Op de
bodem
van elk
antwoord
rust
vraag
Goochelen
Ontbrekende schakel
Veelzijdig
Vermoedens
L 29 JANUARI 1965
PLUS
MANUEL VAN LOGGEM
teveel tegelijk?
Dat hij, wat hij eventueel ook
terzijde schuift, doorgaat met de
studie van de parapsychologische
verschijnselen, is wel zeker. Niets
werkt voor een onderzoeker zo in
spirerend als het (nog) niet weten.
En de wegen door dit netelige ter
rein zijn nog vrijwel ongebaand.
Er zijn vermoedens, bijvoorbeeld,
dat paranormale begaafdheden res
tanten zijn van een vroeger alge
meen vermogen, of, in tegenstel
ling hiermee, dat deze verschijn
selen wijzen op een steeds hogere
ontwikkeling van de mens, verder
dat ze deel uitmaken van een soort
universele wereldgeest. Dat de pa
ranormale vermogens ontspruiten
uit het onbewuste in de mens, een
bron vol geheimenissen, daarover
zijn de geleerden het wel eens.
Maar veel verder is men nog niet
gekomen, en de ware aard der ver
schijnselen zal wel nooit te achter
halen zijn. Een waarom met een
eeuwig vraagteken
Sts
\\l//M\UtJ/ Jk Ww
Weglopen met een andere vent kan een reden zijn voor echt
scheiding, Ria l
mislukt
fonetisch (is geluids) laboratorium
„,er gemeentelijke universiteit van Am-
zegt: „Ik zou verduveld graag
p^dlen weten, of het bestaan van psy
chokinese wetenschappelijk aangetoond
ttaQ worden".
Het gebied buiten het direct verklaar
de had al van jongsaf hij is nu tegen
*Je veertig zijn belangstelling. Het be-
®f°h met goochelen, iets wat sommige
hensen ook al bijna als paranormale
®rschijnselen beschouwen. Toen hij acht
Jaar was, gaf hij zijn eerste voorstel-
'hgen. Het goochelen heeft hij er nu
an gegeven om in te ruilen voor de
aadselen van de buitenzintuigelijke
waarneming. In dat laatste gelooft hij
"Heilig
Hoewel, gelóven is een woord dat niet
Past in de mond van een wetenschaps
beoefenaar, en bjj die term fronsen zo-
ir. Blom als drs. Van Loggem het
'°orhoofd. „Geloven is iets als zeker
aanvaarden wat je niet kunt waarne
ren". Maar ir. Blom heeft in Praag bij
een heer verscheidene proefnemingen ge-
baan met „significante resultaten", zo-
a's dat heet. Hij noemde van elke hon
derd in enveloppen gesloten speelkaar
ten 57 maal de juiste kleur. De kans dat
b't by toeval gebeurt, is bijzonder klein,
n» precies te zyn, cén kans op de
*■"'00.000.000.000 keer! Voldoende aanwy-
*'ng voor ir. Blom om het bestaan van,
r°Pupair genoemd, helderziendheid by
°ePaalde personen, aan te nemen.
Overigens 'gelooft ir. Blom, dat de pa
rapsychologie als onderwerp van weten
schapsbeoefening en studierichting bin-
r®n niet te lange tijd zal verdwijnen,
bïhdat men er waarschijnlijk nooit in
al slagen verbindingen te leggen met de
vhormale" wetenschappen en deze scha
wl moet toch gelegd kunnen worden
W'l de bestudering zin hebben.
De verschijnselen in de parapsycho
logie zijn bovendien dermate uiteen
lopend en onzeker, dat het praktisch
onmogelijk is dat alles in één theorie
onder te brengen. Wat niet wegneemt,
oat ir. Blom persoonlijk zich intensief
*het het paranormale, en vooral het
ivaarnemen zonder gebruik van de
h'ntuigen, blijft bezighouden, samen
v»net nog een aantal zich tot dit doel
verenigd hebben de onderzoekers, ver
breid over de wereld.
Qp het bureau van Manuel van Log-
rust de lichte last van 250 brieven,
'yacties var kijkers op de TV-produk-
'e. Hij is er bijzonder mee ingenomen.
t,ari tijd tot tjd bladert hij ze weer eens
ü?0r, want de gedachte aan een tweede
'«ending laat hem niet los. Ook Manuel
jH*h Loggem is reeds lang geïnteresseerd
o de verschijnselen van de parapsy-
°logie. Voor zijn docteraal examen
psychologie heeft hij uittreksels gemaakt
uit de werken van de Amerikaan Rhine.
Zijn bezig zijn met de paranormale
wereld is overigens maar een klein deel
van Van Loggems activiteiten. Zijn
vak is dat van psycholoog, maar veel
tijd gaat op aan schrijven. Het ene is
niet zonder invloed op het andere. Hij
schrijft korte verhalen, toneelstukken
Jeugdproces", intussen al honderd
maal opgevoerd en een groot succes op
de beeldbuis, is daarvan wel een der
bekendste), toneelrecensies_ in het Al-
gemeen Dagblad, en zijn nieuwste
is dat van de „fantasy-stories", in En
geland. het land van de spookverhalen,
bijzonder in trek. Manuel van Loggem, nu
48 jaar is ook erg verheugd met een pas
uitgekomen Franse bundel met ongewone
verhalen („Histoires insolites"), waarin
twee exemplaren van hem zijn opgeno
men. Naast dit alles pleegt hij nog gerui
me tijd in zijn donkere fotokamer te ver
toeven. „Het is misschien niet gof" zo
veel tegelijk te doen", zegt hij twijfelend.
V#. 0/ \lIfft
