Sarvepalli Radhakrisjnan, de
nieuwe president van Indië
Een Mohammedaan als vice-president
Duitse afbetalingsaankopen
in mindere mate gestegen
De week in Westminster
D
De positie van
het staatshoofd
S
wat ruikt dal lekker!
maar ik rook ook lekker!
Persoonlijke kredieten nu in zwang
'N Moskou
Kamer en kamer
^ieuwe dagblad
OPVOLGER VAN Dr. RAJENDRA PRASAD
^AABASSADEUR
Joods-Christelij ke
vereniging in Spanje
Oost-Duitsland wil
meer krediet van
de Bondsrepubliek
NIEMEYER
ZATERDAG 26 MEI 1962
Bhavan 1), de resi-
tPÖiè;6 JV PreSident V£in
f,1 - ÏW, Als fraaiste gebouw
tb Het is een schep-
Edwin Lutyens, die
ïon e stad Delhi> met zij"
Vrin behept6n. z^n Grote Moskee,
h nieuwe stad hnnwdp
■^-^...regeringsapparaat van
ijjVge .Het was
P'e i" Vi-ifde- keizer van In-
S Zijn 1911, bij een bezoek
k» v°or riVeuZeese r«k- het bevel
t<v r eem bouw van New Delhi-
bra>as hLrU!m twinti£ jaar la-
f* In an fen uitvoer ge-
Cu bet Hasjtrapati Bhavan,
&an- Pio& van de Britse on-
vCL^elt nu dr- Sarve-
W?reSidPn.riS;inan' die °P 11 mei
Pt van Indië werd ge-
koning
laatt?iSho2fd; Louis Mou"t-
vöo di°ePs"'a en ör' Haiendra
Voortrekkers is de lichte,
door-en-door rijpe tabak, die het
pijproken tot een puur genoegen
maakt.Voor u - en door zijn geur
ook voor anderen 1
,vK?FkEN'. 36 mei' Biï de 235
IVostuuitse kredietinstellingen, die af
betalingen financieren en over 1961
verslag hebben uitgebracht aan de
„Deutsche Bundesbank" de bonds-
republikeinse circulatiebank is de
omzet in het afgelopen jaar met
„slechts 442 miljoen mark (11 pet)
gestegen tot 4.56 miljard mark. In
1960 bedroeg het accres nog 742 mil
joen mark of 22 procent.
feinClSc:
PORTUGESE DICHTER
DANTAS OVERLEDEN
WURLflZER
parlerrmrU^^'veri^azingsut^a^en^rn- 1 DöH de ü/gTOnd BcgTOting üls TemediO 1
voortdurende actie om MacMillan te be- VOOT IVlaCmillan L/QuOUT n02 SteCUS ln lOSt i
voedselvoorziening,
'Jkste posten in het
weuert*
KWALITEIT
De grondwet van Indië, die in 1950
van kracht werd, schrijft voor dat de
president (het staatshoofd) gekozen
wordt door een kiescollege bestaande
uit de leden van de beide huizen van
het parlement en de leden van de
wetgevende vergaderingen van de
deelstaten. Dr. S. Radhakrisjnan werd
gekozen met 55.067 stemmen, tegen
9.878 stemmen voor de beide tegen
kandidaten samen. De president be
noemt de premier (Prime Minister)
en, op diens advies, de andere leden
van het kabinet. De president is op
perbevelhebber van de strijdkrachten,
en formeel is hij het hoofd van de
uitvoerende macht. De regering neemt
al haar besluiten uit naam van de
president.
Hoewel de Indische constitutie voor
een deel geïnspireerd is op de grond
wet van de V.S. Indië is ook een
unie van staten - heeft men op het
punt van het presidentschap het Ame
rikaanse systeem niet gevolgd.
