Adenauer naar
Parijs: symbool
verbroedering
Noordoostpolder nu Nederlands grootste gemeente
Nieuw loonoverleg op komst
B
Sociaal
commentaar
U m
De les van
de Congo
Klinkende staking
in Italië
Het gaat om de gemeenschappelijke
verantwoordelijkheid
5 jaar Shell
Junior Club!
ISP
ij
Bom gevonden en
gedemonteerd in
Amersfoort
Getemperde vreugde
EINDE VAN „KOLONIALE" TIJDPERK - WELVARENDE 1
STREEK KENT 00K ZORGEN - DE NATIE STOND MODEL I
Gemiddeld
Op het maximum
(Van onze correspondent te Bonn)
BONN, 30 juni. In des bonds
kanselier Adenauers villa te Rhön
dorf nabij de Westduitse hoofdstac
staan de koffers gepakt met al het
voor een officieel staatsbezoek be
nodigde. Maandag begint voor de
86-jarige Westduitse regeringschef
zijn eigen „Tour de France", zijn
staatsbezoek aan Parijs en Frank
rijk, dat tot volgende week zondat:
zal duren en in Reims zal eindigen
In het bezoek-programma voor d
Franse hoofdstad staan drie con
ferenties met president De Gaulle
die in politieke kringen in gehee
West-Europa met grote belang
stelling worden tegemoet gezien
r
BUITENLANDSE
KRONIEK
Fiat
500 sunroof
Giardiniera
Fiat
600
Fiat
1100 Export
Fiat
1300
Fiat
1800
Fiat
2300
nu 3450."™
nu 3950.—
4150.-
5800.-
nu
nü 7600.—
nu 9850.—
11850.
MIDDELBARE AKTEN
RESA - Hilversum
Liturgische weekkalender
HET NIEUWE DAGBLAD
ZATERDAG 30 JUNI 1962
PAGINA 7
Dit eerste staatsbezoek van de West
duitse regeringsleider aan Frankrijk is
een gebeurtenis waarvan de betekenis
niet hooggenoeg kan worden geschat.
Het is een teken van de volledige om
mezwaai in de verhouding tussen de
vroegere erfvijanden in Europa en van
de voortdurende verbetering van de be
trekkingen tussen de beide zo belangrij
ke nabuurlanden.
Precies hvee jaar nadat de Congo
onafhankelijk werd, komt vannacht
ook een einde aan het Belgisch be
stuur over Roeanda-Oeroendi. Het
gebied is uiteengevallen in twee zelf
standige staten: de republiek Rwan
da en het koninkrijk Boeroendi. De
toekomst van Rwanda is zorgelijker
dan die van Boeroendi, omdat in
eerstgenoemde staat gevaar bestaat
voor een staatsgreep. De Batoetsi
zouden kunnen proberen de monar
chie te herstellen, die pas vijf maan
den geleden door een republikeinse
staatsvorm werd vervangen. Mis
schien kunnen de Belgische troepen,
die tot 1 augustus in de beide gebie
den mogen blijven, voorlopig de orde
handhaven, maar wat zal er na die
datum gebeuren? Men moet hopen
dat het geen herhaling wordt van het
Congolese drama.
Vele Congolezen koesterden in de
zomer van I960 fantastische ver
wachtingen van de pas verworven
politieke zelfstandigheid. Zij dach
ten, dat met het vertrek van de Bel
gen prompt een gouden tijdperk zou
aanbreken, en dat
de welvaart met
spongen zou stij
gen. Dit misver
stand heeft ontstel-
lende gevolgen ge-
had, en de koning
van Boeroendi heeft nu dan ook een
waarschuwing gericht tot zijn onder
danen zich niet op de nieuwe situatie
te verkijken. De onafhankelijkheid,
zo zei hij, betekent niet dat er geen
wetten meer zijn, en dat voortaan
niemand meer behoeft te werken. Het
is tekenend voor de mentaiteit van
de bevolking van de jonge Afrikaan
se landen, dat een staatshoofd zich
tot zo'n uitlating genoodzaakt ziet.
Maar over het algemeen schijnt de
toestand -n Boeroendi vrij stabiel te
zijn, en de economische perspectieven
zijn niet ongunstig, omdat het land
goede zaken doet met zijn Arabica-
koffie en omdat voor de buitenlandse
handel gebruik gemaakt kan worden
Van een eigen haven aan het Tangan-
jika-meer.
