A Igemeen bestu ur
directeuren te benoemen
Softenon-proces in
Luik begonnen
Moeder doodde misvormde
baby uit medelijden
Avontuur voor de Deense kust
Natte en koude verjaardag
in reddingsloep van Rana
Genotmiddelen
Eigenzinnig en strijdbaar
De Bom
kOSRAM
r%
AVRO-CONFLICT BEËINDIGD
Mr. W. Hoekstra, burgemeester van
HaskerlancL waarn. voorzitter
AbsenteKamer
leden niet weer
op kandidatenlijst
Tekort leerling;-
verpleegsters
loopt nu terug
Kees Timmer
HET NIEUWE dagblad
MAANDAG 5 NOVEMBER 1962
PAGINA 5
<fi
<f
,v°!
hef
v°anfbct
lampen
The Birds", nieuwe
Hitchcock-film
In de sloepen
Brabantse KVP-ers:
Prinses Margriet bij
de Hoofdstad-Operette
o
aat
Dier
oiet
Het moderamen van de genera-
Synode van de Nederland-
ho»fmSe Her"°rmde Kerk heeft de
den rPredikant een brief gezon-
kritielT3^1111 fhet rePliceert op de
er W -f staatssecretaris Calmey-
van hi ^oefend °P het geschrift
bevL-cn .moderamen over de atoom-
paS™ng' ?at gesobrift was van
Wii7on aard en wenste de weg te
dpr„P aan de gewetens, zegt het mo-
dat !Ten nu' Het is niet te hopen
ra)0 ®Ze_,v,erwljzing naar de pasto-
om hof bed°eld is als een reden
te nên nl de argumentatie niet al
taric V nemen. De staatssecre-
van oo6n niet aheen, mag ook
dacht»,? pastoraal geschrift een ge-
hien gan? verlangen, waarvan
gumenf 3u.lstheid aan redelijke ar-
v kan toetsen.
Per-='JSv-re.wetenskwesties uiteraard
slott» -ln dden z'n. dat ieder ten
senrip m elSen geweten ziin beslis-
deliiirpnorrn vindt. Vóór die uitein-
hien o nersoonliike beslissing zal
ren r nadenken en met ande
ren r,Ve ^^en d.w.z. argumente-
den'k»egenen, die na ernstig na-
Verwpv atoombom als onzedelijk
te hpt j verdienen respect, al wa
den f0ree omdat zij gesteund schij-
htieimf tY^rden door teksten uit het
ditip estament en door de tra
ben pJn de Oude Kerk. Men vindt
der r>? r katholieken, meer nog on-
koon v?i Het is ietwat goed-
domine schelden on halfzachte
Ve w»e{k bet aan de preventie-
atoomK g van de Amerikaanse
dat 7i, waPening te danken hebben
knopt i no® n'et onder de Russische
heb' pr!e,ven e9 aldus nog de vrijheid
ken kwesties als deze te bespre-
Wei L? weten deze dominees ook
orndat uar dat overtuigt hen niet,
heiijJï "et doel de middelen niet
te dan'v w'ben hun vrijheid niet
ze]f j hebben aan een in zich-
gen 7?^i'k wapen. Men kan te-
een j e®n overtuiging ook niet
bjke nni r'n£ stellen van de zede
hen p hdergang, waarmede miljoe-
dheigd11 hjj^oenen westerlingen be
de com zu"®n worden, als eenmaal
k>sbrpȕr?Un'st'scbe terreur over hen
die 7iput- Zeker, er zijn pacifisten,
Van mav rozige voorstellingen
hiet hen en ons mateloos irriteren
kracht!™61 over de zedelijke
toon I e bet christendom zal ten
eenmfofn sPreiden, zodra het maar
dom? Vr0nderdrukt is. Het christen-
deliikiw,061 men geen verantwoor-
ehristpp voelen voor de miljoenen
delijkp ifn' d'e dan boven hun ze
den-' wuackten beproefd gaan wor-
over a men de beschikbare lectuur
'n Ooft f:rreur in Rusland, in China,
iezen? "itsland maar liever niet
te aTit kan men, niet ten onrech-
genstanri°°rden aan de absolute te-
ning ti frs van de atoombewape-
thigén 0 zad ben echter niet over-
Penino-' Wan.t zij achten deze bewa-
de atop^fPd'g- En bovendien zien zij
gang ornoorlog als de totale onder-
taihpen°ter ramP dan aHe andere
aan af'Jdet moderamen schrijft
hioggij® hoofdlegerpredikant, na de
Verdea- e'd van een rechtvaardige
kend- lg'hgsoorlog te hebben er-
Scbrift' aar de vraag waar het ge-
die «ver gaat is, of daarvoor ook
hhikt delen mogen worden ge-
zo\veidie tot gevolg hebbiert, "dat
grond aanvaller als verdediger te
W0M.e gaan en het leven op aarde
Vernietigd."
