kinderen is vaak
nog heel moeilijk
Het reisbureau is echt
tóch VOORDELIGER
Reizen naar de Canarische
Eilanden gaan heel goed
Reizen met kleine
REISKAMER BIEDT
ENIGE ZEKERHEID
Steeds verder
Ruime keus
Aantal Machten over reis
bureaus loopt sterk terug
Bejaarden
GEBREK AAN AANGEPASTE
VOORZIENINGEN
„Veel mensen hebben nog een soort drempelvrees voor het j
reisbureau. Ze denken dat ze via ons méér betalen omdat
het bureau er provisie op zet. In feite is men via het reis
bureau bijna altijd goedkoper uit dan wanneer meri privé
een reis organiseert". Dat vertelt ons de chef van een van
de grootste reisbureaus in Amsterdam; hij vertelt het met
alleen maar weet het nog aannemelijk te maken ook.
Omdat de reisbureaus vervoer en logies van veel mensen
bundelen kunnen ze bij de vervoerders en de hotelbedrijven
bel^grijke kortingen bedingen die de Pfwe-rmziger noo,
kan kriiqen. Ze kunnen speciale treinen laten rijden, waar
aewone reiziqers geen gebruik van kunnen maken, ze
kunnen vliegtuigen charterer, waarmee de t.oer'sten.
vakantiedoel kunnen bezoeke.: /oor prijzen^uid
laqer liqqen dan de normale retourpnjzen etc. Bij al deze
vo9orde|9e9n zinken de kosten van het reisbujau - die
natuurlijk betaald moeten worden - bijna volledig in he
niet. Trouwens: veel van die kosten moet ook de pnve
reiziger zich getroosten; bij hem zullen die kosten doorgaans
zelfs hoger zijn".
Er is bij sommigen nog een
ander misverstand in
zake reisbureaus: het
idee. dat men daar alleen
groepsreizen zou verzorgen,
bij voorkeur in luidruchtige
pretbussen, met een al-we-
tende reisleider die de klas
zijn lesje leert en met een
programma van verplichte
nummers die men gezamen
lijk afwerkt Die gezelschaps-
reizen hebben hun grootste
bloeiperiode echter gehad en
voor zover ze nog bestaan
voldoen ze aan een behoefte.
Wie die behoefte niet heeft,
kan tóch profiteren van de
bundelende activiteiten van
de reisbureaus: men reist
per trein naar de zon of naar
de bergen en overnacht in
een hotel aan de Rivièra of
in Oostenrijk, zonder enige
verplichting tegenover de
genen, die in dezelfde trein
of in hetzelfde hotel zijn
ondergebracht; met de moge
lijkheid om in het land van
bestemming bepaalde excur
sies mee te maken, maar met
de volledige vrijheid om het
na te laten en iets anders te
gaan doen. Vrijheid en indi
vidualiteit vieren bij de
Nederlandse vakantieganger
steeds meer hoogtij, maar
diezelfde vakantieganger wil
best profiteren van het feit,
dat veel landgenoten toeval
lig dezelfde richting uit
gaan
De Zonexpres is een trein
naar de Franse Cöte d'Azur,
die speciaal door de reis
bureaus wordt gehuurd
Het reisbureau heeft villa's
te huur aan de Italiaanse Ri
vièra en elders aan de Middel
landse Zeekust.
PAGINA S
,'W»r/-¥^v
twit***-"
lllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllHli
lllltllllllllllllllllllHIIIMIIIIIllllllillllllllll
IIHIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIMIIllilllllinilllll
Tiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'"1"1
de Watusl en vele andere attracties.
Een veertiendaagse cruise van Rot
terdam naar Casablanca en Madeira
kost in de toeristenklasse niet meer
dan f 760, dat wordt al een prijs die
voor veel mensen haalbaar is. Maar
dezelfde catalogus vermeldt een tien
daagse treinreis naar de Middellandse
Zee voor ƒ198, inclusief alle verblijf
kosten. Het is in Amsterdam de meest
gevraagde reis.
In het hotel een goed-vaderlands
etentje, al mag er wel een wijntje bij,
want het Is lekker en heel goed
koop De meesten willen echter
een klein beetje avontuur, zowel op
toeristisch ais op culinair terrein;
half-penslon, en dan tussendoor eens
voorzichtig proevenEen reis zon
der risico's, maar de mogelijkheid
om met een eigen verhaal thuis te
komen en met een paar dia's die een
ander beslist niet heeft, moet er wel
Inzitten. De reisbureaus volgen de
markt en laten ruime keus, zonder de
voordelen van concentratie te ver
spelen. Naarmate de welvaart stijgt,
verkennen ze nieuwe verder weg
gelegen toeristenstreken; ze slui
ten contracten af met eigenaars van
appartementen In gebieden die ge
vraagd zijn; fiats, bungalows, com
plete villa's, maar ook boerderijties
met een simpele pomp vant daar
blijkt Ineens een markt voor te zijn.
