HEBBEN ERNSTIG NACEDACHT
OVER DE KRITIEK OP DE CURIE"
Desiderata: Vereenvoudiging
meer boven-nationaal; meer
oecumenisch geschoold
blijken van
Waardering
Tin nu naar Nederland
te
Soekarn© breekt
ook economisch
met Maleisië
Indonesië het
meest treffen
DRS. L. VAN EYSEREN BIJ DE PAUS
Typografen
staken door
t
house of enqlani
Schatkamer
op zolder
Kolendamp
verrast velen
in weekeinde
ziet 't
modern
DUIDELIJKE
-Het weer
^ÜER in europa
Amsterdammer in
Leipzig verdacht
van goudsmokkel
Tarieven op trans
atlantische route
20 omlaag
Handenschudders
wachten vergeefs
op prinsessen
Roken en longkanker
Vrij warm
BS*
jSn
Maatregel zou
NYLON JACKETS
IATA-conferentie
Boterhandelaar
H. Buisman overleden
VROUW GEDOOD
I
I
mMndac 23 september 1963
20 pagina's
54ste JAARGANG No. 15554
DOME, 23 sept. De Paus
jVeft zaterdag de leden van de
°meinse Curie om zich heen
erzameld en een toespraak tot
en gehouden, die zoals wij ver
deden, naar inhoud, uitdruk-
'hg en zegswijze de nieuwe za-
fujke stijl van Paulus VI tenvolle
^luidt.
OMEGA
SIEBEL
stadhuisplein 24-26
CQolsingel 50, nieuwe binnenweg 227^
""""iimiiiiiiiiiiiiiiimuiiimiiiiiiimiMmiitiiimiimiiniiii
bïij warm weer met veranderlijke
®vvolking en enkele lokale regen- of
uweersbuien en in de nacht en och-
®nd hier en daar mist. Zwakke tot
jj'fttige wind, in hoofdzaak tussen
u>doost en zuidwest.
Mte
&Cg°ven
t>rS%mburs
NU LEVERBAAR
MAAK EEN
PROEFRIT
BIJ UW SI MCA
DEALER
deze week
voor heren
oio s vtaa
Zaterdag, de dag waarop hij zijn
plannen met betrekking tot de
reorganisatie van de Curie be
kendmaakte, ontving de Paus
ook een groep pelgrims in audiën
tie. Onder hen bevond zich drs.
L. A. H. van Eyseren, bestuurslid
van de Limburgse Katholieke
Werkgevers Vereniging.
regenjas is
winterproof
HET NIEUWE DAGBLAD
SSTV» Maasbode N-V-' directeur «L Kuijpers; directeur-hoofdredacteur mr. W. A. M. v. d. Kallen; algemeen redacteur H. Paalvast. Kantoren: Rotterdam: Kortenaerstraat 1, tel. 135270, postbus 723, giro 590948; Gouda: Lange Tiendeweg 23 tel 3600 giro 590947-
^Oude Delft 97. teL 23441 en 23792. giro 590944; Schiedam: Dam 18. tel. 66152. giro 590943; Vlaardingen: Oosterstraat 14 B. teL 2539; Dordrecht: Wijnstraat 147. tel. 6121, giro 590946. Abonnement^*: 8,25 per
De Paus zal mèt de CURIE
reorganisatie bestuderen
(Van onze Romeinse correspondent)
(Advertentie)
Verwachting- tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Dinsdag:
Z°n: 6.27—18.36; Maan: 13.12—21.43
In do eerste plaats met het oog
op het Concilie en de in de Kers
levende wensen, verder ook als een
zeer opportune correctie op de geest
driftige vernieuwers in de Kerk,
voorzover die naar de bekende zegs-
wijze het kind met het padwater
willen weggooien, heeft de Paus over
en tot de Romeinse Curie gesproken:
„Wij hebben zelf de eer gehad om
onze eenvoudige diensten (gedurende
ruim dertig jaren) aan de Romeinse
Curie te mogen bewijzen. Wij hebben
er allerwaardigste superieuren en
leermeesters gehad, uitstekende col
lega's en medewerkers, onvergete
lijke vrienden. Wij hebben gewerkt
vanuit de voor observatie bevoor
rechte plaats, de Staatssecretarie,
het persoonlijk apparaat van de
Paus. Wij hebben het vele voortreffe
lijke werk gezien, maar ook de teke
nen onderkend van nieuwe behoeften
en van aanpassing en wij hebben
tevens de kritiek op de Curie tot
onderwerp van ernstige gedachten
gemaakt."
