Nieuwe Schiedamsche Courant
Succes met TELSTAR
Telefoneren bleek
Eveneens mogelijk
Westen verwerpt nieuw
Russisch Berlijn-plan
0*
liamol v/eer
BEELDEN UIT V.S. IN EUROPA OPGEVANGEN
Telstar -satelliet cirkelt sinds
gisteren rond de aarde
Woensdag tt juli i962
(M-iaa
INDIË - CHINA
NOG EEN V.S.-
KERNPROEF
a^d°v.
Ruimte - explosie
schiep „derrie
Van Allengordel*
Papoea's nemen
para's gevangen
Leraar overleden
na aanrijding
Oorlogsdreiging
Het weer
Kunstmaan van
10 miljoen dollar
Zon met een bui
U
G toestand van Sir
v|f.'inston Churchill
C"
KHROESJTSJEV STELT VOOR: COMBINATIE NAVO-
EN WARSCHAUPACT-EENHEDEN IN WEST-BERLUN
Jongen verliest hand
bij experiment met
springstof
Het weer in
Europa
14 pagina's
er,
°veröl.Zl',n bruikbaarheid voor de ult7'e'"llllK'
?en kp cbt van televisieuitzendin-
miijoo^ ezen. Niet alleen hebben
*ijker* Amerikaanse televisie-
?lar" ,e uitzending via de „Tel-
jjl Qv Unnen volgen, maar ook
ri°'^rittannië en Frankrijk
al o„ 1011 haar ontvangen. Voor-
ontvangstation te Pleu-
°nt
alsof heel goed. Het was net
tie* «e zender op slechts enkele
stoken
in Bretagne was de
a^Us het oordeel van het
leel van dit Franse station.
kilometers afstand
H dat
Hl;
w w w w
m
«r «r
W
l".n de
MOSKOU/WASHINGTON, 11
juli (Rtr.-UPI) Uit Londen,
Washington, Parijs en Bonn wordt
gemeld dat het nieuwe Russische
Voorstel tot regeling van de kwestie
Berlijn door de geallieerde strijd
machten in het westelijke stads
deel door een combinatie van
N.A.V.O.- en Warschaupact-een-
heden te vervangen voor de rege
ringen van de Verenigde Staten,
Engeland, Frankrijk en West-
Duitsland onaanvaardbaar is. De
uiteenzetting van genoemd plan
vormde een verrassing in de rede
voering die de Russische premier
Khroesjtsjev te Moskou tot de
afgevaardigden bij het communis
tisch georiënteerde wereldcongres
voor ontwapening en vrede richtte.
Inzake het ontwapeningsvraagstuk
wist de communistische leider wei
nig of niets nieuws te zeggen.
Technici van Bell Telephone leg
gen de laatste hand aan de Tel
starDuidelijk ziet men de zwar
te vlakken van de zonnecellen op
de huid van de kunstmaan.
Weinig verandering
HILVERSUM, 11 juli Het is
nog niet zo lang geleden, dat de
Nederlanders voor de etalages van
radiozaken dromden om te kijken
naar de rechtstreekse uitzending
van de kroning van koningin Eli
zabeth. Het was een hele sensatie
om getuige te zijn van een gebeur
tenis, die tegelijkertijd helemaal
in Engeland plaatsvond. Velen
zullen gisteravond ongetwijfeld
aan die historische televisie-uit
zending hebben teruggedacht toen
zij niet meer op straat maar
thuis zaten te kijken naar het
flikkerende scherm van de moni
tor, die stond opgesteld in het
Britse grondstation in Goonhilly
Downs.
Hoewel de Nederlandse televi
siekijkers niet meer in de gele
genheid zijn geweest om het door
komen van het eerste testbeeld uit
Amerika op de monitor in Enge
land te zien, weet men hier ook
zonder dit bewijs dat de televisie
de Atlantische Oceaan kan over
bruggen.
Zonder de ,,Telstar"-satelliet
zou men daar niet in kunnen sla
gen.
