Brokje Limburg in Ardennen
KRONIEK
Televisie:
Radio
Meer aandacht voor
Oost-Europa
EIGEN SHOW
VARA -omroepsters
blijven op scherm
Rossif is „in"
bij de T.V.
UIT DE PERS
D
MIES OP VRIJDAÖ
Thérèse Steinmetz met eigen show
Verenigingsraad contra hoofdbestuur
Brieven
van lezers
m S
VARA-TELEVISIE
Maandag
Dinsdag
Maandag
Dinsdag
KURT WEILL-AVOND
Antwoord aan ir. De Goeij
Kunstroof in VS
Vroofl1
GOEIE HEMELMAN
NIEUWE DAG
MAANDAG 5 SEPTEMBER 1966
,,Oos Heem" fraai vakantieoord voor de L imburgse mijnwerkers.
Zuid-Limburg schijnt zich vreemd genoeg
op landbouw toe te leggen:
men wil daar met een grote ploeg
het land von Kielmanseggen.
CHRONOS
Nederland I
Nederland II
België Nederlands
België Frans
Duitse televisie
Tweede programma
Hilversum II 298 m.
Hilversum III 240 m.
Brussel 324 m.
Duise televisie
Hilversum I 402 m.
Hilversum I 402 m.
Hilversum II 298 m.
Hilversum III 240 m.
Brussel 324 m.
Frans voor gevorderden
Thérèse Steinmetz krijgt haar
eigen show op zaterdagavond.
De zangeres Dora Paulssen die in
Duitsland van zeer nabij kennis
heeft gemaakt met de composities
van Weill is zaterdag opgetreden
in een herhaling van het VPRO-
programma Kurt Weill".
Gratis reis door Friesland
IK HVIL
TAMELIJK
OVERTUIGEND,
WAT KUN JE DAARAAN
doen?
KDNI
NATUURLIJK
Mies-en-scène" dat ook mie$
mmiiuiiiii
iiiii'iiiniim.iiiuuniifflirniiniMuifiiujiinoHir,
mend seizoen op de
komt is van de zaterdagf
de vrijdagavond verhuisd
•s LANDS KRONIEK
WALLONIë, het Franstalige gebied
van België, is sinds kort een typisch
Limburgse enclave rijk. In het hartje
van de Ardennen, in het dorpje Am-
blève, genoemd naar het gelijknamige
riviertje, heeft de Algemene Bond van
Werkers in het Mijnbedrijf (ABWM)
een sfeervol vakantiecentrum inge
richt „Oos Heem" genaamd. Het nieu
we recreatie-oord was eertijds een
Limburgs aandoende boerderij, omge
ven met drie hectaren weilang en ge-
tegen in een magnifiek bosgebied.
Op een van zijn vele tochten naar
EGKS-vergaderingen en Luxemburg,
ontdekte de heer W. J. Hamers, voor
zitter van de A.B.W.M. de ideaal ge
situeerde boerderij. Reeds enige tijd
op zoek naar een geschikt vakantie
oord voor mijnwerkers, nam de heer
Hamers meteen met de eigenaar con
tact op over de aankoop. Met instem
ming van de bondsleden kwam de koop
tot stand. De gezamenlijke Limburgse
Steenkolenmijnen verleenden royale
steun aan de bond om de boerderij
tot een recreatie-centrum in te rich
ten.
De resultaten, zo hebben vele Lim
burgse genodigden, vertegenwoordigers
van de mijnen en van mijnwerkersor
ganisaties, gisteren kunnen ervaren, zijn
verbluffend. Met medewerking van de
Limburgse architect, de heer H. A. M.
Beckers uit Amstenrade, is de vroe
gere boerderij tot een prachtig recrea
tie-centrum verbouwd. De voormalige
stallen zijn omgetoverd in riante eet
zalen en recreatieruimten, terwijl schu
ren en hooizolders hebben plaats ge
maakt voor fraaie, goed geoutilleerde
logeerkamers. Het gebouw biedt plaats
aan dertig vakantiegasten. Althans
voorlopig, daar een vleugel van de
vroegere boerderij nog ruime uitbrei
dingsmogelijkheden biedt. De omlig
gende weilanden lenen zich uitstekend
voor de aanleg van kampeerterreinen,
plus zwembad. Plannen in deze richting
heeft het A.B.W.M.-bestuur inmiddels
reeds in studie.
