\-Goede foto's maken -I
Probeer eens een
VERHAAL in
beeld te
brengen
Reportage
kroon op
fotowerk
BOOT OP WIELEN
Een succes
Voetbal
Wenken
Films
Scherpte
Positie
PLUS
8 JANUARI 1965 8
De grootste charme van een foto
is meestal dat ze iets vertelt.
Maar het is uiterst moeilijk om het
verhaal van een langdurig gebeu
ren in één foto te vangen. Wie zijn
indrukken in meerdere plaatjes
wil vastleggen, maakt een foto
serie. De geïllustreerde bladen
worden er grotendeels mee gevuld.
Hoe zo'n serie over een bepaald
onderwerp tot stand komt is een
lange historie, die begint met het
idee: de markt, lucifers fabriceren,
een trouwerij, het circus, een
atoomreactor Dan volgt een
studie van de onderhavige mate
rie, daarna de keuze der te foto
graferen details, waarbij de opna
metechniek een rol speelt en ten
slotte de afwerking en de montage
der foto's in het blad.
/n Londen kan men zo nu en dan
een zeer vreemd vehikel door
de straten zien rijden dat het mid
den houdt tussen een boot en een
auto, zo u wilt een b'autoDe
eigenaar van dit opvallende voer
tuig is de 23 jarige Clive Talbot,
een Amerikaans zakenvertegen-
woordiger in Engelands hoofdstad
De constructie van de auto-boot is
als volgt; het onderstuk is gemaakt
van een Austin 7 uit 1926, het bo
venste gedeelte van een oude boot.
Naast het dashboard is een
scheepskompas bevestigd, en bo
ven een windscherm hangt zowaar
een onvervalste scheepsbel Om in
stijl te blijven zijn ook het anker,
(tegen de voorkant geklemd) de
misthoorn, een touwladder en de
vlag op het „achterschip" niet ver
geten.
<VWWNAAA/WSAA/%^WWWW
Kunnen we dit samenstellen van zo'n
beeldvertelling ook? Natuurlijk! Tot die
conclusie is menig amateur gekomen,
die het eens anders wilde doen en bij
voorbeeld een fotoserie maakte van een
spelend kind. Een dankbaar thema is
bijvoorbeeld een kleuter, die een moor
kop verorbert. Zet het kind in een ta
felstoel dicht bij het raam. Stel de met
een snelle film geladen camera op een
statief in. Met een middelmatig diafrag
ma is het dan mogelijk om korte mo
mentopnamen te maken. Pas als het kind
aan de fototoestand is gewend geeft men
het de snoeperij, bij voorkeur iets spec
taculairs met veel chocoladecrème of
een andere fotogenieke substantie. En
wacht dan af. Bemoei u er verder niet
mee en hou iedereen uit de buurt, maar
grijp elke interessante fase in het nu
volgend amusementsprogramma, kunt
er verzekerd van zijn, dat het resultaat
tot in lengte van dagen een succes zal
blijken.
Een ander thema dat voor de meesten
voor het grijpen ligt is dat van de voet
balmatch. Het geijkte plaatje van een elf-
iiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
lllllllllllllllllllllllllüllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIHlIllllllllllllllllllllllllllllB
tal of desnoods van een spelmoment (met
of zonder bal) is gauw gemaakt. Maar
een reportage vergt meer. Men moet er
a.h.w een scenario, of werkplan voor
opstellen, dat bovendien ruimte tot im
proviseren laat. om op die manier een
„draad" te hebben, waarlangs het ver
haal kan worden opgébouwd. Men kan
bijvoorbeeld beginnen met een opname
van een groepje jongens en volwassenen,
die het affiche voor de match met aan
dacht bekijken, dan de drukte voor het
terrein, de beide elftallen, de scheids
rechter, terwijl hij de aftrap fluit, een
overzicht en détailopnamen van het pu
bliek. Verder het scorebord met juichen
de of treurende supporters, bijzondere
voorvallen buiten het speelveld, die de
sfeer bepalen en dan natuurlijk: het spel
zelf. Begrijpelijkerwijs kan men niet
op één punt blijven zitten of staan. Het
fotografisch verslaan van een voetbal
wedstrijd is een inspannende bezigheid,
die alleen maar door de spelers in be
wegelijkheid wordt overtroffen. Er bij
zijn, snel en raak schieten, zijn ook
voor de fotograaf de twee voornaamste
spelregels. Hoe krijgen we die onder de
knie?
We laten hier een aantal op de prak
tijk gebaseerde wenken volgen in de we
tenschap dat het telkens en overal toch
weer anders is en dat ook de bedoelingen
van iedere fotograaf weer verschillend
zijn.
Óm snel te kunnen werken is het no
dig dat men de handgrepen voor zijn
toestel door en door beheerst en dat men
zich het trilvrij afdrukken grondig heeft
eigen gemaakt. Dus bij elke opname
even de adem inhouden, de camera stil
en liefst steun zoeken. Bij het indrukken
van de sluiter de camera vooral niet
kantelen. Bij spelopnamen is een la
ge camerastand aan te bevelen. Knie
len met één knie op de grond biedt de
mogelijkheid om op de andere te steu
nen met de elleboog. Men is dan zijn
eigen statief.
