Geheim rapport voorspelde Haalexplo§ie§ uit liet van de Stad der Engelen EI ft Fortuinen worden verdiend aan de industrie De Kerk deze week Concilie durft het celibaat niet aan y Dodelijk schot in Dallas was startschot voor fantastische race Startschot Door rector D. Coppes Vraatzucht Tweede klas burger 23 procent gescheiden 1 neger op 9 blanken Middenstand niet kinderrijk In stilte Verschrikkelijk boos Lourdes Celibaat Struisvogelpolitiek Dialoog Australische order voor 337e Friendship Los Angeles, de stad van de ®ngelen, ligt omstreeks 2500 ki lometer verwijderd van de meest duidelijke Amerikaanse staten, die nog steeds in het nieuws ko- ifien door oplaaiende rassen-on lusten. Toch is het Los Angeles een theoretisch volkomen ge ïntegreerde stad, waar de negers volgens de daar geldende wet gunnen stemmen en eten en drin gen waar ze zelf willen en juet in een van de zuidelijke sta ten geweest, waar de opgekropte haatgevoelens van de gekleurde bevolking zich vorige week heb ben ontladen in relletjes, die hun weerga niet hebben gehad. werkloosheid. soldaat van de Nationale ®QTde houdt met twee pistolen een negerjongen in bedwang. „Anders" zo zegt het „zal er generaties lang geen vrede in de Verenigde Staten heersen". Het rapport geeft echter niet aan, hóe men tot een oplossing moet komen. Drie brandende winkels, door de woedende negers in vlammen gezet. Niet goed voor nagedachtenis (Door ROSS MARK) WASHINGTON, aug. For tuinen worden momenteel in de Verenigde Staten verdiend door bezige biografen van wijlen pre sident John F. Kennedy. Van Los Angeles in Californië tot Hyan- nis Port in Massachusetts klinkt het gedaver der schrijfmachine- toetsen en elke tik brengt geld in het laadje. In de Volkskrant van zaterdag j.l. betoogde drs. J. Kuin dat wij omwille van de oecumene in be paalde kerkelijke zaken beschei den moeten zijn en offers moeten kunnen brengen. Het gaat om zaken, die in zich goed zijn, maar die we omwille van de anderen zouden moeten nalaten of er minstens sober in zouden moeten zijn. Dat hij de Maria-devotie daarbij als uitgangspunt en voor naamste voorbeeld gebruikte heeft in hetzelfde blad reacties uitgelokt. En voor de zoveelste maal werd Maria de inzet van een discussie. %oV% 'S AVONDS KW ARTE GHETTO (Van een medewerker) Miljoenen onthutste Amerikanen vragen zich af hoe dat komt. Ue antwoorden kan men vinden in en vertrouwelijk rapport van de re- sernig jn Washington, dat werd op gesteld kort voordat de relletjes in ~°s Angeles een aanvang namen. Dit A.PPort voorspelde de catastrofe zó raf i s en was z° klinisch in het ont stelen van het rassenprobleem, zó JfPrecht ook in zijn waarde' van Amerikaanse neger, lat het chts in zeer beperkte overheids- ott&en ter inzage werd gegeven. let geeft een opsomming van de gebeurtenissen in de Amerikaanse assenstrijd en zegt, dat tien jaar ,lrtld om burgerrechten, met als c°ogtepunt een wet ter bescherming an de neger verwachtingen bü ve en heeft gekoesterd, waaraan niet «an worden voldaan. j Het rapport opgesteld door het ePartement van arbeid geeft de i °"Uld voor dit alles aan de blanke evolking van Amerika, op wie de erantwoording rust voor drie eeu- j en slavernij, vooringenomenheid \eKen en economische exploitatie van neger. Ue furie, die zich in Los Angeles jjotlaadde, bevestigt elk woord van 78 pagina's tellende rapport, n.l. hoewel er regelmatig geweldda- ?eh in het zuiden gepleegd worden, net werkelijke gevaar dreigt uit de p^ntra van de grote noordelijke en ^sstelüke steden. Voor 1940 bevond '.ch 80 pet van de totale negerbevol- yln.K van de Verenigde Staten in het zhiden. De oorlog veroorzaakte ech- ,ep een grote migratie