OUDSHOORN demonstreert
gratis haarden bij U Ihuis
OUDSHOORN
Kleren, die
- meegroeien -I
Koor van St. Laurenskerk aan
transeptgedeelte toegevoegd
Plechtigheid hij
afsluiting tweede
fase restauratie
VICTORIA CONTRA
PALMERSTON
Polemiek in duizenden brieven
öe koningin en liet „ondeugende kind"
STER VAN
T- NERTS I
Vier mensen verdronken in
wak op Schildmeer
Fles met hoedje
Onderwijzer van
verdrinkingsdood
gered
STRIJD TEGEN HET „KOUDEFRONT"
KIES UW HAARD IN EIGEN HUISKAMER
EXCLUSIEVE
INTERIEURVERZORGING
nieuwe dagblad
Auto in sloot
DAGBLAD-RECLAME
OVERWINT!
Nieuwe haard nodig? Maar steeds uitgesteld omdat U eigenlijk
weinig tijd had om ergens te gaan kijken?
Dan is het aanbod, dat OUDSHOORN U nu doet psecies geknipt
voor U! Donderdag meteen 11.64.40 bellen en Oudshoorn's
Servicewagen met alle typen Davohaarden staat donderdag nog
voor Uw deur.
Dat is gemakkelijk: onze servicemensen plaatsen de haard, waar
Uw hart naar uitgaat, in Uw eigen huiskamer en demonstreren
het gebruik. U kunt zo op Uw gemak kijken en overwegen of
de haard in Uw interieur past, of de capaciteit voldoende is, of
de kleur bevalt enz.
DAVO MAAR OOK Uit practische overwegingen
hebben de Oudshoorn demonstratiewagens uitsluitend Davo
haarden bij zich. Gaat Uw voorkeur echter uit naar een ander
merk: geen probleem. Vertel welk merk U wilt en Oudshoorn
neemt deze haard voor U mee.
BEL DONDERDAGOCHTEND METEEN 116440 (of kom zelf langs).
Oudshoorn garandeert U:
UW NIEUWE HAARD DONDERDAG GEPLAATST.
Uiteraard demonstratie Oudshoorn
ook in zijn beide zaken:
MEENT 22-34 en
voor alles wat uw HuirToTrHuiTMAAK^" OVERSCH. DORPSSTR. 12
v.h. Toorenburg Domme
Nwe. Binnenweg 340, Tel. 34136-55947
MAANDAG 24 DECEMBER 1962
PAGINA 9
Nog groot bedrag nodig
iMW—i
k&Rond de Feestdagen!^
naar de Schouwburg
T ord Palmerston heeft konin-
U gin Victoria bijna drie-en-
twintig jaar gediend op ver-
,cbeidene posten in het Britse
abinet. Onmiddellijk na Victo
rs troonsbestijging in 1837 trad
aimerston tot de regering toe.
0 atl 1841 tot 1846 was hij in de
^Positie. Daarna werd hij op-
minister en zijn nieuwe
.^rekkingen tot de vorstin ein-
j'gden eerst bij zijn dood in 1865.
v de staatkundige geschiedenis
^atl het Victoriaanse tijdperk
„eett Palmerston een grote rol
?r''sPeeld. Hij was achtereenvol-
2 fis minister van Buitenlandse
^ïen, minister van Binnenlandse
aAen en premier. Zijn lange car-
rjere als lid van Victoria's rege
ls had hij echter geenszins te
st- ^en aan de gunst van de vor-
Victoria koesterde een hef-
§e antipathie tegen Palmerston,
11 afkeer die vooral gevoed werd
k °r haar echtgenoot, prins Al-
Niet uit vrfje verkiezing,
s,aar onder dwang van de om-
\vatldigheden, trok zij hem steeds
eer als minister aan.
'°ot.
°or de sport in de sneeuw
komen de Parijse kappers
''net allerlei fantasieën. Hier
l\9j-.de mannequin heel toe-
V etyk voor deze tijd een ster
hi^ts-staartjes achter op de
V/b waarover het haar glad is
betrokken.