Palma was vijf Jaar geleden een ge
weldige reis; nu gaan ze al naar
Egypte en Marokko, vertelt de
man van het reisbureau. Over vijf
tien jaar gaan dezelfde mensen naar
Zuid-Afrika. dat zit erin. De winter
sport zal dan misschien concurrentie
gaan krijgen van de Afrikaanse zon,
want wie wil In onze Januarimaand
niet eens echt helemaal de zomer In?
Na de oorlog Is het begonnen met
reizen naar België en Luxemburg;
enkele jaren later kwamen Parijs en
Londen in trek en vier jaar na de oor
log ontdekte de gegoede middenstand
de aantrekkelijkheden van Oostenrijk,
nog altijd een van de grote trek
pleisters. De gegoeden van destijds
zitten nu al ten zuiden van ""ilermo
en degenen die naar Griekenland
gaan zijn niet meer te tellen. De rijke
beurzen prefereren Santa Cruz of
Madeira. ,,De reizen naar de Canari
sche eilanden gaan bijzonder goed".
Afrika blijft nog echt luxe; tien foto
safari's per seizoen is voor een reis
bureau in de hoofdstad wel de top.
Het betreft hier dan ook reisjes van
23 dagen voorf 2675 oer persoon.
e mogelijkheden die men bij het
reisbureau vindt zijn zo groot,
dat bijna geen mens meer buiten
de programma's wil gaan. Of men nu
het vertier van Parijs de schoonheid
van Rome, de folklore van Joego
slavië, de natuur van Zwitserland of
de middernachtszon van Lapland
zoekt, men kan altijd voor diverse
prijzen aan zijn wens voldoen, men
heeft keus uit verschillende soorten
ven/oer, uit luxe hotels en eenvou
dige pensions. De mogelijkheden zijn
zo groot dat het grootste probleem
het maken van de juiste keuze is,
maar ook daarbij wil het reisbureau
wel behulpzaam zijn.
De meeste mensen die binnen
komen hebben niet eens een bepaald
land voor ogen. Ze hebben alleen een
budget vastgesteld en komen dan
kijken wat ze daarvoor kunnen krij
gen", vertelt de bureauleider. ,,Het
gaat er dan om, hen die reis te laten
kiezen die hun het beste past: ze
moeten er voldaan en enthousiast van
terugkomen. Dat vraagt een beetje in
zicht: een jong echtpaar moet men
over het algemeen geen zeereis aan
praten; een oud echtpaar moet een
hotel met lift hebben etc."
De belangstelling voor het reizen-
pakket bestaat al vroeg in het jaar.
Zelfs is het zo, dat de keuze voor
reizen in julï-augustus nu al beperkt
is: heel veel mensen hebben al in
januari een reis besproken en diverse
Met gegarandeerde foto-mogelijkheid aanbiedingen die in de catalogus
van honderden nijlpaarden, krokodil- staan,zijn al weken geleden „uitver
len en olifanten, zonsopgangen met kocht". L
gebrul van leeuwen, stamdansen van
Onder de steeds groeiende schare
die in het buitenland op vakan
tie gaat, is er nog altijd een
groep, die graag de zon in het blauwe
water ziet schijnen en met volle teu
gen van een bergmassief geniet, maar
graag In vertrouwd-Nederlands gezel
schap, samen uit samen thuis, met
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin«««'inii,,,mi'»,,,,,,,,,"J
TT «X& Overschrijdt "de
H ^Trweetgg«nh"enl:
£r bestaat voor dit soorWan^on-
d?ich?nÈr zün leen officiële voor-
dTSÏÏÏ rlfs&uTe1-
niet geen enkele beschenning en
1<?dnenenEenVjaar of tien geleden,
foen d'e 'rote reisdrift kwam op
zetten en de reisbureaus als pad-
mogelijkheid van een wettelijke
regeling, die bepaalde eisen zou
stellen aart de toelating van nieuwe
ondernemingen. Het is er nooit
van gekomen, maar wél is uit het
overleg tussen de verenigingen
van reis- en passagebureaus en
de reisverenigingen een stichting
geboren, die het publiek enige ze
kerheid biedt: de Nederlandse
Reiskamer. Elk bona-fide reisbu
reau kan door deze stichting wor
den erkend en die erkenning houdt
o.a. in, dat eventuele klachten
door de stichting worden onder
zocht en dat het betrokken bu
reau zich bfj de uitslag van het
onderzoek zal neerleggen.
