STILLE, EERBIEDIGE LAATSTE GROET
Duizenden in hof
kapel langs baar
wmm
Ook episcopaat
eert prinses
W ilhelmina
Provinciale herdenkingen
van prinses Wilhelmina
SMOKE THE BEST
„Koplopers'' in het barre, boze avontuur'
r Helden van de Himalaya
Nederlandse bodem terug
Drie Amsterdamse broers'
bedwongen de Nilgiri
Strijd om Stuttgartse
Rembrandt duurt voort
Porkay bekent geen ongelijk
S|*
- - -
5*
&e7.
M
eens 'n fles
franse Wijn!
FRANSE
Herderlijk schrijven
Amerikaanse stad in
rouw om prinses
f
**$T
Prof. dr. Witteveen
kandidaat onder
voorzitter VVD
Het nieuwe dagblad
MAANDAG 3 DECEMBER 1962
ei
erd'"'
VI»1
Advertentie)
Philip Morris - the cigarette of qualify and prestige 1.25
Zenrl^ kpO> 3 dec. De dui-
stil en' ^e. van<JaaS en zaterdag
ten 6n eerE>iedig een groet brach-
zii Han P"nses Wilhelmina, vóór
Zon ^aar 20 dierbare woning
bejr]W°rden uitgedragen, vormden
e dagen een onafgebroken ke-
to i a'S een indrukwekkend sym-
2ii° iVan verknochtheid en trouw
bev Verden een wel zeer klaar
Rop^S' ^at vroeSere vorstin
lanVn darten van het Neder-
liiv K- voE< leeft, vooral natuur-
lé i IJ de ouderen, die bij het defi-
angs de baar overheersten.
jSNf
geschenk dat overal in
p°®d« aarde valt.
'anse Wijn biedt U- in nijn
a variaties - alle mo-
e,'jkhaden voor een ge-
,ftagde, smakelijke en
^aakvolle surprise.
pi
GO FIRST CLASS
lij"11'
tf*3r
pil1
;s>'
ui"
„d^
ol*'1
BfP!
Ontroerend afscheid van
Moeder des Vaderlands
een onzer
verslaggevers)
.ft? "^uwsgierigheid alleen dreef die
OoLil' hoofdzakelijk uit de provincies
v°0r (j Utrecht en Overijssel tot
om hekken van het grote voorplein,
twarjt een.geschuifel van ongeveer drie
PHipj via de rechtervleugel van het
l)'iinpr,»'>ln.<,elijk de hofkapel te kunnen
5®laa't n' ®en laats*e hlik op het
Was vat> de Moeder des Vaderlands
kist miners
niet mogelijk, want
fle v_jvas gesloten en omhuld met
bajj, hoDandse vlag, waarvan de witte
Slecht het gehele bovendeel bedekte.
van j ,een vluchtige indruk kon men
0|h te aPe' opdoen, echter voldoende
.VetrrJV«rden getroffen door de hoop en
ken. st'ng, die uit de entourage spra-
G©
kenen0 ZWarte draperieën of andere te-
viei dnVan sombere rouw. De herfstzon
aar ,»°r de hoge ramen, waaronder de
tekstf>„.n<* opgesteld en verscherpte de
ep yn 'n de ruiten: „God is getrouw"
'ag'L rede zij deze huize". Op de kist
°r b oude Watersnoodböbel, in 1861
aap i?®! Nederlandse volk geschonken
ven h?lng Willem III voor zijn mee-
®Pep v?et de slachtoffers van de ramp,
6 Urn de tekst van Johannes; „Vader,
enk6]. ls gekomen". Verder zag men
s'aan Pa'men en witte chrysanthen
StcW Ye'e bloemen gespreid ook op de
'apjjj >n de vorm van een half-rond
doi
Or
dat groeide met de bloemen, die
enkelen nog werden aangedragen.
di^e kransen waren er, waaronder
van de oud-Engelandvaarders
HSaf" 6 *aii'5Ciicu, ue ÖLfllU VÜIl J.VAUMJ.'