In de Verenigde Naties is een felle
Politieke strijd geleverd over de toe
komstige status van Roeanda-
Oeroendi, dat sinds de eerste wereld
oorlog door België bestuurd werd.
eerst namens de Volkenbond en ver-
voIgens namens de Verenigde Naties,
ten groot aantal V.N.-landen had
den ook het onmiddellijk vertrek van
de Belgische militairen geëist. Maar
vorige week heeft de Algemene Ver
gadering van de V.N. besloten, dat
or twee staten zouden komen en dat
oe Belgische troepen eerst na een
Tiaand zouden vertrekken, tenzij bij-
Voorbeeld Rwanda die troepen lan
ger zou willen houden, hetgeen niet
Uitgesloten is.
De Belgische minister van buiten-
tndse zaken. Henri Spaak, beeft zich
Jb de V.N.-debatten over Roeanda-
Oeroendi goed geweerd. Hef pres-
|'ge van België heeft met de Congo-
ose affaire al genoeg geleden, en
Brussel wil zich ditmaal niet door de
britwikkelingen laten verrassen.
^Paaks activiteiten zijn niet zonder
^sulfaat geweest, en bij kon bij zijn
erugkeer uit New York dan ook ver-
Wat de gesprekken tussen Adenauer
en president De Gaulle betreft, staan
drie punten op de voorgrond, die de
Westduitse regeringschef einde vorige
week ook reeds besprak met de Ame
rikaanse minister van buitenlandse za-
•erV an ^usk- Zy zjjn verder uitvoe
rig besproken in de Westduitse regering.
De bondsregering ondersteunt En-
gelands toetreding tot de EEG en de
latere aansluiting van Engeland bij
de politieke unie. Bonn hoopt, dat
over twee tot drie maanden de onder
handelingen (in Brussel) over Enge-
lands toetreding tot de Europese Ge
meenschap tot een goed einde zullen
kunnen worden gebracht. Voor de kan
selier is daarbij Engeland belang-
ryker dan het Gemenebest. Hij heeft
dit aldus geformuleerd: Engeland
treedt toe tot de EEG., niet het Ge
menebest".
Adenauer wil het uiterste doen om
de politieke unie der zes EEG-landen
toch nog voor elkaar te krijgen. De
bondskanselier wil derhalve De Gaul
le het voorstel doen nogmaals een
conferentie van de EEG-regeringslei-
ders bijeen te roepen om de zaak in
kannen en kruiken te krijgen. Aden
auer heeft de gedacht aan een drieéén
heid die voor korte tijd de naam „Fra-
lit" (France, Allemagne, Italië) zou
krijgen, als aanvang tot een grotere
Europese politieke unie, definitief la
ten varen. Zij stiet zowel in het West
duitse binnenland (onder de politici
van alle partijen) als in het buiten
land op een te grote weerstand. Nie
mand „wilde er aan".
In Bonn verwacht men, dat De Gaul
le akkoord zal gaan met Adenauers
voorstel om een Europese topconfe
rentie bijeen te roepen. Verder zul
len De Gaulle en Adenauer waar
schijnlijk afspreken dat zij elkaar re
gelmatig zullen ontmoeten. En natuur
lijk zal Adenauer thans De Gaulle uit
nodigen om een tegenbezoek aan
Westduitsland te brengen, en dit
zo mogelijk nog voordat ,,Der Al-
te" medio volgend jaar de teugels
aan een jongere politicus zal overdra
gen, wie dat dan ook moge zijn.
Huovientiej
nu
Imp.: J. Leonard Lang's Automobielbedrijven N.V. Stadhouderskade 114e - Amsterdam
ROM E30 juni (TJ.P.I.) Dc opera
zangers vein Italië hebben gisteravond
een klinkende stakinggehouden. Dat
wil zeggen, zij zongen uit volle borst
en geheel gratis in concerten, die spe
ciaal werden gegeven omdat men het
publiek en de regering wilde doordrin
gen van de noodzaak alsnog de subsidies
aan de operamaatschappijen te ver
ruimen.
In Rome bijvoorbeeld werd een con
cert gegeven door de tenor Carlo Bor-
gonzi, de mezzo-sopraan Miriam Piraz-
zini en het orkest van de Santa Cecilia
Academie.
In Florence zongen de
m t v-ii, u.e sopranen
Renata Tebaldi en Jolanda Meneguzzer, J
de tenor Renato Cioni en de bariton i
Henato Panerai.
