Republiek na aftreden koningin Juliana'
EHBO straks
Pef helikopter
|fcno
80-110
km/h
10 over rood
helpt u nu
nog sneller
van
uw pijn af!
Voorrang voor
klemmende
problemen
Al die ondermaatse
mannetjes
Amsterdam
TRILOGIE KORT VOOR PARTIJCONGRES VOLTOOID
Geheimzinnige
noodoproep
Wanfc'ASPRO'is nu-microfined!
Belastingdienst
naar Heerlen
Honden besmet
MINISTER SUURHOFF REKENT VOOR
*22®*
A"orama
Ruppert acht
samenwerking
NKV-CNV gewenst
Toenemend aantal
slachtoffers
van kolendamp
microfined1
Hoofdpijn,
verkoudheid, griep.
&iU&htweet fit/
Pastoraal Concilie
DINSDAG 4 OKTOBER 1966
99
^mkirf 4 okt- De
ten p-ai van 4e 44 verontrus-
deeii™ n°g na als 74 meren-
v. (j AJ "ge leden van de Partij
op (je t een knalrood boekje
sHnger a Yan het partijbestuur
Links» "ür noemen zich „Nieuw
liittjap.' un boekje is als een
"10 nt 'g n^oeld en het heet
triiog; er rood". Daarmee is een
v°k0o;r,Van vernieuwingswerkjes
gels T-r Ö-ie l3eS°n niet Jan Na-
Zettè' a' P-v.d.A.", zich voort-
histg let he brief der 44 veront-
Ünkse k-U e™higt met dit zeer
^fhWaèhteresroepS"E™°"ers' P°litie;
POEIEND
W
°g ée uit een f°ernooi-
egen?
'cl?kÖei? h?f hoofdeen
hfhk 0Ph paadje er in. Pijn?
dpT 'S gefm fknop.Weg pijn!
rB^aar °WAAS GRAP
JE artikpi ser'eus opzienba-
Vin^^ischp Ver?en Amerikaan-
ing| Wetenschappelijke
-SI er
Aoe/end is
Grote haast
„Nederlandse ontvoerd"
Dezelfde zuivere 'ASPRO-tabletjes, maar nu
•microfined'. Door een nieuwe bewerkingsme
thode 30 x fijner samengesteld.
Zie hoeveel sneller fèn microscopisch
fijn) microfined'ASPROin water uit
eenvalt
daardoor snellere opname in uw
lichaam
daarom nog sneller herstel
"ASPRO' - nü «microfined'-
verdrijft uw pijn nóg sneller*
2 'AS PI
n lekkere sigaar?
SUPER SEN0RITAS
19 ct
•.iet Lieve
KROON
Nieuw Links daagt PvdA uit
(Van
een verslaggever)
^VerseS ®r?eP Nieuw Links treft men
L" e?ï oni? t erte^eno,ars van de brief
be/s, ?£Jan Nagel aan. Han Lam-
V,q_ van de directeur van de
1 redacteur van De Groene,
UO u okt- Prof' dr- A'
®e«sklin00sleraar in de sociale
.e<"sitejt r1*® aan de gemeentelijke uni-
irch Amsterdam, heeft een plet
beJ«konw?d6n vo°r het invoeren van
®rs ,j-s ttlet aan boord beroeps-EH-
i eeen'6p'e kruisend boven onze snel-
Slle® bij?. ''alp zouden kunnen ver-
verkeersongevallen.
SWQ„UeTid0 sprak op de algemene
filati0ria, sadering V£in de koninklijke
r*rste i. bond voor reddingwezen en
in ^fuis" j. 4 ongelukken „Het Oran-
)h
W OosteA?1? hotel »De Bilderberg"
- nog een belangrijke taak is
de~?5,?e.ek bijeen was. Hij kwam
kV; ae ok öijeen
L"Bo.pn C usie, dat er voor de leek-
vnfgel,
Wn^sOteerl K' uciousmivc laan. ja
i%e s/-- 1 ongevallen m en om de
ouwd^ i straatongevallen binnen de
'°e\vei i« m en in de werkplaats,
v neesif," Jrote bedrijven meestal een
/tkeer-gn lge groep aanwezig is. Bij
Sfkfet ?ngevallen op grote wegen
J'ng in de eerste hulpverle-
n, dia v eerste plaats toe aan men-
k er\Veo-;n oepsmatig of uit routine-
n, Z(SVgen hiermee te maken heb-
j-=!• sno"-"^"' ambulancepersoneel
e rs, Lr. opleiding. Beroepschauf-
b s kin? noemde hij, zouden met suc-
v?k v6r?nen worden ingeschakeld bij
biPveni 1erstechnische gedeelte van de
t bid i.ning en 'mits daarvoor ge-
dien?11 de leek-EHBO-er belangrij
ken bewijzen bij de melding.
