HET NIEUWE DAGBLAD
AR-verwijt begrip „recht op gezondheid"
CHU-motie tegen openbaar lichaam
En.-
Verder:
Zaterdag in deze krant
Verhuizing N AVO
in begin 1967
Pensioen von Kielmannsegg
kan 30 december ingaan
Groninger smokkelt
in auto naar Nederland
gezin
JAMIN
Vrijmoedig
commentaar
BOVENS
BESTE
BOILER
Vergiftigd voedsel:
tachtig man ziek
Vandaag:
HET SUEZ-AVONTEER
OOST-EUROPESE ARTSENFAMILIE KRIJGT ASIEL
Ongelooflijk avontuur begint in Joegoslavië
Meer doen tegen
inflatie in V.S.
ZENUWSLOPEND KARWEI GEKLAARD
Het weer ia Europa
DAALDEROP-TIEL
Meppelaren doodziek thuis na dap je uit
donderdag 22 september 1966
BEWOLKT
f//r
57ste JAARGANG No. 16472
Motie
Tijdens de behandeling van de nota over de volksgezondheid. Achter
de regeringstafel van links naar rechts: staatssecretaris De Meijer,
minister Veldkamp en staatssecretaris Bartels.
Kruisverenigingen
repen melk en puur
Het echtpaar Willems voldaan over zijn huzarenstukje. Het lukte
deze Groningse slager een Oosteuropees gezin in zijn auto over vier
grenzen te brengen, net bewuste gezin mocht om veiligheidsredenen
niet op de foto.
Mikpunt in Bondsdag
Kai-Uwe von Hassel, de West
duitse minister van Defensie
mikpunt van lievige aanvallen
tijdens het debat in de Bondsdag.
[Financiën en economie]
NIEUWE
Ook morgen droog met zonnige
aerioden. In het noorden enkele
wolkenvelden. Zwakke tot ma
tige wind tussen noord en oost.
Overdag ruim 20 graden. Voor
uitzichten: bestendig.
Zon op: 06.27 onder: 18.37
Maan op: 16.54 onder:
Tweede Kamer waardeert
nota voor volksgezondheid
(V
an onze parlementaire redacteur)
HAAG, 22 sept. De eerste
tuiir0,',inK van de Tweede Kamer met
Veldkamp en staatssecretaris
heet* over de volksgezondheidsnota
te het karakter gehad van een lich-
<U,.1''rmuts ding. Deze zal nog wor-
jhj" voortgezet, niet alleen wanneei
w'Ster Veldkamp de Kamer geant-
lin heeft, maar ook bij de behande
ling Van begroting, zoals de Ka-
jT uitdrukkelijk heeft vastgesteld,
de TJS ee" motie aangekondigd door
l)p, vH-spreker mr. Van Gelder tegen
Ce plan van de bewindslieden om de
hein 'e Haad voor de Volksgezond-
de af te schaffen en daarvoor in
"lel'è e6n °Pen*,aar lichaam in te
omvangrijke stuk, dat een nieu-
w Visie geeft op het veelzijdige onder-
lopï? van de volksgezondheid in de
komst, heeft zelfs waardering van
dn vosest kritische spreker, vanwege
gp omvangrijke arbeid die eraan ten
\'n? slaS ligt- Mr. De Vreeze (KVP)
W? ek de nota met een dictionaire
ifzJ .'eerlingen van het middelbaar on-
SrJ?Vjs- De heer Lamberts (PvdA)
So?, van een uniek leerboek in de
heSi e geneeskunde, dat een ver
en dereil(le analyse geeft van heden
V toekomst van de gezondheidszorg,
k', hem was de nota het boeiendste
°6k van het jaar.
het beleid van
dii "^wmasiienen is in dit eerste sta-
♦„Urn nog alleen van mr. Van Gelder
L" Vttr,TV/Tïvs; Tr„7JU„w,v, 1
dn v11 e°hte aanval op
rti, bewindslieden is in
e Verwachten. Minister Veldkamp wil
ander advieslichaam dan de Cen-
a e Raad. Hjj schetst in zijn nota een
Afkomstig centraal openbaar lichaam,
aarvan tweederde bestaat uit verte-
ʮhwoordigers van personen en instel
den en eenderde uit, onafhankelijke
^toonleden". Dit zijn ministeriële
rtegenwoordigers, die echter geen
biefl.recht hebben. Bij velen viel dit
j»Pri ln goede aarde, omdat herinnerin-
1)" S-"opgeroepen aan de PBO.
die hnJ ische huisarts Lamberts,
opzet wei*16' mr- De Vreeze over de
verordnna eens was- dacht direct aan
schuwde bevoegdheden en waar-
De y daartegen met nadruk. Mr.