(Advertentie)
Bekende Schriftelijke cursus Tel. 45432
(Van een medewerker)
eel wat vroeger dan vorig haar
schijnen regering en bedrijfsleven
te hebben afgesproken samen aan
tafel te gaan zitten om een ge
meenschappelijke gedragslijn te ontwer-
>en voor het loonbeleid in het jaar 1963.
Oe Oud-Wassenaar afspraken van no
vember 1961, gelden slechts tot het ein
de van dit jaar en gezien de moeilijk
heden die zich reeds rond dit akkoord
hebben voorgedaan, is het zaak te zor
gen dat nu vooral tijdig, zeer duidelijke
en goed gefundeerde nieuwe afspraken
op tafel komen.
Het kan misschien nut hebben er nog
in het kort aan te herinneren want het
akkoord van Wassenaar inhield. In de
tweede helft van 1961 werd het duide
lijk, dat het met de ontwikkeling van
onze nationale economie niet zo goed
stond als men in het algemeen geneigd
was te veronderstellen. De produktivi-
teitsstijging bleef beneden de verwach
tingen, de loonstijgingen daarentegen
gingen boven die verwachtingen uit,
voor het eerst in lange tijd kwam er
minder gewenste beweging in het prfj-
zenfront (hoe kan het anders?), kort
om, een ongeremd doorgaan van deze
ontwikkeling deed regering en bedrijfs
leven samen tot de conclusie komen,
dat enige matiging in de loonontwikke
ling noodzakelijk was, wilde de zaak
niet Uit de hand lopen. We hebben er
ons destijds bijzonder over verheugd
dat de besprekingen in hotel Oud-Was
senaar afgesloten werden met een ak
koord en we hebben niet geaarzeld dit
een van de beste successen te noemen
van minister Veldkamp.
Het aanvankelijk zo gekwetste vertrou-
t"s,sen een sanzienlijk deel van het
bedrijfsleven en het departement van
Sociale Zaken scheen in afdoende mate
'uren at hij „niet pessimistisch" was.
Maar de bestuursoverdracht in
Roeanda-Oeroendi is niet zonder ri-
S'c° s, al hebben de Belgen hun
Eerste best gedaan moeilijkheden te
^0orkomen. Op de Verenigde Naties.
'e de nieuwe status steun hebben
°egezegd, rust een zware verant-
Roordeiijkbeid. De V.N. die. sinds
J I960, de handen vol hebben aan
e Congo, zouden ook met Rwanda
Boeroendi nog heel wat te* stellen
Vnnen krijgen.
te zijn hersteld. Maar de gesprekspart
ners. althans een groot deel ervan, ble
ken niet tegen de verleidingen van de
praktijk te kunnen. De vaak ongezonde
concurrentie-verhoudingen om aan ar
beidskrachten te komen of ze te behou
den, de weinige bereidheid bij vele
werkgevers, om van de bedrtjfsover-
schotten aan de arbeiders anders dan
via een hoger loon, mee te delen waren
van werkgeverszijde evenzovele oorza
ken van onvoldoende medewerking aan
de uitvoering van de afspraken.
Vooral van N.V.V.-zjjde werd weinig
medewerking gegeven en op een gege
ven moment moest zelfs een positieve
en uitgesproken tegenwerking worden
geconstateerd, om duidelijk politieke re
denen. Maar enfin, via een niet al te
duidelijk compromis, is er tenslotte toch
weer een soort vrede en rust op het
loonfront gekomen en kon déze strijd
als rond worden beschouwd.
Het meest merkwaardige hebben we
het in heel deze affaire gevonden, dat
de strijd zelf zich praktisch geheel op
het niveau van de landelijke leiding
heeft afgespeeld. Zeker, daar kwam op
een gegeven ogenblik het pater-Hoefna-
gels-verhaal tussendoor en toen ont
stond er echt deining onder de massa
van de werknemers, maar overigens
constateerde men vrij algemeen een
mentaliteit van: laat de grote jongens
maar bakkeleien, onze loonsverhoging
gaat toch wel door.
