Televisie-
Nota inzake de reclame-T.Y.
D
reda™OP EERSTE NET ZEKER
GEEN RECLAME
In
van
N.T.S.
prognose
kosten te laag geraamd
CONCESSIONARIS NOG
NIET AANGEWEZEN
zijn
PANTALONS
10
Peek&Cloppenburg
K.A.B. schort oordeel op
over nieuw loon-systeem
NVVstreven naar wegneming
van gebleken bezwaren
Groepen ambtenaren hebben
nog salaris achterstand
Gematigd stakingsrecht
onderwerp van studie
Merkwaardig fenomeen
K*
\Geen sprake van
moordende
concurrentie
i£öe&ma
pngensmarkt
Radio Vaticana
Koningin bezoekt
reactorcentrum
8.85
ARKA-CONGRES IN NIJMEGEN
75
VAKCENTRALES OVER LOONPOLITIEK:
het nieuwe dagblad
DINSDAG 13 NOVEMBER 1962
PAGINA 5
Pilkington-rapport
Kleurentelevisie
elke woensdag
Parmantig vestje
UT OP HET DEUH>C"MT'
Bezitsvorming
Dr. J. Klein Swormink
ved!!:
Of
e memorie van antwoord op
het voorlopig verslag over de
nota Scholten-Veldkamp inza-
v he reclame-televisie is thans
nnt o?en' Deze keer is het een
dpr ^Ch°'ten-Gijzels. De eerste on
betekende is nu het meest aan
hertiW?°rrï" ^"en de^e 's de M.v.A. een
ar» en versteviging van oude
gumenten, maar er zijn ook nieu-
argumenten en nieuwe voorstel-
t dle erop gericht zijn de in de
oorc 6r gerezen bezwaren tegen de
Hpt- .lijke nota weg te nemen.
diiirY-? uit het voorlopig verslag al
den h geworden, dat de denkbeel-
de r^8r regering de instemming van
zonaeerderheid van de Kamer niet
crpti61? hehalen. Zouden de staatsse-
het v,nssen z'ch beperkt hebben tot
sucr treven van een l°uter debat-
dank '.imen zou hun kansen, on-
dp7oSHT sPitsvondigheid waarmede
stelri V.-A- ongetwijfeld is opge-
ZU di' g,?rin£ moeten achten. Maken
J uie kansen groter door hun nieu-
zii v?°rstellen? Het eerste nadeel, dat
Waa» u® berokkend hebben, is
tfg^^ohijnhjk tijdnood. Want om-
ICavJ ze nieuwe voorstellen zal de
*amercommissie
nog wel iets te
vtagp r
taris debben en als de staatssecre
den daarop nog moeten antwoor-
haré ifl^nt dit uitstel van de open-
Hen „handeling. En de verkiezin-
gen naderen.
bestaat higj.jjj
visien~V dat het tweede tele-
homt ,dat volgend jaar gereed
■^et voornaamste nieuwe voorstel
t hii
t, d
N.T- Zal worden verdeeld tussen
nóg .omroepverenigingen en
Pr® niet aangewezen commerciële
houdi rnrnamaatschappij in de ver-
In de eer,derde tegen tweederden
vo0r ,nota was het hele tweede net
stemp TC°mmerciële gegadigde be-
We)-e Intussen had de N.T.S. doen
hjk t ln staaI le zÜn reeds onmiddel-
te Vpn zenduren op het tweede net
hieen orgen en elk jaar vier uur
Uren j°dat in 1969 het aantal zend-
N.T rt'g zou zijn. Welnu, de
op hrijgt onmiddellijk tien uur
(Vervol), van pagina 1)
De staatssecretarissen zijn het niet
eens met het NTS-standpunt, dat de
oprichting en instandhouding van het
tweede net uit het kijkgeld kan wor
den gefinancierd. Aangezien zij tegen
een verhoging van het kijkgeld zjjn,
moet, volgens hen, het geld voor het
tweede programma grotendeels uit an
der- bronnen worden gehaald. Naar
hun mening biedt de opbrengst uit re
clame hiervoor de enige reele moge-
'^Bif'de memorie van antwoord is als
bijlage de prognose gevoegd, die de
NTS vorig jaar op verzoek van mr.
Scholten heeft gemaakt. Uit deze prog-
l9gg et tweede net aangeboden en in nose blijkt, dat de hnanciering^van
besehaJïf aanwezig wordt geacht stelt zich1 voor®om de eerste twee jaar
^eeft j en over dertig zenduren. g^ts tien uur op het tweede net uit
r°ebv<De .N T-S- en hebben de om- te zenden en de d 1
t, eremgingen dan nog te klagen? de zendtijd steeds
nJet klinkt in schijn allemaal heel I breiden totdat in 1969 ovei eic
ten in totaal zestig uur per week zal
worden verzorgd.
