s
EEN WONDER OP WIELEN
Interessant proefschrift over
psychologie van automobilist
Nieuwe nuntius in Spanje
steunt Katholieke Actie
O
Knutselaar
band
wipt
een
„in een wip
1 1 1
Tariefverlaging E.E.G
hogere productie
betekenen
lagere prijzen bij
PEUGEOT
D
De Paus zwijgt welsprekend
over bewind van Franco
D
Chaufferen: „contact houden om
contact te vermijden
Uitvinding van Rotterdammer
K
Klein-plastiek
expositie van
Madurodam
met schuifdak
met schuifdak
TOUWTREKKEN BINNEN DE CURIE
Kranaat ontploft
Terug naar
massieve
Ruim 135
miljoen auto s
op de wereld
Wïllkommen
in Holland
jk PEUGEOT 403 DIESEL 9780.-
■BH
het nieuwe dagblad
ZATERDAG 30 JUNI 1962
in directie
Nationale Trast Mij.
IMPORTEUR, GEBR. NEFKENS N.V. - UTRECHT - TEL. 030 - 16523
(Van een correspondent)
tuurt het Vaticaan aan op
een nieuwe pohüek P"
zichte van Spanje? PoWieKe
waarnemers, die de gebeurtenissen
rond de veelbesproken paus J
nuntiatuur in Madrid met a
dacht volgen, geloven dat dit
derdaad het geval is. Afgezien v
informaties, die binnendruppelt
van de zijde van het pauseiiJ1
staatssecretariaat, begint deze op
vatting nu ook in wijdere kring
opgeld te doen, aangezien men het
langzamerhand eens wordt over
de interpretatie van een toespraak,
die de nieuwe nuntius in Spanje,
nog voordat hij voet zette op
Spaanse bodem, via Radio Vati-
cana richtte tot het Spaanse volk.
„Y nada mas'
Visie van paus
Auto als medium
Sfemmingsleven
Brokkenmaker genoemd.
59
TUSSI
DE WH
TE
:n
'i
(Van onze Haagse redactie)
T)EN HAAG, 4 juli Ter gelegen
heid van het tienjarig bestaan van
Madurodam heeft het bestuur van dit
miniatuurstadje 100.000 gulden ge
schonken aan de Leidse Jeugdactie.
Het geld zal norden besteed voor de
bouw van een jeugdhuis in de Sleutel
stad, dat vermoedelijk al in november
in gebruik zal worden genomen. Bij
het bepalen van de bestemming van
de eenmalige gift, die het bestuur van
Madurodam heeft bedoeld als bijdra
ge in hel werk van de preventieve
kinderbescherming, is de keuze op de
Leidse Jeugdactie gevallen, omdat in
deze jeugdorganisatie alle stromingen
van het Nederlandse volk vertegen
woordigd zijn.
De voorzitster van het Madorudam-
bestuur, mevrouw mr. J. E. Glastra
van Loon-Boon, maakte de schenking
gistermiddag bekend tijdens een korte
plechtigheid, die voorafging aan de of
ficiële opening van een tentoonstelling
van kleinplastiek door de directeur-ge
neraal van de Kunsten en de Buiten
landse Culturele Betrekkingen, mr. H.
J. Reinink, waarbij ook de stichters
van het stadje de heer en mevrouw
Maduro aanwezig waren.
De expositie van. kleinplastieken,
waarvoor 103 werken van vijftig beel
dende kunstenaars werden ingezonden,
vormt een van de hoogtepunten van do
lustrumviering. De tentoonstelling
maakt tevens deel uit van de evene
menten, georganiseerd in het kader
van het Holland Festival en staat on
der auspiciën van de Nederlandse
Kring van Beeldhouwers. De expositie
is te bezichtigen tot en met 20 augus
tus.
De beeldhouwer P. d'Hont uit
Utrecht ontving het bedrag van 1500
gulden, dat was beschikbaar gesteld
voor de beste inzending. Het bekroon
de werk stelt een gesprek voor tussen
twee monniken en zal in bruikleen wor
den gegeven aan het Nederlands Stu
dentensanatorium in Laren, waarvoor
de miniatuurstad tien jaar geleden is
gesticht. Omdat de jury de artistieke
prestaties van de beeldhouwer A.
