s. trgarssgcgy^ °"°d m /o'62 per weet-
CLASREGEN VAN AMSTERDAM TOT URK
ZWITSERSE GARDE ESCORTEERT „CAMERLENGO"
„Een atoombom:
wereld vergaat
Angstige mensen bellen
politie en brandweer
Mensen vluchten uit
W deuren
dakpannen
vliegen
ïS
Gouverneur draagt beheer
van universiteit over
Den Haag druk bezig
mee te formeren
Een partijloze minister
van Defensie?
Vroege visser
ooggetuige
REACTIES NA EXPLOSIE
'OUW en kind
'klit gewond
Dij explosie
S^eN) 13
Negerstudenten door anderen
zeer vriendelijk ontvangen
Geen Mercury-
vluchten meer
Het weer
ütk f11 e«
Enige afkoeling
)ND
LICHTER
IN 10
DAGEN
18 pagina's
54ste JAARGANG No. 15467
ERDAC 13 JUNI 1963
^Nrtoffing eiste gelukkig slechts twee gewonden, een vrouw en
lnrj- Mevrouw Posthuma, die door glasscherven werd gekwetst,
werd naar het ziekenhuis gébracht.
juni Met een
p is gisteravond enkele
f]n. na middernacht, de uit
"Pe Effende kruitopslagplaats
^Wi n^en^°oi" gelegen op een
''1 cj{ tussen de Diemerzeedijk
G0q- Oi ks weg Amsterdam
jeike ^icht bij de afrit van de
^^p.brUg over het Amster-
vkgetl 'inkanaal, in de lucht ge-
A^kloff- wtjde omgeving was de
k horen. Vooral in
action m het Muiderpoort-
h, p.i !n Diemen, Weesp, Mui-
tS nlZelfs in Hilversum, Bus-
b'eihei? Eoosdrecht. In Weesp,
Amsterdam, tot in
.sneuvelden vele ruiten.
grot. rikte mensen begaven zich
uien ','n §etale, na de ontploffing
*n nachtgewaad, op
A
v>t,
«s&tesn w
tók
De ontploffing van springstoffen
en buskruit in de Muidense bun
ker trof de boerderij van de heer
Beukeboom het zwaarst. Dakpan
nen lagen her en der" in scherven,
ruiten en deuren waren bijna alle
volkomen vernield.
Van de weg af
De hoogste Vaticaanse autori
teit tot de nieuwe paus is ge
kozen, de camerlengo kardinaal
Aloisi Masella, arriveert bij
het Vaticaan, geëscorteerd
door de Zwitserse garde, voor
een bijeenkomst ter voorberei
ding van het Conclaaf.
(Télefoto)
TUSCALOOSA/WASHINGTON,
13 juni (AFP, UPI) Gouver
neur George Wallace van Alaba
ma heeft gisteren het beheer van
de universiteit van Alabama
overgedragen aan president Ken
nedy. Hij beval tegelijkertijd dat
de staatstroepen Tuscaloosa moes
ten-verlaten. Ongeveer 2000 fede
rale gardetroepen zijn begonnen
met het binnentrekken van het
gebied.
SF toen
2.40
De maaltijd in een koekje
mzimm Wmg^té
wshb
Het nieuwe dagblad
Dertig ton springstof vaagt
kruitmagazijn Muiden weg
'tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiniiiHiiiiHiiiiiiiii •iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHuiiiiiiiiiiHHiiiiiiniminiBiiiiiiHiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiii
l\/r n 6en onzer verslaggevers)
zeer licht verwond. Zij zijn de enige
slachtoffers van de ontploffing.
Aan de Diemerzeedijk controleer
den boeren, of hun koeien niet waren
getroffen. De heer Smeenk, wonend
aan de Diemen - thans in een huis
zonder ruiten vertelde dat hji in de
lucht een vuurbol had waargenomen.
Op de Zeedjjk stonden de burgemees
ters van Diemen en Muiden en dr. ir.
A. J. L. Donker, directeur van De
Krijgsman. Deze vertelde dat de op
slagplaats dertig ton springstof be
vatte.