De bewindslieden laten van deze prog
nose niet veel heel. Punt voor punt
Uren Alleen zal de N.T.S. die tien
gen veel moeilijker kunnen verzor-
digde neer de commerciële gegV v„
op rip hetzelfde moment bezig is worden de kostenramingen doorgelicht,
lep-pp beschikbare talenten beslag te Na ieder punt luidt ue conclusie dat
den j' Want het was niet zonder re- de NTS er met haar raming uaast
nitv.' dat de NTS een geleidelijke °f liever gezegd te laag zit. Kr is
v&idingvan het aangaf uren had U?en rekemng_ gehouden rnet^de^reg^
"""rgectofb VUi. C*~" T I nale uizendingen en de schooltelevisie
Vah b u zwaar ls g
zWaa,n
hleer» uai- "ciuc menuet i«ti mmg va.ii ue - - -
Zenn ls dan toekomstmuziek. Drie (zenderhuur, inningskosten en gebruis
1. ."JGTc ptvnoGonrlarttorhinHinppn) en dfi bere-
en met onverwachte schommelingen in
Z\vaa'J*°nistige aard. Een groter be- het loon en prijsniveau. De kostenra-
r ls, dat de derde zender niet ming van de NOEMA en de PTT
keiü^s zijn voor een klein land rij- straalzehderVerbinto
ZwV" Veel Het allergrootste be-I kening van het gemiddelde uurbedrag
t-aari~ IJ j voor directe programmakosten deugen
hef wel, dat er mm of meer defim- ww direct^ nPenSh?t niet eens met dc
vv.1 Wom. 4. i j r j niet. Ook is men net mei eens mei uc
hlercTwdt vastgelegd, dat de com- voorgestelde uitbreiding van zendtpd.
een df programmamaatschappi] )BÖ de ingebruikneming van het twee-
heemrrde van de zendtijd in beslag de net mag de eis worden gesteld,
ZendtI-*0 K.R-O. heeft nu vier uur dat het tweede programma de kijkers
Wa W in de week, volgens het nieu- een reële keuzemogelijkheid geeft
lijk p?rstel worden het er zes. Verge- Volgens de staatssecretarissen is die
zeppd't eens met de ^wintie uren alleen aanwezig als beide zenders ge-
p hdtijd ~r' „„„„„IS in I lijktijdig een programma van gelijke
l^huni dlCt u cornmer?le!e„ I duur uitzenden. Voor de overgangspe-
beoot-ri Taa PPd,zou krijgen en rj0de zou dat een minium aantal van
Voik_eel dan of het katholieke twintig uur per week moeten zijn.
voldo een derde van de kijkers, Kortom de NTS geeft een rooskleurige
Hoedde aan zijn trekken komt. voorstelling van zaken, die niet in
Se n de K.R.O. met deze schaar-
Uitep bdtijd, welke meerdere dagen
actni1,. St, nog adequaat reageren op
Softp iten als bijvoorbeeld het
ronchnon-proces? 1° dit licht is het
Van ergerlijk, dat ten behoeve
\vien aeh commerciële gegadigde,
düce begonnen is om het intro-
en ,ren van reclame in de televisie
Veru'e Se^n andere mening heeft te
acht°ndigen dan dat hij zich in staat
bekg ?n aantrekkelijk programma te
vriih gen> met een beroep op de
Voorid van meningsuiting wordt be-
ke boven levensbeschouwelij-
Advertentie)
dê .groapen, die reeds eerder door
de ^Wijzing van veertig procent van
drutvdtijd aan de N.T.S. in hu
kpo^ngsmogelijkheden waren
I'ikh discussies over de toepasse-
ero van vrije meningsuiting was
verd f.ewezen> dat de overheid bij de
beppJjHg van de nu eenmaal niet on-
obje r e zendtijd moest uitgaan van
geid e en voor aüe gegadigden
k0th®nde maatstaven. De M.v.A.
SpnH dIer°P met een even verras
3lc nnlBnllArifl forrnMnrnrnrYinnf
biaa'i
cflrt mei ctn cv til vcüM.o-
Gel?. als onthullend tegenargument,
fpaa, e. maatstaven? Dat is hele-
deri niet nodig, als een der gegadig-
tipg.gean aanspraak maakt op belas-
öe r zi^n geld meebrengt en
°Pbrdtiid kosteloos, d.w.z. uit de
Vyji engsten van reclame, weet te
tot ff1' Nietwaar, eisen voor toelating
t°ch Publieke zendtijd stelt men
°bs s}ecbts inzoverre die zendtijd
aldYt. ^0SI? De overheid beheert
be^ s "et cultuurbrengend of cultuur-
Be+Vend medium van de televisie.
kern argument is onthullend. De
ripg ,Van de zaak is, dat de rege-
sienet zendtijd op het tweede televi-
te 1 gevuld wilde zien zonder over
SeidoanJ0t verhoging van de kijk-
eb ri roewijzing aan de N.T.S.
licht "Omroepverenigingen zou al-
^IjkHcuS n duur tot verhoging der
bp p? n moeten leiden. Men weet
ep .meteen hoeveel kans de N.T.S.