De Paus drukte precies en zonder
de bekende krullende loftuitingen zijn
hoogschatting en waardering uit voor
dit korps van functionarissen, dat naar
het oordeel van de schrijver dezes,
ascetisch en uit het geloof levend, goed
onderlegd, met een esprit de corps en
in grote trouw aan de Kerk en de Paus
zeer belangrijke verdiensten voor de
Kerk en door haar voor de wereld
heeft sinds (om ons in ons oordeel
historisch te beperken) 1870, en tot
voorbeeld kan strekken aan de ge
meenschap der staatsambtenaren van
land
welk
ook.
6 E BILT, 23 sept. Vanavond om
\v aihuten voor half acht komt de zon
Wj Pal hoven de evenaar te staan en
ehtr ons de herfst. Dit
4at zal m°rgen nog gunstig zijn door-
»a hogedrukgebied, dat langzaam
Nsti oosten wegtrekt, nog droog en
b;'S weer blijft brengen. Tijdens zon-
tot® Perioden stijgt de temperatuur nog
tW graden of iets hoger. In het noor
ds ."leef het weekeinde somber, zodat
?mPeratuur zondag daar niet ho-
dan 16 graden kwam, tegen 23 gra-
ba,1 "tö zonnig weer plaatselijk in Bra-
at gemeten.
(Advertentie)
Fabrieken Zevenbergen
"«tl,
'ons: Weer
|jbenpeiae
Max. min. neersl.
temp. temp af gel.
gisteren 24 uur
igen
lam
?°*t
Uck
zw. bew.
half bew.
licht bew.
mist
zw. bew.
geheel bew.
mist
mist
mist
mist
geheel bew.
geheel bew.
mist
licht bew.
mist
mist
mist
onbewolkt
geheel bew.
mist
mist
mist
mist
mist
onbewolkt
half bew.
onbewolkt
geheel bew.
17
19
19
16
19
17
22
21
17
18
16
18
18
20
21
22
23
17
23
21
23
23
24
25
23
27
26
13
12
13
10
12
8
14
12
5
10
7
13
10
12
12
12
13
18
16
14
18
12
11
13
12
10
14
16
0
0
0
0.4
0
0
0
0
0
1
0
0
0.2
„Wij leven in een groot historisch
gebeuren", zei de Paus. „Er kwam
een man van Godswege gezonden en
zijn naam was Joannes." Deze riep een
Concilie bijeen en om welke motieven
hij dit ook deed, het was de Paus,
de Plaatsbekleder van Christus, die
het bijeenriep, de Opvolger van Petrus,
die de Romeinse Curie erkent als haar
bisschop, meester en hoofd. Nooit zal
dez- Curie verdacht worden van een
anders uitvallend oordeel of gevoel dan
dat van de Paus. Wat de Paus im
mers beveelt of wenst, moet rigoureus
in overeenstemming zijn met het han
delen van deze Curie. De Romeinse
Pontifex heeft dit apparaat, deze Curie
nodig voor zijn apostolisch werk en in
de strikte gehoorzaamheid aan zijn
leiding vindt de Curie haar reden van
bestaan, haar waardigheid, nut en
gezag.
Wij geven summier de woorden van
de Paus weer, woorden die een ant
woord zijn op de veel gestelde vraag
BERLIJN, 23 sept. De Amsterdamse
zakenman die, zoals eerder gemeld,
sedert twaalf dagen in Leipzig in
arrest is, wordt verdacht van het
smokkelen van goud, zo heeft de ad
vocaat Wolfgang Vogel in Oost-Berlijn
thans meegedeeld. Deze avocaat is
gespecialiseerd in het verdedigen van
vreemdelingen die In Oost-Duitsïand zijn
aangehouden.
Het onderzoek kan zes tot twaalf we
ken in beslag nemen, zo deelde de heer
Vogel mee. Het proces zal plaatsvinden
in Leipzig.
