m
.Prins Bernhard te gast aan Vogelweideplein
WEENSE STADTHALLE een
doos van Pandora
verbluffend groot complex voor
CULTUUR, SPORT EN AMUSEMENT
SPORTSHIRTS
Groen
4:
Peek&Cloppenburg
•norm veel mogelijkheden
-uDe Kort in Nijmegen:
LUNS MOET ZAAIC-
-GUINEA AFWERKEN"
Centrale Warffnm kroon op werk PTT
Automatisering Nederlands
telefoonnet is een feit
Op vijf woningen nu twee
niet telefoonaansluiting
SNELFIX
KUYPER
"Dode seizoen
is DOOD"
Duitse troepen
komen oefenen
in Nederland
In de muziek naar „Cis groot
99
99
Jorigensmarkt
met korte mouw
75
Louis van Tulder
;i£"i
is,
Het
nieuwe dagblad
DINSDAG 22 MEI 1962
PAGINA 5
1
elke woensdag
-
w Prima no-iron
kwaliteit in modern
ton-sur-ton dessin.
Zomerse
jongenskleuren.
kpTonii
SChgen l te voeden zelfbe"
Hrï te
Proeft
moutwijn
Ver voorui
Filmstudio
At- -U
van Ceta Bever
l\assamaqneten «teld e!} m exploitatie genomen door
Zegels en films
Staatsloterij-prijs
kaul exclusieve culturele ot sportie
ve evenementen aan te trekken, nieuwe
vormen van vrije-iijdsbesteding voor
het publiek toegankelijk te maken en
aan te wakkeren. Dat gaat overigens
vaak vrij nuchter, /.oals met hef orga
niseren van een tentoonstelling van
iuchtpostzegels, of van met de voet of
de mond geschilderde kunstwerken, liet
veelvuldig laten musiceren van een on
eindige reeks Oostenrijkse blaaskapel
len, het laten houden van lezingen.
Uiteraard ontvangt men ook graag het
ballet van de Staatsopera of de \Voen-
se ijsrevue, de Wiener Sangerknaben,
de „Ivamniersanger" Rudoif Schock,
The blue Diamonds en de drukke to
venaarsleerling Lou van Burg, die
voor kassamagneten spelen.
In de afgelopen vier jaar hebben
ruim zeven miljoen mensen een toe
gangskaartje bij een van de loketten
gekocht. Indrukwekkend is ook de lijst
van bijzondere gasten van de Stadthal-
le. In liet gastenboek vindt men de na
men van o a. Soekarno, Willy Brandt,
kardinaal König, minister Couve de
Murville, en vanaf vandaag ook de
naam van Prins Bernhard die tijdens
het staatsiebezoek het complex aan het
Vogelweideplein heeft bezichtigd.
ïSSeV'
(Advertentie)
SïmmSASm^
Speciaal verlaagde
J. M. prijs
leeftijd 5 jaar
op 21
beginnen.
met kleine stijging per maat
b.v. 12 jaar
(Van
VVÈ\^ speciale verslaggever)
Met de „Stailt-
glanzende, barokke
tf 7;'°lit ttiVL •'aar geleden een tweede
\c2:i mei
U'ii..,, h®.eft bet
Jezim" v'cr
U't de gehele wereld
ci,'\ liuLr uriiers en architecten
I'd van j~leuze steden aan. Aan het
U'"<|lha||"!1,", rondgang plaatsen zij de
hau dun bovpn aan de verlanglijst
e is stad. De Weense Stadt-
T modU» tloos van Pandora, waarin
i is jj tnTwolu,eren afspelen.
k'cli
v2Ir°Pa pU, grootste sportcentrum van
Mhlagjl behalve dat een cultuur- en
Lemrum -
een tentoonstellings-
U,lbvbUnri:~U 'dmstudio en ook nog een
'd K Pronkstuk. Prof. dr. Ro-
Ss Zij.. 7' de bouwheer, heeft er een
\yfe'd. noogste troeven mee uitge-
a dc eerste wereldoorlog is
iiiii0rnCi, „1Ulet zo groots voor de dag
Ci xpïj aIs met deze stadshui. Zij is
Inhaken Jan Politiek-pronagandistisehe
•s Van Üar toch vooral de uitdruk-
ar een hartstochtelijke streven
vernieuwde, leefbare stad.