Iin jle"invaliden 1914-1918, het herstel-
Loo °2rd oud-illegale werkers Het
rans ..-??Ineente AP?.ldoqrn Vn éeh
Schrtiv waarvan het witte lint als op-
rut vermeldde: „Voor onze lieve
(Advertentie)
■'/-.V-r ^F-:. vV -\h 'I
- - r:. - 'fc* i
Copyright Stichting Wijnpropaganda
ln de Nieuwe Kerk in Delft, waar het
stoffelijk overschot van prinses Wilhel
mina wordt bijgezet, worden op het
ogenblik tal v werkzaamheden ver
richt. Ook de koninklijke grafkelder
wordt geïnspecteerd.
prinses". Op een wit satijnen kussen
tegen de kist lag het Grootkruis van
de Militaire Willemsorde als enige van
de vele onderscheidingen, waarmee de
vorstin bij haar leven is geëerd.
De eerste erewacht bestond uit de
heer Th. Booy, particulier secretaris
van de prinses; de koninklijk opper-
boswachter L. Jacobs van de boswach
ter!] Souren; de koninklijke opperbos-
wachter A. Kersten van de boswachterü
Gortel en boswachter C. Marchal van
het koninklijk park Het Loo. Een her
innering aan het vroegere familieleven,
toe.i het gezin van de toenmalige ko
ningin Wilhelmina nog voltallig was,
wekten de drie zetels tegenover de
preekstoel, waarin de koningin, prins
Hendrik en prinses Juliana wanneer zij
op Het Loo vertoefden plaats namen
tijdens de godsdienstoefening.
Reeds om acht uur zaterdagmorgen
stonden enkele honderden mensen voor
llllllliilillllllllMiiiiiiHllilllllnimiiiiiiilimilliiMiiiiiiilliiiiii
UTRECHT, 3 dec. (K.N.P.) Gis
teren is in alle katholieke kerken van
Nederland een herderlijk schrijven voor
gelezen, waarin de bisschoppen hun
eerbied betuigen aan prinses Wilhel
mina en aller gebed vragen.
De in Rome opgestelde boodschap
luidt als volgt:
„De hechte banden van ons vorsten
huis met het Nederlandse volk ervaren
we het beste bij gelegenheden, dat ge
heel de volksgemeenschap met het wel
en wee van de koninklijke familie mee
leeft. Thans rouwen we om het over
lijden van hare koninklijke hoogheid
prinses Wilhelmina. die gedurende vele-
jaren onze geëerbiedigde koningin was.
Zij vervulde haar koninklijke plichten
in een tijd, die verre van gemakkelijk
was. Denken we slechts aan de beide
wereldoorlogen, vooral aan de laatste.
Denken we ook aan de zware crisis
jaren tussen de beide wereldoorlogen en
aan de volkomen nieuwe eisen, die door
de maatschappelijke evolutie en tech
nische revolutie werden gesteld. In deze
jaren groeide koningin Wilhelmina voor
ons steeds meer uit tot een figuur van
werkelijk koninklijke hoogheid, die,
levend uit een-.diep-christelijke overtui
ging, het hoge ambt van koningin der
Nederlanden „bij de gratie Gods" ver
vulde met een religieuze toewijding.
Toen zij zich terugtrok en het koning
schap overdroeg aan haar dochter, droeg
zij niet slechts een functie over, maar
ook een hechte band tussen vorstin en
volk Onze liefde en onze eerbied heb
ben haar gevolgd in de door haar ge:
wenste rust van de laatste jaren en wij
zijn ons diep bewust gebleven van de
plicht tot dankbaarheid tegenover God
voor al het goede, dat Hij ons in deze
vorstin heeft geschonken.
Thans bij haar heengaan zouden wij
u willen vra^n in alle kerken en ka
pellen van ons vaderland de K. Eucha
ristie te vieren om God te danken voor
alle zegen, die Hij ons in deze vorstin
geschonken heeft, en tevens om Hem
te vragen om al dit verworvene te wil
len bestendigen en te doen groeien tot
blijvend welzijn van geheel ons volk."
de hekken, om als eersten binnengela
ten te worden, toen om tien uur de toe
gang tot de hofkapel werd vrij gegeven.
Allengs groeide de rij en de vele op de
Iioseweg gepatkeerde auto's en motor
fietsen duidden erop, dat talrijken van
ver waren gekomen. Het was een ge
schakeerd beeld van onze samenleving.