?v*rVfe vroeg oim meer klaarheid
heeft p de minister precies voor ogen
het vn/!en gïwt voordeel ziet hij in
tairn wÜnen van de vroegere pari-
haren samenstelling de helft arnbte-
vail de andere vertegenwoordigers
her °e organisaties. De niet stemheb-
krnn 1 ambtenaren, die nu nog als
hov t zuHen fungeren, vond hij
ln veel. Moeten die dienaren van
L„verheid gaan adviseren over za-
die zjj met dezelfde overheid al
ebben besproken
a^r- Van Gelder (CH) ziet in die
Vnl, emaren hoofdinspecteurs van de
Irij gezondheid niets dan goeds,
lij, de praktijk hebben zij voortreffeY
Ven Yerk gedaan en zij moeten bUi-
flw vandaar zijn plan een motie m te
oen. Ook drs. Boersma (AR) staat
12 pagina's
h,.V aandeelhouders van het aan
ra mueringen zo rjjke hotelrestau-
hehh ermitage in het lieflijke Zeist
n, aen de zaak verkocht. Een monu-
trei, ,Verdwijnt. Anton Koolhaas be-
W.ü dit en terecht. Men ieze zijn
edeneerd klaagschrift op pag. 5.
U>e Rohman Pazhwak, de nieu-
Oadp-?-orz*tter van de Algemene Ver-
is e lng "art de Verenigde Naties,
al .rn*L.'1} vin grote capaciteiten,
"oor r, j ziek uiterst bescheiden
Tojlj; aen onzer correspondenten
"iaat aan deze Afghaanse oud-diplo-
toijio en oud-journalist een beschou-
*<HWHagina 3:
erdams nu
s nieuws.
fohti paglna 4:
R- let op inhalers, ('s Lands
iek).
uienwe stijl.
Au^p Pagina 5:
duurtiP,n Word' honderd gulden
Nkv ?agina 6:
egen hogere omzetbelasting.
JoOeijPagina 7:
worden slecht
G«esinkg.ina 9:
komt terug.
totadenugina
V;iar demonstreren.
dan n o n j j°ss md d e I e n niet langer
er zeer gereserveerd tegenover. Hij
vindt dat met dit kunstmatig topor
gaan op de reconstructie van de op
bouw van de gezondheidswereld wordt
vooruitgelopen. Zoiets mag alleen van
binnenuit groeien en niet door de over
heid worden opgelegd.
Het debat had meer principiële kan
ten. Van prot.-christeiljke zijde is ge
protesteerd tegen het begrip „recht
op gezondheid", als uitgangspunt voor
het nieuwe beleid. Gezondheid is een
gave Gods en zeker geen afdwingbaar
recht, aldus drs. Boersma (AR).
De heer Abma (SGP) viel hem daar
in bij. Mr. Van Gelder (CH) was in
het algemeen getroffen door de sterke
sociaal-economische inslag van deze
nota, die is ingediend door bewinds
lieden van confessionele huize. Hij
vond dat het eingenlijke volksgezond
heidsaspect naar de achtergrond was
geschoven. „Recht op gezondheid" was
ook voor hem een onbegrijpelijk uit
gangspunt.
De verantwoordelijkheid, die de over
heid voor liet volksgezondheidsbeleid
moet dragen ziet dokter Lamberts
(P.v.d.A.) naar het oordeel van mr.
De Vreeze (KVP) veel te zwaar in.