Lichaamscultuur, sport, gezondheid
voor de jeugd is vanaf de eerste da
gen van de republiek een dierbare
zorg geweest voor het Weense stads
bestuur. Het heeft er lang op gele
ken alsof jnen hiervan alleen maar
iu het. Oostenrijkse Wunderteam de
weerslag kon vinden, dat door het bijna
fanatische publiek van het Weense
Praterstadion naar de hoogste voet-
balregionen werd gestuwd'. Maar er
kwam tegelijkertijd in de stad volop
gelegenheid om te tennissen, te go"
ven, te roeien op de Donau, oaard te
rijden in het Prater, te zwemmen in
bijna honderd zwembaden. E.n nuffig
geklede meisjes konden aan de hand
van haar sjieke moeder naar de
kunstijsbaan om juist in deze sierlij
ke showsport iets van de sfeer van
het dansende, walsende Wenen te be
waren.
En nu is er tussen Gürtel en Vogel,
weideplein de „Stadthalle" verrezen
helemaal overeenkomstig de veeizij
dige Weense geest. Met luchtige
charme in glas en beton, staal en
aluminium, bouwde orof. Rainer dit
„volkspaleis'' van 36 miljoen gulden
dat hij met plastieken, mozaïeken,
grafitto's, schilderingen en gobelins
Ier waarde van bijna zes miljoen gul
den liet opluisteren. Ongeveer hon
°°^9ebouw
van de Stadthalle, waaromheen zich nog allerlei andere zalen
bevinden.
l^J^EpC5versitaire correspondent)
de lam2* mei 1>e voorzit-
Utp-Uör W T1r?ctle in de Tweede
Ag aVon,j T. P. M, de Kort, heeft
Aten Ah x v<*h- de Nijmeegse afde-
^lr^Pen.&_°iifke Staatkundige
Li
bij onder meer:
is het restant van de
d. 'w2nJv1uJcrplichtingen van
ih%t?v°lk hebben de plicht het
Ata plicht ligt verankerd
k oc>k indien Neder-
^ikkïiFr?0^.. ^eze opvoeding tot
&)aV, Tl® biet zou hebben be-
CfrNan heeft ?laire opdracht die Ne
ll? cinge hivis ,de opzettelijke en stel-
1 ainvloeding der Papoea'-
'NtfiU't te1'- staat te stellen tot een
lot
toK«len -en over ^Un staat-
T\ A0t u iC1J en ov
kift® fta beschikken.
UA da_t j_le-voorzitter is van me-
At tÜde„,.. A5 punten die minister
Uaf,vaii w et yN-debat in septem-
Rebrapj,Ac?'iS jaar naar voren
ut, het begin van een ra-
(Advertentie)
tionele oplossing ligt. Het plan-Bun
ker karakteriseerde hij als een po
ging de Indonesische eis tot bestuurs-
overdracht te combineren met de
voorwaarden waaronder dit moet ge
schieden. Dr. De Kort ziet in dit
plan twee gebreken: Het voorziet niet
m garanties en het is een ruwe
schets die noodzakelijk uitwerking,
behoeft. Als basis tot besprekingen
ijlk them het plan-Bunker echter aan
vaardbaar.
Ingaande op het militaire aspect van
de kwestie, zei de heer De Kort dat
de militaire macht vap Indonesië groeit.
Niet in die zin dat dit door Nederland
als een acuut gevaar moet worden op
gevat maar op de lange duur zal een
strijd om Nieuw-Guinea voor Neder
land onhoudbaar zijn". Hieruit moet
men echter niet de conclusie trekkea
zo spoedig mogelijk te capituleren of te
stryden tot men door een overmacht
tot capitulatie gedwongen wordt. Mili
taire weerstand in afwachting van en
in bereidheid tot vreedzaam overleg
is de enig juiste houding".
Op een vraag of minister Luns niet
zou moeten aftreden wanneer de Ne
derlandse voorwaarden voor souverei-
niteitsoverdraeht voor Indonesië men
taal acceptabel zouden zijn, antwoord
de dr. De Kort dat mr. Luns deze
zaak behoort af te werken omdat het
vaststaat dat hij gepoogd heeft deze
kwestie tot een zo goed mogelijke op
lossing te brengen. Hij heeft dé Ame
rikaanse houding zo krachtig mogelijk
trachten te beïnvloeden, „hoewel de
Nederlandse invloed op het Amerikaan
se standpunt niet groot is". Bovendien
zou het aftreden van minister Luns een
volkomen andere legering betekenen en
regeren met de PvdA is onmogelijk
zonder Nieuw-Guinea aan Indonesië
over te dragen, aldus de fractievoor
zitter.