Spronken uit het Limburgse Beek,
neergelegd in diens werk getiteld
..Amazonetorso" vrijwel even hoog had
beoordeeld als die van de kunstenaar
D'Hont, besloot het bestuur van Ma
durodam dit te waarderen door het
werk aan te kopen.
Ter nagedachtenis van de overleden
bouwmeester van Madurodam, de heer
Bouma, hield mevrouw Glastra—Van
Loon een herdenkingsrede. Peter Bou
ma kleinzoon van de architect, onthul
de daarna een keramieken basreliëf
1er herinnering aan het werk van de
heer Bourns*
Tenslotte onthulde de 9-jfyige Jac
queline Westenberg een stenen beeld-
,ie aan de ingang van Madurodam. Het
stelt voor een meisje, dat in verruk
king naar het stadje kijkt. De plechtig
heid werd opgeluisterd door de Kon.
Militaire Kapel.
AMSTERDAM, 3 juli Mr. E. R.
de Vries, onderdirecteur financiën van
de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij
gaat deze maatschappij verlaten. Met
ingang van 1 september is hij benoemd
tot lid van de raad van bestuur (direc
teur) der Nationale Trust Maatschappij
te Amsterdam.
(Advertentie)
PEUGE0T4Q4
PEUGE0T403
8580-
s
Bij het touwtrekken binnen de Curie
over de benoeming van een nieuwe ver
tegenwoordiger van de H. Stoel in
Spanje viel de keus eerst op een hoge
functionaris van het pauselijk staatsse
cretariaat, voor wiens benoeming men
ook het placet van de Spaanse rege
ring kreeg. Naar verluidt kreeg dit be
sluit echter niet de instemming van
zekere Spaanse raadgevers van de H.
Stoel, die naar voren brachten, dat de
ingewikkelde Spaanse verhoudingen een
gedegen kennis daarvan voor de nieu
we nuntius noodzakelijk maakten. Tqt
verrassing van kerkelijke kringen in
Spanje benoemde de H. Stoel toen de
voormalige nuntius in Dublin, die daar
vóór internuntius in China was tot hij
werd uitgewezen: mgr. Antonio Riberi.
Deze heeft Spaanse voorouders en hem
gaat de roep vooraf, dat hij het Spaan
se leven kent.
Het optreden van mgr. Riberi's voor-
Eraneer als nuntius in Spanje, de tot
fs-ardinaal benoemde mgr. Antoniutti,
heeft in het buitenland vele mensen het
hoofd doen schudden Met pzeren hand
greep hij in in „llef V* van de Spaanse
kerk In z(jn afscheidsrede nog plaat
ste hii een aantal opmerkingen, die het
Franco-regime gebruikte als propagan
da Zou de H. Stoel, zo vroeg men zich
thTr", uitSaat' dat da druk van de ka
tholieke wereldopinie in de Curie merk-
vanT0rdt' Mlsst'hien ook is er sprake
punt in sV?rPlaatsinS van hG* zwaarte-
rie Tn et krachtenspel binnen de Cu-
der van ^ran<3ermg die binnen het ka-
makkelijk is te Cve'r"Taren.eyei^'ngen Se"
nunHi^spraak van de nieuwe
aan wL hoe dan ook' tonen
stehto a T zelfs rtc hardhorig-
de diepere bed nor bl«ven- Wil men
wone klanken begrijpen dandmoet°rm>n
zich voor ogen houden, dat z^j werden
uitgesproken in een ruimte, wam- zeer
ernstige twistpunten tussen kerk IA
staat worden uitgevochten cn dtt men
van oordeel was dat het tijd werd Mn
deljjk eens een beslissing te hu-cerc
Het regiem van Franco, door mgr'
Antoniutti in.de watten gelegd, waTAi
zó geïrriteerd, dat het zich, sinds enkele
weken een waar trommelvuur op de le®
kenorgamsaties van de Katholieke Ac
tie meende te kunnen veroorloven I»
het bijz°ndcr moesten het de arbeiders
organisaties van de K.A. ontgelden, die
door hun kritiek op sociaal gebied het
regiem op de zenuwen begonnen te wer
en Deze lekenorganisaties hebben bo
vendien in hun publicileits.organen een
christelijk maatschappijbeeld geprocla
meerd, dat de recente stakingen een
zij het onbedoelde ideologische
steun moest geven, en ook gaf.
