Meesterlijk debuut
van Vittorio de Seta
Film in de klasse van
Flaherty's „Man of Aran"
BAIIME t MERCIER
Doden uit medelijden
De verantwoordelijkheid
Internationale samenwerking
in lucht- en zeescheepvaart
Grote demonstratie van
landbouwers in Den Haag
jïBaiidliti a
Oröosolo"
MENSELIJKE TRAGEDIE
Uitspraak in Belgische Softenonzaak
van de geneesheer
DRS. E. G. STIJKEL BEPLEIT:
Mogelijkheid voor Engeland,
Scandinavië, Griekenland en
Euromarktlanden
VIER DODEN bij
1<LM*
te**
„Helpende hand moet worden
geboden in n
kOSRAM
blaast onfeilbare
beheersing van de
filmmiddelen
twee ongelukken
w\
Kruidenier sbond
biedt klanten
vakantiekoopje
MS
verleende
^EEn voorrang
'N PRACHTIG CADEAU:
100% SCHEERWOL
Voor chef-controleur
die ruim 2 ton stal
tien maanden
BIJEENKOMST IN VIER ZALEN
Jachthonden NIET
aangelijnd
HET NIEUWE dagblad
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1962
- BHI
WMËm
wMi
GENEVE
n?et
Rudimentair
^tebeSenS a'S hÖ' Va" z«"
ShdtS'HEïM, 16 nov. Woensdag-
«pA'dstraa?" 5 uur had op de splitsing
de\bots?n?~?arklaan in Sassenheim
fe, ^-2 H P'aats, tussen een bus van
V-hr van' een bestelauto. De chauf-
»hneend nr hus had geen voorrang
haat WLateriële schade was het re-
Ontledingsmes
Doden uit medelijden
ROTTERDAM, 16 nov. Tijdens
de Eerste Internationale Transport
dag heeft de staatssecretaris van
Verkeer en Waterstaat, drs. E. G.
Stijkel, gepleit voor internationale
samenwerking in de zeescheepvaart
zowel als in de luchtvaart. Ook aan
de vele moeilijkheden in de zeescheep
vaart kan slechts door samenwerking
het hoofd geboden worden, aldus de
staatssecretaris.
Schuldvraag
Zet niet alles op één kaart!
Beleg gemeenschappelijk
In ruim 110 ondernemingen!
Een folder met recente bijzonderheden over de A.B.M.
kunt u verkrijgen bij uw bank of commissionair of bij
gen. Zijn fotografie is hard en scherp
als het ontleedmes van een dhirurg.
Zijn montage retiht en op de man af, ge
speend van elk overbodig sentiment.
En het spel? Wat zeggen namen als
Michèle Cossu, de schaapherder of
Peppeddu Cuccu, het jongetje. Hun enige
verdienste is, dat ze zichzelf zjjn ge
bleven en uiterlijk beantwoorden aan
de eisen die Vittorio de Seta hun met
het oog op zijn gegeven en zijn camera
stelde. Want het is alleen De Seta,
die deze film heeft gemaakt tot een
gaaf kunstwerk, dat verleden jaar op het
Venetiaans Festival werd bekroond als
de beste speelfilm, al mist het en
dit is dan vrijwel de enige vlek, die
we er op hebben kunnen ontdekken
de in een versneld en bewogen beeld
tempo tot uitdrukking komende veront
waardiging om het lot van deze een
voudige bergbewoners, die de cineast
bij het maken van zijn film moet heb
ben bezield.
Ftn.
(Advertentie)
iltorio de Seta's film „Banditi a Orgosolo" speelt het barre berglandschap van
Sardinië een sfeer en stemming bepalende rol.