De positie van de Indische presi
dent kan vergeleken worden met die
van de president van de Duitse
Bondsrepubliek.
ln okt0Lraii^krisjn^n' d\e ortlan9s gekozen werd tot president van Indië,
V SchLt een bezoek gebracht aaji Nederland. Men ziet hem hier op
nipnoi met de minister-president, prof. dr. J. de Ounv
-president, prof. dr. J. de Quay.
nog de status van
erkende de Britse
van dit jaar zal het
en zijn, dat Indië een
iet i„ aat werd. Aanvanke-
t^i^ver.teonderkonmg. werd de
lii, 0 u^5"generaa' Maar op 26
in Indië de repu-
en dr. Rajendra
Wefd
S^de^'tter- ds de onafhankelijk-
W de c°nstP"ërende
NjfeN^en?s geweest, werd de
het ^0zen JH.js sindsdien twee-
Si,, °ofd' f heeft twaalf jaar
l's Ms lg an de staat gestaan.
k die reihier ®s Jawaharlal Nehroe,
K hlet machtigste man in
georiënteerd is, mag men hem als een
anti-communist beschouwen.
In 1952 werd hij tot vice-president
van Indië gekozen, en v;jf jaar later
werd hem een tweede ambtstermijn
gegund. In de tweede helft van het
vorig jaar was hij waarnemend-pre
sident, toen Prasad door ziekte ver
hinderd was de functie van staats
hoofd uit te oefenen. Als rechterhand
van Prasad heeft hij zich gedurende
tien jaar op het presidentschap kun
nen voorbereiden, en zijn nieuwe
ambt zal hem dus spoedig ver
trouwd zijn.
De 73-jarige Radhakrisjnan is vier
jaar jonger dan Prasad en een jaar
ouder dah Nehroe. Maar zijn gezond
heidstoestand is beter dan die van de
beide andere staatslieden. Hij is nu
voor een periode van vijf jaar be
noemd, en het is niet uitgesloten dat
hij zijn termijn geheel zal kunnen uit
dienen.
Als vice-president werd Radhakrisj
nan deze maand opgevolgd door
de 65-jarige dr. Zakir Hoessein,
die tot nog toe gouverneur van
de Noord-Indische deelstaat Bi-
har was. Terwijl het Indische presi
dentschap nu bekleed wordt door een
Zuid-Indische Hindoe, is het vice-pre-
sidentschap toegewezen aan een Noord-
Indische Mohammedaan. Ook Hoessein
is meer wetenschapsman dan politicus,
en terwijl Radhakrisjnan zich op filo
sofisch gebied heeft onderscheiden,
heeft de nieuwe vicepresident naam
gemaakt als pedagoog. Hij studeerde
aan de universiteit van Berlijn, en
reeds op 29-jarige leeftijd werd hij be
noemd tot rector van de Moslim-uni
versiteit in Delhi. Hij vertaalde Plato's
werk ,,De staat" in het Oerdoe, de
taal van de Indische Mohammedanen,
en hij verzorgde ook een Oerdoever-
taling van een Duits economisch hand
boek. Evenals Radhakrisjnan heeft hij
gedurende enige tijd Indië indeUNESCO
vertegenwoordigd.
Voor de grote Mohammedaanse min
derheid in Indië is de verkiezing van
een geloofsgenoot tot op een na het
hoogste ambt in de staat een belang
rijk feit. Pakistan heeft Indië herhaal
delijk beschuldigd van onderdrukking
van' de Moslims, maar de regering in
New Delhi zal voortaan ongetwijfeld
met trots wijzen op de positie van de
Moslim Hoessein.
H. BRONKHORST
1) Rasjtrapati betekent letterlijk: de
vader van de natie. Het is de aan
spreek-titel van de president van Indië.
Bhavan is: huis. Rasjtrapati Bhavan
is dus: Het huis van de president.
Advertentie
VT-162
(Van onze correspondent in Bonn)
Het grootste deel van de stijging
der omzetten van de afbetalingsban-
ken n.i. 360 miljoen mark hield
verband met de financiering van aan-
kopen van machines, vracht- en per
sonenautos.
den verstrekt voor de koop van per-
soi enauto's. Voor de aanschaffing van
textiel en huisraad werd 594 miljoen
mark aan afbetalingscrediet gegeven,
6 procent minder dan in 1960.
presidentschap for-
2) „Rajendra Prasad" by Kewal L.
s'6t J?®t h
Mp-og Sste ambt. Prasad, die Dr- Rajendra Prasad, die van 26 januari Panjabi. "Macmiflan. London.
