Thants militaire adviseur
**eeds naar Nieuw-Guinea
a drie weken overleg in
Djakarta en Den Haag
Ken Uw
favorieten
STARTKLAAR VOOR VENUS
Jongeman bloedt
dood bij de muur
Onmenselijk optreden van
Oostduitse grenswachters
Raadsels na verdwijning
van Russische pater
Rector ontkentdat hij naar
Leningrad zou zijn gevlucht
Planta-ziekte niet door
virus veroorzaakt
V.S. erkennen
junta in Peru
Wetsontwerp
akkoord in
behandeling
TOUWTJESPRINGEN MET DE OVERSTE
Drogreden
M
TOEZICHT OP STAAKT-HET-VUREN
V.N. bezig met
samenstelling
ordetroepen
GEVALLEN in
Nieuw-Guinea
deques Soustelle
Aangehouden door
P°Htie in Milaan
M4tninsi
m\ -
WESTBERLIJNERS WOEDEND
Onderzoek wordt
tvoortgezet
Engelse „Führer
gedagvaard
Kabinet bijeen
Koel met zon
SpORTPR|JSVRAAG
Weigert Bunker?
Gelukwens van
Kennedy
C
'otere consumptie
in mei
Maximum snelheid
in FRANKRIJK
Zestig kilometer in
bebouwde kommen
ONTVOERING IN HELSINKI?
laatste nieuws
^Hssen lanceren
J^oslnos-satelliet
r»r>
Indonesië heeft enorme
schuld bij reders
*AtERDAC
18 AUGUSTUS 1962
18 pagina's
51e JAARGANG No. 15216
■O.';:::
NEW YORK, 18 aug. (UPI)
Brigade-generaal Tndar Jit Rik-
hye, uit Indië, militair adviseur
van Oe Thant is gisteravond naar
westelijk Nieuw-Guinea vertrok
ken om toezicht uit te oefenen op
het staakt-het-vuren dat vanoch
tend is ingegaan.
BERLIJN, 18 aug. (Rtr., UPI)
In West-Berlijn is gisteren grote
verontwaardiging ontstaan over
een afschuwelijk incident, dat zich
gistermiddag afspeelde bij de
„schandmuur". Twee Oostduitsers
probeerden bij de Zimmerstrasse
„South China Morning Post
naar West-Berlijn te vluchten
door over de muur te klimmen.
Enkele Vopo's, die hen in gaten
kregen, openden het vuur vanuit
een huisruïne. Een van de twee
vluchtelingen, naar schatting een
jongen van ongeveer 22 jaar, werd
getroffen in zijn buik en in zijn
rug. Hevig bloedend stortte hij
neer op Oostduits gebied. De Vo
po's bekommerden zich niet om
hem. Een uur lang bleef de jongen
liggen kreunen, smekend om hulp.
Pas toen stierf hij.
Aan zee
HET NIEUWE DAGBLAD
Uit
^ave van De Maasbode N.V, directeur J. Kuijpers, directeur-hoofdredacteur mr. W. A. M. v. d. Kallen; algemeen facteur_H- Paalvast Kantoren: Itótterdam: Kortenaerstraat 1, telefoon pefkwaSaff 2,6?per m^anifeT 0,62 per'week
giro 590947; Delft: Oude Delft 97, telefoon 23441 en 23792, giro 590944; Schiedam: Dam 18, telefoon 66152, giro 590943, Dordrecht: Wijnstraat 147, telefoon 6121, giro
EnaKamerl)eeki 0p twee Russen
Eurnn? i1este tienkamper van
?a» ls een van Nederlands
il"r"P<>sf> le f.n,voor de komende
Rij en n„„ a,let'ekkampioensehappen.
'addse „f J'eertien befaamde Neder-
Sie in ai t buitenlandse sportlieden,
r°Pese ,mende wedstrijden om de
?weonnen° ^ere'dkampioenschapPen
tjek voi!» w|elrennen, roeien en at-
n staan p..ln de belangstelling zul-
v'an on»o' afgebeeld in het kader
rieten Prijsvraag „Ken uw favo-
op pae 7
Iiikhye die de hoogste militair op
bet lino-secretariaat is sinds het begin
van de UNO-operaties in de Congo, zal
in Hollnndia geassisteerd worden door
25 of 26 officieren van de Unef (Midden
oosten) en de Onuc (Congo). Zij zullen
behalve controle uitoefenen op het be
stand, ook de aankomst en ontplooiing
der orde-troepen die na vertrek der Ne
derlanders de rust en orde in het ge
bied moeten handhaven, regelen.
