Dr. Van Ravesteyn 90 jaar
y
HUISVUIL IN ZAKKEN
KRONIEK
Televisie
Radio
OPGERUIMD
KR O-team mocht niet met
kardinaal Suenens praten
Brieven van lezers
*NW
D
'n Lange De Kuyper
Verpletterende
ervaring
HIJDAG
ZATERDAG
R1JDAG
ZATERDAG
5f
miljoen mensen
zagen Sonneveld-show
Beeldenstorm
Hapje wallevis
Objectieve ketterij
."SS
Laag, lager
- ifi
VRIJDAG" 14 OKTOBER 1966
Sfirl
5864. De presi
dent van de Klei
ne Club, de heer
O. Fanth Mzn.
zat zorgelijk in
een lederen fau
teuil geklemd en
besprak zijn
moeilijkheden
met de kelner,
die hem juist een
verversing had
gebracht.
„Deze club heeft het altijd in het kleine gezocht", sprak hij.
„De kwaliteit moet het hem doen, niet de hoeveelheid. Dat was
onze stelregel. Maar waar blijven we als onze voornaamste leden
zoekraken? We schrompelen, Harm! We schrompelen weg. We
moeten er nieuw leven in blazen! Het is een hele last!"
Op dat moment naderde de secretaris op zachte voeten.
„Ik heb zojuist een alleraardigst schrijven binnengekregen",
sprak deze. „Het is een uitnodiging van een zekere magister H. P.
Pas voor onze leden, om kennis te komen maken met hem en zijn
dochter. In restaurant De Gouden Karper. Een vermogend man,
die Pas, meneer Fanth! Dat heb ik wel na kunnen gaan. Een heel
aanzienlijk vreemdeling!"
De president nam de brief aan en een glimlach krulde om zün
lippen.
„Kijk", prevelde hij, „dat is nu juist wat we nodig hebben!
het werk! Zo komt er weer wat beweging in de Club!"
De secretaris gehoorzaamde en het gevolg daarvan was, dat heer
Bommel om kwart over vier werd opgebeld.
Hij zat juist wat landerig tegenover juffrouw Doddel, die ijver1»
een wintertruitje breide, doch het telefoongesprek knapte hem'ëe'
heel op.
„Een receptie?" riep hij monter uit. „Vanavond? Uitstekend!
U kunt op mij rekenen!"
Loof meesterschilder Jozef Cals,
de nooit genoeg gevierde
die met de verve van Frans Hals
ons als Jan Steen bestierde.
CHRONOS
Nederland I
Nederland II
België Nederlands
België Frans
Duitse televisie
Tweede programma
Nederland I
België Frans
Duitse televisie
Tweede programma
Hilversum I 402 m.
Hilversum II 298 m.
Radio Veronica
Brussel 324 m.
Hilversum I 402 m.
Hilversum II 298 m.
Hilversum III 240 m.
Radio Veronica
Brussel 324 m.
VANAVOND DOCUMENTAIRE OVER LEUVEN
Een platenbon is altijd raak!
Anton Geesink als
radio-reporter
70
v0
Een platenbon is altijd
k'
p.f.r n'. "openen, biF
Een platenbon is altijd r;1
«s LANDS KRONIEK
DR. W. VAN RAVESTEYN, diepzin
nige historicus en vurig socialist sinds
de tijd rond de eeuwwisseling, wordt
zaterdag, 15 oktober negentig jaar.
Toen we hem dezer dagen opzochten
in dat veel te hoge pand aan de
Heemraadsingel troffen wij rondom
hem de bewijzen van zjjn nog steeds
levendige belangstelling voor de ge
beurtenissen van deze tijd. Het is op
merkelijk hoe helder van geest deze
bejaarde geschiedschrijver van het so
cialisme is. Zijn bewogen leven ligt
voor het grootste deel vervat in nog
niet uitgegeven mémoires, die in het
Rotterdamse gemeentearchief wacn
ten op een fonds dat drukken moge
lijk maakt.