De regering probeerde met alle mid
delen de voor haar gevaarlijk worden
de dynamiek van de Katholieke Actie
aan banden tc leggen. De enige me
thode, die, zij hiervoor vond, was de
Katholieke Actie (bij wijze van voor
zorg sprak de regering alleen over „de
len van de Katholieke Actie", die zo
genaamd de bisschoppen niet gehoor
zaamden) te beschuldigen van staats-
vjjandige intriges. Daarbij schrok zij er
niet voor terug de katholieke arbei
dersorganisaties te betitelen als „com
munistisch gebroed" en hen het odium
van „landverraad" op te leggen.
En nu de nieuwe nuntius in zijn toe
spraak: „Mijn bijzondere groet voor
alle kerkelijke organisaties en op de
eerste plaats de Katholieke Actie in
al haar geledingen." Was deze spe
ciale aandacht voor de Katholieke Ac
tie al duidelijk genoeg, des te meer
was dat de toevoeging „in al haat-
geledingen". Want op die manier was
het voor iedereen duidelijk, dat de
arbeidersorganisaties er uitdrukkelijk
by werden ingesloten.
Om. zijn toehoorders ervan te over
tuigen dat de H. Stoel in dit opzicht
niet met zich laat spotten, voegde de
nuntius hier nog aan toe: „Het werk
voller te sturen, die deze lijn zou voort-
zitten" Zou het Vaticaan dat kunnen
doen, nu de toestandUn de wereld zo is
zetten?
veranderd!Cnü" het Concilie voor dë dëur
S en vooral nu er steeds grotere
spanningen ontstaan binnen Spanje tus-
dl Spaanse kerk en het regiem?
H Stoel heeft, tenzij alle voorte-
ii«-.driegen, een besluit genomen
2at alle bezorgdheid op dit punt binneri
l -»iJr Snanie uit de weg ruimt. Men
^rgïït ^h waarschijnliik niet als
i
Mn-r Antonio Riberi, die door de H. Stoel is benoemd toi nuntius in Madrid, is
Zk oorlog internuntius geweest in Peking. Hij kwam uiteraard spoedig in
conflict met de regering van de Chinese Volksrepubliek, die hem in 1951 bij
Hmlnknna over de grens zette. De officiële beschuldiging tegen hem luidde, dat
hii' «orrct had georganiseerd tegen de oprichting van een Chinese Nationaal-
KathnHeke (los van Rome) Kerk. De foto toont mgr. Riberi bij zijn aankomst in
Hongkong waar hij werd begroet door mgr. Job Chen, bisschop van Cheng-Ting.
van de leek op liet terrein van de apos
tolische arbeid, onder leiding van de
kerkelijke hiërarchie, is in Spanje de
laatste decennia zo enorm geweest, dat
het ook voor de toekomst de grootste
en schoonste hoop rechtvaardigt."
Een andere passage uit de opzienba
rende toespraak wordt gezien als liet
„regeringsprogramma" van de nieuwe
nuntius. Deze passage luidt: „Ik zal
mij houden aan de aanwijzingen van
de Paus en verder niets" (y nada mas).
Dat epn nuntius de aanwijzingen van
de H. Vader volgt, spreekt zo volko
men vanzelf, dat het niet hoeft te wor
den gezegd. Omdat hij er echter toch
de nadruk op legde en er bovendien de
scherp geaccentueerde woorden ,,y na
da mas" aan toevoegde, moet het ieder
een duidelijk worden, dat de nuntius te
verstaan wilde geven: van nu af aan
zal inderdaad alleen de Paus en niet
meer, zoals in het alom bekende ge
val van zijn voorganger, een bepaalde
door een Spaans instituut geadviseerde
groep kardinalen het doen en laten van
de nuntius bepalen.
Heeft echter Joannes XXIII een
conceptie die anders is dan die,
welke tot nu toe aan de Spanje-
politiek van het Vaticaan ten
grondslag lag? Kerkelijke kringen gelo
ven in verschillende gebeurtenissen van
de laatste tijd aanwijzingen te kunnen
vinden 0111 deze vraag bevestigend tc
beantwoorden. Zo moest het wel opval
len dat de Paus tijdens ar iënties en
in verschillende naar Spanje uitgezon
den radiotoespraken altijd sprak over
het „goede en trouwe Spaanse volk",
maar het staatshoofd en de regering
onvermeld liet. Hij heeft bovendien, tij
dens een door de Spaanse syndicaten
georganiseerde bedevaar!, de duizenden
bezoekers niet éénmaal in speciale
audiëntie ontvangen en een toespraak
gehouden, die de schone verwachtin
gen van de politieke organisatoren bit
ter teleurstelde. De in de Spaanse pers
in grote opmaak aangekondigde privé-
audientie van de leider der syndicaten
011 minister voor de vakbonden, Senor
Solis, kwam niet tot stand, omdat de
paus hem niet wilde ontvangen.
