Bronstein verrassend
verslagen door Cholmov
Bijzonder
fraaie
partij
W inter dek
i Snoeien
Ga eens IB.
en
1 Jubileum
Schuiven met schijven
Een last
LAVERJAS
EENS MEE!
levert
„Intocht"
van de
vissen
AQUARIUM
Spreekuitf
Puzzelen en piekereU
SCHAAKLES
E
"Pt
Door
T. D.vanScheltinga
ifHt<CH-lf9 9 9 9
I
PX.ÜS
2 APRIL
mmmoeT*e §anv/jieaS,boon w
H:
V
1 3&,
m
1 I'
aaart
de
16. Thl—git
17. Dh3—h6
Kg8h8
Dc7e7
Het laatste kampioenschap van
Rusland waaraan behalve Korch-
noi, de nieuwe kampioen, vele
grootmeesters van naam zoals Bron
stein, Tal en Stein deelnamen, lever
de een aantal boeiende partijen op. De
fraaiste was wel die tussen Cholmov
Bronstein waarin laatstgenoemde
op verrassende wijze werd verslagen
en afviel in de race om de titel. Hier-
onder de partij welke Bronstein deed
struikelen waarna deze niettemin nog
beslag op de tweede plaats wist te
leggen.
Wit: Cholmov Zwart: Bronstein
Siciliaans
1. e2e4, c7c5
2. Pgl—f3 Pg8—f6
3. Pblc3
Wit voelt er niets voor om zich met
3. e5, in een Bronsteiniaans avontuur
te storten en blijft eigen wegen be
wandelen.
3d7d6
4. d2d4 c5xd4
5. Pf3 X d4 a7a6
6. Lel—g5 e7e6
7. f2—f4 Lf8—e7
8. Ddl—f3
Hiermee lanceert wit een der scherp
ste varianten van de overigens toch al
zo wilde Rauzervariant.
8Dd8c7
9. 0—0—0 Pb8d7
10. g2—g4 b7—b5
11. Lg5xf6 g7xf6
Na 11Lf6: 12. g5, Le7, 13. Lh3,
is de aanval tegen het punt e6 zeer
gevaarlijk zoals enige recente par
tijen leerden
12. f4—f5
Een moeilijke positionele beslissing.
Enerzijds geeft wit het veld e5 prijs
maar anderzijds houdt zwart een ge
drukte stelling door het vastleggen
van pion f6.
12Pd7e5
13. Df3—h3 0—0
Te vroeg. Aangewezen was 13b4
want later gaat van deze zet maar
weinig kracht uit.
14. g4g5
De aanval begint
14b5b4
Het beste was nog 14fg5:, 15.
fe6:, fe6:, 16. Pe6:, Dd7 17. Pd5, De6:,
18. De6:, Le6:, 19. Pe7:t, Kf7, 20. Pf5:;
Lf5:; 21. ef5:, Ke7, 22. Lg2, Tc8 enz.
15. g5xf6 Le7xf6
Hoewel zwart in de laatste zetten de
wet werd voorgeschreven ziet zijn
stelling er nog stevig uit. De vraag
hoe 't zwarte bastion te nemen is, is
dan ook niet eenvoudig. De witspeler
besteedde er drie kwartier van zijn
bedenktijd aan, maar het was goed
besteed, gezien hetgeen hij te voor
schijn toverde.
18. Pd4c60
Verbluffend! Wit valt aan op de ko
ningsvleugel maar plaatst een stuk
offer op de dame-vleugel. De bedoe
ling blijkt spoedig.
1 8Pe5 x c6
19. e4e5!
De pointe van het voorgaande stuk
offer:
Indien 19.Le5: dan 20. f6, Lf6:, 21.
Ld3 Lg5t, 22. Tg5:, f5, 23. Tdgl, Ta7,
24.Pe2, Pe5, 25. Pf4, Tc7, 26. Lf5:, ef5:,
27. Pd5, en wint. Of 19Pe5: 20.
Pe4, met winnende aanval.
1 9Lf6g5t
Voorkomt een directe ineenstorting
van zijn stelling.
20. Tglxg5 f7—f6
21. e5xd6 De7—f7
22. Tg5g3 b4Xc3
23. Lfl—c4!
Ondanks de achterstand van een stuk,
heeft wit zijn tegenstander stevig in
de greep van de aanval.
23. c3xb2t
24. Kcl—bl Pc6—d8
25. Tdl—gl
Nog sterker was 25. d7, Ld7:, 26. Tdgl,
en zwart heeft geen goede parade te
gen het dreigende 27. Tg7.
2 5Ta8a7
26. d6d7!
Wederom fraai gespeeld. Zwarts vol
gende zet is gedwongen.
2 6Ta7Xd7
Indien 27...., Ld7 dan 28. Tg7, enz.
