felle betogingen deden denken aan
GELADEN VLAMINGEN MARCHEREN DOOR BRUSSEL
Tienduizenden betogen voor
rechten van het Nederlands
franstaligen houden
TEGEN-DEMONSTRATIE
CHOLERA in
Nw.-Guinea
Twee Amsterdammers uit
voorzorg gevaccineerd
Waarschijnlijk volgen nog
meer inentingen
Verkiezing van Concilie-
commissies uitgesteld
Bisschoppen willen zich
eerst heraden over de
kandidaten van de Curie
Frans-Duitse
motie direct
aangenomen
«SCHOOLSTRIJD" EN „KONINGSKWESTIE"
»Er heeft Waals
bloed gevloeid
in Brussel
goodwill
m MOBISJTEÏt
Reeds 40 mensen
overleden
Eerste zitting binnen een uur geëindigd
f
Veroordeelde
uitgebroken
weer
Het
Ziekenhuispersoneel
heeft darminfectie
W.
HONDSDOLHEID IN AMSTERDAM?
Andere man gewond
hij mislukte poging
Zelfde temperatuur
MAANDAG 15 OKTOBER 1962
16 pagina's
51ste JAARGANG No. 15265
Een foto die boekdelen spreekt.
Een agent, die zijn helm heeft
verloren en fanatiek, zij het
zonder effect, met zijn gummi
knuppel zwaait, wordt door een
woedende demonstrant vgn
achteren besprongen. Men lette
vooral op het gezicht van de
aanvaller.
j Vlamingen hebben gisteren
on"l>enomen aan tweede Mars
P -Brussel die door het Vlaams
Llecomité Brussel en taalgrens
pin 2eorganiseerd ter verdedi-
lanl.y3!? de Slangen der Neder-
f. ge cultuurgemeenschap
België. Met hun ontelbare
p awenvlaggen, hun spandoeken
h" araagborden vol slogans vorm-
Uv;?Z1J ,een bonte maar indruk-
ri vi °Pt°cht, die meer dan
erntP hr i e en die langs de
dp hnifaUl6 jards Van het centrum
u °Mstad volledig doorkruiste,
hoeveel mensen daarin meeliepen
^batten. Zelfs de „vaklui" bleken
de tel te zijn kwijtgeraakt.
Alleen 't beste...
goed
genoeg!
Binnenvering
Schuimrubber
Nieuwe patiënten worden
voorlopig niet opgenomen
Enschede, is okt. in h t r.-k.
Gedisciplineerd
ROME, 15 okt. De eerste
werkdag van het Concilie, zater
dag, is met een verrassing begon
nen. De bijeenkomst van de Va
ders heeft nog geen uur geduurd.
Na de Mis van de Heilige Geest,
waarmee elke vergadering aan
vangt, verzocht de dag-president,
kardinaal Tisserant, de leden over
te gaan tot de stemming voor de
leden der Concilie-commissies,
tien maal zestien personen, uit
him midden. De bisschop van Rijs-
sel, kardinaal Liénart, vroeg toen
het woord voor een motie van
orde. Het kwam hem voor, dat
een onvoorbereide stemming niet
tot resultaten zou leiden en dat
het beter was de verkiezing uit te
stellen tot dinsdag, opdat men in
tussen tijd zou hebben voor on
derling overleg. Kardinaal Frings
van Keulen, mede namens kardi
naal Döpfner van München en
Freising, en kardinaal König van
Wenen sloten zich bij deze motie
aan. Het Concilie betuigde zijn
instemming door applaus. Wij
vernamen, dat ook de Spaanse
bisschoppen tot een zelfde gevolg
trekking waren gekomen. Daarop
verzocht de president maandag de
verlangens en de voorstellen voor
kandidaten aan het secretariaat
kenbaar te maken, waarna de zit
ting werd opgeheven.
De Franse kardinaal Liénart aan
het woord tijdens de zitting van
het Concilie van zaterdag.