hin<7 Zlin ook katholieken van me-
lijk U .atoombewapening onzede-
hleem' t, enigszins over het pro-
rninst eft nagedacht, moet op zijn
zich h°P bet punt hebben gestaan,
om rjj1J hen aan te sluiten. Daar-
te resnnt men niet alleen hun mening
hei,! ^Pecteren, maar hun aanwezig-
dhrenri verwelkomen als voort-
denk» Prikkel tot hernieuwd na-
een a- Het gaat immers niet om
akijd tensbeslissing voor eens en
®eWet maar om een voortdurend
de Or.^ns°nderzoek in een veranderen-
be^ Fete situatie. Tot nu toe heb-
de fu°c, do Pausen noch de leiden-
absoium gen de atoombewapening
°hgeci veroordeeld. Maar van een
^oinip usuleerde goedkeuring is zo
bun sPrake, dat de marge tussen
Soluu'tSOm-s.>miss en" en bet ,,ab-
Sfhal -n00it;" van anderen maar heel
geooripS'»jDe. voorwaarden voor de
Slhe^pf, beid van een verdedi-
tethed °g zbn reeds streng: de
k\vaaile ma8 niet erger zijn dan de
gerhp,,eP, het terroriseren van de bur-
°or king is b.v. ongeoorloofd,
bij .ue atoomoorlog komt daar nog
Pep a de uitwerking van het wa-
hep J, de hand gehouden moet kun-
°f pa °rden, zodat zij beperkt blijft,
b'etip-p noe? beperkt, tot het te ver-
dit mX? militaire object. Betekent
Worcj at' dat ernstig getwijfeld moet
beid v aan de zedelijke geoorloofd-
de J!" het gebruik van althans
depkpfardere bommen? Wat dan te
terrepf van de strategische ,,de-
Wjj c afschrikwapen waar
evepwi bestaande precaire machts-
Êp °ht aan te danken hebben?
Ook dar.wij toch wel blij mee zijn?
bZoblpf katholieken staan hier niet
h'at 00s tegenover.
atoomffrliik hoopt iedereen dat de
Wop-j wapens nooit gebruikt zullen
Zelfde ?Haar is hopen hier wel het-
dat rials verwachten? Bekend is,
perkte Russische conventionele
)Vest
veel groter is dan die van
en, zodat bij een eventueel
het evenwicht inderdaad
ah a L evenwicnt inaeraaaa
y'?r\vafv,ftoornwapens moet worden
Wil - Alleen van de tactische?
Zep 1 Westen niet zijn aangewe-
slratem k" ®ebruik van de zware
c°hvenr wapens, dan zal het zijn
rep. j-ri'abele sterkte moeten opvoe-
vap ls de logische consequentie
v®rpe Ze. gewetensbezwaren. In zo-
deram Z1ln wij het met het mo-
Ze copv f.ens- Versterking van on-
ei<3stiirTniXIOnele bewapening zal ar-
vap 0 kosten en enige procenten
jeWeten 9ati°nale inkomen. Wat zijn
drukt ."sbezwaren waard, uitge-
in Procenten?
(Advertentie)
De drie heren die volgens ingewijden het meest in aanmerking komen om de directeursfuncties van de AVRO te ver
vullen. Van links naar rechts: 11. de Wolf, S. van der Zee en J. C. Bongenaar.
N
ffote T,ERDAM, 5 nov. - Wegens het
e'dena>ICCes van Jean Genet's ,,De
Weed» toneelgroep Centrum een
Vep serie van deze voorstelling ge-
n0v»2.uvrddag 16 tot en met zondag
ter, mber in het Hypokriterion Thea-
(Van onze radio- en tv.-redactie)
HILVERSUM, 5 nov. Het alge
meen bestuur van de AVRO heeft
zaterdagmiddag besloten drie directeu
ren met een gedelegeerde (uit het
bestuur) te benoemen. Deze drie direc
teuren zullen geen zitting hebben in
het bestuur van de omroepvereniging
maar wel in dat van NRU en NTS.