Dr. Van Ravesteyn, wiens vader si
garenfabrikant was, is eep geboren
Rotterdammer. Hij volgde hier de
HBS, deed staatsexamen gymnasium
en ging toen in Leiden studeren. In
1898 werd hij als student lid van de
SDAP. Een jaar later zette hij z'n
studie voort in Amsterdam waar hij
in 1908 promoveerde, met lof, op een
dissertatie over ,,De economische en
sociale ontwikkeling van Amsterdam
in de 16e en het eerste kwart van de
17e eeuw. ,,Ik was de eerste intellec
tueel, niet-proletariër van afkomst,
die in Rotterdam toetrad tot de bewe
ging. Pas na 1900 veranderde dat."
Hij ging veel schrijven: brochures,
artikelen, boeken. Hij werd medewer
ker aan de Kroniek van L.P. Tak,
aan de Nieuwe Tijd en het Rotter
damse weekblad Voorwaarts. Met Da
niël Wijnkoop en J.C. Ceton richt hij
de Tribune op. In 1909 wordt hij uit
de SDAP gebannen wegens verschil
van mening over taktiek en beginsel.
Dan wordt hij de stichter van de So
ciaal Democratische Partij die later
CPN werd. Van 1918 tot 1926 was hij
lid van de Tweede Kamer. Dat jaar
betekende weer een keerpunt in zjjn
leven. De man die nog in november
1922 in het Kremlin tijdens de verga
dering van de Communistische Inter
nationale een inleiding hield over de
Oosterse kwestie, werd in 1926 uit de
partij gestoten. „Dat veroorzaakte
verlies van geloof in het Moscovische
communisme en later in het Marxis
me als levensleer", vertelt hij in een
van zijn gedenkschriften. Hij brak met
vele vrienden.
In 1927 kon hij een functie als con
servator krijgen aan de Rotterdamse
Gemeentebibliotheek. In 1934 werd hij
weer lid van de SDAP. Er volgde
toen een periode van wetenschappelij
ke publicaties met als voornaamste
werk de drie delen over de geschie
denis van het socialisme die aanslo
ten op het bekende werk van Quack.
Ze verschenen resp. in 1933, 1934 en
1960. Er kwamen boeken over de eer
ste wereldoorlog (1916), Herman Gor
ter (1928) en Jonathan Swift (1951),
maar ook het culturele leven van
Rotterdam (1942) en het leven van
Carel van Nievelt, zijn oom, die jour
nalist en criticus was, hadden zijn
aandacht.
Zijn laatste boek dateert uit 1963.
Het is feitelijk een bundeling van en
kele vroegere essays. Huizinga's „In
de schaduwen van morgen" valt hij
hierin fel aan. Zo vecht dr. van Ra
vesteyn door. Nu nog kan hij reage
ren met iets van de negatieve be
dachtzaamheid van een cultuurpessi
mist. Hij volgt met zijn zestigjarige
wetenschappelijke en praktische erva
ring de wereldpolitiek nog altijd met
grote belangstelling. „Ik ben een on
voorwaardelijk bewonderaar van De
Gaulle. Hij is de enige grote staats
man die we hebben in zijn pogingen
oost en west bij elkaar te brengen.
Hij poogt de Chinezen van hun waan
zinnige politiek af te houden. Die 700
miljoen Chinezen vormen hét grote
gevaar." De man die altijd gevochten
heeft voor het overbruggen van de
kloof tussen uiteenlopende ideologieën
noemde het boek dat hij op 87-jarige
leeftijd liet verschijnen „Verloren ho
rizon". Die titel spreekt meer dan de
vele boekdelen die hij gevuld heeft
met brokken sociale geschiedenis.
r\QBNC
EK
DE PUTTERSHOEKSE HUISVROU
WEN verzamelen sinds kort hun huis
vuil in papieren zakken. Gisteren wer
den deze voor het eerst opgehaald. Voor
heen werd het huisvuil in Puttershoek
in blikjes, potjes, kisten en dozen ge
stopt, want slechts weinigen bezaten
een vuilnisemmer. Een open truck fun
geerde als vuilnisauto. Door het stui
ven van het niet goed verpakte vuil
werd het er niet frisser op. Vervelen
der was dat het personeel, dat in nor
male gevallen al moeilijk te krijgen
is, niet meer onder deze omstandig
heden wilde werken. Er moest een an
dere oplossing worden gevonden, en
19.00 Nws. 19.01 Pipo. 19.05 Tellxer.
19.35 Christus voor alleman? 20.00 Jour
naal. 20.20 Leuven, documentaire. 20.45
Veel liefs uit Tokio. 21.10 Bonanza. 22.00
Brandpunt. 22.20 Journaal. 22.25 vervolg
Brandpunt.