(Advertentie)
of de Curie een bestuurscollege ln de
Kerk is onder het presidium van de
Paus of een bestuursapparaat. Het is
een apparaat, al is het er dan een op
het hoogste niveau, een „zeer waardig
instrument, waarvan wij verwondert
u niet allen zoveel vragen, de
Paus in de eerste plaats, en zoveel
eisen!"
Er is kritiek op de Curie en dat
is meer dan begrijpelijk. Als de Paus
het Nederlandse spreekwoord „Hoge
bomen vangen veel wind" zou kennen,
had hij dit hier_ in stede van een
langere omschrijving gebruikt. Het
criterium echter voor de beoordeling
der Curie moet alleen zijn de dienst
aan de zielen, de zaak van Christus.
Daarom moet men de kritiek nauwge
zet aanhoren en wegen. De apert on
rechtvaardige en ongegronde beoor
deling mag en moet men beantwoor
den: het is een verdediging zijner eer,
maar dan zonder rancune en bitse
polemiek.
pe vraag om aanpassing en hervor
ming is een andere. Zelfs de Kerk als
menselijk instituut behoeft steeds her
vorming. Paulus VI neemt het dan op
voor Rome als hedendaags centrum
van het kerkelijk bestuur. Van Roone
uit is in onze tijd zoveel uitgegaan.
(Vervolg op pag. 2)
DJAKARTA, 23 sept. (AFP) Pre
sident Soekarno heeft zaterdag offici
eel het verbreken van alle economi
sche betrekkingen met „het neokolo-
nialistische" Maleisië bekendgemaakt.
De waarnemende minister van buiten
landse zaken van Indonesië, Joh. Lei-
mena, zei dat de economische betrek
kingen met Singapore en Malakka een
slechte invloed op de Indonesische eco
nomie hebben. In handelskringen te
Djakarta wijst men er echter op, dat
tot nu toe 80 procent van de Indonesi-
(Advertentie)
gewatteerde
aan twee kanten
te dragen,
met AO 75
capuchon
AMSTERDAM, 23 sept, De wilde
staking, die vrijdag uitbrak onder de ty
pografen werkzaam bij De Telegraaf en
die tot gisteravond twaalf uur zou duren,
is toch niet beëindigd. De nachtploeg
weigerde gisteravond het gebouw in te
gaan uit protest tegen het ontslag dat
een van de aanstichters van de staking
vrijdag schriftelijk kreeg.
De typografen, die hun actie begon
nen voor een loonsverhoging, staken nu
door om het ontslag van hun collega
ongedaan te maken. De directie schijnt
dit echter niet te wiii intrekken.
Als gevolg van de staking zijn van
morgen De Telegraaf en De Volkskrant
niet verschenen.
Ook de dagploeg van het technisch
personeel van „De Telegraaf" heeft, uit
protest tegen het ontslag van een hunner
collega's, vanochtend het werk niet her
vat, zodat moet worden aangenomen dat
het „Nieuws van de Dag" en ook „Het
Parool" vanavond niet zullen verschij
nen.
SALZBURG, 23 sept. (Comtel)
Volgens een woordvoerder van de I.A.
T.A. (International Air Transport As
sociation) zijn de luchtvaartmaatschap
pijen^ welke op de transatlantische rou
te vliegen, bijna tot overeenstemming
gekomen over eenn algemene tariefsver
laging op deze route van ongeveer 20
pet. Alvorens tot een definitieve beslis
sing te komen besloot men de IATA-
vergadering die t® Salzburg is gehou
den, te verdagen en op 22 oktober op
nieuw in deze stad bijeen te komen ten
einde het besluit inzake deze verlaging
te nemen.
SLUIPHOL, 23 sept. De prinses
sen Beatrix en Irene, die zoals be
kent een tweedaags bezoek aan het
hoofdkwartier van de NAVO en SHA
PE in Parijs hebben gebracht, zijn
zaterdagavond niet, zoals werd ver
wacht, op Schiphol aangekomen.
Nadat het KLM-lijntoestel uit Parijs
waarvoor de prinsessen zouden heb-
bc geboekt, aan de grond kwam en
naar het platform was getaxied, bleek
het dat KLM-functionarissen, de zgn.