Als waarnemend-voorzitter van de
AVRO is benoemd mr. W. Hoekstra,
burgemeester van Haskerland, een
gemeente in Friesland.
Met deze beslissing van het algemeen
bestuur is er een definitief einde ge
komen aan het AVRO-conflict, dat
veertien dagen geleden na een weinig
taktische manoeuvre van ex-voorzitter
jhr. Roëll in alle hevigheid losbarstte.
Zoals bekend werd vrijdagavond 19
oktober het voorstel van de waar
nemend directeur, de heer H. de Wolf
(drie directeuren), door het dagelijks
bestuur getorpedeerd. Het direct ge
volg hiervan was, dat vrijwel de gehele
televisie-sectie van de AVRO Siebe
van der Zee was de eerste zjjn
ontslag aanvroeg. Eerst door het vrij
willig vertrek van voorzitter Röell
kwam er een kentering in het conflict.
Het eerst zo stugge dagelijks bestuur
bleek plotseling bereid om alsnog de
heer De Wolf en de drie hoofden van
dienst te horen over hun standpunt ten
aanzien van de directeursopvolging.
Vrijdagavond heeft dit viertal de ge
legenheid gekregen zijn standpunt toe
te lichten. Uit het communiqué, dat
na afloop werd uitgegeven bleek duide
lijk, daf het dagelijks bestuur overstag
zou gaan. De stemverhouding in het
algemeen bestuur slechts een lid
was tegen het driehoofdig directo
rium toont wel aan, dat het dage
lijks bestuur, dat met twaalf consuls
het algemeen bestuur vormt, een
reuzezwaai heeft gemaakt. In het
bijzonder de AVRO-secretaris, mr.
Wassenbergh, die nu tegen alle ver
wachting vóór stemde. Vorige week
verklaarde hij nog: ,,Er moet één
directeur komen, want drie directeuren
kunnen niet samenwerken. De andere
omroepen hebben toch ook maar één
directeur."
Het voorstel, dat nu met zo'n over
grote meerderheid door het algemeen
bestuur is aanvaard, is niet het voor
stel „De Wolf" c.s., maar dat van
de penningmeester, de heer Timmer,
die sinds 1928 lid is van het bestuur.
Hij was de enige, die veertien dagen
geleden de moed had om in de ver
gadering van het dagelijks bestuur
tegen het voorstel van jhr. Röell te
stemmen, wat hem bijna zijn functie
kostte. Uitgaande van het standpunt
van de waarnemend directeur De Wolf,
diende hij vier dagen later een voor
stel in, dat de benoeming van drie
directeuren inhield. In tegenstelling tot
de heer De Wolf vond h(j het echter
niet nodig, dat de directeuren ook deel
uit zouden maken van het dagelijks
bestuur. Wei stelde hjj evenals de
waarnemend directeur als voor
waarde, dat deze directeuren zitting
zouden krijgen in de besturen van
NRU en NTS. Zaterdagmiddag zei de
heer Timmer ons hierover: „Ik vind
het niet juist, dat de directeuren tevens
lid van het bestuur zijn, het is vol
doende, dat zij als toehoorder de ver
gaderingen kunnen bijwonen en even
tueel advies kunnen uitbrengen. Ik ben
veertig jaar rentmeester bij een Gro
ningse familie en daar opgefokt met
het idee, dat een directeur geen com
missaris kan zjjn." De heer Timmer
achtte het niet uitgesloten, dat de
benodigde statutenwijziging nog een
klein half jaar op zich zal laten wacn-
ten.
De waarnemend directeur De Wolf
en de drie hoofden van dienst: J. C.
Bongenaar (administratie), J. M. van
Overvest (radio) en Siebe van der Zee
(televisie) zijn zeer tevreden over de
beslissing van bet algemeen bestuur
Zij znn er vast van overtuigd, dat hun
toelichting in liet algemeen bestuur en
vooral in het dagelijks
doorslag heeft gegeven.
bestuur, de
In de reuze-
HOLLYWOOD, nov. De film
„The Birds", die Alfred Hitchcock als
onafhankelijk producent heeft vervaar
digd in de studio's van Universal Inter
national zal door deze maatschappij in
roulatie worden gebracht. Het is lange
tijd onzeker geweest, wie de film zou
lanceren, maar onderhandelingen tus
sen Milton R. Rackmil, president van
Universal en Hitchcock hebben er toe
geleid, dat „The Birds" en nog enkele
andere films van de „master of sus
pense" door Universal zullen worden
uitgebracht.
