Zweedse
socialisten
sa?
Barsten in Spanj es fagade
SLECHTS JONGE PRIESTERS IN CONTACT MET VOLK
OORLOGSINSPANNINGEN
Frans integralistenblad
hekelt Nederlandse abt
België wil vermindering
van NAVO-verpbchtingen
VERMOORD
Premier Smith
optimistisch
i
*555*
jij???
Spaans episcopaat
zoekt oplossing
vrijheids-vragen
Vorster belooft
meer Bantoestans
Franse druk op
Somaliland
Tegenspel is Achilleshie
van menig bridgepaar
ra
Nieuwe
Concilie
Falangi
Gaullisme
Waarschuwing
AANVAL OP PATER THOLENS OSB
BEROEPSLEGER OVERWOGEN
f
DAG'
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1966
-
oC1
iLTüg aerüg herinneren en
Vnd
*5 eesten
6 h0S
fetr°"fc-S Crg^^ de prijzen iaag
MADRID, september Twee
spalt vindt men ook in de Kerk
van Spanje. De hoge geestelijk
heid is nog zeer machtig en
steunt in het algemeen het
regiem-Franco, maar vertoont
tevens sterke verschillen met de
lagere geestelijkheid en met het
kerkvolk. De meest opzienbaren
de verandering is wel de aanmer
kelijke achteruitgang van het
kerkbezoek, voöral in arbeiders
parochies. Jongere priesters zien
dit als een gevolg van de nauwe
banden tussen de geestelijke
hoogwaardigheidsbekleders en
de rijke, machtige kringen, die
zich samen niets gelegen laten
liggen aan de armeren.
De Spaanse leider, generalissimo Franco, met zijn kleinzoon
Francisco Franco Martinez Bordiu, een zoon van Franco's dochter,
Carmen, en de Markies van Villaverde.
Wijlen kardinaal Vidal y Barra
quer, aartsbisschop van Tarra
gona, die in de Spaanse burger
oorlog vermoord werd.
Het gezicht van deze afgematte marinier in Dong Ha, Zuid-Vietnam,
weerspiegelt duidelijk de oorlogsinspanningen, die de Amerikanen
zich moeten getroosten.
Logisch
Dure kus in Transvaal
ÏSS"»» hê? leger- SM*"- JU»
O
<0
(^an een correspondent)
WKHÖLM, 24 Sept. „DE
?°cialistPiS ?lat hoe het komt, dat de
6bben il er dit keer zo slecht
^rzaak gebracbL maar wat er de
zo t» ail is' dat bet zo'n lange
d® Woorrt gedaan hebben". Aldus
ee<ko T van een negentienjarige
rea menstplichtige soldaat, die
j? recent6 gaf op de resultaten van
j Voor I gerneenteraadsverkiezingen
?&rlaae. socialisten een grote ne-
Pper h,. ben opgeleverd. Een oude
^eeds'o a! 45 jaar hd van de
lane ®?c'ahstische partij is en ook
n^adsijj functie van gemeente-
ui de Zweedse havenstad
Sm
?dsvali
:&r
hekleedt, is nog steeds niet
iV?a het f11- keb boe en het waarom
Uitleen i?' dat Zdn PartÜ bÜ die ver_
aanhan b acbt procent van haar
Jhetiserf veid°°r- .Misschien willen de
j heh^a'leen niaar eens iets anders.
een hoop klachten, dus
t itia11 Ze teSen de regering, al is
ar ïT»nirlttw4-«^l
3clr(
r incidenteel.
tsr6nl een Zweedse journalist met
erhie P°htieke ervaring is het
de terue n^et eens. Zijns inziens vormt
^r<W|gVa' van de socialisten een on-
ei? Van een algemene tendens, die
hhjke kern van de politiek
Pfirkf11 Z'cJl n^eb aHeen tot Zweden
«U de ^'at gebeurt er, vraagt hij,
^art .?°clalistisehe bewegingen, ont-
stand6ri Protest tegen de sociale toe-
^hhoed 6r in geslaagd ZÜ" honger,
6ft,stic en soeiaal onrecht in hun
Iw k vorm uit te roeien? Wat
"la VidUn volgende stap zijn? Zullen
®Zers ooit onzelfzuchtig genoeg
te beseffen, dat hun poli-
Past 0s°fie nu moet worden toege-
h'tbrcrS het zich elders in de wereld
Sd a.nde kwaad, dat zij in eigen
ten?