27. f5xe6 Pd8xe6
28. Lc4xe6, Td7—dit
Het enige.
29. Tglxdl, Lc8xe6
30. Kbl xb2 Tf8b8t
31. Kb2—al Le6xa2
32. Tg3—d3
De beslissende stoot waartegen zwart
geen parade heeft.
32Df7—e7
33. Kal xa2 De7—e6t
34. Td3—b3
Zwart geeft het op. Een door Wit ma»
HET overzicht dat in de voorgaan
de rubrieken gegeven werd t.a.v.
de openingen waarin wit met
1. e2e4 begint en zwart anders ant
woordt dan 1e7e5 besluiten
we met aan te tekenen dat zwart be
halve de reeds behandelde varianten
nog kan antwoorden met:
1Pg8f6 Aljechinverdedlging.
1d7d5 Skandinavische ver
dediging.
1d7d6 Pirc verdediging.
1g7g6 Financhetto del Re.
Voor de beginner raden we deze
varianten af indien hij of zij de zwar
te stukken voert. Eer men zich aan
dergelijke gecompliceerde verdedi
gingssystemen waagt is het van be
lang iets meer te weten van de richt
lijnen waarlangs zich een opening
ontwikkelt. Zonder deze richtlijnen
zou men fouten begaan zonder zich te
realiseren wat er aan schort. In de
open spelen, dus openingen waarin
1. e2e4 met 1e7e5 beant
woord wordt, is de eis van een snelle
ontwikkeling de meest belangrijke
regel. Bij half open spelen, in het bij
zonder die waarin zwart het centrum
aan wit overlaat, spelen pionnenfor-
maties de voornaamste rol.
Het is voordelig het centrum te be
zetten met pionnen, maar het gebeurt
ook wel eens dat pionnen de ontplooi
ing der eigen stukken kan belemme
ren. Een zwakke plek in het centrum
kan eveneens een geheel spel verlam
men. De bedoeling van bijv. de Alje-
chin verdediging is zulk een ver
zwakking uit te lokken.
1. e2—e4
2. e4e5
3. c2c4
4. d2d4
Pg8—f6
Pf6d5
Pd5b6
d7d6
Tot nu toe heeft wit zijn gang'kun
nen gaan, maar thans gaat zwart de
witte pionnenformatie aantasten.
5. f2—f4
6. f4Xe5
d6xe5
TUIN
AL Is het voorjaar nu in volle
gang, zo heel veel kunnen we
in de slertuin nog niet doen.
Voor zaaien in de open grond is het
nog te vroeg en met planten moeten
we ong nog beperken tot enkele zo
merbloeiende bollen, die wel tegen
een stootje kunnen.
Binnenshuis daarentegen, hebben we
veel werk om ons toekomstig plant
goed en zaaigoed voo^ de komende
zomer naar behoren te verzorgen.
Voor sommigen zal dit werk voor
en groot deel in kasje of broeibak
liggen; een ideale plaats waar men
heel wat kan stekken, scheuren, zaai
en of spruiten om straks buiten een
grote voorsprong te hebben op planten
die in de tain nog aan hun groei
moeten beginnen.
Een werkje dat u echter wel kunt
doen wanneer de voorjaarszon u de
tuin in lokt, is het verzorgen van de
rozestruiken. Om te beginnen moet
het winiterdek nu worden verwijderd.
dat geldt trouwens voor alle plan
ten). Bij struikrozen hebben we in de
herfst rondom de struik een geultje
gemaakt en de grond als bescher
ming tegen de struik aangeschoven,
om vooral het veredelingspunt te be
schermen. Rozen hebben veel orga
nische mest nodig en het is een goede
gewoonte om in de herfst meteen in
die geultjes rondom de struiken wat
stalmest of gedroogde mest aan te
brengen. Had u deze mest in de
herfst niet bij de hand. dan is het
nu een goede tijd om dit alsnog te
doen. voor u de grond weer gelijk
maakt.
Ook bij klim- en stamrozen moet
het dekmateriaal nu worden wegge
nomen. Het is echter wel beter om
nog een dun laagje tussen alle plan-
tan te laten liggen. Wanneer het voor
jaar droog blijft, zal de grond niet
zo gemakkelijk uitdrogen wanneer er
nog een dun laagje bladeren of turf
molm op ligt. Voor planten die niet
zo diep wortelen als rozestruiken is
dit natuurlijk van extra belang. Wie
de tain in bet najaar met heel grof
materiaal bedekte, zal deze „rommel"
nu wel graag zo spoedig mogelijk
kwijt willen. Dan zoudt u de zaak be
hoedzaam tussen de plantten weg kun
nen halen, om ervoor in de plaats
een dun laagje fijne compost over
de grond te strooien.
