in Frankrijk mogen
amnestie rekenen
OAS-ers
niet op
Stroom vluchtelingen uit
I
Algerije houdt nog aan
Spaak bijt van
zich af
Nü fotograferen met 4
CUCK
zag de
muur
Dean Rusk
Berlijnse
Gesprekken met Adena uer
Schroder en Brandt
D
U
Heropvoering
w
van 1958
w
c
Taalstrijd Leuven
in nieuwe fase
REGERING IN PARIJS STELT VAST:
in LAOS
Honderd jaar Haagse Javastraat
Architecten-prijsvraag
Heer blijft Heer"
Vendels voor Deventer
Restaurant „Budapest"
Van ei tot braadkuiken
'aar een meuu)
Berlijns plan
Overeenstemming
Nederlandstalige professoren
richten eigen vereniging op
Roeanda-Oeroendi
J
het nieuwe dagblad
De
k
4
B
*U|TENLANDSE
kroniek
VRIJDAG 22 JUNI 1962
PAGINA
Ni
•VtP^rynin
d,
d,
door
JOSEPH ALSOP
Welkom m 2
(Van onze Parjjse correspondent)
rT/WWS, 23 juni Naar de Franse
ïer»»secretaris voor voorlichting, Pey-
het gisteren 11a afloop van een op
Elysée gehouden ministerraad
is er ,,geen sprake van
fanse
«eni van ,|e binnenlandse veiligheid
i de Franse staat blijft bestaan en
lil
''relde, .a Cl „RCCU Sjnahe tan
('e (bij do accoorilen FLN-OAS van
tof.U Noil") toegezegde amnestie van
(„„Passing is in het moederland". Dgze
A'-rgging is niet bindend voor de
bl(w„Se reSe,rinf- voor wie het pro-
v
die
te t"een redenen heeft om amnestie
Schi 1 i-enen aan ''eden, die zich hebben
j, uidig gemaakt aan aanslagen tegen
te tnse gezagsdragers. Naar Peyrefitte
da» innen gaf' is ,let overigens evident
ta" 1 z°ge,,aamde commando's „del-
e (de actiecommando's van de OAS)
andere individuen van dat soort
Dip opmaken naar Frankrijk te ko-
pr "Jet om hun trouw aan Algérie
p ancaise uit te dragen maar om de
zia"se staat omver te werpen of er
hen Van meester te maken,
geen enkel pardon zijn.
Men kan veilig aannemen dat deze
.an energieke bedoelingen getuigen-
regeringstaai althans voor een
Sro°t deel beantwoordt aan een ui-
w'"st serieuze, reëele bezorgdheid
'"aar wellicht beoogt zij ook OAS
-'can Rusk, de Amerikaanse mi
s'er van buitenlandse zaki
iet
'ie,
ogenblik in Bor
zaken, is op
voor bespre
ngen met Aden auer. Een van di
,.®etldapunten is de Berlijnse kwes
die begin vorige maand aanlei
"8 gal tot een ernstige controverse
\'^sen de VJ5 en de Bondsrepubliek
est-n„:»„l I verontrust
n om de
Q es'-Duitsland was
>V°r een Amerikaans pl
Washi
'en
'e
0 r 1 r j n s e impasse te doorbreken,
ington wilde Moskou voorstel-
een internationaal gezagsorgaan
Vormen voor controle op de vrije
°egang tot West-Berlijn. In dit or-
£aan, dat dertien leden zou tellen,
Qü- naast de Bondsrepubliek, ook
°s'-Duitsland vertegenwoordigd
°e'en zijn. Maar Adenauer vreesde,
«h,
de verwezenlijking van dit Ame-
aan»„ -I— leiden tot een
van de Duitse De-
aanse plan
°rt erkenning
"jcfatiscbe Republiek,
ye Bonds kanselier beeft zelf een
Nv Uer voorstel gedaan. De verant-
|/)<Jrdelijkbeid voor de Berlijnse
°s'ie zou moeten blijven berusten
bij Amerika, Enge
land, Prankrijk en
de Sovjet-Unie. d
vier bezetlende mo
gendheden. Daar
naast zou er een
internationale tcch-
gevormd ku
lieden, die ai te belast zijn om, on
danks de amnestie van Rocher Noir,
een toekomst te hebben in het nieuwe
Algerije, duidelijk te maken dat zij
Frankrijk niet als uitwijkland hoeven
te kiezen. De Franse regering zal hen
cn hun verleden niet met fatsoen on
gemoeid kunnen laten, maar ander
zijds, zoals het dagblad La Croix
gisteravond opmerkte: „Wij zijn al
verzadigd met politieke processen en
hoe minder wij er, als de vrede een
maal is gekomen, zullen hebben, des
te beter zal dat zijn".