Verwacht wordt dat generaal Rikye twee
tot drie weken in Nieuw-Guinea zal ver
blijven. Daarna bezoekt hij Djakarta en
Den Haag om over de militaire aspec
ten overlegNe plegen.
Uit Stockholm seint UPI, dat zes
(van de zeven gevraagde) Zweedse
officieren reeds benoemd zijn als VN-
waarnemers in westelijk Nieuw-Gui
nea. Twee van hen komen uit de or
demacht in Ghaza en vier anderen uit
de ordemacht van de Congo. Ierland
heeft er in toegestemd twee officieren
ter beschikking te stellen. Indië is om
zes officieren gevraagd doch had gis
teren nog geen beslissing genomen.
Omtrent de ordetroepen was gisteren,
volgens VN-zegslieden nog geen enkel
land voor de levering aangezocht. Zoals
wij reeds meldden zou Malakka in aan
merking komen, nadat eerst Pakistan
was genoemd, maar andere geruchten
willen dat Zweden en Joegoslavië zijn
gepolst over het leveren van troepen.
Canada zou, naar verluidt, bereid zijn
een eenheid te leveren. Zweden even
eens.
Gisteren had Oe Thant ook nog niet
besloten, aldus meldt UPI uit New York,
DEN HAAG, 18 aug. De 23-jari-
ge tijdelijke reserve-tweede-luitenant
C. H. L. M. Moreu uit Eibergen is in
een ziekenhuis in Kaimana tijdens
een operatie overleden. Hij is giste
ren tijdens een vuurgevecht nabij de
kampong Soem in de omgeving van
Fak-Fak gewond, evenals de 21-jari-
ge dienstplichtige soldaat W. P. Ver
stegen uit Tilburg.
wie zijn speciale vertegenwoordiger in
westelijk Nieuw-Guinea zal zijn tot In
donesië in mei volgend jaar het bestuur
zal overnemen. Alhoewel de Ameri
kaanse diplomaat Ellsworth Bunker in
verband hiermee herhaaldelijk is ge
noemd, wordt met een weigering
volgens vrienden: om gezondheidsrede
nen rekening gehouden. Bunker is
71 jaar.
President Soekarno heeft vrijdag een
gelukwens ontvangen van president
Kennedy in verband met het bereikte
akkoord en met de 17de augustus. ,,De
V.S. stemmen in met de hoop, dat deze
overeenkomst zal leiden tot een voort
durende verbetering van de betrekkin
gen tussen allen, die hierbij betrokken
zijn" aldus Kennedy in zijn gelukwens-
telegram.
Keizer Haile Selassie heeft koningin
Juliana, pres. Soekarno en Oe Thant
telegrafisch geluk gewenst met de on
dertekening van het akkoord, aldus AFP
uit Addis Abeba.
Uit vele delen van de wereld blijven
persreacties binnenstromen, waarbij de
overheersende toon die van instemming
is.
,cnLAA\.
aug. (Rtr, AFP)
Qistpr^. 18
l"ren v -t"-
6 5ö-jai.. ,n ^"laan meegedeeld, dat
"f&Hg ,ge Jacques Soustelle,
lat.,-UVerneur"Beneraal van Alge-
Q
'lej.
4e
?auUe I ni'n'ster onder president De
van' "°k later vooraanstaand lei-
...,en' 4'e zich verzetten tegen
e politiek van het Franse
''""den0"*1'' tloor ,le P°,itie
is aange-
L^?usteil« j-
rial- zitten' i een vals paspoort bleek
\w, oveA a als ongewenste vreem-
Iq n geleid "grens van zÜn keuze'
Ce? docn-ri>fQri' Yerklaarde Soustelle ir
hafN artikel*1 jT dagblad gepubli-
ke, Yn&üteif i üever zijn Franse
,1 brihg te uZOu opgeven dan zjjn goed
ig &ankrm;hten aan M -P-Weven
dat^eden m» V^n A1geriJe".
