Aan de rand van Ruigeplaatbos
velerlei sportmogelijkheden
■HM!
M MNM SBH I i® i
Ook vliegtuigindustrie heelt111
Prinsenstad voet aan de groö£'
Ned. Handel Mij. gaat spreiden
Van alle kanten schalt de boodschapt ons QML de own
D
Platen en radioprogramma's
als openlijke verleiders
D
Als er plotseling een hevige stortbui komt...
In tien jaar steeg
waterverbruik met
ongeveer de helft
Neomist in Chr.
Koningparoehie
M
pagina'
Bejaardenballet
Tennis, volley, badminton, verkennen
en later nog kunstijsbaan
Café s mogen na Taptoe
langer open blijven
Inbraak in winkel
Porceleyne Fles
Klokken zwijgen
Geen lichtreclames op
daken Statenweg
Jaarverslag 1961 Alg.
Ziekenfonds Maassluis
Rotterdam en zomer-
werkloosheid
Instituut Vliegtuigontwikkeling dokt6
aan Fokker-produkten
Eerste bijkantoor in
Kralingen geopend
HET NIEUWE DAGBLAD
ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1962
ROTTERDAM, 4 aug. In
1961 verbruikte R'dam 75.264.833
kubieke meter water. Dat is bijna
anderhalf maal de hoeveelheid,
die Rotterdam in 1951 nodig bleek
te hebben. Dit water wordt niet
alleen afgenomen van de produk-
tie der Drinkwaterleiding, het
moet ook, na verbruik, worden
weggewerkt. Is het Rotterdamse
rioleringsstelsel daartoe in staat?
Ook, wanneer daar dan nog bij
komt het water, afkomstig van een
hevige en langdurige stortbui? De
praktijk heeft onlangs deze vraag
al negatief beantwoord.
Eenmaal per jaar
Singel-functie
..,v....v.
ft
Verkoop F°kjcr
„s<,
;k SlM
Rotterdam houdt altijd
kans op een voetbad
Het Rotterdamse rioleringsstelsel is
berekend op de normale waterafvoer
waarbij dan nog komen kan een maxi-
male regenval van 90 liter per seconde
hectare gedurende een kwartier.
per
Volgens de statistieken komt onge
veer éénmaal per jaar een regenval voor
dip dit maximum te boven gaat wat dan
betekent, dat Rotterdam kans maakt op
gemiddeld eenmaal per jaar een voet
spoeling.
Dat het hier om statistische bereke
ningen gaat, is vorige maand wel ge
bleken, toen kort achtereen tweemaal
overlast van water werd ondervonden.
Nu zal men zich afvragen: maar als
het Rotterdamse waterverbruik voor
huishoudelijke en industriële doeleinden
dan jaarlijks in zo grote mate toeneemt
en naar mag worden verondersteld de
afvoer evenzeer zal dan de maximale
afvoercapaciteit bij een waterhoos met
afnemen?
Deze conclusie mag onzes inziens niet
worden getrokken, omdat met de uit
breiding van het Rotterdamse woon
en werk-areaal ook een uitbreiding ge
paard gaat van het rioleringsstelsel met
al wat daarbij behoort als collecteur-
riool, gemaal en lozing. Met andere woor
den: elke wijk leidt, wat de riolering
betreft, een eigen leven.
De gemeente Rotterdam zal, even
min als welke particuliere onderne
mer en welke andere gemeente ook,
een capaciteit niet afstemmen op ex
orbltante gevallen. Als men dit voor
Rotterdam zou toepassen, komt dit
neer op het leggen van een nieuw
buizennet met grotere diameter, dus
van zwaarder materiaal. Dit brengt
enorme investeringen met zich mee,
nog afgezien van de chaos, die er in
de stad zou ontstaan.
Voor de gewone droogweer-afvoer is
de Rotterdamse riolering dus voldoende.
Komt er een stortbui dan dienen de
singels als overstortmogelijkheid. Wan
neer de 42 gemalen, die Rotterdam
droog moeten houden, het werk niet aan
kunnen op een bepaald moment, zal het
peil van de singels rijzen door toevoer
van verdund rioolwater. Na afloop van
de bui zorgen de gemalen voor verdere
afvoer en kan het water in de singels
worden ververst. Uit deze gang van za
ken kan men afleiden, waarom bij het
plan voor de profielwijziging van de
Westersingel het water behouden moest
blijven.
