CONTACT
Commerciële TY
een onheil voor
de omroepen
Regering stelt onbillijke
oplossingen voor
OTEM nog niet geheel gerust
Mag TV-reclame komen
onder toezicht van NTS?
tijdelijk
JA Ic
WE
Telstar-antenne wordt in
Beieren gebouwd
Luisteren naar:
Kijken
naar:
Twee peetkinderen zullen
prinses Wilhelmina
niet gauw vergeten
Herinneringen aan de storm
nacht van januari 1916
Rijdt veilig met Melk
K.R.O.-VOORZITTER
Dienstplicht' van
twee jaar
Twee journaals
per avond
m I
N
donderdag
«as»™ï-ssra?-
Belgen jaloers
om eenheid
Donderdag
Vrijd
Vrijdag
Omroepen brengen „aangepaste
radio- en t.v.-programma's
Onbekende vracht
rijder mishandelt
Italiaan
Bouw Lelystad
begint in 1964
Herdenken
Deugdelijk?
Ideëel
Voor nieuwe N.R.U.- en
N.T.S.-technici
Vanaf 1 januari
Open het dorp
S 1
lil!
buitenland
^nob id
Boeren capituleren
voor de techniek
Buit
ag
enland
Nasleep steekpartij
in Alkmaar
Radio
Benoeming
nieuwe dagblad
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1962
Hulde voor KRO
V
Deze aanbieding geldt alleen
in Zuid-Holland en Noord-Holland
beneden het Noordzeekanaal,
(wel in Amsterdam-Noord).
KrUssel. 4g4 lg3o Nleuws 2
't helpt en., 't is lekker
Altijd beantwoord
(Van onze verslaggever)
(s 29 nov Nederland
enige land ter wereld waar een
«racht;„
en onafhankelijke katholieke
Daardn°reanisat'e bestaat en bloeit,
kaar,]."'>r verkeren wij in een raerk-
levew. uitzonderingspositie, maar dat
k°stbarletils-zins een reden op om dit
Ven kleinood dan maar prijs te ge-
8tinim "tegendeel. Het moet juist een
°ntnl,Jji"s z'i" tot een nog krachtiger
dinK f'lnK en tot een strijdbare hou-
Ken (jjp8'enover de onbillijke oplossin-
Vo°rgest ?U 't°or de regering worden
k'erciëi op het gebied van de com-
streti.;'6 televisie. Woorden van deze
Kfto "k sPrak de voorzitter van de
ein,ip' v r VV. van Doorn, aan het
ferin» u®, een sober gehouden verga-
Sevpf)' ?elegd door de katholieke werk-
-tteniln (!e bisdommen Haarlem en
KRO tla,n in het studiogebouw van de
beer Van Doorn noemde de
cSL "eer
de ofJr^'ë'e televisie een onheil voor
den j'.eporganisaties, omdat het op
zal zHn rt- tocb steeds de kijkdichtheid
bepajdie de aard van het programma
eigernpó e norm is onjuist. Over het
tefeviojffj aat de regering zich bij haar
tischg "6leid te veel leiden door prak-
v®n. r<en te weinig door ideële motie-
«0°rstent blijkt ook uit de onbillijke
?cholten die de staatssecretarissen
t^hiori en Gijzeis nu in hun recente
min nlo van Antwoord hebben gedaan,
ï^eedp zendtijd op het toekomstige
toe net voor de duur van tien uur
fisiesti^jzen aan de Nederlandse Tele
ven wiiii en voor dertig uur aan
dtHfii keurig gekozen groepje uit het
S°etier,;'even doet denken aan een rant-
Pier j '"Ssmaatregel voor krantenpa-
bvee jo oorlogstijd. Er is papier voor
van Wnaden; twee derde gedeelte daar-
s^aand toegewezen aan de reeds be-
8ro;i(j omroeporganisaties op ideële
ëaat n ®8, maar één derde gedeelte
Seen - ar deze willekeurige groep, die
i6valh dere rechten heeft dan dat zij
Patl ai een papieraanvrage heeft
ziet j Als men het geringe aantal uren
KRq at een omroeporganisatie als de
besc^, voor haar eigen programma ter
k'eelt king beeft zes a zeven uur per
dertj_"~~ en men vergelijkt dat met de
SMJ2JL zendtijd voor een commer-
Potidii^oeessionaris, dan wordt onze
egriin8,,.?'dus de Kéét- Van Doorn, toch
van datzelfde recht in staat stellen.