Intussen groeide en groeit het aan
tal waarschuwingen tegen de ontwik
keling die het welvaartsstreven heeft
genomen. De jaarverslagen van do Ne-
derlandsche Bank, en van Werkgevers
verenigingen, toespraken van minister
De Pous en staatssecretaris Roolvink
duiden op de sterk levende onrust die
onder deze hoogste verantwoordelijk
heid dragende mensen leeft. En een
mans als drs, Bogaers, directeur van
het Wetenschappelijk Advies Bureau van
de K.A.B. laat geen gelegenheid voor
bijgaan om eveneens tot voorzichtigheid
te manen. We kennen deze mannen
stuk voor stuk, niet alleen in hun voor
zichtigheid, maar op de eerste plaats
in hun grote sociale bewogenheid, in
hun verlangen om de sociale rechtvaar
digheid te dienen.
ij het komende overleg zal zonder
twijfel niet alleen worden uitge
gaan van de feitelijke situatie op
economisch gebied in ons land
maar er zal tegelijkertijd wel rekening
gehouden worden met het verlangen te
komen tot een Joonpolitieksysteemdat
beter beantwoordt aan het verlangen
naar meer verantwoordelijkheid van
het bedrijfsleven zelf. Sinds geruime
tijd doktert de Sociaal Economische
Raad met meerder commissies aan
zulk een verbeterd systeem. Misschien
leeft bij de socialisten nog het verbor
gen verlangen terug te kunnen keren
tot het voorbije systeem van de gebon
den loonpolitiek, maar we hebben toch
wel de indruk dat ook daar voldoende
realisme leeft om te beseffen dat dit
beslist onhaalbaar is.
Grotere vrijheid betekent voor ons op
de eerste plaats grotere verantwoorde
lijkheid voor de deelnemers aan het
loongesprek. Dat zjjn dus op de aller
eerste plaats de samenwerkende werk
gevers en werknemers; zij het onder
uiteindelijke supervisie van de regering
als hoedster van het algemeen belang.
Het onlangs geconsacreerde katholieke kerkje van Tollebeek.
peldoorn is vandaag voor het
laatst Nederlands grootste ge
meente, gerekend in hectaren
Met een reuzesprong, namelijk
van 32.000 naar 48.000, zal dat re
cord morgen gebroken zijn door de
Noordoostpolder, de op één na jong-
ste kolonie van ons land, die in liaar
geheel tot de gemeentelijke waardig-
heid wordt verheven. De „hoofdstad"
Emmeloord, en de dorpenkrans Na-
l gele, Tollebeek, Espel, Creil, Rutten,
Bant, Luttelgeest, Marknesse, Krag-
genburg en Ens gaan deze heuglijke
opgewekt
promotie opgewekt vieren met een
ais noeaster van net algemeen belang. hecht doortimmerde feestweek, of-
Maar nu moet dat langzamerhand toch schoon zij toch ook wel met enig
eens iets meer worden dan een mooie
slagzin. Zo moet het b.v. gaan beteke
nen, dat met name de werknemers-vak
organisaties op een gegeven moment
de moed moeten kunnen opbrengen te
gen hun leden te zeggen: jongens we
moeten eens even op de plaats rust
maken, want er is in Nederland meer
dan uitsluitend welvaartsstijging door
loonsverhoging. Positief ligt er nog een
500-miljoenen plan van minister Veld
kamp, dat alleen uit de „ruimte" kan
worden gefinancierd. Negatief is er de
dreiging van overbesteding en hope-
Hjk heel ver daarachter van vermin
derde werkgelegenheid als gevolg daar
van, ofwel werkloosheid.
nderzjjds zal er van de werkge
vers gevraagd, zonodig geëist
moeten worden, dat gunstige be-
drjjfsuitkomsten in redelijke mate
ook aan de werknemers ten goede ko
men. Als dat in de vorm van direct
besteedbare loonsverhoging te gevaar
lijk is met het oog op mogelijke over
besteding, zal het dienen te geschieden
in een niet-direct besteedbaar deelne
men in de winst. Hiermee willen we
niet zeggen dat b.v. een investerings-
loon alleen om die reden dient te wor
den gegeven, maar op het ogenblik kan
het óók om die redenen. Vooreerst gaat
het om een noodzakelijk veranderde
mentaliteit ook in de loonpolitiek.