Pat'i^h'en was het niet eerlijk een
HteiUke vraag te stellen tegen de
8en rgrond van plaatselijke verkiezin-
h,ear.:blaar men hoort steeds meer
'lis ,eetl en redeneringen en de klap
te j socialisten bij de verkiezingen
de jj asseren gekregen hebben, heeft
t)e 'Hek in het land verlevendigd.
pohfieke temperatuur loopt in
scbynen nooit hoog op. De Zweden
e" Politiek dikwijls te vertalen
het ^"regering" en „een saaie boel",
'iiljj gebruik van het systeem der par-
.ontneemt de verkiezingen elk
Ni an^Ük element. Sommigen zijn
V hiening, dat het in Zweden gang-
rtêehSysteem van de evenredige ver-
(f^Woordigl.ng fragmentatie bevor-
uitvoerende comité van de
tk. el-democratische partij zal op 1
i nfl a Kwaaa, uai /-u f"
«en, ae kop hebben kunnen indruk-
-m ,er bijeenkomen. Vreemd genoeg
definitieve resultaat van de
''zingen pas op de vooravond van
kg bÜeenkomst bekend zijn, daar er
aantal stemmen geteld moet
dat per post binnenkomt,
^htai is er een ongewoon hoog
Jj4ar stemmen per post (300.000) en
flsjjj Verwacht, zal de grote meerder-
Van deze stemmen ten goede ko-
aan de ,,bourgeois"-partyen. Er
Voqj, at zelfs een kans, dat Stockholm
y01 de socialisten verloren zal gaan.
,eh ribs d® cijfers tot dit ogenblik heb-
en recbtse partijen daar 49 ze-
ïheji de linkse 51, maar de stem-
de n post zouden de balans juist
°!krsiaaiyüere richting kunnen doen
'h zo be?0maalit men zich in Zwe'
"e Plaatsnuld over de resultaten van
?mdat er h verkiezingen? Vooral
rjke verk'.sen algemene en plaatse-
k®sfaat jyziugen zo'n nauw verband
Srdt k Zweedse Eerste Kamer
^eentgk^dudien indirect door de ge-
fhter R ieden gekozen. Het zal
vera .enige tijd duren voordat
^kiezi riugen die uit de recente
vangen blijken, op de samenstel-
n de Eerste Kamer hun in-
A g. ebben. Zweden kent namelijk
'k plu^Piiceerd systeem, volgens
elk
jaar een achtste van de le-
^atVan de Eerste Kamer aftreedt,
hiet in een slag &rote wfl-
t n kunnen worden aangebracht.
ziJ de grote opkomst bij de
A g^djke verkiezingen, vormen deze
üt krnf graadmeter van de politieke
S in het land. Vorige week
'8-7 procent van de kiesge-
vf)6 °den tegen 77,8 procent in 1962.
jkf eest verontrustende factor is
b? Sr sociaal-democraten ongetwij-
f weest dat er dit keer een uit-
51, stteJu grcot aantal kiezers naar
tWn a gekomen is. Dit komt niet
it hiifi<ï>r bet b°ge geboortecijfer in
tj5ar (wu n van de veertiger jaren,
If dit»C omdat er onder het elekto-
(,b. Imo aai vele twintigjarigen wa-
ioh ren reen die in i®45 daarvoor
ls' rnocht stemmen. Deze
n'i i° zeSgen vele ouderen, be-
-l^an wat er allemaal voor hen
fS slechts een
'bh steeds minder mensen die
^«Skliii. iedere verkiezing zijn
K J StceHs minrlnn mpricpn Hip
*tCa.de
k ^rici „'V het land niet meer In
bepnff.hecht met de strijd van
ttalde nnrtii 7!ii
'bs rVev, die categorie helemaal uit-
Vtjfgrpte fi n' B°vendien wordt het
h.'l -dpr, ®i van de sociale verwor-
^bdeel Partvj. Zij vormen een
*o r^pVan bet leven van elke dag
gaivoon Zweden vinden die net
de kr-alS-ket feit, dat er water
Van 4"
Van l theorieën over de oor-
dn "et feit, dat vele jonge kie-
Vrj^ert) .Clabsten de rug hebben toe-
^1 j'n la dat de grote woningnood,
On de j de steden het zwaarst drukt
W advaa hggehuwden. Ze vinden het
""lehtp dat z<)' vijf jaar moe-
ijd (zo]ang is de gemiddelde
aan komt, welke partij er
regering is.