Hoewel het recreatie-centrum „Oos
Heem", in eerste instantie bedoeld is
voor vakantievierende mijnwerkers,
aangesloten bij de A.B.W.M., zijn ook
niet-leden er welkom.
De exploitanten, het Limburgse echt
paar C. H. A. Hoeijmans, staan er
voor in, dat de gasten zich zullen thuis-
voelen in dit brokje Limburg-in-het-
buitenland. Het is niet onmogelijk, dat
„Oos Heem" buiten het zomerseizoen
ook als recreatie-oord voor rustbehoe-
venden zal dienst doen. Zij kunnen
zich geen betere omgeving wensen. Re
den waarom Limburgse ziekenfondsen,
o.a. het Algemeen Mjjnwerkersfonds
grote belangstelling voor „Oos Heem"
aan de dag leggen.
Aan het nieuwe centrum zal de
naam van de initiatiefnemer, de heer
W. Hamers, die onlangs, vanwege een
hem overkomen verkeersongeluk, de
functie van voorzitter van de A.B.W.M.
heeft neergelegd, verbonden blijven.
Terecht prijkt zijn naam op de tijdens
de feestelijke opening in de hal van
het gebouw onthulde herinneringspla
quette.
19.00 Nws. l.h. kort. 19.01 Klaas Vaak.
19.05 De beroving. 19.20 De amateur-
spoorlijn. 19.35 Flipper. 20.00 Journ. 20.20
Uitz. v.d. P.S.P. 20.30 Til see you in my
dreams. 22.15 Journ.
20.00 Nws. l.h. kort. 20.01 De grote ver
kwister. 20.30 Hoe langer hoe beter. 20.55
Pianorecital. 21.25 Praag. 22.05 Journ.
19.30 Wacht u voor de hond. 19.48 Open
baar kunstbez. 19.56 de weerman. 20.00
Nws. 20.20 De abonné van lijn U. 20.35
Starkadd. 22.25 Nws.
18.30 Ber., aansl.: school-tv. 19.00 Poly
au Portugal. 19.10 Boutique. 19.25 Klaas
Vaak. 19.30 Sportprogr. 20.00 Journ. 20.30
La preuve par 4. 21.00 Ce sentimental
Monsieur Varola. 21.50 Page blanche.
22.30 Journ.
NDR: 18.05 Akt. 18.16 Sportjourn. 18.50
Zandmannetje. 19.00 Akt. 19.21 TV-film.
19.59 Progr. overz. WDR18.05 Verkeers-
vragen. 18.30 Journ. 19.10 Filmreportage.
19.40 Reisreport. 20.00 Journ. 20.15 Film-
report. 21.00 Muz. progr. 21.45 Filmreport.
22.30 Journ., weeroverz. en commentaar.
22.45 Klass. muz.
18.10 Nws. 18.20 Die Drehscheibe. 18.55
Poppentrucfilm. 19.27 Weerber. 19.30 Nws.
en thema v.d. dag. 20.00 Kath. uitz. 20.15
Medische rubr. Aansl.: nws. 21.00 Ge-
fangnls. 22.25 Nws. en thema van de dag.
18.00 Nws. 18.15 Akt. 18.25 Ik verbind
u door. 18.30 A la carte. 20.00 Nws. 20.05
Orgelspel. 20.30 Voordr. 20.40 Festival van
Chimav. 21.45 Sentimental journey. 22.30
Nws. 22.40 Akt. 23.00 Lichte gramm.muz.
23.55 Nws.
9.00 Nws. 9.02 Licht gevar. platenprogr.
10.00 Nws. 10.02 Akt. 10.05 Licht platen
progr. 11.00 Nws. 11.02 Akt. 11.05 A'dam
66. 12.00 Nws. 12.02 Akt. 12.05 Gezellige
holl. plaatjes. 13.00 Nws. 13.02 Akt. 13.05
Gevar. platenprogr. 14.00 Nws. 14.02 Akt.
14.05 Gevar. platenprogr. 15.00 Nws. 15.02
Akt. 15.05 Klik. 16.00 Nws. 16.02 Akt. 16.05
Wekelijkse tienershow. 17.00 Nws. 17.02
Akt. 17.05 Verz.platen.
10.00 Nws. 10.05 Journ. 10.20 Akt. 11.00
Filmreport. 11.30 Filmreport. 12.00 Akt.
kron. 16.40 Nws. 16.45 Muz. beeldverh.