„The Birds", waarin Rod Taylor en
Jessica Tandy de voornaamste rollen
spelen, is Hitchcock's eerste film na
„Psycho". De film is gebaseerd op een
novelle van Daphne Du Maurier, waar
in deze het angstwekkende verhaal ver
telt van de vogels, die een aanval doen
op de mensheid.
zwaai die het dagelijks bestuur na zjjn
eerste beslissing heeft gemaakt, zien
zij geen aanleiding om geen vertrou
wen meer in dit orgaan te hebben.
Alhoewel nu toch wel duidelijk is ge
worden, dat de meeste leden jhr.
Röell steeds blindelings hebben ge
volgd.
Siebe van der Zee zei ons: „Wjj
hebben gevraagd of het directorium
zo snel mogelijk kan worden be
noemd, desnoods tjjdelijk tot de
statuten zijn veranderd. Ik denk wei,
dat ik directeur zal worden. Zou er
onverhoopt toef) een ander worden
benoemd, dan is het duidelijk, dat
er voor mij geen plaats meer is,
want die ander zou dan mijn werk
moeten gaan doen."
Minder tevreden was de vice-voor-
zitter, de heer E. de Jong. Hij voelt
zich gepasseerd, omdat het algemeen
bestuur niet hem, maar mr. Hoekstra
als waarnemend voorzitter heeft aan
gewezen. Over het algemeen vond men
het ook wel pijnlijk voor hem, „maar",
zo zei een van de bestuursleden, „de
heer De Jong zit al veertig jaar in
het bestuur, en misschien is dat wel
de reden, dat men hem niet gekozen
heeft".
Wie de nieuwe voorzitter van de
AVRO zal worden is nog niet bekend.
Men acht het echter niet uitgesloten,
dat mr. Hoekstra dat zal worden.
(Van onze speciale verslaggever)
LUIK, 5 nov. Een jury van twaalf
Luikse burgers van onbesproken ge
drag deels door het Openbaar Mi
nisterie en deels door de verdedigers
geselecteerd uit een door loting aan
gewezen groep van veertig kandidaat-
juryleden maakt vandaag In het pa
leis van justitie alhier een begin met
de behandeling van een van de meest
geruchtmakende processen van deze
tijd, bekend als de zaak van de „Softe-
no.;-baby."
De moeder van deze baby, een 24-
jarige vrouw uit de Luikse voorstad
Rocourt, verschijnt als hoofdverdach
te voor het zgn. Assisenhof, het enige
rechtscollege in België, waarbij de
jury-rechtspraak wordt toegepast,
verdacht van moord met voorbedach
ten rade. Volgens de dagvaarding
heeft deze vrouw met behulp van
haar 33-jarige huisarts en met mede
weten en steun van haar echtgenoot,
haar moeder en haar zuster, de op
22 mei geboren baby ernstig mis
vormd, waarschijnlijk wegens de tij
dens de zwangerschap ingenomen
,,Softenon"-slaaptabletten enkele
dagen later van het leven beroofd.
Zij zou daartoe slaappillen, ver
mengd met honing en melk, aan haar
baby te drinken hebben gegeven. De
baby, een dochtertje, bleek de dag
daarna te zijn overleden.
De behandelende geneesheer uit het
ziekenhuis, waar de moeder tevoren
was verpleegd, kwam het overlijden
van het misvormde kindje verdacht
voor, omdat de grootmoeder van het
ongelukkige schepseltje zich kort na de
geboorte tot hem gewend had met het
verzoek om de baby niet te laten leven.
Deze geneesheer wees dit verzoek
radicaal van de hand. Later zou zij de
huisarts van haar dochter hebben be
naderd. Volgens de ten laste legging
zou deze arts wel op het verzoek zijn
ingegaan en enkele voor de baby do
delijke slaappillen hebben voorgeschre
ven met het bovenomschreven trieste
gevolg.