Het magazijn werd beschermd door
een aarden wal aan drie zijden. De
noordzijde was open om bij ontploffing
te bereiken dat brokstukken in de rich
ting van het IJsselmeer zouden vliegen.
In een weiland bij de Zeedijk lagen
brokstukken van de ijzeren dakbedek
king van de opslagplaats.
Men kon geen enkele suggestie ge
ven omtrent de oorzaak van de ontplof
fing. De warmte van de afgelopen da
gen wordt in dit opzicht van geen enke
le betekenis geacht. Zelfontbranding en
kortsluiting behoren eveneens tot de
onmogelijkheden, zo vertelde de heer
Donker. De opslagplaats was deze week
nog niet bezocht. De politiekorpsen uit
Amsterdam, Diemen en Muiden hadden
handen vol werk om de enorme drukte
langs de rijksweg op te vangen. Honder
den automobilisten zetten hun wagens
in de berm. Van. heinde en ver was
men op het geluid afgekomen. Tegen
twee uur was de drukte voorbij. Politie
hield de hele nacht de wacht en begon
bij daglicht meteen met het onderzoek.
N'ii in'l?Ps'aKPlaats behoorde toe
'6,,"Van(k uA(,en gelegen Koninklijke
>r?pk is
In hrii,,''_ Springstoffenfabriek NV
'bil,, 'abri„|!llan"- Dp het eerste alarm
k_~ 'n de
andweerkorpsen
lucht gevlogen"
uit de om-
f'Chï s iia "eerKorpsen uil «e om-
Vj are i. "e vanaf de Merwedebrug
"oiie'ita ran<'- Vreemd genoeg heeft
llur geduurd voordat de
jo,, eh ,n de buurt met zekerheid
'lj!f.k<Hla.'ar de ontploffing zich had
*oaj„',Öa., 'cdereen dacht onmiddel-
s 'h ioJ5aat ae kruitfabriek weer"
b
«rijf ,v°tïge
ti, arhe
(Van een onzer verslaggevers)
MUIDEN, 13 juni „Ik dacht aan
een vliegtuigongeluk, aan een atoom
bom, ik dacht dat de wereld verging,
ik ben nog nooit zo geschrokken", aldus
luidden vannacht kort na het in de
lucht vliegen van het springstoffenma-
gazijn „De Eendenkooi" bij Muiden de
eerste reacties van omwonenden en ge
tuigen die samengroepten in de berm
van rijksweg nr. 1, aan de oprit van
de zgn. „kilometer"-brug. „Wij lagen
al in bed," vertelt de vrotiw die vlak
tegenover het magazijn woont. „Het
zal even 11a twaalf uur geweest zijn.
loen ik plotseling wakker werd van een
verschrikkelijke vuurgloed in de slaap
kamer. Ik dacht direct aan de kruit
magazijnen tegenover ons. Altijd zijn
wij bang geweest dat er nog eens iets
mee zou gebeuren. Ik stond op en liep
naar beneden. Plotseling hoorde ik een
vreselijke dreun. Alles vloog van de
muur, de schilderijen, de bloempotjes
en noem maar op. De buitendeur werd
in tweeën gespleten en ook de kapstok
kwam naar beneden. De ruiten sloegen
rinkelend kapot, terwijl de pannen van
het dak kwamen."
De vrouw vertelt kalm en sober
haar relaas. Zij staat in de deuropening
van de boerderij, waaromheen een gro
te ravage heerst. Gebroken dakpannen
liggen verspreid tussen glas en gesplin
terd hout.
Kennissen en buren praten zacht op
het erf over het gebeurde. Er heerst
ongerustheid over het vee in de wei.
,,Er zullen wel verschillende dieren in
de sloot staan van de schrik", zegt een
boer. ,,Ik kan niks zien op het land, dat
is het nare, als het nu maar een beet.ie
gauw licht wordt."
De heer E. Stoop, die ook aan de
rijksweg woont, is een van de weini
gen die de explosie hebben zien ge-
beuren. „Ik wilde nog wat gaan vis
sen en stapte juist in mijn bootje, dat
in de Muidertrekvaart ligt. Plotseling
werd het helemaal licht om mij heen.