„handenschudders", de naast de vlieg
tuigtrap opgestelde marechaussee, fo
tografen en journalisten, tevergeefs
stonden te wachten. Ook de VIP-ka-
mer in de Ica-hal was voor de prin
sessen in gereedheid gebracht en kon
nu weer worden gesloten.
Een KLM-functionaris, die zich ter
stond telefonisch in verbinding stelde
met paleis Soestdijk, kon weinige
ogenblikken later meedelen dat er een
vergissing in het spel was. De prin
sessen hadden in Parijs een militair
toestel genomen, naar Soesterberg.
De rijksvoorlichtingsdienst deelde
mee dat er voor de prinsessen bij de
K.L.M. geen boeking had plaatsgevon
den.
(Advertentie)
Unieke regenjassen, ge
heel berekend op koudste
winters. Want: de solide
katoenen gabardines of
getwernde poplins zijn
geheel gevoerd met zui
ver wollen stoffen. Al of
niet uitknoopbaar. Blau
we, bruine en grijze tinten.
sche export (60 procent legale handel
en 20 procent smokkelhandel) via Sin
gapore liep.
Volgens buitenlandse deskundigen
op economisch gebied zal de har
dere politiek van confrontatie, die
Soekarno nu gaat voeren tegenover
Maleisië, Indonesië gevoeliger tref
fen dan Maleisië. Indonesië zeil nu
voor de zware taak komen te staan
nieuwe markten voor zijn produkten
te vinden. Dit geldt niet alleen voor
de olie maar bijvoorbeeld ook voor
het tin, dat in Sumatra wordt ge
wonnen en op het ogenblik in Pe-
nang in het noorden van Malakka
wordt gesmolten. Zoals gemeld zal het
Indonesische tin in de nabije toekomst
weer gesmolten worden bij de Billiton
Mij. in Arnhem
(UPI) Het officiële Indonesische
persbureau Antara heeft ook bericht
dat de regering een speciale gevol
machtigde heeft aangewezen om met
de Shell samen te werken. Deze maat
schappij werd woensdag ernstig bena
deeld tijdens de onlusten van die dag,
gericht tegen Britse eigendommen. De
Shell is half Engels, half Nederlands.
Een regeringswoordvoerder deelde
desgevraagd mede dat de gevolmach
tigde er zorg voor zal dragen dat er
normaal gewerkt kan worden bij de
maatschappij. De regering vindt dat
alle oliemaatschappijen een belangrijk
onderdeel vormen van de wankele
Indonesische economie, en men zou
geen voorstander zijn van de nationa
lisatie van de maatschappijen, aldus
de woordvoerder.
Antara berichtte voorts dat grond
gebied van de Shell in Zuid-Sumatra
dat genaast is, weer zal moeten wor
den teruggegeven.
Inmiddels is men er in geslaagd de
Union Jack te hijsen op het huis van
de Britse ambassadeur in Djakarta.
Woensdag hadden duizenden fanatici
het huis van ambassadeur Andrew
Gilchrist bestormd en het in brand
gestoken. Toen Gilchrist dit weekein
de zijn woning weer betrok, tracht
ten twee man van zijn personeel de
Union Jack te hijsen. Zij werden hier
echter van weerhouden door vier op
wacht staande Indonesische militairen
die hen hardhandig van hun plan af
hielden.
LONDEN. De Indonesische am
bassadeur bij het Hof van St. James,
Boerhanoeddin Mohammed Diah, is
zaterdag voor de zesde keer van de
week ontboden op het Britse ministe-
j,..,van buitenlandse zaken, vermoe
delijk voor een bespreking van de
naasting van Britse ondernemingen in
Indonesië. Diah, die vrijdagavond een
onderhoud had met de Britse minis
ter van buitenlandse zaken Lord Ho-
me, werd zaterdagmorgen ontvangen
door E. H. Peck, onderstaatssecreta
ris van buitenlandse zaken. Diah heeft
Lord Home meegedeeld dat zijn land
niet voornemens was de door vakbon
den uitgevoerde naasting van Britse
bedrijven te sanctioneren, maar hij
heeft evenmin gezegd wanneer ze dan
weer zouden worden teruggegeven.