Een ander vraagstuk, dat bij de leek
rijst, is het volgende: als zich een lang
durige en zware regenval voordoet, komt
men herhaaldelijk voor het feit, dat
door onderspoeling en overstroming gro
te schade wordt toegebracht aan de be
strating. Zijn dan de kosten, verbonden
aan het herstel, niet van die grootte,
dat toch een investering voor een buizen
stelsel van grotere capaciteit verant
woord blijkt? De gemeentelijke dienst
voor de riolering heeft ook de bestratin
gen onder zijn ressort. Deze dienst zou
dus het een en het ander tegen elkaar
kunnen afwegen. Men kon ons daar
over deze en derglijke vraagstukken
geen inlichtingen verschaffen. Gezien
echter het feit, dat men trouw het pla
veisel blijft herstellen en het denkbeeld
aan verzwaring van de riolering ver
werpt, nemen wij aan, dat men, mede
op grond van de grote, eerder aange
geven bezwaren, het vergroten van de
afvoercapaciteit door een buizenstelsel
met grotere diameter niet opportuun
acht.
WANNEER Rotterdam een
stortbad krijgt, heeft ieder zijn
eigen lekkage-zorgen, zodat er
zich soms drama's afspelen, die
aan veler oog ontsnappen. Zulk
Qeen drama was de overstroming
van een bejaarden-sociëteit op
donderdag 26 juli jl.
De bejaarden waren bijeen in
het souterrain van het Vereni
gingsgebouw aan de Burge
meester Lefèvre de Montigny-
laan in Hillegersberg, toen de
bui losbarstte. Weldra stroomde
het water het zaaltje binnen,
maar ook kwam het water uit de
riolering omhoog, zodat in enkele
ogenblikken tijds het allesbehal
ve frisse water enkele decimeters
boven de vloer was gerezen. De
bejaarden, die -nog hoopten op
een snelle val van het water,
zochten hun heil op de tafels in
het zaaltje.
Toen bleek, dat ze niet zo
gauw weg konden komen,
stroopten de bejaarde heren hun
broeken op tot boven de knie
en stapten het water in. Ze char
terden stoelen en stelden die
achter elkaar zo op, dat er een
looppad van de tafels naar de
uitgang werd gevormd. Toen
gaven ze de dames een hand en
leidden deze over de stoelzittin
gen naar buiten. Een water
ballet, waarover de sociëteits
leden nog steeds napraten.
DELFT, 4 aug. Krachtens besluit van
de burgemeester mogen in deze gemeente
in verband met de Taptoe-Delft op 24, 25,
27, 28, 29, 30 en 31 augustus en 1 septem-
ben 1962 de cafés en andere verbruiks-
inrchtingen tot 1.00 uur na middernacht
inrichting tot 1.00 uur na middernacht
verbruiksinrichtingen, waarvoor een mu-
ziekvergunning geldt, muziek ten gehore
worden gebracht tot 0.30 uur na midder
nacht.
ROTTERDAM, 4 aug. Aanvanke
lijk had men alleen maar gedacht aan
zes tennisbanen en openbaar groen bij
het Ruigeplaatbos in Hoogvliet, maar
toen de plannen werden uitgewerkt
kwam er van alles bij: ruimte voor
volleybal en badminton, er kon ook nog
een padvindersterretatje komen en ten
slotte overweegt men ook nog de aan
leg van een kunstijsbaan, maar wat
het laatste betreft, wil men de grond
ervoor alleen reserveren en voorlopig
gebruiken als „openbaar groen".
Bos blijft onaangetast
Tengevolge van deze plannen zullen
de toegangsweg, het parkeerterrein en
de rijwielstalling ruimer worden aan
gelegd dan eerst in de bedoeling lag.
Daarmee kan onverwijld begonnen wer
den. De groenvoorziening kan nog niet
helemaal worden uitgevoerd, omdat de
Hoogvlietse haven nog niet is gedempt,
maar een deel ervan kan nu al tot
stand komen. Voor de aanleg van ten
nisbanen, volley- en badmintonvelden
en het padvindersterreintje, inclusief de
grondwaarde, is 360.200,-_ nodig. Voor
het openbaar groen, grond- en bestra-
tingswerken, oeververdediging, toegangs
weg. parkeerterrein en openbare rij
wielstalling is, eveneens inclusief de
grondwaarde, 394.300.— nodig.
Omdat men er ook nog een opslag
terrein voor gemeentewerken wil inrich
ten, dat met inbegrip van grondwaarde
117.400,— zal kosten, komt het totaal
op 871.900,-.
Op desbetreffende vragen uit de raads
commissies antwoorden B. en W. dat
het bos door deze voorzieningen niet
wordt aangetast, omdat de voorzienin
gen aan de zuidelijke bosrand komen.