ADVERTENTIE
Deze week:
*vaa
JhooM 9t de sleutel tot de
e"hed°yP?president
tienu®rdamse jongen van zes-
ls jongste grootmeester
bnth0l:?. u't de geschiedenis:
I60n feilloos de ongeveer
en stootje en hij is provo,
i.
üie O?d ihet de gouden tanden,
den n= week vijf hon-
Jislolm ^ranselen met een
pQrrien ndt dat iedereen moet
hgrjjj^ jhhidat het hoogst be-
k
kord ®f®kent dat blauwe
^?ndüidG de mysterieuse
Snelw
moestuin?Ch°P be3raven
N°?ELD Van DE DRU IN DE
f-iöf er)
va?rfe kind err de moeders der
v0?r een 2 ,n Afrika (1e
6en Nippertje.ee" bi8rtje
Aopd^e klefn2°9 véél meer in
k ^/ao tfg'he greep uit de in-
Cent e(?' verkrti^'' Panorama
giep ^rsf^I'Jgbaar
k'e Sc/f", a60Si mensen ne-
Qe/f,„ 5"(a,ner v?1en'- ®an kost
uur
voor 55
r^iènuamer van Dan kost
infoto'l'ectuure„PtuPannin9'
£en Ar® (haar ar talloze kleu-
^!?ari6Jefkaart *?ent.per week.
^fakt
I, ?et iivfi0 ea/iorama-
9bonnee. m en adres
speelt er een voorname rol in. Het
is een uiterst intellectueel groepje
waarin jonge wetenschapsmensen en
journalisten een voorname rol spelen.
Nieuw Links stelt in zijn uitdaging,
dat de Partij van de Arbeid:
O in principiële uitgangspunten ondui
delijk is;
O vaak conservatieve kenmerken ver
toont;
O de democratie onvoldoende recht
doet.
Tot de kenmerkende uitdagingen aan
de moederpartij behoren:
O twee procent van het nationaal in
komen aan ontwikkelingshulp in
1970;
O openbare verantwoordingsplicht van
iedere volksvertegenwoordiger, het
geen een herziening van het kies
stelsel eist;
O openbare hearings van het parle
ment;
O een verkiezingsprogram, dat aangeeft
bij welk minimum de partij niet
meer wil meeregeren;
O onvoorwaardelijke erkenning van de
D.D.R. en de Vietcong;
O initiatief voor een conferentie met
de landen van het Warschau Pact;
O uit de NAVO gaan wanneer Spanje
lid wordt of Portugal lid blijft;
O een republiek worden zodra koningin
Juliana aftreedt;
O successierecht van 99 procent bij be
dragen boven een ton;
O hoge en lage inkomens naar elkaar
toehalen;
O directe invloed van werknemers op
hun ondernemingsbestuur.
Nieuw Links heeft met grote haast
gewerkt. Op 8 oktober komt de Partij
van de Arbeid met haar nieuwe basis
program. Op 11 november vergadert
het partijcongres. Daar wil men, even
tueel samen met de 44 andere veront
rusten, zoveel mogelijk druk naar links
uitoefenen. Een afsplitsing beoogt men
niet. Wel wil de groep zich duidelijk
DEN HAAG, 4 okt. Een geheim
zinnig briefje van onbekende her
komst, dat een oude dame zondag
middag m Rome op straat aan een
politieagent gaf, heeft stof doen op
waaien in Wassenaar. In het briefje,
in het Engels gesteld en ondertekend
door Marijke Drewes, deelt ene Aline
Drewes mee, dat zij is ontvoerd en
in levensgevaar verkeert. In het
briefje wordt verzocht contact op te
nemen met de familie Drewes, die in
Hilversum zou wonen aan het Bus
ken Huetplein, zo meldde het Franse
persbureau AFP.