Truus
vcm Arnhefn
Oit wkoul «cMq Hortcndi»
(OOSM. (Jie •■iMm lc ml#»!"
■,itMt, 2ai évit foma
plw atUa^fetdtn
/«.Vr |Sbno> hr d« «KMthonrfri
NV BROWS')06 SfAAkNESTAC
HA-WEM V- T'jf fe'
die zo veel wereldse ambities had,
nu is heengegaan".
Na Palmerstons dood zou Victoria
nog zesendertig jaar koningin zijn. Wel
licht heeft zij het in de loop der jaren
als een gemis gevoeld, dat zij nooit
meer onenigheid kon hebben met die
lastige maar talentvolle staatsman.
HANS BRONKHORST
Lord Palmerston als premier van Engeland tijdens de regering van koningin Victoria.
Deze foto werd ongeveer honderd jaar geleden gemaakt.
Koningin Victoria, gefotografeerd op 28 juli 1855. Zij was toen zesendertig jaar
oud. De eenenzeventigjarige Palmerston was sinds enkele maanden „Prime Minister".
regering op te nemen, ditmaal als mi
nister van Binnenlandse Zaken. In de
nu volgende periode was de verstand
houding tussen de beide figuren redelijk
goed. Hun controverse betrof immers
vooral het Britse buitenlandse beleid,
waarmee Palmerston als „Home Secre
tary" geen bemoeienissen had. Maar
nadat, in 1855, de nu 71-jarige staats
man tot premier was benoemd begon
nen de moeilijkheden opnieuw.
Het laatste grote conflict tussen
Palmerston en Victoria ontstond
naar aanleiding van de Pruisisch-
Deense oorlog. De premier vond,
dat Engeland Denemarken te hulp moest
komen, omdat hij de opkomst van een
sterke Duitse staat aan de Noordzee
gevaarlijk achtte voor het machtseven
wicht in Europa. De koningin wilde
echter de vriendschapsbanden tussen
Pruisen en Engeland versterkt zien,
en zij begon een felle polemiek met
haar „Prime Minister", die tenslotte
voor haar wil moest bulgen. Tijdens de
briefwisseling over dit onderwerp had
Palmerston echter een kranteknipsel
aan de vorstin gezonden met een ar
tikel dat kritiek bevatte op Victoria's
optreden. De premier merkte in een
begeleidend schrijven op, dat het knip
sel eigenlijk „in het vuur geworpen"
moest worden, maar ondertussen zorg
de hij toch maar dat Victoria het te
lezen kreeg, en de bedoeling van die
geste werd door de koningin wel de
gelijk gevat.
Tien jaar was Palmerston premier
van Engeland. Hij stierf op 18 ok
tober 1865, en Victoria noteerde in
haar dagboek: „Het is een merk
waardige en plechtige gedachte dat
deze sterke en wilskrachtige man,
Advertentie
Prins Albert, de prins-gemaal van
koningin Victoria,
et laatste nieuws op het gebied',
van de kindertextiel lazen we i
onlangs in Textilia, namelij k|
kleertjes die met de kinderen I
meegroeien. Het gaat hier niet om
zomen die moeten worden uitgelegd
of mouwen die zo nodig verlengd kun
nen ordenmaar om meegroeien in
de letterlijke zin van het woord. Door
een bijzondere manier van weven is
de katoenen draad elastisch geworden
zoals ongeveer bij tricot het geval is.
De kleertjes worden niet dunner door
het rekken en houden uitstekend mo
del. Ze zijn weliswaar heel wat duur
der dan normale babykleding, maar1
ze zijn vrijwel onverslijtbaar en gaan
veel langer mee. Er zijn pyjama's, trui
tjes, slobbroeken, trappelzakken en
kruippakjes van „pasgeboren" tot an-
derhalf jaar en van twee tot vier jaar.
