnenkort te
houden algemene vergadering van aan
deelhouders voor te stellen het totale
dividend over het boekjaar 1961 op 15%
(onv.) te bepalen. Hiervan werd in no
vember reeds 6% als interimdividend be
taalbaar gesteld.
ROTTERDAM, 17 mei Kloos en
Zonen's Werkplaatsen N.V. in Kinderdijk
heeft in de vooral op de binnenlandse
markt gerichte staalbouw-afdcling ver
schillende belangrijke langlopende orders,
die overigens wei eens tijdelijke financie
ringsmoeilijkheden opleveren, aldus werd
in de te Rotterdam gehouden .jaarvergade
ring duidelijk uit antwoorden van het be
stuur op vragen van aandeelhouders.
Men ziet de toekomst dan ook met enig
vertrouwen tegemoet hoewel de presi
dent-commissaris, dc heer J. M Nijman
Dzn., zich niet ai te positief durfde uit te
laten in verband met de loonontwikkelin
gen in de metaalsector. Rijkswaterstaat
werd een „prettige werkgever" genoemd.
Kloos Is betrokken bij de werkzaamheden
in het Haringvliet; men verwacht nog een
montage-opdracht en voorts inschakeling
bij de constructie van de toekomstige brug
over de Oosterschelde.
Het gefabriceerde spoorwegmaterieel
(wissels) werd een goed exportartikel ge
noemd. Tegen het einde van 1961 werd een
belangrijke order verworven waardoor
voor deze afdeling de bezetting voor 1962.
is verzekerd.
Bet bedrijf streeft naar verbreding van
de activiteiten, vooral in de 'ichting van
dp chemische sector. Er is een vrij nauwe
hem in het handvat van zijn ^nCy,
hun kroon gedragen werd. Nap°
bevestigen. Voorts is er de
prachtige diamant, waarop
w
eens
de Stoute trots ging. de eerste
De lotgevallen van deze diarnal_„pn dj,
an aeze ald" neii
bezitters zouden 'n boekdeel ku„ranKfi
len. Bijna alle koningen van Latiel(
hebben hem ergens op een s
tuum gedragen.
Zoals gezegd, men kan in ,otider
niet alleen de edelstenen bcloep, A
doch ook talrijke kunstvoorwe scff
diamenten versierd, zoals h-v' de (L
ter van de koningen van Beiers j t
te saffier van de Zonnekoning'^ ii®
deem van robijnen en diam»» jjoh*j,
Napoleon aan Marie Louise jfj r
en twee met diamanten en an .jjd»
gesteente bezette ringen, f)0°r(|Cn v 1
de Pompadour met eigen """I. J
Lodewijk XVI gemaakt. Etc. ew-
De collectie in het Louvre A joj
Londen, dat o.a. dc Sancy z°n fcrffy
gal. Denemarken. Nederland. j be i|
land. Frankrijk is nog steeds ,n !>L
van de Regent. Ook het Va'ri"
enkele bijzondere juwelen voOr
sitie afgestaan. h
ROZENBURG, 17 mei.
J. C. Aschoff van Rozenburg 'lf sje p'!
middag in Europoort-Oost de eCt^e d j
geslagen voor de vestiging van
Op het 120 hectaren grote terre"' ja®
Botlckweg zal in de komende f/
het Britse concern een bedrag ^efd
1 miljard gulden worden geinveS
er zullen 5000 man werk vil"16 jy
Eind 1963 komen de eerste tie
brieken gereed, voor de pri"1!,-*. Lp
de basisstoffen diakon en pe^Pj,, t'jt
produkten worden gebruikt ,in jn
radio-, telefoon-, en verlichting- f v®
en ook voor de fabricage van iearf',ft
werpen ais vulpenhouders en 4
PilPjes. De stichtingskostcn Je
fabrieken bedragen 30 miU°elje'
Het bedrijf op Rozenburg
grootste vestiging van I.C.I.
buite"t V
Gemenebest. In juni 1960 V
oprichting hiervan besloten. eoP j)
gaf de gemeente Rozenburg op1 pol
terrein en maakte datzelfde Jaa
hectaren terrein bouwrijp.