De verbinding
„Twee-
richtingenverkeer
Aan zee
HET NIEEWE DAGBIJVD
Amerikaanse televisie
VIA KUNSTMAAN
zichtbaar in Europa
11 juli (Reutel'/1 minuten voor het einde van de
„Te]-7- De televisiekunstmaan eerste Proefuitzending. Het Franse sta-
heeft in de afgelopen tion ontvin* negentien minuten lang de
,yaw
be
(i °nlvangst op het station
N{|„'hi"y Downs in Cornwall was
^0e<'- Uet beeld (van de Ame-
Se vice-president Lyndon B. Jolin-
^«4 as niet zo duidelijk en boven-
reeK men later contact, pas en-
•ba;
«v
k
Londense correspondent)
lalt» 11 juli. Voor het eer*
eerst
«t dateren heldagelijks bulletin
1^.111 111111,1 j 1 u 11
bstofl Gezondheidstoestand
Sir
bh|iChurchiu melding van trombose.
Se i'u vermeldde, dat de trom-
biet
Was toegenomen en dat het
pfbp. - -----
t'h'i n "binder gezwollen was. Lady
die haar mai1 gisteravond
1 bihJ,K bezoek bracht, gaf als haar
v„:.0» de
zijn toestand lichtelijk ver-
Zij had hem eveneens eer
dag een bezoek gebracht en
bbtde
'Wi
dat hij opgewekt was.
- ds 'nston rookte gisteren een sigaar,
'1g jf. /anten en zag een filmvoorstel-
kamer. Hij ontving gisteren
bezoek van zijn dochter me-
Nr h/bames en haar echtgenoot, de
btSt>ames> minister van landbouw.
*0»^ ®ehoemde verklaarde 11a het be-
^'r Winston het uitstekend
Amerikaanse technici zijn van me
ning, dat de minder goede ontvangst
te Goonhilly Downs uitsluitend te wij-
.ten is aan onvolmaakt functioneren van
de apparatuur op de aarde en niet
aan tekortkomingen van de „Telstar".
Verder heeft men te Pleumeur-Bodou
een radarinstallatie die men in Corn
wall mist.
Een zender te Andover in de Ame
rikaanse staat Maine heeft 39 minuten
lang een ononderbroken stroom van uit
zendingen van allerlei aard naar de
„Telstar" uitgezonden die ze heeft
teruggezonden. Deze uitzendingen be
stonden niet alleen uit televisiebeelden,
maar ook uit telefonische mededelingen
en telefoto's.
De uitzending begon met een beeld
van de Amerikaanse vlag met wolken
als achtergrond. De eerste proef werd
genomen toen de kunstmaan met haar
zesde omwenteling om de aarde bezig
was. Later zijn nogmaals proeven ge
nomen met de kunstmaan.
Ook in de vroege ochtenduren werd
een uitzending via de „Telstar" in
Groot-Brittanmë opgeuangen. De opt
vangst te Pleumeur-Bodou was ook bp
deze proef goed. Wel is het beeld even
weg geweest, hetgeen een gevolg was
van het feit dat de baan van de kunst
maan iets anders loopt dan men had
berekend. Dank zij de radarinstallatie
kon men de antenne echter in zeer
korte tfjd goed richten, waarna het
beeld weer heel goed was.
Elf verslaggevers hebben via de
„Telstar" telefoongesprekken tussen
Andover en New York kunnen voeren.
Zij zijn het erover eens, dat de stem
men even duidelijk te horen zijn als
bij normale telefoongesprekken, maar
wel hoorde men bijgeluiden. Over
twee weken hoopt men gedeelten van
de wekelijkse persconferentie van pre
sident Kennedy rechtstreeks van Was
hington naar Europa uit te zenden. Het
uitwisselingsprogramma van 15 minu
ten is geplanned op 23 juli.
De kunstmaan draait in 157,8 minu
ten om de aarde. De snelheid varieert
van 29.580 km. per uur op het laagste
punt van de baan, tot 18.060 km. per
uur op het hoogste punt. Het hoogste
punt is 5.636, het laagste 954 km. De
hoek met de evenaar is 44,7 graden.
Het saffierblauwe en zilver gekleurde
instrument weegt 77,1 kilo. De American
Telephone and Telegraph heeft meer
dan 50 miljoen dollar besteed aan de
ontwikkeling van de kunstmaan. Ander
half miljoen dollar voor het bouwen en
drie miljoen dollar voor de lancering.