20.00 Nws. 20.01 Zoo Zoo. 20.25 Danstest
1967. 21.05 Televizler. 21.15 Dean Martin
Show. 22.05 Journaal. 22.30 Teleac: Kern
fysica (3).
18.55 Zandmannetje. 19.00 Postzegelru
briek. 19.15 Advanture. 19.40 Culturele ac
tualiteit. 19.55 Weerbericht. 20.00 Nieuws.
20.05 El buen amor, film. 21.50 Nieuws.
22.00 Koningsdrama van Shakespeare. 22.55
—23.25 Paardesport.
18.55 Actuele tntefvieuws. 19.25 Klaas
Vaak. 19.30 Fusée XL 5, 20.00 Journaal.
20.30 Reconstructie van een proces. 21.55
Paardesport. 22.30 Journaal.
18.05 Zandmannetje. 19.00 Actualiteiten.
19.21 TV-fiim. 19.59 Programma-overzicht.
18.05 Zandmannetje. 19.00 dualiteiten.
19.21 TV-film. 19.59 Progr. overz. 18.05
Sportoverz. 18.30 Journ. 19.10 TV-film.
19.40 Platduitse volksliederen. 20.00 Journ
20.15 Report. 21.00 Ein Mann sucht seinen
Richter, film. 21.45 Journ. 22.00 Report.
22.15 Helle Nachte, toneelstuk. 23.30 Nws.
18.55 Ulrich und Ulrike. 19.27 Weerber.
19.30 Nws. en thema v. d. dag. 20.00
Axel an der Himmelstur, blijspei. Aan
sluitend: Nws. 21.25 Fllmreport. 22.00 Nws.
en thema v. d. dag. 22.20 Kamermuz.
van Haydn.
16.00 Hobby-progr. 17.00 V. d. jeugd.
17.24 Kijk op de wereld.
17.00 L'Avez-vous vu?
10.00 Nieuws. 10.05 Journaal. 10.20 Fllm
report. 11.00 Amus. 11.45 Filmreport. 12 00
Act. kroniek. 13.55 Nws. 14.00 V. d. Jeugd.
14.30 Folkloristisch progr. 15.00 Fllmrep.
15.30 Gevar. progr. 17.00 Verkeersvraag-
stukken. 17.45 Sport.
14.40 Progr. overz. 15.00 Voor jonge kij
kers. 15.25 Das Zauberkarussell. 15.30 Der
texaner. 15.55 Poppenfilm. 16.00 Europees
"?P'°ensch. 17.00 Vakntietips. 17.30
vrolijk familieverhaal. 17.55 Nieuws.
18.55 Op het woord af 19 no m,.,„
Radiokrant. 19.30 De moderne poëzie eS
de taal. 20.00 Franse operettes. 20.55 Twee
generaties. 21.15 Volksmuziek uit Suriname
21.35 Radiorarna. 22.10 Parlementair
weekoverz. 22.30 Nws. 22.40 Omroepkamer-
koor en Radiokamerorkest. 23.55 Nieuws.
18.55 Comment, uit de Ver. Staten. 18.20
Lichte pianomuz. 18.30 Jazz.rondo. 18.50
Informatie over informatie. 19.00 V. d.
jeugd. 19.30 Kunstkroniek. 20.00 Nieuws.
22.05 Hongarije, klankbeeld. 20.30 Licht
instrument, kwartet. 20.50 Geloven ln een
toekomstige samenleving. 21.00 Adriana
Lecouvreur, opera (opn.). 22.45 Nieuws.
22.55 Actualiteiten). 23.55 Nws.
18.00 Batavus. 18.15 Veronica's Jukebox.
19.00 Joost mag het weten. 20.00 Nashville
Tennessee. 21.00 Alaskaleidoscoop. 22.00
Spaans progr. 22.30 Jazz. Journ. 23.30 Alle
remmen los. 1.00 Sluiting.
IS.03 V. d. spld. 18.28 Paardensport.