16.55 Klnderprogr. 17.25 Kinderprogr. 18.00
Nws.
18.00 Koorzang. 18.20 Uitz. v.d. C.P.N.
18.30 V.d. tieners. 19.00 Nws. 19.10 Radio
krant. 19.30 Gewijde muz. 20.00 Lichte
gramm.muz. 20.15 De grote race. 20.30
Vocaal ensemble. 21.00 Kon. Mil. Kapel.
21.35 Amusementsmuz. 22.15 Avondoverd
22.30 Nws. en herh. SOS-ber. 22.40 Boek!
bespreking. 22.50 Fluit en plano. 23.61
Lichte gramm.muz. 23.40 Het Evangelie
in Esperanto. 23.55 Nws.
18.00 Nws. 18.03 V.d. soldaten. 18.28 Uit
slagen paardesport 18.30 Lichte muz. 18.45
Sport. 18.52 Amusementsmuz. 19.00 Nws.,
journ. en correspondentie uit Nederland.
19.40 Jeugd musiceert. 20.00 Operafragm.
22.00 Nws. en akt. 22.15 Lichte muz. 22.45
De zeven kunsten.
7.00 Nws. 7.10 Meditatie. 7.15 Lichte
gramm.muz. 7.30 Nws. 7.55 overw. 8.00
Nws. 8.10 Lichte gramm.muz. 8.30 Nws.
8.40 V.d. huisvrouw. 9.30 Conclliepostbus.
9-35 Waterst. 9.40 Lichte gramm.muz. 10.00
Concertgeb.ork. 11.00 V.d. vrouw. 11.30
Lichte gramm.muz. 11.50 Volaan... voor
uit. 12.00 Angelus. 12.03 Licht Lunchconc.
12.20 V.d. boeren. 12.27 Meded. t.b.v. land
en tuinb. 12.30 Nws. 12.40 Akt. 12.50 Lich
te gramm.muz. en praatje. 13.35 V.d.
plattelandsvrouwen. 13.45 Musiësta. 14.20
Schoolradio. 14.40 Lichte gramm.muz.
15.20 Er was eens. 16.00 V.d. zieken. 16.40
Onderweg. 17.00 V.d. jeugd. 17.50 Over-
heidsvoorl.
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn. 7.20 Lichte
gramm.muz. 7.50 Dagopening. 8.00 Nws.
8.10 Lichte gramm.muz. 8.30 De groente
man. 8.50 Morgenwijding. 9.00 Fragmenten
uit de opera La Sormambula. 12.00 Me-
tropole-ork. 12.27 Mededel. tb.v. land- en
tuinb. 12.30 Overheidsvoorl. 12.40 Lichte
ork.muz. 13.00 Nws. 13.10 Journ. en beurs-
ber. 13.30 't Muzikantenuur: Alt en plano.
14.30 Impromptu. 15.00 Vocaal ensemble.
15.30 V.d. vrouw. 16.00 Nws. 16.02 Mu
sette klanken. 16.15 V.d. jeugd. 17.15 Lich
te gramm.muz. v.d. tieners. 18.00 Nws.
9.00 Nws. 9.02 Instrument, allerlei. 10.00
Nws. 10.02 Muzikale cocktail. 11.00 Nws.
12.00 Nws. 12.02 Volksliedjes. 12.30 Lichte
gramm.muz. 13.00 Nws., eventueel akt.
13.02 Orgelspel. 13.30 Klanken van eigen
bodem. 14.00 Nws. 14.02 Lichte vokale mu
ziekjes. 15.00 Nws. 15.02 Licht platenpro-
gramma. 16.00 Nws. 16.02 Gevar. platen
progr. 16.30 De Top Tien. 17.00 Nws.
17.02 Verzoekplatenprogr.
12.00 Nws. 12.03 Lichte muz. 12.10 Tuin-
bouwrubr. 12.15 Lichte muz. 12.40 Weer
ber., progr.-overz. en SOS-ber. v.schlppers.
12.48 Lichte muz. 12.55 Buitenl. persoverz.
13.00 Nws. en Beursber. 13.20 Kamermuz.
14.00 Nws. 16.00 Nws. 16.03 Beursber. 16.09
Amusementsmuz. 17.00 Nws., weerber.
17.15 Jazzmuz. 17.45 Blokfluitmuz. 18.00
Nws.
(Van onze correspondent).