Verwacht wordt, dat de kunstmaan
twee jaar in bedrijf zal blijven, maar
v
I H I 7 Sit iÉ,
MM
kni'j zietue eerste beelden, die door „Telstar" over de Oceaan zijn gezonden.
Cb^n °P de bovenste foto de Amerikaanse vlag, tegen een achtergrond van
•S V, 71 daaronder de verslaggever van de Amerikaanse televisiemaatschappij
ave Duggan. Dwars over de beelden leest men de tekst „First pictures
from Telstar
de sterkte zal binnen enige maanden
verminderen. In de herfst zal een twee
de „Telstar" worden gelanceerd.
In Italië en West-Duitsland worden
grondstations gebouwd, die binnen enige
maanden aan bet project kunnen mee
werken.
WASHINGTON, 11 juli (UI>I) Ame
rikaanse wetenschapslieden hebben ont
huld dat zich na de ruimte-kernexplosie
van maandag onder de natuurlijke stra
lingszone een derde radioactieve gordel
heeft gevormd. De Van Allengordels
hebben van de explosie niet meer te
lijden gehad dan van de storing die
zij regelmatig van de zon ondervinden,
aldus de Amerikaanse geleerden. Merk
waardig genoeg heeft bet radioverkeer
van genoemde proef boven de John-
ston-atol minder overlast ondervonden
dan van twee explosies met praktisch
dezelfde uitwerkingskracht die in 1958
op hoogten van 42 en 76 kilometer te
weeg werden gebracht.
HOLLANDIA, 11 juli (UPI) Een
Papoea-bevolkingspatrouille heeft op
het schiereiland Onin, bij een treffen
met Indonesische valschermtroepen
twee Indonesiërs gevangen genomen.
Een automatisch wapen werd buitge
maakt, aldus een officieel communiqué
dat hier werd uitgegeven.
Gezegd werd voorts, dat thans is ko
men vast te staan, dat. de dropping
van 28 juni in het actiegebied van Kai-
mana slechts een voedseldropping be
trof. Een patrouille van de strijdkrach
ten heeft in zeer onherbergzaam ter
rein in de rimboe een groot aantal pa
rachutes met voedselpakketten gevon
den. Uit de andere gebieden werden
geen acties gemeld.
Met ingang van heden heeft het goe-
vernementsv oor lichtingsbureau de uit
gifte van officiële communique's aan
de correspondent van United Press In
ternational hervat.
AMSTERDAM, 11 juli Op de bur
gemeester De Vlugtlaan, ter hoogte
vade burgemeester Fockstraat, is
gisteravond omstreeks elf uur de 57-ja-
rigo ongehuwde leraar E. H. J. Fou-
rasclie door een 19-jarige bromfietser
aangereden en daarbij zo ernstig aan
zijn hoofd gewond, dat hij bij aankomst
in het Wilhelmina-gasthuis bleek te zijn
overleden.
Met een collega en -n diens auto
reed de heer Fourasche langs de
adressen van een aantal leerlingen, om
brieven te bezorgen waarin de ouders
werd medegedeeld, dat hun kind voor
het gedaan examen was gezakt. Op de
burgemeester De Vlugtlaan was hij e-
ven uitgestapt om aan enkele wande
laars naar de ligging van een straat
te vragen. Bij het oversteken van het
fietspad werd hij door de matig snel
rijdende bromfietser gegrepen.
m
I11 een door waarnemers als vrij
mild aangemerkt betoog herhaalde
Khroesjtsjev het dreigement over de
sluiting van een Oostduits vredesver
drag, maar ook ditmaal stelde hij geen
limiet. Khroesjtsjev stelde voor, in
de door Oostduits gebied omringde
westelijke stad Poolse en Tsjechoslo-
waakse eenheden te laten samenwer
ken met hun collega's uit Noorwegen
en Denemarken ofwel uit Nederland
en België.
Het State Department stond vrij
spoedig met zijn afwijzend commen
taar gereed. De woordvoerder, Lin
coln White, verklaarde dat dit plan
enige tijd geleden in besloten Ame
rikaans-Russische besprekingen ter
tafel was gebracht. „Amerika heeft
het Kremlin destijds laten weten dat
dit voorstel geen bevredigende basis
vormde voor onderhandelingen", al
dus White. Dit voorstel, aldus de
Amerikaanse woordvoerder, is een
variant op eerdere Russische voor
stellen die ten doel hadden de posi
tie van het westen in West-Berlijn
te verzwakken.