18.30 Wegwijzers. 18.45 Sport. 16.52 Taai-
wenken. 19.00 Nws. en radiomag. 19.40
Lichte muz. 20.00 Lichte muz. 20.30 Amus.
progr. 21.00 Festival van de humor (II)
22.00 Nws. 22.15 De zeven kunsten. 22.30
Amus. muz. 23.00 Dansmuz. 23.55 Nws.
7.00 Nws. 7.10 Meditatie. 7.15 Klassieke
gramm. 7.30 Nws. 7.32 Geestel lied
7.55 Overw. 8.00 Nws. 8.10 Djinn 12 25
Marktber, 12.27 Land- en tuinb. 12.80 Nws.
12.40 Geveh en nemen. 12.50 Relig nws.
13.00 Vliegende schijven. 14.00 P.M. la-
mllleprogr. 16.30 Franse les. 17.00 Voor
de tieners. 18.00 Lichte orkestmuz. en
zangsolisten.
7.00 Nws, ochtendgymnstiek. 7.23 Licht
gramm. 7.53 Meditatie. 8.00 Nws. 8.10
Lichte gramm. 8.30 v. d. voorpag. 9.40
Amsterdamse Politickapel. 10.00 Z.O. 135,
Gevar. progr. 11.00 Nws. 12.15 Loon naar
werken. 12.27 Land- en tuinb. 12.30 Sport-
nws. 13.00 Nws. 13.10 VARA-Varia. 13.15
Lichte gramm. 13.15 V. d. twintigers. 14.55
Jazz Magazine. 15.25 De Utrechtse politie
klankbeeld. 16.00 Nws, 16.02 Jazz Mag.
16.25 Oosteur. kroniek. 16.45 Licht instr.
enemble. 17.05 Amateursprogr. 17.30
Radioweekjourn. 18.00 Nws. en comment,
op het nws.
9.00 Nws. 9.02 Orkestr. allerlei (gr). 9.30
Leger des Heiismuz. 10.00 Nws. 10.02
Toonkunst voor allen (gr.). 10.30 Lichte
gramm. 11.00 Nws. 12.00 Nws. 12.02 Va
riant. 13.00 Nws. 13.02 Tienerama. 14.00
Nws. 14.02 Velvet voices. 14.30 Op Tiener-
toeren. 15.00 Nws. 15.02 Kiosk. 15.30 Ne
derlandse orkesten en soisten (Vgr.). 16.00
Nws. 16.02 Lichte muz. 17.00 Nws. 17.02
Sportshow.
7.00 Schoon schip. 9.00 Country en wes
tern hits. 9.30 Holl. nwe. 10.00 Kookpunt.
11.00 Kwart, gevar. 11.15 North State.
11.30 Schip schoon. 12.00 Red Band Top
pers. 12.15 Smith Chips, 12.30 Hits a go go.
13.00 Veronica's teenager muz. express.
14.00 Veronica's Nederi. top '40. 16.00
ivüFL gevar. 17.00 Favorieten festival.
17.30 De Teenbeatclub. 18.00 Veronica's
jukebox.
12.00 Nws. 12.05 Amus. muz. 12.40 Weer
ber.. progr. overz. en SOS-ber. 12.45 Muz.
amus. progr. 12.55 Overz. buitenl pers.
13.00 Nws. 13.20 Lichte muz 14 00 Nws
14.03 Filmkroniek. 14.40 Amus. muz. 15 00
Nws. 15.05 Lichte muz. 16.00 Amus muz
17.00 Nws. en meded. 17.10 Kleinkunst-
progr. 17.35 Dansmuz.
omdat de aanschaf van een speciale
vuilnisauto niet mogelijk was, omdat
zo'n wagen in het dorpje niet renda
bel te maken is, werd besloten 'n proef
te nemen met papieren zakken. Dit
systeem wordt al toegepast in Scan
dinavië en Engeland, maar is uniek
voor Nederland. Vorig jaar werd de
proef gehouden en tot volle tevreden
heid. De zakken bleken in weer en
wind te kunnen staan; ze zijn moeilijk
kapot te krijgen.
Niet alleen de mannen van de ge
meentereiniging zijn enthousiast over
de nieuwe opzet. Onder de huisvrou
wen zijn weinig pessimistische gelui
den te horen. Over het algemeen is
men blij, dat het gesleep met blikjes
en dozen is afgelopen.