Het goed heet snel schoon en droog te J
worden, kleurecht te zijn en sanitized:,
voor broekjes een plezierige bijkom-
ttigheid. J
ROTTERDAM, 24 dec- Tijdens een
plechtige bijeenkomst is zaterdagmiddag
het gerestaureerde koorgedeelte van de
St. Laurenskerk toegevoegd aan het
transept, dat in 1959 gereedkwam. Hier
mee is de tweede fase van de herstel,
werkzaamheden der in 1940 verwoeste
kerk ten einde. De derde fase, waarmee
reeds een aanvang is gemaakt, bestaat
uit het herstel van het schip, dat men
over circa vijf jaar hoopt te hebben vol
tooid.
In een korte toespraak bracht dr. H. J.
Eijkman, voorzitter van het College van
Gecommitteerden tot de Zaken der Ne-
derduitsch Hervormde Gemeente te Rot
terdam, dank aan allen, die tot het be
reiken van dit resultaat hebben bijgedra
gen Hij richtte zich hierbij in het bij
zonder tot de hoofdarchitect, 'ir. M. C.
A. Meischke, die, aldus dr. Eijkman.
niet klakkeloos heeft gecopiëerd, maar
een persoonlijk stempel op het werk
heeft gedrukt.
De praeses van de Centrale Kerke-
raad, ds. J. C. J. Dijkstra wenste zowel
namens het ministerie van predikanten
en oud-predikanten van de gemeente als
namens de centrale raad van de twaalf
hervormde gemeenten in het stadsgebied,
het College van harte geluk. Hij vestig
de er de aandacht op, dat de kerk, b.v
op hoogtijdagen, dienst zal doen voor
alle Rotterdamse gemeenten.
Het Kralingsch Vrouwenkoor onder lei
ding van Iskar Aribo bracht, met harp-
begeleiding van mevr. M. Flipse-Broe-
ders, de „Ceremony of Carols" van Ben
jamin Britten ten gehore. George Stam
bespeelde het transeptorgel en Piet van
den Kerkhoff, lid van de Orgeladvies
commissie Grote Kerk bracht op het koor
orgel werken van J. P. Sweelinck. Claude
Balbastre en Hans Friedrich Micheelsen
ten gehore. De plechtigheid werd beslo
ten met het gezamenlijk zingen van ..Nu
zijt wellekome".
Onder de aanwezigen op deze bijeen
komst bevonden zich de minister van
justitie, mr. A. C. W. Beerman, de bur
gemeester van Rotterdam, mr. G. E.
van Walsum, mej. mr. J. Zeelenberg,
wethouder van financiën en kunstzaken
en mr. J. G. L. Reuder, president van
de arrondissementsrechtbank Rotterdam.
Gistermorgen vond de feitelijke inge
bruikneming voor de eredienst plaats.
Nog een belangrijk bedrag is nodig
voor het herstel van de kerk en voor het
grote reeds bestelde orgel. De Gecom
mitteerden vragen dan ook de aandacht
voor de grammofoonplaten, die ten bate
van het werk worden verkocht, en voor
de gouden Laurensdukaat, ontworpen door
Hans Petri. Na de eerste plaat „Rond
om het Rotterdamse Laurensorgel"
is een tweede uitgegeven onder dezelfde
titel, waarop George Stam, ..Noel" van
d'Aquin speelt en het Koekoek- en Nach
tegaalconcert van Handel. De plaat is
verkrijgbaar in de muziekhandel of door
storting van 6,85 op postgiro no. 4900
Fonds Wederopbouw Grote Kerk. Van de
eerste plaat, waarvan de oplage van 1500
stuks binnen een half jaar was uitver
kocht, heeft men nog een beperkt aantal
laten persen. Deze zijn niet in de handel,
doch verkrijgbaar door storting van
10.50 op bovengenoemd gironummer.
Giften kunnen eveneens op deze postgiro
worden gestort, of op de bankrekening
bij R. Mees en Zoonen te Rotterdam,
beide ten name van „Fonds Wederop
bouw Grote Kerk".