De woordvoerder van het State De
partment zei, dat de Sovjet-Unie er
verantwoordelijk voor is, dat de kern
proeven weer zijn opgenomen in de
bewapeningswedloop en wel door de
reeks proeven die zij vorig jaar sep
tember had genomen. Toen is, zei hi],
dc grootste kernbom van alle tijden
tot ontploffing gebracht, een van circa
58 megaton. Het Amerikaanse minis
terie van buitenlandse zaken noemde
voorts de kritiek van Khroesjtsjev op
de kernexplosie in de ruimte, die maan
dag boven de Johnston-Atol teweeg
werd gebracht, ..huichelachtig" en stel
de dat dc Sovjet-Unie verantwoorde
lijk is voor de hervatting van de be-
wapenings-wedloop.
Gezaghebbende diplomatieke zegslie
den te Londen wezen erop dat de Brit
se regering zich op liet standpunt stelt
dat over terugtrekking van dc gealli
eerde eenheden uit West-Berlijn nim
mer zal worden onderhandeld. Hoge
Westduitse ambtenaren verklaarden te
Bonn dat over de aanwezigheid van de
geallieerde eenheden in West-Berlijn
„niet valt te onderhandelen". Hoewol
in Parijs geen officieel commentaar te
verkrijgen was deelden rogeringszegs-
liedon mede dat Kliroesjtsjevs plan
zonder twijfel zou worden afgewezen.
Khroesjtsjev onthulde het voorstel
tijdens een rede die twee en een half
uur duurde en waarin hij duidelijk zin
speelde op de mogelijkheid dat de
Sovjet-Unie haar kernproeven zou her
vatten. Dc Russische premier stelde
voor om de twee Warschaupact een
heden cn die uit het NAVO-blok onder
auspiciën van de Verenigde Naties in
de westelijke helft van Berlijn te le
geren.
Westerse diplomaten in Moskou we
zen erop, dat het jongste voorstel van
Khroesjtsjev inzake Berlijn niet over
eenkomt met het standpunt van het
Westen. Het Westen staat er op. dat
er troepen van Engeland, Frankrijk
en de V.S. in Berlijn blijven. Sommige
diplomaten zagen in het Russische
voorstel echter een kleine stap in de
goede richting, omdat het voorziet in
de legering in Berlijn van troepen van
NAVO-landen. Een belangrijkere Rus
sische concessie vonden zij echter het
feit dat de regeling, zoals vervat in
Ivhroesjtsjevs voorstel, niet van tijde
lijke aard is. Khroesjtsjev had tenmin
ste niet over een tijdelijke regeling ge
sproken. Dit lieett hij echter wel in het
verleden gedaan toen soortgelijke
voorstellen besproken werden.
NIEUW DELHI, 11 juli (UPI) Door
gaans goed Ingelichte kringen in de Indi
sche hoofdstad hebben meegedeeld dat
een Indische voorpost in de vallei van
de rivier de Galwan in Noord-Ladhak
door communistisch-Chinese soldaten is
omsingeld.
De zegslieden vrezen dat elk moment
een gewapend conflict kan losbranden.
De communistische soldaten begonnen
hun actie volgens deze kringen maan
dagmorgen om tien uur.
BEVERWIJK, 11 juli De 15-jarige
H.B.S.-er L.A. Hennen is gisteravond
ernstig gewond, toen hij door hemzelf
gefabriceerde springstof tot ontplof
fing wilde brengen. Om even na acht
uur was hij op een terrein tegenover
zijn woning aan de Kuikensweg bezig
met de springstof, die h(j in een ijzeren
buis had gedaan. Hij hield de buis in
de linker hand en wilde het uiteinde
ervan met een hamer platslaan. Op
dat ogenblik explodeerde de springstof.
Zijn linkerhand werd ernstig gewond en
moest in het Rode Kruisziekenhuis tot
aan de pols worden geamputeerd.
HONOLOELOE, 11 juli (UPI) Ame
rikaanse tunetionarissen hebben bekend
gemaakt dat er nog een kernexplosie
op grote hoogte boven het Johnston-
eiland teweeg zal worden gebracht in
het kader van de lopende serie.