Een dergelijke berekening veronder
stelt evenwel bij de OAS na haar
„bekering" tot het onafhankelijke Al
gerije en tot een nieuwe Arabisch
Europese verbroedering, dus tot de
akkoorden van Evian, ook dat de van
haat geladen gedecideerdheid om met de
vijfde republiek en haar hoofd, generaal
De Gaulle, af te rekenen, min of meer
"zal vervluchtigen. Een dergelijke ont
wikkeling zou inderdaad logischerwijze
uit de aanvaarding door de OAS van
„Evian" kunen voortvloeien, voorzo
ver de OAS-leiders beseffen, dat de
moslims in generaal De Gaulle voor
alsnog, de beste garant zulen blijven
zien voor een eerlijke toepassing van
de akkoorden van Evian.
Een activistisch avontuur in Frank
rijk, dat zou beginen met een moord
op generaal De Gaulle, zod door de
nationalistische moslims in Algerije
ongetwijfeld hoog worden opgenomen.
Het zou echter uitermate lichtzinnig
zijn aan te nemen, iets wat uiteraard
de Franse bewindhebers allerminst
doen, dat generaal De Gaulle weldra
veilig zal zijn voor alle fanatici van
de OAS, die zijn geweldadig einde heb
ben gezworen.
Een ander probleem, dat tengevolge
van de ommezwaai van de OAS, of
althans van grote delen daarvan,
waarschijnlijk aan zorgwekkendheid
zal inboeten, is dat van de Europese
repatrianten uit Algerije. Tot dusverre
hebben de opwekkingen van de OAS-
leider in Algiers, Susini, en "van de
„liberale" oud-burgemeester van Al
giers, Chevallier, die in Rocher Noir
een beslissende bemiddelaarsrol heeft
gespeeld, tot de Europese bevolking
om te blijven en haar krachten te
schenken an de opbouw van de nieuwe
Algerijnse staat, nog geen afremmende
invloed gehad op de vluchtelingen
stroom uit Algerije. Het totaalaantal
luchtelingen van 1 tot 20 juni be
draagt ongeveer 200.000.
Als aannemelijk geldt even wei, dat
uiteindelijk een grote massa Europe
anen, die reeds van plan waren zich
eveneens zo snel mogelijk uit de voeten
te maken, thans voorlopig in Algerije
zal blijven om de kat uit de boom te
kijken, terwijl velen van de reeds naar
Frankrijk uitgewekenen wellicht naar
hun Algerijnse haardsteden terug zul
len keren, indien de komende maanden
zou blijken dat samenleven met de
moslims in een onafhankelijk Algerije
heel wel mogelijk is, met andere
woorden indien de akkoorden van Ro
cher Noir het in de praktijk blijken te
houden.
Wie onder geen omstandigheid terug
zulen gaan naar Algerije, zijn zij voor
wie het ten enen male een onverdraag
lijke gedachte is „geregeerd te worden
door Arabieren". Hoemeer Europeanen
uiteindelijk tot de conclusie zullen ko
men, dat het leven ook in het Algerijnse
Algerije de moeite waard zal blijven,
des te geringer zal in Frankrijk het
reservoir" zijn van verbitterde en
ontwortelde emigre's, waaruit geput
kan worden voor het op touw zetten
van extremistische, fascistische
turen.
NEW \ORK, 22 juni (Keuter) De
Belgische minister van buitenlandse za
ken, Paul-Henri Spaak, heeft fel van
zich afgebeten, toen hij in de beheer-
schapscommissie van de Verenigde Na
ties de Russische beschuldiging, dat
België niet oprecht is in de kwestie
RoeandarOeroendi, van de hand wees.
De commissie vergaderde gisteren
over de toekomst van deze centraal-
Afrikaanse gebieden, die op 1 juli
onafhankelijk zullen worden. België
heeft, eerst onder een mandaat van de
Volkerenbond en later onder een beheer-
schapsovereenkomst met de Verenigde
Naties, gedurende meer dan veertig
jaar het voogdijschap over de gebieden
uitgeoefend.