hij niaakte hij bekend,
Fvn4e t een? deed van het hem ver-
i S'Oen Van Flpr pn vnn Hp
tRr,?44öe I" vctil tJXl vtin ut;
legen *1ts™edaille, zulks als pro-
eraai De garlinse Politiek van
Sf^deU^^' lg aug Blijkens een
g, voor a C.B.S. is het index-
'hei Van de Nea°n?Umptieve besiedin-
ba*' Verde,. ®derlandse bevolking in
val13 van m&esteg,e"- De waarde (op
e aPril tn 1 nam ten opzichte
- ?elheid va„ 17?-tot-187 en de hoe-
PARIJS, 18 aug. (ANP) Dezer
dagen zal in Frankrijk een maximum
snelheid van 60 kilometer per uur in
bebouw de kommen dwingend worden
voorgeschreven. Indien de verkeers
technische omstandigheden van wegen
bij voorbeeld brede wegen met goed
zicht, zulks toelaten kan plaatselijk een
maximum snelheid tot 80 kilometer
worden toegestaan. Dit wordt dan
apart aangegeven.
In de Franse verkeerswetgeving wordt
bovendien het voorschrift opgenomen,
dat uitsluitend aan één kant van een
straat geparkeerd zal mogen wo 'den.
In de eerste helft van de maand zal
dat de kant met de oneven huis
nummers zijn en in de tweede helft
van de maand Me kant met de even
huisnummers. Deze verwisseling ge
schiedt op de vijftiende en laatste da
gen van de maand 's avonds tussen
half negen en negen uur.
I
i
Op de Amerikaanse raketbasis te Cape Canaveral staat de Atlas Agena B-rakel
klaar, die het ruimtevaartuig Marmer II (inzet rechts boven) naar de planeet
Venus moet stuwen. Enkele weken geleden is een eerste poging om Venus claus'
te bereiken mislukt. De raket moest in zijn vlucht worden vernietigd, ornaat ny
een verkeerde richting volgde. Elders in dit blad wijdt een onzer redacteuren
een uitvoerige beschouwing aan de huidige stand van zaken in de ruimtevaartrace
tussen Amerika en Rusland, weer actueel geworden na de jongste Russische
successen van Nikolajev en Popovitsj.
BRUSSEL, 18 aug. (UPI) In
Brussel probeert men op het ogenblik
wat meer aan de weet te komen over
de omstandigheden, waaronder de Rus
sische pater Ivan Kornievski begin
deze maand in de Sovjet-Unie is te
rechtgekomen. Hij is uit Brussel, waar
hij was verbonden aan het Russische
katholieke instituut ,,Pro Russia", naar
Helsinki gereisd, waar hjj samen met
acht andere geestelijken en verschei
dene leken wilde zoeken naar nieuwe
mogelijkheden om zijn landgenoten, die
naar het communistische Wereldjeugd-
festival aldaar kwamen, het geloof te
verkondigen. Op 4 augustus vertrok hij
met drie onbekende Russen in een
Aeroflottoestel naar Leningrad. De
Finse politie zei te menen, dat pater
Kornievski vrijwillig was gegaan.
In Brussel ontkent men dat. Men
meent, dat hij is ontvoerd door com
munistische agenten, die hem willen ge
bruiken voor anti-kerkeJijke propagan
da.
De rector van het instituut, pater
Antoine Uc, heeft in een communi
qué meegedeeld, dat ais zeker moet
worden aangenomen, dat pater Kor
nievski tot zjjn vertrek is gedwongen.
Pater lie deelt mee, dat een jonge
Nederlandse deelneemster aan de
missie naar Helsinki op het nippertje
aan ontvoering is ontsnapt.
&U2 lan totISLDe prös'daalde
l3i 4 van hoeveelheid per
t°t 137 e bevolking nam toe van
bs s,hK°IJ' 18 :ïug. (UPI, Reuter)
"e# heeft vandaag opnieuw
^"aslsrh gelanceerd. Dit meldt het
**VaaL persl>ureau „Tass". Het ruim-
't er-r "'g beet .Kosmos 8" en het is
''aan om de aarde gebracht.
