Technische Hogeschool over acht jaar
Delftse binnenstad weg
m
Atoomcentrum wordt „paradepaard
d:
Gigantisch nieuw bouwproject
Vordert gestaag; al 104 min.
REACTORHAL EN VIJE LABORATORIA:
VEEL RESEARCHMOGELIJKHEDEN VOOR
ALLE NEDERLANDSE UNIVERSITEITEN
D
van de 265 besteed
In elf jaar al dertig
gebouwen gerealiseerd
Veel A UT
en
V
I
Spinnen in
het web
Eigen ontwerp
JSÖï* Sch00' 1864 is
WKm^^^r1
1 mm
meter
«ÉT
Vliegtuigbouwkunde
gedachten, die de naam
Tptft oproept, zijn velerlei.
^öiiUm denkt aan grachten,
?chiede^en' vaderlandse ge
veel te betekenen. De gemeente
stond dan ook tot nu toe in totaal
honderdtwintig hectare grond af
voor de uitbreiding van de T. H.,
"is, kunst, Taptoe en ook een geweldig gebied, waar van
:v°r(Jt - n^ek. De Prinsenstad 1951 af wordt gewerkt aan de
nc%ipi!mniers de stad van de uitvoering van een indrukwek-
,,§esch ^noemd- De Technische kond bouwprogramma. Als roftd
.®tstaan°de oudste da" wel te augustus twee nieuwe cöfnplexéh
,'-11 ls er gevestigd en drukt worden opgeleverd, de kernreac-
H 'Ök a?°P de stad, nadruk- tor met laboratoria en het com*
16rSeliii! *amelijk indringend. Een plex voor technische fysica, zijn
6geij j e enorme Hogeschool sinds 1952 in totaal dertig gebou-
b biepG Zevenduizend studenten wen en laboratoria gereedgeko-
perSo dan drieduizend man men.
el heeft voor de
man
stad
Vh6?°«;
Collegezalen
•w* VoA0n?Plex zal vier zalen be-
fysia afdeling van de tech-
®5o „5' .twee voor 250 en twee
Gezellige speurdersroman
van Irma Meijer
Tegenvallers
Beveiliging
- -
Cj V'
-
IBs'
een uiterst moderne installatie voor te
levisie- en radarmetingen.
Maar ook het geöouw voor vliegtuig
bouwkunde zal „er mogen zijn met
twaalf verdiepingen. Men is momen
teel bezig met de staalconstructie voor
dit gebouw. Aan de uitbreiding van
de T.H. in Delft heeft een aardig aan
tal architecten meegewerkt. De bouw
van de Technische Hogeschool u. Eind
hoven daarentegen is in handen gege
ven van één architectenbureau, het bu-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiinni^iniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
reau voor architectuur en stedebouw ir.
S. J. van Embden te Eindhoven en
Delft. Delft krijgt een zeer gevarieerd
nieuwbouwbeeld. Van de honderdtwin
tig hectare grond, die voor de nieuw
bouw beschikbaar is, werd tot nu rond
een derde gebruikt.
Het ziet er momenteel niet naar uit,
dat de geschiedenis zich, wat de nieu
we gebouwen betreft, zal herhalen. In
de jaren twintig werden voor de
T.H in Delft enorme gebouwen opge
richt. die ongebruikt bleven omdat er
geen behoefte aan was. Het werden
de moderne ruïnes van Delft. De jeugd
had er vrij spel. fn 1938 werder. er de
artillerieinrichtingen in ondergebracht.
Pas na de oorlog, en dan nog na ingrij
pende, maar uitstekend gesl; agde ver
bouwingen, werden ze m gebruik geno
men, zoals het huidige hoofdgebouw
aan de Julianalaan.
J. BIK.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimimimiiiiiiii
ia
i
Een kijkje in het inwendige van de hal. Men is nog bezig aan de bouw van de
bassins waarin de eigenlijke reactor komt.
hoge gebouwen evenwijdig aan elkaar zijn van het complex voor werktuig- en scheepsbouwkunde. Daarboven
het grote gebouw voor technische fysica (luchtfoto Aero-Camera).
it wordt ons paradepaardje", zegt
trots ir. H. R. Kleijn, hoofdinge
nieur bij het Be r,urinstituut van de
Technische Hogeschool in Delft.