Het beheer over het teimiscomplex zal
bij de Raad voor de Lichamelijke Op
voeding berusten, die voor het gebruik
der banen de normale tarieven zal be
rekenen. B. en W. vragen nu de raad
een krediet van 871.90G.--.
DELFT, 4 aug. In de afgelopen nacht
is er ongewenst bezoek geweest in de
winkel van de Porceleyne Fles aan de
Rotterdamseweg. Een bureau werd open
gebroken. De inbraak werd vanmorgen
ontdekt. Er werd vooralsnog niets ver
mist.
DELFT, 4 aug. In verband met
enige noodzakelijke voorzieningen zullen
de klokken van de Oude Kerk volgende
week enige dagen moeten zwijgen.
ROTTERDAM, 4 augustus Van
avond zal de parochie van Christus Ko
ning in Hillegersberg een pas gewijde
priester in haar midden ontvangen. Het
is pater Chr. Odijk S.J., die er mor
gen zijn plechtige eerste mis zal opdra
gen.
Vanavond wordt hij op feestelijke wij
ze van het ouderlijk huis aan de Prins
Frederik Hendrikstraat naar de kerk
aan de Statenlaan geleid, waar hij ver
welkomd wordt en er een kort lof zal
celebreren.
Zondag om tien uur zal hij de plech
tige hoogmis opdragen en van half 2
tot 3 uur is er receptie in „Lommer
rijk". Om 4 uur zal hij een plechtig
danklof celebreren.
ROTTERDAM, 4 aug. -*•' Een verzoek
van twee levensverzekerings-maatschap-
pijen om grote lichtreclames te mogen
plaatsen op het dak van de panden
Statenweg 166;>176 en 156158 werd
door B en W afgewezen. De betrokken
maatschappijen gingen hiervan in be
roep bij de raad en de hiervoor aan
gewezen raadscommissie heeft ter plaat
se poolshoogte genomen.
Hoewel er aan genoemde weg reeds
dakreclames aanwezig zijn, vormen de
hier ter sprake zijnde panden een aan
eengesloten bouwblok, dat bepaald niet
als een markant punt voor een dakre
clame kan worden beschouwd, zegt nu
de commissie. Naar haar oordeel zal de
architectuur van deze panden door het
aanbrengen van de reclames, ook al
zouden de afmetingen daarvan worden
verkleind, worden geschaad en het ka
rakter van dit bouwblok op ontoelaat
bare wijze worden verstoord zodat B
en W„ aldus de commissie, de ge
vraagde vergunning terecht hebben ge
weigerd.
MAASSLUIS, 4 aug. In het thans
verschenen jaarverslag over 1961 van
het Algemeen Ziekenfonds Maassluis
is weer een schat van gegevens op
genomen over het zo uitermate belang
rijke werk van het fonds. Het aantal
verzekerden steeg. Ingeschreven waren
op 1-1-1961: 10406 wettelijk verzekerden,
2433 vrijwillig verzekerden-totaal
12839. Aanvullend waren verzekerd op
die datum 97.73 pet van de ingeschre
venen.
Op 31-12-1962 waren die cijfers voor
wettelijk verz. 10742 (vermeerdering 3361
Vrijwillig verz. 2493 (Toename 60) to
taal dus een toename in 1961 van 396
ingeschrevenen. Het percentage aanvul
lend verzekerden liep op tot 98.32pct
Door de oprichting van de „Stichting
ter bevordering van de schooltandver-
zorging in het district Maassluis en om
streken" werd het mogelijk de school-
tandverzorging in districtverband een
aanvang te doen nemen. Tot op heden
bestond slechts voor kinderen woon
achtig in Maassluis de gelegenheid deel
te nemen aan de schooltandverzorging
Te beginnen met het schooljaar 1962-
1963 zal dit ook mogelijk zijn voor kin
deren woonachtig te Maasland-Rozen
burg en Schipluiden. De voornoemde
stichting zal gaan werken met een den-
tal-car, Namens het ziekenfonds zijn
in het stichtingsbestuur opgenomen de
heren W. F. v. Ettinger en D. Pons. Gt
durende het jaar 1961 werd door 404
van verplicht of vrijwillig verzekerden
aan de schooltandverzorging deelgeno
men. De totale kosten van het zieken
fonds zijn in 1961 boven één miljoen uit
gekomen. Was de toeneminig van het aan
tal ingeschrevenen rond 3 pet. de kosten
zijn dit jaar gestegen met rond 10 pet.
In 1960 waren de totale kosten 952.671.93
in 1961 was dit 1.044.164.46.