li&d^d in Vèsteras bijvoorbeeld)
^(Sh'hg k,Lee:n flat of een gemeente-
Zij n dhen betrekken. Dus stem-
niet
Servat;h' "Ze stemmen zelfs op de
''^-Isof X,en" merkte iemand bitter
taf^tief 6 enig idee hebben wat
^etT" die .e genlijk inhoudt."
heipe Jongeren kunnen het ook
dat zij in 1945 geboren
op degenen die aan het
«"^„dan
1 >hiük j h°g in een land, dat waar-
j. hoogste levensstandaard
eft. De kapper ziet het
^arig>a'
S<w hS - ivapyei ziei nel
?8t V ?er in 1 de jeugd betreft niet
u lJ> „hpu.e sociaal-democraten",
Sen hdidat ®n meer jonge en actie-
vl'eh hehhn an dd't tevoren en
de st Ze nog altijd 42 pro-
ZVeecl ®temnien".
ti'nSsrp"aar aan?r6mier Tage Erlander
fc $hitatearÜve:dJ"g van de verkie-
«h teSteïhmenvewfard: "Ik geloof'
'itt ;e "verlies van de socia
ls
van de socia
geweest aan de
V Seen' die "hoont i me" iemand
PfofethT' dat deze woor-
tISche betekenis heb-
vojggj, _oers die de re
HOGERE GEESTELIJKHEID
BLIJFT FRANCO STEUNEN
mi
(Van een medewerker)
Spanje is een van de weinige rooms-
katholieke landen, waar de staat nog
steeds het recht bezit de Heilige Stoel
kandidaten voor te leggen voor de
vervulling van vacante bisschopsze
tels. Het Tweede Vaticaanse Concilie
heeft die landen verzocht van hun rech
ten afstand te doen. Spanje maakt ech
ter geen aanstalten hieraan te voldoen.
Integendeel: de benoeming van weer
een Castilliaanse prelaat in Barcelona
met het recht van opvolging van de
tegenwoordige aartsbisschop (een ge
wezen aalmoezenier van Franco's leger
in de rang van luitenant-generaal tij
dens de Burgeroorlog) tegen de uitdruk
kelijke wens van de Catalaanse pries
ters en leken in, heeft gerede twijfel
doen rijzen aan de geldigheid in Spanje
van de Vaticaanse beslissingen. Was
het nu nodig dit conflict op te roepen.
Menigeen krijgt de indruk, dat het Va-
ticaan met een beetje takt en voor
zichtigheid de regering in Madrid van
de gewraakte benoeming had kunnen
doen afzien.
Terwijl de bisschoppen zich nog
steeds welbewust zijn van hun ver
plichtingen aan het regiem, dat hun
op hun zetels hielp, zijn de gewone
priesters, vooral die in Catalonië en
het Baskenland, ertoe geneigd meer
aandacht te besteden aan hun verplich
tingen ten opzichte van de gewone
mensen. Voor het merendeel zijn ze
afkomstig uit de kringen van boeren
en kleine middenstanders en ze kunnen
de problemen van de arbeiders be
grijpen als hun eigen problemen. In
het algemeen is deze generatie ook
beter opgeleid en gecultiveerder dan
de ouderen en, ten minste in Catalo
nië, in hoge mate beïnvloed door de
werken van Franse progressieve ka
tholieken en christen-democraten.
DE BESLUITEN van het Vaticaanse
Concilie gaven hun nieuwe inpiratie bij
de uitoefening van hun taak als gees
telijke leiders en helpers van de gewo
ne mensen in hun zorgen en beslomme
ringen, ook die op sociaal en economi
sch terrein. Dikwijls vonden ze alle
aanleiding kritiek te leveren op de
zelfgenoegzaamheid van de hiërarchie.
De meeste bisschoppen blijven een be
standdeel van de officiële superstruc
tuur van Spanje, maar de jongere
geestelijkheid, samen met studenten en
gewone mensen dragen er het hunne
toe bij, dat thans de natuurlijke struc
tuur van het Spaanse volk zich weer
kan gaan vertonen.