naar het noor- en westen. Thans leven er in >?Ze gebieden miljoenen negers, neestal in zwarte' „ghetto's", om- 'nSd door blanke arbeiderswijken, waarvan de bevolking hen vijandig gezind is. Daaromheen bevinden zich "an weer de wijken, waarin de beter ^situeerde blanke bevolking huist. Wettelijk bestond er geen rassen- Ccheiding, maar de plantage-neger :otl zich. toen de economische haus- 1?. van de oorlogstijd eenmaal voor- 0 Was, moeilijk handhaven ten op- 2Cnte van de blanke concurrentie, begon een periode van blijvende de grote steden zal naar schat- 'bg binnen een jaar 30 pet van de ^Oerbevolking geheel of gedeeltelijk werkloos zijn.... Voor de blanke be- oepsbevolking zal dat cijfer maar Procent bedragen. Het gevolg van dit alles is de zore- aamde emasculatie van de mannelijke ®eer.. Dit houdt in, dat de neger- 'an in vprceliikinp- fr>f ziin blanke sev" 'n vergelijking tot zijn blanke 'v kegenoot aan trots en manhaftig- ®id tekort gaat schieten. Psycholo- vsc" is dit gemakkelijk verklaar- gp„r' Hijna 200 jaar lang hebben vele ?®/Jeraties negers gezwoegd onder het W iVan de slavernij, onmachtig om .ot van hun vrouwen en kinderen in de hand te houden. Na de bur- fvroorlog was de neger een tweede s.as burger, zonder rechten. De laat- hoop voor velen was emigratie T*r de noordelijke staten. "laar toen de grote golf van werk- loosheid de Amerikaanse negerbevol king overspoelde, was het de neger vrouw, die voor het gezin de kost moest verdienen. Als werkvrouw, ver pleegster of wasvrouw. Dit was de laatste mentale slag voor de r.eger- man. Zijn geestkracht verzwakte er door. De statistieken completeren het verhaal en geven de oorzaken aan van de slachting van Los Angeles. 23 procent van alle negervrouwen, die de grote steden bewopen, rijn gescheiden. Dit cijfer is bij de blan ken 7,9 pet, Meer dan 25 pet van alle negerfamilies is vaderloos. De helft van de negerjeugd slijt haar leven in bouwvallige, onbewoonba re huizen. Werkloosheid, de aanwe zigheid van veie onwettige kinderen en de vele huwelijken, die schip breuk lijden, zijn er de oorzaak van, dat er door de gekleurde be volking een ongeloofwaardig zwaar beroep wordt gedaan op de natio nale bijstandskas: 56 pet van alle negerkinderen bestaat dank zij de steun van sociale zaken. Bij de blanke bevolking is dat slechts 8 pet. 24 procent van de negerkinderen in deze steden is buitenechtelijk. (Voor de blanke kinderen is dat cijfer 3 pet). Deze cijfers geven overigens het gemiddelde van alle steden aan. In New York bijvoorbeeld is het cij fer veel hoger. Daar komt het aan tal onwettige negerkinderen op 43 pet. Tientallen jaren is de aanwas van de negerbevolking stabiel gebleven. Op iedere tien blanken was er één neger. Nu is het een op negen. Mocht president Johnson in 1968 herkozen worden, dan zal hij tijdens zijn twee de ambtperiode de verhouding tot 1:8 zien slinken. In 1985 zal de verhou ding 1:7 zijn. Vandaag de dag al be draagt de verhouding 1:6, wanneer men het aantal baby's tot één jaar in aanmerking neemt. Het is niet alleen de sterke aan was van het aantal geboortes onder de negerbevolking, die in Los Ange les de bom heeft doen barsten. Voor al het type jongelui, dat in de neger- wijken opgroeit, vormt een ernstige bedreiging voor de rust in het land. Van hen heeft de commissaris van politie te Detroit onlangs gezegd: „Men moet zich ervan bewust zijn, dat het hier kinderen betreft, die nog nooit in hun leven een net, eerlijk of vriendelijk mens met verantwoorde lijkheidsgevoel ontmoet hebben. Toch zou het verkeerd zijn te den ken, dat er heden ten dage onver schilligheid bestaat omtrent dit pro bleem in de Verenigde