Ik kon alles zien: de huizen, de wei
landen. Het leek wel klaarlichte dag.
,,Dat is de kruitfabriek", dacht ik bij
mezelf. Ik zag een rode vuurgloed
boven een van de magazijnen hangen.
Ik weer snel mijn bootje uit om de
mensen te waarschuwen. De vuur
gloed verdween. Er kwam weer een
gloed en tegelijkertijd hoorde ik ge
kraak. Onmiddellijk daarop een dreu
nende klap-"
De vuurgloed is tot ver in de omtrek
te zien geweest.
De Amsterdamse taxichauffeur
F. Smit (47 Jaar) vertelt: ,,Ik stond
omstreeks tien over twaalf bij de stand
plaats Centraal Station, toen ik van
achter de Nicolaaskerk een vuurgloed
zag. Ik waarschuwde mijn collega's. De
gloed nam af. maar werd gevolgd door
een tweede. Bijna onmiddellijk daarop
konden wij duideijjk een dreunende
klap horen."
De vuurgloed is waargenomen in het
gehele Gooi, in Amsterdam, Haarlem,
Marken en zelfs in Urk. De ontploffing
ging gepaard met een dichte rookkolom
die een scherpe kruitlucht veroorzaak
te in de buurt van de springstoffenfa
briek.
Vele mensen, in hun slaap verrast,
belden verschrikt politie, brandweer en
kranten op. Zij vreesden het ergste.
Weinig hoort men van de omwonenden
over de luchtdruk, die ruiten uit hun
sponningen en deuren uit hun scharnie
ren lichtte. Bij een boerderij was de
buitendeur precies in tweeën geslagen,
de ijzeren brievenbus was lijnrecht
afgesneden.
Alle getuigen spreken over de grote
vuurgloed die zij hebben waargenomen
en die het gehele omliggende land in
een onnatuurlijke lichtglans zette. De
auto van de heer B. de Rooy (35 jaar)
uit Weesp, onderweg naar Amsterdam,
werd na de klap bijna van de weg ge
drukt. „Mijn moéde® die achterin zat,
was vreselijk bang."
Advertentie
De gouverneur zei dat hij de staats-
troepen had weggezonden omdat de pre
sident „de voile verantwoordelijkheid
voor de aanwezigheid van negerstuden
ten en voor het handhaven van vrede
en orde" op zich had genomen door
middel van het overnemen van het com
mando der nationale garde.
Onder de legereenheden bevinden
zich militaire politiemannen en le
den van speciale gevechtseenheden
troepen die een zware opleiding heb
ben genoten voor straatgevechten.
De „Nationale Vereniging voor de
Vooruitgang van Gekleurden" heeft een
beloning van 10.000 dollar uitgeloofd
voor degene, die inlichtingen verstrekt
aan de hand waarvan de moordenaar
van Medgar Evers kan worden opge
spoord. Evers, die secretaris van deze
ontploffing
'n Muiden
bij het be-
had plaats op 17
Bij deze ontploffing
Pi-en burgers) om het le-
^taif ®n 2estien mensen (dertien mi-
tl. g,. en
't '°ssen van granaten, die
M'tfleri edrÜf gedemonteerd zouden
V°°r- E) ^eec* zich toen een explosie
^"tlit; r'e toüitaire trucks en een
de lucht
in Muiden
huis, dat
't- d ~°')s'agplaats gingen
o. toateriële schade
§®en t.?0'- Er was §een
ade llat' geleden.
Stv.'^ee? ^eester van Diemen liet de
hfliit'fo&tRn *st uitrukken. De Rode
hori?„ stonden in gereedheid om
t6'efoJu U'P te verlenen. Maar
er HoJ-be naar de fabriek leerde
ar niets aan de hand was.
k.^1
n,1ïh„ rs he jacM men aan de munitie-
Pkeiilk ae Merwedebrug. Het bleek
KiH&siaenio* 'Jrand te blussen, daar
"tïthj beroitu slechts met een roei-
ivbfeef kbaar is. De Amsterdamse
K?®tde met één wagen aanwezig
rlt)tjl!:rderiio„ af0rn onmiddellijk terug.
a forirw. in ée wijde omgéving
^riiutt-en vael glasschade, spliiten-
%h ria„ en u't hun scharnieren
en a-en vlogen van de daken.