NEW YORK (Rtr) De Verenig
de Staten hebben het Indonesië „vol
komen duidelijk gemaakt", dat zij
„slechts dan andere regeringen kun
nen helpen, als deze zich in interna
tionale aangelegenheden verstan-
u? gedragen", zo heeft het hoofd van
het Amerikaanse program voor hulp
aan het buitenland, David Bell, zon
dag in een radiovraaggesprek ver
klaard. Hij zei dat de Amerikaanse
regering verontrust was door de re
cente gebeurtenissen in Djakarta. Het
m brand steken van de Britse am-
oassade aldaar noon.de hij ,,een zeer
ernstige zaak". Hoewel er nog geen
beslissingen waren genomen, zou het
gebeurde van invloed zijn op de Ame
rikaanse hulp aan Indonesië, aldus
Bell.
Onder andere:
gevoerd met donegal9 of
s lietlands v.a. 129.50
met zeer sportieve cordu-
roy-voerlng 169.50
Wiener model van Noperti
met tweedvoering 199.50
Ook zeer bijzondere 'ge
wone' regenjassen. In alle
gangbare en aparte mo
dellen, stoffen en tinten
v.a. 89.50
PARIJS, 23 sept. (Keuter-UPI)
De Parijse politie heeft zaterdag op
een zolderkamertje in de Franse
hoofdstad een ware schat aan kunst
werken aangetroffen en de bewoner
van de kamer, de dertigjarige Joego-
slaviër Nikola Franusic, gearres
teerd. De kunstwerken, waaronder ne
gentig schilderijen, en voorts juwelen
en zilverwerk, vertegenwoordigen een
waarde van miljoenen guldens. Onder
de gevonden schilderijen bevinden zich
acht belangrijke impressionistische
werken vijf van Renoir, waarvan
er een ruim 830.000 gulden waard is,
een van Corot, een van Pissarro en
een van Monet die vorig jaar sep
tember uit de woning van de voorma
lige Boliviaanse ambassadeur in Pa
rijs, Carlos Aramayo, werden gesto
len. Franusic heeft als huisschilder
voor Aramayo gewerkt; hij heeft be
kend. nog acht andere grote diefstal
len in Parijs en omgeving te hebben
gepleegd.
LEEUWARDEN, 23 sept. De heer
H. H. Buisman, firmant van de boter-
groothandel R. Buisman alhier in in de
Valeriuskliniek in Amsterdam, waar hij
de laatste tijd werd verpleegd, op 5-
jarige leeftijd plotseling overleden. Hij
werd getroffen door een hartaanval.
De heer Buisman, geboren, getogen
en woonachtig in Leeuwarden, kwam
onlangs in het nieuws door zijn besluit
tot verhoging van de boterprijs, dat in
de zuivelwereld in ons land opzien baar
de.
Na de betrekkelijk jonge ontdek
king van het verband tussen roken en
longkanker leven velen in een toe
stand van onrust, waarvan de gevol
gen voor de geestelijke en lichamelijke
gezondheid ons niet te onderschatten
lijken. Bij iedere angstaanjagende
publikatie schrikken zij op, maar na
ieder geruststellend bericht, dat al
tijd wel hier of daar ter wereld ge
lanceerd wordt, klampen zij zich aan
hun strohalm vast en bezien hun
verslaving weer met andere ogen. Zij
roken zich van het ene goede voor
nemen naar het andere en ziezij
leven nogl Maar zij roken met minder
plezier. Zij lezen met gemengde ge
voelens over de anti-rookacties onder
de jeugd en denken daarbij aan hun
eigen jonge jaren, toen het roken nog
beschouwd werd als een vrij onschul
dig hijverschijnsel van het volwassen
worden. Intussen vragen zij zich af
of zij „het" al hebben, of er nog iets
aan te genezen zou zijn en of het dus
nog wel zin heeft er mee te stoppen.