Lua omroepverenigingen in '69 ma-
geliii;pueen derde net, dat zij onmo-
^onin ,nen verzorgen zonder ver-
kpn g der kijkgelden: evenveel
dep aIs °P verhoging der kijkgel-
'l anno 1962.
steintUiSen zat 1° bet nieuwe voor-
aat aan de N.T.S. een derde
overeenstemming is met de werkelijk
heid. Om dit aan te tonen hebben de
bewindslieden zelf enige prognoses ge
maakt, die moeten bewijzen, dat de
NTS zelfs bij een verhoging van het
kijkgeld tot veertig gulden per jaar
niet in staat is het volledige twteede
programma te verzorgen zonder dat
er steeds een tekort ontstaat. „Sleclns
een tweede programma van tien uur
zou voorlopig wei uit het thans geheven
kijkgeld kunnen worden bekostigd".
In de memorie van antwoord wordt
uitvoerig ingegaan op het voor en te
gen van reclame. De staatssecretaris
sen wijzen op Ue betekenis van Ue re
clame voor Ue economische ontwikke
ling van ons ianU. Zij belichten niet al
leen Ue gunstige aspecten van Ue recla
me, maar besteUen ook aanUacht aan
Ue seliaUelijke consequenties Uie, zo vin-
Uen zfj, met moeten worUen tegenge
gaan <ioor Ue reclame te bestrijden,
maar Uoor opvoeding en het zo nodig
geven van aanvullende informaties.
„Als reclame in het algemeen uit eco
nomisch oogpunt posiueve betekenis
heelt dan moet dat naar de mening
van de bewindslieden a fortiori gelden
voor de meest indringende en meest
effectieve vorm daarvan: reclame via
de televisie".
Erkend wordt, dat ook de televisie
reclame in de eerste plaats mogelijk
is voor de grotere ondernemingen. DU
betekent echter niet dat de kleine onder
neming er bezwaar tegjn behoeft le
hebben of er schade van zal ondervin
den. Bedacht moet worden, dat ook on
der de reeds in gebruik zijnde media
er zijn, die het kleine bedryf zich niet
kan veroorloven, maar waaraan het
ook veelal geen behoefte heeft. Mr.
Scholten en urs. Gfjzels vestigen er te
vens de aandacht op, aat het technisch
mogelijk is op iedere straalzender een
zeiistandige uitzending te verzorgen.
Dit betekent, dat over Nedeiand ver
spreid tegelfjkertfjd dertien versc-nilien-
ae programma's gegeven kunnen wor
den. hierdoor kan worden bereikt, dat
het midden- en kieinbearijt, dat vaak
slechts een regionaal debiet heeft, re
clameboodschappen tegen aanzienlijk la
gere prijs kan uitzenden. Bovendien zul
ien de kleine ondernemingen ook in col
lectief verband reclame via de televisie
gaan brengen.
Naar aanleiding van een opmerking
in het voorlopig verslag, dat reclame
televisie in de meeste Europese lan
den verboden is zeggen de bewinds
lieden, dat er negen landen in het
vrije West-Europa zijn waar geregeld
reclame via televisie wordt uitgezon
den en dat in vrije landen buiten Eu
ropa reclame practisch overal is toe
gelaten". Wil het Nederlandse be
drijfsleven in eigen land even krach
tig staan ais het bedrijfsleven elders
dan dient het onder meer over de
zelfde reclamemiddelen te beschikk-m.
De bewindslieden delen niet de vrees
van Kamerleden, die menen, dat de
reclame-televisie tot schade van Neder
landse ondernemingen vooral door bui
tenlandse kapitaalkrachtige onderne
mingen zal worden gebruikt. Zeker zal
ook voor buitenlandse ondernemingen de
mogelijkheid om in Nederland televisi-
sie-reclame te maken moeten worden
opengesteld. Het wordt echter niet
aannemelijk geacht, dat het buitenland
een overwegende plaats in de tv-recla-
me zou gaan innemen. De staatssecre
tarissen menen echter wel, dat er een
zekere invloed van de Duitse t.v.-recla-
me op de afzet van Nederlandse pro-
dukten bestaat. Een neutralisatie door
reclame van Nederlandse onderne
mingen in de buitenlandse program
ma's valt bijna niet te realiseren.