Het gaat juist om het verdelen daar
van over centraje overheid en organi
saties. Wanneer de Maatschappij voor
Geneeskunde de opleiding van medi
sche specialiteiten in handen neemt,
dan zal de overheid dit alleen op zeer
ernstige gronden aan zich kunnen trek
ken. De organisaties moeten juist een
reele kans krijgen.
Beide woordvoerders van de groot
ste fracties naderden weer tot elkaar
in hun verdediging van de financiële
belangen van de kruisverenigingen. De
heer Lamberts vindt de „bedelarij"
door steeds nieuwe puzzels bij deze
vernigingen een moderne samenleving
onwaardig. Mr. De Vreeze (KVP) stel
de de eis van een „gesloten circuit
van financiering". Men kan niet de
kruisverenigingen met de failliete rest
laten zitten.
Drs. Boersma (AR) zei het bijzonder
teleurstellend te vinden dat de laat
ste wetsontwerpen van minister Veld
kamp de koek geheel hebben opge
maakt. Daardoor is ieder perspectief
voor de organisaties van volksgezond
heid verdwenen. „Wanneer men recht
op gezondheid vooropstelt, dan moet
men ook van optimale zorg uitgaan
en geen sluitposten maken."
Dr. Lamberts verdedigde tegen alle
financiële tekorten in, dat de enige
oplossing van alle problemen van
volksgezondheid uit medisch en so
ciaal oogpunt een algemene volksver
zekering zou zijn.
Geheel anders klonk de mening van
de liberale mej. Ten Broecke Hoek
stra. Deze wilde een stuk eigen ver
antwoordelijkheid laten invoeren door
ziekenfondspatiënten een deel van de
kosten voor de huisartsenhulp en apo
thekers zelf te laten betalen. Mr. De
Vreeze (KVP) stond er wat aarze
lend tegenover, maar wilder er van
de bewindslieden meer van weten. De
liberale spreekster zag als voordeel,
dat de premies gedrukt, worden en dat
de doktoren meer tijd overhouden voor
bun echte patiënten. Dokter Lamberts
liet heftige protesten horen. Hij zag
een chaos in de gehele geneeskundige
verzorging ontstaan, wanneer een deel
van de patiënten zouden nalaten om
hiervoor een bijverzekering te sluiten.
Hij noemde het voor; 1 d onaanvaard
baar voor zeker de ec- nomisch zwak
ste helft van de bevolking.
Volgende maand is het tien
jaar geleden, dat de Brits-
Franse militaire
expeditie van start
ging, die de ge
schiedenis is in
gegaan als het
Suez-avontuur. De
Egyptische dicta
tor Nasser had
met zijn nationa
lisatie van het
Suezkanaal de
woede opgewekt
van de regeringen
in Londen en Pa
rijs. Beide landen
wilden hun invloed
in het gehele Mid
den-Oosten her
stellen met een
kordate actie. De
onderneming werd echter een
smadelijke politieke nederlaag
in plaats van een glorieus
MM
succes. De gevolgen van dit
mislukte militaire avontuur zijn
heden ten dage
nog merkbaar.
De bekende
Britse historicus
prof. Hugh Tho
mas, auteur van
een veel geprezen
werk over de
Spaanse burger
oorlog, heeft een
studie over dit on
derwerp gemaakt.
Hij heeft met alle
betrokken politici
en militairen ge
sproken en zijn
bevindingen vast
gelegd in een
reeks publicaties.
De Tijd begint
deze week met de publicatie
van deze boeiende artikelen
reeks.
(Van onze correspondent)
PAKIJS, 22 sept. Nieuwsgierig
gemaakt door de kwesties rond gene
raal von Kielmannsegg hebben wij er
bij SHAPE eens naar geïnformeerd
hoe daar precies de zaken liggen wat
betreft de leeftijdsgrens voor het in
actieve dienst zijn bij SHAPE van ge
allieerde opperofficieren. De regel is
dat deze officieren hun functie verla
ten wanneer zij de pensioengerechtig
de leeftjjjd hebben bereikt volgens de
voor hun eigen nationale legers gel
dende normen.
In het Westduitse leger is deze pen
sioengerechtigde leeftijd zestig jaar.