Neem geen enkel overbodig hulpstuk
mee, dus behalve de camera slechts
een lichtmeter aan een stevig snoer
om de hals en veilig in de borstzak
geborgen, verder een zonnekap, even
tueel een geelfilter en tenslotte enige
rolletjes reservefilm.
Dat men er zich op moet kleden
spreekt vanzelf. Enige training in gym
nastische prestaties kan ook geen kwaad
in verband met de beheersing der adem
haling.
Een snelle film vangt alle belichtings
moeilijkheden en scherpstellingsproble-
men op. Hier volgt nog eens een lijstje
van geschikte films met een gevoelighed
die tussen de 24 en 31 Dingraden ligt,
wat overeenkomt met 200 en 800 ASA-
eenheden.
Het is wel zaak om zich wat belich
tingstijd en diafragma betreft, van te
voren schietklaar te maken. Speelt de
match zich af bij helder zonnig weer,
dan meten we het licht afzonderlijk in
de zon en in de schaduw. We zullen dan
tot een belichtingstijd komen in de
buurt van resp. 1-500 en 1-125 sec. bij
diafr. 8. Bij betrokken hemel zal het
gemiddelde liggen bij 1-125 sec. bij dia
fr. 8. We kiezen dit diafragmagetal,
omdat deze lensopening in de meeste
gevallen de gunstigste scherpteverhou-
dmgen oplevert.
We hebben dus nu onze sluiter-
snelheid en diafragma-opening en stel
len die op ons toestel vast in. We we
ten, dat we, van zon naar schaduw gaan
de onze belichtingstijd moeten verme
nigvuldigen met 4 en omgekeerd door
4 delen.
Voor de scherpstelling kiezen we weer
de zgn. 2-punts instelling voor dichtbij
en veraf. Op de afstandsschaal geven
we een tekentje bij de 4 en de 9 meter.
Diafragma 8 en afstandsinstelling op
4 meter geeft:
bij kleinbeeld scherpte van 2,50 m. tot
10 m. Bij 6x6 cm scherpte van 2.80
m. tot 7 m.
Diafragma 8 en afstandsinstelling op
9 meter geeft:
bij kleinbeeld scherpte van 3,60 m. tot
oneindig, bij 6x6 cm. scherpte van
4,50 m. tot 60 m.
Dit beperkt de noodzakelijke handgre
pen dus tot twee: de veraf-dicbtbij en
de zon-schaduw instelling. Dit laatste
vervalt bovendien nog bij bedekte he
mel. Snel en raak schieten is op deze
wijze tot een simpele, trefzekere mani
pulatie teruggebracht. Dit geldt voor
alle camera's, die met een doorzicht-
zoeker, een matglasinstelling of een ge
koppelde afstandmeter zijn uitgerust.
Deze zijn bij de snelwisselende omstan
digheden toch niet te gebruiken. Tege
lijkertijd de bal en het spel volgen en
bovendien doorlopend de schei^istelling
bijregelen ls onmogelijk. Het makke
lijkst werkt een doorzichtzoeker: één
oog houdt het zoekerbeeld vast, het an
dere volgt de werkelijkheid.
Na de aftrap moet men een stand
plaats kiezen, van waaruit men zoveel
mogelijk spelmomenten van zo nabij mo
gelijk kan grijpen. Men dient dus al
lereerst te bekijken aan welke kant het
meeste te beleven valt. Dan kiest men
een plaats naast de goal, zo dat men de
veraf-instelling kan gebruiken. Ga niet
acnter het doel zitten. Vooral nylonnet-
ten hebben de eigenschap een waas van
onscherpte teweeg te brengen. Let ook
op de stand van de zon. Vermijdt tegen
licht en gebruik een zonnekap.
Is men na al deze voorbereidingen ge-
vechtsklaar, dan komt het er op aan
de goede momenten te voorvoelen en de
camera constant gericht te houden. „De
bal in het midden" is een goede stel
regel voor het volgen van het zoeker
beeld.
Een voetbalopname zonder bal is onvol
ledig en onbevredigend. De schermut
selingen concentreren zich vanzelf rond
de bal en die wordt zoveel mogelijk in
de doelgebieden gedreven. Daar moet
men dus zijn.
De grote sport is natuurlijk de doel
punten te pakken. Heeft men er een al
of niet raak geschoten, dan fluks aan
de toeschouwers gedacht. Een voetbal
fotograaf moet ogen van achteren en
van voren hebben. Wees niet karig met
het materiaal. Het gaat om bijzondere
zeldzame momenten, die nooit meer te
rugkeren. Overmaken is uitgesloten en
het is juist de bedoeling om dit bijzon
dere, boeiende te grijpen. U legt histo
rie vast, sportieve krachtmetingen, spon
tane menselijke reacties, uitzinnige ge
dragingen van mensen, kortom u ver
telt in foto's.
PIET VAN DER HAM.
lage camerastand bij spelopnamen
