PvdA stemt in met
regeringsverklaring
inzake Cuba
Leerplicht en
centrale thema in
Mr. Cals positief tegenover
nieuwe mogelijkheden
Prins opent studenten
sociëteit in Utrecht
tot promoveren
Na pensioen drukker dan ooit
O
kOSRAM
SA
öe Linie exit
ÏSredac«e,
Prof. Vondeling
kritiseert PSP
Venlo's warenhuis
in 4 minuten leeg
Insulaire dromerij
Toto-inzet per
persoon gedaald
Door kolendamp
omgekomen
Nederlandse in
Israël geëerd
Brandiveeroefening:
L&wonsvor
Ing
Studenten verhuren
uan universiteit
UTRecht, 26 okt. Met het df>n-
est het laatste glas in een bier-
Probleem studieduur
kan ingrijpende
herziening vergen
Spoedig rapport over
dopingprobleem
Joden gered tijdens
de oorlog
Bestuurder kipkar
verongelukt
J. J. van den Berg
VRIJDAG 26 OKTOBER 1962
NIEUWE
DAGBLAD
Sp1* u«_
bet
valerda8edities "dikwijls de afiure
an weekbladen aannamen. Toch
enen wij, dat daarnaast toch nog
Afats zou zijn geweest voor een
Wa? ad, als in katholieke kring
minder neiging bestond te be-
ip lgen op lectuur. Bezuinigen dan
,hvee betekenissen: uitsparen van
a?ld en uitsparen van inspanning,
jat het laatste betreft, veronder
stelt wij dat de inspanningen van
c Linie om zo alzijdig mogelijk te
in haar nadeel hebben gewerkt.
At lezen van De Linie v-as een hele
v"u^ve' Voor het aanhouden^van^een
antwoord „wij hebben al een
antwoord van dezelf-
°rde ^let moest '-och eigenlijk
zijn een regionaal blad, een
elk 'ik blad en een weekblad naast
blartar in huis te hebben, naast vak-
ren familiebladen.
t bliikt nipt zo nornut&l zijn»
die hit (enigekatholieke
gemene weekblad op prijs stelden,
hpt n uitzonderingen. Voor hen is
Verii digen van De Linie een groot
v„ ,lles. Maar ook voor katholiek
cderiand, omdat het nu niet meer
zuiJelegenheid heeft, die het ver-
]e„bld heeft te gebruiken, de ge-
Van- id namelijk zijn lectuur te
"eren.
moéten vliegtuigen doorstaan
alvorens ze het certificaat
van luchtwaardigheid krijgen.
Voor heel wat mensen is de veelvoudige
belasting, die de fiscus oplegt,
te zwaar. Voor bepaalde
vormen van levensverzekering bestaat
een fiscale regeling
•waardoor men belastingvoordelen krijgt.
Praat hierover eens
met een levensverzekering-man.
Die weet er alles van.
Hij zal u graag vertellen of ook u
minder belasting zult kunnen betalen
door nu levensverzekering te kopen.
n
zeker
Levensverzekering1
kopen is
zekerheid kopen
edlteij} n Corps officleel in gebru
iedere dikte, elke maat
bouw- en meubelplaat
Mammoetwet
Ontgroening
Studenten-eettafels
Advertentie
(Advertentie)
De Linie gaat de strijd staken.
Tot het eind van december zal
net weekblad nog blijven ver-
ty schijnen. Evenals bij De Nieu-
OtirtA-euw bet geval was, zal het de
hpK aarsav°nd niet overleven. Wij
^nneren 0ns nog levendig het
rste nummer in 1946, dat geladen
Vnrf v.ar! grote plannen en hoopvolle
le~rUltzichten. Er bestond toen al-
ePn egen> ook: 'n katholieke kring,
Hik sterke leeshonger. De geeste-
ja e °ndervoeding van de oorlogs-
gr kreeg haar weerslag in de
gi-A gretigheid, waarmee men
pi naar alle vers-bedrukte pa-
te et scheen aanvankelijk goed
l0v gaan. de oplage was veelhe
id nd. Het duurde niet lang, of er
iicjp.. en crisisverschijnselen aan het
hon'L rneermalen
zvv
Te?
verandering van
gaan, komen en op-
zwo i gaan van medewerkers.