N MM
-■ t. ■- x 'V A
PRIMEUR
WATERINGEN, 4 aug. Door de
heer A. A. van Zeijl werden gisteren
aan de Wateringse veiling de eerste
pronkbonen aangevoerd, welke 1.-,
per kg opbrachten.
Een overzicht van de werkzaamheden
aan de havenmuur in Maassluis, Thons
is voor herstel aan de beurt het gedeel
te tussen de brug aan het begin van de
Govert van Wijnkade en de Keuche-
niusstraat.
ROTTERDAM, 4 aug. De stand van
de werkloosheid bij het Gewestelijk Ar
beidsbureau vermeldt voor Rotterdam 987
werklozen in juni en 1320 werklozen in
juli. welke stijging een seizoen verschijn
sel is. Voor de provincie Zuid-Holland
zijn die getallen resp. 3154 en 3788, waar
uit men kan concluderen, dat de toene
ming in Rotterdam procentueel groter is
dan in de provincie.
Wat de werkloze vrouwen betreft,
waren de getallen voor Rotterdam in
juni 171 en in juli 187, betrekkelijk ge
ring, wanneer men er de getallen van de
provincie, resp. 789 en 906 naast legt.
LADING VIEL VAN AUTO
WOERDEN, 4 aug. Vrijdagavond
om half zes, precies op de drukste tijd
dus, kwam een vrachtauto met aanhang
wagen van de Rozenbrug in Woer
den. In de bocht naar de Westdam bleek,
dat de hoge lading met balen geperst
hooi niet vakkundig genoeg geladen
was en het hele zaakje viel van de
auto.
Enkele fietsers en wandelaars kon
den ternauwernood het vege lijf red
den en het mag wel een wonder he
ten, dat op dit drukke punt niemand
werd gewond. Het verkeer is ongeveer
drie kwartier gestremd geweest en de
politie slaagde er slechts met moeite
in door een nauwe doorgang nog wat
weggebruikers te loodsen. Tegen de
de chauffeur R. S. uit Vijfhuizen, werd
proces-verbaal opgemaakt.
deze versie van de „Friendship^
oriënterende werkzaamheden -eMii
ontwikkeling van een F27 vo0I-éiI>1'
op kleine vliegvelden werden
De afzetmogelijkheden van deZ -es'e
bleken uiteindelijk niet aan de
verwachtingen te beantwoorden-
De verkoop van de
Friendship®
liep vorig jaar gunstig. Het aan
Fokker verkochte F 27's steeg fat>r'e,
tot 120. Door de Amerikaanse 0o$
Fairchild, die de F27 in licenti®
waren op het einde van 1961 zeve pee
tig Friendships verkocht. Het Nvan
vorig jaar de vermoeidheidspr° je
J"+ :1p"
DELFT, 4 augustus In d~ vredige
Prinsenstad wordt niet alleen gedaan
aan pottenbakken en gist bereiden.
Ook de vliegtuigindustrie heeft in Delft
een voet aan de grond. Voor de ont
wikkeling in NAVO-verband van een
tactisch aanvals. en verkenningsvlleg
tuig worden op het Nederlands Insti
tuut voor Vliegtuigontwikkeling aan de
Michiel de Ruyterweg voorbereidende
werkzaamheden getroffen. Ook wordt
er deelgenomen aan de ontwikkeling
van het NAVO-marinepatrouillevlieg-
tuig „Atlantic", waarvan het tweede
prototype op 19 april verongelukte.
Ook met de burgerluchtvaart houdt dit
Delftse instituut zich bezig. Het werkt
aan de verdere verbetering van de Fok
ker „Friendship". Ook wordt er aan
dacht besteed aan de ontwikkeling van
een verkeersvliegtuig, dat bij de F27
aansluit. Het luchtvaartonderzoek, dat in
opdracht en voor rekening van het insti
tuut door het Nationaal Lucht- en Ruim
tevaartlaboratorium wordt uitgevoerd, is
behalve op die concrete ontwikkelings
plannen ook gericht op de vliegtuigont
wikkeling in de verder gelegen toekomst.