HILVERSUM, 5 sept. Met ingang
van 1 oktober zal de NRU elke zater
dag rond het middaguur via Hilversum
II een cursus in de Franse taal uitzen
den. Deze cursus komt tot stand in sa
menwerking met het Centre Cultürel
Frangais te Den Haag en staat onder
leiding van Pierre Dailly, directeur
van de cursussen van dit Centre. De
cursus wordt gedoceerd door Franse
leraren, die zijn gespecialiseerd in het
geven van Franse les aan niet-Fransen.
De cursus is niet bestemd voor begin
ners. De noodzakelijke basis-kennis ligrt
ongeveer op Ulo-niveau.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM, 5 sept. In het win-
terschema van de VARA-radio en tele
visie hebben vele oude programma's
hun plaats behouden. In het televisie
programma wordt steeds meer aandacht
besteed aan de situatie in Oosteuropese
landen en dat dan niet alleen door do
cumentaire produkties, maar ook door
toneelstukken en karakteristieke amuse
mentsprogramma's uit die landen zelf.
Zoals bekend zullen de kijkers op
nieuw kennis maken met „Maigret",
waarvan de titelvertolking is opgedra
gen aan Jan Teulings. Van de dramati
sche produkties noemen we verder „Het
onderzoek" van Peter Weiss, dat in co-
produktie met de BRT op het scherm
wordt gebracht, het documentaire spel
„De zaak Robert J. Oppenheimer" van
Heinar Kipphardt, stukken van Brecht
en Shaw en tenslotte volkstoneel met
spelen van Johan Elsensohn, A. M. de
Jong (toneelbewerkingen van „De mar
telgang van Kromme Lindert" en „Frank
van Wezels roemruchte jaren") en werk
van Herman Bouber.
„Aehetr het nieuws" blijft op I uit
zenden na de journaaldienst. Op Ne
derland 2 staat deze rubriek voortaan
geprogrammeerd tussen 20.50 en 21.15
uur. Dit om het samenvallen met „At
tentie" op het andere net te voorkomen.
„Opus 13" is een nieuw zaterdagavond
programma met goochel- en variéténum
mers, gepresenteerd door Fred Kaps.
Vaste medewerker hier is de Engelse
stuntman David Berglas, wiens presta
ties nauwgezet gevolgd zullen worden
door politie-functionarissen en artsen,
die in de gelegenheid worden gesteld
de raadselen van zijn magie op te los
sen. Het zaterdagavondprograinma wordt
afgewisseld met een muzikaal program
ma, dat de ene zaterdag is opgebouwd
rond Thérèse Steinmetz en de andere
rond de in München wonende tenor
John van Kesteren.
Op het programma staan ook het
Grand Gala du Disque (zaterdag 1 ok
tober), enkele produkties van Tom Man-
ders, Mies-en-scène (op de VARA-vrij-
dagavonden afwisselend op 1 en 2)
en de traditionele kerstshow van Rudi
Carell op zaterdag 24 december. De
(Van onze correspondent)
HILVERSUM, 5 sept. De VARA
houdt haar omroepsters op het scherm.
De Verenigingsraad heeft zaterdagmid
dag namelijk met 42 tegen 25 stemmen
het voorstel van het hoofdbestuur ver
worpen om de presentatie van televisie
programma's vanaf 1 oktober voortaan
zonder omroepsters door aankondigin
gen buiten beeld te doen geschieden.
Deze verrassende nederlaag van het
hoofdbestuur werd ingeleid door een
groot aantal afgevaardigden, die het
spreekgestoelte beklommen om zeer kri
tische geluiden te laten horen over deze
kwestie. Vooral het feit, dat de leden
van de raad eerst uit de pers moesten
vernemen, dat de VARA de omroep
sters wilde laten verdwijnen, had kwaad
bloed gezet. Een bloemlezing uit de
reacties: Elles Berger is een bijzonder
goed visitekaartje voor de VARA; de
omroepster presenteert de vereniging
en niet een bepaald programma; de
toelichting op het voorstel rammelt aan
alle kanten; het is waarschijnlijk tus
sen twee kopjes koffie door op de rand
van de tafel in elkaar geflanst; we gaan
terug naar de stomme film met de ex
plicateur, die men niet ziet; de kijkers
zullen dit geen verstandige daad vinden.
Een laatste reactie: „Ik wil ze wel
houden, maar als er voor een mooi
meisje 85.- per avond moet worden
betaald, dan is me dat toch wel wat
te veel".