Ten i gen in de politieke lijn".
stPn!!0tte scheen het blad een be-
bPt1 ge journalistieke vorm te heb-
iari gevonden. Vooral In de laatste
bprfi1 iWas d*e zeer respectabel. Een
tppv^ jk signaal bleef: de adver-
al ,«s bleven het blad mijden. En
ovpr ï1 a(lverteerders niet altijd en
nepi V00r honderd procent ratio-
liik économisch, het was wel duide-
Verni Linie voor hen niet een
hrmf.1 'T rnedium was geworden uit
onii van de oplage. En het is de
Van' waarvan het voortbestaan
dopnllk blad afhangt. Zonder vol-
gewerkt 0plage wordt met verbes
lie^Ühbaar hebben te weinig katho-
twn het blad door hun abonne-
Zgp. willen steunen. Men kan hierop
a]sgen. de klam ig koning en heeft
Hipt gelijk, dus het blad voorzag
Zov ln een behoefte. Dat is dan in
hein e een onbetwistbare waar-
inrt2'Jdat een blad abonnementen
'lul ad n'et kan afdwingen en
dp Afhankelijk is van de gunst van
v fezers. Anderzijds moet men
'ati ellen' dat De Linie niet na-
eP„Us geweest in het zoeken naar
dan ,ormule, die de gunst der lezers
t6v beter zou werven, en blijkbaar
Hipf geefs- Het heeft De Linie ook
vie ontbr°ken aan deskundige ad-
h Uit de kring van de katho-
dagbladpcrs. Tenslotte bleken
i^lezers niet te vangen. Zij hadden
hfio^ d geen voldoende be-
'ueite 1
VA -
aan De Linie. Ten dele werd
„.Weekblad verdrongen door de
zat üeke dagbladen, waarvan de
CTQdifiAr, rlilnx/iilo Hp al
dat men slechts gedeeltelijk
IUp 1 UUl. nitll o
]i;it voor ons is dat de natuur-
L^stpv wereld Zijn Velen
I
i., 'cpn een leuk staaltje
is t£l barbaarsheid gevonden. Maar
Mil - VUU1 üllo AO
zaak ter wereld zijn velen
u niet te vinden. Het grapje
hebben al een boek" wordt
derp,.lonk staaltie van c
door
onzin,
ar, "me: net
BAARN, 26 oct. ,,De Nederlandse
regering kan beslist niet anders dan
zich nu in de uren van het grootste
gevaar achter haar machtige bondge
noot Amerika stellen, zoals zij van
daag ondubbelzinnig heeft gedaan".
Dit verklaarde prof. Vondeling, de
fractie-voorzitter van de P.v.d.A. in de
Tweede Kamer, gisteren in een ver
gadering van de Party van de Arbeid
in Baarn.
Ik begrijp de zeeën van twijfel, die
in vrijwel alle kringen hoog zijn opge
rezen: waarom heeft Amerika na de
oorlog niet meer gedaan om de barre
armoede in Cuba te bestrijden: is
oresident Kennedy deze keer beter in-
gelicht over de situaties op Cuba dan
anderhalf jaar geleden, toen de zg
invasie zo'n flop bleek: had hij niet
eerst het oordeel van zijn belangrijke
bondgenoten moeten vragen, enz Zul
ke vragen zijn erg belangrijk. Er is
echter een nog belangrijker vraag: hoe
keren wij met elkaar de aanhoudende
dreiging van het communistische mi
litarisme. Op die vraag past meer dan
één antwoord.
Het eerste antwoord is een vast
beraden eensgezindheid van de de
mocratische bondgenoten. Wat die
hoofdzaak betreft is er geen verschil
tussen het standpunt van de^ rege^-
ring en de oppositie," zo zei prof.
Vondeling.
Heel anders, aldus prof. Vondeling,
liet dit jammer genoeg op een ander
nnnt de hulp aan arme landen. Ook
dat is een uiterst noodzakelijk middel
•ji ctriid tegen de communistische
'"eehthebbers Niet voor niets zoekt
Rusland ta arme landen zoals Cuba
Vaste voet te krijgen De rijke landen
hebben aan de bestrijding van de ar
moede in de wereld nog veel te weinig
aandacht geschonken. Ook de Neder
landse regering blijft op dit punt verre
onder de maat van haar kunnen.
De indruk is gewekt dat er in
de" toekomst meer hulp zal worden
vlrleend Dat zijn echter niet meer
dan woorden. De droeve werkelijk
heid is dat de totale hulp in het
komende jaar lager zal uitvallen. De
iiverige en woordenrijke minister van
Buitenlandse Zaken heeft het opnieuw
afgelegd tegen de zakelijke cateraars
van Financiën.
Gelukkig zitten beide bewindslieden
de volgende week vrijdag samen ach
ter de regeringstafel in de Tweede Ka
mer, als de nota over de hulp aan
arme landen wordt behandeld. Wij zul
len dan zien of minister Zylstra de
woorden van zijn collega Luns kan
wisselen. Het verband met de Cuba-
affaire is veel nauwer dan men van
daag misschien ziet.