„Deze reactorhal èn het kruisvormige
complex van vijf researchlaboratoria".
In het weidse land van de Zuidpolder
vormt de 28 meter hoge met alumi
nium platen beklede reactorhal van
boven een halve bol en naar beneden
kegelvormig toelopend met daarnaast
do z"stig meter hoge schoorsteen een
opvallend decor voor het belangrijke
onderzoekwerk, dat hier straks na
augustus wanneer de kernreactor kri
tisch zal zijn gaat beginnen. Drie
kilometer ten zuiden van Delft is een
voor Nederlandse begrippen toch wel
imposant atoomeentrum aan het groei
en, dat een heel eigen taak krijgt. Is
Petten met zijn R.c.N. een instituut,
dat naast de wetenschap ook de in
dustrie ten dienste staat, beperkt YV'ige-
ningen met zijr toekomstige kernreac
tor in het I.I.A.L. zich tot de landbouw
kundige aspecten van de kernenergie en
onderzoekt de K.E.M.A. in Arnhem
bepaalde types kernreactoren, zoals de
suspensie-reactor, het Reactorinstituut
in Delft zal een louter wetenschappelijke
taak hebben. Een interuniversitaire taak
zodat dus alle universiteiten in ons land
die daaraan behoefte hebben, bepaalde
onderzoekprogramma's in Delft ten uit
voer kunnen brengen. En die research
zal een breed vlak kunnen bestrijken,
want in de vijf laboratoria zullen be
studeerd worden de reactorfysica en de
fysica van de vaste stoffen, de radio
chemie en de tracerchemie, terwijl er
ook een laboratorium voor *-et verrichten
van radiobiologische experimenten op
kleine schaal ingericht wordt.
Iq&^- SGnOPiriH Dp L-Prtrl LmiHmrnmMimTvin Al» vtriiiA
ke*1?'6 v> uit de Koninklijke Aka-
<1e opleiding van burgerlij-
s Sesficht in 1842 de
C* Hoe"S tuut sedert 1905 Techni-
e®chool. HI An inetitiiiit flat Hi*
Een instituut dat dit
de begroting meer dan
miljoen, gulden zal kosten,
zich
or op voorbereidt tegen
A'te v0oUen(ï studenten onderwijs en
r studie en onderzoek te ge-
k'tijrt6 uitbreiding die de T.H.
A K.°hd6r S heeft ondergaan en nog
'6f .ogerjn«o.at, is een uitvloeisel van
A K® IhdnS. eid om sucl en inten-
h heeft Ustnaüser3n_ jjet bedrijfsle-
tirj)rt„ jn rf behoefte aan ingenieurs
Ak?ïi- lp ?q behoefte moet worden
v to! van was het vooroorlogse
fMau het j 9"ttienhonderd studenten
de TÏÏgyoudige gestegen. Zo
biiini'5' Ae sprong van de
tv Xw^circ!?? :ad en de buiten het
Uhto gelegen Wippolder naar
Vooraf, van Delfgauw, waar
W^eLalgemo tbreiding was.
fi.rt'rt boo] A;er! Plan voor een nieuwe
»'t ,jgóe,i„werd gemaakt, het ontwerp
8' net uiuweip
ö^ii fant^Sfurd 'en de uitvoering van
V enJ95l bouwplan begon Op 1
C^tu^e'paai ^lf 'aar geIedGn, ging
t! l&S^eleei? de grond in voor het
\AfrA' Van-f^w. Dit kwam gereed
j.jfi Vj9.at v„ dat jaar kwamen met de
labrvüA de klok nieuwe gebou-
K-t -Per t ratoria klaar aanvankelijk
A (Aaron maar in 1957 al vier.
iv ril^ren A!lgend jaar en 1961 wa-
Uwèa f respectievelijk vijf en
Het
ge
en
tr'ir,Br Pal" or laboratoria.