't),^eS:it!n de TnS- Srote rol heeft ge- f950 tot 11 mei 1962 president van Indië
!^o|ine, Li5rlsohe nationalistische
W neef,- Ti "»"""o,.ausuic
«T AK8Maf] ®ch.jer steeds grote
V *iQh vhrip ?P. J'Jn eerste minis-
Md* tege° jjhdoe verzette Pra-
Pannen om
Otu'Sei 01)e J^ schc struktuur van
t'cSf-o Be p^®Pleving radicaal te
CMS biet esident ging evenwel
ah, ^gen TT^J^tregeien van de
irn 'ndoMstische uitwas-
de k„Ste-s,teIsel en de ver-
S> de con® als heil;g dier. Het
rj.Mst dservatieve Prasad die
aaie vnueve r
fj8,Y'hé stiSole„ weerhouden
van een
'°Uww,Prem?miP- De Presid
lr> persoonlijke
president
i —c hr-ik vcieuonlijke en
K aah het a-iwi n raad te geven,
a t dez6 Serneen hield Nehroe
adviezen
n hebben samen
nebben samen
in de felle strijd
l M ^dewerkeiden hebben tot
t? g-^eiden k er® van Gandhi be-
,r^Saise acbten zij vele ja
1WI1 zjj veie Ja-
l hmH1 als N„ungeniSSen d00r- Z°-
,lf0 itiladvOcXhroe gaven een veel-
atenDrnkfiiir
ViM te Baa„ prakt®jk op om in
°VerTrb' en toen Nehroe in
cv If^Ssregering vormde,
(ji 'n oude strijdmakker
.}sre^fn de nieuwe presi-
br.,, die i heel verschillend
tjTt .boiu.die
l d'i6 tiiCus V plfüh voorganger. De
Ty do* lTnS°°f RariSd, -s- °PSevolgd
°t riasad Mddaknsjnan. In de
k j'4,Mf '1 örittb Nehroe herhaaide-
"i ^adhakrL£evan8e" werden
.hoster's,1nai?- Ln Engeland
s titw d l htj wijsbegeerte, en
Si^6tgeen e Eritse koning
,te vLhem het recht gaf
Ai Aa MleVe'tsh h^ten' ,.Rad'hakrisjnan
h, b«t politieke strijdge-
JonaSdha?dat hö zich gehlei
da fee R toonri Lde eoncentreren.
Mfti?,?Pa°iteftehy ë«n grote in-
'ei'-A'd de„_ 'ten. Reeds op 28-
is geweest.
was geworden, werd Radhakrisjnan
door premier Nehroe achtereenvol-
gens met verscheidene belangrijke op-
drachten belast. Hij kreeg de leiding
van de Indische delegatie bjj de
UNESCO, de organisatie voor onder
wijs en wetenschap van de Verenigde
Naties, en in 1949 werd hij benoemd
tot Indisch ambassadeur in Moskou.
(In die periode heeft hij eens Stalin,
in een particulier gesprek, ernstig on
derhouden over de schendingen van de
rechten van de mens door de commu
nisten). Sinds zijn ervaringen in de
Russische hoofdstad is hij steeds zeer
wantrouwend gebleven ten aanzien van
de buitenlandse politiek van de Sovjet-
Unie, en hoewel hij uitgesproken links
LISSABON, 26 mei De Portugese
dichter, toneelschrijver en politicus dr.
Julio Dan tas is op 86-jarige leeftijd aan
een hartaanval overleden. Dantas is
beroemd geworden door zijn toneelstuk
ken, waaronder „A ceia dos cardeais"
(„De maaltijd van de kardinaal"). Hij
is minister van Buitenlandse Zaken en
ere-voorzitter van de academie van
minister van Onderwijs geweest en was
wetenschappen.
i'V>LMk^it vCaenerdd hij filosofie aan
fi(]Akylt6itd°llege b Madras, en later
hp-p Mr-M- fn andere Indische
kreeg hij een
b&Oj! he6';6 °xfdrd- (be eerste
w6eff hu ie beurt viel).