Vaticaan De Paus heeft tot bis
schop van Münster benoemd Josef
Höffner, professor in de sociale we
tenschappen en directeur van het in
stituut voor sociologie aan de universi
teit te Münster. (KNP).
(Advertentie)
Televisie overbrugt oceaan
Verwachting tot donderdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Wisselende bewolking met hier en
daar enkele buien. Overwegend
matige zuidwestelijke wind. Onge
veer dezelfde temperaturen als van
daag.
Donderdag:
Zon: 4.33-20.57. Maan: 15.41-1.12.
(Van onze radio- en tv-rcdactie)
Televisiegolven buigen namelijk niet
mee met het aardoppervlak. Het is
dus nodig- dat de antennes, die het
signaal moeten overbrengen elkaar
„zien". Als men volgens dit principe
een verbinding tussen Amerika en Eu
ropa tot stand zou willen brengen, dan
zou er midden in de Oceaan een toren
moeten worden gebouwd van duizenden
kilometers hoogte. Aangezien dat niet
uitvoerbaar is heeft men zijn toevlucht
moeten nemen tot de kunstmaneh.
De „Telstar" communicatiesatelliet,
dia gisterochtend oir. precies drie mi
nuten over half tien (Nederlandse tijd)
met behulp van een Thor-Delta raket
werd gelanceerd en sindsdien een ellip
tische baan rond dc aarde beschrijft
op een hoogte van minimaal 1000 en
maximaal 5700 kilometer, niet een snel
heid van 18.000 tot 29.000 kilometer per
uur, is het eigendom van de Ameri
can Telegraph and Telephone Compa
ny (A.T. and T). De satelliet, die
we, d vervaardigd in de 'aboratoria van
Eell-Teiephone, heeft een boivorm met
een middellijn van 87 centimeter en
weegt 77 ^kilogram. Op de alumiuium-
huid van de Telstar zijn 3600 zonne
cellen aangebracht, die 19 nikkel-cad-
mium batterijen een elektrische ener
gie leveren van 15 watt.
Het kostbaarste gedeelte van de
„Telstar", die in totaal tien miljoen
dollar kost, bevindt zich binnen in.de
bol. Het is de elektronische appara
tuur, die de televisiesignalen van de
aarde niet alleen opvangt, maar ook
versterkt en terugzendt. Dit „brein
dat uit 15000 delen inclusief 1064
transistors en 1464 dioden bestaat,
zit in schuimrubber gegoten in een
aluminiumbus.
Hoe wordt nu de verbinding tussen
Amerika en Europa tot stand ge
bracht? In Andover aan de Amerikaan
se Oostkust staat een reusachtige
hoornvormige antenne opgesteld, waar
mee zowel signalen kunnen worden
uitgezonden als opgevangen. De anten
ne is ook door Bell Telephone ge
bouwd in een dalkom tussen lage ber
gen Men heeft deze afgelegen plek in
de staat Maine uitgezocht om zo min
mogelijk last te hebben van de micro
golven en andere storende bronnen. De
metalen antenne, die ongeveer 300 ton
weegt en een lengte heeft van 54 me
ter, kan zowel in de breedte als in de
hoogte draaien. Het gevaarte wordt ge
dirigeerd vanuit een nabijgelegen con
trolecentrum, waarbij twee kleine an
tennes staan opgesteld, die zelf hot
„doel" opzoeken en volgen. Een van
deze antennes ontvangt de signalen van
de kunstmaan en geeft oOlt comman
do's door aan de satelliet. Dc andere
stelt zich in op de positie van de kunst
maan en brengt de grote hoornanten
ne grof" in de richting. Een vernuf
tig elektronisch systeem zorgt verder
voor de fijne afstelling van de metalen
hoorn.
Bewonderenswaardig is ook de wijze,
waarop de Amerikanen erin geslaagd
zijn alleen de zwakke signalen van de
satelliet te versterken en niet de be
geleidende storingen. Hiervoor heelt
men de versterker uitgerust met een
robjjn die wordt gekoeld tot een tem
peratuur van 456 graden Fahrenheit
onder nul.
De signalen die in Andover worden
uitgezonden, zodra de „Telstar" in de
gunstige positie is, dat is ongeveer mid
den boven de Atlantische Oceaan, wor
den in Europa opgevangen door twee
gevoelige parabolische spiegel-antennes.