Staten. Geen natie ter wereld doet meer of geeft grotere sommen uit dan Amerika om de minder bedeelde mens in het land een kans te geven. De keerzijde van de medaille is de wijze, waarop de neger-middenklasse evolueert. Miljoenen z\jn op de universiteiten toegelaten. Honderdduizenden on der hen leven in prachtige huizen. Onder de Amerikaanse negers zijn rechters, generaals, leiders van grote ondernemingen, ambassadeurs en po litici. Zij vormen een prachtig voor beeld van emancipatie van de neger. Hoe gestadig echter deze middenklas se ook groeit, het percentage neger middenstanders wordt over de gehe le gekleurde bevolking genomen, steeds kleiner tengevolge van het hoge geboortecijfer in de „zwarte ghetto's" en omdat merkwaardiger wijze negerfamilies in de midden klasse minder kinderrijk zijn dan die bij de blanke middenstanders. Vandaar dat de haatexplosies niet uit het zuiden komen, waar de neger nog voor zijn burgerrechten vecht, maar uit de „ghetto's" van de grote steden in het westen en noorden, waar de negers ais paupers leven. Het rapport waarschuwt, dat onmid dellijk op grote schaal tot actie moet worden overgegaan om 21 miljoen mensen te redden. „Ik kende Kennedy"- Geen enkele gebeurtenis in de we reldgeschiedenis, zelfs niet de tweede wereld oorlog is zo'n goudmijn geble ken voor schrijvers. De stroom boeken die over het land golft sommige maken sterk de indruk haastig in elkaar geflanst te zijn doen wel de vraag rij zen hoe groot de invloed van „in- stant"-geschiedenis zal zijn op le vende staatslieden en wat de kansen zijn van een president van de Ver enigde Staten om nog ooit een staats geheim geheim te houden. Want het schot dat president Ken nedy op de gedenkwaardige 22 no vember 1963 doodde in de stad Dallas, bleek het startschot te zijn voor een fantastische race, over de afstand Witte Huis-uitgeverij. Volgens deskundigen uit de uitge verswereld zal de vroegere privé- secretaresse van John Kennedy, me vrouw Evelyn Lincoln, honderdduizend dollar verdienen aan haar memoi res. Zij kwam als eerste op de markt met „Mijn twaalf iaar met Kenne dy". GOEDE MAMA-DEVOTIE SPREEKT PROTESTANTEN OOK STERK AAN Hoe meer ik er over denk, des ie n.!eer verbaas ik mij daar de laatste tijd over, omdat het zo helemaal in strijd is met Maria's plaats in het gebeuren rond haar Zoon. Zij trad nergens in de openbaarheid en zei bijna niets. De discussies over haar persoon, die met grote luidruchtig heid christenen verdeelde, staan ein deloos ver af van haar eigen geestes gesteldheid. Is z(j wel of niet nogeljjk oevoor- deeld door God? („Wie is de grootste in het rijk der hemelen?"). Is haai verering een belemmering om tot Christus te komen; leidt de aandacht die we aan haar besteden af van haar Zoon? Heeft z(j nu een belangrijke bemiddelende functie en hoever strekt zich die functie uit? Het zijn allemaal vragen, waarover ze bij wijze van spreken zelf geer woord zou willen horen. Ik denk dgt al het rumoer rond die vragen de aandacht afleidt van wat Maria was en waarin ze iuist zoveel betekent voor ons: Juist geen zorg om belangrijke po sitie en eigenschappen, juist de hele maal openstaande, de helemaal zich in attente zorg gevende, juist de in eenvoud gelukkige mens. En daar door juist helemaal het absolute te gendeel van aandachtafleiding: total gerichtheid op de Heer in al het den ken, optreden, lief en leed. Ik heb zo het idee dat deze mariale spiritualiteit naar zijn kern ook pro testantse christenen sterk aanspreekt en dat zjj de vrede, de mildhied, de tedere toewijding, die de goede Maria- devotie kenmerkt, graag zouden wil len toelaten. Daar kan nooit de moeilijkheid lig gen. De oorzaak