Prof. Vondeling heeft ook enige
woorden gewijd aan de verklaring van
de P.S.P. over de affaire-Cuba (Van
deze verklaring maakten wij in ons
blad van gisteren melding evenals van
het standpunt van de P.v.d.A. In de
PSP-verklaring wordt naast de afkeu-
ring van de VS-maatregelen jegens Cu
ba gesteld, dat „door deze eenzijdige
beslissing" van de president der V.S. „het
geluk, ja - wat meer is het voort
bestaan van de mensheid" in de waag
schaal wordt gesteld. „Het partijbe
stuur (van de PSP) doet op allen die
hun invloed in deze kunnen aanwen
den een ernstig beroep om met een
maximum aan inspanning catastrofale
gevolgen te voorkomen en meent dat
met een beroep op het voortbestaan
van de wereld, van de yerenigde Sta
ten van Amerika een directe stopzet
ting van de blokkade om Cuba moet
worden geëist.")
Prof. Vondeling zei gisteren dat deze
verklaring (van de PSP) hem bitter
is tegengevallen.
Wie gedacht zou hebben dat in
de" allereerste plaats afschuw werd
uitgesproken over het maken van
atoomraketbases door Rusland op
Cuba, komt bedrogen uit. Geen
woord daarover. Amerika krijgt van
alles de schuld en Rusland is blijk
baar in de ogen van de PSP zo on
schuldig als een pasgeboren lamme
tje. Ik heb het zelden zo zout gegeten.
De PSP doet op ons volk een be-
oep „van redelijk denken blijk te ge
ven", dat is natuurlijk altijd goed. De
uitkomst van zulk redelijk denken kan,
dunkt mij, moeilijk anders zijn dan
Rusland als de onvermoeibare onrust
stoker te zien, ook nu weer".
Dat de PSP dit niet kan of wil zien
en duidelijk uitspreken is. zo zegt prof-
Vondeling, haast onbegrypelijk. „Het
lijkt er op dat de PSP met slechts
pacifistisch is maar ook neutralistisch.
Het eerste kan ik mij nog voorstellen,
maar neutralisme is een teken dat men
niet kan of durft denken, dan wel geen
en heeft", zo eindigde prof.
ing".
VENLO26 okt. Brandweercom
mandanten uit Helmond, Nijmegen,
Heerlen, Maastricht en andere brand
weerdeskundigen hebben een zeer rea
listische oefening bijgewoond, waarbij
een volop in bedrijf zijnd winkelbedrijf
te Venlo als plaats des onheils fungeer
de. Na het uitstrooien van een flinke
hoeveelheid rookpoeder op het dak van
het gebouw ontstond er een enorme
rookontwikkeling.
De bedrijfsomroepster verzocht in het
Nederlands en het Duits de zaak
met spoed te verlaten wat ook voor
het (niet tevoren op de hoogte gestelde)
personeel gold.
Controleurs, die bij de uitgangen
hadden post gevat, constateerden dat
binnen vier minuten ongeveer 600 be
zoekers en 300 personeelsleden de zaak
verlaten hadden. Opvallend was daar
bij de snelheid, waarmee Duitse klan
ten een goed heenkomen zochten.
De Venlose brandweer verscheen bin
nen twee minuten na het alarm met
volledig materieel op de plaats van de
„brand". Het plan voor deze oefening
was opgesteld in overleg met de hoofd
inspectie voor het brandweerwezen en
de directie van het warenhuis, die zich
vanwege het goede doel het offer ge
troost heeft, dat de zaak voortijdig werd
gesloten en vele klanten op de vlucht
zijn geslagen alvorens af te rekenen.
Er valt nog te reizen
in Nederland. Eergisteren
moest ik even op Schouwen-
Duiveland wezen en dat
werd dan een heel feest.
Trein, bus, boot en weer
bus. Alles bij elkaar nam
het ongeveer vijf uur in be
slag. En op het vaartuig, dat
de verbinding tussen Goes en Kats-
Veerhaven onderhoudt, voelde ik mij
dan ook als een nieuwe Columbus.
Dobberend op de Oosterschelde besefte
ik ineens, dat ik iets ging ontdekken.
Even vermoeid en voldaan als mij'n
grote voorganger destijds moet zijn
geweest arriveerde ik in mijn hotel.
Ik at en begaf mij naar de „conver-
satiezaal", waar overigens niets te
converseren viel, afgezien dan van een
onduidelijke dame bij de tapkast,
die bij mijn binnenkomst echter zon
der dralen naar een tijdschrift greep
om zoal niet mij dan toch de tijd te
doden.