V? ja^bouJ??1!^ voor werktuig-
werd gebouwd in
®ti. Is js .A 955- Met zijn vier hoge
gebouw al van verre te
-het
g jaar is men
Ja»r is men begonnen
ïw6. en .°Uw voor vliegtuigbouw-
s'' ,.an bet collegezalencom-
0htvav,Studenten.
,®at a^bgstruimte
Verder zal er
komen voor de
grote aula voor vijf-
Personen. Dit interessan-
van
te gebouw, naar een ontwerp
het architectenbureau Van den Broek
en Bakema, zal in 1964 gereedko
men. Het gebouw voor vliegtuig
bouwkunde zal volgend jaar al gereed
zijn, naar men hoopt.
Dan moeten in de jaren tot 1970 nog
worden gerealiseerd een honderdtwin
tig meter hoog gebouw voor elektro
techniek, een experimenteel ketelbuis,
enkele uitbreidingen van bestaande ge
bouwen, een vliegtuighal, een gebouw
voor weg- en waterbouwkunde, een
gebouw voor bouwkunde en een labo
ratorium voor supersone snelheden. De
uitvoering van het gehele bouwprogram
ma zal naar schatting 265 miljoen gul
den vergen. Tot dit jaar werd al een
bedrag van 104 uailj en gulden geïn
vesteerd.
De Technische Hogeschool in Delft
zal de naar raming tienduizend studen
ten in 1970 modern geoutilleerde ge-
iiiiiiiiiiiiiimiiimiwiiiiiiiiiiuiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiij
99
99
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
bouwen en laboratoria ter beschikking
kunnen stellen. Verschillende afdelin
gen zjjn momenteel nog gebrekkig ge
huisvest in de oude stad. Het zal
rond 1970 zo zijn dat de T.H. praktisch
geheel buiten de oude binnenstad van
Delft is gelegen. Slechts de bibliotheek
van de T.H., een uiterst gewichtig in
stituut, vormt dan nog de verbinding
van de oude binnenstad met de nieuwe
T.H En zelfs kan men zich indenken,
dat ook deze bibliotheek nog eens naar
„buiten" zal worden verplaatst.
De afdeling van de elektrotechniek
heelt momenteel wel het grootste ruim-
tegeh.ek. Het is dan ook de bedoeling
dat met de bouw van de toren voor
deze afdeling nog dit jaar zal worden
begonnen. Het is niet overdreven om
te spreken van een toren, omdat het
ontwerp van de ingenieurs en archi
tecten ir. J. P. van Bruggen c.i., G.
Drexhage, ir. J. J. Sterkenburg en A,
Bodon uit Rotterdam een gebouw van
honderdtwintig meter hoogte betreft.
Dit gebouw zal dertig tct veertig mil
joen gulden vergen en alle andere ge
bouwen overtreffen. Op het dak komt
Dit is net torengebouw voor elektrotechniek, dat maar liefst houderdtwmtig meter
hoog wordt.
an de twintig Nederlandse ge
zinnen, die per auto op vakan
tie gaan in het buitenland,
krijgt er één met ernstige pech
te kampen. Dat was de conclusie
van de .ANWB na het reisseizoen
1961. De bond maakt dit op uit het
feit, dat van de 110.000 leden die op
pad zijn gegaan met de internatio
nale reis- en kredietbrief, waarmee
de organisatie de in het buitenland
in moeilijkheden rakende leden te
hulp komt, ruim 5600 van hulpverle
ning gebruik hebben gemaakt. Velen
kregen aan hun auto dergelijke stuk
ken, dat ze voor reparaties kwamen
te staan, waarvan de kosten hun V"
kantiebudget te boven gingen. Zij
konden zich redden met de krediet
coupons, die ze hadden meegekregen
en die ze later in het vaderland kon
den terugbetalen. Niet minder dan
351 auto's moesten echter door de
repatriëringsdienst van de bond wor
den teruggehaald, een grapje dat ge
heel voor rekening van de ANWB
komt, zodat men wat dat betreft in
de kredietbrief een soort van verze
kering heeft. In 53 gevallen moest
een inspecteur van de Wegenwacht
naar het buitenland, om families te
rug te rijden omdat de bestuurder
tengevolge van ziekte of ongeval niet
in staat was, de thuisreis te volbren
gen. Ook dat risico is door de „brief"
gejjekt. Tenslotte werden in vijftig
gevallen onderdelen van auto's ver
zonden, omdat die in de omgeving,
waar de Nederlandse toeristen ge
strand waren, niet te krijgen waren.