HET NIEUWE DAGBLAD
Uitgave van De Maasbode N.V., directeur J. Kuijpers; directeur-hoofdredacteur mr. W. A. M. v. d. Kallen; algemeen redacteur H. Paalvast Kantoren: Rotterdam: Kortenaerstraat 1, tel. 135270, postbus 723, giro 590948; Gouda: Lange Tiendeweg 23, tel. 3600, giroi590947,
Delft: Oude Delft 97, tel. 23441 en 23792, giro 590944; Schiedam: Dam 18, tel. 66152, giro 590943; Vlaardingen: Oosterstraat 14 B, tel. 2539; Dordrecht: Wijnstraat 147, tel. 6121, giro 590946. Abonnementsprijs: 7,80 per kwartaal, 2,65 per maand P
VLAAMSE mars op Brussel
(Van onze Brusselse correspondent)
den ?nEL; 15 okt. - Tienduizen-
in
i l uuii uineiuai e
«nu onm°geliik met juistheid te
Terwijl de Brusselse politie het aantal
betogers in een officieel communique
°ePerkte tot 42.000. had de gendarmerie
nT' volgens een officieuze raming al-
wians, 85.000 gezien. Hunnerzijds kraai-
''u de organisatoren op een achteraf
Sehouden persconferentie triomf met het
Jj'Jfer 200.000 ,Het aantal deelnemers
nu inderdaad meer dan het dub-
e'e van vorig jaar", aldus de woord
voerder van het actiecomité.
Hoe dan ook, in velerlei opzichten
Was deze manifestatie van Vlaams
Zelfbewustzijn en Vlaamse geldings-
T-, ""oei ÖA11UÖ VCiC j.-
•F-n misschien ook wel de demonstratie
biet de meeste incidenten. Op sommi
ge ogenblikken riep zij zelfs hennne-
ringen op aan de meest beroerde da
gen uit de tijd van de koningskwestie
de schoolstrijd, die twee andere
«randende kwesties waarvoor de Bel
gen bij herhaling de straat optrokken,
gisteren vielen er weer enkele
harde klappen. Zij werden uitgelokt
'!n meestal ook geïncasseerd door
Paar honderd Franstalige tegenbetoge.s,
:!e, zich voornamelijk hadden opgc-
.1(1 rond het beursplein, halverwege
"et traject van de mars, en die naar
vanachter de metalen barrières, waar-
lee de zijstraten voor het verkeer wa-
f®!1 afgesloten, de Vlaamse betogers
kogelden met voetzoekers, rotte vruch-
6n en eieren.
Als gevolg van de passiviteit van de
usselse politie konden zij dat een he
ir, h)d lang ongestraft doen. Tot de
u ®hmse betogers het spelletje beu
t rden en vaak hardhandig begonnen
nLrea®eren> hun eigen ordedienst soms
de voet lopend. En tenslotte was
(Advertentie)
hazet fabrieken
ZEVENBERGEN
Ziekenhuis kunnen hier voorlopig geen
FHeuwe patiënten worden opgenomen
ejndat een aantal leden van het^ ver"
P'egend personeel aan een darminfec-
he blijkt te lijden. Het betreft hier een
Voorzorgmaatregel, die waarschijnlqk
au zeer korte duur zal zijn.
een snel en efficiënt ingrijpen van
de gendarmerie die reeds van het
krieken van de dag af present was in
de stad met zevenduizend manschappen
plus een behoorlijk aantal overvalwa
gens en waterkanonnnen noodzake
lijk om de orde te herstellen.
Grotendeels schenen de herrieschop
pers te behoren tot de plaatselijke af
deling van de uiterst linkse Mouvement
Populair Wallon, hoewel de leiding van
deze organisatie eerder had beloofd de
mars der Vlamingen ongestoord te la
ten verlopen. Maar ook de Mouvement
Social Beige, een half-elandestiene en
weinig aanzienlijke groepering van
halve en hele fascisten, die wordt aan
gevoerd door de gewezen SS-er Deb-
baudt, had haar knokploegen uitge
stuurd „om de Brusselaars zowel te
gen de Vlaamse als tegen de Waalse
extremisten te beschermen".