Wit hééft hu een prachtig centrum,
maar zal toch op moeten passen dat
het punt d4 niet zwak wordt in het
komende duel.
linoiit in»
(Door Lukas Ensler)
EEN van de produkties ln de Ne
derlandse toneelwereld, die ze
ker op het repertoire zal blijven
totdat de zomervakanties beginnen, is
„Moortje". De Nederlandse Comedie
heeft het verrukkelijke stuk ingestu
deerd onder de regie van Tojj Lutz.
Decor en aankleding zijn heerlijk vin
dingrijk zodat er een kleurige en
boeiende voorstelling tot stand geko
men is. Bredero heeft in „Moortje"
een hartige brok Amsterdams volks
leven u»t het begin van de 17de eeuw
geschetst, waarmee wij twintigste-
eeuwers ons uitstekend kunnen amu
seren. Natuurlijk ook dankzij de spe
lers van de Nederlandse Comedie, die
in ..Moortje" een aantal prachtige
types op de planken zetten.
Als wij dan toch m de historie zit
ten, dan mag men de voorstelling
van -Maria Staart", eveneens door de
Nederlandse Comedie, niet missen.
Ton Lutz, de onvermoeibare, regis
seerde eveneens dit stak. In dit be
faamde treurspel van Schiller treden
o.a. pp; Ellen Vogel. Ank van der
Moer, Han Benz van den Berg en
Julien Schoenaerts. En mocht dit alle
maal wat te ernstig zijn, onthoudt
dan, dat het Nieuw Rotterdams Toneel
een alleraardigst, genoeglijk en ont
spannend blijspel heeft ingestudeerd:
„Op blote voeten in het park". Regie
Jan Teulings dus dat zit wel goed!
„De tijger lust ze rauw" luidt de
titel van een moorddadige film, waar
in op een fantastische wijze de draak
gestoken wordt met de inmiddels be
faamde James Bond. Het its moor
den" met een knipoog. En er wordt
gevochten op een geestige manier.
Dat kan!
Bijzondere aandacht vraag ik ten
slotte voor de wandkleden van Helga
Ottenheym, die men kan zien ln de
expositiezaal van de Rotterdamse
Kunststichting aan de Korte Lijnbaan.
In een woord: prachtig! U kunt er zo
maar binnenlopen. Desnoods zo tussen
de Inkopen op de sjieke Lijnbaan door
Een geestelijk opkikkertje. Men kan
er ook uitrusten. Tot 11 april.
Ook de snoei van rozestruiken
vraagt hl het voorjaar weer onze aan
dacht. Voor alle soorten geldt, dat het
dode hout (kenbaar aan de bruine
kleur) geheel moet worden weggeno-
men. Struikrozen worden vrij dicht bij
de grond afgeknipt; bij stevige, dikke I
takken is dit puint net boven de ze-
vende k achtste knop en de dunnere
zijtakjes knippen we boven het der- s
de a vijfde oog door. Wanneer we
zorgen dat de overblijvende knoppen I
-mët*:iïltemaal naar het midden >van' I
de struik groeien zit het met de
vorm van de struik we! goed.
Bij klimrozen en stamrozen is het I
echter anders, diaar we bij cleze so or-
ten lang niet zo drastisch snoeien.
We moeten dus veel meer rekening I
houden met de vorm van de struik. 1
Groeit ze te dicht, dan kunnen we be-
ginnen met de oudere twijgen wat uit
te dunnen, waardoor er meestal al I
wat ruimte komt. Eventueel kunnen
we dan de zeer jonge twijgjes nog I
inkorten. I
WU hopen, dat onze leerlingen die
puntentelling voor robberbridge van
onze vorige rubriek goed hebben door
genomen. Er zün u natuurlUk enkele
zaken opgevallen, die wü nog niet
hebben doorgenomen. De kwetsbaar
heid Is daar een van en zeker niet de
minst belangrüke.
De betekenis daarvan is dat men bij
een eventuele winst meer punten
krijgt dan bij niet-kwetsbaar zijn,
maar vooral dat men bij down-gaan
veel meer strafpunten krijgt. Als u
nu bij robberbridge de eerste manche
gehaald hebt, bent u kwetsbaar. Nu
schrijft men bij robberbridge onder en
boven de greep en dit vraagt wel eni
ge uitleg. Meestal gebruikt men de
bekende bridge-blokjes, waar het dui
delijk is aangegeven, dat boven en on
der de streep.
Boven de streep, noteert men de
gemaakte punten in totaal. Men
speelt b.v. 3 Harten met 2 overslagen.
Dan schrijft men bovenaan aan de
WIJ-kant 3 x 30 punten 90 punten
2 overslagen is 2 x 30 punten
60 punten. Een totaal dus van 150
punten. Onder de lijn schrijft men
alleen het gemaakte contract zonder
de overslagen, dat is dus 3 x 30
90 punten.