De politie in Hilversum, die dit ter
ore kwam, begaf zich naar het op
gegeven adres. Daar wist men te ver
tellen, dat de familie Drewes naar
Wassenaar verhuisd was. Daarop be
gaf een brigadier van de Wassenaar-
se recherche zich naar het nieuwe
adres van de familie, en informeerde
daar bij mevrouw Drewes voorzichtig
waar haar dochter was. De 17-jarige
Marijke, wier naam onder het in Ro
me gevonden briefje stond, bleek zich
veilig op school te bevinden. Zij werd
naar huis gehaald en was even ver
baasd als iedereen. De heer Drewes
vertelde, dat hij in juli wel met zijn
gezin op vakantie was geweest in Ita
lië en ook Rome heeft aangedaan,
maar dat in die periode niets bijzon
ders was voorgevallen. Voor de Was-
senaarse politie was de zaak hiermee
afgedaan, maar de familie Drewes
blijft zich afvragen, hoe het merk
waardige briefje in de wereld is ge
komen. „Het lijkt het meest op een
misplaatste grap", zo zei de heer Dre
wes, „daar houden wij het maar op."
UTRECHT, 4 okt. De vraag of
de christelijke vakbeweging ook nu
nog nodig is, wordt deze week in
„Evangelie en Maatschappij", het ka
derblad van het Christelijk Nationaal
Vakverbond, bevestigend beantwoord
door de heer M. Ruppert, lid van
de Raad van State en oud-voorzitter
van het CNV.
Hij voegt hieraan toe, dat dit niet
betekent dat alles bjj het oude moet
blijven. Zo acht hij een gesprek nood
zakelijk tussen de roorns-katholieke en
de protestantse vleugel van de chris
telijke vakbeweging over een nauwere
samenwerking, evenals een verster
king van het overleg tussen de drie
vakcentrales over de vraag, op welke
gebieden gemeenschappelijk kan wor
den opgetreden.
De christelijke vakbeweging zal
zich volgens de heer Ruppert niet
kunnen en mogen distantiëren van wat
er vandaag gaande is in de rooms-
katholieke kerk en de protestantse
kerken. Hij herinnert eraan, dat het
CNV is gesticht door protestanten en
katholieken samen. De heer Ruppert
vraagt zioh af, waarom men de draad
niet weer opneemt en nagaat of en zo
ja op welke wijze de handen ver
sterkt kunnen worden. Zelf denkt fuj
te beginnen aan een federatieve
vorm van samenwerking, waardoor al
veel dubbel werk vermeden zou kun
nen worden. Hij geeft de indruk dat
de ontwikkeling in de confessionele
werkgeverskring in dezelfde richting
wijst.
Ten aanzien van het overleg tussen
NVV, NKV en CNV zegt de heer
Ruppert, dat dit met het oog op de
houding van de ondernemers alleszins
wenselijk is.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 4 okt. Het aantal
dodelijke slachtoffers van kolendamp
vergiftiging blijft toenemen. In Amers
foort werd de 68-jarige mevrouw B.
Butselaar dood in haar woning aange
troffen, in Austerlitz de 66-jarige me
vrouw E. Teseling, in De Wijk (Dren
te) het echtpaar Hendriks-Doggen (78
en 73 jaar), in Apeldoorn mevrouw M.
H. Crommelinck, in Eindhoven de al
leenwonende 51-jarigo vrouw J. V, en
de 73-jariga W. W.
presenteren als linkervleugel, als kris
tallisatiepunt met aantrekkingskracht
voor linkse jongeren in andere par
tijen, zoals de K.V.P. en de A.R.P. De
filosofie is, dat de Partij van de Ar
beid geen aantrekkingskracht op de
links-denkenden zal uitoefenen als zij
een centrumpartij wil blijven, die zich
nauwelijks van andere partijen onder
scheidt. Er is duidelijkheid nodig. Die
is alleen links te vinden.