De zakken, waarvoor men in Put
tershoek zeveneneenhalve gulden rei
nigingsrechten per jaar betaald, heb
ben een inhoud van zeventig liter, het
dubbele van de meeste vuilnisemmers,
zodat de reinigingsdienst slechts een
maal per week zijn ronde behoeft te
doen.
Hoewel de nieuwe methode veel pret
tiger is, is alles er niet eenvoudiger
op geworden. Iedereen in Puttershoek
heeft een vouwblad in de bus gekre
gen, waarin een groot aantal voor
waarden wordt gesteld en wenken ge
geven. Zo mag de zak, die aan een
speciaal hiervoor bevestigde klem word
opgehangen, niet op de grond steunen.
Hete stoffen moeten worden afgekoeld,
alvorens ze in de zak kunnen worden
gegooid. Met scherpe voorwerpen, zo
als scherven moet men extra voorzichtig
zijn. De kans bestaat, dat de zak hiei-
door wordt opengescheurd.
Bedrijven, die meer dan tweehonderd
liter vuil per week kwijt moeten ra
ken, kunnen een afzonderlijke regeling
treffen. Het is ook niet de bedoeling,
dat grote hoeveelheden stankversprei
dend afval in de papieren zakken wor
den vervoerd.
De Puttershoekers krijgen per jaar
tweeënvijftig zakken, voor iedere week
één, die men in gedeelten van twintig
aan huis bezorgt. Zo is het mogelijk
ook afval kwijt te raken wanneer de
ene zak vol is. Naast de vele prak
tische voordelen is ook het straatbeeld
door de nieuwe methode verbeterd. De
stoepen blijven schoon, nu de zakken
vuil netjes in een rij tegen de lan
taarnpalen geplaatst, wachten op ver
voer naar de vuilverbranding.
(Van onze verslaggever)
BUSSUM, 14 okt. Onder de titel
„Leuven, een Belgisch drama" pre
senteert KRO-verslaggever Ad Zonne
veld vanavond (20.20 uur, Ned X) een
documentaire over de moeilijkheden
rond de Leuvense universiteit. Hij
heelt geen toestemming gekregen voor
een gesprek met kardinaal Suenens,
ondanks vele schriftelijke en telefoni
sche verzoeken. De argumenten voor
deze weigering luidden: l.de bisschop
pen achten het onjuist verklaringen at
te leggen over de ruggen van de twee
pas benoemde leken in de academi
sche top, prol. E. Leemans en prol.
P. de Somcr; 2. indien de bisschoppen
een verklaring zouden afleggen, zou
dat alleen maar een spijtbetuiging kun
nen 7-ijn over de brief van 13 mei,
waarin splitsing van de Nederlands
en Franstalige afdelingen werd geëist.
In de documentaire zjjn wél gesprek
ken opgenomen met ondermeer prof.
Edw. Leemans, dr. M. van Haegen-
doren (voorzitter van de Coördinatie'
commissie Leuven), G. van Drommen
voorzitter Vereniging van Vlaamse
studenten) en de moraaltheoloog drs.
R. Callewaert O.P. (hoofdredacteur van
het maandblad „Cultuurleven"). Zon
neveld beeft voornamelijk gewerkt met
de Belgische cameraman Guido van
Rooy. De KRO-cineast Ad Braamhorst
heeft incidenteel meegewerkt. De Ne
derlandstalige Belgische televisie (BRT
heeft gisteravond voor het eerst een
opiniërend programma over de Leuven
se kwestie uitgezonden, naar Ad Zon
neveld vermoedt onder druk van de
ook in België aangekondigde' Ne
derlandse uitzending.
De documentaire bevat onder ande
re ook archiefopnamen van de opstand
in mei en de vroegtijdige sluiting van
de "universiteit. Ad Zonneveld maakte
een deel van de zesdaagse protestmars
van de Vlaamse studenten mee. Ca
meraman Piet Kaart volgde de ge
beurtenissen vanuit een helicopter om
eventueel te kunnen bijspringen als de
>eg" moeilijkheden zou krijgen
:;met de rijkswacht of in de rellen ver
wikkeld zou raken. Zijn assistentie
ADVERTENTIE
De Frans-Canadezen drinken hun De
Kuyper Jenever op de volgende manier:
'n Flinke scheut De Kuyper Jenever in
een groot glas; bijvullen met gewoon
water, sodawater of tonic. Daarbij een
paar stukjes ijs.