gebeurt niet vaak, dat de Ne
derlandse filmcriticus de gele
genheid krijgt in twee opeenvol-
hw Kende weken kennis te maken
e'f*ste t Werk van jonge cineasten, wier
'hli0l, -sPeeIfilm al direct grote beloften
'eden v°°r de toekomst. Vroeg ver-
je Jlweek „El Cochecito", de in Span-
liaa}Lrnaakte tragicomedie van de Ita-
dacht reK'sseur Marco Ferreri de aan-
k-at thans is er alle aanleiding om
0p~ ®ader in te gaan op „Banditi a
tlo j van diens landgenoot Vitto-
in n e seta. Een filmer, die niet alleen
^Uze m' maar ook in opvattingen,
«e st Yan onderwerp, stijl en werkwij-
Wi0 Y "jkt op zijn grote collega Vit-
"ïjet Sica, wiens onvergetelijke
««"dieven" nog altijd een van de
ï°orh ?av® en bewonderenswaardige
den is van de naturalistische
bi(,( *U1. Ook hü koos zich een gegeven
<v®clt?en sociale achtergrond. Ook hij
»ili, buiten de studio, met een mi-
aan geld en materiaal en met
te zijn om als materiaal te die-
th®t' h door de kunstenaar De Seta
til^ast onfeilbare beheersing van de
j 'adelen tot leven werd gewekt.
vaderland is Vittorio de Seta
tientai°nhekende. Reeds gedurende een
ïbeml! Jaren vervaardigt hij filmdocu-
eh en j' die alom de aandacht trek-
scheirt e. vele rna'en werden onder-
Söië v over Sicilië en Sar-
®®ld' y°ornarrvelijk in kleuren en breed
Öep ci yn met natuurlijke geluiden, wor
st^,} ®or de kenners op één lijn ge-
'tsaa de beste produkten van de
dertig ocumentaire school uit de jaren
stè'van Orgosolo" is de eer-
zonljp van De Seta' die al direct
- - 's
r.m die nog nooit tevoren voor
Vonjfwncamera hadden gestaan. Een-
herders, die slechts zichzelf
1 Van n ea ,,-i-aan
ep Robert Flaherty's „Man of Aran"
strikté »°Ulsiana Story". Want in de
°höanirjvan het woord is zijn film,
ptpjg a.het speelfilmelement, een do-
?aai" a,Ire gebleven, waarin het „ver-
f°l sdpoh s een zeer ondergeschikte
i ?rtvo---,'- maar waarin niettemin een
?rtv- maar waar.n nienemin een
>Iuiwfe?rende menselijke tragedie
aU» u„ door beeld en montage ge-
i_ne_eft gekregen.
o. Cpch u sc-Kiegen
leH(j „heeft De Seta zich niet
be-
Van an°Pvallende montage-effecten
2 servaf?» Yfde fotografie. De camera
ÏT soms slechts, schijnbaar toevallig
1 \vii7a jbaast onverschillig aandoen-
y®vep de dagelijkse dingen uit het
Jh barna ,Pr'mitieve mensen, die in
rtlllg en hergen een van alle bescha-
Ma« ,ort verstoken bestaan lei-
i'epfjj, ar achter de nuchtere, koel toe-
t,eWoEPn?rr?ara voelt men de innerlijke
n?ar ina®ld van een eerlijk kunste-
fa "sen hegaan met het lot van
hr Worrt«5le het ongewilde slachtof-
i?' miiiaf," van hun geaardheid en van
zij ie ®n de omstandigheden, waar-
$neer is"H^verhaa'> dat eigenlijk niet
ho?6't zipv. ,een rudimentair gegeven,
kn^der raak? °P Sardinië. Een schaap-
!t;h by dakj buiten zijn schuld betrok-
?iinS ea de van een tr.9eP var-
krifl w'antl6, 'r'eerd op een politieman.
*en e justit?ai^e" iege"s het ingewik-
flph afkee "f'e apparaat en zyn ingebo
efar ver„j,.A n al'es, wat m zijn ogen
Vr=an> de zweemt, weerhouden hem
vAgep, carabmieri, die hem onder-
kitpdt e de waarheid te vertellen. Er
bit§evaardiI»rfrrestmi,ebevel tegen hem
Zijp dap en bij ziet geen andere
3a? Jong|?pteKvluchten. Met behulp van
Cru°f tw=b,rtoer' een knaaP van een
Ot? hy 0 'wa;allF, draft, hp zijn kudde,
heidat Ze g ?n. bedmg wil verliezen
K«lÜ:
V0|
Ze -yi-ivT wcu*11e> wu vei nezen,
is hI u eniêe bestaansmogeliik-
l>er^eJJ 'm. Op de barre
Sel. rm?r eehter geen water en
Pep' ziin KPU i- 0r vermoeidheid
ziek' De scha-
vi Sep keer/?" honger en dorst.