En als de groep bij de vergadering
geen been aan de grond krijgt? Dan
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 4 okt. In de
titel van de uitdaging van „Nieuw
Links" aan de moederpartij, de Par
tij van de Arbeid, ontmoeten spel
en ernst elkaar. Het boekje even
als het Appel van de Democraten
'66 uitgegeven door Polak en Van
Gennep begint met de regels
van het biljartspelletje 10 over rood:
„alleen over rood kan een punt wor
den gemaakt. Spelers houden ten
minste één been aan de grond. Wie
rood mist is alles kwijt. De verlie
zer betaalt.".
blijft men „doorzeuren" tot de verga^
dering van maart 1967. Bij volslagen
gebrek aan succes zou er een ogenblik
kunnen aanbreken, dat men de nood
zaak van afscheiding onder ogen zou
moeten zien. De groep heeft echter de
overtuiging dat de partij hen en de
andere 44 verontrusten niet zo maar
links kan laten liggen.
Hoe denkt men over Den Uyl als
nieuwe lijsttrekker? Van Den Uyl is
bekend dat hij zijn huidige positie te
danken heeft aan zijn sympathie voor
de linkervleugel. Nu willen wij ook
iets terughebben voor die steun, zegt
Nieuw Links. Maar laat Den Uyl voor
al niet worden als ir. Vos, die nu al
zoveel jaren model staat voor de lin
kervleugel, maar die het in feite niet
bleek te zijn.
De grieven van Nieuw Links rich
ten zich vooral op onduidelijkheid in
kwesties als Vietnam, ontwikkelings
hulp en belastingpolitiek; op het con
servatisme in de inkomenspolitiek en
het buitenlands beleid; op de weinig
democratische behandeling van de goed-
keuringswet-Beatrix, welke herinne
ringen opriep aan de pruikentijd".
Nieuw Links vindt dat de verkiezings
uitslag van 1963 geen deelname van
de Partij van de Arbeid aan de regering
motiveerde. Het ontbreekt de Partij van
de Arbeid aan toekomstvisie en nieuw
elan.
ADVERTENTIE
oiinW
w'
rmnm
v'/;
(Van onze speciale verslaggever)
AMSTERDAM, 4 okt. Zaken als
geboorhenregeling, gemengde huwelij
ken, en de plaats van de priester,
zullen door het Pastoraal Concilie
waarschijnlijk met grote urgentie be
handeld wordenen in dc eerste perio
de van 27 november tot 14 mei ter
sprake komen. Door vier grote ge
spreksthema's op te stellen, heeft men
enige helderheid willen brengen in de
veelheid van belangrijke onderwerpen
die de conciliegesprekken zullen be
heersen. Maar dit zegt verder niets
over de volgorde. De Concilieraad
zeven personen die uvt veertien door
de Centrale Commissie gestelde kan
didaten worden gekozen stelt de
agenda's op en bepaalt de prioriteiten.
De vier grote thema's die door de
Centrale Commissie, onder leiding van
mgr. G. de Vet, bisschop van Breda,
zijn opgesteld, zullen dus door elkaar
ter sprake komen. Zoals gemeld zijn
deze punten:
Geloven en geloofsleven in de we
reld van nu.
De pastorale verantwoordelijkheid
van en voor de geloofsgemeenschap.
De vorming en verantwoordelijkheid
van de christen in gezin en maat
schappij.
De verantwoordelijkheid van de
christen als staatsburger en als we
reldburger, met opdracht tot vrede.
Onder het eerste thema vallen za
ken als sacramenten, verhouding tus
sen verlossing en genade, het gezag
van de Kerk, geweten en moraal etc.
Het tweede thema behelst zaken als
de kerkelijke structuren, oecumenische
taken, huwelijksbeleving, geboortenre-
geling, de groepen der religieuzen en
priesters. De andere thema's zijn wat
hun mogelijke inhoud betreft, al dui-
dDekConcilieraad heeft het recht om
adviseurs met stemrecht te benoemen.
Dit zal natuurlijk steeds van de on
derwerpen afhangen die aan de Cen
trale Commissie worden voorgelegd.