De ziekenhuis-arts bracht de zaak
aan het rollen. Hij lichtte de justitie
in met als resultaat: de arrestatie
van de jonge vrouw, haar man, haar
zuster, haar moeder en haar huis
arts.
Toen dit drama bekend werd, ont
stond in Luik maar ook buiten deze
stad een ware volksbeweging. Honder-
De vijf naar Hoek van Holland gebrachte opvarenden van de „Rana" gefotografeerd aan boord van de reddingboot Jan
Leis met in hun midden de jonge echtgenote van de stuurman, die meegevaren was om haar man te begroeten.
HOEK VAN HOLLAND, 5 nov. -
Voor vijf van de negen bemannings
leden van de Groninger kustvaarder
Rana, die vrijdag zonk voor de Deen
se kust, was zaterdagavond om zes
uur het avontuur achter de rug. Om
die tijd meerde de reddingboot van
Hoek van Holland, de Jan Leis, in de
Berghaven af en konden familieleden
de vermoeide, maar overigens zeer
opgewekte zeelui begroeten, na een
avontuur dat goed is afgelopen als men
daaronder verstaat, dat het geen men
senlevens heeft gekost. Bijzonder jam
mer is het intussen voor eigenaar-ge
zagvoerder Jan Klugkist uit Groningen
dat zijn nog betrekkelijk nieuwe kust
vaarder van 499 ton, mèt de lading
graan, verloren is gegaan.
Dat graan heeft het hem eigenljjk
gedaan, zo kan men opmaken uit het
verhaal van stuurman H. L. Schippers
uit Amersfoort (21), die bjj de vqf
man was die in de Hoek aankwamen.
De Rana was met dit graan van Bos
ton aan de Engelse oostkust onderweg
naar Oslo. De reis begon al niet te
goed want het was bar weer, zodat de
Rana vijf dagen lang voor anker
moest gaan in de Humberbaai om be
ter weer af te wachten. In die tijd
werd het schip al als vermist opgege
ven, omdat de rederij geen bericht van
deze vertraging kreeg.
Korte tijd later, donderdagmorgen,
werd de toestand aan boord ernstig:
het schip begon slagzij te maken.
Men dacht eerst aan het schuiven
van de lading, maar al spoedig werd
duidelijk dat het schip water maak
te. Pompen hielp niet veel want het
graan zoog het water op. Het lek
zat kennelijk aan stuurboord, want
langzaam maar zeker begon de Rana
steeds meer slagzjj naar stuurboord
te maken.
Men was inmiddels onder de Deense
kust gekomen en kapitein Klugkist wil
de proberen de haven van Skagen te
bereiken of desnoods het langzaam
zinkende schip op het strand te zetten.
Men moest deze pogingen echter on-
geven omdat de vrij ruwe zee en de
wind het koersen naar de kust niet
mogelijk maakten. Er kwam over stuur
boord van het schip zoveel water over
dat het gevaar bestond dat de luiken
het zouden begeven en het schip vol
zou lopen. Daarom draaide men maar
weer naar zee.
Vrijdagmorgen tegen elf uur werd
de situatie gevaarlijk en de kapitein
besloot de sloepen in gereedheid te la
ten brengen. Men was toen 25 mijl uit
de kust. Toen werden ook de eerste
noodseinen uitgezonden. Tegen half
twee ging men in de sloepen: stuur
man Schipper met de tweede werktuig
kundige II. Lalkens uit Appingedam
(20), de matrozen B. J. M. Huyer uit
Den Haag (18) en H. A. J. Volman
mt Arnhem (18) en de lichtmatroos J.
.?'at "it Beerta (1?) in de sloep aan
"jzijde, de kapitein met de eerste
werktuigkundige, de kok en een derde
matroos in de sloep aan loefzijde.
De sloep onder commando van stuur
man Schippers heeft veertig minuten
moeten vechten om onder het achter
schip van de Rana weg te komen. Kort
daarna werd het vijftal opgemerkt
door een Deens vliegtuig dat de Oost-
,"ananenboot John Brinckmann
(5000 ton dw) naar hen toe loodste.
Even zag het er nog slecht uit voor
stuurman Schippers. Hij gleed van de
touwladder af, toen lijj aan boord wilde
klimmen en viel half in de sloep terug,
maar matroos Volman wist hem te
pakken te krijgen en veilig aan boord
van het bananenschip te brengen.