Hebben we meerdere uitlatingen voor
al van werkgeverszijde de laatste tijd
goed begrepen, dan wordt nogal ge
streefd naar een ontkoppeling van de
loon- en de prijspolitiek in de zin, dat
men vooral ook meer vrijheid in de
prijsvorming zou willen hebben. Op zich
zou daar, naar onze mening, geen over
wegend bezwaar tegen behoeven te be
staan, onder één voorwaarde n.l. dat het
grote voordeel uit de welvaartspolitiek
van na '59 (een evenwichtig prijsbeeld)
niet verloren gaat. Ook hier komt 't er
op aan, dat zij die voor de prijsvorming
erantwoordeljjkheid dragen, de nodige
zelfbeheersing weten op te brengén.
Als het geheel niet vertroebeld wordt
door groepspolitieke- of partijpolitieke
enghartigheid. dan is er reden om de
komende ontwikkelingen met een gerust
hart tegemoet te zien.
enige
weemoed afscheid zullen nemen van
het koloniale tijdperk. Want onder het
bewind van de Wieringermeerdirec-
tie zo heet nu eenmaal deze in
stantie nog altijd - en met name on
der dat van de landdrost, ir. A. P.
Mindehoud, heeft de nu weelderig
bloeiende Noordoostpolder aanzien en
vorm gekregen en is een solide on
dergrond gelegd voor een voorspoe
dige gemeentelijke carrière. „Een
mooi gebied voor een burgemeester",
zei ons de heer Minderhoud, en ver
gisten wij ons, toen wij enige spijt
in zijn stem meenden te beluisteren?
Na de hele ontwikkeling van da pol-
Advertentie)
Wat 'n club is
dat! En hoe
spannend, mooi,
boeiend, interes
sant is Olidin, 't
clubblad! Inlich
tingen bij elke
Shell-pomp.
AMERSFOORT, 30 juni. Tijdens
werkzaamheden met een dragline bij
de alhier gevestigde papierfabriek
,,Egro" is men, op ongeveer tien me
ter van aldaar staande woonhuizen,
gestuit op een Engelse brisantbom van
250 kilogram. De bom is afkomstig van
een in 1940 op het emplacement van
het Amersfoortse station uitgevoerd
bombardement. De mljnopruimings-
dienst heeft inmiddels de bom gede
monteerd en weggehaald.
SHELL
Zondag 1 juli: Allerkostbaarst Bloed van
Onze Heer Jesus Christus; eigen Mis;
credo; pref. v. h. H. Kruis rood
Maandag: O. L. Vrouw Visitatie; eigen
Mis; 2e geb. H. H. Processus en Martia-
nus; credo; pref. v. d. H. Maagd wit
Haarlem en Rotterdam: Kerkwijdingsfeest;
Mis Terribilis; credo wit—
Dinsdag: H. Irenaeus, bisschopmartelaar;
eigen Mis; rood—
Den Bosch: H, Rumoidus, bisschop-
martelaar; Mis Sacerdotes Dei; 2e geb.
H. Ireaeus rood—
Breda: H. H. Bisschoppen van Breda;
eigen Mis; 2e geb. H. Ireaeus wit
Woensdag: Mis v d. 3e zondag na Pinkste
ren; (Utrecht: 2e geb. overbrenging v.
d. H. Martinus) —groen—
Donderdag: H. Antonius Maria Zaccaria,
belijder; eigen Mis wit—
Den Bosch: Eucharistisch Hart van Jesus;
eigen Mis; 2e geb. H. Ant. Maria Zac
caria; pref. v. h. H. Hart wit—
Vrijdag: Mis v. d. 3e zondag na Pinkste
ren groenofwel vanwege de Eerste
Vrijdag; Votlefmis v. h. H. Hart.
1 'juufe, unviuiio v. li. XXxxdll. v -11 "'tl vccx 11CII Ja al \J
Zaterdag: H.H. Cyrillu sen Methodius, helft uit van de hele polderbevolkinp
bisschoppen-belijders; eigen Mis —wit— het landelijk percentage is rond der
(Haarlem: 2e geb. H. WillibaldDenBosch: tig.
Zoete Lieve Vrouw van den Bosch;
eigen Mis; 2e geb. H. H. Cyrillus en
Methodius; credo; pref. v. d. H. Maagd
Maria wit
Zondag g juli: 4e zondag na Pinksteren;
eigen Mis; credo; pref. v. d. H. Drie
eenheid —groen—
Haarlem en Rotterdam: Kerkwijdings- „ge
feest; Mis Terribilis; credo; pref. v. d. blik zelfs al een arbeidsreserve van
H. Drieëenheid wit
Dit zouden prachtige cijfers zijn
als er voor al tüe jongeren voldoen
de carrièrekansen aanwezig waren in
hun eigen gemeente, maar zo roos
kleurig is de situatie, in tegenstelling
tot wat men geneigd is te veronder
stellen, helaas niet. Er is op dit ogen-
1\11 Ir rw rtl 1 a n u I~f.l
bijna duizend man, en voor 1970 is
dit aantal onder gelijkblijvende
omstandigheden, berekend op 2425.