(Advertentie)
Het betoog van de bewindslieden over
het Verdrag van Rome beslaat enige.
kolommen in de memorie van antwoord.
Zij merken op, dat ook reclame-mede
delingen vallen onder artikel tien van
dit verdrag. „Het is duidelijk, dat bij
de beoordeling van de aanvragen van
nieuwe gegadigden naast die van de
bestaande concessionarissen het aller
eerste richtsnoer voor de overheid be
hoort te zijn: nauwlettend er voor te
waken, dat het recht van vrije menings
uiting niet zonder voldoende grond
wordt beperkt. Dat nu zou inderdaad
gebeuren indien met voorbijgaan van
redelijke aanspraken van serieus te
achten gegadigden in een geval dat de
technische mogelijkheden voor zendtijd
uitbreiding aanwezig zijn, de overheid
uitsluitend machtiging zou geven aan
hen, die reeds in het bezit zijn van een
zendvergunning of met die groep iden
tiek zijn. Hêt toelaten van een nieuwe
consessionaris is een uitvloeisel van het
beginsel van vrije meningsuiting. Beide
beginselen zijn een wezenlijk element
van onze democratie."
De suggestie in het voorlopig ver
slag. dat het uitzenden van reclame
boodschappen in strijd zou zijn met
de geestelijke volksgezondheid, achten
de staatssecretarissen onaanvaard
baar. De dagbladreclames, de adver
tentiebladen en de reclamefilms in de
bioscopen vindt men niet onverenig
baar met de geestelijke volksgezond
heid, zo luidt hun redenering. De be
windslieden merken verder op, dat
de invoering van reclame-televisie en
in het bijzonder commerciële televisie
het peil van de programma's niet zal
verlagen. Zij noemen dit denkbeeld
een onderschatting van het Neder
landse publiek en de preventieve wer
king van de voorwaarden, waaraan
de concessionaris moet voldoen. Met
nadruk stellen mr. Scholten en drs.
Gijzels, dat er nog geen gegadigde
is aangewezen als concessionaris. Ook
zeggen zjj niets te voelen voor een
proefconcessie.
Van een moordende concurrentie tus
sen de NTS en de commerciële ex
ploitant met als inzet artistieke me
dewerkers zal volgens de bewinds
lieden geen sprake zijn, „omdat het ta
lent in ons land niet zo benauwend
klein is, als wel wordt voorgesteld" en
er bovendien overleg gepleegd zal wor
den.
Ondanks het Pilkington-rapport, dat
beslist niet alleen in Engeland veel
stof heeft doen opwaaiep, blijven de
beide staatssecretarissen geporteerd voor
het Engelse systeem. „Het is een uiter
mate leerzaam rapport,, maar bij het
lezen ervan moet men in het oog houden,
dat de situatie in Engeland op het ge
bied van radio en televisie wezenlijk
iets anders is als bjj ons. Ook ten aan
zien van de pers bestaan er grote ver
schillen. Het Pilkington-rapport bevat in
feite geen kritiek op de commerciële
televisie als zodanig, maar wel op de
wijze waarop het systeem heeft gewerkt."
De bewindslieden hebben een voorkeur
voor een gemitigeerd Engels systeem,
dat elementen van het Beierse svsteem
bevat. Over het peil van de Engelse
programma's wordt opgemerkt, dat de
reacties op 't Pilkington-rapport wel dui
delijk gemaakt hebben, dat het oordeel
van de commissie van verschillende zij
den wordt bestreden. „Elk televisie-pro
gramma kan zwakke momenten heb
ben. Het hangt ervan af of men zijn
oordeel daarop baseert of op het gehele
programma. In de nota is van dit laat
ste standpunt uitgegaan."
De invoering van kleurentelevisie, zo
wordt verder gezegd, kan op financiële
gronden niet binnenkort worden ver
wacht. Niet alleen is de zendappara
tuur zeer kostbaar, maar ook ligt de
prijs van de ontvangsttoestellen nog erg
hoog (vier maal zwartwit beeld). Ten
zij zich plotseling nieuwe technische ont
wikkelingen voordoen, die de produk-
tiekosten drukken, zal de invoering van
kleurentelevisie de eerste jaren niet
plaats hebben.
De afwerking is even
mooi als de pasvorm en...
de plooi blijft erin.
Smalle pijpen zonder
omslag. In de nieuwste
grijze tint.
Speciaal verlaagde
Je M, prijs
leeftijd 6 jaar
met kleine stijging per maat
b.Y. 10 jaar 13
Verschillende bladen hebben Radio
Vaticana verweien zich te direct over
personen uit te laten. 1 erecht, dunst
ons. Wij zullen het radiostation niet
verdedigen. Wij hebben er tenslotte
niets mee te maken. Het is een ge
zelschap paters wier gezag daarin be
staat dat niemand bet waarschijn
lijk acht dat zij in die omgeving slor
dig met de orthodoxie zullen om
springen. Voor de rest zijn hun reac
ties op het dagelijks gebeuren voor
eigen particuliere rekening. Zij zijn
geen orgaan van de Kerk, evenmin
als wij.