Ar,, ®ten y deze functie in
h ''i>Ort Jaf>Pee combineren met
H^ePnednh'n Indië, en hij
e»n en en weer.
onafhankelijk land
In de vermindering van de omzet
weerspiegelt zich de toeneming van
het kopen tegen contante betaling in
de Bondsrepubliek. Dit is dan weer
een gevolg van de z.g. „kleine kre
dieten' de persoonlijke kredieten die
door de banken praktisch op vertoon
van legitimatiebewijs en een loon-
staatje worden verleend. De adspirant
koper geeft er de voorkeur aan bij
d.?, e,en f?® andere bank een persoon
lijk krediet (tot een maximum van
2.000 mark en terugbetaalbaar
in hoogstens 24 maanden) op te ne
men en het gekochte daarmede con
tant te betalen. Dat sen dergelijk kre
diet hem of haar net zo duur komt
te staan, ontgaat de kredietnemer
(-neemster) meestal.
De omzet aan „Kleinkrediten" is bij
de banken dan ook gestegen. Het aan
bod is voortdurend groter en ook
grootmoediger geworden. Naast de
persoonlijke kredieten tot 2.000 mark
is nu ook het z.g. „aanschaffingskre-
ciiet" gekomen met looptijden tot 48
maanden. Deze verscheidene kredieten
meegerekend, staan de Westduitsers
met inbegrip van de 4.56 miljard
aan afbetalings-overeenkomsten
voor rond 9 miljard bij de banken en
kredietinstellingen in de schuld.
De verscherpte concurrentie van
het „Klemkredit" valt ook af te lezen
UR de omstandigheid, dat het aantal
afbetalingsbanken in 1981 met slechts
3 is toegenomen. In I960 waren het
er nog 40. In 1961 is voor de eerste
maal ook een afbetalingsbank failliet
gegaan Er kan op het financieren
van afbetalingen dus blijkbaar toch
ook geld worden verloren.
22 procent van de afbetalingscredie-
ten rond l miljard mark wer
den verleend voor de aanschaffing
van machines, vrachtauto's ei, be-
drijfs-inrichtinben. 30 procent der cre-
dieten 1.36T miljard mark wer-
MADRID, mei. In Madrid is onlangs
een joods-christelijke vereniging gesticht
li 1 de toenadering tussen joodse
gemeenten en de Spaanse Katholieken
ten doel stelt. De eerste openbare bij
eenkomst is reeds gehouden. Aanleiding
daartoe was het bezoek van de opper-
rabijn van de Engelse Sefardietenge-
meente, dr. Gaon. Deze hield een lezing
over de doelstelling van de vereniging»
en wees op het bestaan van gelijke con
tacten in andere landen. Ware gods
dienstigheid, zei hij, verplicht tot samen
werking van allen, die zij het op
verschillende wijzen toch dezelfde
God vereren. Aan de tweede bijeenkomst
r j „,,;o j - j ,iva,n de Pas gestichte vereniging namen
Lord Louis Mountbatten, de laatste onderkoning en de eerste gouverneur-generaal ook leden van de seculiere en reguliere
van Indië, met Ghandi en Lady Mountbatten. 1 clerus deel.
(Advertentie)
De Konino onder
electronische or
gels. Op aan
vraag zenden
wij U gaarne
uitvoerig pros
pectus.
Raadhuisstraat 48/50, Amsterdam
Schiedamse Ve9t 67, Rotterdam
Haarlem - Hilversum - Kampen - Goes
BONN, 25 mei (UPI) In de West-
duitse hoofdstad is vandaag bekend ge
worden dat Oost-Duitsland de Bonds
republiek heeft verzocht om crediet-
leveranties boven de in het handels
verdrag tussen beide landen vastge
legde aantallen en bedragen.
Een woordvoerder van het Westduit-
se ministerie van economische zaken
vertelde tijdens een persconferentie, dat
het regiem-Ulbrieht via de interzonale
handelsdraad in West-Berlijn zijn wen
sen kenbaar had gemaakt voor vergro
te leveranties van kolen, machinerieën,
chemische producten en voedingsmid
delen.
Volgens doorgaans welingelichte krin
gen te Bonn zou het gevraagde cre-
diet rond de 1.2 miljard mark liggen
en voor het eind van 1967 in goederen
worden terugbetaald.
De regeringspersohef Felix von
Eckardt deelde mede dat de Oostduitse
wensen in overweging waren geno
men
De zegslieden in de Westduitse hoofd
stad nemen aan dat de Bondsrepubliek
verzachting van de grensbepalingen in
Berlijn zal eisen voor zij dit handels-
crediet zal toestaan.