5*U>I*t. r?F werden uit hun slaap
w-n^ir- Posthuma uit een nabii-
aJfB liep snjjwonden op. Zij
v0erd ÏÏUfhce naar het ziekenhuis
Een kind werd bovendien
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 13 juni De spanning
over de beslissingen die dr. De Kort
na zijn uitvoerige bestudering van alle
moeilijke punten rond de kabinetsfor
matie z.al moeten nemen, begint te
stijgen. De formateur zal er goed aan
doen zijn concept-program snel at te
ronden en aan de traciie-voorzitters Ine
te zenden, zodat het fractieoverleg,
waar veel van af hangt, nu op gang
kan komen.
Nu de basis van het kabinet
de vraag welke partijen er aan zul
len deelnemen nog niet bekend is,
wordt de bodem rijp voor het ge
bruikelijke verschijnsel bij kabinets
formaties die tang gaan duren: men
gaat mee formeren en druk uitoefe
nen om zijn zin te krijgen. Het is be
grijpelijk in een moderne parlemen
taire democratie en er is maar één
oplossing voor: de essentiële knopen
die een maand na de verkiezingen
nog niet ontward zijn, doorhakken.
De formateur is dit ongetwijfeld ook
van plan. Hfj heeft echter de schijn
tegen langzaam te werken, omdat
men de periode van informatie van
prof. Romme optelt bü de week
waarin hij zich verdiept heeft in en
kele kernpunten van het beleid.
In Den Haag worden over de sa
menstelling van hei kabinet vele theo-
rieën gelanceerd pn opzetjes gemaakt,
die al veel verder gaan dan _de pri-
i maire vraag of cr nu vijf of vier par-
ityen in het kabinet vertegenwoordigd
zullen zijn. Nog steeds wordt het ge
rucht verspreid 'lal de formateur niet
anders zal kunnen doen dan met een
vler-partijen kabinet te komen. Het
evenwicht tussen de KVP en de drie
andere zou dan tot stand kunnen wor
den gebracht door een partijloze mi
nister voor Defensie in te schakelen.
Er zou dan een zetelverdeling kunnen
ontstaan van 6 KVP-ministers tegen
drie maal twee voor resp. VVD, Alt
en OH. De partijloze zou bovendien
goed van pas komen om de vele pro
blemen van organisatorische aard op
„defensie" te kunnen oplossen.
Het plan moge aantrekkelijk zijn
voor het zoeken van evenwicht tussen
de partijen, een minister met een neu
traal karakter in een kabinet met uit
gesproken politieke figuren, zal wel
niet zo gemakkelijk te vinden zijn. Hij
krijgt onherroepelijk ooit eens met de
poiitiek te maken. Dan komt het mo
ment waarin h;j met al zijn begaafd
heden op organisatorisch gebied al
leen niet meer uit kan komen, omdat
hij zich zal moeten weren in het poli
tiek gezelschap van 150 Kamerleden.
WASHINGTON, 13 juni (UPI) Het
Amerikaanse bureau voor ruimtevaart
heeft bekend gemaakt dat het Mercu-
ryprogramma, het eerste Amerikaanse
riiimteproject, thans ten einde is.
Het officiële besluit om niet meer
met een man in de ruimte te gaan
werd bekend gemaakt door James
Webb, hoofd van het bureau voor lucht
en ruimtevaart (NASA).
Het volgende Amerikaanse project
draagt de naam Gemini''. Hierbij zal
m .1 trachten twee astronauten tege
lijkertijd te lanceren.
vereniging in de staat Mississippi was
is naar gemeld gisterennacht voor zijn
woning te Jackson doodgeschoten.
In een verklaring van het Witte Huis
werd gisteren gezegd, dat president Ken
nedy „ontzet is door de barbaarsheid"
van de moord op Evers. De Amerikaan
se minister van justitie, Robert Kenne
dy, zei in Washington dat de moord
hem had geschokt.