Het voortdurend misverstand dat
het station voor officieel verslijt, komt
voort uit de naam. Waarom heeft het
station geen meisjesnaam, zoals Ra
dio Veronica? Ja. en als het dan nog
„reclameboodschappen' uitzond, dan
zou niemand het nog zo verschrikke
lijk ernstig nemen.
DEN HAAG, 13 nov. De koningin
is voornemens vrijdag een bezoek te
brengen aan het reactorcentrum Ne
derland te Petten.
Kraagmodel
dien zij toch reclame in de televisie
aanvaardt, hebben wij voor de pro-
Va" "ut aan de N.T.S. een derde I grammaverzorging geen commercië-
heeff zendtijd op het tweede net ie gegadigde nodig.
hterL bedacht, een in dit verband Het is waar, dat ook de N.T.S. c.s.
S "«vaardige complicatie. De N.T. dit denkbeeld eerder hadden kunnen
Uu*njgt namelijk de keus: deze tien lanceren, indien zij eerder en met
hit o k°stigen uit de kijkgelden, of meer geestdrift de reclame in de te-
ds ~,e inkomsten van reclame. Maar levisie hadden aanvaard. Kunnen zij,
kan ..N-T-S. het laatste kiest, dan als de Kamer hun deze oplossing
on j.ZiI evengoed de hele zendtijd min of meer oplegt, de hele zend-
reea manier vullen! Wij hebben tijd vullen? Niet onmiddellijk, zie bo-
i vqs ln 1956 de omroepverenigingen ven, maar over enige jaren blijkbaar
ln 9Verweging gegeven, de reclame wel.
het k televisie maar ter wille van Er ls ongetwijfeld nog heel wat
c bedrijfsleven als onvermijdelijk meer te zeggen over de zeer uitvoe-
v aanvaarden, omdat wij toch lie- «ge M.v.A. Er zal ook nog wel het
Pro aan de omroöPverenigingen de een en ander gezegd worden. Voor
snnPamrna's tussen de reclame- vandaag beperken wij ons tot deze
D°ts toevertrouwden dan aan com-
aerciële exploitanten, wie het om
de
reclame en niet om het program-
rv._ '"-i 1^"6"""-
«u Pegonnen is. Waarom hebben de
"■aatssecretarissen de keuze niet al-
'Us doen luiden: indien de N.T.S.
',,'een met kijkgelden werkt, krijgt
z9 tien uur en de rest krijgt dan
°e commerciële gegadigde, maar in-
eerste indrukken. Zij zijn niet zo af
wijkend van onze indruk, die wij van
de nota zelf aldus formuleerden: als
men de moriaan wast, wordt hij wei
schoner, maar niet wit. Hij is nu niet
alleen gewassen, maar ook ge
schminkt en aangekleed. Zijn figuur
is er niet waarschijnlijker op gewor
den.
UTRECHT, 13 nov. Het dagelijks
bestuur van de katholieke arbeiders
beweging heeft zich gisteren beraden
over de door de regering in haar brief
van 5 november aan de Stichting van
C n Arbeid neergelegde opvatting over
het toekomstige loonpolitieke systeem.
Het KAB-bestuur betreurt, dat de re
gering haar opvattingen op deze wijze
in een brief heeft neergelegd en als een
beslissing in hoofdzaak ook aan de pers
heeft medegedeeld.
In het overleg over deze brief, dat
vrijdag j.l. werd gevoerd, heeft de minis
ter van' Sociale Zaken en Volksgezond
heid een toelichting gegeven, waaruit,
volgens het KAB-bestuur, een geheel
andere interpretatie van de in de toe
komst te voeren loonpolitiek naar voren
kwam dan uit de brief van de regering
gelezen kon worden.
Wanneer de KAB voor haar beoorde
ling over he systeem uitsluitend de brief
tot uitgangspunt zou nemen, dan meent
zjj, een afwijzende houding te moeten
innemen. Zjj gelooft èvenwel, dat er na
een nadere toelichting en vastlegging
van de wijze, waarop regering en col
lege van de hun toegemeten bevoegd
heden gebruik kunnen maken, nog mo
gelijkheden zij. om in de voortzetting
van de besprekingen ussen regering en
stichting tot een oplossing te komen.
In afwachting van deze besprekingen
meent het KAB-bestuur zijn oordeel over
het systeem nog enige tijd te moeten
opschorten, ondanks het feit, dat de tijd
dringt en de onderhandelingen in vele
bedrijfstakken in volle gang zijn.