Toch m,oet de N.T.S. het
méér doen: de Kamer in de
kamer brengen. Het veroor
zaakt een toppunt van hui
selijkheid. Met zijn allen
van alle gezindten onder el-
JjfE. kaar.
Ik geef toe, je kunt het
zelfde fijne gevoel bereiken
door bijvoorbeeld op de Publieke tri
bune in Den Haag te gaan zitten. En
ik heb dat in het verleden ook wel
een paar maal gedaan. Het was toen
óók wel gezellig, maar het nadeel
van een lijfelijke aanwezigheid in de
Kamer is, dat enig persoonlijk en
waarneembare meeleven nauwelijks
op prijs wordt gesteld. Bij het minste
of geringste gerucht word je er zelfs
ontruimd. Dit nu kan je in de kamer
niet gebeuren. Dr. Kortenhorst of
welke mijnheer de voorzitter dan ook is,
is een machtig man, maar zijn macht
is begrensd. In de kamer beschik ik
vrijelijk over het vrolijke recht van
interruptie. En als er iets of iemand
ontruimd moet worden doe ik het •zelf.
Kortom, ik heb genoten donderdag
avond. Toen ik de knop van het toe
stel omdraaide zei mijn vrouw al
thans:
„Ik heb je nog zelden zó laat op de
avond, zó spraakzaam meegemaakt."
Als de kamer soms nog wat terug
zou willen zeggen, kan zij zich bij
haar vervoegen.
iMiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
(Van onze Londense correspondent)
et gaat, zoals eerder
conservatieven niet goed. De ene
tegenslag vblgt op de andere. Zij
COJJUllUtlU/
is gezegd, de Conserüatieven ondanks alles niet aan de I
eoed. De ene v
stige verliezen geleden. Het gevolg is
luid gemor in de gelederen en een li /f .77 r 7 7 7
wegen zich te ontdoen van een aantal 1 5
van zijn ministers, waaronder in de eer- ^JiiiiiiimiHiitiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiinuininnmnninuinHnuiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiHiiii
ste plaats minister Macleod, voorzitter
van de partij. Maar dit alles betekent8® laatsten geen schijn van kans maken
niet dat de conservatieven aan de rand
van de afgrond staan. Wat men vooral
niet uit het oog mag verliezen is het
fei: dat net officiële mandaat van de
huidige regering loopt tot 1964, en dat
niemand een regering met een meerder
heid in het Lagerhuis van honderd ze
tels haar congé kan geven,tenzij de
eigen partij zich tegen haar leiders
richt, hetgeen vooralsnog geheel on
denkbaar is.
Gezien het feit dat de conservatieven
nog twee jaren hebben om mee te „spe
len" de eerste minister is de man
die bepaalt wanneer de verkiezingen
plaats zullen vinden kan er nog van
alles gebeuren. En van wat er aan ge
beuren, en vrijwel zeker zal gebeuren,
is de begroting van net volgend jaar
april het belangrijkst. Als Selwyn Lloyd
als kanselier van de schatkist een kans
krijgt om hét volgend jaar een aan
trekkelijke begroting voor te leggen aan
het parlement en net is niet onge
woon voor een Brits kanselier m zijn
begroting te gebruiken voor pai tijpoli-
tieke doeleinden bestaat er een re
delijke kans dat degenen die de laatste
tijd bü wijze van verzet liberaal heb
ben gestemd, terug zuilen keren tot de
conservatieven. Dit klinxt cynisch, maar
het is een van de kille werkelijkheden
van de Britse politiek.