De kunstijsbaan, voor training en lief-1
hebberij.
derdtachtig employees vinden er hun I
werk.
De eigenlijke doos van Pandorra is
een triomf van technisch vernuft. Om
een greep te doen: Gisteren las Erich
Kastner er zijn gedichten voor de
jeugd voor, vandaag is er boksen waar
25.000 mensen (een gedeelte in de bij
zalen kijkend op t.v.-toestellen van een
intern circuit) belangstelling voor to
nen morgen is er de ontvangst van
Joeri Gagarin met zijn films, overmor
gen een opera-concert onder Antal do-
rati, dan een bloemententoonstelling,
een ijsrevue, een autosalon, een veel
koppig gezongen en gespeelde Glaner-
messe van Liszt, een congres, een cir
cus, een grote wielerwedstrijd... De
zaal is overal voor geschikt. Maximaal
kunnen er zestienduizend mensen in.
Op elke afstand kan men van het pla
fond af schapenwollen afsluitingen ner-
laten om de zaal m het rond te ver
kleinen. Rondom kan men met hon
derdtachtig elektronisch bediende re
flectoren eik gewenst lichteffect ver
krijgen. Men kan in één keer de par
ketvloer weghalen. Daarvoor in de
plaats kan men stalen tribunes optrek
ken met in het midden een demonta
bele wielerbaan. Als Irmgard Seefried
of Eric Kunz zingt, als er een piano-
of vioolrecital wordt gegeven, schuift
een speciaal akoestisch plafond boven
het podium. De toneelruimte is voor
een grote schouwburg groot genoeg.
De uitvoering van Arnold Schönberg's X
„Gurrelieder", met een bezetting die A*
Cecil B. de Mille Kwantitatief bevre
digd zou hebben, was alleen maar in i
de Stadthalle mogelijk. In dezelfde zaal fll
is ook een nog niet geëvenaarde inter- li-
nationale massamanifestatie van ge
wichtsheffers gegeven, heeft Père Du-
val gezongen en Louis Armstrong trom
pet geblazen.
werd deze mijlpaal tien jaar eerder,
op 24 mei 1960, bereikt.
De beslissing over te gaan tot lan
delijke automatisering, werd genomen
inhet crisisjaar 1930, nadat in 1911 in
Amsterdam aanvankelijk nog vol
gens het half-automatisehe systeem
de eerste automatische centrale was
gesticht. Men had in eerste instantie
het halfautomatische systeem gekozen,
omdat men het kiezen van de telefoon
nummers nog niet aan de abonnees
durfde toevertrouwen. Deze taaie werd
verricht door een klein aantal telefonis
tes, dat door middel van een toetsen
bord de automatische verbindingen tot
stand bracht; de toestellen van de abon
nees hadden toen nog geen kiesschij
ven.
Door in 1930 al tot volledige automa
tisering te besluiten was Nederland de
andere landen ver vooruit. -Alleen in
Zwitserland is de volledige landelijke
automatisering enige jaren vroeger tot
stand gekomen. Waarschijnlijk komt dit
doordat Nederland in de oorlogsjaren
bij de afwerking van het automatise
ringsprogramma achterop is geraakt.
Toen op 10 mei 1940 de oorlog uitbrak,
was de automatisering al zeer ver ge
vorderd. Op dat moment beschikte de
P.T.T. reeds over 475 centrales, in to
taal omvattende 266.000 aansluitingen
ofwel tachtig procent van de alnmnees
tf>r biet ee„ enier-M eeb i.. ~i„i i ,an9 lleeft dit beeld, een der zgn. op- die automatisch konden telefoneren,
een bowJinczaal een' rcfscha ifshaanstvgmnten voor de telefoonverbinding Maar ondanks moeilijke omstamlighe-
wn SDeelweide óf oneif cal - het stadsbeeld in Amsterdam den werd de automatisering in de oor-
fé restaurant Er ziintAaUA en ontslerd- Sneeuw en ijzel vormden toen logsjaren, zij het minder snel dan daa-r-
foyersf er ^e'ei^overyloed aan ^vaï- 'l°9 telei°0n' voor, vportgizet.en konden nog 176 cen-
en douchegelegenhedenaan kleding-
depots etc. Tal van bijzalen
Dc heer directeur Adolf Eder kan
precies vertellen hoe het in zijn werk
gaat met al die toegespitste construe
ties en verschillende materialen. Hij
kan voorts wijzen op de speciale eigen
vertrekken voor politie, brandweer, ra
dio en film En hoe liet gaat als de
zaal enige weken als filmstudio in ge
bruik wordt genomen.