De Communisten hebben België er
van beschuldigd dat zij het argument
van mogelijke binnenlandse onlusten na
de onafhankelijkheid misbruiken om
economisch en militair in deze landen
een voet aan de grond te houden.
Spaak, die het vertrouwen van de
commissie vroeg, zei dat de communis
ten blijkbaar volkomen onbekend zijn
met de toestand in Roeanda en Oeroen-
di, wanneer zij zeggen dat het een rijk
gebied is, waaruit België voordelen wil
halen. Belgie heeft reeds voor drieën-
negentig miljoen dollar steun aan dit
gebied verleend en zal ook na de on-
avon- afhankelijkheid doorgaan steun te ver
lenen.
(Advertent ic>
w.
Eén druk op de ontspan
knop. Kliken U heeft
een mooie scherpe foto
gemaakt.
prima geschikt voor
kleur opnamen.
12 opnamen op royaal
formaat 6x6
aantrekkelijke prijs:
Click I, met meniskus-
lens en ingebouwd geel-
filter f 19.75
Click II,
met Achromat 8.8 25.-
Voor briljante
zwart-wit foto's
Agfa Isopan F 17
DIN of Isopan ISS
21 DIN.
VIENTIANE, 22 juni (AFP) Gis
teravond is tussen de vertegenwoordi
gers van de drie partijen in Laos over
eenstemming bereikt over de laatste
hinderpaal, die het optreden van de
coalitieregering in de weg stond.
Het in de Vlakte der Kruiken tussen
de drie prinsen bereikte akkoord liep
enkele dagen geleden gevaar door een
eis van de rechterzijde, dat de rechls-
gezinde nationale vergadering de. procla
matie van het akkoord tevoren zou
moeten goedkeuren. De officiële afkon
diging zal nu geschieden bij koninklijk
besluit. Men is het erover eens ge-
rden, dat goedkeuring door de natio
nale vergadering niet nodig is.
BERLIJN, 22 juni (DPA) Het be
zoek van de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken. Dean Rusk, aan
Wosl-Diiitsland is gisteren begonnen in
West-Berlijn. Tijdens een verblijf, dat
tweeeneenhalf uur duurde, bezichtigde
Rusk onder andere de befaamde
„muur". De Amerikaanse minister
werd in het Westberlijnse stadhuis toe
gesproken door burgemeester Willy
Brandt. In zijn antwoord verzekerde
Rusk de bewoners van West-Berlijn
van de vastbeslotenheid „onze ver
plichting, uw vrijheid te beschermen
en uw verbindingen met de vrije we
reld te verzekeren, na te komen".
Volgens welingelichte kringen heb
ben Rusk en Brandt gesproken over
de levensvatbaarheid van West-Ber
lijn en over de internationale politiek.
De Amerikaanse minister gaf Brandt
voorts een kort overzicht van de hui
dige stand der „verkennende ge
sprekken" met de Russische ambas
sadeur in Washington, Dobrynin.
Toen de Amerikaanse minister bij
liet Westberlijnse stadhuis arriveerde,
werd hij door duizenden Bcriijners toe
gejuicht. Op spandoeken stond: ..Ber
lijn heeft Clay nodig, meer dan ooit!"
en „Clay heeft onze sympathie!" Ge
neraal Clay is Kennedy's speciale ver
tegenwoordiger in West-Berlijn ge
weest.
Later in de middag vertrok Rusk
naar Bonn, waar hij besprekingen zal
voeren met bondskanselier Adenauer
en de minister van buitenlandse zaken,
Schroder. Hierbij zal 00jj burgemeester
Brandt tegenwoordig zijn.
Rusk wordt op zijn reis langs een
aantal Europese hoofdsteden vergezeld
door de Amerikaanse onderminister
voor Europese zaken, Kohier en de
buitengewoon ambassadeur, 'Charles
Bohlen.