Over het stelsel van „reclame in de
televisie" (dat is het systeem waarbij
reclameboodschappen in een apart
programma, gescheiden van het ge
wone programma, worden uitgezon
den) zei de heer Van Doorn graag de
beslissing van de regering en het par
lement te willen afwachten. De om
roeporganisaties beschouwen het niet
als hun taak te beoordelen of reclame
in de televisie in het belang van de
Nederlandse economie een dwingende
eis is. Als het oordeel van regering
en parlement bevestigend zou zijn,
zullen de omroeporganisaties loyaal
hun activiteit op dergelijke reclame
gaan richten.
(Advertentie)
Kdirt^bce
Ggrii ,.alc
k'liz?0^, Kebrek aan zendtijd en door de
J"°epor»aa?op deze zendtijd over de om-
eett kanisuties verdeeld moet worden,
<Wn pe KRO-televisie niets kunnen
?oJtPnaan een belangrijke zaak als de
Uleëu "-affaire. Daaruit blijkt dat
v°liloon yerwegingen bij de regering on-
jfande" e weerklank vinden. De voor-
dionen \an commerciële televisie be-
£r '-Wh graag van het argument dat
1 hehh estaat op vrije meningsuiting.
?te D®n de kans die rechten ten zeer-
'deëip pnen als zij de omroepen op
Srondslag tot een beter gebruik
De directeur van de KRO, drs. J.
v. d. Made, betoogde dat de regering
nooit heeft aangetoond dat de omroep
organisaties niet uit eigen middelen een
tweede net zouden kunnen financieren.
Er bestaat over die kwestie een prog
nose van de bewindslieden, die voor ons
niet gunstig is, maar iedereen weet
wat dergelijke prognoses waard zijn,
vooral als het gaat om een jong me
dium als de televisie. De heer v.d.
Made bestreed verder dat de commer
ciële concessionaris in stas" zou zijn op
het tweede net met een deugdelijk pro
gramma van dertig uur per week te
verschijnen. Creatief personeel stampt
men niet zo maar uit de grond, ook al
verhoogt men hun gages tot het vijf
voudige. De bestaande omroeporgani
saties streven langs wegen van geleide
lijkheid naar een opvoering van de kwa
liteit van hun programma's. Uit kwali
teitsoogpunt het gaat toch in de eer
ste plaats zowel bij de commerciële te
levisie als bij de omroeporganisatie^om
het belang van de kijkers ziet hij de
noodzaak van een overhaaste invoering
van het tweede net niet in.
Dr. P. Gros, die in het hol van de leeuw
een inleiding hield over de voordelen
van de commerciële televisie, bestreed
dat het bedrijfsleven geen scherp oog
zou hebben voor de moeilijkheden en
onbevredigende situaties die zich in de
beginperiode zullen voordoen. Hij hield
echter staande dat het bedrijfsleven
moet beginnen zodra de mogelijkheden
er zijn; het geld ligt te wachten. Drs.
A. Oostindië, secretaris van de fede
ratie van omroepverenigingen, besprak
de nadelen van de commerciële tele
visie. Zijn rede leverde, zomin ais die
van de heer Gros, veel nieuwe argu
menten op. De omroepman meende, dat
de argumentatie van de regering zich,
bij gebrek aan overtuigingskracht op
andere terreinen, nu vastklampt aan
het recht op vrije meningsuiting. Dat
noemde hU, als het om het reclame
makend bedrijfsleven gaat, een grieze
lige zaak en zelfs een harlekinade.
Tussen inleiders en werkgevers ont
stond een levendige discussie, waarbij
opviel hoe gering het aantal werkge
vers was dat werkelijk warm loopt voor
de regeringsplannen. Degenen die er
wel enthousiast voor zijn, waren kenne
lijk afkomstig uit de wereld van het
reclamewezen. Hun opkomst en hun ver
langen om aan de discussies deel te
nemen is op vergaderingen als deze
een begrijpelijk feit. De beminnelijke
conclusie van de voorzitter, prof. dr.
P. Steenkamp (de verhouding tussen de
discussietijden van voor- en tegenstan
ders ligt ongeveer 50-50) zal door de
vergadering dan ook wel op de juiste
waarde getaxeerd zijn. Prof. Steenkamp
bracht de KRO hulde voor de wijze
waarop hij zich steeds als katholieke
omroep doet kennen.