Buiten de doos van Pandora is er
nog veel meer: een gymnastiekzaal,
een balspelzaal, een roei trainingszaal
een ijsbaan van dertig bij zestig me
■HÉMlHMni
in Groningen in première gegaan en
zal vanavond in het televisieprogram
ma worden vertoond. Ten behoeve van
het lager en voortgezet onderwijs is
een filmstrook verschenen, waarin de
jeugd wordt gewezen op het goede ge
bruik van de telefoon. Tenslotte wordt
er ter gelegenheid van de automatise
ring van het Nederlandse telefoonnet
een boekje uitgegeven, getiteld „De
verbinding". Kunstenaars beschrijven
daarin hun visie op de functie van de
telefoon fn het maatschappelijk leven.
(Advertentie)
Kanlfineren met
OP" verkleining berekend. Dan koJ^n DEN^AAr'T? -
er uit de zijwanden stoelen die om ,f** AG, mtM Vandaag is
het speelvlak worden geplaatst. Een »»artlum de nieuwe telefooncentra-
meesterwerk is ook zeker de ijsbaan, Kebruik genomen. Hiermee is de
waar het Oostenrijkse idool Regina autolnatisering van het hele Nederlan-
Heitzer zich oefent. Drie jaar langs.e telefoonnet met bijna dertienhon-
iieeft men de constructie bestudeerd .r<1 eentrales ten feit geworden. De
en mede dank zij de bijzondere bouw R 'eurtenis in liet kleine Friese Warf-
van het dak kan hier ook op de heet- ,s een mijlpaal in de technische
ste zomei'dagen geschaatst worden, omwikkeling van de telefoon, waar-
's Winters is de oaan voor het pu- oor deze in tachtig jaar is gegroeid
bliek geopend, 's zomers alleen voor van een min of meer luxueuze nieuwig-
de jongelui die in clubverband trai- ]e'(' tot een telecominunlcatiemiddel,
nen. tlat uit onze samenleving niet meer
Een vaste slogan van de directeur weg denken is.
is: „Met de Stadthalle hebben wij het De bakermat van het Nederlandse
dode seizoen dood gemaakt". Alles kan telefoonverkeer ligt in Am-terHnm
het hele jaar doordraaien. Uivoeringen Vijf jaar nadat de Amerikaanse spraak-
dl? b(?S® eisen stellen, culturee, belan- leraar Alexander Graham Bell het prin-
rijk zijn, maar weinig publiek trekken cipe om de menselijke snraak lano-s
vinden hier een uitstekend terrein, zbn- elektrische weg via geleiders wer^f
held ligt te° gaoinVa" °ngezell'=e leeg" had geïnt&ducefrd, werd
ligt te gapen. Fe,cds m de hoofdstad het eerste lokale
Itelefoonnet in Nederland in dienst ge-
Nederlandse Bell-Telephoan-
In de eerste twee jaar heeft men maatschappij. Korte tijd later volg-
oortdurende moeilijkheden gehad met den ook andere steden, waar particulie-
de „uitbating" van de capaciteit der re maatschappijen eveneens lokale net-
kleinere zalen. Door veelvuldiger te ten gingen exploiteren,
verhuren aan verenigingen en instan- n
-- - Pe snelle ontwikkeling van het te
lefoonverkeer in ons land spreekt
duidelijk uit de cijfers. Begonnen
werd met 49 abonnees, een aantal,
dat in ruim tachtig jaar groeide tot
1.200.000. Dat betekent, dat in Neder
land per vijf woningen er twee een
telefoonaansluiting hebben. Deze snel
le groei van de behoefte aan tele
foonaansluitingen heeft de stoutste
verwachtingen overtroffen. Volgens
een in 1948 opgestelde prognose zou
e miljoenste aansluiting in ons land
in 1970 tot stand komen. In feite
ties, en door zelf geregeld evenemen
ten te organiseren zijn de bedrijvighe
den echter zeer frequent geworden. Nu
klaagt men vanuit verschillende cul
tuur- en amusementsinstellingen over
concurrentie. Ook daar is men niet he
lemaal ongevoelig voor gebleven, zodat
de heren van de Stadthalle zich meer
gaan bewegen op braak liggende ge
bieden. Zij trachten, zonder al te zeer
op de financiële uitkomst te letten
die is toch al vaak aan de nadelige
Een foto uit omstreeks I&1S van
teiefoomaal in- Nijmegen.