Deze schrijverij betekent dat men
in totaal 150 punten haalt, maar on
der de streep voor de MANCHE, 90
punten boekte. U weet dat een manche
MÓET worden geboden, wat in dit
geval 90 punten is en dus geen 100.
U haalde wel twee overslagen, maar
deze tellen niet voor de manche. Wel
krijgt u de beloning van 1 x 30 pun
ten.
Speelt u en gaat u down, dan schrijft
de tegenpartij in zijn WIJ-kant dat
aantal punten waarmee u werd ge
straft. Haalt u een manche, dan schrijft
u deze punten extra, (zie uw tabel)
extra onder de streep en daaronder
weer een streep omdat u dan gaat
spelen voor uw tweede manche. Is
uw manche niet vol, zoals in boven
staand voorbeeld 90 punten en de te
genpartij haalt eerder een manche,
dan vervallen uw 90 punten voor de
manche-telling en moet u weer op
nieuw beginnen om aan de 100 te
komen. Haalt u na die 90 punten een
spel van 10 punten, dan tellen deze
wel en is uw manche vol en bent u
kwetsbaar.
Als nu beide partijen ieder op 1
manche staan, dan is die partij win
naar die het eerst de tweede manche
vol heeft. Dan is de robber uit en
begint men aan een nieuw spel. Zijn
er dus twee manches gehaald en is de
winnaar bekend, dan telt men de
punten boven de streep, trekt daar
van af de gehaalde punten van de te
genpartij, ook boven de streep, en dit
saldo met de beloning van het halen
van de robber is dan de winst van de
winnende partij.
Ook de beloning voor groot en klein
slam schrijft u altijd boven de streep
en daaronder 6 of 7 x de kleurenwaar-
de voor de manche. Het kan zelfs
voorkomen dat u vier of vijf spel moet
spelen om de 100 onder de manche te
bereiken. Ga eens achter een spelend
paar zitten en bestudeer dit schrijven
eens duchtig. Heeft u het eenmaal
door, dan valt het spelen u straks ook
makkelijker.
Onze bridgers willen zo graag een
stevig spel hebben, waar ze iets aan
te puzzelen hebben. We willen hun
deze graag geven, en wilt u de oplos
sing insturen, heel graag. Wij vermel
den dan de goede oplossers.
Probleem No. 1:
Sch. 9.3
Har. A. 9.4
Rui. A. 9.8.7.8.
Kla. 5.4.3.
N
Sch. V.B.10 Sch. 8.6.5.4.2.
Har. V.B. 10 Har. 8.7.6.5.
Rui. B.10.2 W O Rui. V.5.4
Kla. B. 10.8.7. Kla. 9
Z
Sch. A.H. 7.
Har. H.3.2.
Rui. H.3
Kla. A.H.V.6.2.
Zuid speelt 6 Sans-atout, d.i. 12 sla
gen. West komt uit met Harten Vrouw;
hoe moet Zuid spelen?
Oplossingen zenden aan Redactie
PLUS, N.Z. Voorburgwal 65-73 Am
sterdam en In de linkerhoek van uw
brief of kaart BRIDGERUBRIEK. On
ze beginners moeten zich hier nog
maar niet aan wagen, dat komt later
wel.
SANS ATOUT
„Onze eigen tuin" is een driemaan
delijks tijdschrift voor liefhebbers van
bloemen, kamerplanten en mooie sier-
tniinen, dat zijn tienjarig bestaan viert.
Deze uitgave van de uitgeversmaat
schappij Linnaeus en de Koninklijke
kwekerij Moerheim, wordt door lief
hebbers met recht „ons eigen tutn-
blad" genoemd. De veelzijdige, rijk
geïllustreerde inhoud laait ieder aan
zijn trekken komen. Niet alleen het
onderhoud van de tuin en de ver
zorging van afzonderlijke planten,
groente, en fruitgewassen komen aan
bod, maar ook wordt er veel aan
dacht besteed aan de aanleg van nieu
we- en de verandering van bestaan
de tuinen. Een blad voor natuur-hun-
keraars die er steeds meer komen,
naarmate de ruimte voor natuurschoon
om ons heen kleiner wordt. Onze fe
licitaties voor de redactie!
Probleem voor geoefende oplossers.
No. 4221 van G. J. Rltzen te Eygels-
hoven.
Wit speelt en wint; oplossingen kunnen
ingezonden worden tot 15 mei a.s. aan
B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36, H'stede.
OPLOSSING
van No. 4214 van J. C. R. Bus te H'stede.
Wit speelt naar: 24, 33, 31, 38, 38, 21,
41, 5, 2, z40, 35, z45, 44 en wint.
De stand ls wel wat erg open en de
ontleding niet al te lastig. Toch genieten
we aan het slot nog van een tric-trac-
opsludting.
Probleem voor beginnende oplossers.
No. 860 van J. Fakkeldy te Amsterdam.