'i.lk6 bevinden zich wetenschappe-
l'''f/.oek''ara*en voor v®rder ruimteon-
DEN HAAG, 18 aug. Het onderzoek
van Planta-ziekte-patiënten heeft geen
aanleiding gegeven om een virus ver
antwoordelijk te stellen voor het ver
wekken van de zgn. Planta-ziekte. Dit
zegt de regering in de samenvatting
van een rapport, aan de Tweede Kamer
voorgelegd. Het rapport is uitgebracht
door het Rijksinstituut voor de Volks
gezondheid, na zijn onderzoekingen in
verband met de emulgator m e 18, wel
ke in verband is gebracht met de zgn.
Planta-ziekte.
Planta-rood en m e 18 bleken bij
proefdieren niet van een zodanige gif
tigheid te zjjn, dat de Planta-ziekte
verklaard zou kunnen worden door
een direct toxische werking van de
emulgator. Ten aanzien van enige as
pecten van "de toxicologie is echter
nog verder onderzoek gaande.
Ook een verklaring van de ziekte
door een indirecte werking van m e 18,
waarbij schadelijke stoffen door de
darmwand zouden zijn geforceerd, vindt
voorlopig nog geen steun in hierop ge
richte onderzoekingen.
M e 18 blijkt wel zowel bij proef
dieren als bjj mensen duidelijk sensi
biliserende werking te bezitten. Dit
wordt als het meest positieve resul-
Reeds in de loop van 1958 hebben
Russische functionarissen in Brussel
pater Kornievski onder druk gezet en
geprobeerd hem te chanteren, met het
oogmerk hem naar de Sovjet-Unie te
doen terugkeren, aldus het communi
qué. Hij heeft sindsdien verscheidene
keren geklaagd, dat hij werd gescha
duwd. „Wij hebben in Brussel een
korte boodschap ontvangen van Kor
nievski", aldus pater lie, „die hij de
dag van zijn verdwijning heeft ge
schreven. Hij vraagt ons, gezien de
beproevingen waaraan hij bloot staat,
voor hem te willen bidden.
Pater Kornievski is 22 februari 1910
te Omsk in Siberië geboren. In 1941
werd hij, als officier van het Rode
Leger, door de Duitsers gevangen ge
nomen en hij verbleef tot het einde
van de Tweede Wereldoorlog in een
krijgsgevangenenkamp.
Hij ging vervolgens in een Belgische
kolenmijn werken en werd in het dorp
je, waar hij woonde, tot het katho
lieke geloof bekeerd.
Kornievski wilde priester worden.
Hij werd in 1950 naar het „Russicum"
te Rome gezonden en ontving Eerste
Kerstdag 1955 zijn wijding.
Toen hij in 1958 een taak kreeg, op
gedragen in de sectie van de „Kerk de.
Stilte" in het paviljoen van het Vati-
caan op de Brusselse wereldtentoon
stelling en deze met bijzondere acti
viteit uitvoerde, kreeg hij last van
Russische agenten.
WASHINGTON, 18 aug. (AFP) De
V.S. hebben gisteren het nieuwe mili
taire bewind in Peru erkend. De diplo
matieke betrekkingen en de uitvoering
van het economische hulpprogramma
(ter waarde van 81 miljoen dollar) zijn
hervat. Zoals bekend schortte Washing
ton de betrekkingen met Peru op, toen
op 18 juli een militaire junta zich van
de macht in dat land meester maakte.
In een verklaring van het ministerie
van buitenlandse zaken in Washington
werd gezegd, dat de junta „belangrijke
stappen op de weg terug naar een
grondwettige regering" heeft gezet. De
kwestie of ook de militaire hulpverle
ning, ter waarde van ongeveer 22 mil
joen dollar, zal worden hervat, wordt
nog door de Amerikaanse regering be
studeerd.
LONDEN, 18 aug. (UPI) De leider
van de Britse Nazi-beweging, Colin
Jordan, en drie andere kopstukken van
de beweging, zullen voor de politie
rechter in Bow Street worden gedag
vaard, „wegens het werken met een
semi-militaire organisatie".
De regering is tot deze slap overge
gaan op grond van een wet van 1936
op de openbare orde. Het parlement
nam deze wet destijds aan om de voor
oorlogse zwarthemden van Sir Oswald
Mosle^ van de straat te kunnen ver
drijven. Bij veroordeling kan een straf
tot zes maanden en-of een boete tot
duizend pond vallen.