Ieder mens heeft in zijn leven zo
zijn stille uren. Ik had ze gisteren op
Schouwen-Duiveland in die conversa
tiezaal. Starend in mijn glas dacht ik:
„Het is ons goed hier te zijn. Gind
se juffrouw wacht weliswaar op mijn
verscheiden en ik zal haar dan ook
niet te lang ophouden, maar geniet
nu nog even van het ogenblik. Hoor je
hoe verrukkelijk stil het hier is. He
lemaal een net nog niet onbewoond
eiland. Als je goed luistert hoor je
het vredige klotsen van het water, dat
ons grondgebied omzoomt. Eilandbe
woners weten niet hoe gelukkig zij
eigenlijk wel zijn; laten wij hier on
opvallend enige tenten bouwen".
En waarschijnlijk zou ik dat zijn
blijven denken als die dame toen niet
onverhoeds de schallende stem van
de radio-nieuwsdienst had aangezet.
Cuba.
'Tan onze Utrechtse redacteur)
Rehn, v-an het sinds 1900 bestaande
.,i - 0p het janskerkhof naar de
*tra^b?mv aiin de zijde van de Boo jr-
.naaat heeft prins Bernhard, membrum
cum van de Senatus Veterano-
de*U beperkte terrein in de tuin van
bi,r,u°ciëteit, waarvoor eerst nog een
etikfAr aH erfenis van de Duitsers en
hiooi.6 oangrenzende panden gesloopt
worden, maakte het nood-
te de ruimte vooral in de hoogte
tiiet eken- De moderne glazen gevel
Sen Webswaar houten raamomlystin-
\ve waardoor een ietwat warme toon
teof verkregen, ontworpen door archi-
Mtit H- Stadlander uit Nijmegen,
Juo1 sterk af van het in de zg"'
t gendstil opgetrokken oude gebouw
een ?chePPing van A. H. Zinsmeister
rnih„:eerllng van Berlage. Dit is aller-
boii, efin bezwaar, omdat beide ge-
jUwen niet -n één bljk zyn te vangen.
hu» Parterregedeelte beval een rui-
v,aAeLaal voor vierhonderd personen,
öe a carle en met zelfbediening
kaaimiaalt«d gebruikt kan worden, pe
d(,nt„ n ook benut worden voor stu-
Lo A,act;'v'teiten buiten het corps om.
min, 'tUtring is zodanig, dat met de
niopK hinder van het gewoonlijk ru-
geboim s°eiëteitsleven in het andere
er ouw word(. on(jervonden. Verder is
ook i1 Zaaltje voor disputen, waarvoor
p»- ea van de twee verbindingsgan-
februikt kan worden. Bovendien
dergelijke bijeenkomsten meer
RersLnneid ontstaan in het gebouw op
Vt>rU kerkhof na enkele inwendige
joouwingen.
half miljoen gulden. De financiering
werd gevonden in een obligatielening
van vier ton onder de reünisten bij
dragen van de leden tot een bedrag
van een ton, terwijl
ontvangen van het
ministerie van
tot een
ook steun werd
bedrijfsleven. Het
O.K. en W. verleende
Sen
gele22ji.dergelijke bijeenkomsten meer
Ret fP d ontstaan in het gebo
Verh„, nskerkhof na enkele inw
oouwingen.
Eene,t\yee verdiepingen van het
UnivU?" worden verhuurd aan ..d®
matWni ten behoeve van het
feki.S 'ostituut en het elektronisch
houdUntrum. een geheel nieuwe ver-
univi g- tussen studentenorganisatie en
bi ^teh. Een andere merkwaardige
eenderheid is, dat voor deze bouw
de A't 1666 daterende gevel, die op
gehffonumentenlijst stond, werd over-
stm^. naar de overzijde van de
r>o ,en daar een perceel siert,
bon, k°sfen van nieuwbouw en ver-
•vingon bedroegen in totaal ander
subsidie voor keuken en eetzaal.
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 26 okt. - Staatssecre
taris Scholten deelde gisteren in de
ooenbare commissievergadering van de
Ce Kamer bij de bchandelmg van
elft begroting van O., H. en w. mee,
dat de toto weliswaar in omvang groeit,
maar dat de inzet per pe^rsoon per keer
voortdurend gedaald is, van 1,43 in
té whzen in verband met de eerder ge-
houden discussie over de toename van
de goklust.