Onze Paryse correspondent meldt:
Mag men de vrijwel eensluidende
commentaren van de Franse waarne
mers geloven, dan js een van de voor
naamste resultaten van de besprekin
gen, die Dean Rusk voerde met De
Gaulle en Couve de Murville, de er
kenning door de Amerikaan dat de
r ranse kernbewapening een feit wordt,
wat ook de bezwaren zijn van de VS,
en dat het voortaan nutteloos is 1c po
gen Parijs ervan te doen afzien. Dean
Rusk zou zich er derhalve vooral op
hebben toegelegd met zijn Franse ge
sprekspartners, in het bijzonder met
de lieer Couve de Murville, tot een be
studering te komen van de vormen
van coördinatie en samenwerking tus
sen de nucleaire strijdmachten van de
V.S., Groot-Brittannié en Frankrijk
binnen het raam van de algemene At
lantische strategie. Dean Rusks Fran
se collega zou erkendhebben, dat de
ze kwestie inderdad aan de orde moet
komen. Gezien echter dat de Franse
nucleaire bewapening nog maar aan
haar begin staat, achtte hij een nader
ingaan op de vormen die deze in prin
cipe gewenste samenwerking moet
krijgen, prematuur.
S Lands Kroniek
De ANWB gaat in Tilburg een
nieuw bijkantoor vestigen, dat
zal worden ondergebracht in
het te bouwen verkeershuis aan
de Oost-west boulevard. In dat ver
keershuis zullen mede gehuisvest zijn
de plaatselijke VVV-informatiedienst,
het kantoor van de streek VVV' Mid
den Brabant (omvattend 25 gemeen
ten) en het Raptimreisbureau.
De bouwkosten worden geraamd
op ongeveer een ton. Tilburg, dat de
bouw voor haar rekening neemt, heeft
een prijsvraag uitgeschreven voor
een ontwerp. Deze prijsvraag heeft
in wezen het karakter van een ge
schenk aan de r.k. Leergangen te Til
burg, die dit jaar precies een kwart
eeuw een architectencursus geven
voor voortgezet bouwkundig en hoger
bouwkundig onderricht. In de loop der
jaren groeide het aantal der afgestu
deerden tot 137. Zij zijn allen tot deel
neming aan de prijsvraag uitgeno
digd. Drie prijzen van resp. 1500,
900 en 600 worden uitgeloofd. De
uitslag zal tijdens een feestelijke her
denkingsbijeenkomst in de stads
schouwburg in oktober worden bekend
gemaakt. Bovendien zullen alle inge
zonden werkstukken worden geëxpo
seerd.
hisc
Cn^en Van neu'ra'e en andere Ian-
'\vU T vertegenwoordigers van
Pe Dixitsla
v;, *~"u.usiande»
aan d
cn
zouden
di
ïie
ct
ve commissie
als ad-
commissie verbon-
B0" .Koelen zijn. Amerika en de
Publiek zijn het nog niet eens
worden over een nieuwe be-
etj nring van de Berlijnse kwestie
za' nu Pr°keren moeilijk-
te overbruggen.
Kds enige maanden houdt Rusk,
?5ri Cn dan, verkennende besprekin-
m6* c'e Sovjet-ambassadeur in
°verS i''n§t°n, Anatoly Dobrynin,
'Vf, let probleem Berlijn en aanver-
'jti e,Vraagstukken. Maar tot nog toe
'K twee diplomaten niet vee
Pr gekomen.
*'Jh j
dQn er gekomen, en een van de re-
',Si da' de Westerse mogend
eens zijn.
L Ctl bet onderling niet
tikaetl0Ver de opvattingen van Ame-
\V ei? Engeland staan die van
*0" SR ,u"sland en Frankrijk. Rusk
bij een volgende ont-
ItlD
de
een voorstel willen doen,
V\; Unan'eme steun geniet van
stf6v esterse Grote Vier, maar dat
is niet gemakkelijk te ver-
Kijken.
j^iltit*6 »Week 'leeft de Sovjet-premier,
Khroesjtsjev, in een rede in
K^dearest' °Pnieuw gedreigd met een
\;[sSv®edrag tussen Rusland en de
Nc| Se ^eKocratische Republiek. Dit
i *etn°U "een einde maken aan de
j^Iri^ van West-Berlijnaldus
Nlgj^ische regeringsleider. In bet
e 'leef' Khroesjtsjev enige ma-
[5hl; 6tl gesteld voor een over-
J*18* met het Westen over d
v*sf. nei westen over ae
Ved<l'6s herlijn en Duitsland. Nu
^t^Kde '"f echter, dat bij geen
l'ijlj e datum wilde noemen. Hij
J - gaacdringen op een regeling van
r'''ikh '''nse affaire, maar bij beeft
'(!it .y>ar niet meer zo veel baast. Dat
?ttin ee" ondersteuning van de op-
*'c|, van Adenauer dat bet Westen
Lgj. p-tot voortijdige concessies
V6' ^t6n ver'eiden. Maar dat neemt
C8, C'aI: ®er'ünsc geschil met
IweSsen nog altijd een gevaar voor
J c!P;>rp dvrede inhoudt. A merika zou
e P "flaire bet initiatie! niet aan
Ssen willen laten.