trales in gebruik worden gesteld,
Niet alleen leidde de oorlog tot ver
traging van de automatisering, het oor
logsgeweld deed ook rechtstreeks zijn
funeste invloed gelden. Tussen septem
ber 1944 bjj de intocht van de geallieer
den in het zuiden van ons land en de
volledige bevrijding op 5 mei 1945 wer
den door oorlogshandelingen niet min
der dan 196 centrales met een totale
capaciteit van 90.000 nummers ver
woest of zwaar beschadigd. Het heeft
de P.T.T. echter bij het herstel in de
na-oorlogse jaren niet aan voortvarend
heid en energie ontbraken. In betrek
kelijk korte tijd werden de vernielde en
beschadigde centrales weer opgebouwd
en hersteld, waarna de verdere auto
matisering ter hand werd genomen.
En vandaag heeft zij internationaal in
Warffum haar voltooiing gevonden.
De P.T.T. heeft zich bij de automa
tisering niet beperkt tot het eigen
land. Op 31 mei 1960 kwam het eerste
internationale automatische telefoon
verkeer tot stand. Vanaf die dag kon
den de abonnees, aangesloten pp
het Haagse telefoonnet, rechtstreeks
verbinding krijgen met vrijwel alle
in België aangeslotenen. Thans kun
nen de abonnees van alle drie de
grote steden rechtstreeks telefoneren
met België en bovendien met het
noordelijk deel van West-Duitsland;
de netten van deze beide landen om
vatten in totaal ruim twee miljoen
aansluitingen. Het ligt in de bedoeling
behalve Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag ook nog een aantal andere
belangrijke centra in ons land langs
automatische weg telefonische toe
gang te verlenen tot België en noor
delijk West-Duitsland. Daarna zal het
aantal buitenlandse bestemmingen
worden uitgebreid tot de verkeers
technisch belangrijkste landen van
Europa. Met de voltooiing van deze
fase zal een aantal jaren gemoeid
zijn.
Ter gelegenheid van de volledige
automatisering van het Nederlandse te
lefoonnet heeft de directeur-generaal
van de P.T.T., prof. G. H. Bast zjjn ver
wachting uitgesproken over de ontwik
keling van het intercontinentaal tele
foonverkeer met behulp van satellie
ten. Prof. Bast gelooft, dat deze nieu
we vorm een welkome uitbreiding zal
zijn van de verkeersmogeljjkheden;
tegelijkertijd waarschuwt hij echter
voorzichtig te zijn met eventuele ver
wachtingen.
Aan de andere kant heeft de P.T.T.
het belang van de algehele automati
sering iu ons land willen onderstrepen
door aan de gebeurtenis in Warffum
meer dan gewone aandacht te schen
ken. Zo worden er drie bijzondere post
zegels uitgegeven in de waarden vier,
twaalf en dertig cent. De afbeeldingen
op de zegels zijn ontworpen door de
kunstenaar Otto Treumann. Verder
heeft Louis van Gasteren in opdracht
van de P.T.T. een film gemaakt over
de ontwikkeling van het telecommuni
catiesysteem. De film is vanmiddag
Het kan een mens te veel
worden. Goed, een nieuwe
lente is er dit jaar niet bij.
Daar kan niemand wat aan
doen. Dat gebrek aan zon
nigheid kan je dan ook
slechts gelaten over je laten
komen. En nóg staat hel
niet helemaal vast dat wij
juni a.s. meteen aan de herfst
len. Misschien krijgen wij nog
enkele dagen respijt. Dat moeten wij
afwachten.
Maar in ieder geval krijgen wij dit
jaar geen groene. Eeuwenlang in
ieder geval sinds Willem Beukeis-
zoon hebben wij met behaaglijke
wellust groenen gegeten en ineens
mag het niet meer. Waarom niet?