Naar aanleiding van opmerkingen van
Naar aam zgi mr_ g^olten
dat bif subsidiëring van de sportbonden
ook likening wordt gehouden met de
totogilden die de organisaties ontvan
gen. Een bond, die grote bedragen uit
Ho tntn nntvanet zfll ds3.r zelf by haai
subsidie-aanvrage inhbe?aaldfn°e^be"
ook rekening mee houden. In een
paalde mateg houdt de overheid er an-
derziids rekening mee, dat andere or
ganlsaties geen totogelden ontvangen,
aldus de bewindsman.
Het sportbeleid van mr. Scholten
werd' vrij gunstig beoordeeld, al wa
ren er nog vele wensen op het stuk
van financiering en bouwvolume. De
heer Kleisterlee (KVP) noemde het
maar neel matig, dat er in twee jaar
niet meer dan twee sporthallen zyn
gebouwd.
De staatssecretaris heeft medege
deeld, dat de Gezondheidsraad volgen
de maand gereed zal komen met zijn
rapport over de doping. Op grond daar-
van kan d© Nederlandse Sportfederatie
dan aan het werk gaan. Het doping
probleem zal ook in internationaal over
leg aan de orde komen.
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG, 26 okt. Nu de Mam
moetwet, die verscheidene jaren de on
derwijsdebatten in de Tweede Kamer
beheerst heeft, bij de thans aan de
gang zynde openbare behandeling van
de O. K. en W.-begroting in de on
derwijscommissie geen problemen van
betekenis meer opleverde, is bet com
plex verlaging leeriingenschaal uit
breiding leerplicht vormingsplicht
het centrale thema van de discussies
geworden.
In 1959 heeft een contactcommissie
van de ministeries van O., K. W. en
Sociale Zaken voorgesteld voor alle
leerplichtvrije jeugdigen, die nog geen
18 jaar zijn, een driejarige vormings
phcht van minstens 240 uur per jaar
m te voeren. De regering scheen ech
ter beducht te zijn voor de financiële
consequenties van dit plan. Het desbe
treffende rapport is nog steeds niet of
ficieel gepubliceerd. Staatssecretaris
Janssen heeft nu verklaard, dat de re-
germg toch wel behoefte heeft aan een
gedachtenwisseiing met de Kamer over
dit complex van vraagstukken. De re
gering zal van tevoren haar opvattingen
over deze materie in grote fijnen op
papier zetten.
de viaaTgstukken van het VHMO
Janssen zich kennelijk be-
ter thuis dan b.v. op het terrein van
het nijverheidsonderwijs. De jongste
eindexamenregeling verdedigde hij als
een onvermijdelijk compromis dat ove
rigens nog verduidelijking en verbete-
ring behoeft. Ik ben bepaald niet "e-
7ei r?nftleT fiidefijke regeling, °zo
zei prof. Janssen, maar we verkeren
in een noodsituatie. Op essentiële
punten is de regeling, resultaat van
zeer gecompliceerd overleg, niet te wij
zigen.
De staatssecretaris meende voorts
met cijfers te kunnen illustreren, dat
het eindexamen-rendement (het percen
tage uitgereikte getuigschriften) on
danks de stijging van het aantal on
bevoegd gegeven lessen en de groei
van het aantal leerlingen uit nieuwe
milieus «1e laatste jaren niet verslech
terd is. Een mogelijke daling van het
niveau der examens kwam iu deze cij
fers echter niet tot uitdrukking.
Prof. Janssen sprak met veel na
druk over de betekenis van verbetering
der lerarenopleiding. Hfi acht het de
hoogste tijd dat er een geheel nieuwe
regeling komt.
Mevrouw Van Someren (WD) vroeg
aandacht voor het verschil in de stij
ging van de kosten bij openbaar en bij
zonder onderwijs. De discussie over dit
punt kreeg even een scherp kantje,
toen mevrouw Van Someren het be
grip „samengestelde interest" introdu
ceerde met de opmerking: ,,al zal de
minister daar misschien niet zoveel van
afweten". Mr. Cals: „Ja, ik met mijn
gebrekkige economische kennis. Ik heb
tenslotte alleen maar onderwijsbevoegd
heid economie".
(Advertentie)
duur niet moet worden terugge
deinsd voor ingrijpende herzieningen.
Mr. Cals vroeg zich af of men met
het studium generale wel op de goede
weg is. Het heeft vermoedelijk niet
beantwoord aan de hoge verwachtingen,
omdat het studium generale in een te
los verband met de vakstudie staat.