Men trachtte vandaar nog contact
te krijgen met de kapitein, die aan
vankelijk met alle anderen aan boord
van de logger Grimsby 700 was ge
gaan maar later opnieuw aan boord
klorr van de Rana in de hoop nog
iets te kunnen redden een poging
die overigens vergeefs was. De John
Brinckmann kreeg al spoedig, omdat
er meer en kléinere schepen, die
makkelijker konden manoeuvreren
ter plaatse waren gekomen, verlof
de reis te vervolgen en men verloor
ieder contact met de overigen.
Omdat de route van het Oostduitse
schip, dat op weg is naar Afrika, vrij
dicht langs Hoek van Holland liep.
werd besloten dat de vijf geredden bij
de Maasboei voor de ingang van de
Nieuwe Waterweg zouden worden over
genomen door de reddingboot Jan Leis.
De kapitein en de drie andere beman
ningsleden zijn in Denemaiken aan
land gezet om de reis naar Groningen
per trein te maken. Of er een mogelijk
heid bestaat de Rana alsnog te lichten,
is nog niet bekend.
Vooral matroos Huyer zal tot in leng
te van dagen dit avontuur onthouden.
Toen het vijftal, dat zaterdag in de
Hoek aankwam, er in geslaagd was
de achtersteven van de Rana te kla
ren en men do riemen liet rusten in
afwachting van een schip, herinnerae
hij zich plotseling dat hij jarig was,
iets wat hem bij alle emoties van ue
voorgaande uren totaal was ontscho
ten. In de sloep, koud en nat tot op
het gebeente, hebben de vijf man Huy-
ers achttiende verjaardag „gevierd".
Zaterdagavond, warm en behouden
thuis, dacht Huyer het nog maar eens
dunnetjes over te doenj
den Luikenaars en ruim vierduizend
leden van het Humanistisch Verbond in
België ondertekenden een petitie, waar
in de vrijlating van de vijf verdachten
gevraagd werd. De Luikse justitie wil
ligde dit verzoek niet in. Slechts de
echtgenoot eu de zus van de hoofdver
dachte werden na een kort voorarrest
op vrije voeten gesteld. De overige
drie verdachten hieven in arrest.
De „Softenon"-zaak houdt vele Bel
gen sindsdien bezig. In de pers is een
grote discussie ontstaan over de vraag
of de moeder haar misvormde baby al
dan niet uit medelijden mocht doden.
Leiders van het Humanistisch Verbond
beantwoordden deze vraag bevestigend:
vele anderen, met name zij, die de chris
telijke beginselen zijn toegedaan, kwalifi
ceerden de daad van de Luikse moe
der als een ernstig misdrijf en ver
oordeelden de moord-uit-medelijden.
Gezien deze nasleep bestaat voor de
behandeling van „de Softenon-zaak",
door het Assisenhof, grote belangstel
ling. Verwacht wordt, dat het proces
minstens vijf dagen zal duren. Buiten
de hoofdverdachte, beschuldigd van
moord met voorbedachten rade, en de
overige van medeplichtigheid aan moord
beschuldigde vier verdachten, zullen een
veertigtal getuigen worden gehoord. Veel
tijd zullen ook de pleidooien van de ver
dedigers in beslag nemen, daar de ver
dachten door zeven advocaten worden
bijgestaan.
(Van onze correspondent)
TILBURG, 5 nov. In een spoed
vergadering van een aantal KVP-afde-
lingen in de kring Tilburg zal van
avond in Breda aandacht worden be
steed aan het ->bsenteïsme in het par
lement. Over dit verschijnsel maakt
men zich, met de Tweede Kamerver
kiezingen in zicht, in de betrokken af
delingen ernstig ongerust. Die onge
rustheid is nu zover gestegen, dat al
wordt voorgesteld KVP-Kamerleden
die de afgelopen jaren bij herhaling
parlementsvergaderingen hebben ver-
zuimd, niet opnieuw verkiesbaar te
stellen. Ook wordt vanavond het sa
menstellen van de groslijst aan de or
de gesteld waar dit de (onvoldoende
geachte) vertegenwoordiging in het par
lement door Brabanders beteft.