De Concilieraad is in een bepaalde
zin ook het verlengstuk van de activi
teiten die in het kader van het Pas
toraal Concilie binnenskamers worden
gehouden door o.a. gespreksgroepen,
belangengroeperingen en commissies
met gerichte opdrachten. Aan dit werk
wordt een interessante uitbreiding ge
geven door de openbare vergaderingen
die gehouden zullen worden. Daar kan
men komen zeggen wat men ervan
vindt en daar kunnen concilie
adviseurs voor het forum van de pu
blieke opinie aan het woord komen.
De stemmingen die de Concilieraad
over deze vergaderingen zullen hou
den en die zullen bepalen of voorstel
len, wensen of richtlijnen aan de Cen
trale Commissie voorgelegd zullen
worden, geschieden achter gesloten
deuren.
Wellicht verdient ook de band met
Rome nadere toelichting. Er zal een
voortdurend contact zijn met het H.
Officie en het Staatssecretariaat in het
Vaticaan. Er zullen delegaties zowel
als speciale adviseurs geregeld naar
Rome reizen om een uiteenzetting te
geven van hetgeen in de bedoelingen
ligt van het Pastoraal Concilie in Ne
derland. Ook zal men daar dan kunnen
vernemen of er wellicht bezwaren zijn.
Op die manier wordt voorkomen dat
men in de eindfase van het Pastoraal
Concilie door misschien afwijkende be
slissingen van het Vaticaan wordt te
leurgesteld.
HEERLEN, 4 okt. Naar de burge
meester van Heerlen, drs. F. Gjjsels,
gisteravond meedeelde, worden mo
menteel tussen het ministerie van Fi
nanciën en de gemeente Heerlen on
derhandelingen gevoerd over een even
tuele vestiging van de geconcentreer
de belastingdienst in Heerlen. Aanvan
kelijk lag het in de bedoeling deze
dienst onder te brengen in de gebou
wen van de staatsmijn Hendrik te
Brunssum. In verband met de waar
schijnlijke NAVO-vestiging kan dit ech
ter geen doorgang vinden, aldus de
burgemeester.
(Van onze correspondent)
SOEST, 4 okt. De veterinaire ge
zondheidsdienst te Utrecht heeft bij
een aantal honden in Soest de ziekte
van Weil geconstateerd. De dienst
heeft een onderzoek ingesteld naar
aanleiding van klachten van honden
bezitters over darm- en niaagstoor-
nissen bij hun dieren. De politie heeft
onmiddellijk maatregelen genomen
om verbreiding van de besmettelijke
ziekte tegen te gaan.
Tegen eigenaren van loslopende
honden zal direct proces-verbaal wor
den opgemaakt op grond van de
plaatselijke politie-verordening. In
verscheidene gevallen is dat reeds ge
beurd. Aanvankelijk bestond het ver
moeden dat de ziekte ook gevaar
voor mensen zou kunnen opleveren.
Maar volgens een plaatselijke dieren
arts betreft het hier een voor men
sen onschuldige vorm van de ziekte
van Weil. De ziekte is vermoedelijk
door ratten op de honden overge
bracht.
ADVERTENTIE
Wegenbouw niet beknot
(Van onze verslaggever)
ROTTERDAM, 4 okt. Minister
Suurhoff van Verkeer en Waterstaat
heeft gisteren een poging gedaan het
overheidsbeleid inzake wegenbouw te
verdedigen tegen wat hij noemde pa
niekverhalen in de pers. Op een bij
eenkomst, waarbij liet zilveren jubi
leum van de Stichting Vakopleiding
Wegenbouw werd gevierd, memoreer
de hij enkele cijfers, waaruit moest
blijken, dat de regering geen cent min
der in de wegenbouw steekt dan wet
telijk is overeengekomen. Hjj bereken
de, dat volgens de huidige opzet de
overheid het volgend jaar een bedrag
van bijna 800 miljoen gulden in de
bouw en het onderhoud van wegen zal
investeren. „Er is geen sprake van
enige bezuiniging", zo zei de minister.
In zijn openingswoord had de voorzit
ter van de Nederlandse Vereniging van
Wegenbouwrs, ir. H. D. Prins, som
bere geluiden laten horen over de toe
komst van zijn bedrijfstak. „Er is een
sterke vraag naar meer wegen zo zei
hij, „maar die grotere vraag leidt bij
ons niet tot een grotere omzet. Wij zijn
in staat veel meer te doen De gemeen
ten in ons land zijn voor^de wegenbou
wers tweemaal meer belangrijk^ dan de
Rijksoverheid, die slechts voor eén der
de opdrachtgever is.
