Kamerlid stompt
collega in oog
Oorlogsverleden
Adams in discussie
van
Algemeen
GUMMILAT TEGEN HAAGSE BETOGERS
Rennies#»
ADAMS LEGT OUDE ADAMS NIET AF
Een veelzijdige Prinsjesdag
dè
mm
jas
Qii2KrNGENr
"Weaktv A)
MIR-gesprek
met Den Uyl
pondsenbezit
Senaat moet
Tweede Kamer
partij geven
Dr. Vondeling:
miljoenennota
geen valkuil
bouwende
Provo De Vries
na jaar uit
gemeenteraad
nieuwe
CONFLICT IN KOFFIEKAMER
Invalide verdronken
i
I
DAG'
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1966
Nt:
Si?!»
Oorlogsverleden
Se
Nog een incident
Tl vóór de
advertentie
Si;
«tof. Meesterwerk van snit
niakend en perfect-select
Uiterst comfortabel.
en
Koekoek
het JAARVERSLAG
1965/1966
IS VERKRIJGBAAR
Voorzitter Mazure:
VAN THIEL HERKOZEN
Drie Haagse politiemannen in actie: een raapt de op straat gevallen bril van een arrestant op,
twee voeren de laatste weg. Een gummilat moet er aan te pas komen. Fotografen houden hun
camera's (nog) gereed.
Brandend maagzuur?
helpen direkt.'
DEN HAAG IS VOL AGEN
TEN. Van de rondslenterende
burgers bestaat een aanzien
lijk deel uit rechercheurs. Dat
duidt op feest. Enkele draai
orgels spuien vaderlandse
deunen. Een republikeinse kan
toorbediende besteedt een snip
perdag aan het jachtig uit
delen van pamfletten, waarin
hij het Koningshuis afwijst
wegens zijn duur en duurte.
Prinsjesdag is begonnen.
Uitverkorenen
Boerenbruiloft
Kermis
Wilde schreeu
w
ra
1BSH
-
Twee agenten hébben een demonstrant in de armklem genomen om
hem naar de arrestantenwagen te brengen.
Agenten en politiemannen in burger brengen nog enige provo's op.
Jll
I
Jongelui op de vlucht voor de politie, die voor de achtervolging
onder meer van jeeps gebruik maakte
(Van
onze verslaggever)
J^Ay
^atherli^MG- 21 sePt- Het Eerste
en ,r- Baas (VVD) heeft gis-
ftn ,]e van de vergadering
ta van s,fnaal z'.m pas beëdigde colle-
ï^ftchtip' - "°erenpartij ir. H. Adams
m* ïtalia 'n 'le' linkeroog gestompt.
i?ats i„ .,ns aandoende incident vond
P IrnfflAKnawol* 4-/\on «Ia k*AM
ams
de koffiekamer, toen de heer
j heer Baas had
.flt proleet
Hij
bejegend
reageerde
rt; 'nee irrtucrrur
6 Ir, kennelijk op de verklaring,
3as even te voren in de Kamer
a a afpói even te voren in de Kamer
e CTffl He heer Baas liet door
nrr. ®r politie waarschuwen om
p Ie JT? verbaal van het gebeurde
ie" Van en overwoog het indie-
pl11?. lp e?" aanklacht wegens beledi-
*'ft6 Adams dacht over en aan-
a" mishandeling.
I'S SeM beëdiging van zeven en der-
|?Vra "toren had ir. Baas het woord
r?" voor een persoonlijke verkla-
fth e^?ar.in stelde hij, dat voor hem
Joopj t.efiiale omgang, zoals die be
te omgang, «u».o
voil bestaan onder de leden van
P'ilk ertegenwoordiging, niet mo-
Ï^Jen «?s met ir- Adams. Diens op-
>?ke 3 s afgevaardigde van een poll
ing (Party verontrustte hem zeer.