Tot laat in de avond, toen het aller
grootste deel der Vlaamse manifestan
ten alweer rustig huiswaarts was ge
keerd, waren zij bedrijvig in de straten
van de hoofdstad, telkens weer nieuwe
botsingen met politie en rijkswacht ver
oorzakend. Eerst wilden zij, aan de
beurs zelf, een zogenaamde „herstel
betoging" houden, „om de smaad uit
te wissen die Brussel was aangedaan
door de Vlaamse imperialisten". Toen
zij daar waren uiteengedreven, rukten
zij kort voor middernacht op naar de
neutrale zóne aan de Wetstraat, waai
de parlements- en regeringsgebouw-n
zijn gelegen. Maar ook dat werd hun
belet.
Balans van de dag: een twintigtal
gewonden, van wie er twee naar het
ziekenhuis moesten worden overge
bracht; een vijftigtal arrestaties, waar
onder tien wegens illegaal wapenbezit.
Een der ernstig gewonden was een
Waalse tegenbetoger, die op een ge
geven moment een tamelijk gevaarlijk
springtuig tegen de benen kreeg ge
worpen en daardoor heel wat bloed ver-
„h Hetseen een socialistisch volks
vertegenwoordiger uit Namen, die aan
0of(l. va" een groep M.P.W.-mili-
tanten stond, aanleiding gaf tot een
m®SWaar?lgP uitroep:„Er heeft Waals
bloed gevloeid in Brussel, dit is het
einde van België!" zo schreeuwde hij
opgewonden tot de journalisten. J
Minder dramatisch was gisteravond
de commentaar van de regeringskringen
in Brussel die er zich over verheugden
Wh mcide:m!-en per slot van rekening
toch geen al te grote uitbreiding had
den genomen, ook al waren zii klaar
blijkelvjk doelbewust uitgelokt door be
paalde georganiseerde groepen".
Afgezien van die enkele, trouwens
gelokaliseerde relletjes verliep de mars
op Brussel in feite zeer waardig en
gedisciplineerd. Niet zonder reden
mochten de leiders van het Vlaamse
actiecomité zich achteraf verheug n
over het indrukwekkende succes ervan
waarvan de meeste waarnemers uiter
aard verwachten dat het niet zond r
weerslag zal blijven op de politieke evo
lutie van het taalvraagstuk in België
„De eerste mars", aldus de voorzitter
van het Vlaamse actiecomité op zijn
persconferentie van gistemamiddag
„was een verrassing voor iedereen en
een teken aan de wand voor al wie in
België politieke verantwoordelijkheid
draagt. Deze tweede mars is de mo
kerslag op tafel ter intentie van de
twijfelaars en de tegenstanders, die de
Vlaamse eisen op de lange baan willen
schuiven of eraan willen voorbijgaan."
Voorts onderstreepte spreker het in
derdaad belangwekkende feit dat voor
de eerste keer verscheidene niet-katho-
iieke verenigingen waren vertegen
woordigd op de manifestatie, zoals het
Brusselse vrijzinnige studentengenoot
schap „Geen taal, geen vrijheid" en
het Liberaal Vlaams Verbond. „Thans
is het de beurt onder meer aan de
sociale organisaties om in de Vlaamse
strijdgelederen hun plaats in te ne
men", zo zei hij nog.
Tot de na de vastlegging van de taal
grens nog overblijvende eisen van het
Vlaamse actiecomité behoren allereerst
de regeling van de taalverhoudingen in
administratie en onderwijs, de verneder
landsing van het bedrijfsleven in Vlaan
deren, de normalisering van de toestand
in de Brusselse agglomeratie, de decen
tralisatie van 's lands bestuurlijk appa-
raa* en tenslotte de aanpassing van het
aantal parlementszetels aan de werke-
lijk demografische toestand.
Momenteel zijn ruim een half miljoen
Vlamingen niet vertegenwoordigd in het
parlement. „Wij hopen zo besloot de
voorzitter van het actiecomité gisteren
zijn uiteenzetting, „dat dit de laatste
en beslissende mars is geweest. De
politici moeten er nu de conclusies^ uit
halen". Waarbij De Standaard heden
ochtend opmerkt: „Vandaag luisteren
de betogers paar de richtlijnen van een
actie-comité, waarin de gematigden het
beleid bepalen; vandaag is de dialoog
nog mogelijk. Maar wanneer het ver
zoenende akkoord tussen de twee taal
gemeenschappen uitblijft, zal misschien
morgen reeds een wilde vlam uitslaan
en zou ook het federalisme een voorbij
gestreefde formule kunnen zon. De ge
matigden mogen niet langer wachten.