Er is echter geen enkele aanwijzing,
dat de gemeenten het volgend jaar
voldoende gelden beschikbaar hebben
om huil wegenbouwprogramma's uit te
voeren aldus de heer Prins. Hij zei te
verwachten, dat een belangrijk deel
van de programma's die zijn aange
geven in de pas verschenen tweede
nota over de ruimtelijke ordening in
ons land in het jaar 2.000 zal 5300
kilometer autosnelweg gereed moeten
zijn, bijna 4500 kilometer meer dan
waarover ons land thans beschikt
naar de toekomst wordt verschoven.
Minister Suurhoff erkende, dat on
danks een strikte naleving van de
eemmaal gegeven beloften en een zelfs
vrij aanzienlijk toegenomen gelds
bedrag in het Rjjkswegenfonds toch
niet het zes-jarenprogramma 1966-1971
voor de wegenbouw zou kunnen wor
den gerealiseerd. Omdat de schatkist
niet meer kon missen, heeft de rege
ring besloten de opcenten op de wegen
belasting, die aan het Rijkswegen-
fonds ten goede komen, te verdubbe
len, welke ingreep een extra bedrag
zal opleveren van 107 miljoen gulden.
Het totaal van de in 1967 te investeren
sotm. in de wegenbouw, gemeentelijke
en provinciale wegen inbegrepen,
komt dan op 772 miljoen gulden.
De minister sprak ook tegen, dat
he? Rijk aan de lemeentenenprovm--
cies te weinig geld zou tutker
de bouw van wegen, zoals ljfl oo
de beweren. Via de wet
Wegen ontvangen de dat
1967 in totaal 218 miljoen gulden, dat
is 32 miljoen meer dan dit jaar;vv'at
de gemeenten, en ook provincies,
méér nodig hebben voor dit doel, put
ten zij uit het Gemeentefonds respec
tievelijk Provinciefonds. Deze fondsen
groeien van jaar tot jaar. in lam
kwam uit het Gemeentefonds 2.»»»
miljoen gulden beschikbaar en in ïnoi
zal 3.161 miljoen worden uitgekeerd.
Ook hier is geen sprake van besnoei
ing.
Minister Suurhoff gal toe, dat het
steeds moeilijker is op de kapitaal
markt geld te bemachtigen. De over
heid zal echter in 1967 niet opnieuw een
beroep op geldschieters doen, zodat de
gemeenten een royalere kans krijgen.
„Het is in de gegeven omstandigheden
niet mogelijk, dat het Rijk 100 of 300
miljoen gulden extra uittrekt voor de
wegenbouw", aldus de heer Suurhoff.
„Tenzij er nieuwe lasten zouden worden
opgelegd, en", zo zei de minister, „het
is niet onze indruk, dat de bereidheid
om deze te accepteren momenteel erg
groot H",
ONDUIDELIJKE MANNETJES van
Publieke Werken zijn op het Victorie
plein al enige tijd in de weer om iets
te doen met h,et grote voetstuk, dat
in het gazon voor de „wolkenkrabber"
al heel lang op Hildo Krops beeld
van Berlage ligt te wachten.
De buurt verwachtte dat het voetstuk
ging verdwijnen, maar dat ontkent
de gemeente. Het wordt slechts enke
le decimeters lager gemaakt. Dat wil
de Krop zo, en, zei een gemelijke amb
tenaar, wat Krop in zijn kop heeft....
Nu is Krop heel erg oud en daarom
kan Amsterdam niet een Haarlemse
Hildebrand-affaire verwachten, al
neemt Krop evenals vele andere Am
sterdamse beeldhouwers die met een
gemeente-opdracht rondlopen, er rus
tig zijn tijd voor. Berlage is al jaren
geleden besteld, samen met Bredero
en Wibaut en nog enige Amsterdamse
sierfiguren, die in brons of hardsteen
een plaatsje tussen geparkeerde au
to's verdienen.
Die opdrachten worden in een be
sloten commissie bedisseld en betaald
en naar het resultaat wordt zelden
lang gekekbn, want met de sculptuur
heeft Amsterdam nooit goed overweg
gekund.