Dit is met name het geval in Cata
lonië en in het Baskenland dank zij de
culturele en sociale problemen, die ver
band houden met hün historische ont
wikkeling. Toen de Burgeroorlog uit
brak gaven de Spaanse bisschoppen een
herderlijk schrijven uit, waarin alle
gelovigen verzocht werd de opstand van
het leger te steunen, maar de Baski-
sche bisschop dr. Mugica, van het dio
cees Vitoria, en de Catalaanse kardi
naal Vidal y Barraquer, aartsbis
schop van Taragona, weigerden zich
bij die oproep aan te sluiten. De jonge
Baskische en Catalaanse priesters kun
nen derhalve thans terugzien op en hun
inspiratie putten uit het voorbeeld van
deze beide geestelijke leiders. Trou-
MADRID, 24 sept. (KNP) De per
manente bisschoppen-commissie, die
de voltallige vergadering van het
Spaanse episcopaat van februari 1967
voorbereidt, heeft een beroep op de
leken gedaan om mee te zoeken naar
een oplossing van de problemen, die
het leicenapostolaat raken. In funi van
dit jaar kon het Spaanse episcopaat
geen eenstemmigheid bereiken over de
positie welke hét lekenapostolaat in de
vorm van een Katholieke Actie moest
innemen. Wel werd besloten de privile
ges aan publicaties der K.A. in te
trekken en deze aan de normale be
voegdheid van de Staat te onderwer
pen. Ook de Katholieke Actie is van
toen af aan de censuur van het re
giem onderworpen.
De algemene bisschoppenvergade
ring wil zich volledig concentreren op
de positie van het lekenapostolaat in
het na-conciliaire Spanje, met name
op de autonomie der leken in het na
streven van sociale en politieke hervor
mingen. In kringen der Katholieke Ac
tie hoopt men, dat voor het eerst de
leken ook aan de bisschoppenvergade
ring deel kunnen nemen.
Tegelijkertijd is een andere katho
lieke organisatie, de Nationale Propa
gandisten-organisatie, een oude en in
vloedrijke groepering van katholieken,
begonnen opnieuw de propaganda voor
de democratische vrijheid ter hand te
nemen.
,,De excessieve overheersing door de
staat van het maatschappelijk leven
vormt eer ernstige bedreiging voor de
persoonlijke verantwoordelijkheid" en
,,De leer van het Concilie moet in het
Spaanse maatschappelijk leven door
dringen" zijn twee uitspraken, waarmee
deze katholieke organisatie zich lijn
recht opstelt tegen het regiem in Ma
drid.
pK
wens, de politiek van het regiem-
Franco, die alles doet om de Catalaan
se en Baskische taal en cultuur aan te
tasten en te vernietigen, is onmisken
baar in strijd met pauselijke encyclie
ken en de aanbevelingen van het Va
ticaanse Concilie ten aanzien van de
eerbied voor ethnische en culturele
minderheden en het gebruik van de
volkstaal in de Kerk.
De nieuwe richtlijnen uit Rome heb
ben derhalve de oppositie tegen Madrid
versterkt, vooral in Barcelona, waar
geestelijken en leken zich ernstig zor
gen maakten over de verbanning van
de abt van Montserrat en de benoeming
van een nieuwe bisschop uit het vreem
de Castilië.
De kloof heeft zich verbreed en
strekt zich thans ook uit tussen de
hiërarchie en de Katholieke Aktie in
dier voege, dat de Spaanse bisschop
pen-conferentie onlangs aan de Katho
lieke Actie verboden heeft een groter
aandeel te nemen in openbare activi
teiten dan aan de hiërarchie zelf is
toegestaan. Dit werkt in hoge mate be
lemmerend voor de vorming van een
hechte groep christen-domocraten, zo
als het Vaticaan die gaarne in Spanje
zou zien als nuttige bondgenoten, in
navolging van de situatie in Italië.
ZELFS DE FALANGE zelf is niet
ontkomen aan de geest van verande
ringen. De oude, van de stichters
overgeërfde demagogische trekken
destijds als wapen dienend tegen de
Tweede Republiek en indrukwekkend
genoeg voor onontwikkelde arbeiders
massa's waren al aanmerkelijk af
gezwakt door de conservatieve krach
ten in het regiem. De Falange van he
den heeft trouwens een groot deel van
haar macht moeten afstaan aan roya
listen, Carlisten en Len'
Maar een machtig middel bWerMg
over voor de Falange:, de Zagg^scbaP
over alle „syndicaten °grkgeVg°"d®"'
waarvan echter z°wej „jtmnu
werknemers verplicht deel uitmaken.