Zij moeten vooral rekening houden met
de wil van het volk. Dat is niet alleen
klaar voor de leiding van de Christelijke
Volkspartij, maar voor alle partijen. Een
derde mars op Brussel zou de Belgische
staat niet overleven"»
HOLLANDIA, 15 okt. ANP De
epidemie, die in het begin van deze
maand is uitgebroken in een aantal dor
pen rond Agats (Zuid-Nieuw-Guinea)
heeft thans reeds aan meer dan veertig
mensen het leven gekost. Het onderzoek
heeft uitgewezen dat de ziekte een be
paalde vorm van cholera is. De eerste
slachtoffers waren zes bewoners van de
kampong Per.
De ziekte heeft zich de laatste dagen
uitgebreid over een groot aantal andere
kampongs in de omgeving van Agats.
Artsen en verpleegsters stellen alles in
het werk om verdere uitbreiding te. voor
komen.
In het besmette gebied zyn geen lan
dingsstrips voor vliegtuigen aanwezig,
zodat alle aanvoer over water dient te
geschieden. De medische teams, die zijn
uitgerukt, ondervinden enorm veel hulp
van de missie.
Wegens de uiterst slechte verbindingen
met het besmette gebied beschikt de
gezondheidsdienst in Hollandia slechts
over summiere gegevens over het ver
loop van de epidemie. Medicijnen en
vaccins zijn in grote hoeveelheden naar
Agats gezonden. De V.N. hebben aan
Indonesië verzocht een voorraad vaccin
tegen cholera naar Nieuw-Guinea over
te brengen. Dit moet volgens de V.N.
worden gezien als een voorzorgsmaat
regel.
Langzaam en waardig trokken de Vlamingen aanvankelijk door de binnenstad
van Brussel. De vechtpartijen kwamen later.
AMSTERDAM, 15 okt. De GO en
GD hebben gisteren hier een 55-jarige
vrouw en een driejarig kind, die beiden
vermoedelijk door dezelfde hond zijn ge
beten, naar het Rijksinstituut voor de
Volksgezondheid te Bilthoven gestuurd
om daar tegen hondsdolheid te woV-
den gevaccineerd. Vandaag zou nog
een jongen uit Amsterdam daar ingeënt
worden. Tevens zou vandaag worden
beslist of vijf jongens die in het Von
delpark door een agressieve hond wer
den gebeten, ook gevaccineerd zullen
worden.
Deze maatregelen zijn genomen in
verband met de mogelijkheid van het
voorkomen van hondsdolheid in de
hoofdstad. De hond die de vrouw en
het kind beet is reeds afgemaakt. Het
staat vrijwel vast, dat dit dier werd
gebeten door de kleine witte hond die
op 26 juli een driejarig jongetje hier
(Van onze Romeinse correspondent)
Toen wij, journalisten, ons zaterdag
morgen omtrent kwart over tien bij de
Bronzen Poort verzamelden voor een
audiëntie bij de Paus, schuilden hon
derden Concilievaders i* paarse toog,
rochet, manteitje en bonnet als
mussen onder de colonnade van
Bernini tegen de regen en wachtten
daar op hun auto's of autobussen. De
zitting, die om negen uur begon, was
dus al voorbij. Een ons bekende bis
schop, die het beter begrepen had in
de regentijd, kwam voorbij met een
zwarte jas over de toog, een slappe
hoed op en een koffertje, waarin de
meer spectaculaire en regengevoelige
episcopale uitrustingstukken zaten.
„Nu al vrij monseigneur", vroegen wij
hem. „Het was een eerste oefening",
zei hij lachend en liet verder, goed
Concilievader, niets los. Van de pers
dienst hoorden wij later hoe het gegaan
was.