Dat is het probleem waarmee de
Noordoostpolder het begin van zijn
gemeentelijke geschiedenis binnen
stapt, en dat de vreugde om zijn eer
volle promotie enigermate tempert.
Daarom heeft ook deze nieuwkomer
zich ai in het koor van de om indu
strie smekende gemeenten geschaard,
al haar mogelijkheden in den brede
etalerend.
Een belangrijk voordeel krijgt de
Noordoostpolder in 1966, wanneer de
grote verbinding Amsterdam - Lely
stad - N.O.P. - Groningen/Leeuwar
den wordt opengesteld. Daarentegen
ligt het niet in de bedoeling de nieu
we gemeente op ons spoorwegnet aan
te sluiten; er zal wel een lijn Mui
den - Lelystad - Kampen worden
aangelegd. Een tweede zorg voor de
Noordoostpolder is de woningbouw.
Omdat de bevolking zich vrjj snel uit
breidt (de beroepsbeoefenaren bijv.
met vier procent per jaar) is er jaar
lijks behoefte aan driehonderd nieu
we woningen, een aantal dat echter
niet wordt gehaald. Anderzijds staan
er huizen leeg. Deze tegenspraak is
IR.
der te hebben geleid, na dit uitge
strekte gebied van drassige zeebodem
te hebben herschapen in een vrucht
bare landbouwstreek, zal de landdrost
nu het gezag dienen over te dragen
aan een nieuwe heer, een echte bur
gemeester, en het is te begrijpen, dat
ir. Minderhoud, die ais kraamheer
het geboorteproces van zijn polder
van zo nabij heeft meegemaakt, de
komende commandowisseling niet
zonder enige nostalgie zal ondergaan.
Overigens zal hij als directeur van de
Wieringermeer toch wel enigermate
bij de gang van zaken in zijn voor
malige ambtsgebied betrokken blij
ven.
Dat de Noordoostpolder nu in zijn
geheel opklimt tot de status van ge
meente, is bepaald geen overijlde be
slissing te noemen. Toen het nieuwe
land omstreeks 1942 was ingedijkt en
droog begon te vallen, kwam direct
de vraag van de toekomstige be
stuursvorm aan de orde. Met de Wie
ringermeer was inmiddels ervaring
opgedaan. Dit gebied was aanvanke
lijk aan drie bestaande gemeenten
toebedeeld, een regeling die toch haar
bezwaren bleek te hebben. Later
werd alsnog een aparte gemeente in
het leven geroepen. Voor de Noord
oostpolder werd daarom voorlopig
een openbaar lichaam opgericht met
aan het hoofd een landdrost, die zich
door aan adviescommissie zou laten
assisteren. De eerste pogingen de pol
der gemeentelijk in te delen, date
ren van 1952. Veel schot zat er niet
in; de ambtelijke molens maalden
met hun spreekwoordelijke traag
heid. „De vraag wat er op bestuur
lijk niveau moest gebeuren, is naar
mjjn mening veel te lang aan de or
de geweest", zo meent ir. Minder
houd. Toen het was inmiddels
1959 geworden viel de beslissing:
het zouden vier gemeenten worden.
De minister diende een daartoe strek
kend wetsontwerp in. Maar toen de
vaste commissie van Binnenlandse
Zaken kort daarop op bezoek kwam,
rees weer ernstige twijfel aan de
juistheid van dit plan. Die onzeker-
heid resulteerde tenslotte in een nieuw
wetsontwerp voor de vorming van
één gemeente Noordoostpolder. Daar
op hield men het dan maar en zo
zal de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten morgen haar 777ste lid
kunnen inschrijven, het jongste zusje
in de rij der door ouderdom eerbied
waardige gemeenten, dat al meteen
de grootste oppervlakte bijdraagt aan
het totaal van het Nederlandse ge
meentelijk territorium.