ROTTERDAM, 24 dec. Door het kor
date optreden van een Rotterdamse café
houder is in de nacht van zaterdag op
zondag de 24-jarige onderwijzer K. Wol
van de verdrinkingsdood gered. De
onderwijzer zat met nog drie anderen in
een personenauto, die door het springen
van een band in een diepe sloot langs de
Terbregseweg reed. De drie medepas
sagiers konden de snel zinkende auto
spoedig verlaten, maar de onderwijzer
raakte bij zijn pogingen zich in veilig
heid te stellen op onverklaarbare wijze
bekneld.
De caféhouder, snel door de anderen
gewaarschuwd, maakte aan de wagen
een staalkabel vast om op deze manier
met inspanning van alle krachten te ver
hinderen, dat de wagen verder zou zin-
kne. Het waterpeil binnen de auto was
toen al tot aan de hals van de onder
wijzer gestegen. Even later kon een po
litiewagen de auto naar de wal trekken,
waarna de heer Wol uit zijn netelige
positie kon worden bevrijd.
Merkwaardig effect van de snel inval
lende en strenge vorst op een buiten
neergezette fles melk: bij bevriezing
zette de melk uit en ze lichtte de cap
sule van de fles. Bij andere flessen die
buiten waren neergezet was het effect
schadelijk: ze barstten.
Advertentie
dinsdag 25 dec. Een bitter uurtje
Pwoensdag 26 dec
zaterdag 29 dec.
zondag 30 dec.
De leugenaar
De leugenaar
Een bitter uurtje
dinsdag 1, woensdag 2, vrijdag 4,
zaterdag 5 en zondag 6 januari
Kimbelljn van Shakespeare
evolgd door Nieuwjaarswens
Geef een cadeaubon!
Inlichtingen kassa (tel. 11.17.66)^
Voor alle voorstellingen:
Plaatsbespreken 2 dagen voor
de dag van de voorstelling (coupon-
houders 3 dagen) van 10-7 uur
Telefonisch (111766) van 11-7 uur
Avondverkoop vanaf 7 uur
Volgnummers vanaf 9 uur v.iü.
tyih de eerste jaren van haar be-
„•9<1 zag zij nog met respect op te-
h de veel oudere staatsman. Maar
A,,sPoedig na haar huwelijk met prins
2.6rt van Saksen-Coburg-Gotha in
kwam zij in conflict met Pal-
c etston. De diepe oorzaak van dit
vaB Ct was' dat de staatkundige op-
W ®en van de koningin niet strook
te6 met die van haar „Foreign Secre-
v2?"; De liberaal Palmerston had
s t'Pig eerbied voor de Europese ab-
jjdte monarchieën van zijn tijd. Als
Vaster van Buitenlandse Zaken van
jjj' democratische Groot-Brittan-
ij,6 wilde hij steun verlenen aan de
„"erale bewegingen in Griekenland,
nPanje, Frankrijk en Portugal. Maar
j'ctoria en Albert waren door vele
ghüliebanden gelieerd met de tsa-
3, keizers, koningen en groot-herto-
tj5n van Europa en hun streven was
v voortdurend op gericht in goede
v6rstandhouding te leven met deze
v'rsteHjke verwanten. Zij konden de
j>m van de Whig Palmerston op En-
l ?nds belangen niet delen, en de
j'ytieke omwentelingen op het Con-
,u^nt vervulden hen met grote on-
vV>or Palmerston waren de intensie-
'ofia s°onli)ke bemoeienissen van Vic-
'ieL9 met de Britse buitenlandse poli-
®en grote ergernis. Vóór Victoria
'T irJarige leeftijd koningin werd, had
^u^-jarige staatsman al een indruk
kende loopbaan achter de rug. Hij
jk achtereenvolgens de koningen
rill» de Derde, George de Vierde en
de Vierde gediend, die hem al-
r'J Wel ongestoord zijn gang hadden
jjat6 gaan. Maar het hinderde Victoria
ritv lmerston instructies gaf aan de
Mti2e gezanten zonder eerst de ko-
kl'h te raadplegen, en dat hij her-
kpdelyk eigenmachtig optrad in be-
beleidskwesties. Eens verge
er zij, in een brief aan haar premier
Nt „hn Russell, Palmerstons gedrag
;'icj dat van „een ondeugend kind".