(Wat hier syndicaten wordt genoemd,
zijn de officiële, door de staat gecon
troleerde eenheidsvakbewegingen in
Spanje. De christelijke arbeidersorgani
saties van de Katholieke Actie hebben
een apostolische, geen vakorganisatori-
sche taak. Voor een artikel over onder
grondse christelijke vakbonden, die mo
menteel in Spanje worden opgericht,
verwijzen wij naar ons blad van zater
dag 24 juni.)
Was het liet voorbeeld of reeds een
aanwijzing van de Paus. dat de nieuwe
nuntius in zijn toespraak het Spaanse
staatshoofd of de regering evenmin met
ook maar één woord noemde. Men keek
er ook van op toen het bekend werd,
dat mgr. Riberi er van had afgezien
zich, ter overhandiging van zijn ge
loofsbrieven, in een rijtuig naar het
staatshoofd te laten rijden, zoals in dit
land gebruikelijk is, maar in plaats
daarvan zijn eigen aulo gebruikte.
De dóór de nuntius gebruikte woor
den y nada mas" zullen wellicht eens
worden opgenomen in het repertorium
van betekenisvolle uitspraken van gro
te kerkleiders. Laten we het hopen!
(Van onze correspondent)
ALKMAAR, 4 juli. De zeventien-
jange L. Stoop te Heerhugowaard, die
gisterenmiddag in een schuur achter de
ouderlijke woning met een ijzerzaag een
granaat wilde demonteren, werd, toen
het projectiel ontplofte, daar zo zwaar
bij gewond, dat. hij tijdens het vervoer
naar het ziekenhuis aan do gevolgen
bezweek.
at de mens in de ver-
kccrsgcmeenschap
vaak minder bereid
is de rol te spelen,
welke van hem wordt ver
wacht op grond van de gel
dende gedragsregels, hangt
vooral samen met het feit,
dat men op de weg een on
bekende voor elkaar is cn
slechts zelden van „aange
zicht tot aangezicht" tegen
over elkander staat. De ene
weggebruiker is voor de an
der „zo maar iemand". Men
kent de naam niet, men weet
niets over de maatschappe
lijke positie of de particuliere
omstandigheden. Door deze
onbekendheid bestaat de
kans op het wegvallen van
de sociale repercussie. De
weggebruiker gaat dingen
doen. waartoe hij niet gemak
kelijk zou komen in levens
situaties, waarin het contact
met de ander op een recht
streekse, persoonlijke wijze
wordt onderhouden."
Dit signalement van de
anonimiteit in de verkeers-
ontmoetingen is een citaat uit
het lijvige en bijzonder inte
ressante proefschrift, dat is
geschreven door de jonge
Rotterdamse psycholoog C.
Steffen die onlangs met dit
proefschrift aan de Leidse
universiteit de graad van
doctor 111 de letteren en wijs
begeerte verwierf. Dr. Stóf
fen stelde een onderzoek in
naar de psychologische facet
ten van goed en slecht auto
rijden alsmede de invloed van
alcohol daarop en het resul
taat daarvan is een actuele
studie van 240 pagina's, waar
in dc vrucht van vijf jaar on
derzoek is verwerkt.
Over de ontmoetingen met
de ..onbekenden" zegt hij
verder: „De invloed van de
anonimiteit op het verkeers
gedrag blijkt ook indirect uit
jj l;'-.dat er doorgaans on
middellijk 'n correctie plaats
vindt van het gedrag dat af
wijkt van de sociale stan
daard, zodra men zich her
kend weet. Dit doet zich bij
voorbeeld voor als een auto
mobilist, op het moment, dat
hij besluit geen voorrang te
verlenen aan een daarop
rechthebbende weggebruiker,
plotseling constateert dat deze
een kennis, vriend of collega
of zelfs een van zijn superieu
ren is. Er wordt dan alles in
het werk gesteld om de voor
rang toch te verlenen. Is dit
evenwel niet meer mogelijk,
dan worden bij een latere
ontmoeting „vis-a-vis" zoveel
mogelijk excuses voor het
onrechtmatige gedrag aange
voerd.