„Er opereerden nogal .vat rare
jongens op dit gebied, waardoor
de naam van het reisbureau als
zodanig in het geding dreigde te
komen", aldus de administrateur
van de stichting, de heer Crom-
melin. Hij heeft een dossier met
klachten, zowel over erkende als
over niet-erkende bureau's. Met
de laatste heeft hij weliswaar
niets te maken, maar dat kan ver
anderen als ze zich voor erken
ning melden. In dat geval komen
de klachten alsnog op tafel! De
meeste klachten betreffen niet-er
kende bureaus; het aantal klach
ten is de laatste jaren echter
sterk teruggelopen. Lang niet al
le klachten blijken trouwens ge
grond te zijn: veel mensen „kun
nen niet lezen" en blijken rech
ten te willen opeisen die ze hele
maal niet hebben.
De Nederlandse Reiskamer
heeft aan 240 bureaus erkenning
verleend. Die erkenning zegt niets
elgië, Frankrijk, Italië en
Oostenrijk liggen vèr voor
I I op Nederland als het gaat
om vakantie-accommodatie
•oor gezinnen. België ligt het
verst voor: daar heeft men diver
se hotels met kinderbewaarplaat
sen, waar verzorgsters klaar staan
voor de kleuters en waar de moe
ders een keuken ter beschikking
hebben om babyvoeding klaar te
maken. Dit soort hotels is daar
in handen van de vakbeweging:
de arbeiders- en middenstandsor
ganisaties. Ook Frankrijk en Ita-
'ië hebben familiehotels met de
mogelijkheid van kinderverzor
ging en in Oostenrijk is de rege
ring bezig met het bouwen van
grote vakantiecentra voor gezin
nen. Het gaat niet altijd om goed
koop, maar om voorzieningen, die
zijn aangepast aan gezinnen met
kleine kinderen; ook mensen met
een redelijk hoog vakantiebudget
komen daar niet aan, omdat zo
eenvoudig ontbreken."
Dat vertelt ons de heer Jansen
/an de Nederlandse Reisvereni-
ging voor Katholieken, een vereni
ging, die al 41 jaar bestaat en die
over de omvang of het niveau
van het bureau: ook een man,
die met een paar busjes door
Nederland rijdt kan erkenning
krijgen, als hjj maar een bona
fide onderneming heeft. De Reis
kamer krijgt geregeld verzoeken
om inlichtingen over reisbureaus,
merkwaardig genoeg vooral van
mensen, die al met een bureau
in zee zijn gegaan, maar daarna
toch eens willen weten of het een
vertrouwde zaak is... De reiska
mer geeft echter nooit informa
tie over de ervaringen die men
met reisbureaus heeft opgedaan
of over het aantal klachten dat
bekend is. De enige informatie die
gegeven wordt is of het bureau
erkend is of niet.
De ljjst van erkende reisbureaus
kan bjj de Nederlandse Reiska-
kamer worden aangevraagd. Het
adres Is Damrak 90. Amsterdam.
zich momenteel vooral bezighoudt
met de vakantieproblemen van en
kele vergeten groepen, met name
de gezinnen met kleine kinderen en
de bejaarden. De vereniging heeft
in België al eens Nederlandse ge
zinnen onderdak gebracht, maar de
zaak is vastgelopen op het gebrek
aan soortgelijke hotels in Neder
land: men wilde alleen nog accom
modatie beschikbaar stellen als
men tot uitwisseling kon komen.
België heeft ook hotels die spe-
ciaal zijn afgestemd op de wensen
en behoeften van ouden van da
gen. De katholieke vereniging zoekt
in overleg met bejaardenorgani
saties naar reismogelijkheden die
voor bejaarden aantrekkèlijk zijn.
Men is tot de conclusie geko
men, dat er vrij veel bejaarden
ztin die zich financieel wel een
reisje zouden kunnen veroorloven,
maar daar -ïooit aan toekomen,
omdat de Tangbare reisprogram
ma's geen rekening houden met
hun wensen. ,»Veel alleenstaanden
durven niet met een reisgezel
schap mee: ze voelen zich tussen
alle echtparen en jonge mensen
in een geïsoleerde positie. Ook
het reisprogram ligt hun meestal
niet."
Met speciale jongerenreizen
heeft de katholieke vereniging
veel succes en dat is niet zo n
wonder, want als er één groep is
waarvoor het reizen in katholiek
verband van belang is, dan is dat
voor de jonge mensen. Het ge
beurt nu eenmaal nogal vaak, dat
kennismakingen tijdens de reis tot
meer duurzame contacten leiden;
als dat tijdens een jongerenreis
van de katholieke vereniging ge
beurt, weet men tevoren, dat er
geen problemen ontstaan door ver
schil in religie, want deze rei
zen staan, in tegenstelling met an
dere reizen van dezelfde organi
satie alleen open voor katholie
ken.
V. L.