Programma-commissaris J. Renge-
ling deed niettemin een dringend beroep
op de vergadering om het voorstel van
het hoofdbestuur aan te nemen. De fac
tor financiën had volgens hem geen
rol gespeeld bij dit voorstel. Hij wilde
komen tot een grotere dynamiek in het
programma. In dit verband wees hij
erop dat de onderbrekingen voor reclame
het vloeiend verloop van het programma
straks toch al niet zal bevorderen. En
als straks dan nog NTS, IKOR, VARA
en TROS op een en dezelfde avond op
het scherm komen, krijgen we vier ver
schillende omroepsters in beeld, aldus
de heer Rengelink. De leden van de
Verenigingsraad lieten zich door al de
ze argumenten echter niet van hun stuk
brengen. Een hunner reageerde zelfs
als volgt: „Vier omroepsters op een
avond, dat staat me wel aan".
televisiefilms die de VARA zal verto
nen, zullen dit seizoen vooral uit Enge
land komen.
De VARA-radio komt met een modern
programmablok op zaterdagmiddag, dat
zich zal bezig houden met eigentijdse
problemen, verschijnselen, kunstuitingen
en amusementsvormen. Incidenteel is
hier plaats voor literair cabaret. Zo
zal o.a. worden uitgezonden „Solo List"
gepresenteerd door Liesbeth List en ge
schreven door Cees Nooteboom. Wim
Kan zal op oudejaarsavond weer een
conférence verzorgen.
De Franse filmer Frédéric Rossif is op
het ogenblik wel „in" bij de vaderlandse
televisie. Zagen we kort na elkaar „De
val van Berlijn" en (vorige week) „Ster
ven in Madrid", gisteravond kon men
kijken naar „Encore Paris". Dit werkje
was aanzienlijk minder zwaar op de hand
dan de beide vorige. Het werd ingeleid
door Charles Boyer, die zei dat wij nu
eens een Parijs kregen te zien „zoals
dat nooit gezien wordt".
Dat was bij nader inzien wel een tikje
overdreven. Het verrasssende van de
film school vooral in de vormgeving, die
het heden listig met het verleden ver
mengde, zij het met de nadruk op het
verleden, waaruit inderdaad tal van ver-
rassend-authentieke beelden werden
vertoond. Maar een gloednieuwe kijk op
„Paris", neen, dat kwam er niet uit. Het
zal je als cineaét ook te doen gegeven
worden
Op Nederland II bestond zaterdagavond
het programma voor een goed deel uit
herhalingen. Daar is op een gegeven
moment in een zomerprogramma niet
eens zo heel veel bezwaar tegen. Op de
eerste plaats zijn sommige programma'!
inderdaad wel de moeite van het her
halen waard, ten tweede kunnen het
programma's zijn die door sommige kij
kers destijds om welke reden ook zijn
gemist. Welnu, zowel in het geval van
„Voor drie stuivers Kurt Weill" als van
„Het eeuwige leven?", konden beide ar
gumenten met goed fatsoen gehanteerd
worden.
In „Achter het nieuws" werd onder
meer een reportage van de „Hessische
Rundfunk" over „Hollander", die in
Duitsland zo verkeerd de weg zouden
gebruiken .vertoond. Koos Postema deel
de mee, dat zij zonder onderschriften
moest worden vertoon, omdat de titel-
kaarten onvindbaar waren. Hij vond dat
„niet zo erg". Ik weet niet of hij daar
mee doelde op de kwaliteit van de ver
toonde film, maar ik moet hem hoe dan
ook tegenspreken. Zo iets is wél erg.
Het is een kwestie van verregaande slor
dligheid, die niet mag vookomen.
En dan was er een programmaatje
rond de auteur George Simenon, die in
ons land vertoeft. Het riekte nogal naar
de reclame, want zijn verblijf was het
gevolg van het feit, dat een Nederlandse
uitgeverij haar duizendste „Zwarte Beer
tje", waaronder talloze Simenons, had
doen verschijnen. Daar werden onder
meer verschillende acteurs ingeschakeld
die wel eens „Maigret" gestalte hadden
gegeven. Zij hadden natuurlijk dit ge
meen, dat zij allen ijverig met een pijp
manoeuvreerden. Als ijverig „Maigret"-
lezer mag ik wel zeggen dat ik ooit
een man ontmoet heb, die althans naar
het (voorstelbare) uiterlijk gemeten als
twee druppels water op de befaamde
speurder leek. En dat was commissaris
Voordewind. Hij vertelde bovendien dan
nog, evenals Simenon, steeds maar ver
der
H. Hn.
Onder de titel „Gelieve de ketters
niet te verbranden" schreef prof. dr.