Een staat er in Goonhilly Downs bij
Lizard Point in Engeland, de andere is
gebouwd in Lannion aan de Bretonse
kust in Frankrijk. Het Amerikaanse
aandeel in het uitwisselingsprogram
ma, dat binnenkort via de tv-kunst-
maan wordt uitgezonden zal onder an
dere ook de Nederlandse televisiekij
kers bereiken via de keten Andover-
Telstar - Goonhilly Downs - BBC-TV -
Eurovisienet - NTS.
De American Telegraph and Tele
phone Company zal het met bp de
lancering van een „Telstar laten.
D:t jaar gaat er nog een tweede sa
telliet van hetzelfde type de lucht in.
Als ook de derde proef-satelliet „al
z!jn gelanceerd en de experimenten
met dit drietal gunstig verlopen wil
de A.T. and T. ongeveer veertig 1 el-
star-kunstmanen in een baan rond de
aarde brengen. Deze satellieten zul
len niet alleen voor wereldtelevisie-
programma's worden gebruikt maar
ook voor telegraaf en telefoonverbin
dingen De Telstar heeft namelijk
een capaciteit voor zeshonderd ka-
naien met gesprekken in een rich
ting en zestig kanalen met „twee
richtingen-verkeer". Uiteraard zijn er
voor deze onderneming van de A.T.
and T. een groot aantal grondstations
nodig. Behalve de reeds voltooide
stations iii Engeiand en Frankrijk ko
men er in West-Europa ook aanslui
tingen in Wèst-Duitsland en Italië.
Natuurlijk zal de „Telstar" evenals
de eerste auto worden overtroffen,
maar voor ons is op dit ogenblik be
langrijk dat er een satelliet boven dc
aarde vliegt die het mogelijk maakt
beelden te zien, die op hetzelfde ogen
blik duizenden kilometers van ons ver
wijderd de lucht 111 worden gestuurd.
Een haast ongelofelijke prestatie.
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 11 juli In Zuid-Limburg
werd het gisteren nog 28 graden, tegen
19 a 20 graden op de Wadden. Een zwak
onweersfront is gistermiddag en -avond
over ons land getrokken met over het
algemeen heel weinig regen. Op de Wad
den viel plaatselijk ruim 10 mm. Van
morgen werden nog enkele verspreide
buien waargenomen. De kleine depressie
boven Engeland trekt nu naar het noor
den weg, zodat de buienkans afneemt en
het aantal zonnige perioden weer groter
wordt. De zuidwestelijke stroming
brengt gematigde temperaturen, die in
de buurt van 18 tot 22 graden liggen.
Een langzame verbetering is in de twee
de, helft van deze week te verwachten.
Zonnige perioden, maar ook nog kans
op een buitje. Matige zuidwesten wind.
Temperatuur 18 tot 20 graden, zeewater
15 graden. Vooruitzichten: perioden met
vrij goed zomerweer en iets meer zon.
Station:
max.
min.
neersl.
Weer temp.
temp
afgel.
gisteren
24 uur
Den Helder
zw. bew.
19
15
15
5
Ypenburg
half bew.
26
8
tissingen
licht bew.
22
15
4
EeJde
zw. bew.
25
16
0.2
De Bilt
zw. bew.
26
14
4
Twente
regen
26
15
1
Eindhoven
011 bew.
26
15
1
Zd-Limburg
regenbui
28
16
6
Stockholm
motregen
15
13
0.1
Oslo
zw. bew.
27
14
0.2
Kopenha-
licht bew.
18
9
0
Londen
regenbui
20
13
2
Amsterdam
zw. bew.
24
15
13
Brussel
half bew.
23
15
22
Luxemburg
zw. bew.
30
Parijs
onbew.
24
14
2
Nice
onbew.
26
18
0
Berlijn
zw. bew.
13
0
Frankfort
regen
31
16
7
München
regen
28
17
7
Zünch
zw. bew.
30
16
2
Genéve
zw. bew.
32
15
1
Locarno
onweer
28
17
6
Wenen
half bew.
28
13
0
Innsbrück
zw. bew.
32
14
0
Rome
-licht bew.
31
18
0
Madrid
onbew.
32
16
0
Mallorca
onbew.
18
0