Aanzienlijke burgers, officieren en een
voudige lieden, kloosterzusters en
geestelijken, soldaten van het Leger des
Heils, bejaarden, soms moeizaam voort
strompelend met een stok, invaliden, ge
reden in een rolwagen, die geholpen
werden door mannen van het Roode
Kruis, ouders met kinderen.
De 66-jarige Otto Bos. vroeger in
dienst bij de Noord-Zuid-Hollandse Red
dingsbrigade te Scheveningen, die in de
loop der jaren 136 mensen van de ver
drinkingsdood heeft gered, was reeds
's morgens negen uur uit zijn woonplaats
Zwolle vertrokken en had zich met al
zijn medailles getooid. Ook de Afri
kaanse prins Kamara van Sierra Leone,
die bij een industrie in ons land een op
leiding volgt, kwam een groet brengen.
Het stralende weer maakte het wach
ten voor de menigte niet moeiljik. De
vorst van de afgelopen nacht had in de
open gedeelten van het park een dunne
witte wade gespreid. Zo rouwde de
natuur mee. De zon deed het goud van
zonnewijzer en klok in de -voorgevel van
het paleis, waarop aileen een vlaggestok
stond, schitteren. Gesprekken werden
zeer gedempt gevoerd. De wachtenden
zwegen, zodra zij in de met herte
geweien behangen Empiregang waren
aangekomen. In die gang hangen ook
vele oude gravures van veldslagen, van
een tocht met een arreslee, waarvan de
overledene zo veel hield. Een tekening
van de „Plegtstatige lijkvaert van Van
Spyck" wees dan plotseling op de in
tentie van aller aanwezigheid op deze
plaats. De lange gang eenmaal door,
schoof de stoet defilerenden langzaam
de trap op. Hier mengde zich orgel
muziek uit de kapel met het monotone,
doffe voetengeschuifel.
Het défilé «al allen, die eraan hebben
deelgenomen, nog lang herinneren aan
diep ontroerende ogenblikken, waarop
een volk op ae meest eenvoudige ma
nier die denkbaar is, juist daarom echter
zo aangrijpend, afscheid nam van een
groot vorstin.
ORANGE-CITY (lowa), 3 dec. (UPI)
De inwoners van Orange-City in de
Amerikaanse staat Iowa, van wie de
meesten van Nederlandse afkomst zijn,
zuilen zaterdag, de dag dat prinses
Wilhelmina in de Nieuwe Kerk te Delft
wordt bijgezet, rouw dragen. Burge
meester Chester O. van Peursen heeft
voor de achtste december officiële
rouw afgekondigd.
MAASTRICHT, 3 dec. Tijdens een
buitengewone zitting van de Staten van
Limburg heeft de commissaris van de
Koningin dr. F. Houben zaterdag in
het gouvernementsgebouw alhier een
herdenkingsrede uitgesproken, in ver
band met het overlijden van prinses
Wilhelmina. In het bijzonder herinnerde
hij aan de banden, die Limburg met
het Huis van Oranje verbinden. De
fractievoorzitter van de K.V.P. ir F.
Wijffels sloot zich namens alle staten
leden, bij de woorden van dr. F. Hou
ben aan, waarna de vergadering het
besluit nam een telegram van rouwbe
klag aan de Koningin te zenden.
Ook in Arnhem, zo bericht onze cor
respondent aldaar, is prinses Wilhel
mina zaterdag herdacht. De commis
saris der Koningin, mr. H. W. Bloe-
mers, sprak een rede uit in een buiten
gewone zitting der Staten van Gelder
land. Daaraan vooraf ging een her
denking door burgemeester Chr. G.
Matser in een bijzondere zitting van
de gemeenteraad. Zaterdagavond werd
de prinses in tegenwoordigheid van de
hoogste autoriteiten in stad en provin
cie plechtig herdacht tijdens een oecur
menische kerkdienst in de Grote of
St. Eusebiuskerk.
Toen de Staten van Overijssel in het
provinciehuis te Zwolle zaterdag een
herdenkingsbijeenkomst hielden, zei
de commissaris der Koningin, ir.
J. B. G. M. Ridder de van der Schue-
ren onder meer: „In de volle zin des
woords heeft zt) de woorden van haar
vader tot de hare gemaakt: Oranje
kan nooit, ja nooit genoeg voor Ne
derland doen".