van de tweespalt over Maria is tweeërlei: de dogma tische verklaringen van de Kerk dat Maria grote voorrechten heeft en de misbruiken in de Mariadevotie. Die dogmatische verklaringen zijn er en ze kunnen niet zomaar veran derd of teruggenomen worden. Ook niet uit oecumenische overwegingen. De misbruiken in de Maria-devotie kunnen veel meer dan t.ot nu toe ge beurde tegengegaan worden. Zoals daar zijn: overdreven aandacht voor Maria op zichzelf; eenzijdig of zelfs bijgelovig wedden op haar mogelijk heid tot voorspraak in allerlei zaken En dat is dan nog alleen maar ne gatief. Positief zou over de eigenlij ke plaats van Maria in het verlos- singsgebeuren veel meer moeten wer den gesproken, zó dat juist die klein heid, die ontvankelijkheid, die open staande houding naar voren zou ko men. Het veie rumoer ond Maria zou dan stil vallen, omdat zjj juist in stilte- naar de Heer gezien heeft. De opper vlakkigheid van veel „gedoe" rond Ma ria zou veranderen in een dringend vragen om de Geest, die in haar zo veel goeds heeft uitgewerkt. Ik ben ervan overtuigd dat Maria de eenheid niet in de weg hoeft te staan, als zij op haar eigen wijze on der ons is. Bij de verschillen van me ning over de Maria-dogmata, zal er- overeenstemming kunnen zijn ;n Ma- ria-mentaliteit, en daar gaat het uit eindelijk om. Het gaat telkens weer om die instelling in mensen, waardoor de Geest de kans krijgt liefde uit te werken. Als drs. Kuin dit voor ogen heeft als hij zegt dat we ons moeten be heersen en sober moeten zijn, kan ik het helemaal met hem eens zijn. Maar dan „offeren" We niet iets op voor de oecumene, zoals hij zegt, we zuiveren dan veel eerder onze inten ties, waardoor we rijker worden. Bij Bij verschillend dogmatisch denken over Maria, kan er eenheid zijn n het zoeken naar de wezenlijke geloofshou ding, waarvan protestant en katholiek zegt dat die er in Maria op uitzonder lijke wijze aanwezig was. aantal kwade brieven en reactie.-: was echter overdreven groot. En geen van al die briefschrijvers(sters) repte met één woord over dat wezenlijke gedeel te van mijn artikel. Het is een hele vreemde zaak. Op andere terreinen van net merke lijk leven geldt dat ook. Je kunt hele wezenlijke dingen zeggen over veran deringen in mentaliteit, zonder dat ze iemand schijnen te raken. Maar zo gauw je begint over conrete zaken als misintenties, kaarsen, aflaten, en dergelijke, worden er talloze mensen verschrikkelijk boos. Misschien is het toch waar wat dis. Kuin in zijn artikel schrijft: „Het is de mensehjke sfeer, de menselijke vertrouwdheid, net be paalde menseliike accent, die ons warmte en veiligheid -;even binnen de Kerk. Maar juist het menselij ke is het terrein waar wij mogen en moeten offeren, om -ekening e housen met de gevoelens van ande ren. Wij zullen vele van onze na- Mensen worden gauw verscbrikke lijk kwaad als je kritiek hebt op be paalde vervormingen van Maria-devo tie. Ik begrijp dat nooit zo goed. Komt het omdat het hen zo verschrikkelijk dierbaar is, of voelen ze bepaalde an dere „waarden" in het gedrang ko men. Ik ben blij dat Herman Hof huizen in zijn reportages in dit blad zich nu ook eens waagt aan Lourdes. Zijn beloofde eerlijkheid speelt hem wel parten. Hij móet wel door een he leboel afschuwelijks heen om naar de kern van Lourdes te komen. En hel valt waarachtig niet mee. Ik heb me vorig jaar zomer in De Nieuwe Linie ook gewaagd aan e„r kritische impressie over Lourdes. Het grootste gedeelte van het artike' was een beschouwing over de wezenlijke aspecten van de Maria-devotie. Daar naast heb ik boze dingen gezegd over wat ik als misbruik zag en waarvoor ik de plaatsellike overheden verant