De ontmoeting in de ver-
keersgemeenschap
vindt plaats via het
medium van het ver
voermiddel. Het eerste, wat
de automobilist van een an
dere gemotoriseerde wegge
bruiker ziet, is het voertuig.
Zo stelt hij b.v. bij zichzelf
de vraag: „Wat is die Merce
des van plan", of „Wat gaat
die Fiat doen". Hij weet, dp-t
deze wagens door een mens
worden bestuurd, maar in
zijn beoordeling gaat hij toch
primair af op de waargeno
men bewegingen van andere
voertuigen. Een echte ont
moeting, in de zin van ecri
diepgaande communicatie,
wordt in de verkeerssituatie
daarom zelden aangetroffen,
althans niet tijdens het rij
den, aldus Dr. Steffen. die
over dit onderwerp ook Van
Lennep citeert, die zegt:
„In het gewone sociale ver
keer houdt iedere kennisma
king de belofte in van een
mogelijke nadere kennisma
king en aanraking, maar dit
is juist wat we op de weg
zoveel mogelijk trachten te
vermijden. Chaufferen is als
het ware een sociaal verkeer
met een tegenovergestelde
richting. Het is paradoxaal
gezegd: contact houden om
contact te vermijden."
ver de automobilist
stelt de schrijver vast,
dat diens evenwicht
steeds verstoord dreigt
vol genot ondergaan tijdens
het. beleven van angst.
Zij vermijden de angstsi
tuaties niet. maar zoeken ze
juist op, omdat het rijden on-
d^r gevaarlijke omstandighe
den een gevoel van spanning
jpgewekt, dat als aangenaam
wordt ervaren. Deze ver
keersdeelnemers bevinden
zich graag in z.g. „narrow-
escape-situations", dat wil
zeggen situaties, waarin de
veiligheid sterk in gevaar is
rebracht, maar een verstoring
van het evenwicht nog kan
worden voorkomen door op
het laatste nippertje maatre
gelen te treffen. Onder in
vloed van een drang tot
catastrofale belevingen voe
ren zij geregeld riskante ma
noeuvres uit, zoals het inha
len op een moment, dat een
tegenligger reeds dicht is ge
naderd.
resultaten in het feit. dat een
sociaal aanpassingstekort pas
aanleiding geeft tot een ge
vaarlijke rijstijl, als het in
zo'n ernstige mate aanwezig
is, dat het een prevalerende
positie in de persoonlijkheids
structuur inneemt. Naar onze
mening vormt de sociale on
aangepastheid in zoverre een
contra-indicatie voor dj ver-
keersvaardigheid, dat op
grond hiervan onbetamelijk
heden zijn te verwachten,
waardoor onder bepaalde om
standigheden de veiligheid op
de weg wordt aangetast. Vele
verkeersdeelnemers, die de
juiste sociale instelling mis
sen, weten zich nog te hand
haven tengevolge van de
werkzaamheid van egoïsti
sche motieven, zoals de be
hoefte aan zelfbehoud. Hun
rijstijl is wel kenmerkend
door een tekort aan invoe
gingsbereidheid. maar kan
niet echt gevaarlijk
Over de persoonlijkheids
structuur van de typi
sche „brokkenmakers"
blijken de onderzoe
kers het niet eens te zijn.
Mc Guire constateert, dat een
te worden door de krachten groot deel van de ,al)tomobi-
in hemzelf en de krachten
van buitenaf. Het gelukt hem
des te beter zich in de ver-
keersgemeenschap te hand
haven, naarmate hij in staat
is zijn behoeften in overeen
stemming te brengen met de
eisen, welke er worden ge
steld.