Een bijzondere vergadering van de
Provinciale Staten is ook in Zeeland
zaterdag aan het overlijden van prin
ses Wilhelmina gewijd. De commissa
ris der Koningin, jhr. A. F. C. de
Casembroot, sprak in zijn herdenkings
rede onder meer over de vele bezoeken
die zij aan Zeeland heeft gebracht, in
het bijzonder de grensoverschrijding in
Maart 1945, toen zij by Eede na een
afwezigheid van vyf jaar in ons land
terugkeerde. Ook bracht hy in herinne
ring de tocht die zij op 72-jarige leeftyd
maakte na de watersnoodramp.
IN EVERY COUNTRY SMART PEOPLE PAY A LITTLE EXTRA TO
DEN HAAG, 3 dec. Het hoofd
bestuur van de WD heeft besloten
prof. dr. H. J. Witteveen kandidaat te
stellen voor de functie van ondervoor
zitter van deze party. De algemene
vergadering van maart '63 zal over
deze benoeming beslissen.
Het hoofdbestuur is by dit besluit
uitgegaan van de gedachte dat de nieu
we ondervoorzitter zal zyn voorbestemd
prof. mr. P. J. Oud in het najaar van
1963 als voorzitter op te volgen. Prof.
Witteveen is bereid de kandidatuur te
aanvaarden. Hij is lid van de Eerste
Kamer.
Op Schiphol toonden de gebroeders
Van Lookeren Campagne vol trots de
souvenirs van hun bar en boos ex
peditie-avontuur. Links en rechts de
juist zaterdag 28 jaar geworden twee
ling.
SCHIPHOL, 3 dec. De bedwingers
van de nog nimmer bestegen noordelij
ke top van de 7035 meter hoge Nilgiri-
piek in het Himalayagebergte, de drie
gebroeders V:«n Lookeren Campagne uit
Amsterdam, zijn zaterdagavond in alle
stilte op Schiphol teruggekeerd. Twee
van hen, de tweeling II. C. van Looke
ren Campagne, werktuigbouwkundig in
genieur en P. F. J. van Lookeren Cam
pagne, die tandheelkunde studeert in
Groningen, moesten dubbele felicitaties
in ontvangst nemen: zij werden zaterdag
38 jaar en konden dus 's avonds thuis
metoen bun verjaardag gaan vieren
Met de veertigjarige Franse berggids
Lionel Terra.y en de Sherpa Wongdi
fotografeerden deze drie broers, die 19
oktober na een even letteriyk als figuur-
ïyk adembenemende tocht elkaar triom-
fanteiyk op de verblindend witte Nilgi-
ri-top.
,,W!j hebben du hele expeditie zonder
zuurstofmasker volbracht", vertelden
de enthousiaste bergbeklimmers. De
laatste zeshonderd meter waren over
matig zwaar geweest. „We hadden toen
erg veel hinder van het gebrek aan
zuurstof. Je voelt je er benauwd door
en je moet dan ook het tempo tot een
kwart van het normale terugbrengen,
wil je het volhouden". Andere ver
schijnselen van te weinig zuurstof: sla
peloosheid en het verdwijnen van de
eetlust.
Het leven van H. C. van Lookeren
Campagne heeft eenmaal ook ook
alweer letteriyk aan een draad ge
hangen: een sterk touw. Hy viel in
een peilloze ysspleet tydens een ris
kante beklimming. Tevoren echter had
hy de Sherpa reeds gewaarschuwd.
Deze had daarom zqn pickel met het
touw omwonden omgekeerd in de
sneeuw gestoken, was er met zijn hele
gewicht bovenop gaan staan en had
bovendien het touw nog enkele malen
om zqn eigen lichaam gewikkeld,
terwül hy het touw langzaam vierde.
Toch viel zqn metgezel nog zes meter
omlaag voor het touw bleef steken. On
ze landgenoot liep echter geen enkel
letsel op en kon zelf langs het touw
naar boven klimmen.
De Nederlandse expeditie, die in sep
tember vertrok, bereikte de voet van
de Nilgiri 1 oktober. Zij bestond uit ne
gen Nederlanders en de Franse berg
gids. De leiding berustte by de Amster
damse geoloog prof. dr. C. G. Egeler
en diens plaatsvervanger, de geoloog,
dr. T. de Booy.