ASHINGTON De atmos
feer in deze voor opwinding
zo uiterst vatbare hoofdstad
begint een beetje te lijken op
de atmosfeer, die Washington ken
merkte tijdens de recessie in de win
ter van 1958.
Er zijn maar weinig mensen, die
zich dat sombere ogenblik uit de re
geringsperiode van president Eisen
hower herinneren. In panische vrees
voor de politieke gevolgen van de
teruggang in het bedrijfsleven in
1958 was vice-president Richard M.
Nixon toen bezig hemel en aarde te
bewegen om een onmiddellijke be
lastingverlaging tot stand te bren
gen van minstens vier miljard dol
lar en er was toen niemand, die
hem ervan betichtte langs de ach
terdeur het socialisme binnen te ha
len.
President Eisenhower en het minis
terie van financier, verzetten zich te
gen de argumenten, die Nixon aan
voerde om een belastingverlaging
te rechtvaardigen. Toch zag het Wit
te Huis een aantal grote, de econo
mie stimulerende uitgaven door de
vingers, ook al kun je niet precies
zeggen, dat het die uitgaven goed
keurde.
Het gevolg was, dat de Amerikaan
se begroting in 1959 het grootste te
kort vertoonde, dat men in vredes
tijd ooit had meegemaakt.
Wat nu aan dit verwarde moment
uit het verleden doet denken, is de
verontrusting, die zich van de Demo
craten heeft meester gemaakt sinds
de plotselinge daling van de koersen
op de effectenbeurs op 28 mei jl.
Net als Nixon en zijn talrijke bond
genoten in de Republikeinse partij in
1958, gaan nu steeds meer vooraan
staande Democraten zich ernstige
zorgen maken over de teruggang in
het zakenleven, niet alleen omdat
moeilijke tijden moeilijk zijn voor
iedereen, maar meer in het bijzon
der omdat moeilijke tijden extra-
moeilijk zijn voor de partij, die aan
de macht is.
Er bestaat geen enkele twijfel aan,
dat deze redenering juist is. iedere
worp van de economische dobbel
steen in deze zomer zal van het
grootste belang zijn voor de worp van
de politieke dobbelsteen in november
a.s., als er een nieuw Huis van Af
gevaardigden wordt gekozen en als
de kiezers beslissen over de bezetting
van één derde van de zetels in de
Amerikaanse Senaat en over een
aantal andere posten, zoals die van
gouverneurs van staten.
Zo worden op het ogenblik in Ca-
lifornië de kansen van de gewezen
vice-president Nixon om het gouver
neurschap te veroveren op „Pat"
Brown van de Democratische partij
niet erg hoog aangeslagen, en wel
omdat hjj op de uiterste rechtervleu
gel van zijn eigen partij te Kampen
heeft met onoplosbaar schijnende pro
blemen. Maar als de omzetten in het
zakenleven en de werkgelegenheid
Toch is er ir de huidige situatie
een bijzondere comolieatie, die in
1958 ontbrak. Senator Hubert Hum
phrey van Minnesota, die nu ook een
voorstander is van belastingverlagin
gen, heeft daarvoor geen ander mo
tief dan het motief, dat Nixon in
1958 aanvoerde, namelijk het verlan
gen om de economie te stimuleren
en zodoende een te-uggang in het be
drijfsleven te voorkomen. Maar dat
zelfde kun je niet zeggen van sena
tor Kerr en een aantal van zijn con
servatieve bondgenoten.
SENATOR ROBERT KERR
vóór de herfst aanmerkelijk vermin
deren, dan worden de vooruitzichten
voor Nixon en voor alle andere Re
publikeinse kandidaten in het hele
land veel en veel gunstiger.
Tot dusver zijn de Democraten,
die bang zijn voor deze gang
van zaken, vooral te vinden in
en om he. Congres. Het Witte
Huis en de economische regerings
departementen geven geen tekenen
van onrust. Maar in het Huis van
Afgevaardigden en vooral in de Se
naat neemt de angst in aanzienlijke
mate toe.