H. M. M. Fortmann, hoogleraar te Nij
megen, een lang artikel in De Volks
krant, waarin hij ook ingaat op het
stuk dat ir. De Goeij onlangs in De
Tijd schreef over het „neomodernis-
me". Deze passages van zijn beschou
wing nemen we hier over:
.,Ik had mij er liever niet mee bemoeid,
alleen al niet omdat de heer De Goeij ook
nog curator is van de universiteit die ik
de eer heb te dienen, en enige solidariteit
ons dus bindt. Maar hij noemt ook De
Volkskrant als een der geïnfecteerde bron
nen en doelt daarbij onmiskenbaar op de
artikelen die ik daar het laatste jaar pu-
bliceerde. Ik moet hem dus krachtig ant
woorden. Het zal wel even pijn doen, maar
hij heeft er om gevrddgd. Wie wordt aan
gevallen mag zich verdedigen.
Ik zal proberen het vermaan der bisschop
pen over de onderlinge liefde niet te zeer
te vergeten. Maar ik moet wel duidelijk
zijn. Mijn bezwaren zal ik uiteenzetten vol
gens de leer der klassieke retorica: for-
tiora, fcrtia, fortissima (de sterkere, de
sterke en de sterkste argumenten, in deze
volgorde).
Mijn eerste bedenking betreft de wijze
waarop de schrijver het drama van het.
modernisme weergeeft. Zo kon men mis
schien katholieke geschiedenis schrijven in
de negentiende eeuw, vandaag is zo'n grove
samenvatting ver beneden de maat. In zulke
moeilijke zaken doet men goed zich eerst
eens in de feitelijke toedracht der dingen te
verdiepen. Intussen heeft de heer De Goeij
ontdekt dat Loisy geen Oostenrijker was en
ook dat er in 431 geen concilie te Nicea
maar wel te Ephese werd gehouden. Ik
waag, gezien de rest van zijn artikel, er uit
te besluiten, dat zijn ijver groter was dan
zijn kennis. Niet alleen heeft hij de moder
nistische schrijvers zelfs niet gelezen, maar
ook van moderne kerkhistorici ais Rogier
(In vrijheid herboren), Friedrich Heer
(Europa Mutter der Revolutionen) of, als
die hem te modernistisch zijn, Emile Pou-
lat (Histoire, dogme et critique dans la crise
moderniste) had hij kunnen leren, hoe on
gelukkig de strijd is verlopen, en hoe veel
onhandigheden en tactische fouten ook van
kerkelijke zijde de modernisten mede tot
het uiterste hebben gebracht. Wie zich op
werpt als volksvoorlichter in geloofszaken,
mag zich niet zo verlaten op tweedehands
kennis, des te minder wanneer hij daarmee
anderen in hun goede naam aantast.
Over zijn opmerking dat „deze priesters er
geen bezwaar in zien hun levensonderhoud
te laten bekostigen door de gelovigen", zal
ik kort zijn. Ik weiger nog steeds aan te
nemen dat hij werkelijk de priester wil
muilkorven door hem aan zijn salaris te
herinneren. Het is tè onzedelijk. Ik vind dat
men hem nog één kans moet geven om
ruiterlijk te erkennen dat hij zich hier heeft
vergaloppeerd. En wat het „verraad der
elercken" betreft. Julien Benda (La trahison
des clercs, 1927). van wie de uitdrukking
afkomstig is, bedoelde ermee dat de intel
lectuelen zich te veel inlieten met maat
schappelijke kwesties en te weinig met on
stoffelijke ideeën.
Mijn tweede bezwaar betreft de manier
waarop hij met één armslag niet alleen een
reeks reformatorische theologen, maar bo
vendien voor het gemak De Bazuin. De
Nieuwe Linie, Te Elfder Ure en De Volks
krant afmaakt. De Amerikanen noemen zo
iets een „sweeping generalization", een on
wetenschappelijke generalisering, waarmee
in één veeg een hele literatuur onder tafel
wordt geworpen. Dietrich Bonhoeffer wejJ
door de nazi's vermoord omwille van wjj
geloof. Daarom behoeft men het nog r1,
eens te zijn met zijn theologie, maar rne
zou wel met wat eerbied moeten denk®'
over de geloofsmacht, waaruit hij heeft f
leefd. Dan leert men het af zo gemakt
lijk de staf te breken.