HILVERSUM, 29 nov. De opleiding
van NRU en NTS voor beeld, geluid,
klank of filmtechnicus zal 3 decdmber
starten. Jongens met diploma middel
bare school, maar zonder enige tech
nische vooropleiding, zullen in tien
maanden tjjds worden klaargestoomd
om straks als bedienend technicus bij
NRU of NTS op te treden. Nieuw is de
bepaling dat men na de opleiding te
hebben voltooid minstens twee jaar in
dienst van de NRU of NTS moet blij
ven. Deze „dienstplicht" is kennelijk
bedoeld om te voorkomen dat de com
mercie bij een toewijzing van een ra
dio- of televisienet pas opgeleide tech
nici zou aantrekken.
De decormontagehal van de NTS op
het nieuwe terrein aan de Lage Naar-
derweg, zal 1 januari offiéieel in ge
bruik worden genomen. Zoals bekend
zal deze hal in verband met het ge
brek aan studio's tijdelijk als studio
worden ingericht.
HILVERSUM, 29 nov. De N.T.S.
hoopt met ingang van 1 januari iedere
avond twee .journaalprogramma's uit
te zenden. De beslissing over dit twee
de journaal zal zeer binnenkort worden
genomen. Dit deelde de N.T.S.-voor-
zitter, de heer Schüttenhelm, gister
middag mee, tijdens het maandelijkse
vragen-halfuurtje. De televisie zal door
tweemaal per avond nieuws op het
scherm te brengen ongetwijfeld een deel
van de achterstand op de radio, waar
het actualiteiten betreft, inhalen.
De VARA zal in het nieuwe jaar ook
meer actueel nieuws gaan geven. Op
iedere uitzendavond zal een gedeelte
van de medewerkers van de afdeling
actualiteiten stand by blijven in de
tv-studio. Het nieuws dat door deze
mensen wordt verwerkt, zal tijdens de
natuurlijke onderbrekingen in het
avondprogramma op het scherm ko
men.
SUNIL
v-<
W
DEN HAAG, 29 nov. Hoewel te
vreden met de inhoud van de Memorie
van Antwoord van de staatssecreta
rissen op de Nota Reclametelevisie,
heeft de OTEM in een commentaar
toch enig. vraagtekens geplaatst ach
ter het nieuwe plan van de staatsse
cretarissen om ook de NTS tien uren
zendtijd op het tweede (commerciële)
net te geven.
„De staatssecretarissen zijn met dit
voorstel volledig afgeweken van hun
oorspronkelijke opvatting om de NÏS-
omroepen van reclame-exploitatie uit te
sluiten, omdat die zich immers in prin-
cipe tegen elke vorm van reclame heb
ben gekeerd. De vraag is dan ook of
het in het belang van het bedrijfsleven
is tv-reclame onder supervisie van een
NTS-orgaan te brengen.
Op zichzelf kan de OTEM, die het
belang van concurrentie in een vrpe
maatschappij onderschrijft, geen be
zwaren aanvoeren tegen een concur
rerende organisatie, die ook haar in
komsten uit reclame-opbrengsten ver
werft, mits in verder overleg over
tarieven en andere voorwaarden een
basis wordt gevonden, die beide ge-
Advertentie)
Rustig oud met OLVEH pensioen.
HALVE PRUS
BBC Home Service, 330
ber la's. Voor de jeugd. 18.55 Weer-
reg' Nws- 19-19 In the South-East,
cone 20 00 Orgelrec. 20.30 Orkest-
„cussie over actuele pro-
'COsrhn'Jrim GeV' mUZ' ProKr- 22 30
23.30 7PPellJke 9uiz- 23 00 Nws. en ber.
23.59 £anSrec.
°J5-0 4K Arb?r 24 00 Nws- 0.02 Voordr
Moderne kamermuz.
23.45 Parlementsoverz.
«vine aautctuiuz.
cn l247E^N?^ „,®bg L1gftt Progr. 1500
cv en ber lg33
20.00 Nws en
21.00 Wedstrijd
Vortoi®'31 Gevar müz.
J°urn foZ3j r'46 HoorsP
'ussen Gev Pr°Sr -M.
BrievenK 21-31 Samenzang. 22.00
mermuz. 13.00 Nws. 13.15 Opera-conc.
16.00 Kerkorgelconcert. 17.45 Lichte
FRANKRIJK 3 280 en 235 m.12.00
Nws. 12.10 Orkestconc.klass. muz.