®h k' *aatTim ™an terug naar zijn
aan!iedreigti A P eest wordt gevierd
ti,. yaartlt hn l eey totale ondergang,
dfin ®relH ha r°h die de beschaaf-
dehgen- Hii I? ,scht)rit te willen op-
'iif. -rgen in gypPt een geweer en trekt
a0hoeven ho„ •i'P, zt'n beurt een man,
„Banditi a Orgosolo" is vervaar
digd op een wijze, die door de film
theoretici als de meest ideale wordt
beschouwd. Het is in letterlijke zin
van het woord een éénmansfilm, waar
voor De Seta, die zelf aan de camera
stond en de regie voerde, ook het
gegeven koos, in samenwerking met
Vera Gheraducci het scenario schreef,
het draa'boek samenstelde en de
montage verzorgde. Hij ging daarbij,
naar hij in een artikel voor het Ame
rikaanse tijdschrift „Filmculture"
verklaarde, op dezelfde wijze te werk
als bij de vervaardiging van zijn do
cumentaires, namelijk gewoon begin
nen en dan tijdens het werk zien,
hoe de zaken zich ontwikkelen. Zijn
spelers zocht en vond hij onder de be
volking op Sardinië. De karige dialo
gen van de simpele schaapherders
werden bijna letterlijk naar het wer
kelijke leven opgetekend.
Met deze eenvoudige, maar aan de
film volstrekt eigen middelen weet De
Seta het leven van deze primitieve men
sen, hun zorgen om het barre be
staan, hun verlangen naar onafhanke
lijkheid en het bezit van een eigen
kudde, hun angst en wantrouwen, hun
primitieve eergevoel en saamhorigheid,
hun verzet tegen een vreemd gezag,
dat ze niet begrijpen, in beeld te bren-
(Van onze medische medewerker)
In de trieste recht
zaak tegen de jon
ge Eu ik se vrouw
die haar mismaak
te kind heeft ver
giftigd omdat „het
zó niet mocht blij
ven leven" en „uit
zijn lijden moest
worden verlost",
heeft de jury het on
schuldig uitgespro
ken. Ook de huis
arts die het vergif heeft voorgeschre
ven werd niet schuldig bevonden.
Het is een zeer belangrijke zaak
geweest omdat hier voor de recht
bank in een beschaafd land de vraag
aan de orde was of men een pas
geboren kind straffeloos kan doden.
Er is. althans voor België een ge
vaarlijk precedent geschapen, waar
van de gevolgen niet te overzien zijn.
Van medisch standpunt bezien is
de vrijspraak van de dokter net
meest opvallend en het minst bevre
digend evenals de emotionele maar
onzakelijke verdediging van zijn advo
caat.
De arts is uit hoofde van zijn be
roep zeer nauw betrokken bij leven
en dood. Hij staat de jonge moeder
bij. ais zij haar kind ter wereld
Advertentie)
brengt; in het verdere leven van het
kind respectievelijk de volwassene
zal hij strijden tegen de ziekten die
hem of haar belagen en tenslotte
moet hij zijn meerdere erkennen in
de dood. De arts heeft als taak op
zich genomen het leven te bescher
men en het lijden te verlichten.
Reeds in de eed die Hippocrates
(plm. 400 jaar voor Christus) zijn
leerlingen liet zweren staat onder
meer: „De geneeskundige behan
deling zal ik aanwenden ten nutte
der zieken naar mijn vermogen en
oordeel en van hen houden wat
ten verderve of letsel kan zijn. Ik
zal niemand, ook niet op zijn ver
zoek enig dodelijk geneesmiddel
toedienen noch mij lenen tot enig
advies van dien aard. Want rein
en vroom zal ik mijn leven leiden
en mijn kunst uitoefenen". Om de
wijsheid van deze formulering heeft
deze heidense geneesheer de ere
titel vader van de westerse ge
neeskunst gekregen. Door de arts
van deze tijd, gelovig of niet wordt
de inhoud van de eed van Hippo
crates onverkort gehandhaafd. Er
wordt in medische kringen nau
welijks over gediscussieerd. Dit
houdt niet in dat. geen medicus
ooit tegen deze regeis zou zondi
gen.