Het KAB-bestuur is verheugd, dat de
regering ten aanzien van het gesprek
van jongstleden vrijdag te kennen heeft
gegeven, het unanieme S.E.R.-advies
over de ruimte in 1963 te willen over
nemen. Hierbij wordt ervan uitgegaan,
dat alsnog overeenstemming over het te
voeren systeem zal worden bereikt. Het
verband tussen een en ander acht het
KAB-bestuur duidelqk. Het zal zich ver
der in eigen kring en met de andere
vakcentralen beraden.
AMSTERDAM. 13 nov. Het ver-
bondsbestuur van het NVV zegt over het
nieuwe systeem van de loonpolitiek:
„Tot zijn teleurstelling kan het ver-
bondsbestuur uit de inhoud van deze be
slissing geen andere conclusie trekken,
dan dat de regering op essentiële onder
delen afwijkt van het standpunt van de
S.E.R. en in het bijzonder van de meer
derheid van de S.E.R. waarvoor ook het
NVV zich heeft uitgesproken.
Het verbondsbestuur spreekt als zijn
oordeel uit dat de inhoud van de be
slissing de conclusie wettigt, dat de be
voegdheden van de overheid op loon-
gebied worden uitgebreid en de Stichting
van den Arbeid wordt gemaakt tot uit
voerder van het regeringsbeleid zonder
eigen verantwoordelijkheid. Een derge
lijke constructie moet door het NVV
worden afgewezen.
Het verbondsbestuur is van mening
dat in nauwe samenwerking met KAD
en CNV getreefd moit worden, naar een
oplossing waarbij de hierboven gesig
naleerde bezwaren zullen worden weg
genomen".
(Van een onzer verslaggevers)
NIJMEGEN, XS nov. „Wij kunnen
en mogen niet berusten in een sinds
1956 en sindsdien enigszins afgebrok
kelde achterstand van een aantal la
gere en middelbare functies. Niettegen
staande de per 1 januari 1962 in vier
fasen te realiseren salarisverhoging, be
staat wel degelijk de achterstand. De
cijfers, welke de minister én bij de on
derhandelingen én in de Staten-Gene-
raal op tafel heeft gebracht, om aan te
tonen, dat er per 1 juli 1961 geen ach
terstand meer aanwezig zou zijn voor
de lagere en middelbare ambtenaren,
zjjn ondanks de betoonde kunst van het
groeperen van cijfers, voor ons niet te
aanvaarden.
Daarom willen en moeten wij onze
arbeid per 1 januari 1963 wederom
sterk richten op het wegnemen van
deze achterstand naast zo mogelijk
een algemene salarisverhoging. Dit
als resultaat van een eigen loonbe-
leid voor het overheidspersoneel met
voldoende coördinatie met de loonont
wikkeling in het particuliere bedrijfs
leven, voorzover dit voor de over
heidsfuncties als representatief kan
worden beschouwd."
Dit zei vanmorgen mr. G. A. A. M.
Boot, voorzitter van de A.R.K.A., op het
jaarlijks congres, waar tevens aandacht
wordt gewijd aan het 45-jarig bestaan.
Sedert het vorig congres is een netto
ledenwinst geboekt van 1659.
De heer Boot bepleitte een jaarlijkse
uitkering (voor deze groep van werkne
mers is er immers geen winstdeling of
tantième) en een totale herziening van
de structuur van het bezoldigingsbe
sluit. Het aantal schalen kan z.i. be
langrijk worden ingekrompen, de loop
tijd van een aantal schalen is veel te
lang, de z.g. schrijverscarrière dient be
langrijk te worden ingekort en het pro
motiebeleid verruimd.
Ernstige kritiek had de heer Boot
op het lang uitblijven van maatrege
len inzake aanpassing en de waarde
vastheid der pensioenen. „Wij blijven
iedere korting van het overheidspen-
sioen kwalificeren als een aantasting
van verkregen rechten."
Nu het probleem van de aanpassing
schijnbaar wordt gekoppeld aan dat van
de waardevastheid der pensioenen, meen
de de voorzitter bezwaar te moeten ma
ken tegen een al te gemakzuchtige kop
pelverkoop. „Zou men immers het
waardevast pensioen introduceren ten
koste van het gedeeltelijk voortbestaan
van de korting op het ambtelijk pen
sioen, dan zou men een nieuwe onrecht
vaardigheid bedrijven. Onze gepension-
neerden mogen niet het slachtoffer wor
den van de lange duur, welke een prin
cipiële stellingname ten aanzien van het
waardevast pensioen vergt."