14.00 Gram. muz. 14.10 Kamermuz.
BRUSSEL. 324 m.: 12.00 Nws. 12.03
Lichte muz 12.30 Weerber. 12.35 Licht
instrumentaal ensemble. 12.50 Beursber.
13.00 Nws. 13 15 Gev. muz. 14.00 School
radio. 15.45 Succesliedjes 16.00 Beurs
ber. 16.06 Zangrec. 16.20 Elisabethaanse
muz. 17.00 Nws. 17.16 Lichte muz. 17.45
Duitse les.
BRUSSEL, 484 m: 12.30 Gev. progr.
en actualiteiten. 14.03 Belgische kamer
muz. 15.03 Populaire muz. van vroeger.
16.08 Operamuz. 17.00 Nws. 17.15 Volks-
muz. uit Canada. 17.30 Orgelrec.
BRUSSEL, 29 nov„Dat ook in ons
land zeer vele mensen wonen, die voor
een goed doel graag en diep in hun
beurs tasten is een feit, maar wat de
bi) ons door velen nog als koel, zuinig
en nuchter beschouwde Hollanders
maandag en dinsdag toonden aan vuur,
sympathie en goedgeefsheid, heeft ons
werkelijk met verstomming geslagen",
aldus schrijft „De Nieuwe Gids" onder
de kop: „Nederland, wij zijn trots op u".
„Bij de vaak roerende tonelen waren
wli trots en soms jaloers", aldus het
Vlaamse blad. „Jaloers om die een
heid, die saamhorigheid, die aanhanke
lijkheid van deze Hollanders, Friezen,
Limburgers, Zeeuwen, Drentenaars,
Gelderlanders, Groningers, Brabanders,
Utrechtenaars en inwoners van Over-
Ijsel, die ondanks hun gehechtheid aan
hun eigen streek een voorbeeld gaven
van nationaal bewustzijn, van verbon
denheid en medeleven met hun land
genoten uit geheel Nederland. Een
voorbeeld dat wij, helaas, niet vaak aan
de buitenwereld geven.
Maar als Vlamingen, als Zuid-Neder
landers, waren wij tevens'4'onzegbaar
trots op onze stam- en taalgenoten uit
het noorden voor het prachtig beeld
van nationaal bewustzijn, dat zp aldus
aan de wereld schonken," aldus „De
Nieuwe Gids".
(Van onze correspondent in Bonn)
MUNCHEN, 28 nov. De boeren
van het dorp Raisting in Opperbeieren
zijn gecapituleerd. Zij zullen niet lan
ger verzet plegen tegen de bouw door
de Westduitse P.T.T. van een installa
tie, waarmede b.eeld en toon zou
kunnen worden ontvangen van 'dé
(Advertentie)
htrJt?n2' 23-3Ö Nw® sP°rt en actua-
O-Sk-iSk 23-,41 Jazzmuz. 0.31 Lichte muz.
°ans.R'wDR. 309 m
19.00
- Nws. 20.15
i2-15 I amusementsmuz. 21.45 Nws.
ahsrn?,, muz- 24-00 Nws. 0.20
1-00 Weerber. en gevar. muz.
UchlANKRUK 3, 280
u_ e orkest muz
ke,
m: 18.08 Luit^recltal.
en 235 m: 18.00
rnuz. 19.00 Nws. 20.00 Or-
"lUz moderne muz. 23.10 Gram.
23-53-24.00 Nws.
l8S18tpSS'LL 324 m: 18.
'8 50 oaaréesportber. 18.20 Voor de sold",
"e bH„^ 'okron- 19-°« Nws, 19.30 Zo zien
°rkest het- lez- 29-0O Chansons. 20.30
2?-15 H^nc;: k'ass. muz. 22.0(1 Nws.
J°ussni„; JngsPr°8r mevr. Bosboom
3-00 Nvvs Lichte gram. muz. 22.55-
imi» Ü?'—22 09 Wereldnws. 22.20 Lich-
22.55 Nws.
DUITSE TËLEVISIEPROGR.
(Reg^ progr.
Gr;
te
BBC Home Service 330
htatr-s i Schoolradio. 13.00 Cricket-Test-
Voomi 'n Brisbane. 13.15 Brievenbeant-
Hün ?,g- 13-45 Meded. 13.55 Weerber.
Pfoer» s- H-10 Hoogtepunten uit de
15 (yi S^P'a's van de afgelopen week.
IdJf! Schoolradio. 16.00 Lichte muz.