Evenals de regeringen van andere
landen staat het echter de regering in
Bonn vrjj daarop uitzonderingen te
maken. Zulk een uitzondering werd in
het recente verleden gemaakt voor de
welbekende Westduitse generaal Spei-
(Van onze correspondent)
GRONINGEN, 22 sept. Slager
Willems en zijn vrouw hebben een bij
na. ongelooflijk staaltje uitgevoerd: ze
smokkelden een gezin van vier perso
nen uit Joegoslavië over de Italiaan
se, Zwitserse, Duitse en Nederlandse
grens en wisten deze mensensmokkel
nog een maand lang geheim te hou
den bovendien. Het gezin, een bekend
kankerspecialist in een van de landen
achter bet ijzeren gordijn, zijn vrouw,
een longspecialiste hun zoon van
dertien jaar en huil dochter van tien
jaar, is inmiddels politiek asiel ver
leend. Ze logeren momenteel nog bij
het slagersgezin in Groningen. Het
ligt in de bedoeling dat het artsen-
echtpaar zich in het Academisch Zie
kenhuis een nieuwe positie opbouwt.
De namen, de oorspronkelijke woon
plaats en zelfs het land van herkomst
wil men geheim houden, althans voor
lopig.
Het echtpaar Willems was deze zo
mer naar Joegoslavië gegaan in hun
Ford Taunus om te kamperen op een
camping in het dorpje Ankara, dicht
bij de Italiaanse grens en Triest. Daar
ontmoetten zjj het artsengezin, dat
ook naar Joegoslavië was gegaan, zo
genaamd om de vakantie door te
brengen. In werkelijkheid werd al
voor het vierde jaar een poging ge
daan om over de grens te vluchten.
Het artsengezin raakte bevriend met
de Groningers. Er werden allerlei
vluchtpogingen beraamd. Men wilde
zwemmend Italië bereiken, maar de
lieer Willems ontdekte een verscholen
wacht met stengun. De Groningers
probeerden een inreisvisum te krijgen
voor hun nieuwe vrienden, maar dat
lukte al evenmin. Toen werd beslo
ten om ze regelrecht naar Groningen
te brengen in de auto van de sla-
Ren Duitse familie uit Karlsruhe
werd in het complot betrokken. Op 17
augustus s morgens vroeg werd het
vluchtelingengezin uitgewuifd. Kort
daarna vertrokken ook de Groningers
en even later de Duitsers. Tien ki-
lometer buiten het dorpje lieten de
vluchtelingen de auto achter en stan-
ten met een gedeelte van hun bagage
in de auto van het echtpaar Willems
De Duitsers namen de bagage en de
tent van de Groningers in hun auto.
De man en zijn zoon kropen in de
kofferruimte (met een slangetje naar
buiten voor eventuele luchttoevoer),
de vrouw en de dochter achter in de
auto onder een hoop bagage. De kin
deren hadden pillen geslikt om de
hoest te onderdrukken.
In de stromende regen slipte de
auto op het slechte wegdek en kwam
nog in een greppel terecht, maar het
liep goed af. Aan de grens stapte me
vrouw Willems uit om de passen te
laten zien. De douane stelde slechts
een vluchtige controle in. De eerste
hindernis was genomen. Ergens op de
autoweg in Italië kwamen de vluchte
lingen uit hun schuilplaats en reisden
een tijdlang gewoon op de achterbank
van de Nederlandse auto. Bij de Zwit
serse grens verstopten de vluchtelin
gen zich weer en dat herhaalde zich
bjj de Duitse en Nederlandse grens.
Alles ging goed. Zaterdagmorgen 20
augustus zaten de vluchtelingen in
het huis van de slager in Groningen.
De Groninger politie werd geïnfor
meerd en de autoriteiten gingen in al
le stilte en met veel begrip aan het
werk. Commentaar van mevrouw
Willems: „We zijn erg opgelucht al
moet ik u zeggen dat ik wel vijftien
pond ben afgevallen."
del, die dientengevolge tot aan zijn 65-
ste jaar in dienst van de NAVO kon
blijven.