Het gaat hier ongetwijfeld niet om
het meest moedige, stabiele en wils
krachtige volksdeel, maar de groep is
1— juist daarom zeer groot en de
onmiskenbare nood waarin zij van
tijd tot tijd komt te verkeren is in
ieder geval niet te verlichten met de
tamelijk negatieve berichtgeving die
op het ogenblik in zwang is en die
op velen een ontmoedigende en zelfs
averechtse uitwerking heeft. Ons
dunkt, dat deze groep meer positief
benaderd moet worden dan nu het
geval is. Zij moet meer wetenschap
hebben over de kansen die zij heeft
als zij nü ophoudt, over de diagnose
en over de kans op genezing hij spoe
dige ontdekking van de kwaal. Zoiets
bereikt men niet met realistische
affiches en met dorre dodencijfers.
Waarom begint men niet met voor
lichtingsavonden voor kettingrokers
en brochures over de mogelijkheden
tot ontwenning? Dat kost wat geld,
maar het zou een groot aantal goed-
willenden van de indruk kunnen be
vrijden, dat zij tamelijk hopeloze ge
vallen zijn die slechts dienst kunnen
doen als boemannen voor hun nico-
tine-vrije kinderen.
(Van onze correspondenten)
VEENENDAAL, 23 sept. Op ver
schillende plaatsen in Nederland heb
ben zich tijdens het vrijwel windstille
weekeinde vaak ernstige gevallen van
kolendampvergiftiging voorgedaan. In
Veenendaal eiste de kolendamp het le
ven van de zeventigjarige mevr. De
Kleuver. Haar echtgenoot is in zeer
zorgwekkende toestand in het streek
ziekenhuis van Bennekom opgenomen.
Een ander echtpaar dat op bezoek
was bij familie werd eveneens door
de kolendamp verrast. Door het bijtijds
opengooien van de ramen kon het erg
ste worden voorkomen. Een derde geval
van vergiftiging deed zich in Veenen
daal voor bij de familie Van de Hopen
in de Govert Flinckstraat.
In het Brabantse plaatsje Almkerk
moesten acht mensen met vergifti
gingsverschijnselen in een ziekenhuis
worden opgenomen. De situatie van
het bejaarde echtpaar Heijstek wordt
zorgwekkend genoemd. Gunstiger is
de toestand van de zes familieleden
die bij hen logeerden. De slachtoffers
werden bewusteloos aangetroffen door
de buren die het verdacht stil vonden
in het huis en derhalve op onderzoek
uitgegaan waren.
Kolendampvergiftiging deed zich ook
voor in Enschede. Acht personen moes
ten hier in het ziekenhuis worden opge
nomen terwijl anderen thuis met zuur
stofapparaten werden behandeld. Een
echtpaar uit Groningen werd bij een
bevriend echtpaar thuis eveneens door
de kolendamp overweldigd. Een van
hen wist nog juist naar buiten te ko
men. Daar slaakte zij enkele gillen al
vorens bewusteloos op straat te vallen.
Overburen hoorden het gegil, vonden de
drie achtergeblevenen bewusteloos in
hun stoelen en waarschuwden de GGD.
In Brummen raakte het echtpaar Hen-
driksen vanmorgen door kolendampver
giftiging bewusteloos. Door snel me
disch ingrijpen konden man en vrouw
weer bij bewustzijn worden gebracht.
Uit het onderzoek is gebleken dat de
kachels en schoorstenen in de meeste
gevallen geen gebreken vertoonden.
Men wijt de vele gevallen van kolen
dampvergiftiging daarom aan de weers
omstandigheden. Bij gebrek aan wind
bleef de trek in vele schoorstenen ach
terwege.
HAARLEM, 23 sept. Zondagmor
gen is een jong echtpaar in zijn woning
aan de Kerkhofstraat door kolendamp
bedwelmd geraakt. De man en de
vrouw zijn evenals een zevenjarig jon
getje voor observatie in de Mariastich-
ting opgenomen.
Om kwart over zeven belden
een vriendinnetje van jet jongetje aan
om te vragen of hij buiten kwam spe
len. Het jongetje zei, dat hij niet lek
ker was en dat zijn ouders ook ziek
waren. Zijn moeder vroeg aan het
meisje of deze haar ouders, die in de
zelfde straat wonen, wilde waarschu
wen. Dezen alarmeerden direct de poli
tie. Man, vrouw en kind werden over
gebracht naar de woning van de ouders
van de vrouw. Uit een onderzoek door
de brandweer bleek, dat in de schoor
steen een lek zat. De vrouw had zater
dagmiddag de kachel aangestoken.