Umdat het een of andere verdrietige
hygiënist behaagde te ontdekken dat
het niet helemaal gezond is. Wat
je er dan wel van zou kunnen krijgen f
is mij tot op de dag van heden nog
niet duidelijk, maar dat interesseert!
mij verder ook niet. Ik ben bereid'
tisico te lopen: ik wil een stevige
welgeschapen, strakke groene ha-:
ring; zal ik er puistjes van krijgen
Want ik wil graag gezond wezen,
maar ik wil niet in myn gezondheid'
stikken. Dan nog liever in een groe-
ne baring. De hygiënist streeft waar-'
schijnlijk zoiets als een eeuwig leven 1
na. Ik ook. Maar ik zou de zaligheid
niet willen verwaarlozen. Ach waar
om hingen de vlaggetjes zaterdag in
Vlaardingen niet halfstok?
BONN, 22 mei (UPI) Voor het
eerst sinds de tweede wereldoorlog zul
len deze week Duitse troepen Neder
land binnentrekken. Ongeveer vier ba
taljons van de Westduitse Bundeswehr
ruim duizend officieren en manschapl
pen, komen oefeningen houden in het
zuiden van het land. Vrijdag en zater
dag zullen de Duitsers, samen met
Engelse en Nederlandse troepen, de
Maas en de Rijn van west naar oost
„nemen". 32 jaar nadat de Duitse le
gers deze rivieren in omgekeerde rich
ting overstaken om Nederland, België
en Frankrjjk te overrompelen.
Westduitse soldaten hebben sinds de
stichting van de Bondsrepubliek ge- i
oefend in Frankrijk en Engeland De
Maas en Rijn-acties worden nu onder-
nomen in het kader van de oefening
„Backlash-116", georganiseerd door het l
Britse Navo-commando voor Noord-
Europa. De tweede geallieerde takti-
sche luchtmacht (ZATAF) zal mede
werking verlenen. In totaal zullen aan
„Backlash-116" zevenduizend Neder
landse, Belgische, Britse en Duitse
troepen deelnemen; voor de acties bii
Maas en Ryn zullen 1500 voertuigen
worden gebruikt. j
Tijdens hun aanwezigheid op Neder
landse bodem zullen de Duitse soldaten
verblijven op particulier terrein dat hen
door Nederlandse burgers ter beschik.
19*1? is gesteld, aldus het ministerie
van Defensie in Bonn.
Gisteren is in do lijst der prijzen van
de staatsloterij het nr. 14583 vermeld.
Het winnende nummer is ten rechte:
14586.
(Advertentie)
Uw zorgen voor morgen bij DE OLVEH geborgen.
~T7~ unt u van blad zingen?
14 „Jawel, mijnheer Die-
IV penbrock". „Zingt u
dan eens de tegenpartij
uit mijn muziek bij Vondels
Gijsbrecht van Aemstel". Nu,
dat deed de jonge Louis van Tul
der, blijkbaar zéér tot genoegen
van de oude Diepenbrock, want
van dit gedenkwaardige bezoek
af dateren het nauwe overleg,
het samen doornemen van lie
deren, koorwerken en niet te
vergeten de fameuze soli in
de Missa in Die Festo, door Van
Tulder ontelbare malen door
geheel Nederland gezongen en
zelfs ook gedirigeerd. „Oorspron
kelijk had ik eigenlijk dirigent
wülen worden; in mijn operatijd
(1916-'22 bij de toenmalige Neder
landse Opera onder leiding van
Koopman) ben ik wel eens in
gevallen voor de directie van La
Bohème! Van mijn vader mocht
ik helemaal niet in de muziek.