Klankbeeld. 17.00 Lichte orkest-
enE|JGELAND, BBC Light Progr. 1500
dau-t ,m-12.00 Voordr, 12.15 The Dales,
Gev k- l2-31 Lichte orkestmuz. 13.00
wJ?uz- 13-31 Gev Progr 1431 Amu-
ters ,-Programma. 14.46 Voor de kleu-
(eréo h>.00 Voor de vrouw. 16.00 Lichte
Weru orkestmuz. 16.31 Muziek bij het
(Juf; 17.15 The Dales, dagboek. 17.31
de jeuU races- 17-34 Gram- muz- voor
NDr/Wdr, 309 m.: 12.00 Klass. ka-
NDR: 18.20 Progr.-overz
18.25 Die Nordsehau. WDR: 18.40 Hier
und Heute. 19.15 Parijs kamertheater.
NDR19.25 Spreek de waarheid). 20.00
Joum. en weeroverz. 20.20 Die Beses-
senen spel. 23.20 Laatste nws.
DUITSE TELEVISIEPROGR.
TWEEDE PROGRAMMA
19.30-20.00 Reg. progr. 20.00 Joum. en
weeroverz. 20.20 Gev. muz. program.
21.20 Beschouwing over liefhebberijen
in dienst van de wetenschap. 21.45 CQ
an alle, TV-fllm. 22.10 Met andere ogen,
praatje.
VLAAMS-BELG. TELEVISIEPROG.
19.00 Voor de jongeren. 19.30 Voor de
vrouw. 20.00 Nws, 20.25 Het manneke.
20.30 Reportage over de E 5-weg. 21.00
Vrouwendromen (Kvinne Drom), speel
film. 22.15 Nws.
FRANS-BELG TELEVISIEPROGR
18.30 Ber. 18.33 Voor de kinderen. 19.00
Automobilistenkroniek. 19.30 Protestant
se uitzending. 20.00 Jour 20.30 Wed-
strljdprogr. 21.30 Nieuwe films. 22.00 Lec
tuur voor allen. 22.50 Joum.
DUITSE TELEVISIEPROGR
17.00 Voor de jeugd.
RED BAND- ROOSENDAAL
Amerikaanse communicatie-satelliet
.Telstar" en haar eventuele opvolgers,
Het bondsrepublikeinse televisie-volk
zal dus in 1964 de televisie-uitzendin
gen van de Olympiade in Tokyo recht
streeks kunnen ontvangen.
De Westduitse minister van poste
rijen Richard Stücklen, heeft persoon
lijk een bezoek aan Raisting gebracht
om de boeren te overtuigen. Deze wil
den n.l. hun/grond niet aan de P.T.T,
verkopen, waörop viep'. plastieken ko
gels van elk zestig meter middellijn
zouden moeten worden gebouwd, plus
een technische centrale in bungalow-
stijl. Met deze bouw had men reeds
het afgelopen voorjaar willen beginnen.
Maar de 1.200 Raistingers hadden het
niet op deze technische vooruitgang
begrepen. 'Zjj meenden, dat de „Tel-
star"-antenne ingeval van oorlog het
doel van atoombom-aanvallen zou
worden. Toen zij op dit punt waren
gerustgesteld, argumenteerden zij met
het bederf van het mooie landschap.
Vele landelijke parlementariërs en na
tuurvrienden stonden aan hun kant. De
P.T.T. beloofde na interventie van
de Beierse landsregering naar een
andere plaats te zoeken, die zij echter
niet heeft gevonden. Het gebied be
zuiden de Ammersee bij Raisting was
gunstig gelegen, vrijwel onbereikbaar
voor andere radio- en t.v.-golven en
voor storingen van luchtvaart- en
radar-verkeer.
Toen dat vaststond reisde minister
Stücklen zelf naar Raisting. Hij kon
dreigen met onteigening van 40.000
vierkante meter grond. Hoewel de bur
gemeester van Raisting, Tafertshofen,
aanvankelijk tot open rebellie opriep,
capituleerden de boeren, voornamelijk
voor de prjjs, die de P.T.T. voor hun
grond bood: 15 Mark per vierkante
meter. Bovendien was minister Stück
len bereid om zijnerzijds een Raistin-
ger eis te vervullen: de vier plastieken
kogéls, waarin de ,,Telstar"-antennes
zullen worden gemonteerd, zullen
groen worden geschilderd, zodat ze in
het landschap niet meer zo zullen op
vallen.