Voor wat generaal von Kielmannsegg
betreft, deze werd op 30 december
1906 geboren en bereikt dus daags
voor oudejaarsavond de normale pen
sioengerechtigde leeftijd van een West
duits officier. In NAVO-krin-gen neemt
men veelal aan, dat toen hij 1 juli
tot opvolger werd benoemd van de
Franse generaal Crépin als comman
dant van AFCENT hij was Crépins
eerste „adjunct" daarbij de gedach
te voorzat dat ook hij nog gedurende
enige jaren na de officiële Westduitse
pensioengerechtigde leeftijd in dienst
zou blijven.
De verhuizing van de AFCENT
al dan niet met inbegrip van von
Kielmannsegg, al dan niet naar Bruns-
sum zal zeer waarschijnlijk begin
volgend jaar plaatsvinden. De Westduit
se generaal met het omstreden oorlogs
verleden is dan formeel reeds aan zijn
pensioen toe zoals gemeld wordt
over de kwestie, of hij ook daadwer
kelijk buiten dienst gesteld wordt,
thans onderhandeld tussen Nederland
se en Westduitse autoriteiten. De be
slissing zal eind deze week of aan het
begin van de volgende vallen. De ver
huizing dient vóór 1 april volgend jaar
haar beslag te hebben gekregen. De
Franse minister van Buitenlandse za
ken, Couve de Murville, ontzenuwde
gisteravond speculaties, dat Parijs
wat meer soepelheid ten aanzien van
deze door De Gaulle vastgestelde da-
zou willen betrachten.
(Reuter) De ministers van Bui
tenlandse Zaken van de NAVO-landen
met uitzondering van Frankrijk heb
ben besloten de voorgenomen bijeen-
komst van volgende maand in Brus-
sel over diverse problemen van de or
ganisatie tot december uit te stellen.
Dit is woensdag in NAVO-krmgen te
Parijs vernomen.
Het belangrijkste punt op de agen
da betreft de vraag of ook het politieke
hoofdkwartier van de NAVO Frank
rijk moet verlaten, nu de Franse re
gering de militaire hoofdkwartieren
niet meer op haar grondgebied wil
hebben.
ADVERTENTIE
niet duur we! heerlijk
Stations
Den Helder geh. bewolkt 19 14
Ypenburg half bewolkt 21 1-
Vlissingen geh. bewolkt 21 li
Eelde zw. bewolkt 21 8
De Bilt mist 22 7
Twente mist 22 9
Eindhoven mist 22 9
Beek mist 20 7
Stockholm onbewolkt 13 4
Oslo onbewolkt 18 2
Kopenhagen half bewolkt 19 10
Londen geh. bewolkt 22 10
Amsterdam zw. bewolkt 21 10
Brussel mist 21 10
Luxemburg onbewolkt 21 7
Parijs onbewolkt 23 7
Nice onbewolkt 23 16
Berlijn motregen 20 9
Frankfort mist 20 4
München mist 10 10
Zürich mist 21 11
0
0
0.2
0,2
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0,2
0
0
0.1
WASHINGTON, 22 sept. Bij de
ondertekening van het wetsontwerp
inzake machtiging van financiële rege
ringsinstellingen tot vaststelling van
de rentetarieven van banken en spaar
en leningsinstellingen, heeft president
Johnson laten doorschemeren, dat hij
spoedig nog meer maatregelen zal
treffen om de economie van de Ver
enigde Staten af te koelen en onge
breidelde inflatie te voorkomen.
Hij verklaarde dat de stijgende rente
tarieven een gevaarlijke bedrei
ging vormen voor de gezonde econo
mie en een onnodige last leggen op de
bevolking, doordat zij de gelijkmati
ge kredietstroom verstoren en geld
daar terecht doen komen waar de eco
nomie al oververhit is. De president
zei niet welke maatregelen hij in ge
dachten heeft.
Hoewel handgemeen tussen
Kamerleden in ons land hoogst on
gewoon en ook afkeurenswaardig is
zou men in een enkel geval over
mand kunnen worden door toe
gefelijkheid. Met het duel tussen de
ingenieurs Baas (VVD) en Adams
(Boerenpartij) dreigt ons dat te over
komen.