Rotterdammers zetten internationale
figuren van het type Zadkine en Gabo
aan het werk. Den Haag koopt uit de
internationale kunsthandel, maar Am
sterdam geeft opdrachten aan stadge
noten en maant ze niet, al duurt het
jaren.
Soms verschijnt er ergens een
beeldje. Meestal een manspersoon met
bloot bovenlijf en gerimpelde panta
lon, nazaat van Redekers verzetsheld
uit Waalwijk, maar in Amsterdam ook
bruikbaar als scheepsbouwer (met een
spant in de hand), bouwvakarbeider
of jubilerend lid ener vakorganisa
tie.
Carel Kneulman wordt er eigenlijk
niet graag aan herinnerd dat hij het
Lieverdje gestalte gaf. Kneulman is
een vernieuwer uit de Sandberg-clan
en het Lieverdje maakte hij haastig
in gips voor een binnenstadsfeestje.
Een sigaretten-onderneming, die wat
onrustig was geworden door de hoog-
culturele strevingen van enkele tabaks
directeuren, die de grote kunst uithin
gen in fabriekshallen en daarmee ge
ruisloos in de krantenkolommen
kwamen, die sigaretten-onderne
ming dan liet het beeld in brons af
gieten en kreeg het geplaatst op het
Spui met een piepklein reclame bord
je op het voetstuk. Zo klein was het
bordje echter niet of de anti-rookma-
giër Jasper Grootveld kreeg het in
het oog en maakte het Lieverdje za
terdagnachts tot het centrum van een
anti-rook-happening. En dat zag de
kramt, en uit de krant kwam de TV
het aan de weet, en toen kwamen er
provo's, en zo is het begonnen.
1
AMSTERDAMMERS mogen niet
meer hum brood 's middags op de ste
nen banken van het Nationaal Monu
ment opeten en het vet van hun
haar in het zachte travertgm achterla
ten. Dat mag niet meer, want men
vecht altijd bjj het Monument. On
danks alle goede bedoelingen is het
Monument nooit geworden, wat de
makers ervan hadden gedroomd. Het
is ook eigenljjk een lelijk ding, maar
dat moet het nageslacht maar hardop
zeggen.
Er is in Amsterdam maar één beeld
dat heilig is, als men zo een woord in
dat verband mag gebruiken. Dat is de
Dokwerker op het Jonas Daniël Meyer-
plein. In Amsterdam kent men eigen
lijk alleen havenarbeiders of bootwer
kers. Havenarbeider is zo iemand als
hij steun haalt bij de gemeente en
bootwerker als hij ruwe taal bezigt.
Wie de naam Dokwerker heeft be
dacht voor het weerbarstige beeld van
Mari Andriessen is onbekend. Maar
men heeft het gewoon geaccepteerd.
Bjj de Dokwerker wordt nooit een
bloem gestolen of vertrapt. Er valt
geen onvertogen woord, behalve als
Duitse toeristen hun autobus willen
parkeren bij het beeld, dat de herin
nering bestendigt aan de Februarista.-
lcing en de moord op honderden Jood
se jongens, die daar als wraak van de
Duitsers werden samengedreven en
weggevoerd. Elke protestdemonstratie,
of ze nu tegen Claus gaat of tegen
Vietnam, start of eindigt bij de Dok
werker. En eens in het jaar, op een
grijze februaridag staan de Amster
dammers daar oprecht bewogen
„hun" staking te herdenken.
De Dokwerker maakt alles goed, wat
men verder na de oorlog op het ge
bied van sculpturale „verfraaiing" in
de stad heeft opgesteld. Al die on
dermaatse klei-afgietsels, of steemnan-
netjes hebben brave beeldhouwers in
het leven gehouden en daar is wat
voor te zeggen. Beelden kan men ver
wijderen als ze gaan vervelen. Maar
de Dokwerker heeft wortel geschoten
in het Amsterdamse gemoed. Dat
kan eigenlijk maar van heel weinig
beelden worden gezegd, want ons volk,
zegt men, heeft „geen plastisch tem
perament". Wij werken liever met
kleurtjes op linnen. Toch is één tref
fer per generatie al heel wat.