De samenwerkende centrales heb
ben aan de Centrale Commissie ver
zocht de minister van Binnenlandse
Zaken te adviseren de pensioenen aan
te passen aan het bezoldigingspeil per
1 januari 1962.
Ten aanzien van een eigen ziektekos
tenregeling blijft de A.R.K.A. op het
standpunt staan, dat één onverdeelde
regeling voor het gehele rijkspersoneel,
gebaseerd op het verrichtingenstelsel
nodig is. Van regeringszijde schijnt men
een afzonderlijk uitvoeringsapparaat
met meer dan 300 ambtenaren te willen
gaan opbouwen, doch de R.K. Centrale
van overheidspersoneel heeft op initia
tief van de A.R.K.A. voorgesteld de be
staande lichamen met de uitvoering te
belasten. De gedachten van de heer
Boot gaan daarbij uit naar de Kaden
van Arbeid.
contact tussen KABO en A.R.K.A. ge
weest.
Ter behartiging van de belangen van
de A.R.K.A.-leden is er een perma
nente contactcommissie tussen KVP
en A.R.K.A. ingesteld. Gezien de er
varingen van het N.V.V. met de
P.v.d.A. wil de A.R.K.A. deze verhou
ding met een politieke organisatie
voorzichtig hanteren.
Vooruitlopend op een begin volgend
jaar te verschijnen rapport van een
commissie, waarin naast enkele hoofd
bestuursleden van de A.R.K.A. zitting
hebben pater Hoefnagels S.J. en prof.
F. van Mechelen uit Leuven, deelde de
Do voorzitter uitte vervolgens het ver
langen, dat naast de premiespaarrege
ling andere mogelijkheden worden
overwogen tot bezitsvorming voor het
overheidspersoneel met medewerking
van de overheid, zoals bezit van eigen
woning en effectenbezit.
Met de benoeming van een directeur-
generaal voor personeelsaangelegenhe
den is volgens de heer Boot een betere
o.g-nisatie van het Georganiseerd Over
leg nog allerminst verkregen.
De heer Boot bestreed het standpunt
van staatssecretaris Bot dat de rege
ring alleen de verantwoordelijkheid
voor de ambtenaren op Nieuw-Guinea
had te dragen. Hij keurde het in de
staatssecretaris af. dat hij vee) te af
hankelijk was geweest van zijn depar
tement, waarvan het beleid voor de
ambtenaren op Nieuw-Guinea funest zou
zijn geweest.
Inzake de structuur van de katholieke
organisaties, deelde de heer Boot mee,
dat 7 november nog een bespreking van
een werkcommissie onder voorzitter
schap van de heer Middelhuis plaats
had. Hij zag nog grote moeilijkheden
op te ruimen. Er is meerdere malen
heer Boot mee, dat de gedachten uit
gaan naar toekenning van een zeker
stakingsrecht.
Dit zou echter niet onmiddellijk in
werking "mogen komen, doch eerst na
een z.g. afkoelingsperiode waarin het
uiterste zou moeten worden gedaan om
aan gerechtvaardigde verlangens tege
moet te komen en eventueel prominente
personen trachten partijen tot elkaar te
brengen.
„Slechts node" aldus de voorzit
ter „is het stakingsvraagstuk in stu
die genomen, omdat de regering, waar
van het beleid steeds onder druk staat
van z.g. pressiegroepen, heeft nagela
ten de maatregelen te nemen, welke het
evenwicht van de invloed der maat
schappelijke groeperingen, waaronder
die van het overheidspersoneel, waar
borgen."
HILVARENBEEK. 13 nov. Het be
stuur van de stichting Groot-Kempische
Cultuurdagen heeft besloten de cultuur-
dagen 196'3 te houden op 20 en 21 juli.
De Groot-Kempische cultuurdagen 1963
zullen in het teken staan van het the
ma „Kunst en moraal".
(Advertentie)
Uw zorgen voor morgen bij DE OLVEH geborgen.
Woensdag is de genees
heer-directeur van het Bre
dase St. Ignatiusziekenhuis,
dr. J. A. Klein Swormink,
veertig jaar in junctie.
Voor jubileren is er deze
dag echter geen tijd, want
men viert de officiële ope
ning van de nieuwe ver-
pleegstersschool. Daarmee is
dan voor dr. Klein Swormink
de laatste mijlpaal bereikt
donderdag combineert hij zijn
jubileum met zijn afscheid.