Het stemmingsleven speelt
een fundamentele rol bij de
aanpassing aan het verkeers-
milieu, omdat haar invloeds
sfeer reikt tot alle lagen van
de persoonlijkheid. Het is
vooral de a.ngsttoestand, wel
ke een belemmering vormt
voor het tot stand komen van
een goed engagement met het
verkeersmilieu, omdat de
automobilist, die er aan on
derhevig is, zich er niet in
thuis voelt en de onmogelijk
heid ervaart er enige greep
op te krijgen.
listen, die geregeld ongeluk
ken veroorzaken, karakter
trekken bezit, welke veelvul
dig bij psychopaten wordt
aangetroffen. Deze brokken
makers die hij sociopaten
noemt geven geregeld
blijk van een anti- en asociaal
gedrag en bezitten weinig
geestelijke stabiliteit. Zij lig
gen voortdurend overhoop
met hun omgeving, weigeren
discipline te aanvaarden en
nemen de voorgeschreven re
gels niet in acht. Hun labili-
teit blijkt uit het vaak veran
deren van betrekking en het
geringe doorzettingsvermogen
bij tegenslag. Bovendien zijn
zij gevoelskoud. wreed, kop
pig en zelfzuchtig. Ook Mc
Farland, Moore en Warren
constateren bij het merendeel
van de brokkenmakers socia
le aanpassingsmoeilijkheden"
Terwijl een gegronde vrees Zij schieten niet alleen tekort
j- 1-n de bereidheid zich te
schikken in de verkeerssitua-
1 1 niet cum geveaiiiju. worden
Anderzijds w-aarborgt de
sociale gezindheid, waarvan
een persoon in de gewone sa
menleving blijk geeft, niet al
tijd dat hij zich ook in de
verkeersgcmeenschap correct
gedraagt. Vooral bij degenen,
die in andere levenssituaties
hun minder sociale neigingen
nog in toom weten te houden,
komt het voor dat zij in het
verkeersmilieu, waarin het
contact met de ander minder
rechtstreeks is, regrediëren
tot een lager gedragsniveau,
aldus dr Steffen in zün
proefschrift.
voor de gevolgen van min
der veilige handelingen be
vorderlijk is voor de aan
passing aan het verkeersmi
lieu, is dit niet het geval als
de vrees een onwerkelijk,
onbeheerst of dwangmatig
karakter krijgt. Er worden
dan meer gévaarsmoeilijk-
heden vermoed dan reëel is,
hetgeen een soepele en vlotte
aanpassing in de weg kan
staan. Automobilisten die op
een te vreesachtige wijze aan
het verkeer deelnemen, ver
wachten ten onrechte onheil
waar een situatie in feite
veilig is. Min of meer polair
tegenover de vrees voor de
angst staat de angstlust, om
dat de angstlustigen een lust-
tie, maar vertonen ook op
andere levensgebieden aan
passingstekorten. Velen zijn
in aanraking geweest met de
justitie, bezitten grote finan
ciële schulden en hebben in
hun arbeidsleven geen car
rière kunnen maken. In het
algemeen zijn zij negatief in
gesteld.".
Daarentegen vonden Russel
Davis en Coiley geen enkele
relatie tussen het aantal on
gelukken dat een automobilist
had veroorzaakt en anti-so
ciale persoonlijkheidseigen
schappen. Mogelijk, aldus dr.
Steffen. ligt de verklaring
voor een dergelijk verschil in
IHIIIIIIIIIIflIlillllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllltllllllllllllllllll IMIIIIIItltlllllllllllllllllllll"'""11111"111
an dat nu niet ge
makkelijker?", dacht
twee jaar geleden
dc heer I*. J. van
Dijk uit Rotterdam toen hij
in zijn bedrijf met hand
kracht autobanden monteer
de en demonteerde. „Ileeft
nog niemand een apparaat
bedacht, dat dit karweitje
helemaal automatisch kan
opknappen? Dan ga ik er zelf
maar aan beginnenNu
staat in zijn stoomvulcani-
seer- en coverbedrijf aan de
Tollensstraat een merkwaar
dige machine, die in 29 secon
den een band van de velg
neemt en er weer opzet. Het
apparaat werkt met behulp
van een clcktromolortje en
samengeperste lucht. De trot
se uitvinder beweert, dat dit
de enige automatische ma
chine van dit soort in de
gehele wereld is. Wonderlijk
overigens, dat nooit eerder
iemand op deze gedachte is
gekomen.
Ik begon met prakkezeren
en met dit tekeningetje", ver
telt hij, en toont een krab
beltje op de achterkant van
een rekening. „Ik wilde het
apparaat zo volmaakt mo
gelijk maken. Het moest met
alleen de banden van de velg
kunnen wippen en er weer
opzetten, het moest ook de
velg kunnen vastklemmen,
ronddraaien, bet moest drie
dubbel beveiligd zijn en bet
moest de band op de velg
drie centimeter kunnen op
tillen, om het omleggen zo
gemakkelijk mogelijk te ma
ken. Het is een hele uitzoe-
kerij geweest, maar tenslotte
had' ik alle bewegingen voor
elkaar, op één na. Na een
hele tijd denken schoot mij
plotseling in de auto
de oplossing van dat laatste
probleem te binnen, maar
toen was ik het begin weer
vergeten
Maar het apparaat is er
toch gekomen. Zelf ontwor
pen. zelf gelast, zelf in elkaar
gezet. En het draait nu elke
dag volop.