Voor degenen, de buitenstaanders,
die allang wisten, dat „de Curie" na
tuurlijk de gehele stemming al pas
klaar voorbereid had en de zaken zo
gespeeld, dat de Concilievaders „als
goede schapen naar de eindelijke stal"
L Curie zouden komen, was dit be
richt sensationeel. Menigeen, die met
de werkelijkheid van schorsing en na/-
der overleg geconfronteerd werd, sprak
van een eoup d'état een overwinning
van de progressieve vleugel. De psy
chologen noemen zoiets „eognitorische
dissonanties". De werkelijkheid is, dat
deze en tal van andere zaken nog open
zijn en dat de Kerkvergadering in haar
geheel haar praktische weg moet
vinden en dit ook wil. Een Concilie
begint met een schone lei. Niemand
heeft conciliaire ervaring en de voor
beelden van Vaticanum I gaan zeer
dikwijls niet Op, omdat het huidige Con
cilie reeds door de aantallen en de
landen van herkomst der Vaders een
totaal verschillend en eigen karakter
heeft.
De vergaderenden hadden na een
aantal schemata, het reglement en
proeven van zuiver technische stern-
methodes, een lijst ontvangen van alle
deelnemers en een aparte ljjst van de
bisschoppen, die eerder deel uitmaak
ten van de voorbereidende studiecom
missies. Aan de ervaring van de::e
laatsten, die mede-auteurs zijn der
schema's van de concilie-onderwerpen,
zullen de conciliaire commissies vcsl
hebben, maar de vaders zijn niet aan
hun namen gebonden.
Het gerucht gaat, dat de door de
Paus benoemde voorzitter van de
theologische commissie, kardinaal
Ottaviani, voor zijn anderen zeg
gen: vooralle commissie(s) een pre
advies dpgesteld zou hebben. Wan
neer dit gerucht in de perswereld
juist zou zijn, gaat het in ieder geval
om een formeel zuiver persoonlijk
advies. Vast staat, dat de Kerkver
gadering geen enkel officieel voor
stel van de zijde van het presidium
of van die der pauselijke ministe
ries is gedaan. Zij is haar eigen weg
gegaan.
De wiize waarop het overleg tot stand
gaat komen tussen dt 2500 a 3000
Concilievaders, tekent zich reeds in
eerste instantie af. Het zijn de 42 lan
delijke of interlandelijke bisschopscon
ferenties, die zich thans beraden, ieder
voor zich en waarschijnlijk deelsgewij-
ze ook al in onderling contact. Naast
de bestaande groeperingen komen er
natuurlijkerwijze ook andere, die van
de .vakgebieden". Het ligt voor de
hand, dat door de Concilievaders-spe
cialisten onder elkaar contact ./ordt
opgenomen op bet vlak bijvoorbeeld
der liturgie, der religieuze orden, op
het. wijde gebied der missies ep .o
verder. Men kan gevoeglijk aanne
men, dat met de definitieve keuze cur
commissies nog enkele zittingen ge
moeid zullen zijn. Want al hebben deze
commissies geen rechten en zijn zij
dienende organen van het Concilie in
zijn plenaire raadsvergaderingen, de
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiimii
zogenaamde „Generale Congregaties",
belangrijk zijn zij wel. Hun taak is de
amendementen, aanwijzingen voor ver
anderingen of aanvullingen, door de
Concilievaders naar voren gebracht,
aan te brengen in de voorgelegde ont-
werp-constituties en decreten. Ook dan
heeft de Generale Congregatie het laat
ste woord, omdat deze de veranderingen
of toevoegingen moet goedkeuren.
Verschillende zaken voorts staan
nog niet vast. Het is met name niet
duidelijk of de keuze der commissie
leden 160 in totaal, waarna de
Paus er nog 80 zal benoemen zal
gaan met een eenvoudige meerder
heid der stemmen of met tweederc-i,
het getal dat voor de aanneming
van constituties en decreten is voor
geschreven. Bij juridische botsingen
en mogelijke tegenspraken in het reg
lement beslist een administratief
tribunaal. Ook het gewicht van het
presidium, dat uit tien kardinalen be
staat, is nog onbekend. Wel bestaat
het vermoeden, dat dit college zich
tot een belangrijk orgaan van het
Concilie zal ontwikkelen. Zo zijn er
nog tal van vragen, die de Genernle
Congregatie in de praktijk zal moeten
oplossen.