Als het artikel van de heer De Goeij 1
geëindigd, ligt het veld bedekt met lijk®?
Hij bedoelt natuurlijk de Kerk te verde®
gen. Maar met deze miskenning van sl'
werkelijke problemen, die Ik in net beg1'
van dit stuk vermeldde, is de Kerk n'e
gediend. Zij is onvruchtbaar en bovendF'
uiterst onrechtvaardig, omdat hij nergeh'
concreet wordt. Ik wil dat schuiven op zu?
verontwaardiging, maar het is een onheilig
verontwaardiging, omdat zij zo grof is eJ
de toch al geladen atmosieer nog verd»1
vergiftigt. Van dit soort ongenuanceerde ver
oordelingen heeft het concilie zich toch juis*
willen distantiëren, nietwaar?
Het is tenslotte onjuist en unfair om a":
grieven te schuiven op de hoofden van ,,®e®
handjevol priesters en kerkelijke profess"
ren". Ik ben hier helaas partij en zou d®J
graag hebben dat een ander zich er n°t
eens op bezint. Men kan niet ontkennen d®'
er door priesters wel eens tactloosheden z'K
begaan. Ook is het waar dat de menid»
der jongeren ten dele door de priestefj
wordt gemaakt. Maar die zaak wordt scheP
getrokken, als men meent dat daarmee aHe;
gezegd is. Het is duidelijk, dat de meest»
priesters spreken vanuit een overtuiging dj*
men als volgt zou kunnen samenvatten: 8'»
wij niet pogen de Kerk te helpen om ee
taal te gaan voeren die de komende gen"
ratie kan aanspreken, dan zal (16 uittreed11?
en vervreemding van de Kerk nog V»8
groter worden.
Bovendien is de hedendaagse problem®:
tiek onmiddellijk verwant met die van 11
verleden. Sommigen uit mijn omgevi®®
meenden dat De Goeij de term „neorif
dernisme" niet had mogen gebruiken. Ik K
het daarmee slechts in zoverre eens, dat
het plakken van etiketten altijd gevaarlt
vind. Maar er is wel enige verwantscd8:',
tussen de problemen van heden en die V'
de tijd van Pius X. De tragiek is juist, dj
de zaak, die de modernisten voorstond?!:
nooit door de Kerk is verwerkt. Zi.i z?'
bot afgewezen en eerder uitgewezen d®1
uitgetreden. Hun poging om het modert®
denken in het geloof serieus te integreren 1
door de toenmalige Kerk nooit serieus geS"
men. Wanneer een probleem echter bij f!
dividuele mensen of instituties telkens
opduikt, betekent dit, dat zij er niet kla»1
mee zijn. Zo is het gebleven tot Joannes-,.
Bij de thans spraakmakende priesters 1
dat misschien niet zo bewust, ofschoon s0%
migen nog levendige herinneringen hebhe
aan de beklemmende en beangstigende
mosfeer in de nadagen van Pius II. Ma8,,
het lijdt geen twijfel dat zij spreken van11:!
hun ervaringen. Onder de door De G"S
IMj- van x lus J.J..
het lijdt geen twijfel dat zij spreken van",
hun ervaringen. Onder de door De C
aangevallen priesters zijn er heel wat
met méér jonge en oude mensen intens1,,
contact hebben gehad dan hij in zijn in
leven bij elkaar zal kunnen tellen. Het 't
dwaas de ogen te sluiten voor het feit "j
de Kerk sinds een eeuw en eigenlijk 8
veel langer worstelt met hetzelfde Ka
bleem. Wie daarvoor niet blind is. weet
men met zijn verzameling ongenuanceaf"
kreten de draak niet kan doden. Een
geoefende en geëmotioneerde schutter ma®
alleen maar ongelukken.
Dat was het dan. Hoe moet het nu tuss:„
de heer De Goeij en mij? Misschien kunb»
wij het nog afdrinken. Ik doe een oudeh
wets-klerikaal voorstel. Ik laat een g°eu|j
fles wijn een jaar voor hem liggen. 5S
komt toch nog wel eens in de buurt. R,
zal er geen spijt van hebben als bij koPL
En niet alleen wegens de kwaliteit van f
wijn. De kerkvrede is met ieder klein in'v
tief gediend. Dat is misschien het en»
waarover wij het op dit moment eens
Maar men moet klein beginnen."