woordelijk wilde stellen. Het kan best z(jn dat ik in die kritiek eenzijdig geweest ben. Het was ook uitdrukke lijk een persoonlijke Impressie. Het tuurlijke kinderlijke oindmgen moe ten afsnijden en als volwassenen in een hardere nuchtere werkelijkheid moeten stappen." Misschien. Maar zou er al niet heel veel gered worden als we al die niet wezenlijke, menselijke, dingen binnen onze Kerk nu eens niet langer meer zo absoluut stelden? Moet er niet nog veeJ meet gerelativeerd worden in zaken die niei per se voor iedereen waarde hoeven te hebben? Komt er dan niet oinnen de Kerk vanzelf pluriformiteit in ai- ierlei uitingsvormen, zonder dat we in de eigenlijke zaken gescheiden hoe ven te zijn? En kan dan ook de Maria-devotie in bepaalde gestalten niet tot die plu riformiteit horen, zonder dat 'edereen daar per se aan gebonden hoeft te zijn? Misschien weten we nog nelemaal nic' hoeveel zaken, die we in het verle den absoluut zagen, behoren tot die verscheidenheid in belevingsvormen van het éne evangelie. Als we Maria's geest van Didden om de Geest kunnen verwerven, zuller we het misschien eerder weten dan we gedacht hadden De directeur van tiet Concilie-docu mentatiecentrum in Rome, dr. L. Al- ting von Geusau zegt in het week blad „Op de Hoogte" van 12 aug. j.l wel heel sombere dingen. De schema ta over priesters en religieuzen zou den in de verbeterde versie bijna niet verschillen van de oude, afgewezen versie van het vorig jaar. En die was bijzonder slecht. De nieuwe pro blemen waarmee priesters en religieu zen in deze tijd te kampen hebben, ko men er nauwelijks in ter sprake. Terwijl het toch duidelijk is dat ov>-r de hele wereld juist die moeilijkheden verschrikkelijk veel invloed uitoefe nen op het leven in ne kerk. Ook schijnt er weinig rekening gehouden met de vraag van kardinaal Alfrink om het celibaat in het licht van de Heilige Schrift voor deze tijd opnieuw te bezien. Het lijkt wei of er op een onstel- lende manier struisvogelpolitiek wordt bedreven als het gaat over religieu zen en priesters. Zaken als priester lijke levensstaat en celibaat, worden zo pijnlijk geacht dat men het zelfs niet aandurft ze op de concilieagenda te plaatsen. Terwijl de nood op deze punten bijzonder groot is. Niet. zozeer de kwestie van het al dan niet ge huwd zijn van de priester, maar heel zijn levensstaat, zijn leefwijze, zijn rechten en plichten, zijn eigen verant- woordelijkheid, zijn „anders zijn" dan de anderen. Katholieke gelovigen kun nen zich nog geen ambtsdragers voorstellen, die als de protestantse predikanten een gewoon, eventueel gehuwd leven leiden. We zouden al lang toe moeten zijn aan het groeien in het denken over die beslist op handen zijnde veran deringen in het priesterbeeld. Maar het Concilie laat absoluut ver stek gaan. Zoals pater Congar eens zei: „De priester wordt in dit Concilie platge drukt tussen de leek en -Ie bisschop Niemand zal mij van klerikalisme beschuldigen als ik beweer dat het meeste werk en de meeste zorg voor de vernieuwing in de Kerk toch neer komt op die grote groep gewone priesters. De meesten zijn zeer positiel inge stelde. hardwerkende mannen. Maar ze moeten niet langer in de steek ge laten worden op allerlei punten. Het is een zeer ernstige zaak. Zou het komen omdat de leken nog steeds te ver van de priesters afstaan er om dat de leiding van de Kerk op de ver antwoordelijke posten ;n handen is van priesters „iet een gemiddeld zeer hoge leeftijd, die zich over deze kwes ties niet meer zoveel persoonlijke zor gen hoeven te maken? Dat mag toch niet waar zijn! Om niet somber te eindigen een goed bericht uit de Verenigde Staten, waar het katholicisme maar moeizaam