PERSPE^'G
dife; i1
Mr. P. C. T. v. d. Hoeven., udat
van I.C.I. Holland N.V., zel'el-sE(V
produkten van het bedrijf 111 tij1'ft
stantie voor Nederland en „0tt er
landen bestemd zijn. De m'
vele honderden miljoenen d!,t et
jaar bedragen. Geen wonder. j£
nister De Pous zeer ingenotni d a
dit nieuwe bedrijf. Als ie" ,et'
lid wordt van de E.E.G. Lrjjf Li'
Britse en het Nederlandse n®.hjK
schillende produkten gemaicK mt'
nen uitwisselen. pc'
Het succes van Europoort el\.AC "V
lekgebied wordt echter in erlL,pielt
in gevaar gebracht, door het cp. £.1
woningen, aldus mr. v. d. H°Li deL
In eerste instantie zullen er o cglftP
I#
250 man werken, maar als
gereed» is, over tien tot vijftie'
er werk voor 5000 man. icp n.
Burgemeester Aschoff sloot 0eS\
bij ten volle aan. „Wij doen "Lwie?,
met ons de andere Waterweg-® dit
if:
Als de regering de industrie jt, [Se
bied inderdaad zo belangrijk gen
moet zij vele malen meer wc"1
kennen." <fi#
Als bewijs van de goede
van de gemeente Rozenburg
I.C.I. 10 woningen toe, wat
een symbool van een symbool s „g
worden. roZ^ÏL1
Op de verbindingen van
met de andere kant van de
had de heer Aschoff veel kri jets „i'
schien kunnen de bedrijven f'nel
doen. dat de Blankenburg-'"
gebouwd wordt.
(Van een onzer vers!
„jVz'fy
DEN HAAG. 17 mei N«A'y*
man" en de „Zuiderkruis" d(. J vef'
gering nu ook de „Oranje" d |l>
van Oldenbarnevelt" gevordc
band met de kwestie Nieuvv-y de ^1'
dus weet Het Vrije Volk „ui' be
te melden. De woordvoerder P®f-fl>'!
nistcrie van Defensie gevra?"„p5 5 ,(>rf
juistheid van dit bericht, r.eI jk
erover: „Geen commentaar' ^tl'
hier niets van". hepcl1
De beide grote passagiersso^jge M
den na terugkeer van hun 11 e W .5)'
zen naar Australië en rond a] 0 f£t'
dit jaar niet meer voor norn ne
giersvervoer worden gebr— „r n- Op
volgende afvaarten zouden vo ree<> jer
uikt'
1 Ac, e a
van de regering plaatsvinden-
dane boekingen zouden m°e
afgevoerd.
Of de „Oranje" en de
Oldenbarnevelt" evenals
der gevorderde schepen
den gebruikt voor het ol .L,~
troepen naar Nieuw-Guine®Lde'1, L
burgers uit dit gebiedsdeel b^^OK.
ten evacueren, is volgens n eigeLn®'
niet bekend De schepen zl' p]edel ae1
van de Maatschappij tte in«n
ook van deze zijde verstrek JF
inlichtingen. nra'^co't
De 20.000 ton metende
duizend passagiers kan verV.,£;verLi',,ê'
half juli in Amsterdam terXjdei?1' cd'
de even grote Johan van
velt" (1200 passagiers) 'teclr\an^
geveer vier weken naar on-
GOUDA. 17 mei -
omstreeks half een is in df prin^ef'
de lieer M M. Siaiitha aan d® v
samenwerking ontstaan met Ketjen, die j ri.ikestraat brand uitgebroken^ 0vj? pi
regelmatig bestellingen doet j leumkaehel. die te dicht bi.i ®®'r
j dijn stond, was hiervan de braÖ f
Uitkeringen van een stockaividend I overgordijn vatte vinm. u, bia' a
blijft voor dé aandeelhouders voorlopig i had binnen hét half uul .-kon"0'
waarschijnlijk een illusie. De heer Nijman blust, maar kon toch niet giC1'^
zei dat Kloos voor een dergelijke uitke- j de slaapkamer geheel u'"®'
ring een deel van de omvangrijke effec- 1 Uit voorzorg werd door
tenporlefeuilie liquide moet ma km - èn den het gehele blok wonm'- ak'Ê'
daar voelt het bestuur op het ogenblik de betroffen woning deel u"
weinig voor. Iruimd.