De bond nam in deze gevallen de
helft van de transportkosten voor
zijn rekening.
Het zijn cijfers die te denken geven
en die nog eens onderstrepen, dat aan
een vakantie met eigen auto enige ri
sico's verbonden zijn. Het is een goed
ding, dat de leden van de ANWB zich
hiertegen kunnen beschermen. Bij on
oplosbare moeilijkheden kunnen ze van
alle hoeken van Europa elke dag ook
in het weekeinde de alarmcentrale
bereiken, die dan de nodige maatrege
len neemt. Vooral in juli en augustus
krijgt deze dienst dagelijks diverse
noodmeldingen. Soms zijn alle twaalf
trekker-trailer-combinaties van de re
patriëringsdienst tegelijk op route. Van
degenen die alleen maar geld nodig
hebben voor in het buitenland te beta
len reparaties, hoort men niet direct:
zü kunnen hun coupons gebruiken.
Vroeger was dat anders: toen belden
de leden ook in deze gevallen vaak
naar Den Haag, waar men dan eerst
referenties moest afbellen om dan de
toeristische zusterorganisatie in het
buitenland opdracht te geven, de ga
ragerekening te betalen. Om deze
moeilijkheden te voorkomen heeft men
de couponboekjes ingevoerd. Alleen als
leden bellen die zich géén kredietbrief
hebben aangeschaft, moet de oude pro
cedure nog gevolgd worden. De bond
laat ook deze leden niet in de steek
maar zy moeten de kosten van repa
triëring e.d. zelf betalen.
De Aarrncentrale krijgt soms droevi
ge meldingen en de taak van de inspec
teur die een gezin moet gaan terugrij
den waarvan de vader verongelukt is
omvat méér dan het treffen van rege
lingen en het rijden van enkele honder
den kilometers.
Een enkele keer wordt de rampen-
dienst echter wel voor humoristische
situaties geplaatst. Dat men ook daar
op volkomen berekend is, moge blij
ken uit het ware verhaal van Jantje,
wiens vader op zekere dag in paniek
stemming opbelde, omdat de jongen
een fietstocht wilde ja an maken naar
een streek in Duitsland, waar juist
kinderverlamming was uitgebroken.
„Wat adviseert U?" was de vraag
waarop de altijd nuchtere dame aan
de andere kant van de lijn alleen
maar kon antwoorden, dat de bond in
teeluV\. bet collegezalencomplex. Links komt de aula, in het midden de ontvangstruimte voor de Senaat en
s komen de collegezalenAlles bij elkaar een markante verschijning van het T.H.-complex in Delft.