AMSTERDAM, 5 nov. Prinses
Margriet heeft hier zaterdagavond in
gezelschap van een tiental vrienden en
vriendinnen in de „Kleine Komedie"
een voorstelling bijgewoond van „In
einer kleinen Konditorei", door de
„Hoofdstadoperette". Het bezoek van
de koninklijke gaste was niet aange
kondigd en voor directeur Meyer Ha
mel was de verrassing daarom bijzon
der groot toen hq in de pauze hoorde
dat prinses Margriet in de uitverkochte
zaal was.
In een onbewaakt ogen
blik heb ik de pocket-uit
gave van William Shirer's
„The rise and the fall of
the Third Reich", een pil
van ruim 1500 bladzijden,
gekocht. Het is géén werkje
om in één avond ademloos
uit te lezen en ik neem het
dus zorgvuldig gedoseerd tot mij. Ik
ben inmiddels gevorderd tot bij de
„Anschluss", een spannende episode die
niet weinig bij heeft gedragen tot „the
rise".
Enfin, de heer Schussnig, destijds
oondskanselier van Oostenrijk, werd
op Berchtesgaden, zo riant gelegen
op de Obersalzberg, ontboden om de
gerezen moeilijkheden met Hitier te
bespreken. Aan de grens tussen bei
de landen stond de heer Franz von
Papen hem glimlachend op te wach
ten om hem onder meer te vertellen,
dat de Führer, gelet op de verschijn
selen van de laatste dagen „in guter
Laune" verkeerde. Nu bleek dat
echter bij nader inzien toch niet he
lemaal waar te wezen. Toen de heer
Schussnig in het „Arendsnest" arri
veerde werd hij getroffen door de
fraaie, omringende natuur. En hij
maakte dus Hitier dienaaneaande een
compliment. Maar de Führer zei:
„Komaan, Herr ReicKskanzk-r, we
zijn hier niet bjj elkaar gekomen om
over het mooie uitzicht te praten."
Gaandeweg de gedachtenwisseling
riep hij trouwens op een gegeven mo-
ment generaal Jodl geen ontoepas
selijke naam tegen de achtergrond van
het bergachtige, Beierse landschap
binnen om een grimmig gezicht te
trekken.
Maar het meest intrigerende van
het verhaal vind ik dit. De heer
Schussnig was kettingroker- Hitier
stond dus niet toe dat Herr Reichs-
kanzler rookte. Sterker nog, Herr
Reichskanzler róókte ook niet tijdens
het onderhoud. Hij ging zich verbij
tend ten onder. En hij stak pas een
sigaretje op. nadat de Führer zich
had geëxcuseerd om een hapje te
gaan eten; waarschijnlijk rauwe andij
vie met geraspte koolraap.
Deze kleine details maken mij het
lezen van „The rise and the fall of
the Third Reich" tot een exquise ge
noegen. Zij zetten mij ook aan tot
denken. Zo heb ik een hele nacht wak
ker gelegen met het bepeinzen van
de vraag hoe het met de wereld ver
gaan zou zijn als ooit enig staatshoofd
geprobeerd zou hebben Winston Chur
chill af te houden van het roken van
een sigaar.
UTRECHT, 5 nov. In het jaarver
slag van de federatie van Nederland
se verenigingen die de belangen van
de verpleging en de verpiegenden be
hartigen, wordt meegedeeld, dat het
tekort aan leerlingverplegenden terug
loopt. Het aantal verpiegenden dat een
leidinggevende functie ambieert is ech
ter nog onvoldoende: juist onder de
leidinggevenden is een sterk verloop.
De federatie heeft zaterdag in
Utrecht haar jaarvergadering gehou
den. De voorzitster, zuster W.
S. Hörchner, zei in haar openingsrede,
dat de saiarisverbetering nu in grote
lijnen is bereikt. Volgens haar kan
men nu niet meer spreken van een
over de hele linie onderbetaald beroep;
de vergoeding voor de onregelmatige
uren en de financiële studiehulp laat
echter nog wel wat te wensen over.
Zij meent verder, dat er nog veel te
weinig mogelijkheden zijn voor de vor
ming van een goed kader.
(Advertentie)
DE OLVEH voor uw levensverzekering.
De Rotterdamse schilder
Kees Timmer heeft voor
zijn schilderij Dierenpark
(„Jachtluipaard") de
Wedgwoodprijs 1962 gekregen.