rel '"ziens had de heer Adams mo-
'ier^ oou in de politiek mogen terug-
j/feapPrende de oorlog waren beiden
Tpn tl®, landbouwschool te Em-
aas Adams stond, aldus de heer
vftU zj)n denkbeelden naast natio-
„P'alistisch Duitsland: hij ijverde
ft' te {Js'biting. Hij trachtte het ver-
vDse», Pralen door als leraar jonge
te beïnvloeden en politiek te
r'w'Sen. Er waren incidenten op
klachten van leerlingen over
ijl 3, "Propaganda-gebral" en na
,\aaerp conflict in april 1944 had
°ot Baas toegevoegd: ,,Ik zal er-
'1c-hl°rSen. dat iii zo gauw mogelijk
b Wrteerd wordt".
de
was voor lijfsbehoud gedwon-
rest van de bezettingstijd op
afstand van Adams door
.,„ia owi. Na de oorlog zat ir. Adams
ti'In» m 9 iaar gevangen, zijn veroor-
ift1 ia e'd o.m. in een ontzetting van
„Wjaar Uit het actieve en passieve
ft (Onlangs zijn in de dag-
Vb,adpers meer beschuldigingen
'hg Adams geuit wegens zijn hou-
8. a gedragingen gedurende de oor-
-*Red.)
vergadering van de
Baas de
!ftetipvJ5.an?er had de heer
ft f, |nft?rzitt3rs' onder wie ir. Adams
ft8e»i Z:P dat hii een verklaring
fth. K[*J hJ711a^e-lid Adams zou afleg-
aring veA33sPreken van deze ver-
fl:" een jachtten voorzitter en ie-
Kamerv^1^0011^' dat uitbleef. Toen
Jjmer ropri z'tter, prof. Mazure, de
ffiderins .geheven had om de ver-
Is heni if s^uiten, schoof griffier Ro-
het m hriefje toe. De president
maar liet de hamer vallen.
le-
iSUêiri^f later in het Kamergebouw
Bi» 'ft tot nog een incident. Ir.
We eschuldigde prof. Mazure met
ënhvU ervan, dat deze hem geen
1 uneid gegeven had zich te we-
bjS ro°- Mazure gaf later aan de
M.Xen korte verklaring uit. In het
V'C' hem op het ogenblik van de
toegereikt stond, aldus deze
a dat de griffier de indruk
tit! Cat de heer Adams wellicht nog
'»!3f d ZOU willen vragen. De voor
ts1 d„ Phtte zich echter niet geroepen
Oew feeds verlopende vergadering
hgen. Hjj liet via de griffier
Adams weten, dat hij in de
ii&ep vergadering het woord kon
Vah °Ver deze zaak.
^ibao6 Perstribune af was waar-
ar, dat Adams enige onhandi-
Dy. 1
ge en niet duidelijke pogingen deed
om te achterhalen hoe hij het woord
kon krijgen. Men hoorde de voorzitter
terzijde zeggen: Volgende keer".
De heer Koekoek, die in de Tweede
Kamer gealarmeerd was door de heer
A. Snoek, het nieuwe andere Senaats
lid der Boerenpartij, was_ snel meege
gaan naar de andere zijde van het
Binnenhof omdat hij, naar hij zei, als
partijvoorzitter daar behoorde te zpn,
waar de moeilijkheden waren. Hij zei
zeer gelukkig te zijn met ir. Adams.
Hij kent hem al sinds 1938 en ook
onder de oorlog heeft hij contacten
met hein gehad. Adams is een goed
vaderlander, aldus Koekoek, die nooit
iemand kwaad heeft gedaan. Op de
vraag, hoe de heer Koekoek dan ir.
Adams' gevangenschap en veroordeling
ziet, antwoordde hij eerst uitvoerig,
dat de heer Adams nooit Joden heeft
vervolgd (wat niemand beweerde) en
vervolgens, dat ze hem wel moesten
veroordelen, nadat „ze hem in een
kamp gegooid hadden. Anders hadden
ze schadevergoeding moeten betalen."
De verklaring van ir. Baas is volgens
Koekoek uit de duim gezogen.
In het Kamergebouw heeft hoofdin
specteur Hasselman van de Haagse
politie geconfereerd met de heren Baas
en Adams ove de juridische aspecten
van belediging en mishandeling. Ir.