Uit de nadrukkelijkheid van de
formulering van de eed van Hippo
crates kan men opmaken dat er in
die tijd reeds een euthanasie-pro-
bleem bestond. Van oudsher heeft de
lijdende en medelijdende mensheid
er mee geworsteld. Euthanasie afge
leid uit het Grieks betekent oor
spronkelijk goed sterven of vrij ver
taald vreedzaam sterven. In de laat
ste decennia is het begrip verwor
den tot: genadedood respectieve
lijk gemakkelijk sterven. Kort gezegd
komt het hierop neer dat men het
einde van een ongeneselijke zieke op
zettelijk verhaast. Voorzover mij be
kend is de euthanasie in alle be
schaafde landen verboden en als
moord strafbaar gesteld. Voor de
oorlog zijn er in Engeland en de
Door de enorme verschuivingen in de
politieke verhoudingen is het klimaat,
waarin de zeescheepvaart moet werken
volstrekt veranderd. Er is een tegen
stelling ontstaan tussen de landen die
van oudsher de zeescheepvaart als een
bedrijfstak beschouwen, die op com
merciële grondslag moet worden ge
ëxploiteerd en die staten, die de
scheepvaart als een van de vele mid
delen beschouwen, die dienstig kunnen
zijn om de communistische wereldheer
schappij voor te bereiden en tot verwe
zenlijking te brengen. Tussen deze bei
de groepen is een zeer gevarieerde
groep van staten in opkomst, die op
politieke gronden en mede uit overwe
gingen van nationaal prestige, prijs
stelt op het bezit van een eigen han
delsvloot.
In dit krachtenveld dreigt het com
merciële karakter van de zeescheep
vaart verloren te gaan, te meer,
doordat de Verenigde Staten zich niet
bp de zienswijze van de traditionele
scheepvaartlanden hebben aangeslo-
ten. De V. S. hebben het systeem van
vlagdiscriminatie in de hand ge
werkt. Het door de zeescheepvaart
vervoerde handelsvolume, dat door
vlagdiscriminerende maatregelen
wordt getroffen, bedraagt tussen de 100
en de 150 miljoen ton per jaar. De
z.g. Bonner Act" bewerkt, dat be
paalde vrachten, volgens de federal
maritime commission niet in over
eenstemming met het belang van de
buitenlandse handel van de V. S. ver
boden kunnen worden.
Deze en andere factoren maken het
voor de hand liggend, dat de Europese
regeringen op het gebied van de zee
scheepvaart gaan samenwerken. Het
E.E.G.-verdrag opent de mogelijkhe
den daartoe, maar de samenwerking
zou niet tot de E.E.G.-landen en de
daarmee geassocieerde landen beperkt
moeten blijven. Er is een mogelijkheid
om tussen de Euromarktlanden, Enge
land, de drie Scandinavische landen en
Griekenland te komen tot een gemeen
schappelijk zeevaartbeleid. Over de in
houd van dit beleid is nog moeilijk in
details te treden.
Bij de luchtvaart is van een vrije
uitoefening van het bedrijf helemaal
geen sprake meer door de binding aan
Bilaterale afspraken, waarbij door som
mige regeringen normen worden ge
hanteerd, die met de vrije ontplooing
van het bedrijf weinig hebben uit te
staan. Dit, gevoegd bi] de snelle tech
nische ontwikkeling, noopt tot samen
werking in Europees verband, hetgeen
geenszins een zich afsluiten van de bui
tenwereld betekent, maar wel, dat men
ten aanzien van die buitenwereld op
adequate en doeltreffende wijze er naar
kan streven zijn eigen belang te be
hartigen.
Het pleidooi voor Europese samen
werking in zee- en luchtvaart betekent,
aldus de staatssecretaris, geen vooruit
lopen op eventueel door de regering te
nemen beslissingen. „Te zijner tijd zal
moeten worden nagegaan, of de wijze
waarop een dergelijke samenwerking,
waarvan ik in beginsel een voorstander
ben, zal kunnen worden gerealiseerd
in overeenstemming te brengen zal zijn
met Nederlandse belangen en wen
sen."