Het viertal is in staat van beschuldi
ging gesteld wegens het leiden van een
semi-militaire groep, genaamd „Speer
punt".
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 18 aug. Het kabinet
heeft zich gisteren in zijn gebruikelijke
vrijdagse bijeenkomst vooral bezig ge
houden met de tekst van het wetsont
werp dat de officiële mededeling bevat
van het sluiten van het akkoord tussen
Nederland en Indonesië en het verzoek
aan de Stajen-Generaal dit te ratifice
ren.
Het ontwerp, van een uitvoerige me
morie van toelichting voorzien, zal ver
moedelijk in de tweede helft van de
volgende week reeds aan de Tweede
Kamer worden aangeboden. De Kamer
commissies zijn vandaag wederom door
de ministers die zich vooral met de
Nieuw-Guinea-zaken bezig houden inge
licht over de situatie die is ontstaan na
het ondertekenen van het akkoord. De
minister zijn eenstemmig in hun
streven om de zaken zo te regelen, dat
spanningen en moeilijkheden bij de af
wikkeling worden voorkomen. Er zijn
zowel wat betreft het afvoefen van de
Nederlandse krijgsmacht als het doen
repatriëren van Nederlanders en Indi
sche Nederlanders alsook het regelen
van de positie der Nederlandse ambte
naren die voorlopig nog in Nieuw Gui
nea zouden kunnen blijven, nog heel
wat regelingen te treffen.
Over al deze actuele kwesties zpn
aan de leden van de vaste commissie
van de Tweede Kamer uitvoerige mede
delingen verstrekt.
Er heerst zowel aan Nederlandse als
aan Indonesische zijde nog steeds ge
reserveerdheid. Het trekt o.m. de aan
dacht, dat het herstel van de diploma
tieke betrekkingen waartoe Indonesië
officieel bereid is, nog ver van een
praktische verwezenlijking verwijderd
schijnt. Het wordt begrijpelijk geacht,
dat men in Djakarta opziet tegen het
plotseling weer aanwezig zijn van kri
tische Nederlandse vertegenwoordigers.
HONGKONG, 18 aug. (U.P.I.) Vol
gens de „South China Morning Post'
heeft de republiek Indonesia bij reders
te Hongkong voor 1.500.000 pond schuld
Het blad schrijft dat sommige rekenin
gen reeds zes maanden uitstaan.
Gebruikelijk is dat de charterprijs
voor schepen een maand van te voren
wordt voldaan, aldus de Morning Post,
maar de reders durven Indonesische
opdrachten niet te weigeren uit vrees
door de regering-Soekarno op de zwarte
lijst te worden geplaatst..
Honderden woedende Westberlijners,
tandenknarsend in hun machteloosheid,
zagen met bleke gezichten toe. Zij
schreeuwden „Moordenaars!" ïaar de
Vopo's, maar die trokken zich daar
weinig van aan. Nadat de jongen was
gestorven, slingerde een van de Oost
duitse grensbewakers het lijk over zijn
schouder en wandelde ermee weg.
De menigte Westberlijners, die zich
langs de muur had verzameld, werd
inmiddels door de andere Vopo's be
stookt met traangasgranaten. Dat
lieten de Westberlijnse agenten, die
eveneens de jongen niet te hulp kon
den komen, niet op zich zitten. Ook
zjj begonnen een traangasbombarde
ment,. waardoor de Vopo's, die con
stant minder traangasgranaten bij
zich schijnen te hebben dan hun
Westberlijnse collega's, gedwongen
werden zich terug te trekkeft.
Heinrich Albertz, leider van het
Westberlijnse departement van stede
lijke zaken, die bij het incident aan
wezig was, verklaarde gisteravond:
„Ik zal de Senaat van onze stad ver
zoeken onmiddellijk onderhandelingen
te beginnen met de westerse gealli
eerden om aan deze ontoelaatbare toe
stand een einde te maken. De situatie
bij de muur is onhoudbaar geworden
voor allen die de plicht hebben hun
medeburgers, die vluchten en gewond
zijn, te helpen. Opnieuw ervoer ik het
ernstige gewetensconflict, waarvoor de
Westberlijnse politie komt te staan als
stadgenoten voor hun ogen doodbloe
den."