Een van de agendapunten der ver-
gadering was collectivisatie van de
promotie", een term, waarvan men wel
even schrikt, zo werd in het debat
opgemerkt. We moeten echter niet te
vlug schrikken van iets nieuws, aldus
mr. Cals. De ontwikkeling der weten
schappen leidt tot gezamenlijke pres
taties van een team wetenschapsmen
sen. Ik voel er alles voor dit te erken
nen door de individuele prestatie in
zo'n team te honoreren met de doe'
torstitel, maar het is wel moeilijk de
juiste man te erkennen, zo zei de
minister. Mr. Cals staat ook positief
ten opzichte van promotie op grond van
een serie wetenschappelijke publikaties,
af te sluiten met een slotexaminatie.
Verschillende leden van de Kamer
commissie uitten reserves t.o.v. een
mogelijke verplichting van de studen
ten om op de campus van de nieuwe
technische hogeschool in Twente te wo
nen. De socialistische woordvoerder dr.
Tans, toonde zich beducht, dat er een
type hogeschoolgemeenschap zal ont
staan, waar men juist van af wil. Mr.
Cals wees er op, dat de Kamer t.z.t.
over de eventuele verplichting zelf zal
kunnen beslissen.
DEN HAAG, 26 okt. Een Haagse
huisarts heeft gisteren by een routine
visite aan de familie Van der Tas in
de d'Aumeriestraat de 74-jarige heer
J. W. van der Tas levenloos aange
troffen in zijn stoel en zijn 83-jarixe
echtgenote bewusteloos in bed.
Het echtpaar bleek te zijn bedwelmd
door kolendamp, die werd veroorzaakt
doordat de haard geheel was verstikt
met kolen. De huisarts, die op zjjn
bellen geen gehoor kreeg, opende een
raam en klom naar binnen, waarna hij
de vreselijke ontdekking deed. Hij
waarschuwde onmiddellijk de politie.
De bejaarde vrouw is in ernstige toe
stand naar het ziekenhuis overgebracht.
De Mammoetwet kreeg in het de
bat ook nog even aparte aandacht
en dat niet alleen omdat minister Cals
een Mammoet dacht te horen toen
uit het gedeelte van het Kamerge'
bouw, waar men met de verbouwing
bezig is, het jankende geluid van een
cirkelzaag in de vergadering door
klonk.
De minister zei, diH het tot zijn spijt
wel noodzakelijk zal zfin het overgangs
recht betreffende de Mammoetwet in
zijn geheel aan de Kamer voor te leg'
gen.
Naast het genoemde centrale thema
stond dit keer by de begrotingsbehan
deling vooral het wetenschappelijk on
derwijs in de belangstelling. De minis
ter deelde mee, dat vóór Kerstmis
een wetsontwerp zaJ worden ingediend
betreffende de subsidiëring van de theo
logische faculteiten der bijzondere uni
versiteiten.
N.a.v. een pleidooi van pater Stok
man voor volledige subsidiëring van
de bijzondere universiteit, wees de mi
nister er op, dat juist de omstandig
heid, dat de bijzondere universiteiten
procent van de benodigde gelden zelf
moeten opbrengen, het mogelijk maakt
dat de rijksoverheid deze universitei
ten minder voorschriften geeft. Pater
Stokman reageerde met de opmerking,
dat er ook nu voor dé bijzondere uni
versiteiten reeds belangrijke vrijheids
beperkingen zijn. Anderzijds zijn de bij
zondere instellingen bereid bepaalde
consequenties van volledige subsidi-
erlPg allj onvermijdelijk te aanvaarden
Vry uitvoerig werd gesproken over
de studieduur, waarbjj dr. Lamberts
(PvdA) erop wees, dat de artsen-op
leiding in ons land ongeveer een jaar
meer vergt dan in andere vergelijk
bare landen (gemiddeld negen jaar).
De minister erkende volmondig, dat
oe grote groep van studenten niet op
de universiteit komt om zich voor te
bereiden op een wetenschappelijke
carrière. In een brief aan de univer
siteiten en hogescholen heeft mr.
Cals gesteld, dat bfi de oplossing van
het probleem van de lange studie-
JERUZALEM, 26 okt. De Neder
landse Eelkje de Boer heeft dezer da-
I gen een boom geplant in de „Avenue
of Righteous gentiles" in Jeruzalem,
een laan met bomen geplant door niet-
joden die met gevaar voor eigen leven
in de nazitijd in Europa joden hebben
geholpen of gered.
Eelkje de Boer viel het eerbewijs ten
I deel omdat zij twaalf joden, onder wie
twee kinderen, het leven redde. Als
leidster van een mode-school hand
haafde zij, toen de duitsers order had
den gegeven alle joden van de scho
len te verwijderen, twee joodse meis
jes als leerlingen. Dat was het begin.