Eerder op de dag had de heer mr.
H. van Dam, directeur verkoop van de
K.L.M., enige luchtvaartaspecten be
licht. De toeristenmarkt biedt de groot
ste expansiemogelijkheden voor de
luchtvaart, terwijl in de toekomst ook
het vervoer over korte afstand een rol
zal gaan spelen. Het vrachtvervoer per
vliegtuig zal zijn expansie vooral moe
ten krijgen door een uitbreiding van
het goederenassortiment, al zal hel
vliegtuig in het internationale vracht
vervoer een secundaire rol blijven spe
len.
Door de voortdurende uitbreiding van
luchtnet en frequenties zijn nieuwe ge
bieden ontsloten en nieuwe handels
mogelijkheden zijn ontstaan. De lucht
vaart, zo concludeerde de heer Van
Dam, is een katalysator voor economi
sche groei en ontwikkeling.
Ondanks groei van produktie en ver
voer bedruipt de luchtvaart zichzelf
echter niet. Er zijn te veel luchtvaart
maatschappijen.
Ten opzichte van nieuwe technische
ontwikkelingen is een betere coördina
tie van de researchinspanning ge
wenst, evenals de gezamenlijke finan
ciering van nieuwe ontwikkelingspro
jecten. Overwegingen van nationaal
prestige hebben in de luchtvaart ai
veel kwaad gedaan en dreigen op dit
gebied te leiden tot onverantwoorde ver
spilling van enorme hoeveelheden geld
en menselijk intellect.
Een verheugend perspectief noemde
de heer Van Dam het streven naar
samenwerking tussen een aantal en met
name Europese luchtvaartmaatschap
pijen en hij bepleitte samenwerking op
regeringsniveau.
De heer W. ie Comte, voorzitter
van de contactgroep exportdeskundi
gen, heeft de transportdag geopend. Hij
gaf een globaal overzicht van de moei
lijkheden op het gebied van het trans
portwezen en de exportbevordering. De
vele geschilpunten die er tussen expor
teurs enerzijds en reders anderzijds be
staan, zouden op korte termijn tussen
de partijen in opbouwende zin bespro
ken moeten worden.
Verenigde Staten vergeefse pogingen
gedaan een wettelijke status voor de
euthanasie te verkrijgen. Het aantal
voorstanders dat euthanasie louter
als een daad van barmhartigheid
wil zien schijnt ook heden ten dage
nog aanzienlijk te zijn. Enige jaren
geleden is ook de Nederlandse rech-
teletyp tl vb tijd Vrijdag. Softenon
ter met dit probleem geconfronteerd.
Voor de Christen is een beoordeling
van de genadedood niet moeilijk.
Het gij zult niet doden ligt veran
kerd in natuurwet en Goddelijke wet.
Dit gebod is niet voor tweeërlei uit
leg vatbaar. Wij hebben geen recht
ons eigen leven te beëindigen noch
een ander mens uit medelijden of
andere motieven te doden. Uit de
formulering van Hippocrates, die
niet voor misverstand vatbaar is,
blijkt wel dat men reeds in de voor
christelijke tijd van mening was dat
het de arts niet geoorloofd is het
einde van een patiënt om welke re
den dan ook te verhaasten ook al
zou de zieke er dringend om vra
gen, ja zelfs er op staan.
Ook de niet-gelovige zal inzien dat
men deze grens streng moet trekken.
Wanneer men zich niet meer laat
leiden door eerbied voor het leven
is het hek yan de dam en is het
niet zo'n grote stap verder om op
grote schaal nutteloze of ongewenste
individuen te elimineren. De recente
geschiedenis heeft bewezen dat een
overheid, die het met de zedelijke
normen niet zo nauw neemt, er toe
kan komen zich te ontdoen van mil
joenen zwakzinnigen, invaliden en
zelfs gezonde mensen die alleen
maar om hun ras ongewenst zijn.