Baas besloot alsnog zijn aanklacht van
belediging door te zetten; de heer
Adams, die vandaag andere zaken had
af te handelen, naar ziin woorden, zou
morgen een klacht indienen wegens
mishandeling, die In offjciele po
termen „een rood plekje op de »«-
ker oogbol" ten gevolge had.
HEERLEN, 21 sept, Het dage
lijks bestuur van de Mjjnindustneraad
zal op 6 oktober een bespreking met
minister Den Uyl van Economiscuie
Zaken hebben. Onderwerp van be
spreking zullen de problemen zijn, die
samenhangen met de herplaatsing
van mjjnpersoneel, dat door de mijn-
sluitingen naar een nieuwe werkkring
moet uitzien.
ADVERTENTIE
beleggingsdepót in geselecteerde
Nederlandse en Amerikaanse waarden
bij Uw commissionair of bankier.
Ook rechtstreeks via
Postbus 1700 - Amsterdam
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG, 21 sept. Prof. Ma
zure heeft gisteren als president van
de Senaat het zittingsjaar van dit col-
lege geopend en zijn inaugurale toe
spraak gehouden. Het voornaamste
probleem, m zijn rede behandeld, was
de functie en plaats van de Eerste Ka
mer in ons democratisch bestel.
Uitgaande van de stelling, dat het
lidmaatschap der Eerste Kamer een
nevenbetrekking is, zei hij: „Als ik
aansluiting mag zoeken bij mjjn le
vensgeschiedenis, waarin do sport een
duidelijke plaats inneemt, dan roep ik
associaties op met de begripnen be-
roepsspel en amateurisme. Dan zie
ik dat het beroepsspel wat ik hier
dus associeer met de Tweede Kamer
terecht de meeste aandacht van
publiek en pers krijgt, maar slechts
bloeit bij een brede basis van amateu
ristische sportbeoefening de politie
ke belangstelling in het land en dat
het gunstig voor een sport is, indien
dit amateurisme een top heeft die
ik associeer met deze Kamer die
in staat is om volledig partij te ge
ven.
Als bezwaren van deze Kamer ziet
men veelal genoemd de vertraging in
de wetgeving en de extra taak voor
de reeds zwaar belaste ministers en
hogere ambtenaren. Het eerste ar
gument is naar mijn overtuiging on
juist. De Kamer heeft getoond dat als
het noodzakelijk is zij zeer snel kan
werken en in normale gevallen toch
snel werkt. De oorzaak hiervan ligt in
het feit, dat deze Kamer voldeed aan
haar taak: door de andere instelling
van haar leden aspecten naar vo
ren te brengen, die in de eerste be
handeling niet het volle licht kregen.
De voorzitter sloot zich hierbij aan
aan het denkbeeld van zijn voorgan
ger Jonkman, die de Senaat zag als
een chambre de réflection. Een enke
le maal, zo vervolgde prof. Mazure,
wordt ook de late begrotingsbehande
ling als een bezwaar genoemd, doch
dit is formalistisch gedacht. Niemand
en niets wacht op de afhandeling van
de begroting in deze Kamer; bij onze
behandeling gaat het niet om de uit
slag, die normaal van te voren vast
staat, maar om een gelegenheid om
het regeringsbeleid in zijn volle leng
te en breedte met de regering te be
spreken.
(Van onze Haagse redactie)'
DEN HAAG, 20 sept. De voor
zitter van de Tweede Kamer mr. F. J.
van Thiel heeft weer een grote meer
derheid (129 van de 135 stemmen) ge
kregen bij de plaats, die de Kamer
hem als eerste op de nominatie heeft
gegeven voor het nieuwe voorzitter
schap. Deze nominatie wordt altjjd op
Prinsjesdag bij de Koningin aangebo
den.
Bij de schriftelijke stemming deed
zich een incidentje voor. Er werden
135 stemmen uitgebracht terwijl er
maar 129 Kamerleden volgens de pre
sentielijst in de zaal waren. Een aan
tal moet niet de voorgeschreven hand
tekening hebben geplaatst, constateer
de mr. Van Thiel. Nadat de schuldigen
dit verzuim hadden ingehaald, bleek
er nog altijd één lid te weinig te zijn.