Wit begint en wint; oplossingen van
de nummers 859 en 860 kunnen tegelijk
ingezonden worden tot 15 april a.s.
OPLOSSING
van No. 856 van H. F. M. van Tulder te
Amsterdam.
29-24, 19x30 gedwongen, 38-32, 37x28,
26-21, 16x27, 36-31, 27x36, 47-41, 36x47,
39-34, 47x40, 45x32 en wint.
In heel goede stand een leuke en niet
al te moeilijke ontleding die zich, na de
eerste zet spoedig laat raden. Zoals al
tijd van deze auteur een mooi en gaaf
stukje.
De Winterserle van A. P. de Zwart
Zoals te verwachten viel waren de op
lossers weer enthousiast over de bij
zonder fraaie en vaak lastige problemen.
Dat is ook geen wonder als men weet
dat de heer de Zwart zeer zware eisen
stelt aan zijn werk, winnaar is van di
verse compositiewedstrijden en als jury
lid vaak bij probleemwedstrijden heeft
gefungeerd.
We zullen een begin maken met het
vermelden van de auteursoplossingen zo
dat de inzenders zelf ln staat zijn hun
bevindingen te controleren.
No. 1. 16-11, 42x44, 11x2, 26x37, 43-39,
44x33, 47-41, 37x46, 2-19 en zwart is ver
loren want ht) heeft geen goed antwoord
meer, zelfs 46-28 biedt geen uitkomst
omdat wit eerst naar 5 slaat. Een
klein maar heel fijn stukje dat vakman
schap verraadt.
No. 2. 17-11, 6x17, 26-21, 17x26, 37-321
a. 1., 16-11, a.l. 11x2, 33x42, 2-7! weer
heel verrassend! 1x12. 27-22, 18x27, 29x
20, 25x14, 24x2, 35x24, 2x25 48x30, 25x5
en wint. Een heel moeilijke en fraaie
bewerking van het 46/ motief. De stand
is wel niet fraai doch de ontleding is
schitterend.
No. 3. 15-10 4x15, 37-31, 26x50, 29-23!
21x43, 23x21, a.l. 30x8, a.l., 48x39, 44x33,
49-44, 50x39, 42-38, 33x42 47x38, 36x47,
8-3, leuke stand! Wat moet zwart nu
doen? Het beste is nog naar 24 te slaan,
dan volgt: 3x30, 18-22 of? 30-13, 22-28,
13-24, 28-32, 24-42 en wint. Een pracht
probleem dat zowel de maker als de op
lossers veel tijd gekost zal hebben.
Volgende week zetten we de vermel
ding voort.
EEFT u in ons vorig artikeltje
goed doorgeno-
de conventies
men? Wij komen hierop nog
even terug, wetende dat vooral een
beginner van het klaverjasspel, daar
mee voortdurend overhoop ligt. Het
is voor hem vrij moeilijk, en zeker
als er zo nu en dan word,* gespeeld,
met diverse partners die het u meest
al kwalijk nemen als u hen niet be
grijpt. Daarom staan we het spelen
met een vaste partner, zo voor. Door
met elkaar uw spel op te bonwen,
gaat u in speelkracht zeker voor
uit en bij een weinig studie bent u
in staat de z.g. „betere" klaverjas
sers te weerstaan.
Hier eerst een spel om uw kennis
van de conventies nog eens te toet
sen:
Sch. 10
Har. 10
Rui H.V.9
Kla. B.8.7
Sch. 8 N Sch H.B.
Har. V.B. W O Har. 9. 7
Rui B.8 Z Rui 10
Kla. A.V.9 Kla. H. 10
Sch. A.V.9.7
Har. A.8
Rul. A.7
Kla
Oost is de gever en Zuid speelt met
Schoppen als troef. Als Zuid zou uit-
WIJ zijn met de inrichting van
het aquarium nu in het laatste
stadium gekomen. De intocht
der vissen kan beginnen! Voor elke
beginnende aquariumhouder is dit
wel het meest opwindende moment.
Na al de weken van nauwgezette en
zorgvuldige voorbereiding kan men
een gevoel van voldoening niet onder
drukken wanneer de eerste visjes in
de spiksplinternieuwe bak aarzelend
en zoekend rondzwemmen. Maar ook
nu moet gewaarschuwd worden voor
een al te groot enthousiasme. Want
is het niet begrijpelijk, daé men het
gloednieuwe en zelf vervaardigde
aquarium zal willen bevolken met de
mooiste en fraaiste visjes, die men
maar krijgen kan? Wie zo handelt
hoe zeer begrijpelijk dat ook moge
zijn handelt evenwel fout en haait
zich naar alle waarschijnlijkheid een
heleboel narigheid in huis.