Zelfs uit Hamburg zijn ze
al komen kijken naar de uit
vinding van de heer Van
Dijk, die nu al weer bezig is
aan een vereenvoudigde ver
sie. „Toen ik dit apparaat had
uitgevonden dacht ik dat het
niet nodig zou zijn er patent
op aan te vragen", aldus de
uitvinder, „want het was al
lemaal zo ingewikkeld dat ik
dacht: dat kunnen ze toch
nooit namaken. Maar nu ik
aan een eenvoudiger uitvoe
ring bezig ben, leek het mij
tóch verstandiger dat patent
maar wel te hebben. Over
een maand is het nieuwe ap
paraat klaar: het zal door
een fabriek in serie worden
vervaardigd. Bandenbedrijven
en grotere garages zullen het
beslist rendabel kunnen ma
ken. Wat anders drie a vier
minuten vergt, kan nu in een
halve minuut. Een kind kan
de knopjes bedienen, er kan
niets fout gaan. dank zij de
veiligheidsventielen". Een in
teressant werkstuk van een
handige knutselaar, die tech
nisch „uit de band sprong"
en daar een voortreffelijk re
sultaat mee boekte.
Keren wij weer terug
naar de massieve ban
den, bekend uit het
begintijdperk van de
auto? De Duitse automobiel-
constructeur Leopold Schmid
uit Stuttgard heeft de band-
zonder-lucht opnieuw „ont
dekt" en is er proeven mee
gaan nemen. Zelfs bij een
snelheid, van 250 kilometer
per uur bleken de rijkwa.li-
teiten uitstekend. De uitvin
ding van Schmid bestaat hiei-
in, dat hij niet de band, maar
het wiel verend heeft ge
maakt. De Duitse ontwerper
beweert, dat de kosten van
zijn nieuwe wiel zestig pro
cent bedragen van een nor
maal wiel met luchtband.
Er rij
ruil
to's
De „bandenwipper" van de heer Van Dijk uit Rotterdam.
Men behoeft de velg met band slechts op het apparaat te
leggen en de hefbomen doen de rest. Rechts de bedienings
knopjes. Bij de nieuwe vereenvoudigde machine die in
ontwikkeling is 'zullen enkele handelingen worden ge-
combineerd.
rijden op de wereld
ruim 135 miljoen au-
's rond. Eind 1961
bestond het wereld-
autopark uit 135.220.800 stuks.
De „groei" in dat jaar bedroeg
ruim zeven miljoen. In de
Verenigde Staten rijdt meer
dan de helft van alle autos
ter wereld: 75 880.000 stuks.
West-Europa telt 32 miljoen
wagens. Amerika is nog
steeds liet grootste auto-pro
ducerende land (in 1961:
6.653.000 voertuigen), gevolgd
door W.-Duitsland (2.147.800),
Engeland (1.464.000), Frank
rijk (1.204.000) en Japan
(815.000) dat de vijfde plaats
inneemt en daarmee Italië
van deze plaats verdringt.
(De Japanners zijn erg actief:
in 1960 bedroeg de produktie
nog maar 480.000 stuks). Na
Italië als zesde (759.00) volgt
de Sovjet-Unie met een pro
duktie van 555.000 voertuigen.
Gemotoriseerde Duitse
toeristen krijgen by
het overschrijden van
de Nederlandse grens
een folder uitgereikt, waarin
wordt gewezen op de belang
rijkste voorrangsregels, de
stop- en parkeerverboden, de
betekenis van de maximum-
snelheidsborden en de bor
den „verkeersplein" en „voet
gangersoversteekplaats". Vet
gedrukt zijn de bepalingen
over zgn. „verkeerspleinen'
waarop men in tegenstel
ling tot Duitsland geen
voorrang lieeft. De folder is
gedrukt in een oplage van
300.000 en wordt uitgegeven
door het Verbond Voor Vei
lig Verkeer, in samenwerking
met een oliemaatschappij.