Men heeft zich daarover verder maar
niet druk gemaakt, omdat de meer
derheid zo overtuigend was, dat die
ene stem toch geen invloed kon heb
ben.
Als tweede voorzitter is de socialist
Bommer aangewezen met 128 van de
133 stemmen, als derde mevr. Stoffels-
van Haeften van de WD.
Minister Vondeling kwam zijn mil
joenennota aanbieden met een heel
wat rustiger verhaal dan het vorig
jaar. Hij had toen de Kamer meteen
al in het harnas gejaagd door te zeg
gen, dat de kraan dicht zat en dat
de Kamerleden geen cent meer los
zouden krijgen. Dit jaar begon hij het
Kabinet alvast te verdedigen tegen de
beschuldiging, dat de Miljoenennota de
indruk maakt een financiële valkuil
voor het in 1967 aantredende nieuwe
Kabinet te zijn. Dat kon volgens de
minister van Financiën niet, oindat het
Kabinet zelf in zo'n kuil zou vallen.
Hij sprak de hoop uit, dat er vrucht
baar overleg tussen Kamer en Kabinet
over de begroting zou volgen.
(Van onze correspondent)
LEIDEN, 21 sept. In een vijver
op het terrein van de Rijksuniversiteit
aan de Wassenaarse weg is het li
chaam gevonden van de 58-jarige be
waker J. C. Cornelisse uit Leiden. De
man die invalide was, is vermoedelijk
zondagavond in het water gevallen en
verdronken.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
L.AREN, 21 sept. Provo gemeente
raadslid Bernhard de Vries zal na een
jaar als gemeenteraadslid van Amster
dam door een andere provo worden
vervangen om te voorkomen dat hjj
vastroest. Dit zei dinsdagavond de
Amsterdamse provo Lou van Nimwe-
gen op een lezing over de provo en het
provotariaat in Laren. Van Nimwegen
verving Rob Stolk, die voor deze le
zing was uitgenodigd, maar verstek
moest laten gaan, omdat hij op weg
naar Den Haag was gearresteerd. De
Amsterdamse provo was gisteren ove
rigens incognito, dit wil zeggen met
stropdas en colbertjasje, om niet her
kend te worden.
Ook prof. dr. P. Thoenes, die socio
logie doceert aan de Leidse universi
teit. gaf zijn mening over de provo.
Prof. Thoenes acht het waardevol, dat
er een protestbeweging is ontstaan,
maar hij acht de provo's in hun doen
wat klein en onnozel. „Als Amster
dam een verstandig politieapparaat
zou hebben, zouden geen provo's be
staan", aldus prof. Thoenes.
(Van onze minder-
parlementaire redacteur)
Straks komt de gouden koets.
Stra.ks komen de provo's. Aan het
eind van de middag vuistgevechten
in jacquet, een oude senatoriale fol
klore. Maar het is nog vroeg. Op dit
ogenblik is alles nog belofte.
Het Binnenhof is bezet door bonte
krijgslieden met oude geweren en
geschuurde sabels. Af en toe klinken
woedende kreten van slecht articu
lerende bevelhebbers. Het is alweer:
In de arm... geweer". „Tussen de
tanden... sabel". Enzovoorts.
Midden over het beklinkerd Plein
scharrelt Hendrik Algra, in goud-
scharren atorspak, wat ver
loren rónd. HÜ koestert vandaag ge
dachten des vredes, maar zon hand
rust voor alle zekerheid P
het sabelgevest. Gerard Kornehs
doet er goed aan uit de buurt te
bljjven. Collega Zijlstra komt Algra
nader en begroet hem met ,,Dag
senator".
Behalve Algra zijn slechts^ enige
liberale heren in parlemen
tair ambtskostuum: broek met gou
den streep, pandjesjas met goljden
borduursels, zwarte steek. Portnei-
ne heeft thuis geoefend en draagt de
verkleding nu met te groot ge
mak. Dat is ook niet goed. Kees
Berkhouwer lijkt weggelopen uit een
19de-eeuwse versie van de Rovers
symfonie. Dat is beter. Van Benne-
koms anti-revolutionaire jacquet
broek is te breed en te lang dan dat
zijn schoenen zichtbaar blijven. Hij
staat onmiddellijk op de wijde pij
pen, hetgeen hem een sollede basis
schijnt te geven.