Behalve deze macht kan de Falange
nn? over een jaarlijks inkomen van
460 milfoen gulden aan syndicale con.
trih.ïtiei beschikken, over vier univer
s e en, een groot aantal gebouwen
ziekenhuizen en sportparken. De syndfl
caten zullen een macht blijven, waar.
mee rekening gehouden moet worden,
wat er ook in de toekomst mag gebeu
ren.
Toch zijn de leiders van de Falange
niet volkomen op hun gemak, blijkens
hun verzoek aan Franco tot „institu-
tionalisatie" van hun beweging, waar
mee ze bedoelen, dat deze tot een van
de permanente instituten van het
staatsbestel wordt verklaard. Ander
zijds is er ook een aantal gedesillusio
neerde Falangisten, van wie Dionisio
Ridruejo het meest op de voorgrond
treedt, die de beweging verlaten heb
ben, terwijl de linkervleugel van de
Falange aan Franco een radicaal pro
gramma heeft voorgelegd.
DEZE OPPOSITIE in de gelederen
van de Falange kwam het sterkst tot
uiting in een revolutionair manifest
van het -.Jeugdfront", een afdeling van
de beweging die 1.500 000 leden zegt te
tellen, die de voornaamste punten
van de radicale Falangisten overnam:
vrijheid van meningsuiting en van ver
eniging, scheiding van Kerk en staat,
nationalisatie van de banken, hervor
ming van het grondbezit, administra
tieve decentralisatie met in achtneming
van alle respect voor eigen taal en
cultuur van de verschillende delen van
het land, een referendum over de
staatsvorm (monarchie of republiek),
democratische parlementsverkiezingen
en aansluiting van Spanje bjj de Der
de Wereld, de niet-verbonden landen,
met dientengevolge diplomatieke be
trekkingen met Oosteuropese landen.
Dit laatste kan geïnspireerd zijn door
de politiek van De Gaulle of een reac
tie zijn van Franco's banden met de
Amerikanen. Het officiële antwoord op
dit gewaagde programma bestond uit
maatregelen tegen de José Antonio-
kring (zo genoemd naar de oprichter
van de Falange, José Antonio Primo de
Ribeira) en het ontslag van de voor-
ZiAir'met al blijkt, dat ook de syndi
caten, samen met de jonge Falangis
ten, pogingen in het werk stellen zien
los te maken van de officiële super
structuur en nader te komen tot de
gewone man.
INDRUKWEKKENDER NOG als
uiting van het conflict tussen de gene
raties en tussen structuur en super
structuur waren de studentenbetogin
gen. Het staatstoezicht, via de Falan
ge, op de studentenverenigingen is door
de ontwikkelingen van de laatste jaren
tot vrijwel nul gereduceerd. De studen
ten kunnen zich openlijk keren tegen
Franco-gezinde hoogleraren, de politie
en de autoriteiten. Merkwaardig is het,
dat het studentenverzet het hevigst
is in Barcelona, Madrid en Bilbao
juist die plaatsen, waar dertig jaar go
leden de revolutie haar oorsprong vond.
De recente onlusten in Barcelona en
Bilbao mag men dan ook niet zien als
louter uitingen van regionaal nationa
lisme, veeleer als een waarschuwing.
Copyright The Times
(Van onze correspondent)
ROME, 24 sept. In het beruch
te maandblad „Le Monde est la vie"
van de Franse integralisten is deze
maand een uitvoerig artikel versche
nen onder de titel „Les interpreta
tions du Conciie". Auteur is een Fran
se priester, Raymond Dulac. Geheel
in de stjjl en met de middelen, die
de Franse bisschoppen reeds herhaal
delijk op de meest krachtige wijze
hebben veroordeeld, wordt in het ar
tikel een woedende aanval gedaan op
„duistere" krachten die binnen de
Kerk werkzaam zijn. Volgens het
bald zou hierbij het „obscure" Ne
derlandse Documentatiecentrum voor
het Concilie in Rome een voorname
rol spelen.