(Van onze correspondent)
ALKMAAR, 29 nov. Gistermiddag
is de 27-jarige Italiaan Paolo F., werk
zaam bij een bouwplatenindustrie te
Alkmaar, tijdens een korte wandeling
in het middaguur gemolesteerd door een
tot dusver onbekend gebleven vracht-
auto-chaffeur. Deze had hem eerst klem
gereden en nam daarna een dreigende
houding aan.
De Italiaan wist een garage binnen te
vluchten, waar hij, achterhaald door de
chauffeur, werd geslagen en geschopt.
Toen twee voorbijgangers tussenbeide
kwamen, zag Paolo kans te ontsnappen.
Hij kwam hevig ontdaan in de fabriek
terug. Sinds een steekpartij waarbij veer
tien dagen geleden de Italiaan betrok
ken was, had hij zich nagenoeg niet op
de openbare weg vertoond. Hij werd
met nog vijf andere Italiaanse arbei
ders dagelijks per auto naar en van
zijn werk gebracht. De politie stelt een
onderzoek in naar de dader.
gadigden een gelijk uitgangspunt
geeft, ook in fiscaal opzicht. Bij dit
overleg zal er van de zijde van de
OTEM moeten worden uitgegaan, dat
men geraakt tot een tariefstelling, die
lonende exploitatie voor de onafhan
kelijke maatschappij waarborgt. In
dit opzicht kan de OTEM zich pas de
finitief binden, wanneer zij over con
creet cijfermateriaal beschikt.
Het is geruststellend, zegt het com
mentaar verder, dat de staatssecreta
rissen in hun Memorie van Antwoord
er geen twijfel over later, bestaan, dat
ook het NTS-orgaan zal worden onder
worpen aan de in de Nota Reclamete
levisie vermelde vijftien voorwaarden,
zij het ook dat de voorwaarde betref
fende de programman ad niet op de
NTS van toepassing zal zijn. Juist in de
moeilijke aanloopperiode wordt, volgens
de opzet van de beide staatssecretaris
sen, een systeem van concurrentie in
het leven geroepen, dat voor de ontwik
keling van de OTEM niet te onderschat
ten moeilijkheden zal meebrengen. Niet
temin is de OTEM bereid alie moge
lijkheden te onderzoeken om aan dit
systeem haar medewerking te geven,
zij het ook onder reserves.
j
DEN HAAG, 29 nov. In het voor
jaar van 1964 zal het plan voor Lely
stad, de hoofdstad van Oostelijk Flevo
land, gereed zijn. Met de werkzaamhe
den voor de grondvesten voor deze stad,
waarvan de kern op 3,5 tot 4 kilometer
van het gemaal „Wortman" komt te
liggen (dus niet rond de huidige klei
ne noodkolonie)wordt binnenkort be
gonnen.
Minister Korthals, die dit in de me
morie van antwoord op de begroting
van het Zuiderzeefonds meedeelt, zegt
voorts, dat in het voorjaar van 1964 met
de eerste bouwactiviteiten kan worden
begonnen. Hij verwacht dan spoedig be
langrijke vestigingen, die het bouwen
van een vrij groot aantal woningen
met bijbehorende voorzieningen nodig
zal maken. De ontwikkeling van Lely
stad zal ook belangrijk worden gesti
muleerd door de komende wegverbin
dingen met Muiderberg-Amsterdam,
met Enkhuizen en met de weg Emmel-
oord-noorden des lands. Na het droog
vallen van Zuidelijk Flevoland in 1970
zal kunnen worden vastgesteld of bil'
de ontwikkeling van dit nieuwe land
spoorlijnen voldoende rendabel zullen
kunnen zijn. De minister verwacht niet,
dat de ontwikkeling van de dorpen
Biddinghuizen, Swifterband en Dronten
die van Lelystad zullen afremmen,
Dronten krijgt hoogstens 4000 inwoners,
de andere plaatsen, alsook het latere
Larsen, krijgen een kleinere bewoning.
(Van onze radio- en t.v.-redactie)
HILVERSUM, 29 nov. De omroe
pen hebben in verband met het over
lijden van prinses Wilhelmina hun ra
dio- en televisieprogramma van van
daag en de komende dagen aangepast,
wat inhoudt, dat alle lichte program
ma-onderdelen vervallen.