Een paar dagen geleden hebben de
leider van de Democratische meer
derheid Mike Mansfield, senator Ro
bert Kerr uit Oklahoma en senator
Richard Russell uit Georgië de pre
sident deelgenoot gemaakt van de
vrees van de Senaat en zij deden
dat, toen zij met hem beraadslaag
den over de beste manier om het
ontwerp voor een nieuwe belasting
wet uit de handen van de Senaats
commissie voor de financiën t-. krij
gen.
De drie senatoren grepen deze ge
legenheid aan om de president te
vertellen, dat de verontrusting toe-
neenn en dat men steeds meer plei
dooien hoort voor een krachtig op
treden. Als een van de dingen, die
gedaan konden worden, werd ge
noemd het verbinden van eer. onmid
dellijke belastingverlaging aan het
bestaande wetsontwerp om op die
manier de economie te stimuleren.
Volgens de gegevens, die ons ten
dienste staan, was het een reprise
van Nixon in 1958 met uitzondering
vande felle emoties, die de vice
president toen ten toon spreidde.
aar het om gaat, is, dat pre
sident Kennedy op het ogen
blik van plan is aan te drin
gen op tamelijk omvangrijke
belastingverlagingen met ingang van
1 januari a.s., maai tegelijkertijd op
een vrij drastische operatie met het
doe! de mogelijkheid tot belasting
ontduiking te verkleinen of weg te
nemen. Door deze laatste operatie
hoopt de regering ongeveer de helft
van de inkomsten terug te winnen,
die ztj door de belastingverlaging oi>
geeft.
De druk on degenen, die in hel
Huis of de Senaat de ontsnappings
clausules verdedigen, zal dan bijzon
der groot worden. Zij zullen probe
ren hun clausules te redden ten kos
te van de toekenning van een ruime
fiscale verlaging aan alle betalers
van inkomstenbelasting in de Ver
enigde Staten.
Senator Kerr, die men zou kunnen
omschrijven als een vurig pleitbezor
ger van de belangen van de olie- en
aardgasmaatschappijen, is een van
de slimste leden van de Senaat. Hij
is bijdehand genoeg om in te zien',
hoe netelig zijn positie wordt, ais hij
tegelijkertijd wordt geconfronteerd
met zowel een schrapping van de
ontsnappingsclausules als een grote
belastingverlaging voor bijna alle
kiezers.
Maar als er wordt besloten tot be
lastingverlaging op dit moment dan
is de positie van senator Kerr vol
gend jaar veel minder netelig. Zon
der do geweldige druk, die wordt op
gewekt, zodra het gaat om belasting
verlagingen voor iedereen, is het
zeer wei mogelijk het ontwerp voor
een belastinghervorming in de com
missies veel dieper te begraven dan
Pompei en Herculaneum na de uit
barsting van de Vesuvius.
Vandaar, dat er een ander moticl
bestaat om aan te dringen op beias-
tingverlagingen. Het is een sterk mo
tief en het wijkt aanzienlijk af van
liet verlangen van senator Hum
phrey om de Amerikaanse economie
een opkikkering te bezorgen.
We kunnen nu al voorspellen, da!
de president zijn keuze uit deze beide
mogelijkheden uiteindelijk zal bepa
ten op grond van een koel-zakelijke
beoordeling van de werkelijke toe
stand van de Amerikaanse economie.
(Copyright IV.Y. Her. Trib.)
ke Javastraat in Den Haag, ge
deeltelijk drukke winkelstraat,
gedeeltelijk aancengebouwde gro
te herenhuizen (onder meer raad
zaal en trouwzaal) bestaat honderd
jaar. Triest vooruitzicht voor de eeuw
oude straat: tweehonderd zal zij in de
bestaande vorm zeker niet worden. A i
is legen 'e winkeliers gezegd, dat zij
het ivellicht niet meer zullen mee
maken, vast. staat toch wel, dat een
hele straatzijde er aan zal moeten ge
loven om ruim baan te maken voor het
verkeer. De foto laat de Javastraat zien
zoals zij in het begin van deze
eeuw was.