Hier wordt een „agitatie- en pro
paganda techniek" ontwikkeld die de
auteur in de meest wilde en geheel
ongegronde insinuaties toelicht: Het
Documentatiecentrum zou er naar
streven de commissies van het Con
cilie te vervangen of lam te leggen
door eigen parallelle commissies of
secretariaten. Het zou methoden te-
passen die in Frankrijk vóór de Fran
se revolutie werden gebruikt om de
staat te ondermijnen. Geheel in de
geest en op de manier van vrijmet-
selaars
En dan krijgt Dom Tholens, abt
van de Benedictijnen van Slangenburg
bij Doetinchem, een beurt. Hij is
volgens het blad zonder enig mandaat
van wie dan ok met vijf atebn een
actie begonnen die de orde, tegen de
wil van de Kerk en het Concilie,
tracht te vernieuwen en te veranderen.
Hierbij zou Dom Tholens gesteund wor
den door een lid van een vrouwelijke
orde en tezamen met deze „Neder
landse Héloïse" enquêtes houden
statistieken verzamelen etc., die vol
gens de auteur een soort ondergrondse
beweging ontketenen.
Dom Tholens, die momenteel in Ro
me vertoeft, heeft tegenover ons het
volgende verklaard: „Wat het Neder
landse Documentatiecentrum in Ro
me in de laatste jaren met goedkeu
ring van de Nederlandse bisschoppen
heeft gedaan, weten de theologen en
bisschoppen van de gehele wereld. Dat
het een belangrijk aandeel had bij de
oprichting van het internationaal the
ologisch tijdschrift „Concilium" en
dat het nu zijn uitstekend werk gaat
voortzetten spreekt voor zichzelf Wat
de aanval op mij hetreft. ik hcb te
zamen met de overige vier abten een
uitdrukkelijk mandaat van mijn or
de. Ik ben daarom pok voorzitter van
de juridische commissie van het a
(Van een correspondent)
BRUSSEL, 24 sept. België over
weegt zijn partners in de NAVO mee
te delen, dat het niet langer in staat
is met de huidige beschikbare fondsen
zijn rol van .lit ogenblik in de NAVO
te blqven spelen.
Daar een vermeerdering van de de-
tensie-uitgaven om politieke redenen
onmogelijk is, zal het een verminde
ring van zjjn NAVO-verplichtingen
voorstellen waarschijnlijk door de 'twee
thans In Duitsland gelegerde Belgische
divisies tot één terug te brengen. Bel-
gIe net enige van de kleine landen
van de NAVO, dat permanent troepen
op Westduits grondgebied stationeert.
De Belgische minister van defensie,
■foswick, zal naar verwacht de plan
nen van zijn land op de bijeenkomst
van de NAVO-raad in december ter
sprake brengen. Gisteren heeft hij van
een commissie van parlementariërs en
stafofficieren een voorlopig defen
sierapport inzake deze kwestie ontvan
gen.
Na geconstateerd te hebben dat „de
middelen, die de strijdkrachten nodig
hebben om hun taak te vervullen de
maximaal mogelijke defensieuitgaven
van het land in de komende jaren over
treffen", doen de leden van de com
missie op de minister een beroep om
„onmiddellijk contact op te nemen
met onze bondgenoten teneinde een her
ziening van de Belgische militaire ver
plichtingen te bewerkstelligen."
Belgie geeft ongeveer twee miljard
gulden aan defensie uit oftewel acht
procent van de nationale begroting. Het
heeft een leger van 100.000 man, waar
van er 30.000 m Duitsland gelegerd zijn.
Een woordvoerder van het ministerie
van defensie verklaarde in dit ver
band: „Het terugbrengen van dit aan
tal betekent niet, dat ons gezamenlijke
front verzwakt wordt. Door een gro
tere concentratie, zou de efficiency ook
kunnen toenemen. Het is geen kwestie
vari veel uitgeven, maar van het doen
vin verstandige uitgaven."
tencongres, dat momenteel in Roime
wordt gehouden, en als zodanig lid
van het moderamen.
Alle overige aantijgingen en insinu
aties zijn zo uit de lucht gegrepen
dat het niet nodig is hierop in te
gaan. Wat mijn medebroeders en ik
doen is niets anders dan streven naar
een vernieuwing en een aanpassing van
de ord? geheel in de zin van het Con
cilie en in de gemeenschap met de
hele Kerk".