En Labour heeft minder redenen om
te jubelen dan ooit. Als leden van deze
partij, zelfs leidende figuren, verklaren
dat Labour de volgende algemene ver
kiezingen zal winnen omdat van elke
drie stemmen welke toevallen aan li
berale kandidaten, twee ontfutseld zijn
aan de conservatieven en slechts éen
aan de Labourpartü, is dit geen reden
om trots te zijn. Als de enige partij,
welke een alternatieve regering kan vor
men, na meer dan elf jaren in oppositie
te zjjn geweest, aan net eind van een
zo lange periode moet erkennen dat zij
stemmen verliest aan de liberalen, wel
de volgende algemene verkiezingen te
winnen, behoorde zij haar geweten ern
stig te onderzoeken. Er behoorde heden,
na de lange machtsperiode van de con
servatieven en gezien de klappen welke
laatstgenoemden sedert enige tijd heb
ben moeten incasseren, enige opgewon
denheid te heersen Dij Labour. Er be
hoorde ook het soort eendracht te zijn
in de partij dat men zou mogen ver
wachten onder dergelijke gunstige po
litieke omstandigheden. Maar de een
dracht dreigt opnieuw ernstig te wor
den ondermijnd. Twee grote mei-demon
straties van Labour, een in Glasgow
waar Gaitskell sprak, en een in Londen
waar de waarnemende partijleider
Brown had moeten spreken, werden ge
saboteerd. De demonstratie in Londen
kon niet worden voortgezet, en Gaits-
keli kon zich in Glasgow niet verstaan
baar maken. Het waren de communis
ten, zeggen de leiders van Labour. On-
fetwijfeld. Maar net waren niet alleen
e communisten. Het was ook de linker
vleugel van Labour, welke nog steeds,
onder leiding van prominente socialis
ten als Bertrand RusselJ en kanunnik
Collins, tegen Gaitskell ageert vcor uni
laterale kernontwapening,
at is niet alles. Het socialistisch
weekblad Tribune blijft venijn
spuiten onder leiding van het par
lementslid Michael Foot, die uit
de fractie geroyeerd is en nu onafhan
kelijk socialistisch Lagerhuislid is. En
vrienden van Michael Foot brachren een
som van achtduizend gulden bijeen om
een hele pagina advertentieruimte te
kopen in de Guardian. In deze adver
tentie verscheen de 'ekst van twee anti-
Gaitskell-artikelen, waarvan een van de
hand van Michael Foot zelf. Deze week
hervat de Tribune de aanval. Sydney
Silverman, die op donderdag van deze
week zoveel moeilijkheden schiep voor
de leiding van Labour aan het begin
van het debat over buitenlandse zaken,1
stelt in Tribune de vraag: „Hoelang
kunnen wij het volhouden onder zulk ar
rogant, dictatoriaal, zelfgenoegzaam lei
derschap. half blind, onoorspronkelijk
en steriel als het is? Hoe kunnen wü
nog hopen op overwinning van welk
soort socialisme dan ook?" Volgens
Sidney Silverman, die evenals Foot on
afhankelijk parlementslid is sinds zijn
royement, heeft Gaitskell een situatie
geschapen „waarin bijna iedereen in het
land gekant is tegen de regering behal
ve de oppositie".
Aan het begin van de week kwam het
nationaal hoofdbestuur van de Labour-
partu bijeen om te beraadslagen of zii
Beltrand Russell en kanunnik Collins
uit de partij zouden stoten. Zn hadden
er de moed niet toe en hebben beslo
ten de schuldigen eerst op het matje
te roepen om hun de kans te geven
zich te verdedigen. Russell verklaarde
terstond dat h;j niet op het matje zou
verschenen en dat hij het redelijker zou
vinden ais hn het bestuur van Labour
b'l, z!c'b °P het matje riep. Maar ter-
wij. het bestuur van Labour overweegt
.11 bejaarde filosoof en rebel uit
f oien feij' ëaan dertig leden van de
Labourfractie in Westminster Russell
een feestmaaltijd aanbieden vanwege
zDn negentigste verjaardag. En waar
zal de maaltijd plaats vinden? Bij Gaits-
Keii op de stoep, in het Lagerhuisres
taurant in Westminster. De brave
George Brown, waarnemend partijlei
der gaat rond door het land en ver
kondigt dat de partijeenheid hersteld is
en dat er vrede heerst bij Labour. Hij
stond op het punt dit opnieuw te zeg
gen tijdens de mei-dag demonstratie in
Hyde Park. Maar niemand heeft het
kunnen horen, omdat in de schreeuwen
de janboel de microfoon voor George
Brown werd weggerukt en de politie
de demonstratie moest beëindigen om
te voorkomen dat er nog meer vrede
en eenheid begon te heersen.
DAAN VAN DER VAT