Hoewel de arts het strijdig met
zijn taak acht het einde van een
mens te verhaasten, zal hij bij ern
stig lijden van een patiënt niet wer
keloos toezien:, het is zeker wel zijn
taak het lijden te verlichten met
woord en daad, dit laatste in de
vorm van pijnstillende of verdoven
de middelen, zelfs al zou het einde
hierdoor ongewild verhaast
worden. De Katholieke arts weet
zich hierbij gesteund door uitspraken
van Paus Pius XII. Verkorten van
het leven is hier immers geen doel
maar een indirect gevolg, dat ge
accepteerd kan worden omdat het
stillen van ernstige pijnen een goede
act is, die om een gewichtige reden
wordt verricht. Het geweten van de
arts zal hem hierbij moeten leiden
hoever hij kan gaan.
Nauw verwant hiermee is de vraag
in hoeverre de arts verplicht is het
leven te rekken als er toch geen
kans is dat de patiënt in leven
blijft. Het is een probleem, dat zich
in de praktijk nogal eens voordoet,
en waarop het antwoord in een indi
vidueel geval moeilijk kan zijn, hoe
wel het in principe betrekkelijk een
voudig is. De arts heeft zoals gezegd
tot taak het leven te beschermen
maar allerminst om het lijden te ver
lengen respectievelijk de levensdraad
met allerlei kunstmiddelen intact te
houden, als het naderend einde men
selijkerwijs gesproken zeker is.
OOSTERHOUT, 16 nov. Bij een
botsing op de rijksweg Breda-Tilburg,
waarbij vier auto's betrokken waren,
zijn gistermiddag de 38-jarige H. van
Oosterhout en de 67-jarige J. Eligh, bei
den uit Breda, omgekomen.
Bij een dubbele inhaalmanoeuvre op
deze driebaansrijweg kwamen twee per
sonenauto's met elkaar in aanraking.
Een van de auto's schampte een vracht
wagen, schoot de linker rijbaan op, en
kwam daar in botsing met de auto,
waarin de Bredanaars zaten. Deze
laatste wagen kwam tegen een boom
terecht en werd vernield. De beide
andere personenauto's werden ernstig
beschadigd. De bestuurder van de
vrachtauto, die vermoedelijk niets van
het ongeval heeft bemerkt, is doorge
reden.
VUREN, 16 nov. Bij een frontale
autobotsing, vermoedelijk als gevolg
van het slippen van een der auto's,
zijn gisteravond op de rijksweg Ridder-
kerk-Tiel de 48-jarige L. R. Ligtenberg
en zijn twee jaar jongere vrouw uit
Bergen op Zoom gedood. De inzittenden
van de andere, bi] de botsing betrokken
wagen, de 23-jarige P G. de Groot uit
Asperen en de 26-jarige N. Pels uit
Culemborg, zijn vrij ernstig gewond op
genomen in het ziekenhuis te Gorin-
chem. De auto's werden vernield.
DEN HAAG, 16 nov. Een 30-jari-
ge chef-controleur van een groot waren
huis alhier die er op 16 juli met een
bedrag van 212.000 gulden dat hij naar
de bank zou brengen, vandoor was ge
gaan, doch reeds dezelfde dag in Nieuw
koop werd gearresteerd, is gisteren
door de Haagse rechtbank veroordeeld
tot tien maanden gevangenisstraf waar
van twee maanden voorwaardelijk en
met aftrek van preventief.
Dit vonnis was overeenkomstig de eis
van de officier van justitie, die in zijn
requisitoir had verklaard, dat hij zich
niet blind wilde staren op het bedrag,
doch het geheel wilde zien als een
„stomme streek".
Advertentie)
i Pruebe y
compare! proef
en vergelijk...
en ook U zult in
BOBADILLA
de perfecte
Sherry vinden.
®*M»ORT«U*S
JACOBUS BOKLKN)
Zonder haar handelwijze goed te
keuren kunnen wij wel begrip heb
ben voor de Luikse moeder. Wij
moeten hierbij in aanmerking nemen
dat de psyche van een vrouw kort
na een bevalling gemakkelijk uit
haar evenwicht raakt, vooral als het
psychisch evenwicht te voren al la
biel was. Daarom zou Ik mij kunnen
voorstellen dat de jury ervan uitge
gaan is dat deze vrouw in geweten
onschuldig is aan de dood van haar
kind. Wij zouden zeggen dat zij tij
delijk verminderd toerekeningsvat
baar is geweest.