De Dcventenaren hebben deze
week een nieuwe aanwinst van
de stad kunnen bewonderen. De
drumband van de vereniging
Actief" showde trots zes witte ven
dels met rode rand en in het midden
emblemen .op blauwe ondergrond. De
cmbelemen hadden alle betrekking
op Deventers oz rijke historie: de
Hanzetijd, de Bergervaerders, het
Muntrecht: de verovering van het
fort aan de overzijde van de stad op
de Gelderse Hertog, waarvan de Waag
werd gebouwd, het wapen van de stad
enz., zodat, als straks „Actief" in
binnen- of buitenland optreedt De-
venters historie mee uitgedragen
wordt. Vendelzwaaien was er nog niet
bij; de vendels kwamen eerst dezer
dagen gereed, naar het ontwerp van
M. Neuteboom. Maar als straks de
mensen van „Actief" door instructeur
H .Fluit geoefend zijn, zal Deventer
de noordelijkste stad zijn, waarin het
vendelzwaaien beoefend wordt.
BÜ de vijfde herdenking van de op
stand in Budapest, verleden jaar
november, hadden wij een ge
sprek met verschillende Honga
ren, die in de novemberdagen van
1956 hun land waren ontvlucht. Een
daravai was Istvan Fodor, die ook
naar ons land was gekomen. Hij had
alle nare dingen meegemaakt, die een
mens maar kunnen overkomen. Zijn
restaurant in Buda was gebombar
deerd. hij had met de politie te ma
ken gehad, met de gevangenis, met
de Russen en zelfs de vlektyphus had
hem niet gespaard. Toen hij uit de
gevangenis kwam, mocht hij niet eens
kelner vvoi'den, maar alleen toiletten
schoonmaken.
In 1956 vluchtte hij met twee kin
deren. Zijn dochter van achttien jaar
was al eerder met twee vriendinnen
gevlucht en bij zijn schoonzuster in
Antwerpen teïecht gekomen. Zij wa-
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllltllllUII,
ren twee rivieren overgezwommen
en per vrachtauto in Wenen gekomen,
en per vrachtauto ir Wenen gekomen.
In ons land kwam Istvan Fodor
weer zo'n beetje in zijn oude bedrijl
terecht. Eerst in een hotel in Ommen,
toen in Zwolle en later als ko'ner in
een Hongaars restaurant in Scheve-
ningen.
Hij zei ons toen, dat hij nog altijd
zocht naar een eigen restaurant. Hij
moest zorgen voor zijn zoon en zijn
dochter, die beiden studeerden. Diep
gelovig als hij is, zie hij: ,,Je kunt
maar één ding doen en dat is: altijd
optimistisch blijven en altijd blijven
bidden. Misschien krijg ik nog eens
opnieuw een eigen bedrijf".
Het is nu zover. Donderdag is het
restaurant „Budapest" van IstVan Fo
dor in Scheveningen geopend.
Door moderne bedrijfsvoering, om
schakeling naar de tuinbouw of spe
cialisatie in één bedrijfstak hebben in
de goeddeels nog agrarische Peelge-
meenten enkele honderden landbouw
bedrijven hun rendabiliteit versterkt.
Een ondernemende .jonge boer uit
Ommel is nog een stap verder ge
gaan, het oog gericht op de E.E.G.
als deze straks ook in de agrarische
sector gaat doorwerken. Ruim vijf
jaar geleden zette de thans dertigja
rige G. Goossens op zijn gemengd
zandbedrijf van twintig hectare de
koeien en varkens „aan de k-.nt" en
begon een piepkuikenmesterij. Hij
kreeg bij de toenemende vraag naai
gebraden liaan de wind mee en breid
de zijn fokbedrijf uit met een zgn. ver-
meerderingsbedrijf om voor liet mate
riaal van de mesterij niet afhankelijk
te zijn van derden. De volgende stap
om de hele produktie ,.van ei tot
braadkuiken" in eigen hand te hebben
was d" stichting van een kuikenslach
terij. Met de modernste apparatuur is
deze naar een ontwerp van architect
Gé Baeten uit Venlo thans tot stand-
gekomen. Zij zal 30 juni officieel door
Astens burgemeester, de heer A.
Ploegmakers, worden geopend Een
voor Nederland uniek agrarisch be
drijf. dat 50.000 grotendeels voor de
export bestemde slachtkuikéns pcr
week gaat produceren, komt hiermee
in werking. In een gebouw van twee
verdiepingen leggen 6000 geselecteer
de raskipen hun eieren, welke na keu
ring op vruchtbaarheid enz. naar de
broedmachines gaan om de mesterij-
schuren continu met rond 100.000 kui
kens te kunnen bevolken. De moder
ne slachterij (investeringskosten an
derhalf miljoen gulden) heeft ongeveer
dertig uit agrarische kringen afkom
stige werknemers in dienst genomen.
e Maastrichtse plannen tot an
nexatie van enkele buurgemeen
ten heeft met name in de groot
ste randgemeente Heer geleid
tot een gevecht om de zelfstandigheid
van deze plaats.