Het N.I.V. doktert veel aan Fokker-
produkten. In het afgelopen jaar heeft
het instituut de mogelijkheden bestu-
studeerd van de ontwikkeling van een
F27 met verlengde romp, waarvoor van
verschillende zijden in het buitenland be
langstelling was getoond. Met de ter-
handneming van deze ontwikkeling werd
nog niet begonnen. Fokker pleegt eerst
overleg met de mogelijke klanten voor
ROTTERDAM. 3 aug. Ook de Ne-
derlandsche Handel Maatschappij is
overgegaan tot spreiding van de bank-
facilitciten door middel van bijkantoren
in stadswijken en kleinere steden. De
eerste wijkvestiging werd vanmiddag ge
opend aan de Gerdesiaweg 9 bij de Oude-
dijk. In de eerstkomende weken komen
vestigingen aan de orde in Hoogvliet,
Ridderkerk en Viaardingen, terwijl ook
wordt overwogen, een bijkantoor in
Hillegersberg tot stand te brengen.
Deze spreiding beoogt, tegemoet te ko
men aan „het brengen van de bank naar
de cliënt", zoals de directeur van het
Rotterdamse agentschap, de heer mr. H.
J. Adèr, in zijn openingstoespraak deed
uitkomen. Naast het behoud van de oude
relaties streven wij zodoende naar het
verruimen van onze contacten, zei hij.
Als directeur van dit bijkantoor treedt
op de heer R. G. A. v.d. Burg, die zijn
bankcarrière in Indonesië heeft moeten
afbreken en de draad weer opneemt in
een riant en ruim kantoor aan de Ger
desiaweg.
Dit kantoor maakt deel uit van het
complex, door de vereniging „Onesi-
mus" tot stand gebracht. Het oorspronke
lijke winkelplan werd voor deze gele
genheid gewijzigd. Het nieuwe kantoor,
dat op werkdagen (behalve zaterdag)
van 9 tot 5 uur geopend is voor alle bank-
effecten- en assurantiezaken, beschikt
over safeloketten en zal er binnenkort
een nachtkluis bij krijgen.
de F27 voltooid. Het bleek dat. ,„4C<]
structie van het vliegtuig in dit
zeer goede kwaliteiten heeft. ^jV- e-
De werkzaamheid van het N- 'ngt
staat voor een voornaam deel ulLep jfi
studeren van ontwerpen. Zo z°V ^jeS
aantal vliegtuigfabrieken voorst o
voor een transportvliegtuig de'j
NAVO. Het instituut bestudee ]e
schetsontwerpen en velt er een -.jjtt)11
over. Het Nationaal Lucht- en
vaartlaboratorium neemt in
van het instituut proeven. Zo w
windtunnelonderzoek toegepast o
F27 model met een grote laadde pos
achterzijde. In samenwerking -erd .ij
ker werden vliegproeven uitgeV stsbl^
verband met het aanpassen vsn„n s„.
teits-en besturingseigenschapP re t'1
lagere landingssnelheden en gr°
torvermogens. 1 oVAr»°
Een belangrijk deel van de v
ten aan het Luchtvaartlaboratoi .jjen'
treft onderzoeking van meer of j
ne aard. Deze zijn van belang ,,e Ifi
vliegtuigontwikkeling in de os„po
komst. De onderzoekingen hadd*
meer betrekking op aerody0)ertil(,
vliegmechanische en sterkte-Pr cep K
Deze vraagstukken hangen vo»r
langrijk gedeelte samen met he' jed'
met transsone en supersone sne' ,t
el v
Het N.I.R. doet het soms ook
kalmer aan. Het bestudeert ook gagi' jj
van het nieuwe zweefvliegtuig,pida ,i.
waarvan het eerste prototype ^rc
een bewijs van luchtvaardigheJ js
In de loop van vorig jaar zijn
ge bestellingen geplaatst op dez®. ,vv'j,r
vliegtuigen. Het ontwerp voor <*jirecte\,e,
vliegtuig is van P. H .Alsema.
van de N.V. Vliegtuigbouw *eje
waar bij voldoende belangstelh0® pt0L
gitta in seriebouw zal worden
ceerd.
NIEUWSTE TOVERTRUC:. „RECLAME OP MUZIEK
Rustig schalt ons de laatste tijd om de oren welke
sigaret wij moeten roken, welk bier gezond voor
ons is en welk overhemd ons zo flatteus staat.
Het klinkt swingend uit de radio, walsend door
de bioscoop en in een driftige cha cha cha over de
sportvelden. WD ontvangen de aanprijzingen, op wel
luidende muziekjes gedragen, als cadeautje thuis. En
voor wh het weten zingen wij m een vrolijke bui de
voortreffelijkheden van een nylonkous of een melk-
produkt uit.
De Nederlandse reclamewereld verheugt zich sinds
enige tijd in een nieuwe tovertruc. Ze heet Auditieve
Reclame. En het is vooral de lieve muze van de mu
ziek die optreedt als de onweerstaanbare verleidster.