M 6r>a en vooral haar gemaal, die
'sit„fi?edig de rol ging spelen van de
k mke monarch van Engeland, wil-
.Persoonlijk hun stempel drukken
\)?et Britse buitenlandse beleid. Zij
\66hgeen vertrouwen in Palmerston,
Xe moesten hem als minister ac-
6ij ?r.en wegens het hoge aanzien dat
de massa van het Britse volk
Victoria en Palmerston hebben in
de loop der jaren een zeer om
vangrijke correspondentie gevoerd
®n uit deze briefwisseling krijgt
v^^en levendig beeld van de rela-
tie tussen de beide persoonlijkheden.
Op basis van de brieven tussen de
koningin en haar minister heeft Brian
Connell, auteur van verscheidene his
torische werken, een boek geschreven:
„Regina v Palmerston" (Evans, Lon
don). Voor deze boeiende dubbele bio
grafie heeft hij 4500 brieven van Pal
merston aan Victoria geraadpleegd, en
1200 brieven van de vorstin aan de
staatsman. Het grootste deel van dit
materiaal was nog niet eerder voor een
historisch werk gebruikt.
Connell had toegang tot het per
soonlijk archief van wijlen Lady Mount-
batten, die de papieren van Palmer
ston had geërfd, alsmede tot het ar
chief van Windsor. Hij heeft uit die
brieven een ruime keus gedaan voor
een levendige schets van een der
boeiendste hoofdstukken uit de ne-
gentiende-eeuwse geschiedenis van
Engeland. Zijn boek bestaat vooral
uit citaten die verbonden zijn door
verklarende opmerkingen. Het geheel
laat zich lezen als een roman, waar
in de karakters van de hoofdfiguren
scherp getekend zijn.
Zowel Victoria als Palmerston hebben
zich met grote ijver van hun taken
gekweten, zoals reeds blijkt uit net
duizelingwekkende aantal brieven, dat
van hen bewaard bleef. Het waren geen
korte zakelijke mededelingen, maar
wijdlopige verhandelingen vol conven
tionele frasen. Beiden schreven zij hun
missives in de derde persoon, en de
minister placht zijn memoranda aan de
koningin te beginnen met de woorden:
Viscount Palmerston presents his hum
ble duty to your Majesty" voor hij tot
zijn onderwerp kwam. Op het eerste
gezicht lijken de brieven van de minis
ter zeer conventioneel, maar bij na
dere beschouwing ontdekt men hoe de
ze geboren diplomaat in de vereiste be
leefde en vormelijke taal scherpe din
gen wist te zeggen, en met welk een
bewogenheid en scherpzinnigheid hij
zich uitdrukte. Zijn grote intelligentie
steekt scherp af tegen die van Victo
ria, wier visie nog al beperkt was.
SLOCHTEREN, 24 dec. Vier mensen
worden sinds gisteren in de vooravond op
het Schildmeer vermist. Men vreest, dat
zij zijn verdronken. De vermisten zijn de
elfjarige Lammert Meijer, de twaalfjarige
Geert Kleefman, de 42-jarige 3. Meijer en
de 25-jarige Jannes Haan, allen uit Hel
ium (Gr.)
De twee jongens waren gistermiddag
gaan schaatsen op de Hellumster Schip-
sloot, die uitmondt in het ongeveer 300
hectaren grote Schildmeer. Vermoedelijk
hebben zij zich toen op dit meer gewaagd,
hoewel het ijs daar nog maar ongeveer
twee centimeter dik was en de dag te
voren een schip zich hier nog een weg
had gebaand. Toen het donker werd en
de jongens nog niet waren thuisgekomen,
is de vader van Lammert Meijer er, te
zamen met zijn aanstaande schoonzoon en
de heer S. van Delden uit Helium, op de
schaats op uitgetrokken om de jongens
te zoeken. Zij hadden slechts een zak
lantaarn bij zich.