Probeer het ook eens. Misschien hebt u
wel dezelfde smaak als de
Frans-Canadezen.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM, 14 okt. Ruim 5l/z
miljoen personen hebben het vorige
maand uitgezonden programma „Een
avond met Wim Zonneveld" geheel of
gedeeltelijk gezien. Het eerste reeds
eerder uitgezonden gedeelte van de
show volgde tachtig tirocent van de
kijkers met 81 punten. Het tweede ge
deelte werd gezien door 77 pet van
de kijkers en gewaardeerd met 82 pun-
ten.Dit deel was nog niet eerder uit
gezonden. Ruim vijf miljoen kijkers
(74,4 pet) volgden zowel het eerste
als het tweede gedeelte met een ge
lijke waardering van 82 punten. Naar
het aanvullende programma hebben
mannen en vrouwen in vrijwel gelijke
mate gekeken.
ADVERTENTIE
bleek niet nodig, en dat was maar goed
ook, want de helicopter moest voor
tijdig landen in verband met dichte
mist boven Antwerpen.
Doordat de nieuwe statuten van de
universiteit, die reeds lang waren aan
gekondigd, pas 7 oktober in het staats
blad werden gepubliceerd, dreigde Ad
zonneveld ernstig in tijdnood te raken.
Pas na die publikatie kon hij de reac
ties van de verschillende partijen re
gistreren. Zijn eindconclusie luidt, dat
de strijd rond de universiteit een ont
wikkeling op gang heeft gebracht, die
niet meer te stuiten is, en die zijn
weerslag zal hebben op het katholicis
me in geheel België. „Het gaat niet
meer om een strijd tussen Vlamingen
en Walen, maar om de angst voor het
kerkelijke en politieke bastion Brussel
met zjjn groeiende machtsconcentra
tie", meent hij.
ADVERTENTIE
Een platenbon is altijd raak!
MINERVA PAVILJOEN AMSTER
DAM, DONDERDAGAVOND. In de
zaal de sfeer van een schoolreünie.
Bijna volwassen kinderen van AVRO-
leden en TROS-onderwijzers. Op het
podium drie jonge mensen die een
„Grote Wallevis" vol cabaret gaan
spelen: Jos Brink, Vera Bergman en
Henk Flier. Vooral Jos Brink, bekend
presentator van allerlei tiener
programma's. Van hem zijn alle tek
sten en de muziek.
Er staat ook een microfoon. Is het
groepje in de buurt, dan zijn watten
geboden, maar gaat het een decimeter-
tje achteruit, dan voldoet een hoor-
apparaatje beter.
Veel liedjes, weinig goede teksten.
Telkens wordt de plank net mis ge
slagen. Soms door net ontbreken van
een goede frappe, soms door een al
gemene oppervlakkigheid, soms door
een te nadrukkelijke drang om gek te
doen.
Het valt op, dat Jos Brink erg veel
heeft gekeken naar oom Toon of me
neer Sonneveld. De liedjes zijn ook
dikwijls te zoet. Als ze gaan „kla
gen", zoals tegen de rassendiscrimina
tie, dan krijgt men de indruk dat ze
er helemaal niets van menen. En het
is een beetje vreemd als jonge caba
retiers van rond de twintig anti-pro-
votarische liedjes zingen. Jos Brink
kan wel iets, maar het is te veel
namaak, zijn „frisheid" doet niet echt
aan, zijn „persoonlijkheid" lijkt zo ge
speeld. Voor een scholierencabaret
zou het wei aardig zijn, maar voor
„een nieuw jong cabaret" met deze
pretentie een prollerig masker, dat
met volwassen aplomb de onvolwas
senheid toch niet verhullen kan.
P.v.B.
ADVERTENTIE
Een platenbon is altijd raak!