Zo zal vanavond de NTS de KRO-opname
van de comedie „Cyfa-no de Bergerac" niet
uitzenden. In plaats daarvan zal een
andere, dramatische produktie worden
vertoond. Ook de KRO heeft jztjn tele
visie-programma van vandaag gewij
zigd. Om half acht presenteert deze
omroep niet de derde aflevering van
de BBC-filmserie „Look", maar het
„Adelbert"-programma, dat dinsdag
avond kwam te vervallen, doordat de
t.v.-marathon van de AVRO een kwar
tier uitliep.
De rubriek Vaticanum II, met nieuws
over het Vaticaans Concilie, blijft ge
handhaafd, evenals een NTS-journaal.
Het vrijdagavondprogramma van de
AVRO-t.v. komt er als volgt uit te
zien:
7.30 Een aangepaste „Rooster"-maga-
zine.
8. NTS-journaal.
8.20 Een Amerikaanse film over Li
vingstone.
9.30-10.30 Rondo Symfonico, waarin het
Limburgs Symfonie-Orkest o.l.v.
André Rieu concerteert.
Vanavond kan men tussen 8 en 9 uur
over beide zenders Hilversum luisteren
naar het eerste deel van een klank
beeldserie over het leven van de ko
ningin en prinses Wilhelmina. Deze se
rie, waarvan de overige delen morgen
zaterdag- en zondagavond op dezelfde
tijd en eveneens over beide zenders zul
len worden uitgezonden, is samengesteld
door Herman Felderhoff, chef van de
NCRV-reportage en Kees Middelhof. De
stof hebben zfl geput uit talloze inter
views, die zijn gehouden met perso
nen, die de koningin en later prinses
Wilhelmina van nabij hebben meege
maakt. Niet alleen wordt de oorlogs
periode behandeld, waarin o.m. de in
middels overleden prof. Gerbrandy over
de koningin^ vertelt, maar ook de rege
ringsperiode van ver voor de oorlog.
Van 9-10 uur zendt de NCRV-radio
vanavond een reportage uit van de inter
kerkelijke herdenkingsbijeenkomst, die
in de Grote Kerk te Den Haag wordt
gehouden.
BUSSUM, 29 nov. Het nationaal
programma dat gisteravond op het
beeldscherm werd gebracht in verband
met het overlijden van Prinses Wilhel
mina. bestond o.m. uit muziek ten ge
hore gebracht door het Nederlands
Strijkkwartet en door de harpiste Rosa
Spier. Ton Lutz droeg toepasselijke ge
dichten voor, die door dr. Anthon v. d.
Horst aan de vleugel muzikaal werden
geïllustreerd. Er werd verder onder de
titel van „Moed, Beleid en Trouw" een
film over het leven van de Prinses ver
toond, die, gezien de vrij korte tijds
duur, veelzeggend genoeg was. Ook kon
rr n kijken naar een geïmproviseerd pro-
Eramma waarin onder leiding van dr.
I. de Jong een aantal Nederlanders
herinneringei ophaalden uit persoonlij
ke ontmoetingen met Prinses Wilhel
mina, die zich voor het overgrote me
rendeel tijdens de oorlogsjaren hadden
afgespeeld. Jhr. Tjarda van Starken-
borgh Stachouwer, Kolonel Borghout,
prof. v. d. Molen, Rabijn Soetendorp
en mgr. Geerdinck kwamen o.m. op het
scherm om in vaak bewogen bewoor
dingen van hun ervaringen te vertel
len. Een even boeiende als waardig-
herdenkende uitzendig.
De Journaaldienst van de NTS ver
zorgde het nieuws tot in de late avond
en verbond ons met Brussel, Londen,
Rome, Parijs en Bonn om de reacties
op het overlijden van de prinses aldaar
ter plaatse te registreren.
H. Hn.
's-HERTOGENBOSCH, 29 nov. Op
de generaal kapittel van de Zusters van
het Gezelschap van J.M.J., Moederhuis
„Mariënburg" alhier, is gekozen als
?enerale overste zr. Marie de Mont-
ort Janssen.
Als assistenten van de generale over
ste werden gekozen de zusters M. El
vira Flaton, M. Léon Eijssen, M. Sta
nislaus Swammikannu en M. Joannes
Schell ekens.
(Advertentie)
Mevrouw Wilhelmina Lijsje Uithuisje-van Riel (links) toont aan haar dochter
de hijhei die zij op vijfjarige leeftijd van wijlen prinses Wilhelmina kreeg.
Mist, gladheid, duisternis. En
soms alle drie tegelijk. Man
achter 't stuur, denk aan melk.