rma Meijer heeft met „Spinnen in
het web" haar tweede speurdersro
man afgeleverd en het is een gezel
lig boek geworden, dat men
In veel meer handen zou wensen dan
heel wat detectives van bijvoorbeeld
Amerikaansen huize, waarin de schreeu
werige geestigheden zo vaak de esprit
moeten vervangen. Spinnen in het web
is namelijk goed geschreven, met ple
zier zou men zeggen. Het blijkt al uit het
korte „voorspel," waarin de schrijfster
over de maand september mijmert, die
dc inleiding is tot de handeling. En
dan wordt er een verhaal verteld, dat
zowel in Nijmegen en Lent, als in Zwit
serland speelt en waarin langzaam
maar zeker de karakters zich ontwikke
len. Want, al is er sprake van uranium-
mijnen in Pargentuela in Zuid-Amerika,
waar de zoon van de president is ont
voerd, en van een meisjeskostschool in
Zwitserland, waar de dochter van des
presidenten opponent verdwijnt, deze ge
beurtenissen zijn toch maar aanleiding
tot het bij elkaar brengen van een aantal
karakters, die ons helder voor de geest
komen. De voornaamste hiervan zijn de
knappe speurder Veulepèrt en zijn nicht
mr. Van Rana, die het leeuwenaandeel
heeft in de opsporingen. Tussen hen is
er voortdurend contact en samenwer
king, nu eens van dichtbij dan weer uit
de verte. Ze ontmoeten a aantal mys
terieuze lieden, waarvan men vooral
de directrice van de kostschool in het
vizier moet houden. Er zijn communis
tische factoren aan het werk, en traves-
ti's maken de gang van zaken gecom
pliceerd. Maar al vertellend komt de
schrijfster de oplossing aanbieden van
een aanvankelijk verward lijkend ver
haal, dat kalmpjes aan tot helderheid
komt. Intussen zit de lezer te genieten
van een welsprekende stijl, die alle si
tuaties boeiend weet te maken, ook al
die tijd dat de geschiedenis nog in het
duister blijft. De lezer zit altijd aan de
veilige kant bij een detective, hoe span
nend die ook is. Dat is in hoge mate
het geval in Irma Meijer's Spinnen in
het web, dat we dan ook gaarne aanbe
velen aan alle liefhebbers van speur
dersromans, die het boek ook literair
zullen weten te waarderen.
Dbg.
deze geen wenken geeft en dat zij in
de kranten precies hetzelfde gelezen
had als de raadvrager. „Maar wat
zou U doen als het uw zoon was?,"
hield deze aan. „Niet laten gaan,"
was het eerlijke antwoord. „Juist,
maar brengt u dat Jan nu maar eens
aan het verstand; hier komt hij"
en ze kreeg Jan, „zo te horen een
knaap van een jaar of veertien".
„Jan, pak de kaart van Duitsland
eens", zei de alarmcentrale, die in
tussen hetzelfde deed. Jan legde uit,
welke route hij wilde rijden. De cen
trale vroeg, of hij niet een andere,
nader aangeduide route wilde ne
men, die even mooi was. Jan ging
ermee akkoord en het probleem was
opgelost...
De centrale zegt nooit nee. Een aan
tal zaken wordt afgewikkeld volgens
de regels van de brief, maar er doen
zich altjjd weer gevallen voor, die niet
voorzien zijn. Dan wordt geholpen op
de manier die de situatie vraagt. Soms
worden daarbij derden ingeschakeld;
dan houdt de centrale het geval toch
nog bij, tot men zeker is dat adequate
hulp is verleend.
De Delftse kernreactor is geboren uit
„Het Atoom", de grote tentoonstelling
die in 1957 op Schiphol wer<" gehouden
en die in feite weer een uitvloeisel
was van een atoomconferentie in Ge-
nève, waar besloten werd de bevolkin
gen van de westerse landen door middel
van exposities meer te vertellen over
de mogelijke vreedzame toepassingen
van kernenergie. Op zo'n tentoonstel
ling moest natuurlijk ook een kernreac
tor in werking te zien zijn maar de
kosten daarvoor waren eigenlijk te hoog.
De regering besloot toen die uitgave wel
te doen, maar de uit Amerika afkomsti
ge reactor meteen te bestemmen als een
onderzoekinstrument vior hel hoger on
derwijs. Men kocht een reactor van het
zwembad- of liever gezegd: bassin-)
type aan, een reactor dus waarin het
water behalve als koel- en beschermings
middel ook als moderator (afremmer
van de neutronen) dienst doet. Zo'n in
stallatie is vrij simpel geschikt te ma
ken voor tal van experimenten.