(Van onze correspondent)
HILVERSUM, 14 okt. Judo-pheno-
meen Anton Geesink, die ook als film-
artist en als trainer van voetballers
van zich heeft doen spreken, komt nu
als radio-medewerker in de publici
teit. De KRO heeft hem aangetrokken
voor net zaterdagavond-programma
„Goal Zo geeft Anton Geesank zater
dagavond zijn eerste reportage en wel
over de judo-kampioenschappen Ne
derland-Frankrijk, die in de sporthal
te Schiedam worden gehouden.
Prof. dr. J.J. Poelhekke vraagt in zijn
artikel „De Beeldenstorm van 1566":
„Zou wat er dan vernield is allemaal zo
heel erg mooi geweest zijn"? Deze
vraag is gerechtvaardigd. Als histori
cus zou de schrijver zich nu hebben af
te vragen, hoe de smaak van de katho
lieken zich 400 jaar geleden manifes
teerde en of er andere opvattingen wa
ren op artistiek gebied die tegen deze
manifestatie ageerden; hebben veran
derende esthetische opvattingen de
beeldenstorm misschien mede veroor
zaakt? Dat zou logisch geweest zijn.
Hij vertelt ons dat hij persoonlijk ook
niét erg gecharmeerd is door de aan
kleding van de kerken door de wat nij
noemt, „nrae - oecumenische gene
ratie". Bij mij als lezer wekt hij de
gedachte dat hij de fernst van de beel
denstorm wil minimaliseren; zo van:
„Het waren toch maar prullen die ze
kapotgeslagen hebben". Deze gedachte
wil ik dan nog op rekening van de le
zer schrijven.
Zijn de opmerkingen van de schrij
ver alleen bedoeld als kanttekeningen,
dan werken ze op zijn minst zeer ver
warrend. Prof. Poelhekke had dan be
ter een artikel kunnen schrijven over
de kerkinterieurs bij de prae-oecume-
nische en bij de oecumenische gene
ratie. Is het echter bedoeld als een af
gerond betoog, op min of meer weten
schappelijk niveau, dan hebben zijn
laatste opmerkingen niets met de beel
denstorm van 1568 te maken. De be
naderingswijze heeft dan nog minder
met een historisch verantwoord onder
zoek te maken.
UTRECHT
G. van Hoek.
Het artikel van dr. ir. De Goeij
haalt drie teksten aan ten bewijze van
objectieve ketterij in de Nederlandse
katholieke gelederen. Twee van die
teksten (in „Ter Elfder Ure" en „De
Bazuin") zijn van mij.
Aan mijn tekst over Maria's maag
delijkheid wens ik niets toe te voe
gen. Het gaat hier niet om een ge
loofsgegeven; dit wordt in „De Ba
zuin" van 8 okt., uitvoeriger en des
kundiger dan door mij, nog eens uit
eengezet door F. v.d Oudenrijn. Al
leen moet ik er op wijzen dat ik niet
schreef dat de evangeliën geen histo
rische feiten aanduiden maar dat ik
het had over die evangeliën, dat zijn
de kindheidsevangeliën.
Met de pauselijke onfeilbaarheid is
het anders gelegen. Daarmee valt of
staat ons katholicisme. Ik vind het
niet fair van dr. De Goeij het citaat
aldus te eindigen: „we erkennen dat
gezag niet meer, althans niet de i'1:0
tentie van dat gezag onfeilbaar
zijn"; terwijl mijn tekst aldus ver
ging: „in de zin waarin dat t0Lurl.
toe algemeen werd verstaan
nen we die onfeilbaarheid niet 20 _r-
terpreteren, dat er nog iets van ov
blijft, dat niet meer als een
teerbare brok in onze keel blijft r,
ken?" Het ging mi) dus om de
n het onfeilbaarheidsbegff.
8»n'
pretatie van
Een interessante poging tot een
vaardbare interpretatie werd kori
leden gedaan door dr. J. Wille:
O.P.; dat paus Paulus deze inter:
tatie al gedesavoueerd heeft de
richtgeving aan Rome werkt teg
woordig snel!
thodoxie alleen voor wie het sinds _t
de pauselijke st»
onfeilbaarheidsbcF^,
bewijst haar °nP/g
I ds d-
st«?.
ondergang van
"tradtionele"
(een soort „overcompensatie")
teert: een vicieuze cirkel.