KAAPSTAD, 24 sept. (Reuter, UPI).
Premier Vorster heeft donderdag
in het Zuidafrikaanse parlement ge
zegd dat zijn regering meer Bantoe-
stans (zelfbesturende gebieden voor
Bantoe's) zal vormen.
Op het ogenlbik is er één Bantoe
stan Transkei welke drie jaar
geleden door de regering van Ver
woerd werd gesticht op grond van de
politiek van gescheiden ontwikkeling
der rassen.
De Zuidafrikaanse blanken hebben,
aldus Vorster, de Afrikanen geholpen
hun „traditionele geboortelanden" te
behouden en zij zijn van plan die ge
bieden uiteindelijk volledige onafhan
kelijkheid te geven. Maar, voegde de
premier er aan toe, zijn regering zou
nooit politieke rechten verlenen aan
Afrikanen die in blanke gebieden van
Zuid-Afrika wonen.
Vorster heeft donderdag in Kaap
stad bezoek gehad van 25 mannen die
tijdens de Tweede Wereldoorlog met
hem geïnterneerd zijn geweest wegens
hun pro-Duitse gezindheid. De „Alte
Kameraden" droegen zilveren schild
jes met een afbeelding van prikkel
draad en opschrift in het Afrikaans
dat men lid was van de bond van
ex-geïnterneerden en politieke gevan
genen.
BOKSBURG, 24 sept. (Reuter)
Een 25-jarige gehuwde blanke is vrij
dag in Boksburg in Transvaal tot een
maand voorwaardelijke gevangenis
straf veroordeeld omdat hij in een
auto in een donkere straat een
Afrikaans meisje had gekust.
DJIBOUTI, 24 sept. (UPI) Na
tionalistische leiders in Frans Soma
liland hebben met verbittering kennis
genomen van Frankrijks besluit alle
hulp aan hun economisch achterlijk
land in Afrika stop te zetten, wan
neer het zich in een volksstemming
zal uitspreken voor de onafhankelijk
heid.
Maar de oppositieleiders hebben
verklaard dat zjj niettemin het volk
zullen oproepen voor onafhankelijk
heid te stemmen al zal het gevolg
een scherpe daling in de reeds lage
levensstandaard zijn. Zij gaven toe de
voorkeur te geven aan een geleide
lijke ontwikkeling naar onafhankelijk
heid.
De Franse regering kondigde
woensdag aan dat zij binnen tien
maanden een volksstemming in het
gebied zal houden, waarop de minis
ter van Overzeese Gebiedsdelen, Pier
re Billotte, er de waarschuwing aan
toevoegde dat een uitspraak voor on
afhankelijkheid stopzetting van de
Franse hulp zou betekenen.
BOELAWAYO, 24 sept. (Reuter)
Premier Smith heeft verklaard, dat
het eind van het geschil met Engeland
in zicht is. „Wij weten dat wij ons land
gered hebben", zei hij op het congres
van de regeringspartij, het Rhode-
sische front. Hij verzocht de aanwezi
gen hem te steunen en nooit iemand
toe te staan af te wijken yan de uit
gezette koers.
Besprekingen met Engeland had de
regering steeds gewenst, maar „de an
dere partij" in het geschil had later
haar standpunt moeten wijzigen. De
afgelopen week had zich een nieuwe
verandering voorgedaan.
Smith zei, dat hij liever niets over
zijn besprekingen met de Britse mi
nisters wilde zeggen omdat hij vreest,
dat zijn woorden verkeerd zullen wor
den uitgelegd. Er zat inderi'jd niets an
ders op dan zich onafhankelijk te ver
klaren „omdat er geen andere manier
was om het soort beschaving te ver
krijgen, waarin alle Rhodesiërs gelo
ven".
België ziet zich geplaatst voor de
taak driehonderd verouderde Pattonj
&danVeerennjllris uitgesteid^af-
vervangen door een beroepsleger, waar
van de militairen contracten zullen
krijgen, die variëren van zes tot vqi-
tien jaar. De dienstplicht in Belgie is
slechts twaalf maanden, een periode,
die tekort beschouwd wordt om mili
tairen te trainen in de bediening van
moderne wapens.