Oitbetckent dat hij vierduizend
gulden rijker geworden. De
prijs is hem vrijdagmiddag bij
de opening van een tentoonstel
ling van een selectie van inzen
dingen in het Museum Fodor te
Amsterdam uitgereikt. De jury
bestond uit: J. Altink, Jan van
Heel, dr. H. L. Jaffé, prof. Frans
Hols en drs. Hans RedekerDat
is dan dat. Maar wat ver
schuilt zich allemaal achter zo'n
bericht? Het is niet gemakkelijk
met Kees Timmer hierover te
praten. Wie met hem in gesprek
komt moet er maar op rekenen,
dat hij de wind niet al te ge
makkelijk meekrijgt. Men verslijt
zijn opmerkingen eerst voor cy
nisme en bitterheid. Zou men
met hem „meepraten" om dat nu
eenmaal prijswinnaars, volgens
de gangbare opvatting van velen
een pluim op de hoed krijgen'
verdiend of niet, dan zou men
binnen de kortste keren op de
keien staan. Timmer is meer dan
wars van alle show, geliktheid
en flauwe kul. Hij negeert de
mensen, die menen dat een beel
dend kunstenaar recht heeft op
een aparte behandeling, maar van de andere kant verdedigt hij het recht
zichzelf te zijn. En hij doet dat op een nuchtere manier zoals hij ook als
denker nuchter is en conclusies en consequenties aanvaardt. Hij heeft in
vrijheid leren denken.
„Sommigen menen dat ik (omdat zij me vaak niet kunnen volgen) de
maa.tscna.ppij, zoals die nu is, ben uitgegooid; zij vergissen zich, ik heb me
eruit gedacht. Dat is een lange weg en de ervaringskennis daarbij is on
eindig veel belangrijker dan wat er aan wetmatigheden en leerstellingen al
te lang ons is ingepompt. Dit weet ik wel heel zeker: de maatschappij is
enerzijds je beschermengel, anderzijds je doodsengel". Wij praten over die
maatschappij. Hij zoekt bedachtzaam naar zijn formulering, met een enkel
gebaar deze onderstrepend. Hij is altijd eigenzinnig geweest, maar dan op
bewuste manier, en niemand beter dan hijzelf weet wat voor moeilijk
heden hij zich daarmee op de hals heeft gehaald. Maar het heeft zijn
strijdbaarheid niet geblust. Hij heeft zichzelf aanvaard zoals hij is en van
wat hij persoonlijk kan gebruiken uit de vele mogelijkheden, die het leven
in zich. besloten houdt, neemt hij wat binnen zijn bereik ligt. „Velen zien
hun eigen mogelijkheden niet", zegt hij, „en daarom nemen zij zovele
kleuren aan, maar nooit hun eigen kleur". Als leraar aan de koninklijke
academie in Den Haag (kop- en figuurstudie) weet hij wat die opmerking
betreft heel goed waarover hij praat.
Wij zouden nier nog veel meer kunnen vertellen over de denkbeelden,
die deze eerlijke ronde Rotterdammer bezig houden. Maar zelf ziet hij een
kennismaking via zijn werk als de beste kans op een beter begrip. Het is
bekend dat Kees Timmer het dier en zijn wereld op een aparte wijze
benadert, verbeeldt en vertaalt om te komen tot een heel eigen kunst, met
een onmiskenbaar eigen gezicht. In 1950 maakte hij, dank zij het Prins
Bernhardfonds, een reis van enkele maanden door Afrika, waar hij o.a.
het enorme Krugerpark-reservaat bezocht. Wie even kan moet beslist naar
zijn bekroonde schilderij in Museum Fodor gaan kijken. De mens Kees
Timmer schildert het dier; „de harteloosheid van onze tijd ontmoet 'jjien
ook in de wereld van het dier, maar de mens heeft de natuur afgeschaft.
Wat in zo'n Krugerpark gebeurt is consequenter dan wat er in onze maat
schappij gebeurt. Door naar de dieren te kijken kan men echter beter
inzicht in de samenleving krijgen. Zo vecht een leider van een groep
bavianen tot het laatste als het om zijn kudde gaat". Hij kijkt me aan, een
beetje spottend en tegelijk ook een beetje toegeeflijk alsof hij wil zeVV^n-
het valt je toch nog wel mee, is het niet? En dan tot slot: „Als kunstschilder
zit je in een lekke boot. Maar natuurlijk heb ik wensen, zo zou ik wel eens
mijn eigen werk op de muur willen schilderen, maar dan ook zoals ik het
zelf helmaal wil."
