Twi n t igd u ize n d
stuks per jaar
kaarsen van pure bijenwas
Koningskaarsen
24 DECEMBER 1964 1*
PLUS
ti?an-
elF11 w
BETSIE RUDERSDORFF is een
der weinigen in Nederland, die
kaarsen maakt van (Veluwse)
bijenwas. Ze is er zo'n twintig jaar
geleden mee begonnen, niet om
den brode, maar als liefhebberij.
Die liefhebberij is inmiddels uitge
groeid tot een druk bedrijf. Het
maken van de kaarsen ongeveer
20.000 per jaar vergt een maand
of tien. Daarna volgt nog het in
pakken en verzenden. Maar het
resultaat mag gezien worden.
kleuri
l^iizen.
"e dvu
eenvou
a"iatcu
?inima
ken hi
«en. H
?e onw
«eurijr
verrass
•ban, d
finding
ne zgn
®eze g(
I* een
e'ijk
h- at I
J3 bin ens
het
;laine-
^oveel
?at mj
°®roepï
ve hi
}°ornai
or
kl
warna
aardoi
?ekeerd
BETSIE RUDERSDORFF maakt
Is komt zo uit de honingraten van d®
bijen, want alleen met zuivere pure W»*
worden goede kaarsen gemaakt.
De pitten worden aan een haakje ëe'
hangen dat bevestigd is aan een soor'
molentje. Daaronder staat een bak vloei"
bare was waarin stuk voor stuk de ph*
ten worden gedoopt net zo lang tot d®
vereiste dikte is verkregen. Zo maakt z
haar verschillende soorten kaarsen, hei»
kleine en zogenaamde koningskaarsen
van veertig centimeter lang.
Tijdens de oorlog gebruikte ze ha®*
kaarsen als verlichting, net zoals na®
dat in vroeger dagen deed, en als ruw
middel voor levensmiddelen. Pas na d
oorlog is Betsie Rudersdorff er toe ove
gegaan om van het kaarsentrekk®
haar beroep te maken. Maar inmidde
heeft ze allerlei andere dingen gedaa
o.a. fluit spelen in het Arnhems or5c®gJ
Toen daar op een gegeven moment S
brek was aan een fagottist bedacht
zich niet lang. maar begon met de
gotstudie. Zij speelt bovendien vl°
(Vervolg zie pag. 15)
Het kaarsentrekken, zoals dat ln vak
termen heet, is een eeuwenoud handwerk.
Het werd vroeger veel in kloosters uitge
oefend. Betsie Rudersdorff leerde de
kunst van een oud Schots vrouwtje, dat
haar vertelde hoe haar grootmoeder kaar
sen maakte van bijenwas, door een ka
toenen draad in de vloeibare was te do
pen. Betsie probeerde het ook, ze maakte
een katoenen pit en smolt was in 'n bak
je, het leek heel eenvoudig. Maar de eer
ste resultaten waren niet zo bijster ge
slaagd, omdat ze onder andere niet wist
dat er bijzondere eisen worden gesteld
aan zo'n eenvoudige katoenen pit. De pit
moet je zo weven dat hij niet achter el
kaar opbrandt, maar langzaam omkrult
en pas dan verbrandt. De was die nodig
De pitten worden één voor één in
was gedoopt.