Politiek gezien is het klimaat thans
gunstig voor hervormingen, daar zo
wel woordvoerders van links als van
rechts steeds hebben gepleit voor een
geregeld leger. In juni heeft de mi
nister van buitenlandse zaken Harmei
de NAVO-partners er op attent ge
maakt, dat er een wijziging noodzake
lijk zou zjjn, toen hü formeel de uit
nodiging aan België om d SeHAPE te
huisvesten, aanvaardde. Hij verklaar
de dat men bij de berekening van de
Belgische bijdrage aan de verdragsor
ganisatie, rekening zou moeten houden
met de extra-kosten, die met de ves
tiging van het hoofdkwartier op Bel
gisch grondgebied gemoeid zouden
zijn.
Ook in de wereldkampioenschappen
heeft men kunnen zien dat het tegen
spel de Achilleshiel van menig sterk
bridgepaar is. Wanneer in eenzelfde
spel aan één tafel door NZ een ge
doubleerd contract van één Sansatout
wordt gemaakt, terwijl aan een andere
tafel de OW-spelers tot drie SA komen
en dat ook maken, moet er wel wat bij
zonders aan de hand zijn geweest. Zie
hier dit merkwaardige partijtje:
A B 5 2
OB832
O A 10 6
V 9
V 7 6 N
H 10 4
6 WO
A H 7
5 2 Z
V 9 8
A 8 7 4 3 2
H B 6
#983
9 V 10 9 4
O H B 7 3
10 5
Zuid gever, NZ kwetsbaar. Toen het
spel voorkwam met het zeer sterke
jonge Engelse paar Cansino-Collings
als NZ en de Franse internationals Bou-
lenger-Svarc als OW, opende noord in
de derde hand met de zwakke één
Sansatout. Oost doubleerde, zuid paste
en Svarc (west) besloot het doublet
in te laten. Met open kaarten kan dat
contract twee down, maar in de praktijk
won noord zijn contract! Oost kwam
met hartenaas uit en stond hierna
voor het probleem wat hij in slag 2
moest naspelen. Hij koos de ruiten
vrouw, welke slag door noord met rui
tenaas gewonnen werd, waarna noord
met harten vervolgde. Oost maakte
hartenheer en west moest een kaart
opruimen: hij koos de klaver vier Had
oost nu klaverheer en dan de boer
gespeeld, dan was het spel alsnog
één down gegaan, maar oost had moeite
de klaver vier als een aanmoedigend
signaal te onderkennen. Na lang denken
legde oost schoppen vier op tafel en
hierna had Cansino geen moeite meer
de zeven slagen op te rapen.
Kan men west verwijten dat hij een
fout maakte dus dat hij beter schop
pen zes had kunnen opruimen? Ook
die kaart zou moeilijkheden hebben
kunnen geven, want oost zou die zes
als aanmoediging voor schoppen heb
ben kunnen opvatten. In dit geval zou
het spelen met „omgekeerde signalen"
goed zijn geweest west had schop
pen zeven kunnen bijspelen, om aan
te geven dat hij die kleur niet wilde.
Maar was west er wel zó zeker van
dat klaver de goede aanval was? Het
was zeer goed mogelijk dat oost bijv.
schoppen HBxx had, in welk geval
oost die kleur wel zou moeten aan
spelen.
De oplossing lijkt, dat west op de
tweede hartenslag zijn laagste ruiten
maar moet bijspelen en daarmee de
beslissing aan oost laat gelijktijdig
enige voorkeur (de laagste ruiten) voor
de laagste kleur suggererend. In elk
geval kan men zien, hoe moeilijk het
tegenspel tegen de zwakke Sans vaak is.
Toen de Zwitsers Bernasconi-Besse
OW speelden tegen de Spanjaarden Foz
-Togores als NZ, paste noord in de der
de hand en oost opende in vierde hand
met één Sansatout zuid paste en
Besse (west) waagde drie SA, kenne
lijk hopende op veel klaverslagen. Zuid
speelde harten vier voor en oost maakte
hartenaas. Oost zag voorlopig slechts
acht slagen en hij speelde schoppen
vrouw na. Noord meende, dat oost
erop uit was de schoppen
vrouw op tafel (west) tot entree t*
promoveren en hij liet de slag lopen.
Daarop incasseerde oost zjjn tweede
hartenslag, klaverheer, nam klaverboer
over met het aas en maakte ook teveel
in Sansatout: negen slagen en 600 kost
bare punten.
MIMIR
•M H
•#1
I
J