Toen men in Delft na afloop van de
expositie de beschikking over de reac
tor kreeg, is men natuurlijk wel
met dit „Atoom"-apparaat als uitgangs
punt hard aan het werk gegaan. In
samenwer'.ing met het Ingenieursbu
reau Comprimo uit Amsterdam en de
Rotterdamse architecten Van d Broek
en Bakema heeft het Reacto. Insti
tuut een praktisch geheel nieuwe re
actor ontworpen en het aanvankelijk
door het instituut opgestelde program,
mp van eisen gerealiseerd. Men mag
dus zeggen, dat de reactor in Nederland
is ontworpen als men rekening houdt
met het feit, dat er zoveel mogelijk
delen van de oude reactor gebruikt zijn.
de verplaatsbare kern drie kg tot
negentig procent verrijkt uranium
is van Amerika gehuurd en ligt reeds
opgeslagen in de kelders van het Re
actor Instituut.
In het reactorbassin bevinden zich 10
bestralingsbuizen, waarin isotopen kun
nen worden gemaakt en vier pneumati
sche buizen om experimenten uit te
voeren waarbij de te bestralen stof ge
bracht kan worden direct in de nabij
heid vrn de splijtstof.
De reactorbrug, die hoog boven in de
hal torent, rust boven op dit bassin.
Van de controle- en regelkamer, die
als het ware hangend, hoog boven in
de hal is aangebracht, heeft men een
goed uitzicht op de reactor. Men kan
zelfs tot diep in de bassins kijken.
Een droge bestralingsruimte bevindt
zich in de wand van net '*assin. Hier
kunnen afschermingsexperimenten woi-
den uitgevoerd; kan men b.v. controleren
hoe bepaalde materialen zich houden
wanneer ze radio-actief worden ge
maakt. Omdat in de diverse laborato
ria met heel zuiver water wordt ge
werkt water dat heel duur Is
wordt deze vloeistof in de kelder in
een tank bewaard. In deze kelder zijn
ook de diverse systemen voor de be
handeling van het reactorwater onder
gebracht.
Het is de Technische Hogeschool on
gelukkig genoeg wat tegengevallen met
de bouw. In november 1958 sloeg prof.
dr. R. Kronig, de rector magnificus, de
eerste paal, hetgeen veel voorberei
dend werk kostte omdat de bodem ter
plaatse zo drassig is. Daarom moest b.v.
het palenplan van h t gehele centrum
meteen besteksklaar zijn. Men had
begin var dit jaar klaar willen zijn;
het wordt nu toch wel acht maanden
later. Daarna kwamen de moeilijkhe
den met de hal. Dit gebouw was tot
acht meter hoogte opgetrokken, toen nen
ontdekte dat er lasfouten waren ge
maakt. Liever dan een reparatie de
monteerde men alles en begon opnieuw.
Over snelle afbouw hoefde vervolgens
gelukkig niet meer geklaagd te wor
den; men kon gebruik maken van de
ervaring die de bouwers van de reactor
hal in Petten hadden opgedaan. Nog
was het leed echter niet geleden. Men
heeft er over kunnen lezen: tijdens de
storm woeien enkele aluminium pla
ten welke de thermische isolatie bui
ten op de stalen hal afd.kken, er tot
drie keer toe af Men heeft de gaten
nu opengelaten tot de definitieve fout
loze constructie kan worden aangebracht.
In de hal is het acht meter hoge
bassin van normaal en iets zwaarder
barrytbeton al klaar. De wanden zijn
van 1.40 meter tot 2.50 meter dik.
Driehonderd kubieke metei water, dat
ook nog dienst -loet als een doorzich
tig schild voor de eigenlijke reactor,
kunnen beide bassins, die door een
waterdichte deur gescheiden zijn, be
vatten. De benodigde splijtstof voor
Dit brengt ons meteen op het onder
werp: beveiliging. De reactor zal b.v.
niet werken als de deuren in de hal
er zijn drie toegangen; twee voor
personen, beide met een luchtsluis
en één voor transport open zijn.