In verschillende vorm ls de muzikale reclame vrij
oud. In de jaren Twintig was de AVRO-directeur Wil
lem Vogt met Anton Philips tot een afspraak geko
men voor concerten op donderdagavond door het Con
certgebouworkest. „Dit programma wordt u aange
boden door Philips", werd er dan gezegd, hetgeen de
omroep danig in haar onkosten verlichtte. In de pauze
hield vaak een directeur van een zus-of-zo-fabriek
een lezing over het door hem vervaardigde produkt,
waardoor zijn verkoop geen schade zal hebben gele
den. Wereldberoemd werden later de operaconcerten
me Martini ten gunste van zijn vermouth voor de Ita
liaanse radio ten gehore bracht. De commerciële ra
dio begon toen hier en daar een toontje mee te zingen.
Dat leidde een twintigtal jaren geleden in Amerika
tot een nieuwe vorm. Pepsi-Cola pepte de Engelse
ballade „John Peel" wat op en verkondigde in de tekst
haar eigen lof. Dat vond iedereen een lekker liedje
en het onderging het lot van alle top-hits. De „jingle",
het korte reclame-liedje, was geboren en zou voortaan
„jingle all the way".
e reclame door de ether kon ook in Frankrijk
grote omvang krijgen na de oprichting van
commerciële zenders als Europa I en Monte
Carlo, en Radio Luxemburg. Nederland kwam
met Radio Veronica pas goed op gang, maar toen had
ook hier de muzikale reclame al ingang gevonden.
Allang immers was het hier niet nieuw meer om een
grammofoonplaatje met reclame te verspreiden. Fir
ma's lieten door orkestjes en vocalisten op een 45-
toerenplaatje verklanken hoe goed hun waren waren,
zonden de plasticjes naar klanten en reikten ze uit op
beurzen en tentoonstellingen. Een van de bekendste,
hoewel wat jongere, voorbeelden is het plaatje dat
met een spottend tekstje liet horen wat er allemaal
over het rijdende lelijke eendje was te zingen. De
gemeente Amsterdam gaf Louis Noiret opdracht een
liedje over de stad te maken dat in een Engelse verta
ling over de gehele wereld werd gestuurd om toe
risten attent te maken op de „charming place, like
a gal with a smiling face Later deponeerde Amster
dam een grammofoonplaatje over de IJ-tunnel in de
brievenbus van kamerleden en regeringsfunctionaris
sen. In vele gevallen vond men toen al speciale vor
men waardoor de plaat wat meer waarde bezat dan
•en doodgewone reclamefolder. Op de ene kant zette
men een stuk muziek en op de andere kant vernam
men al of niet muzikaal opgedirkt dat men (bijvoor
beeld) zo heerlijk kon reizen met de Uitstuif. In het
praatgedeelte had men gelegenheid om hele uiteen
zettingen te geven. Een nog simpeler, veel gebruik
te vorm is een plaat met een integraal, goed stuk
muziek (doorgaans in het genre „for the millions")
die een bedrijf als relatie-geschenk verzendt, al of niet
bij de jaarwisseling. Een begeleidend briefje, een ver
melding op de hoes of op de label, of een korte intro
ductie in de eerste groeven van de plaat, moet
dan de herkomst duidelijk maken. Men pleegt dit in
de reclame „soft-selling" te noemen (het is dan ook
gewoonlijk vooral als attentie bedoeld), maar het
hoeft niet minder doeltreffend te zijn, want zo iets
waardevols als een mooie langspeelplaat zal men door
gaans niet achteloos wegstoppen.
De Nederlandse uitzendingen van Radio Luxem
burg hebben ook hier de reclame-bureaus at
tent gemaakt op het scala van mogelijkheden
voor de auditieve advertentie. Een van de meest
bewerkelijke activiteiten ontketenden de horeca-bedrij-
ven, die Annie M. G. Schmidt opdracht lieten geven
Zij zeggen dat Radio Veronica hen flink op streek
heeft geholpen. Maar als de zender, naar men kan
verwachten, moet verdwijnen, zullen zij niet brode
loos worden.