In een verklaring heeft de gouver
neur van de Amerikaanse staat Missis
sippi, Ross Barnett. woensdag zijn
leedwezen uitgesproken over de moord
op negerleider Evers. Hij zei alle mede
werking te zullen verlenen om de schul
digen te pakken te krijgen. Gouverneur
Barnett drong er hij alle burgers, ne
gers en blanken, op aan hun kalmte te
bewaren en de samenwerking voort te
zetten.
President Kennedy heeft gisteren op
het Witte Huis een onderhoud gehad
met ex-president Eisenhower, dat niet
van tevoren was aangekondigd. Een
woordvoerder van het Witte Huis zei er
zeker van te zijn, dat de kwestie van
de burgerrechten tot de onderwerpen
behoorde, die de twee staatslieden heb
ben besproken.
De twee negerstudenten wier inschrij
ving aan de tot dan toe „blanke" uni
versiteit van Alabama gouverneur Wal
lace dinsdag trachtte te beletten, heb
ben gisteren hun eerste colleges ge
volgd. Zij werden door hun blanke me
destudenten vriendelijk ontvangen. De
studenten, mejuffrouw Vivian Malone
en James Hood, beiden twintig jaar,
begaven zich 's morgens naar hun les
lokalen in een sfeer waaraan iedere vij
andigheid ontbrak. Drie blanke meis
jes liepen naast Vivian en spraken on
gedwongen met haar. Hood liep op een
gegeven moment een verkeerde kant op,
waarop een blanke student, die hem
aanriep met Jimmy", hem de weg
wees. Een federale agent vertelde, dat
Hood dinsdagavond in de recreatiezaal
van de universiteit, tussen blanke stu
denten gezeten, een filmvoorstelling had
bijgewoond. „Zij praatten vrijuit met el
kaar", zo zei de agent. „Er was geen
sprake van vijandigheid".
Toen James Hood gisteren uit het uni
versiteitsgebouw kwam zei hij: „Ik voel
dat ik hier geaccepteerd ben, ais iede
re andere student. Ik vind dat de uni
versiteit van Alabama als model voor
de gehele natie moet dienen. Ik vind.
dat de docenten, de studenten en de in
woners van Tuscaloosa moeten worden
geprezen. Ik ben dankbaar en voldaan..
Alle universiteiten zouden notitie^ moe
ten nemen van de toestand hier."
.IIIIMIIIIIIMIHtlllllllllllllllllllllllllllllllllMMMMMIIimmnM1
IIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIItllllllllllUIIIllllllllllllllllllllllllllll
Verwachting tot vrijdagavond
(Opgemaakt te 11.15 uur)
Bewolkt met vanavond en vannacht
plaatselijk enkele regen- of onweers
buien en hier en daar vorming van
mist. Morgen overdag opklaringen.
Zwakke wind en lagere temperatu-
Vrjjdag
Zon: 4.20-21.00. Maan: 1.10-11.45.
(Van onze weerkundige medewerker-
DE BILT, 13 juni Ook vandaag
is het een fraaie, zonnige zomerdag
met in de oostelijke helft van Neder
land maxima boven 25 gr. Celsius.
Een kleine onweersstoring boven Enge
land trok vanmorgen in de richting van
Zeeland. Voornamelijk in het westen en
zuiden van ons land is de komende
24 uur een verspreide regen- of on
weersbui te verwachten. Het zomerse
karakter wordt hierdoor niet verstoord,
zodat ook voor het weekeinde de voor
lopige vooruitzichten nog zomers mo
gen worden genoemd.
Aan zee: ook morgen perioden van
zonnig en mooi strandweer, maar plaat
selijk een verspreide onweersbui.
Zwakke tot matige wind tussen zuid
en west. In de middag ruim 20 gr.
Celsius. Zeewater 15 graden.
Advertentie
De negerstudente Vivian Malone, die
ondanks hel verzet van gouverneur
Wallace van Alabama toch is ingeschre
ven aan de universiteit van Tuscaloosa,
kon het direct goed vinden met haar
blanke collega's. (Telefoto).
Verkrijgbaar
met vanille-of
kaassmaak.
Pak voor 3 5 6
maaltijden
De apotheker en drogist hebben SikS