BINNEN IN DE RIDDERZAAL
HANGT een vage geur van kamfer.
Alle kronen branden. Het licht van
de zon mengt zich met het licht van
Philips. In kleine groepjes komen
de uitverkorenen binnen. Zoveel uit
verkorenen in het blok der diploma
ten. Zoveel uitverkorenen in het
blok der autoriteiten. Zoveel uitver
korenen in het blok der genodigden.
De Kamerleden het dichtst bij de
troonzetel, want het is hün zitting
die de Koningin komt openen.
Wie zit daar naast de rood-ge-
sjerpte Van Thiel? Lucas, die zo
plechtig had beloofd na het zomer
reces niet terug te zullen komen.
Meer naar rechts een groot geleer
de. Hij draagt een zwarte toga en
om de schouders iets fluweligs.
Erelid van de Koninklijke Acade
mie buitenlid van de Académie
Franqaise, Nobel-prijswinnaar in de
heilige godgeleerdheid: Stokman.
Minderbroeder.
Kort nadat Marga Klompé, wild
bevederd en in eierschaalkleurig ge
waad, over het tapijtgazon naar
haar plaats is gestevend, slaat Ma
zure de bijeenkomst met zUn hamer
open. Hjj spreekt langzaam en na
drukkelijk. Dat is waardig, denkt
hij, dan Hjk ik een beetje op Jonk
man. Hij verzoekt griffier R°ell
voor te lezen, dat hij, Mazure, echt
is benoemd tot voorzitter van de
Eerste Kamer. Röell leest, dat de
Koningin heeft goedgevonden en
verstaan en nog steeds goed vindt
en verstaat, dat Mazure daar zo
zit. Was getekend: Juliana. Was ge
tekend: Smallenbroek. Bij het ho
ren van die laatste naam gaat een
flauw gerucht van meewarige her
innering door de feestelijke zaal.
Mazure beveelt de binnenzitten-
den niet te reageren op comman
do's of melodieën, die van bui
ten doordringen. Als er geroepen
wordt: „Trekt... sabel", moet ieder
een het zakmes dichtgeknipt laten.
Schreeuwt men buiten: „Op de
plaats... rust", dan moet Röell door
gaan met onrustig zijn. Speelt de
kapel een wals, dan moet ook
Berkhouwer zich beheersen. Plotse
ling klinkt het Wilhelmus. Er is
lichte onrust. Maar men herinnert
zich Mazure's bevel en blijft zitten,
de dispensatie al gauw als ^en
vreemde geneugte smakend.
Nu loopt de Raad van State bin
nen. Sommigen in vreemde unifor
men. Romme in jacquet; JJe
Block, de broek te boog gehesen.
Na de Raad van State het Kabi
net. Cals klein voorop: Vondeling
en Biesheuvel hoog daaracnter.
zen op. De Koningin is niet ge
schrokken. Zij leest even later be
daard en met functionele beklem^
toning de Troonrede voor, als was
haar mening over kapitaalmarkt
en arbeidsproduktiviteit toevallig
geheel kloppend met die van Vonde
ling en Veldkamp. Sterker: als had
den deze twee aardig wat van de
macro-economische inzichten van
de Koningin overgenomen.
Beatrix, die met Claus en de an
dere prinsessen terzijde zit, luistert
in een pose van waardigheid en be
valligheid. Haar hoed is groot.
Christina, gekleed in onrustig rood,
is de rust zelve. Margriet heeft met
een tooi van bloemen op het opge
stoken haar een rank hoofd. Claus
lijkt uiterst gespannen.
De Koningin zwijgt al twee se
conden en nog roept Mazure niet.
Eindeljjk... „Leve de Koningin!".
Drie keer. Het klinkt te zeer als
een resultaat van maandenlange oe
fening, thuis in de badkamer, in
Noordwijk op het strand, op de Ve-
luwe in een bos.