Wat de straling betreft: het Reactor-
instituut heeft bij zjjn programmering
natuurlijk rekening gehouden met alle
eisen, die b.v. het Veiligheidsbesluit
Ioniserende Straling en de Hinderwet
stellen. Voorts is de Gezondheidsraad
ingeschakeld en is een veiligheidsrap
port uitgebracht, dat is goedgekeurd.
De overheid heeft normen gesteld aan
de stoffen en materialen die uit het
iiiiiimillllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiilllllliiiiiimiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiitiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiitniiiiiiiiiiiit
instituut weg gaan: hoge normen,
waaraan men in Delft, zo verzekerde
ons ir. Kleijn uitdrukkelijk, zelfs niet
tornen wil. Het tijdelijk radio-actieve
water wordt in tanks opgevangen
en pas als definitief is vastgesteld
dat er geen gevaar is, in de riolen
gestort. Prof. dr. ir. J. B. L. Poole,
oud-directeur van net Re .ctorinstituut,
heeft al verklaard in antwoord op
enige deining die in Delft was ont
staan na een rapport vol vragen van
Delft zelf dat hy bereid is het af
valwater van de kernreactor te ge
bruiken als theewater voor zichzelf en
zijn gezin voordat het op de riolen
zou worden geloosd. Geruststellender
kan het toch al niet.
Uit het sterker radio-actieve water
worden de actieve bestanddelen ge
haald en die activiteit wordt gecom
primeerd opgeslagen in een zwaar be
tonnen huis. Men heeft voor die ver
wijdering van de radio-activiteit enke
le manieren, zoals de bezinkings- of pre-
cipitatiemethode en één met ionenwis
selaars. Beide worden b.v. ook in Pet
ten toegepast. De lucht in de gasdichte
hal wordt gezuiverd met zogenaamde
„absoluut-filters die 99,99 procent
van alle verontreiniging uit de lucht
halen. De radio-activiteit wordt per
manent gemeten en zou ze iets te hoos
dan gaan de luchtkleppen
dicht. Het Reactorinst tuut is natuurliik
ook bezorgd voor zijn eigen personeel.
Het beschikt over sen eigen Stralen-
beschermings- en een Veiligheidsdienst
en alle werkers in de reactorhal en de
laboratoria zullen de filmbadges of
pendosnneters dragen; gemakkeliik
hanteerbare instrumentjes waarop elke
verhoging van de radio-activiteit met-
een valt af te lezen. Het spreekt verder
hnrf men- de maximaal toelaat-
i m hS6S "TL internationaal vastge
stelde hoeveelheden radio-activiteit, die
werkers in een reactorhal en -labo
rator maximaal mogen oplopen
sterk in de gaten houdt. Men is overi-
Tv^r.?!6. 20 .l?evreesd voor ongelukken.
TÜt ?,1Jn er in de gehele wereld
ongevallen met kernreactoren nog
ï^111 g, mensen dodelijk gewond.
T,™ u veel natuurlijk, maar wanneer
^et aantal in de normale
elektriciteitsbedrijven of de chemische
industrie in ogenschouw
miniem.
neemt, heel
Het ruim vijftig man tellend per
soneel van het Reactorinstituut in Delft
verheugt zich op hun komende weten
schappelijke arbeid in de nieuwe mo
derne gebouwen in de Zuidpolder. Nu
zit men nog verspreid ove* de gehele
stad. Tien miljoen gulden ongeveer kost
het complex, waarnaar nu al buitenlan
ders komen kijken om zich op de hoog
te te stellen van di vele nieuwe snufjes
op reactortechnisch gebied. „We zijn
enthousiast over dat paradepaardje van
ons", lacht ir. Kleijn log eens, „en ik
voorspel dat ook de geleerden en stu
denten van onze andere universiteits-
De opvallende bijna dertig meter hoge reactorhal in de Zuidpolder in Delft. De steden, als ze hier komen werken, d
aluminiumbekleding heeft door de invloed van weer en wind haar schittérina rullen riin
A verloren en is nu al tamelijk dof geworden. 9 2UUen J JAN WTENEMA.