Zjj richtte haar eigen huis in als schuil
plaats voor joden. Zij werd daarbij ge-
I holpen door een Nederlandse politie
man die haar van te voren inlichtte
over door de Duitsers beraamde depor
taties. Aldus kon zij herhaaldelijk tij
dig waarschuwen en bij ontvluchting
helpen. Toen zij eens een joods echt
paar naar een schuilplaats bfi de Duitse
grens vergezelde, ontsnapte zij nauwe
lijks aan arrestatie. Later, in 1943,
werd zij toch verraden en naar het
concentratiekamp Ravensbruck overge-
T ,_i bracht, waar zij aan zogenaamde „me-
VENLO, 26 okt. In het ziekenhuis discke proeven" werd onderworpen. Als
te Nijmegen is gisteren aan de ëev°|" enige overleefde zij dit, zij het als
gen van een ongeluk overleden de 59- zwaar invalide. Kort voor het einde
jarige ongehuwde P. Hermsen uit Sie- van de oorigg werd zij dank zij de tus-
bengewald in de Limburgse gemeente senkomst van Graaf Bernadotte vrijge-
Bergen. H. bestuurde bij het ongeval laten,
een met paard bespannen kipkar. Ter
wijl hij in de kipkar stond, schoot deze
plotseling omhoog, omdat hij blijkbaar
vergeten bad de sluitbalk te bevestigen.
H. werd tegen het wegdek geslagen en
bleef met zware verwondingen aan het
hoofd en met inwendige kneuzingen lig
gen totdat voorbijgangers hem opmerk
ten.
De kwestie van de ontgroeningsmoei-
fijkheden werd nog eens aangesneden
door dr. Tilanus (CHU) die om een
fors ingrijpen vroeg. Mr. Cals lichtte
andermaal zijn standpunt toe: de ont
groening heeft positieve waarde, fnits
ze op de juiste wijze geschiedt. De
bew.ndsman noemde het een bijzonder
verschijnsel, dat de rectores magnifici
duidelijk hebben doen uitkomen, dat
het de taak van de universitaire in
stanties is, normen te stellen en zo
nodig sancties te nemen. In dit ver
band wees hij ook op de verklaring
van de Leidse senaat, die gesteld heeft,
dat als de richtlijnen inzake de ont
groening niet worden nageleefd, de se
naat de betrekkingen met het Leids
Studenten corps zal verbreken.
Ik wil verder de studenten de kans
geven zelf maatregelen te nemen. Ik
vertrouw Uan, dat verder ingrijpen
van de overheid niet nodig zal zyn
aldus de bewindsman.
Veel was er in de commissie-verga
dering te doen over de aangekondigde
afschaffing van de subsidiëring der stu
dentenmaaitijden. De minister stelt
daar tegenover subsidiëring van de in
vesteringskosten van de algemene men-
sae voor 100 procent en var. de vere-
mgings-eettafeis voor 50 procent.
Dit lokte o.a. kritiek uit van dr. Ad
hering (KVP). De universiteit beveelt
de stodent aan lid te worden van de
verenigingen; maar ais dat dan zo goed
Voor hem is, is het niet juist die vereni
gingen uit hun contributies 50 procent
van de eettafels te laten betalen.
Ook andere Kamerleden toonden de
behoefte over de studentenmaaifijden
met de minister diepgaand van genach
ten te wisselen. Mr. Cals zei nogal
ontstemd, dat hij zich herhaaldelijk be-
reic. had verklaard met de onderwijs
commissie hierover te spreken, maar
dat hij geen uitnodiging voor een ge
sprek had ontvangen, riet zal nu wel
spoedig tot een nadere gedachtenwis
seiing Komen.
Dr. Albering wees er op, dat ver
hoging van ne prijs der maaitijden
voor de studenten vrij zwaar telt:
„5 x 0,10 is een glas bier, dat moet
u als Limburger toch aanspreken"
,Dat is inderdaad een belangrijk argu
ment", antwoordde mr. Cals.
AMSTERDAM. 26 okt. De 86-jarige
koordirigent Willem Hespe heeft de zie
kenverpleging aan de Prinsengracht,
waar Ifij drie weken geleden moest
worden opgenomen, verlaten. Hij zal nog
enige tijd rust moeten nemen.