In mijn bewering, dat we eigenL
„niet meer geloven in bepaalde
heden zoals die geformuleerd zijn
Trente, Vaticanum I en zelfs door F,
cea en Chalcedon", ligt de nadruk
de formuleringen. We geloven
Hjk wel in hetzelfde of beter: in v
zelfde als de toenmalige concili?
ders. Maai' ik heb met enige nadr
willen stellen dat men nooit
maar zoals dr. De Goeij het -j,
„hetzelfde anders zeggen" kan.
men het anders zegt. is het niet nw
precies hetzelfde. En dit is nu FU
hetgeen de behoudende RomeH't
theologen en dr. De Goeij maar hL
kunnen begrijpen: dat er geen Uj»
de (zogenaamd „accidentele") forrtj
lering onafhankelijke (zogenaav
„substantiële") waarheden besta's
die dan mettertijd alleen maar ar"-^!
„ingekleed" zouden worden, tt
een soort eigentijds kleedje onibs,
gen, dat aan het eigenlijke corP
niets af of toe zou doen.
ENSCHEDE, Drs. P.J.C.A. Pin*1
:te(
Het artikel „De laagste kerk
Nederland" interesseerde my h«'
de laagste kerk van Nederland
daar ik in de mening verkeerde, Uf
ik waarschyniyk wel bouwpastoor
de laagste kerk van Nederland (n
Wordt het hoogste punt van de k®ji
van Aldo van Eijck 11 meter, V
liggen wy daar nog altyd 4 rt®
onder. De nieuwe kerk van het WejLf
Gods te Swalmen wordt 7.20 me
hoog. Aantal zitplaatsen 800. r3ji
Het spyt me voor prof. Aldo rK
„laagste et
Eyck, - maar de titel
van Nederland" eis ik voor Swi
op
Wy hopen deze kerk Van het
Gods met Kerstmis in gebruik te
men- 6et
SWALMEN, Pastoor NieSL
„DIE ERMITTLUNG" („HET ON
DERZOEK") van Peter Weiss vond
u gisteren op deze pagina beschreven.
Het is een stuk dat op de televisie
byzonder goed tot zyn recht komt.
Enerzijds lijkt het mij niet houdbaar,
dat alleen het horen van de tekst vol
doende zou zyn: de fysionomie van
de spreker doet er wel degeiyk toe
en men kan ook een stem gestalte
geven. Anderzpds is het zo dat een
tv-regisseur met het voortdurend so
listisch optreden met weinig middelen
het ver kan brengen. Dat Theun
Lammertse dat helemaal begrepen
heeft, durf ik niet te beweren. Hij
sprong vrp slordig met de. camera's
°m en waar hij louter met technische
middelen een sterkere spanning had
kunnen suggereren liet hy dat na. Mis
schien deed hij dat ook wel opzette
lijk oim elke schpn van „mooidoenerij",
die dit „oratorium in elf zangen" in
derdaad alleen maar geweld aan kan
doen, te vermijden. Buiten deze lut
tele overwegingen om kan ik alleen
nog maar zeggen: deze opvoering was
een verpletterende ervaring.
H. Hn.
ADVERTENTIE
MAGISCHE VIERKANTEN
""«tl <2>
1
2
3
4
9
10
11
2
10
3
11
4
12
5
6
7
8
13
14
15
6
14
7
15
8
16
dezclide
Horizontaal en vertikaal
dezelfde woorden invullen.
1. drank: 2. voorzetsel: 3.
4. pas; 5. glazen vat; 6. staaI „f êe'
aap; 7. peulvrucht; 8. god1 u ,j0ica3
bloemde katoenen stof; 9- sc 1 stfalT?|
10. ovenkrabber: 11. tijdpeik vVis5e
13. Zuidamerikaanse thee,
borgtocht; 15. opdracht; 16. i
OPLOSSING van 13 oktobc^
Horizontaal: l. Artamo, A^,
boretum; 3. ras, keuren, 4- 7. Pjfr.
5. adres, eppe; 6. podium, ,lepot.
flakon; 8. erve, porto; 9. ^.jt
eieren,
/4l*2tl!
Verticaal": 1. aardappel; 2. weifej®
roep: 3. absurd, Vlie; 4. mo, 7 eil
5. ork, ere; 6. e.e.a., mappei nt, P
kroon; 8. Europoort; 9. mme,
10. meer, ooft.
ADVERTENTIE