e Noordoostpolder telt momen
teel 29.300 inwoners, een aan
zienlijke aanwas sinds januari
1950, toen er nog maar 5200
mensen gevestigd waren. De koloni
satie is thans als voltooid te beschou
wen; al het beschikbare land is ver
geven, het overgrote deel uiteraard
aan boeren, maar ook stukken aan
industrieën, wier aantal tot twaalf is
gestegen met totaal 450 personeels
leden. De leeftijdsopbouw wijkt af van
die in overig Nederland, hetgeen tc
verklaren is voor een jorig land als
deze polder. Er zijn slechts rond 45C
personen boven de zestig jaar, een
percentage van bijna anderhalf, te
gen rrnrn dertien procent in het helt
land. Op enkele procenten na maker
kinderen tot en met veertien jaar d<
A. G. VERCAUTEREN
.tegenstellingen.
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
IIII III lit 111 III 111 IIIII 111 IIHIl 11;II11! nil 11! I 111 III I ill 111 111 II! IIII III I Ml 111 I Ml IIIIll 111 IIIIII nil 111 Ml IIII ill 1111III IIIIll III ill I til Uil [11 [llT
«j A teken aan de wande de rationele werk-
wjz^ kan de boerop die^ mannier ^fi-
ele overbracht is nog altijd i^studie
•Siy^lliL bÜ de betreffende Haagse instanties.
Uit is geen landhuisje, maar een boeren
woning, zoals de Noordoostpolder er
honderden telt. Het oog wil ook wat.
Vandaar de faraie tuinaanleg, overigens
een conditie van de polderdirectie.
te verklaren uit het feit, dat vrij
grote groepen landarbeiders in de pol
der niet blijken te aarden. Zo zijn
uit de woonkern Tollebeek, die zo'n
tweehonderd huizen omvat, onlangs
niet minder dan 27 gezinnen naar
„het oude land" geretireerd. Een
groot deel komt daar in andere be
roepen terecht, die, de vroegere om
geving met haar vrg eenzijdige struc
tuur niet kon bieden. Dit va-et-vient
brengt in de samenleving van de
Noordoostpolder een zekere onrust te
weeg, die de verantwoordelijke auto
riteiten met enige zorg vervult.
Maar dat alles neemt niet weg,
dat het gebied als geheel naar
den vleze gaat. De agrarische
bedrijven werken vrijwel op
hun economisch maximum, dank z{j
de doelmatige verkaveling der gron
den en de (eveneens tot het maxi
mum doorgevoerde) mechanisatie.
Wanneer de boeren nu nog machines
aanschaffen, doen zij het niet om ge
makkelijker of goedkoper te kunnen
werken, maar eenvoudig bh gebrek
aan personeel. Dit is natuurlijk een
De Noordoostpolder is wat gezind
ten betreft een gemiddelde op kleine
schaal van heel Nederland. De direc
tie van de Wieringermeerpolder heeft
er naar gestreefd dezelfde verhoudin
gen die voor de natie als geheel gel
den, in dit nieuwe stukje Nederland
te herscheppen. Het gevolg is. dat
bona iedere woonkern beschikt over 'n
Nederlands Hervormde, een Gerefor
meerde en een Katholieke kerk, dat
er een enorm aantal verenigingen be
staat, gesplitst naar confessionele
groeperingen, en dat er nogal eens
gedaan wordt aan „Prinzipiënreite-
rei Er zijn, zo vertelde ons ir. A.
G. Vercauteren, directeur van de mid
delbare landbouwschool in Emmel
oord en fractievoorzitter van de
KVP, heel gauw tegenstellingen, die
fel worden verdedigd. Eerst nadat
ieder zjjn terrein heeft afgebakend,
is men bereid dat van de ander te
verkennen, en het wonderlijke is, dat
de Noordoostpolderbewoners dan snel
tot onderling overleg bereid zijn en
tot goede resultaten komen. Maar het
individualisme dat de meesten aan
kleeft, brengt in te grote mate ver
snippering van krachten mee, meent
de heer Vercauteren. Overigens werkt
hij met veel plezier in deze erner-
gieke streek met zijn, bijvoorbeeld,
drie kunstkringen, een nuicum in een
overwegend agrarische regio, zijn
twee middelbare scholen (afgezien
dan nog van de landbouwschool), zijn
jonge, dynamische, met pioniersgeest
bezielde bevolking,- samengestroomd
uit alle delen van het „oude land".
ue voornaamste winKelslraat van Emmeloord, de Lange Nering.