Voorts waren er nog drie geologen
en een medicus, die als arts ter verzor
ging meeging en tevens wilde onder
zoeken hoe het menseiyk lichaam rea
geert wanneer het op grote hoogte te
kampen krygt met zuurstofgebrek. Deze
arts, dr. Tammes, is thans op de terug
weg. Alleen de "vijf geologen trekken
nog door Nepal, zy worden over een
week of drie op Schiphol terugverwacht.
Eerst willen zy hun geologische onder
zoekingen nog wat voortzetten; zy zul
len nog dwars door de wildernis van
een laagvlakte een „doorsteek" maken
naar zuideiyk Nepal.
Deskundigen van de Nederlandse
Alpenvereniging, op Schiphol aanwe
zig by de terugkomst van de drie
broers, zqn van mening, dat de be-
styging van de Nilgiri, een van de
moeilijkste toppen in de Himalaya,
uiterst gevaarlek is. Er moesten Ijs-
hellingen van zeventig graden wor
den overwonnen en dat alles in bit
tere koude. „Het was af en toe dertig
graden onder nul", vertelde de twee
ling. „In de tent hebben we 22 graden
onder nul geregistreerd."
Het hoogste punt waarop ze nog een
tent hadden neergezet was in het derde
kamp, op 6400 meter. Het had in de
bedoeling van dr. De Booy gelegen, de
laatste beklimming mee te maken. Hy
moest dit voornemen echter laten varen
wegens een zware verkoudheid, Terwijl
de gebroeders Van Lookeren met de
zware beklimming bezig waren, bleef
hy op een hoogte van circa drieduizend
meter met drie van de vier andere geo
logen het wetenschappeiyk onderzoek
voortzetten. Alleen prof. Egeler was
meegegaan tot kamp XI, op 5800 meter
hoogte.
De terugkeer van de Nilgiri duurde
een week. Daarna begon de tweede
tocht, die de hele expeditie, dus met
inbegrip van de geologen, bracht naar
het ijsmeer van Tilicho, op vijfduizend
meter hoogte. De derde tocht leidde naar
Mustang, een van de meest geïsoleerde
stadjes ter wereld. Het circa acht
honderd zielen tellende plaatsje, dat op
vierduizend meter hoogte tegen de Ti
betaanse grens ligt, heeft geen andere
verbinding met de overige wereld dan
een haast onbegaanbaar voetpad, waar
langs men na een tocht van een week
de bewoonde wereld kan bereiken. Over
dit pad trekken het hele jaar door kara
vanen met handelswaar tussen Tibet
en Nepal via Mustang heen en weer.
Op de heenweg dragen ze ryst, op de
terugweg zont op de rug.
De bevolking leeft van wat de land
bouw en van deze doortrekkende kara
vanen. De oudste broer Van Lookeren-
Campagne toonde op Schiphol vreemd
soortige kledingstukken, die hy uit dit
dorp als souvenir heeft meegenomen. Hy
is vooral trots op een veelkleurig, on
herkenbaar vuil stuk vod: de i»roek
van Mustangs burgemeester. De bevol
king van Mustang, vond hy, had dan
ook wel reden tot uitbundigheid: want
het was tien jaar geleden, dat zy voor
het laatst bezoek had gehad van een
Europeaan.
In Mustang namen de vier Alpi
nisten afscheid van de geologen. Sa
men met hun gids trokken de drie
broers te voet over een afstand van
tweehonderd kilometer terug naar het
uitgangspunt van de expeditie, het
dorpje Pokhara. Er is daar een klein
vliegveldje waar zy werden opgepikt
door een Dakota van de Nepalese
Airlines Corporation. In dit toestel
vlogen zij naar de Nepalese hoofd
stad Kathmandu. In een andere ma
chine zetten zp de reis via Delhi
voort naar Bombay, waar zy over
stapten in een ïyntoestel van Air In
dia. Via Genève en Parys bereikten
ze tenslotte weer de Nederlandse bo
dem.
De vyf geologen keerden van Mus
tang langs dezelfde lange weg terug
naar Pokhara, maar hun tempo lag
veel lager. Zy voerden nameiyk onder
weg een wetenschappeiyk onderzoek uit.