Het klinkt te zeer als een ver
loochening van de intonatie waar
mee tjjdens het korfbalspel de score
wordt rondgeroepen. De commissie
van in- en uit- en doorgeleide buigt
naar de vorstelijke personen. Zitl-
stra schaart zich aan de zjjde van
de Koningin. Zjj is goed beveiligd.
Haar begeleider is zo safe als de
Bank van Nederland. Pieter Blais-
se beschermt met zün machtig
lichaam de Prins.
verschilligheid belijdt hoe verschil-
lig hjj zich voelt. Adams was zeer
fout in de oorlog en heeft eens te
gen Baas gezegd: „Ik zal voor jouw
deportatie zorgen". En dus wenst
Baas nu geen collegiale .omgang,
mede omdat niet gebleken is, dat de
huidige Adams de oude Adams heeft
afgelegd.
Stilte. Adams schijnt opzeker
ogenblik wel iets te willen zeggen
maar hü weet niet .hbe en Plots
slaat Mazure met zijn hamer de
vergadering dicht. Even later slaat
Baas bjjna één van Adams ogen
dicht. Dat geschiedde in de koffie
kamer als antwoord op een tergend
scheldwoord.
Kort daarna zijn beiden in de
?ang te bezichtigen en te spreken,
n net wit van Adams' linkeroog
tekent zich een rood segment af.
Zijn gezichtsadertjes schijnen paar
sig door de dunne huid. Mazure
loopt onrustig rond als een zwaar
beproefde bovenmeester. Allen zijn
nog in jacquet. Boer Snoek, een
eveneens zojuist beëdigd senator,
iV weggeslopen om de grote boer te
gasui "zoeken. Daar is hij: Koekoek,
lók nog in staatsiedracht.
Het totale beeld is nu dat
is nu
besloten
van
over-
met ruzie tussen het aangescnoien
„n volk. Een verdienstelij
ke
kt a KORTE TIJD valt een diepe
stÏÏte Het hoogtepunt van de dienst
nadert ^f^lnain^Alle^
schreeuw: „De Koningin. Allen rtj.
WAT LATER OP DE MIDDAG
in de Tweede Kamer gebeurt is van
geen betekenis. Gewoon weer die
grote jongen Anne met zijn kinder
achtig koffertje en de bundels on
leesbare witte stukken, als linnen
goed in oranjelint gebonden. Een he
viger happening voltrekt zich op het
Plein, waar de politie zonder onder
scheid jaagt op wild en tam. Maar
het is in de Eerste Kamer, waar
de boeiendste kermis ztch voltrekt.
Senator Baas heeft een persoon
lijk getuigenis af te leggen. Hij ver
telt, dat hij in de oorlog lid was
van het Wagenings Studentencorps
en zelfs bestuurslid van de Socië
teit. Kijk eens aan. Maar als goed
vaderlander vertikte hij het om op
verzoek van het Rijkscommissariaat
de leiding van de studenten op
zich te nemen. Kijk weer eens aan.
Hij belandde aan een school. Daar
was ook ir. Adams, dezelfde die zo
juist als senator is beëdigd en die
thans in de groene bank vlak bij de
getuigende Baas door opzichtige on-
icerël Praktisch een verzets-
man. Wat Baas over hem zei, wat
het
veroordelende tribunaal des-
Wds zei, is gelogen. Wie zou het
allemaal beter weten dan KoekoeK,
die de hele oorlog dóór tnnxge r
laties met Adams onderhield. Wie
meent, dat het anders is, mietMt
bewijzen. Eenmaal, andermaal,
geen bewijzen? Zie je wel wie gelijK
heeft!
Maar nu moet Koekoek weg, want
daar is de politie-inspecteur voor net
verhoor. Op het hoofdbureau heeft
de centrale post op eigen golfleng
te opgevangen: „Nog steeds Provo s
op Plein stuur versterking ge
vecht in café in Schildersbuurt
stuur agent belediging en stomp
in Eerste Kamer stuur hoofd
inspecteur".
HET WAS EEN VEELZIJDIGE
PRINSJESDAG. Maar Jonkman,
zaterdag nog Senaatsvoorzitter,
heeft veel gemist. Chambre modéra-
trice Kamer van matiging
noemde hij bij zijn afscheid de Eer
ste Kamer.
tttts
2