Mijn broer Fortunatus had dat
beroep al gekozen en méér dan
een uit zijn dozijn kinderen leek
hem niet verantwoord by fa
milies als de Andriessens en de
Vrankens is dat toch ook moge-
lijk gebleken! zodat mijn
1 hi,e,~n aFe.daa?Ise realiteit voor me werd. Na mijn eerste zang-
ni <ülW7 71 wisselingh-Meerum Terwogt werden de avonduren
L j. Oeuomen door solistisch optreden in oratoria en
ons .dubbel mannenicwartet. „Voluntate", waarmee we in
v-„„„ .ee ,e "PJijzen op concerten behaalden. Bij mijn eerste optreden,
paling* bedroeg het honorarium tien gulden plus een bos
T>„„in '1S waagde ik de sprong en zei mijn baantje by de Amsterdamsche
w' verdiende in die tijd al meer met zingen dan met cijferen en
m il ')aar daar°P voor het eerst in Beethovens Negende onder Willem
mengelberg, niet vermoedende dat dit het eerste van een ononderbroken
reeks van vijfentwintig jaren zou worden. Mijn eerste optreden bij de Opera
was voorafgegaan door een fraaie enscènering: uit ontzag voor mijn vader
natt tk me op de aanplakbiljetten laten aankondigen als Leo Mathui voor
de hoofdrol in Bohème. Op de gepubliceerde foto's droeg ik een opgeplakt
snorretje en een scheiding in het haar, en mijn vader, die als verwoed
operaliefhebber het gehele tableau de la troupe kende, vroeg me; Wat
is aat toch voor een vent, die Mathui?" Twee weken vóór de première'was
ik uit veiligheidsoverwegingen getrouwd, voor het geval dat de ontknoping
me uit het ouderlijk huis zou jagen! Dat viel achteraf nogal mee."
In die jaren zong Van Tulder Erik in de Fliegende Hollander verder
Butterfly, Faust, Mignon, Zauberflöte, Barbier, Rigoletto, Traviata en Nozze
di Figaro. Directielessen van Mengelberg, instrumentatie bij dr. Peter van
Anrooy (van de Piet-Heinrapsodie!) en recitatief-begeleiden: 'voor koor
dirigenten een belangrijk onderdeel, bij Sem Dresden; de praktijk van de
kerkmuziek als koordirecteur bij de Jezuïetenkerk in de Haagse Elandstraat
les geven, dirigeren, dat waren zo de bijzaken die een drukke solistenl
praktijk nd de operaperiode omlijstten. „Met het Hollands Vocaal Kwartet
zongen wij alle standaardw ken: Beethovens Missa Solemnis, Bachs H mail
Messe, Requiem van Verdi, Passionen en Oratoria. Ik had' intussen miin
techniek de finishing touch mogen geven onder leiding van Aaltje Noorde
wier en het zingen was mijn lust en mijn leven. Met de zanaeres Min
Peltenburg en Hendrik Andnessen aan de vleugel legde ik me ook toe an
kamermuziek: Wolfliederen, Spanisches en Italienisches Liederbuch zonnen
wij door het hele land. Onder Strawinsky zong ik zijn Oedinut Ren met
Kodaly zijn Psalmus Hongancus; dit laatste leverde twee Hongaarse 'ónder
scheidingen op."
Louis van Tulder is overigens erg bang. dat er te veel over dit Inntcte
onderwerp in de krant komt. Hij houdt niet van hanmtUenerü"
in telegramstijl: Op 36-jarige leeftijd een onde^schdZTZor ïNZ^
ganda van de Franse muziekcultuurverder is bii ridder ió d„é-J7
Gregorius de Grote, cn officier van Oranje-Nassau- hff heeft de DmZn
broek-medaille, de Concertgebouw-medaille en die van de stad De^n^rh
Dc oorlogsjaren brachten de zanger veel verdZt in zi£ privé-l^-
een zoon sneuvelde als marine-officier in de Tnim*»* leven,
kwamen onoplosbare moeilijkheden met de bezetter 'do !^nu,^i^^arnere
enz. Van Tulder loste ze tóch op: hij blééf zinaeJ óJZ. ^IdZ^Z
stukken, formulieren, dwangbevelen en oiirnJUi? Ji officiële
Het risico dat hij hiermee liep wal een aeuoü lnl Zl nLó?tï^lgeTd
goed vaderlanderschap, een dossier waarin nl der* pvattingen van
zZna 'dialefrelnenVmL"ein%l' Z* puhliek verhief zich als één man en
stoa mlakte een ablZ't eindl n„ T Z zangeT zljn 'i°ngste en deze
tourZe zonde? InZcheV lgrische loópbaan, zonder afscheids-
lournee, „onaer speecnes, zoncer adieu aan het Nederlands publiek, dat
binnenkort zijn herinnering zal kunnen ophalen door middel van enige
dultteZnftZrffh gran"n°f°onPlaaties: Mijn Moedertaal, Ons Vaderland-
tlndZa de dnn mnZ Z te.zamen met Jo Vincent. Deze verschijnen rond
g, e dag waai op Louis van Tulder de zeven kruisen (Cis groot zou
een musicus kunnen zeggen!) bereikt