Los van de anti-annexatie-acties
van het gemeentebestuur ia de bevol
king ook tot daden overgegaan. Een
speciaal uit de burgerij geformeerd
comité, het Anti-Annexatie-Comité, is
een papieren veldslag tegen Maas
tricht begannen. Grote raamafficbrs
kwistig in winkeletalages en zelfs aan
de ramen van particuliere woningen
in Heer aangebracht. laten aan dui
delijkheid niets te wensen over. In
tode en groene letters roepen zij de
passerende Maastrichtenaren toe:
„Heer blijft Heer" of ...Maastricht blijf
van Heer afi" en op spandoeken aan
de ingangen van deze gemeente prijkt
de leuze: „Welkom in zelfstandig
Heer.'*
Feller van toon zijn de verweer
schriften van l.et comité en de artike
len in een plaatselijk blaadje, waarin
het stacsoesiuui \an Maastricht m
weinig parlementaire bewoording-n
verweten wordt, dat de annexatieplan
nen berusten op ..dictatuur, onkunde
en machtswellust."
■Bij gebrek aan inventief vermogen
om modernere Oplossingen voor ag
glomeratieproblemen te vinden zo
luidt een andere beschuldiging..wil
Maastricht, als een tweede rattenvan
ger van Haraeln, Heer uitnodigen
Uec' .'U nenurn aa" de vorming v an
Groot-Maastricht." Volgens de Heerse
stryders voor de zelfstandigheid komt
liet plan om Maastricht te vergroten
voort uit vrees, dat de veel sneller
groeiende stad Heerlen de hoofdstad
van Limburg weldra gaat overvieuge-
cn Daarom, aldus Heer. wil MaaV
uicnt door annexatie zijn inwonertal
opvoeren tot meer dan honderddui-
(Van onze Brusselse correspondent)
BRUSSEL, 22 juni De taalstrijd in
en rond de katholieke universiteit van
Leuven is ill een nieuwe fase getreden.
Als reactie op de handelwijze van de
Franstalige professoren in deze Vlaams-
Brabantse stad hebben nu ook de Ne
derlandstalige hoogleraren en docen
ten zich aaneengesloten in een Vereni
ging van Leuvense Professoren. Voor
zitter is mgr. A. Janssen, de bekende
theoloog. De vereniging zou reeds meer
dan 170 leden tellen. Het doel van de
vereniging is „een positieve rol te ver
vullen in de opgang van Vlaanderen."
Indien wg goed zjjn ingelicht, over
weegt men momenteel een brief te
zenden aan liet Belgische episcopaat,
waarin me nzich ten stelligste zal ver
zetten tegen de eisen van de Frans-
talige professoren. Een definitieve be
slissing over vorm en inhoud van
een dergelijke brief schijnt echter
nog niet getroflen te zijn.
De Franstalige hoogleraren van de
Leuvense universiteit eisen omwille
vai het „nationale karakter" van de
alma Male- bestuurlijke faciliteiten en
eigen scholen voor hun kinderen, zoal
nie' T®11 volledige twetaligheid in Leu-
ven. Deze houding heeft reeds scherpe
kritiek van de Vlamingen uitgelokt,
vooral ook o -dat de verdedigers er-'
van onlangs een soort van witboek heb
ben opgesteld, dat zij toezonden aan een
met-katholieke krant.
De thans opgerichte Vereniging van
Leuvense Professoren neemt in de
taalkwestie een ondubbelzinning
standpunt in. Zij wijst alle faciliteiten,
die bet eentaligheidsbeginsel zouden
aantasten radicaal af. In de opvat
ting van de initiatiefnemers gaat het
om ..de algehele sociale, economische
on culturele ontvoogding van Vlaande
ren en om het uitschakelen van de
„onzalige taalbarrière tussen hoog en
Bfi Standaard juichte de oprichting
vai, de vereniging gisteren onomwon-
den toe. ..Dit kan bijdragen tot de ont
wikkeling van een echt-Nederlandse
universiteit in Leuven, waar tot dusver
re alleen een Franse universiteit met
Nederlandse cursussen bestond. Dat
zulk een universiteit voor het volk en
voor de Kerk van levensbelang is, kan
thans niemand meer ontkennen," aidu»
De Standaard.