De Westberlijnse politie heeft stren
ge orders niet in de richting van
Öost-Berlijn te schieten om gewonde
vluchtelingen te helpen.
taat van het onderzoek beschouwd.
De verklaring van de verschijnselen
van de Planta-ziekte op deze basis,
dus als allergisch fenomeen, is thans
echter nog niet volledig mogelijk.
Verder onderzoek, in het bijzonder
met de uit m e 18 geïsoleerde stoffen, die
delen en gesynthetiseerde stoffen, die
daarmee overeen moeten komen, wordt
van groot belang geacht voor het ver
krijgen van een inzicht in de ziekte
verschijnselen. Dit onderzoek is thans
nog gaande. In verband hiermee zijn
uitgebreide chemische onderzoekingen
over de samenstelling en fractionering
van m e 18 verricht. Ook dit deel van
het onderzoek is nog niet afgesloten.
Sinds het uitbrengen van het derde
interim-rapport is gevonden, dat de
m e 18. indien het intracutaan bij var
kens wordt ingespoten, een huid
overgevoeligheid bij deze dieren kan
veroorzaken. De huidovergevoeligheid
is van he lfde karakter als de huid
overgevoeligheid bij mensen. Een
verklaring voor de ziekte, die bij men
sen is opgetreden na het eten van de
bewuste margarine, geeft dit feit
echter niet.
Het onderzoek wordt voortgezet,
waarbij vooral aandacht wordt geschon
ken aan de mogelijkheid, dat er een
kruisovergevoeligheid zou bestaan voor
m e 18 en een ander veel voorkomend
allergeen.
N V
r w;),„rr, de Zmiinerknzprnp in Wezep zijn de eerste evacué's aangekomen. De kazernecommandant, de
overste K timmerman was al gauw goede maatjes met de jeugd. Vrijdagmiddag .was hij de meisjes behulp-
zaam bij het touwtje springen.
De rede van Soekarno, die voor zijn
doen gematigd was, bevat altbans
volgens de korte telegrammen van
Angelsaksische persbureaus, die de
Maleise tekst wellicht niet nauwkeu
rig weergeven een verontrustende
passage, namelijk waar Soekarno zijn
toehoorders met het gesloten akkoord
tracht te verzoenen door te verzekeren
dat er slechts sprake is van intern
zelfbeschikkingsrecht. Uit de tekst, die
ook in de perstelegrammen deze op
zichzelf onjuiste en met het verdrag
strijdige verklaring omringt, kan men
opmaken, dat Soekarno wilde betogen,
dat hij alle vertrouwen heeft dat de
Papoea-bevolking voor aansluiting bij
Indonesië zal kiezen en dat er dan van
externe zelfbeschikking geen sprake
is. Een drogreden, want ook dan is
er sprake geweest van extern zelfbe
schikkingsrecht. Het „aankleden van
het verdrag is een bezigheid, die beide
partijen beter kunnen overlaten aan de
Verenigde Naties, die er niet voor
niets als derde partij bij betrokken
zijn.
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 18 aug. De kleine de
pressie, die gisteren dicht langs ons lana
trok, veroorzaakte een slechte augustus
dag met de meeste regen (25 mm) in
Zuid-Limburg. Inmiddels breidt een rug
van hoge druk zich over ons land uit
met opklaringen en een verder afne
mende wind. Het betreft een tijdelijke
verbetering. Een zwak warmtefrontje
zal ons zondag bereiken met tijdelijk
meer bewolking en plaatselijk een wei
nig motregen. Daarna stroomt weer iets
warmere lucht ons land binnen.
Zondag:
Zon: 5.29-19.58; Maan: 22.00-10.02.
Maandag:
Zon: 5.30-19.55; Maan 22.26-11.23.
Zonnige perioden, maar morgen tijde
lijk meer bewolking met een kleine
kans op wat motregen. Zwakke tot ma
tige wind tussen Zuid-West en West. In
de middag 1820 graden, zeewater 17
graden. Vooruitzichten: aanvoer van iets
warmere oceaanlucht, maar nog een te
sterk wisselvallig weertype.