Het is een overtrekken van de wer
kelijkheid om van een „overwinning
der progressieven" te spreken, omdat
de stemming uitgesteld werd. De zaak
is een doodgewoon technische, die
iedereen, die met internationale ver
gaderingen te maken had, uit den treil-
re kent. Het enige reële punt is, dat
het Concilie niet gedicteerd Wijkt te
worden, maar zelf beslist. Gisteren
heeft de Paus met het college der vice-
voorzitters, het Concilie-presidium, ver
gaderd.
heeft gebeten, dat op 8 september over
leed. De kleine hond werd, zoals uit
een onderzoek is gebleken, op 28 juli in
het asiel afgemaakt.
Via de radio heeft de GG en Gp
de burgert} van de hoofdstad gisteren
geadviseerd honden uitsluitend aan de
lfin uit te laten. Als gevolg van de
publiciteit over de brief aan de huis
artsen over de mogelijkheid van het
voorkomen van hondsdolheid hebben
zich dit weekeinde zeer veel mensen
die de afgelopen week door een hond
waren gebeten, bij een dokter gemeld.
Op een politiebureau is hier in zuid
een hond, een jonge bokser, opgesloten,
die een achttien jarige jongeman heeft
gebeten. Deze heeft zich onder behande
ling van een huisarts gesteld. De hond,
die het eigendom is van een dame uit
Eindhoven, die zondag hier op bezoek
was zou vandaag door de inspecteur van
de veeartsenij kundige dienst te Haarlem
worden onderzocht.
x (Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 15 okt. Een gevan
gene, die zes jaar moet uitzitten is za
terdagavond uit de strafgevangenis te
Leeuwarden ontsnapt. De man was van
morgen nog niet achterhaald, alhoewel
de Leeuwardense politie onmiddellijk
na het binnenkomen van de melding,
de stadsuitgangen onder bewaking
heeft gesteld. Er is vermoedelijk niet
meer dan twintig minuten verlopen tus
sen het moment van de ontsnapping en
de afgrendeling van de stad.
Indien de uitbreker onmiddellijk er in
is geslaagd met een transportmiddel
de stad uit te komen, kan het zijn dat
hij binnen een half uur op weg was naar
Amsterdam.
De Amsterdamse politie heeft bepaal
de maatregelen getroffen om de man
aan te houden mocht hij inderdaad
een plan willen uitvoeren, waarvan de
politie veronderstelt dat dat met zijn
ontsnapping verband houdt.
Tegelijk met deze ontsnapte inbreker
uit Amsterdam heeft een andere gedG"
tineerde geprobeerd weg te komen. Dat
is evenwel niet gelukt. De man wist
wel uit het venster te springen doch
kwam gewond op de binnenplaats te
recht. Daar werd hij gepakt.
De gevangenen hadden met ijzer
zaagjes de tralies van hun cel door
gezaagd. De andere maakte een goe
de sprong en wist via het dak te ont
komen. Hjj liet zich van het dak zak
ken langs een koord van aan elkaar
geknoopte repen lakens. Hij werd daar
bij ontdekt door het zoontje van een
bewaker, die zijn vader zou afhalen.
Er werd meteen alarm geslagen.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIINlIllllllklIlllinnillHHHIIDII»
Verwachting tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Op de meeste plaatsen droog weer
met veranderlijke bewolking. In de
nacht en ochtend hier en daar mist.
Zwakke tot matige wind, in hoofd
zaak tussen west en noord. Weinig
verandering in temperatuur.
DINSDAG:
Zon: 7.05-17.46. Maan: 19.56-10.37.
DE BILT, 15 okt. Wij blijven in
een hoge drukgebied liggen met rus
tig en op de meeste plaatsen droog,
wier Daarbij krijgt het weer langzaam
een wat zonniger karakfer. De nach
ten worden kouder met in het
land kans op nachtvorst. In
den werd vanmorgen al 5-8 graden vorst
gemeten. In het Middellandse< Zeege
bied blijft het zoemers met maxima vao
20-25 graden.