Van Pokhara uit gaan zy nu in de ko
mende drie weken nog de laagvlakte
naar zuideiyk Nepal door.
Advertentie)
Een OLVEH verzekering uw levensbelang.
(Van onze correspondent in Bonn)
MÜNCHEN, 1 dec.
De uit Hongarije stammende en thans
in Münehen levende en werkende Mar
tin Porkay bijgenaamd de „Rem-
brandt-Killer" wil verder stryden om
zqn geiyk in de kwestie van het „Zelf
portret" van Rembrandt, dat de lands
regering van Baden-Wiirttemberg in
Stuttgart voor de staatsgalery voor 3.6
miljoen mark heeft gekocht.
Martin Porkay moet wel verder stry
den. Hij heeft n.l. destyds, toen hy het
„Zelfportret" als een vervalsing brand
merkte, beloofd dat hy op de „Viktu-
aliënmarkt" in Münehen een kraampje
zou huren en uien verkopen, als de
„Stuttgartse Rembrandt" echt is.
De Belgische professor Coremans
heeft het „Zelfportret" voor echt ver
klaard en Porkay moet omkyken naar
een uien-kraam. Hy denkt er echter
niet aan.
Na de expertise van prof. Coremans
had de minister van onderwys, kunsten
en wetenschappen dr. Storz verklaard
dat er na de jongste technologische
en styicritische onderzoekingen „geen
ernstige twijfel meer" kan bestaan aan
de echtheid van de Stüttgartse Rem
brandt. De expertise zal over enkele
weken worden gepubliceerd.
Begin december wil kunstkenner Mar
tin Porkay ook zyn eigen inzichten over
het „Zelfportret" publiceren. Dit ge
schiedt in een werk, dat de titel heeft:
„De avonturen van twee onechte Rem
brandt". Het bevat 100 pagina's en 30
afbeeldingen.
De ene onechte Rembrandt, die in
het Porkay-boek wordt beschreven is
het „Zelfportret" in de Staatsgalerij in
Stuttgart, de „Man met de rode baret"
afkomstig uit Majorca. De andere is
een schilderij uit de Kunsthalle in Bre
men, dat Porkay al lang geleden als een
vervalsing heeft gebrandmerkt.
Aan de hand van twee ultra-violet-
opnamen van de omstreden Rem
brandt en van een echte in Londen
en vele detail-vergeiykingen gaat Por
kay in op de veie structurele verschil
len. Porkay wijst op de afwezigheid
van die kleine scheurtjes in de onder
grond die op een vroege afkomst wp-
zen, verder de vele afwijkingen van de
anatomie die voor Rembrandt hoogst
ongewoon zijn. „De mond (van het
„Zelfportret") hangt scheef, de snor
groeit uit de neusgaten en de neus
ïykt op de snavel van een eend", al
dus Porkay.
Porkay wil niet alleen met schrif
turen over de Stüttgartse Rembrandt
vechten. Hp wil de zaak voor de recht
bank brengen. Porkay heeft al een
klacht ingediend tegen de directeur van
de Stüttgartse Staatsgalerij, Petermann,
wegens belediging. Het parket heeft de
zaak echter laten rusten. „Ik zal Core
mans zo enorm beledigen", aldus Por
kay, „dat hy wel een aanklacht tegen
me moet indienen". De kwestie van de
Stuttgartse Rembrandt is, volgens Por
kay, al lang geen uitsluitend kunstpro
bleem meer. Het is een detectivestory,
nog opwindender dan de „Spiegel -
affaire.
Porkay heeft steun gekregen van de
directeur van het Landeskriminalamt
van Noordrtfnland-Westfalen, dr. Oskar
Wenzky. Deze heefi er in het vakblad
„De Politie" op gewezen, dat prof.
Coremans na het Van Meegerenproces
waarby het cm vervalste Vermeer-
schiiderüen ging veel aan prestige
heeft verloren. Een tweede supporter
is de Münchense schrijver van detecti-
vestories, Arnau. die zich uitvoerig heeft
bezig gehouden met schilderpen-verval-
sineen en ook naspeuringen verrichtte
naar de herkomst van de Stuttgartse
Rembrandt „Ik heb in Nederland geen
enkele expert kunnen vinden aldus
Arnau, „die bereid was de echtheid
van het schilderij te bevestigen".