Benny Vreden bijvoorbeeld heeft de pauze-tijd ge
pacht van veertig Nederlandse voetbalvelden. Daar
laat hij achter elkaar de korte jingles door de verster
kers schallen, meezingertjes waarin enkele malen de
merken en reclame-boodschappen van verbruiksarti-
kelen zijn verwerkt. In een heel voetbalseizoen be
reikt hij ongeveer vier miljoen mensen. Terwijl zijn
zwager Dick de Vilder zich voornamelijk met de za
kelijke kant bezig houdt en voor de relaties met de
reclame-bureaus en adverteerders zorgt, zit Benny
Vreden aan de liedjes te werken. Dit vak verstaat
hij al vele jaren. Zijn eerste jingle zou men kunnen
noemen „Zeg groenteman, wat eten wij vandaag", dat
lang door de Nederlandse zender in alle huiskamers
binnendrong. Teksten en muziek schrijft hij zelf. Hij
contracteert orkest(je), zangers en zangeressen en be
steedt een halve dag in zijn studio (het Bavo-huis
in Amsterdam) om een pittig gevalletje over siga
retten of bier op de band te zetten, dezelfde band die
gitte Bardot". Het bleek dat de oppervlakkige
luisteraar meende een merk damesondergoed te ho
ren aanprijzen. De tekst gold echter bovenkleding.
Bij uitzondering kan men wel met bestaande mu
ziek werken. Pieter Goemans bezingt op het aloude
kinderliedje „Bim Bam beieren" (uiteraard vrij van
auteursrecht) de lof van een merk kindermeel, en hij
zou hiervoor niet zo gauw een beter melodietje vinden.
Dezelfde Goemans is wat zijn opvattingen over re
clame-teksten aangaat een (overigens ervaren) vrij
buiter. Hij is niet de man voor de simpele, veelvou
dige herhaling. Hij vertelt liever een onderhoudend
verhaal waarin de reclame listig verstopt zit „Het
onverwachte komt hard aan", zegt hij. Zijn liedje
over de Amsterdamse grachten heeft hij ook in een
Engelse vertaling de wereld ingestuurd. Midden in
de tekst komen ineens de volgende regels: „There's
Amstel-river that keeps on flowing along, and Am-
stel-beer that inspires so many a song". Dat is het
enige waaraan de internationale relaties van deze brou
werij kunnen merken waar de herkomst ligt Wie zal
uitmaken of dit slechter, of beter, verkoopt dan het
vele malen herhaalde „Heerlijk Helder Heineken",
analoog aan haar Familie Doorsnee een serie te schrij
ven die de luisteraars van „drempelvrees" moest
bevrijden.
Thans kan de Nederlandse adverteerder zich op ve
lerlei manieren laten horen, voor Luxemburg, Vero
nica, in Engeland en Frankrijk als hij een interna
tionaal produkt verkoopt, en nog op talrijke andere
plaatsen. Auditieve reclame ls een big-business ge
worden. De televisie-regisseur Thijs Chanowski is aan
het begin van dit jaar gestart met een maatschappij,
die o.a. deze reclame-werkzaamheden vervult. Hij
heeft op dit moment 360 commerciële radio-program
ma's onder handen, maakt shots en jingles etc., en
kan nu al tevreden constateren dat hij goed boert.
Toch is hü niet de enige in het vak. Hij weet aan zijn
zijden een even florissante Pieter Goemans (een dui
zendpoot op het gebied van liedjes en teksten, en al
leen al door zijn succesvolle „Aan de Amsterdamse
grachten" hoog genoteerd op de markt), voorts door
"ï^tschappij van Benny Vreden (lange jaren Ba
rend Bluf voor de radio) en zijn zwager Dick de Vil
der (opgegroeid in alle sectoren van de publiciteit)
en nog enkele anderen.
men 's zondags in het stadion kan beluisteren. Ge
woonlijk krijgt men een hoogst eenvoudig, direct aan
sprekend liedje te horen. Maar dat neemt niet weg
dat er veel vakkennis bij komt kijken.
e sfeer van het liedje moet bij het produkt pas
sen. Het moet duidelijk te onderscheiden zijn
van andere reclame-liedjes. De tekst moet meer
dan goed te verstaan zijn, direct en simpel de
reclame-boodschap verkondigen. Het moet op een of
andere manier een „gimmick" bezitten, d.w.z. een
opvallend trekje, een karakteristiek effect, een soort
kenmerk, waardoor ook dit ene liedje, evenals alle
andere jingles in het (onder) bewustzijn van de luiste
raar bluft hangen. Een jingle korter dan een mi
nuut moet een spel spelen met emoties, niet appel
leren aan de logica, het moet herhalen, suggereren,
associaties opwekken, enzovoort.
Liever maakt men geen gebruik van bestaande mu
ziek. Een van de redenen daarvoor is dat men de kos
ten met auteursrechten verhoogt. Bestaande muziek
ook kan associaties opwekken die misleiden. Men heeft
eens een reclametekst gemaakt op het liedje „Bri-
waarmee Benny Vreden de voetbalsupporters muzi
kaal pleegt te laven?