De mooiste en fraaiste visjes zijn
meestal zeldzame exemplaren en zijn
daarom ook zeer duur. Het belang
rijkste echter is, dat zij een speclalè
aanpak vragen en zeker niet in aan-
komen met Ruiten Aas en Haarten
Aas is dat de de waarschuwing voor
Noord niet zo maar met troef te ko
men, tenzij hij daarvoor bijzondere
reden zou hebben. De uitkomst van
Harten Aas en daarna Harten. 8 geeft
Noord de kans om Schoppen 10 bin
nen te halen, waarna het halen van
het spel een klein kunstje is. Speel dit
spel eens zelf en tracht er het beste
voor Zuid van te maken.
Dan het tellen, wat voor de begin
ner een puzzel is. en waar hij zeker
de eerste weken niet uitkomt, omdat
de goede klaverjasser, gewend is
vlug te spelen, en als het ware iedere
kaart in een vlug tempo tot zich
neemt. Wilt u goed spelen dan zult u
zich zodanig moeten oefenen, dat u
precies weet hoeveel punten er in
Iedere slag vallen .Dit geldt zowel
voor uw eigen slagen als voor die van
de tegenpartij.
Men speelt geheel op de punten.
Ten eerste om zich zo spoedig moge
lijk veilig te stellen en ten tweede
om zonodig met de hakken over de
sloot thuis te komen, door er b.v. on
nodig een Aas of 10 bij te spelen. U
moet juist onder het spelen weten
wat er gebeurt immers dan is er nog
een mogelijkheid een of ander te
voorkomen. U weet dat b.v. de opne-
mers, uw tegenpartij, zo ongeveer op
de 60 punten zitten. Dan kan een Aas
of 10 bij een slag van uzelf of van uw
maat belangrijk zijn, de tegenpartij
beet te spelen. Andersom kunt u door
een bepaald bijspelen mogelijk in de
toekomst een slag minder maken,
maar op dat moment beter b.v. 21
punten in de wacht slepen.
Een ezelsbruggetje voor dat tellen is
het begin misschien een uitkomst,
oet u zelf spelen, dus heeft u opge
nomen. tel dan de punten van de te
genpartij. Dit zUn meestal minder
slagen en dan is het een kwestie van
aftrekken. Bent u de tegenpartij van
de opnemer, dan doet u precies het
zelfde.
Toch is het zaak dit tellen u zo
spoedig mogelijk eigen te maken.
Een. puntenspel eist dit nu eenmaal,
wilt u althans weten waar u aan toe
bent tijdens het spelen.
Wat u zeker tellen, moet. is natuur
lijk het aantel troeven, wat valt, zo
dat u met <le eigen troeven iin de hand,
op een bepaald moment tot de con
clusie kunt komen, dat die tegenpartij
geen troeven meer bezit Bezit u zelf
vier troeven, dan weet u dat er vier
bij de andere spelers zitten. Belang
rijk ls het te weten, welke en waar
ze zitten.
Na de eerste keer troef trekken,
weet u bijna alles, door goed op te let
tan wat valt. Hoe eerder u dit weet,
des te beter, immers de dan over
blijvende in eigen hand of die van
uw partner, betekenen in ieder geval
vopr iedere troef een voste slag. Vraag
daarom in het begin van uw klaver-
jasloopbaan, aan uw tegenstanders
clementie voor het tempo, en neem
alg u de kans krijgt, even de tijd al
dia dingen tat u te nemen. Lukt u dit
dan is het nog een kwestie van tem
po, en dat krijgt u door hét Vele doen.
Volgende week hopen we met die
uitslagen van probleem no. 18 te'kó-
men. Nog even geduld a.u.b.
KLAVEREN AAS 1
i Aritlë V'
EN zakenman had d d>ë',ett
hoette aan en tfi1
zon lokte hesa bove j,eel Jj
maar hij had die dag 1" K^r
te doen. Pas in
zich vrijmaken. De z°n fcs b/7 of'
nen. Hij besloot, pen T"tTjfcl" f
nemen. Dat zou hem ong®« [ieta
knappen. Het tegendeel J mi''Z®
val. Toen hij in zijn ziek.
reed, voelde hij ziel' ,®cB aUto 1
ziek, dat hij stopte,, ZÖn. -te,
het trottoir zette en uj t'
bleef even op het troitoir - l1® 3)0
hU voelde zich opeen" reiii
gevoel, volkomen bulbta a gjcpFj,
en hoorde duidelijk zijn Tjdp'
Hij besloot de dokter» te r
„U hebt een beetje
ofwel last. van te lage nl°®L is jjftfr
deze. „Een lage bloed^^Lie V y?
het gevolg van de een of ,a» til
treedt tegelijk met die a'®„hij"se W
woonlijk treedt het vea,'.
normale mensen op als ie a,
hun gestel behoort. Het fZp
maal als bruin haar of tajcli
U bent heel gewoon «en u
tension gevoelig type. VT, uit»»
soms duizelig, wanneer u i s
te snel opstaat?"