Melk houdt fit, spitst ogen en
oren, verhoogt concentratie- en
reactievermogen. Drink een
Ïlas extra, thuis of onderweg,
s verstandig. Is veilig. Is nog
lekker óók.
MARKEN, 29 nov. „Ik ben de
goede Herder en ik ken de mijnen en
wordt van de mijnen gekend" Joh. 10:
14 Je peettante Wilhelmina,, 13 april
1921" Dit staat op een vergeeld schut
blad van een fraai gebonden statenbij
bel met slot, die het Marker petekind
van de overleden prinses, de nu 46-
jarige mevrouw Wilhelmina Lijsje Uit
huisje-van Riel van koningin Wilhel
mina kreeg. Dit geschiedde toen zij
als vijfjarige meisje door de landsvrou
we op het paleis op de Dam met haar
ouders werd ontvangen.
De moeder van mevrouw Uithuisje
was een van de zestien mensen, die
in de verschirkkelijke stormnacht van
13 op 14 januari tijdens de watersnood
ramp van 1916 op een balk zaten in
een reeds ten dele weggeslagen huis op
het eiland Marken. Op de kerktoren
had men de noodvlag gezien en alle
zestien werden gered, zo vertelde me
vrouw Uithuisje. Haar tante en oom
met hun twee kinderen verdronken in
die rampnacht. In het huis van haar
grootmoeder werd Lijsje op 16 januari
geboren als tweede dochter in het ge
zin Van Riel.
Lijsje van Riel was drie dagen oud
toen Koningin Wilhelmina het door
de watersnood geteisterde eiland be
zocht. Zij vroeg aan de ouders van
Lijsje of de kleine ook haar naam mocht
dragen. De ouders van de jonggeborene
hadden hiertegen uiteraad geen bezwaar
en zo werd haar eerste voornaam die
van de vorstin. Met Kerstmis kreeg
het Marker petekind altijd een ge
schenk van de vorstin en toen Lijsje ge
trouwd was kreeg het gezin geschen
ken. Zo heeft haar man, die sleepboot
kapitein is, met Kerstmis 1960 van de
prinses een exemplaar van haar boek
„Eenzaam maar niet alleen" ontvan
gen. Elk jaar schreef mevrouw Uit
huisje een felicitatiebrief naar baar ko
ninklijke peettante, die altijd beantwoord
werd.
SPAKENBURG, 29 nov. Zodra zij
het droeve nieuws door de radio hoor
de heeft de 46-jarige mevrouw Wilhel
mina Aartje Korlaar-Vedder, het Spa-
kenburgse petekind van de overleden
prinses Wilhelmina. een eondoleantie-
telegram aan de koninklijke familie
gestuurd.
Aartje Vedder werd op 14 januari
1916 tijdens de watervloed in de Zuider
zee, die ook haar geboortedorp trof,
geboren. Enkele dagen later kwam de
toenmalige koningin Wilhelmina in het
dorp en vroeg of er mensen in nood wa
ren. De dominee vertelde van het ge*
zin Vedder, dat alles had verloren
maar waar een meisje was geboren.
„Dan is dat mijn petekind" be®n.
de koningin toen gezegd en sindsdien
is Aartje Vedder, die alsnog als eer
ste voornaam Wilhelmina kreeg, elk
jaar door de vorstin met geschenken
bedacht. „In 1956 is de prinses voor
het laatst zelf bij mij geweest, daarna
kwam er altijd een hofdame", zo ver
telde de ontroerde mevrouw Korlaar.
„Die bezoeken vielen altijd ongeveer
twee weken voor Kerstmis en ik hieia
er dan ook rekening mee met het
schoonmaken van mijn huisje, want
de prinses hield ervan, dat alles nei-
der was. Als zü binnenkwam klonk het
meermalen „Wat ziet het er hier toch
keurig uit."
In de woning herinneren vele zaken
aan de band tussen deze eenvoudige
vrouw en het vorstenhuis. De bijbel is
een geschenk van koningin Wilhelmina,
die ook enkele jaren geleden haar pe
tekind niet vergat toen de eerste exem
plaren van „Eenzaam maar met alleen"
van de persen kwamen. En dan zijn
er nog gebruiksvoorwerpen, geschen
ken bö bijzondere gebeurtenissen, zoals
een theewagen met servies, die het
echtpaar Korlaar ter gelegenheid van
zijn huwelijk in 1939 van de vorstin
kreeg.