Advertentie)
Een OLVEB verzekering uw levensbelang.
fficieel is de heer Jozef J.
van den Berg uit het
Drentse plaatsje Rolde ge
pensioneerd ambtenaar van
het ministerie van Defensie, maar
in werkelijkheid heeft deze 66-
jarige het nog drukker dan ooit
tevoren. De heer Van den Berg
is deze week in het nieuws ge
komen toen hij de hoofdprijs aa
zesduizend gulden in ontvangst
kon nemen voor zijn bijdrage aan
de Tijksideeënbus. Hij heeft na
melijk een methode ontdekt voor
het vogelvrij houden van de (mi
litaire) vliegvelden in ons land
en dat was het Rijk wel het een
en ander waard. Want het ge
beurde vrij regelmatig, dat er
aanvaringen plaats hadden tus
sen bijvoorbeeld meeuwen en
de kostbare vliegtuigen.
Mevrouw Van den Berg vindt
het eigenlijk wel leuk, dat haar
man nu officieel erkenning krijgt
voor zijn al jaren lang gepropa
geerde methode, maar aan de
andere kant vindt ze het geen
prettige gedachte, dat haar man
nu elke dag er op uit moet en
dat terwijl zij nu beiden van het
pensioen zouden kunnen genie
ten. Maar ze gunt haar echtge
note zijn succes voor het volle
pond. Want hij heeft er hard
voor moeten werken, voor dat men zijn methode heeft willen aanvaarden.
Voor de methodeVan den Berg bestaat thans een zeer grote belang
stelling. In het binnenland hebben verscheidene militaire vliegvelden
kennis genomen van deze methode en ook in het buitenland heeft men wel
interesse voor het systeem. Dinsdag zat de heer Van den Berg bijvoorbeeld
alweer in Leeuwarden en woensdag reisde hij van Leeuwarden alweer
naar Ypenburg waar eveneens veel belangstelling bestaat voor zijn theo
rieën. In buitenlandse bladen kwam zijn naam ook in het nieuws en
af en toe komen buitenlandse experts naar Nederland om met de heer
Van den Berg van gedachten te wisselen.
De heer Van den Berg heeft een uitgebreide kennis van het natuur
leven en vooral van de vogels in hun doen en laten. Hij heeft dat niet
geleerd uit de schoolboeken maar uit de vraktijk. Vader Van den Herg
was namelijk jachtopziener en zoonlief heeft de voetsporen van zijn vaaer
gedrukt. Eerst in Egmond-Binnen, waar de heer Van den Berg clsoo/.
zijn vrouw zijn geboren, en later in de Drentse plaatsen Borger en Rolae.
Hy heeft heel wat jaren door de natuur gezworven en van deze tij
dateert eigenlijk ook zijn plan. Na de Tweede Wereldoorlog ging de h?e
Van den Berg in militaire dïents. Eens zag hij een televisie-uitzending
over het beveiligen van startbanen en toen kwam hij op het idee zy
plan vaste vorm te geven. Hij kreeg al vrij snel waardering t)oor Z]
methode, omdat in de praktijk bleek, dat het werkte. De chef luchtmacni-
staf te Leeuwarden heeft de proef op de som willen nemen, tiij g i
toestemming tot het plaatsen van een aantal geprepareerde meeu
Deze dieren plaatste de heer Van den Berg langs de startbaan. De wee
toonden in hun houding angst en ontzetting alsof zij ieder ogenoii
verschrikkelijks verwachten. Met opengesperde bekken en de me y
gespreid waarschuwden zij als het ware hun soortgenoten. Het l
Leeuwarden was „meeuwvrij". Later bleek dat bepaalde s00^f de
niet op de angstige houding van de meeuwen reageerden, maa
heer Van den Berg voor het schieten van andere vogels
kreeg heeft hij ook deze vogels kunnen verjagen. andere
Toch bestaat er nogal verschil van mening oyer deze vauna-
theorieën. Dr. J. D. H. Hardenberg, die bioloog by de directie
beheer van het ministerie van landbouw is en ornithologisch ad^i'iseur i n i
de Luchtmachtstaf, is het niet met de methode-Van de". f 9h( ii.„ns uitla-
hem zouden lang niet alle vogels te verjagen zV\^^b^Mik zUn
tingen van de heer Van den Berg moet het wel dege j oru,aar£jeliilc
met zijn methode alle vogels te verjagen. Hij gelooft o praktijk
in zijn systeem en hij staat op het standpunt, dat 'fij d aem.akkeliik
bewezen heeft ook. Alleen scholeksters schunen zich met gemat: eujn
"Alleen scholeksters schijnen ------ --■- „rt.fn4 v,
te laten verjagen, maar volgens de kapitein van de LuchtmachtstajA^.
de Jong zijn scholeksters op een vliegbasis een ornithologische zeiazaam
heid. Hij schat het aantal meeuwen m ons land op driekwart miljoen en
het aantal scholeksters op slechts enkele honderden