Zijn cliënt knikte jjt \.p
„Vaak," antwoordde hij. ,j-
me nogal zwak en heb
ken op mijn ogen". ge'vSt
antwoordde de dokter. ..dtata, jg,
„V<ücUV, ciii L W liüIÜUC 1WJ'
me nogal zwak en heb zW,
ken op mijn ogen". fit
antwoordde de dokter, „daarjg
lijk, wanneer men ov®rW®irTo
als men koorts heeft gehad e
heet bad heeft genomen.
al gevoelig zijn voor hyP°'^^ar^$-
eerder vermoeid raken dai pu
ant an°c
mensen door de een of an.
- zaak leidt het vararmdier6® -
bloeddruk er toe dat er
bloed naar de hersenen vlo
ontstaan symptomen zoals oef(je
man ze bij zich zelf constef -fufta
„Dus het kwam door dsi jpr
bad," zei hij. „Hierdoor v _oP on
bloeddruk nóg iets meer n
laag gebracht"
De dokter knikte weer
„Mensen zoals u moeten
Turkse baden nemen. d ""V
's morgens in bad of onder ee' pita,
m gaan, mag het water iPL
lauw ziijn. nooit warm, nog
s der heet. Ze doen er ook,Ajisfll'!et
htm bloed niet voor bloedtre^»,
af te steian. Overigens is
u aan de hand. Een lage._hl gF,
voortkomend uit uw gestel» rj, v
z iep,
omdat als gevolg van uw
ziekte. Het is gewoonlijk zt." iev*j,
zekere garantie voor een biop
druk uw hart minder hard
ken dan bij andere mens®"'
De dokter adviseerde, nog \Tepjy
opstaan, bepaalde lichaaih-^
gen te doen: de benen op PV
bewegen «n enkele bewegtag
ken en daarbij he- hoofd oP ^c
ten. Hierdoor wordt de circuk
het bjbed bevorderd. Heit is
s dat to de meeste gevallen jjj
s om iemand zch 's morgen® ;^w
doen voelen.
merking komen voor een eerste be
huizing in een niiieuw^ bak. Daarom
moet men nu praktisch handelen.
Denk er om, dat u ais beginneling
nog voor vele onaangename verras
singen kan komen te staan en dan is
het veiliger een bak te hebben met
goedkope visjes dan een, waarin al
lerlei dure en exotische exemplaren
rondzwemmen. Bovendien mag niet
uit het oog verloren worden, dat
goedkpe visjes eveneens zeer fraai
en mooi kunnen zijn-
Het inbrengen van de gekochte vis
jes dient met zorg te gebeuren. Dat
wil zeggen, dat men er allereerst
voor moet zorgen, dat de tempera
tuur to onze bak het vereiste aantel
graden moet hebben. Gemiddeld kan
22° worden aangehouden. Vermijd zo
veel mogelijk grote temperaitaur-
schoimmelingen. Aquaria, die over een
thermostaat beschikken zijn hier te
gen afdoende beschermd, maar voor
hen, die dit hulpmiddel, om welke re
den dan ook. niet hebben aange
schaft, zij er Mer met nadruk op ge
wezen, dait al te plotselinge spran
gen in de temperatuur van het waiter
voor de vissen funest is.
Uit deze waarschuwing vloeit dus
voort, dat men er voor moet zorgen,
dat de temperatuur van het trans
portwater (d.i. het water waarin we
de visjes van aquariumzaak naar
huis overbrengen) zoveel mogelijk
gelijk is aan dat van onze bak. Dit
kan men bereiken door het transport-
water geleidelijk aan te vermengen
met het nieuwe water uit onze bak.
H De visjes kunnen dan op rustige wij-
ze acclimatiseren.
H Wanneer het aquarium reeds be
ll volkt is en we willen onze bevolking
wat uitbreiden, dan verdient het aan-
beveling het jampotje, waarin we de
H nieuwe visjes gekocht hebben
compleet met vissen en al in het
aquarium te hangen. De oude visjes
H zullen nieuwsgierig naar de nieuwe
H bewoners komen kijken, maar „oud
en nieuw" zijn door een veilige glas-
wand van elkaar gescheiden. Hier-
door kunnen de visjes aan elkaar
wennen en voorkomt men vechtpar-
tijen.
H Bij het kopen van visjes dient men
er voorts op te letten geen grote en
H kleine visjes in één bak bij elkaar te
brengen. Hoe vreedzaam de groten
ook mogen zijn, zij zullen de kleintjes
s toch achterna zitten. Dus, wat het
s formaat betreft: van één soort. Ik
H zou hierbij willen adviseren om klei-
s ne vissen te nemen (4 tot 11 cm) om
de eenvoudige reden, dat grote vis-
sen in een relatief toch altijd kleine
H bak het slecht doen.