De heer Adams is volkomen legaal
en op democratische wijze senator
geworden. Op zijn oorlogsverleden
is weliswaar het een en ander aan
te merken heigeen elders in dit
nummer nog eens geïllustreerd
wordt maar de man heeft, na
enige tijd daarvan uitgesloten te zijn
geweest, zijn actief en passief kies
recht herkregen. Wanneer er vol
doende kiezers zijn, die hem in een
stoel willen helpen mag hij in de
Eerste Kamer plaats nemen. Onge-
twijleld. Een andere vraag is ol hij
het daarom nu ook moét doen. Wij
menen van niet. Als de stemmers
op de Boerenpartij destijds geweien
hadden wat hun rode potlood zou
bewerken, hadden zij zich waar
schijnlijk ook nog wel eens bedacht.
De heer Adams is ol hij dat nu
wil of niet hard bezig zijn partij
te besmetten met zijn persoonlijk
verleden. Dat verleden is hem juri
disch vergeven, maar het blijft be
staan. Wie het goed meent met de
democratie doet er beter aan baar
niet te doen delen in de kwade reuk
waarin men zelf ooit is aangetrof
fen. Dat is provocerend. Wie de
democratie goed begrijpt zal ook be
seffen, dat men haar onder bepaalde
omstandigheden de grootste dienst
bewijst door geen gebruik te maken
van de rechten die zij biedt. De
heer Adams heeft dat niet begrepen.
Hij zal bet waarschijnlijk ook nooit
begrijpen. Daarom is er maar één
fatsoenlijke uitweg. De Boerenpartij
zelf moet de^e senator uit de Kamer
halen. Zij zal bet ook doen als baar
eigen figuur baar meer waard is
dan bet gezicht van de heer Adams.
De heer Koekoek heelt zijn mensen
spreekcursussen laten volgen. Dat is
niet zo belachelijk. Belachelijk zou
het zijn als hij hen niet wist
bij te brengen wanneer het tijd is
om te zwijgen en stil te verdwijnen.
Voor de heer Adams is dat moment
gekomen.
ADVERTENTIE
I;
ELEKTRISCHE BOILERS
MEPPEL, 22 sept. In Meppel
en omgeving lijden ongeveer tachtig
personen aan een voedselvergiftiging,
die zij waarschijnlijk vorige week vrij
dag hebben opgelopen tijdens een ex
cursie van leden en personeel van de
Coöperatieve Landbouwbank te Mep
pel. Twintig man zijn vrij ernstig ziek.
De patiënten vertonen symptomen, die
doen denken aan paratyphus.
Het gezelschap was 's morgens ver
trokken naar Wezep, waar een bezoek
werd gebracht aan een pluimveeslach
terij. Na de lunch in Elburg werd een
rondrit gemaakt door de polder Oos
telijk Flevoland. Nadat men nog een
tijdje in Kampen had vertoefd, werd
naar Hoogeveen gereden, waar in een
hotel het diner wachtte. Reeds de vol
gende morgen vertoonden leden van
het gezelschap vergiftigingsverschijnse
len en in de loop van de volgende
dagen nam het aantal ziektemeldingen
onrustbarend toe. De patiënten voel
den zich „doodziek".
De inspectie van de volksgezond
heid en de keuringsdienst van waren
le Assen werden gewaarschuwd. On
middellijk werd met een uitgebreid on
derzoek begonnen, dat nog in volle gan»
is.
Conclusies kunnen nog niet worden
getrokken, hoewel de vermoedens, al
dus de Keuringsdienst, wel in een' be
paalde richting gaan. Er wordt reke
ning gehouden met de mogelijkheid
dat de ziekte is veroorzaakt door liet
nuttigen van puddingsaus, die niet he-
iemaal zuiver was. Dat het met de
maaltijd m het Hoogeveense hotel niet
helemaal pluis was, meent men ook te
mogen aannemen op grond van het
feit, dat gezinsleden van de hotelhou
ders, twee koks en drie diensters se
dert maandag dezelfde ziekteverschnn-
selen vertonen.