Daverende successen komen in deze branche
meestal even onverwacht als bij het andere slag
populaire liedjes. In deze zin mag men wellicht
„Vazalon" noemen, een orchestrale cha cha
cha waarin aanvankelijk op enkele rustpunten op ge
wone spreektoon het merk werd genoemd. Het merk
moest met dit liedje geïntroduceerd worden. Nadat
dit voor de commerciële radio de nodige keren was
uitgezonden, haalde men de gesproken tekst weg,
verkocht de muziek aan een muziekuitgeverij, brachi
er een tekstloos plaatje van in de handel, en nu
kan men het onder dezelfde titel (merknaam voor
lingerie) via de Nederlandse omroepen, in juke-boxes
en van pick-ups beluisteren. De pianobewerking onder
vindt in alle argeloosheid eveneens goede aftrek.
De mogelijkheden zijn groot. Een lipstick-fabrikant
liet een plaatje maker waarop aan de ene kant een
aardig muziekje stond en aan de andere kant een
voorlichtend verhaaltje over make-up. Hij bestelde
er tweeduizend, die hij door de winkeliers voor 4,95
liet verkopen. Op deze manier verdiende de winfa,pe
er wat aan en had de fabrikant een mooie ree)
De dames zijn er op afgestormd. Op net ogenbh" r.
al bijna 30.000 van deze plaatjes geperst en jfi-
kocht. Een zelfde succes verwacht een thee-i v3p
kant, die in oplagen van tienduizenden sprookjes
Piggelmee op de plaat heeft laten zetten. Een 8 pa
mofoonplatenfirma zou er 6,25 voor vragen^ v,er-
theefabrikant verkoopt ze zonder noemenswaardig „gp,
lies voor negentig cent, en zal er wel bii vw
want zijn naam staat op de hoes. woof1"
Benny Vreden en Pieter Goemans maken gevq-jpij3
lijk zelf de teksten en liedjes die zij uitbrengen- ter-
Chanowski besteedt op dit gebied bijna alles un> te
wijl hij genoeg van dit werk op de hoogte is o
beoordelen of zijn opdrachten goed vervuld zpm
genoeg iedereen in de vaderlandse kleinkunst of 6 udi'
business is gaarne bereid mee te werken aan ,ep-
tieve reclame. Soms heeft een grammofoonp' er
maatschappij bezwaar om een bij haar gecontrao jje
de artiest voor een speciale campagne in te zetten-gt-
wellicht strijdig is met de „image" die de nj
schappij voor deze artiest wil kweken of in stan qo"
houden. Thijs Chanowski echter kan de zaken .e\-
omdraaien door zelf artiesten onder contract te ,gje-
len, die hij ook weer als free lance radio- en 13'
regisseur voor niet-commereiële programma's ka' en
ten optreden. „Iedereen is te krijgen", zeggen n|l9ii'
zijn collega's. De prijzen voor hun medewerking ap-
gen natuurlijk af van hun „marktwaarde". Vele
geressen en zangers van naam kan men voor het
gen van een jingle een bedrag tussen de 35 en
den betalen. Rudi Carrel, Jules de Corte, J°'*
Kraaykamp, Wim Povel „de duurste hoorspelstem^f-
Nederland" zullen meer gegireerd krijgen, maar^d-
den ook voor de wat exclusievere opnamen gevra
De zaak die een opvallende stunt wil uithalen- egp
er dan ook wel iets voor over hebben. Zo is tlpit'
fotohandel die als relatie-cadeau een plaat VM
de met aan de ene kant een moppen-vertellende
Tailleur en aan de andere kant propagandistische p,
jes over de fotografie, gezongen door Corrie Br os
Dat is toch heus niet zo alledaags op de platenms»
K OC
De bedrevenheid in de auditieve reclame is ln 0pi'
te tijd hoog gestegen. Men stelt voor de
merciële zenders hele programma's san js
waarin de advertentie op allerlei maniereu,
opgenomen. Dat kunnen hoorspelen zijn. weo zjjp
den, prijsvragen, en ook „spots". Deze „spots „jt
van heel korte duur, zijn slechts een reclame-» 0f
met een muzikaal herkenningsthema. De ideeen (g
de auditieve reclame-boodschappen en de zend» ge-
programma's behoeven niet altijd van een oor ft
noemde Nederlanders afkomstig te zijn, men
ze ook uit het buitenland, vooral Frankrijk en
ka. Ze hebben hun succes veelal bewezen en no
nu slechts voor ons land aangepast te worden,
HENK