H En tenslotte nog een belangrijke
raad: niet te veel vissen. Te veel vis-
H sen, ook al zijn ze fraai van kleur en
H lijn. verliezen het effect, dat wij be-
H ogen. Overdaad schaadt. Dat geldt in
onverminderde mate voor het bevol-
ken van het aquarium,
Nu het aquarium dan geheel Maar
te, is 'het zaak de visjes voortdurend
hun gedragingen te volgen en te
H bestuderen. .Verzuimen we dit. dan
H zullen we niet tijdig weten wanneer
s zij afwijken van wat voor hen nor-
maal is. En juist dit afwijken van
het normale, is veelal een teken, dat
er wellicht iets niet in orde is. Voor-
al voor de beginner is het van 't al- s
H lergrootste belang, dat eventuele -
ziekten in het beginstadium onder- n
kend worden. Bestudering van de
vissen heeft bovendien het nut. dat H
wij de visjes leren kennen in hun
„gemoedsuitingen", dus in agressie
H of in gevecht, in hun liefdesspel en H
g tijdens de paring. We zullen in de ko-
mende weken dit alles wat uitvoeri-
n ger bekijken en daarbij leren dat
de werkelijkheid van de natuur een
boeiend avontuur is.
B. 3
Horizontaal: 1. wol
vet - melkwol. 2.
strijdperk - ontken
ning - toegankelijk
- priester te Silo. 3.
vis - vloerbedekking
- ik. 4. chem. ver
binding - schaaldier
- Ierland. 5. vernis
- Verenigde Staten
- gierigaard - sma
kelijk. 6. ik heb het
gevonden - deel van
Azië - kleur. 7. tijd
perk - loot - muur
holte - voorzetsel -
Europeaan. 8. gods
dienst - groente -
klef - plaats in Gel
derland. 9. kist -
roofdier - gesteente
aardgeest. 10.
bloedvat - bluffend
tentoonspreiden
Chin, munt - pL in
Gelderland. li.
bloeiwijze - goden
- op de wijze van
- dwaling. 12. over
blijfsel - dichterbij
sprookjesfiguur.
13. mannetjeseend
(Z.N.) - vrucht - ik
- Europeaan. 14.
botterik - voorexa-
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
2
i
4
b
6
1
3
10
11
li
13
14
IS
**1 mannelijk dier. 15. spil - Spaans
zwartbruine verf - berg
landschap
geit
.eV
Vertikaal: 1. deel van een jas - zedig
- koning van Israël. 2. plaats in Zwit
serland - ex-eiland - gravin van Holland
- god der liefde. 3. vogelverblijfplaats -
ternauwernood - parochie. 4. ten naaste
™J. - sajet - roem. 5. schoeisel - handig
heid - sprong. 6. invoering van iets-
nieuws - galopperen. 7. negervrouw -
wijze - gewicht. 8. drank - reeks - gras-
steppe - voorzetsel. 9. boomscheut - slot j
- dakbedekking (Ind.). 10. vrucht - ge-i
kookte rijst - voorzetsel - lichte heren
overjas. 11. draaikolk - strandmeer -
wetering - godin der aarde. 12. in hech
tenis nemen - titel (afk.) - ijzeren na-
tal. 13. zwak - zonnescherm (Ind.) -
iuropees gebergte - muzieknoot. 14.
plaats in N-Afrika - uitgestorven vogel
- grondsoort. 15. gevierde man in de
grote wereld - knaagdier - rustend
predikant
Hierbij treft u weer twee Pu~* ,.i
Ei
O
aan, die een ogenbliBcje van "l
willen vragen. In ons Vol9efl
-
nummer, dus in PLTJS van
zult u de oplossingetn en
aantreffen van de twee opgaven
in onze aflevering van 19 mi
verschenen. U weet het: voot
ie'
van beide puzzels stellen ^'e
prijsjes van een rijksdaalder teT
schikking. Veel succenl
HORIZONTAAL: 1 stad ln Palesti
na, 3 plaats in Friesland, 5 plaats in
Zuid-Holland, 7 plaats in Utrecht, 9
plaats op de Veluwe.
.VERTICAAL: 1 rivier in Spanje, 2
rivier in Frankrijk, 3 stad in Voor-
Indië, 4 rijk in Azië, 5 stad in Zuid-
Holland, 6 plaaits op Sumatra.
Gebruikt worden de volgen""
neo: C
tergrepen: a; a; ab; an; ap; v ^g0\
chem; chem; da; dan; di'.i; dooi"n'
ji3
gou; je; ju; ky; lem; mar; n
cck^'
ne; pel; pel; rens; rin; ru.
wou; za.
Over de puzzel-rubriek'i ^arl
gecorrespondeerd worden.