Heel anders is het gesteld met de
schuldvraag van de dokter en de an
deren in de omgeving van de moe
der. De dokter, waarschijnlijk diep
bewogen door de paniek van deze
vrouw, heeft de weg van de minste
weerstand gekozen en daarmede als
medicus gefaald in dubbel opzicht.
Hij heeft zijn erecode verloochend en
zjjn patiënte niet gesteund en be
moedigd, maar toegegeven aan de
inpulsen, voortgekomen uit de ver
warring waarin zij verkeerde. Laten
wij hopen dat deze jonge dokter on
danks de voor hem schijnbaar be
vredigende uitspraak van de jury
zijn tragische vergissing inziet.
S.
DEN HAAG, 16 nov. „Het kabinet
heeft nu op de valreep nog even de
bevordering van de afvloeiing (uit de
landbouw) als een van zijn voornaam
ste doeleinden aangekondigd. Wanneer
men achterdochtig is aangelegd, en dat
zijn de boeren, zou men kunnen zeggen:
het wordt nu duidelijk dat deze stel
ling ook al lange tijd achter het over
heidsbeleid heeft gezeten. Het is na
tuurlijk om die reden dat ook op iedere
uitgave, waarvan de landbouw kon pro
fiteren, is bezuinigd. Het is natuurlijk
duidelijk, dat als men afvloeiing vil
bevorderen men er ook voor moet wa
ken, dat de landbouw meedeelt in de
welvaart. Het is dus waarschijnlijk ook
om die reden, dat de minister bjj het
vaststellen van zijn melkprijs geen re
kening heeft willen houden met een in
halen van de achterstand in de be
loning van de landarbeiders en van
de handarbeid van de boer".
De voorzitter van het Koninklijk Ne
derlands Landbouwcomite, ir. C. S.
Knottnerus, zei dit vanmiddag tot de
duizenden boeren die, over vier zalen
in Den Haag en Scheveningen verspreid,
de door zijn organisatie belegde bijzon
dere bijeenkomst bijwoonden om uiting
te geven aan hun ontevredenheid over
de hulp, die de regering aan de land
bouw geeft. Van de overheid vroeg ir.
Knottnerus een landbouwpolitiek die de
bedrijven in staat stelt, zich te mo
derniseren. Dit moet het doel zijn niet
alleen van voorlichting en onderzoek,
maar ook van de landbouwprijspolitiek.
Het KNLC is voorstander van een sys
teem waarbij zo weinig mogelijk over
heidshulp nodig is en ook zo weinig mo
gelijk controle, maar wanneer de over-
eengekomen regels hoogst onvoldoende
blijken te ztfn mag de overheid best
iets extra's doen. Het KNLC meent aan
spraak te kunnen maken op een be
tere melkprijs dan de minister heeft
gegeven ook al omdat daar een be
tere beloning van de landarbeider uit
zou kunnen voortvloeien. Ook in de ak
kerbouwsector moet ruimte komen voor
een betere beloning van zowel boer als
landarbeider. De inkomsten op de ge
mengde bedrijven zijn het laatste half
jaar zo laag dat deze bedrijven voor
een toeslag in aanmerking komen. De
heer Knottnerus had zijn rede getiteld:
„Kentering in het landbouwbeleid?" Op
die vraag gaf hp het antwoord dat er
geen kentering in het landbouwbeleid
moet komen, dat we dus een positief
beleid moeten houden. Maar natuurlijk
zal dat beleid zich wel moeten aanpas
sen aan de tijdsomstandigheden.
Voor hij zijn inleiding hield had de
heer Knottnerus reeds een kort ope
ningswoord uiteengezet waarom het K
NLC deze bijeenkomst heeft georgani
seerd. Het was het bestuur gebleken,
dat men in verscheidene provincies van
de hele gang van zaken rond de re
geringshulp aan de landbouw niet veel
meer begreep en neiging vertoonde, de
zaak in eigen hand te nemen in de
vorm van wilde acties. Aangezien het
bestuur van mening was dat hierdoor
een nog grotere chaos zou kunnen ont
staan, en de belangen van de boer hier
mee beslist niet gediend waren, heeft
het deze vergadering uitgeschreven.