mee komt met de vernieuwing. Negen maanden geleden, zo meldt „Time", werd door het gezamenlijke episcopaat een commissie opgericht voor oecumenische zaken om de dialoog met de andere kerken op gang te brengen. In zeer korte tijd is dit de meest dbukke katholieke in stantie van het land geworden. De af gelopen week hadden de leden van de commissie een ontmoeting met ten delegatie van de Verenigde Presbyte riaanse Kerken, een hele dag lang. In de afgelopen twee maanden zijn er soortgelijke ontmoetingen geweest met vertegenwoordigers van de Epis copale en Lutherse Kerken en er zijn plannen om in de toekomst te spreken met de Nationale Raad van Kerken, de Grieks-Orthodoxe Kerk en verschil lende protestantse instanties. De historicus Arthur Meier Schle- singer, aldus beweren insiders, zal gegarandeerd 250.000 dollar ontvan gen voor zijn boek „Duizend dagen John F. Kennedy in het Witte Huis". Dan is er nog een boek „De Kennedy zoals ik hem kende" van een andere vertrouweling die aan zijn geschrift op zijn minst 200.000 dollar zal overhouden. Pierre Salinger, J.F.K.'s perschef heeft naar men zegt alleen al 20.000 dollar getoucheerd voor zijn belofte zijn memoires te schrijven. Nog een lid van de vroegere Ken nedy persdienst, George Reedy, ligt in het ziekenhuis voor een voetopera tie en denkt er hard over om die tijd te gebruiken voor het noteren van zijn herinneringen. Drie leden van de oude Ierse Mafia, namelijk Larry O'Brien, Kenneth O'Donnell en David Powers werken samen aan een boek en krijgen daarbij hulp van een vroegere Witte Huls-correspondent. De uitgevers hebben zich zo ge haast in de wetenschap dat Jacque line Kennedy aan de schrijver Wil liam Manchester heeft gevraagd de officiële biografie van haar overle den man te schrijven. Zij heeft hem toegang gegeven tot de Kennedy pa pieren. Het Amerikaanse publiek toont een merkwaardige vraatzucht in verband met alle vormen van Kennedy-sou- venirs. Aansluitend op de vraag naar „sleutelgat-geschiedenis"-boeken over het Kennedy tijdperk is er een gigantische handel ontstaan in de vreemdste voorwerpen, van plastic Kennedy borstbeeldjes tot eierwek kers met het portret van J.F.K. er op. Sommige waarnemers menen dat aan de nagedachtenis van de ver moorde president geen goed gedaan wordt door zijn vroegere medewer kers, welke overweging hen ook tot hun bijdragen drijft. Maar van de andere kant is het van betekenis dat de Kennedy-boeken en hun miljoenen lezers de naam Kennedy levend houden. En dat zou wel eens zeer belangrijk kunnen zijn in 1972, als de Democratische Partij naar een opvolger gaat zoeken voor Lyndon Baines Johnson. i Advertentie) U kent Madurodam pas in zijn volle schoonheid als u het ook bij avond hebt gezien. Als bij het invallen der duisternis 46.000 lichtjes aangloeien is Madurodam één flonkerend feest, één en al licht en beweging. Een „ville lumière" om nimmer meer te vergeten SCHIPHOL, 20 aug. Fokker heeft de 337ste order ontvangen voor de le vering van een F 27-Friendship en wel van de Maerobertson Miller Airlines uit Perth, Australië. De eerste F 27, die Fokker in de cember 1959 aan deze maatschappij heeft verkocht, maakte dezer dagen de 20.000 vlieguren vol. Dit is voor het eerst dat een Friendship dit voor de luchtvaart hoge getal bereikt. Het ge middelde gebruik van het toestel over 5 jaar en 8 maanden bedroeg 3500 vlieguren per jaar. De orderiijst van Fokker is thans tot 198 Friendships gestegen. Daarvan zijn er 173 afgeleverd. De overige 139 toe stellen zijn besteld bij de Amerikaanse licentiehoudster van de F 27, de Fair- child-fabrieken.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1965 | | pagina 9