Op de plek, waar de Hellumster schip-
sloot uitmondt in het Schildmeer, bleef de
heer Van Delden achter om uit te zien
naar de jongens en om tevens in geval
van nood hulp te bieden en alarm te
slaan. De heer Van Delden hoorde na
korte tijd hulpgeroep, en is toen op de
fiets in de richting, waaruit het hulp
geroep klonk, gereden. Op een gegeven
ogenblik durfde hij niet verder. Van die
plek af zag hij een brandende zaklan
taarn op het ijs. Hij is daarop de hulp
gaan roepen bij bewoners van een huis
aan het meer. Dezen, vader en zoon
Remminga en de heer Van Delden zijn
toen met een ladder het ijs opgegaan. Bij
de plek waar de brandende zaklantaarn
lag, troffen zij een vijf a zes meter groot
wak aan. Zij hebben het wak afgezocht,
maar niets gevonden. De heer Van Del
den heeft zich na dit vergeefse zoeken
in allerijl naar Helium begeven en daar
alarm geslagen. Het was op dat moment
al ongeveer kwart voor acht. Eerst toen
is ook de rijkspolitie ingeschakeld.
Tot omstreeks tien uur heeft het gehele
dorp en velen uit de omgeving meege-
zocht. Tot een uur vannacht hebben po
litiemannen en brandweerlieden, uitge
rust met reddingmateriaal, en vrijwilli
gers de speurtocht voortgezet. Onder lei
ding van de rijkspolitie is vanmorgen het
zoeken hervat, tot op heden zonder suc
ces.
Een van de scherpste conflicten tus
sen de koningin en haar minister
van Buitenlandse Zaken brak uit
in september 1850, naar aanlei
ding van een particulier bezoek van
de Oostenrijkse generaal Haynau aan
Engeland. Vanwege de wreedheden die
door de soldaten van de generaal be
gaan waren tegen de Hongaarse en
Italiaanse opstandelingen was Haynau's
naam in de Britse pers opzettelijk ver
basterd tot „Generaal Hyena". Toen
„Generaal Hyena" rondgeleid werd
in een Londense brouwerij, was Wj door
enige arbeiders die hem herkend had
den, mishandeld. Onmiddellijk schreef
Victoria aan Palmerston, „dat het pas
send zou zijn wanneer een nota zou wor
den gezonden aan de Oostenrijkse Re
gering om uitdrukking te geven aan
de diepe spijt van deze Regering over
het onbeschaamde optreden tegenover
een der voortreffelijkste generaals en
onderdanen van de Keizer". Palmerston
kweet zich van deze opdracht, maar
hij besloot zijn nota met de opmerking
dat Haynau beter niet naar Engeland
had kunnen komen, gezien zijn reputa
tie. De ondervonden onaangenaamhe
den had hjj nu aan zich zelf tc wijten.
Victoria was woedend over deze slot
paragraaf van Palmerstons schrijven.
Zjj eiste van haar minister, dat hij
een nieuwe nota naar Wenen zou stu
ren, nu met weglating van de kwetsen
de passage. Aanvankelijk beschouwde
Palmerston dit als een reden om zjjn
ontslag in te dienen, maar tenslotte
zwichtte hij voor Victoria's eis. Dit in
cident maakte de verhouding tussen de
koningin en de minister echter zo ge
spannen, dat Palmerston een jaar la
ter, na een tweede conflict, inderdaad
heenging. Dat heengaan ging overigens
ook gepaard met een pijnlijk voorval.
Bij de beëdiging van zijn opvolger wei
gerde hü aanwezig te zijn, en hij liet
Victoria urenlang tevergeefs op zijn
komst wachten.
Maar ondanks haar heftige botsingen
met Palmerston zag Victoria zich wel
dra genoodzaakt hem opnieuw in de
Advertentie