NEW YORK, 5 sept. (DFA) Twee
gewapende mannen hebben een New-
yorkse kunsthandelaar in zijn woning
overvallen. Zij gingen er met schilde
rijen ter waarde van een kwart mil
joen dollar (ca. 900.000 gulden) van
door. Tot de buit behoren onder meer
werken van Goya en Correggio.
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN5 sept. De direc
tie van de Nederlandse Spoorwegen
heeft aan de 63-jarige Amsterdammer
W. Duives en zijn vrouw zaterdag een
gratis achtdaagse reis door Friesland
aangeboden. De heer Duives was dit
seizoen de tienduizendste inschrijver
voor een, van de achtdaagse N.S.-vakan-
tiereizen. Hij zou eerst met vakantie
naar Zwitserland gaan, maar dit plan
kon door ziekte van een der kinderen
niet doorgaan. Later besloot het echt
paar tot een vakantiereis in eigen land,
waarbij de keus op een N.S.-reis door
Friesland viel.
Een winst-en-verliesrekening op -
W t /I Irrt 4-1-1 rtl /-\1 r y\ nvstuli... .lijZX 7{)
LETTERGREEPRAADSEL
Horizontaal en verticaal dezelfde woorden
invullen.
:u,nipn.iA i^aoqSep 'Z -PlPltlulbJ 't
gevoelig; 5. Europees land; 6. wild zwijn.
OPLOSSING VAN 2 SEPTEMBER
1. prop; 2. rare; 3. Oran; 4. pens; 5. melk-
6. Eder; 7. Leda; 8. krap; 9. snek; 10. neen;
11. eega; 12. knar; 13. valk; 14. amen; 15
leva; 16. knap.
Jisj
gebied der katholieke spiritualiteit
(trots het schijnschoon van centra
„stichtingen", „raden", „commissie®
„gespreks- en werkgroepen" die all0
uu? slechts bureaucratische waa>'
hebben, een nogal schamele balans ov
levern.
Vindt af en toe een „cri de coe^L
een klankbord in deze buiten redacjv
nele verantwoording blijvende rubr1,;,
feit is, dat er heel wat verontwaao
ging en droefheid zwijgend verJC%,
wordt en moeilijk boven een kataK®;»
bisch bestaan kan uitkomen. Er m
trouwens onweegbaarheden die zieli.a
een huidig denk- en voelklimaat 1,1
laten verwoorden zonder gevaar te j,
pen voor grove ontwijding. Het is
terst moeilijk iets als destructie te
maskeren, dat juist onder de sugges;>
ve naam van vernieuwing z'n
omfante intocht houdt.
Een vraag die we niet uit de weg tn.
gen gaan, is die naar de mentality
de levensopvatting, welke stimule^
tot wat talloze Nederlandse Katholiek
verontrust en ergert. En nu is het
ons met te laten intimideren door tb0
logisch getheoretiseerr en lichtzinnig
speel met iets als veranderlijke vvs®,
heid, maar ronduit te erkennen en t
signaleren, dat God als middelpu„
plaats heeft moeten maken voor
mens. En dit geschiedt op bijna
vlakken, in de liturgie evenzeer als
wat vroeger de moraal heette. G<?<
Kerk acclimatiseert aan de wereld, t
wijl Christus' opdracht toch juist a
dersom luidde. Een alles derangeren^
anthropocentrlciteit infecteert het de
ken en voelen ten koste van de hiërt.
chische rechten der Theocentrieitf'j
die voor de mens tot GodsbeleVW?
leidt. Er is een persoonlijke God, °L
wij als mensen trots Zijn voor ons
vatbaar Wezen, op menselijke
kunnen beminnen; en doen we dit b1.
V°« °.rergave, dan volgt de naast0;-
liefde die nu soms tot het hysterisc-V
^h^dwHeept wordt, vanzelf tot
Dit all."c a edelste zin van het woff
m-- j d°et wellicht erg vroom aA
ziinuH^"1 WV tegenwoordig gev?e„
zijn uit te spreken. Het zij zo. Missch1
Kan vroomheid ons bewaren voor
verduistering der geesten die het ew
der tijden inluidt. r,-t,
OVERVEEN, Dr. J.F.M-