Hij is een merkwaardig fe
nomeen; allereerst is zijn 40-
jarig jubileum als geneesheer
directeur een exclusiviteit die
in de toekomst niet gemak
kelijk meer vertoond zal wor
den; vervolgens is hij een per
soonlijkheid die evenmin voor
herhaling vatbaar lijkt. Men
verwacht een arts te treffen,
die een gesprek zal vullen
met wat zijn leven heeft ge
vuld: de opbouw van een mo
dern ziekenhuis. En dan wordt
men ontvangen door een man
die de meest uiteenlopende in
teressen koestert en doodern
stig opmerkt, dat hij nog eens
graag opnieuw zou beginnen,
maar dan in een heel andere
sector. Iemand die even wel
willend als trots de snufjes
van zijn nieuwe huis laat zien,
de herkomst van monumentale kasten onthulteen hobbykamer vol machi
nerieën demonstreert en tenslotte sterke, maar ware verhalen vertelt over
jachtavonturen in de 236 hectare bos die hij zijn eigendom mag noemen.
Zijn vrouw, die onuitputtelijke hoeveelheden pittige koffie serveert,
paart aan eenzelfde openhartigheid een plezierige jovialiteit. Ze laat o.a.
de kast zien waar de sigaren worden drooggehouden; dat is een van de
vele wonderen die haar kolenfornuis verricht.
Maar we moeten schrijven over de persoon van dr. Klein Swormink,
Bredanaar in hart en nieren, al is hij dan in sept. 1893 in Amsterdam
geboren. Zijn vader, die uit Deventer kwam, was in de hoofdstad leraar
aan de zeevaartschool, maar kwam anderhalf jaar later aan de Bredase
H.B.S..
Dr. Klein Swormink voltooide de HBS in 1911 en vertrok daarop naar
Amsterdam, waar hij in drie jaar tijd het staatsexamen Grieks en Latijn
met het kandidaatsexamen geneeskunde combineerde. In juni 1917 was hij
arts, nog geen 23 jaar oud; een jaar later promoveerde hij. Datzelfde jaar
begon in Breda de bouw van het ziekenhuis. Dr. Klein Swormink, die in
Breda een praktijk als huisarts begon, werd als zodanig verbonden aan het
oude gasthuis en toen het nieuwe ziekenhuis klaar kwam, was hij de
aangewezen man om directeur te worden. Breda had in die tijd twee
chirurgen, een neuroloog, een oogarts en een neus-keel-oor-arts; nu zijn
er 30 specialisten en 18 specialismen. Het ziekenhuis telde destijds 300 bedden,
de helft van het huidige aantal. Bij de opening vond vrijwel iedereen dat
het wel erg groot was. Welwillende collega's feliciteerden met de opmer
king: „Je kunt er de eerste vijftig jaar tegen" Minder weiwillenden
verdachten hem ervan, de bedden te vullen met gezonden. „Is dat kind
nu wel echt ziek?" informeerde een argwanende wethouder, die zich
bezorgd maakte over de doelmatigheid van de gemeentelijke bijdragen.
De ruimte is niet lang te groot gebleven: na enkele jaren begon het
woekeren, dat ondanks alle bouwerij tot op de dag van vandaag voortduurt.
Dr. Klein Swormink heeft een „profetische blik": hij zag altijd al lang
tevoren, welke ontwikkelingen ophanden waren en zette dan bijtijds zijn
plannen op, al werd hij bij herhaling voor gek verklaard. Hij heeft
commerciële gaven meegekregen van zijn moeder, die een koopmansdochter
was. Dat heeft hem ook afgehouden van zijn eigenlijke voorliefde: de
chemie. Op het eindexamen H.B.S. haalde hij een tien voor dit vak, maar
welke toekomst bood deze richting in die jaren? De chemici in de^ndustne
waren nog niet wat ze nu zijn en een leraarsbaan? „Vaste armoe >*el Zlln
moeder; dus koos hij een zelfstandig beroep en werd hij arts! Maar de
chemie verloochende zich niet: in Breda werd een laboratorium gecreeera,
dat tot over de landsgrenzen befaamd is. Maar ook de leraarszoon ontpopte
zich: 44 jaar heeft dr. Klein Swormink voor de klas gestaan en zyn leerooeti
voor verpleegsters beleefde vorig jaar de tweede druk. Bijna ÏWU uanai-
daten heeft hij opgeleid voor het A-diploma en de verstandhouding ts
dat de verpleegsters hem al jarenlang „pa" noemen. Tekort aan iep g-
krachten kent het Bredase ziekenhuis niet.
Bij dat al is dr. Klein Swormink arts gebleven: 'n 1933 toen nv zijn
huisartsenpraktijk aan kant deed, werd hij erkend nis 1
heeft ook nog röntgenologie gedaan. Hij is hoofdbestuurslid uan de
Maatschappijgeweest, hoofd van de bloedtransfusxediens
de reumacommissie voor Noord-Brabant en meer dan vee g -
lid van het Wit-Gele Kruis. De gemeente Breda heeft hem begiftigd met
de zilveren stadspenning en sinds vorig jaar is hij Ridder in de Orde van
de H. Gregorius de Grote.