In zijn inleiding gaf de heer Knottne
rus verder commentaar op de vorm,
waarin de regering haar hulp gegoten
heeft. De minister heeft in zijn antwoord
aan het Tweede Kamerlid Mellema ge
zegd, dat hij er niet over denkt inko
menstoeslagen te geven, omdat hij daar
mee zou kunnen interveniëren in het
structurele probleem van het gemeng
de bedrijf. In rond Hollands wil dit
(Advertentie)
N.V. AMSTERDAMSE BELEGGING MAATSCHAPPIJ
Keizersgracht 706 Amsterdam telefoon 020 - 67661
volgens de heer Knottnerus zeggen, dat
de minister daarmee de mensen wel
eens uit de moeilijkheden zou kunnen
helpen, zodat zij dan niet de landbouw
zouden verlaten. Het liikt wel haast of
de regering de situatie wil uitbuiten en
men in één klap een groot aantal boe
ren de landbouw wil uitwerken.
De minister erkent, dat de situatie
het gevolg is van een samenloop van
omstandigheden, maar rechtvaardigt
zijn beleid met een beroep op struc
turele fouten in de opzet der gemeng
de bedrijven. Die structurele fouten
moet men verbeteren, aldus de heer
Knottnerus, en een eerste vereiste hier
voor is dat de helpende hand geboden
wordt in noodsituatie. Het teveel aan
mensen, die in de landbouw werken,
is niet de enige structurele „fout". Het
gaat erom, de arbeid te vervangen door
kapitaal. Pas wanneer dat in voldoende
mate mogelijk ls kan men over af
vloeiing praten. Frankrijk en Duitsland
besteden enorme sommen aan hun land
bouw. De heer Knottnerus is er niet
gerust op of wel alles wordt gedaan
aan de concurrentiepositie van de Ne
derlandse boeren in de EEG. De mo
gelijkheid van enige reservering zal op
de bedrijven aanwezig moeten zijn.
Voorts spraken nog de heren J. L.
Npsingh, voorzitter van de veehoude
rijcommissie van het KNCC en H. J.
Muntinga, voorzitter van de Akker
bouwcommissie en van de Groninger
Maatschappij voor Landbouw.
(Advertentie)
DEN HAAG, 16 nov. Aan de concur
rentie in de levensmiddelenbranche is
een nieuw facet toegevoegd. De 1300
kruideniers, aangesloten by de coöpe
ratieve bond van kruideniersinkoopver-
enigingen het Nederl. Sperwer-verbond
hebben namelijk besloten hun klanten
in 1963 in de gelegenheid te stellen
een tiendaagse geheel verzorgde vakan
tiereis per autocar naar Stiermarken in
Oostenrijk te kopen. Op de reissom, zo
deelt de bond mee, wordt een korting
van 33 procent verleend, hetgeen zou
neerkomen op verstrekking tegen kost
prijs.
Voor de organisatie dezer reizen is
een reisbureau ingeschakeld. Voor de
reizen van midden mei tot medio sep
tember met minstens acht autocars per
week is een spaarsysteem ontworpen.
DEN HAAG, 16 nov. Minister Ma-
rijnen heeft bepaald, dat met ingang
van zaterdag voor de jacht afgerichte
honden van tot jagen bevoegde perso
nen in het jachtveld waar hun meester
ma<J jfgen, niet behoeven te zijn aan
gelijnd, mits die honden tijdig en op
een bepaalde wijze tegen hondsdol
heid zijn ingeënt. Deze vrijstelling geldt
niet voor in het jachtveld liggende
openbare wegen en paden, waar de
honden dus wel aan de lijn moeten
worden gehouden. De jager, die zijn
hond los laat lopen, moet een inen
tingscertificaat van de dierenarts die de
hond heeft ingeënt, bij zich hebben,
welk certificaat aan bepaalde vereis
ten moet voldoen.
De bedoeling van de maatregel is,
zoveel mogelijk te voorkomen, dat de
hondsdolheid zich ook onder het wild
verspreidt. Het niet op normale wijze
kunnen jagen werkte hier belemme
rend, terwijl dit op den duur ook tot
gevolg zou hebben, dat door wild aan
gebrachte schade aan landbouwgron
den niet voldoende binnen de perken
zou kunnen worden gehouden.
