Dynamische rol van Alec Guinness
Overvallers gepakt
in Duitsland
KOFFIE
N9HAE3
Begroef gierige J. de Knuyt
munten van Serooskerke?
Zang en dans uit Israël
r
Moderne mens op zoek naar
nieuwe moraal sexualiteit
SLECHTE KRITIEKEN VOOR SIMONE SIGNORET
waarom
Koffie Hag?
„DE MENS IS TEN GOEDE GENEIGD"
ssss
het royal court theatre.
BUSSEN UIT ZEELAND NAAR VEILING
Blake betrokken
bij geheime ruil
van spionnen?
Haile Selassie
komt naar Rome
Onbekende duikboot
beschadigd
Argentinië levert
ex-nazi Bohne uit
Waterschap belaagt
dure bibliotheek
Leerlingen staken
in Zweden
Brits „sex-rapport"
aanvaard onder
ernstig voorbehoud
Heerlense schouwbi^
NIEUWE DAG
DONDERDAG 27 OKTOBER 1966
Massale vogelsterfte
ÉT
SIMONE SIGNORET
...in burger
BEROVING POSTKANTOOR DUIVENDREGHT
Rovers
Kritieken
f.2,48
f.2,35
KOFFIE*
AMSTERDAM, 26 okt. In
de voormalige veilingkamer in
het kantoor van de Amsterdamse
numismaat Jacques Schulman
liggen de munten van Seroosker
ke. Eén glanzende laag goud van
verscheidene vierkante meters.
De munten hebben alle een num
mer gekregen, ze zijn geïdentifi
ceerd, ze zijn omschreven, ge
taxeerd en liggen nu te wachten
op de veiling in het Carlton Ho
tel op 15 en 16 november. Pre
cies 868 munten van de totale
vondst van 1147 stuks. Veiling
houder Jacques Schulman, die
sinds de opgravingen de zorg
over de munten heeft, heeft nog
spijt van de 118 munten die hem
geruime tijd voor de spectacu
laire vondsten door een onbeken
de ter schatting werden aange
boden. De man beweerde de mun
ten al geruime tijd in zijn bezit
te hebben. De heer Schulman
taxeerde het goud en de man
ging tevreden heen.
ROBBERS EN VAN
DEN HOOGEN N.V.
*<8aps«(j^
Leden van het gezelschap Ziv Zamir", een Israëlische dansgroep
die binnenkort naar ons land komt.
Britten op de koffie
Nieuw type
ri;rv7Órsmmngentw kAnfeao
aTae» g'-gJ&Vf
Macbeth in Brecht-stijl
(Van een correspondent)
LONDEN, oktober
Het doek gaat op. Het toneel is een
grote lege, hel verlichte doos, de vloer
van muur tot muur bedekt met schuur
papier. Drie ruige Afrikaanse figuren
schuifelen er rond en hurken bij elkaar
als dorpsvrouwen, die giechelend een
gezellig kletspraatje maken. Dat stelt
de dorre heide voor met de drie schik
godinnen.
Van alle grote drama's van Shakes
peare hoeft men bij Macbeth zich het
minst naar een traditie te schikken.
De eigenlijke traditie ervan is dat het
op het toneel altijd mislukt. Men kan
er dus niets bjj verliezen als men het
experimenteel aanpakt. Dat heeft Wil
liam Gaskill dan ook gedaan. Met de
centrale rol van Sir Alec Guinness als
een reddingslqn achter de hand heeft
hij zijn voorstelling de ruimte inge-
slingerd in de hoop dat hy een nieuwe
weg zou vinden naar de tot dusver nog
niet bedwongen top.
Van al de Shakespeare-voorstellingen
van Gaskill is deze het meest onver
valst op de manier van Brecht. Alles
staat in een hard wit licht, ook de
nachtelijke scènes. De moordenaars
van Banquo tasten in een veronder
steld duister rond in het volle gezicht
van de toeschouwers. De speelstijl is
vastberaden anti-illusionistisch. Nadat zij
het gezin van Macduff hebben uitge
roeid veranderen de moordenaars in
volgzame toneelknechts die de change
menten uitvoeren. Tijdens het feest
maal zitten de gasten bewegingloos en
zwijgend van het begin tot het einde.
(„Je bederft alleen de vreugde". Wel
ke vreugde?).
In de scène bij de heksenketel bren
gen de heksen alleen maar poppen en
marionetten te voorschijn en spreken
zelf de teksten der geestverschijningen.
Elke dramatische climax wordt ge
volgd door een inkeer tot ontspannen
de rust om er aan te herinneren dat de
gebeurtenissen niet echt zijn. Dit weer
spiegelt zich ook in de kostuums in
het grijs en op soepele schoenen heeft
het gezelschap het neutrale uiterlijk
van een stel atleten.
De voorstelling is consequent van
stijl. Men verwacht wel tevergeefs op
de doeltreffendheid ervan. In Macbeth
LYSEKIL, 27 okt. (UPI) Ter hoog
te van de stad Lysekil zijn voor de
Zweedse westkust grote olievlekken
waargenomen op de plaats waar maan
dag en dinsdag dieptebommen werden
afgeworpen om een onbekende duik
boot schrik aan te jagen.
Admiraal Oscar Krokstedt, comman
dant van het militaire westgebied heeft
gezegd ervan overtuigd te zijn dat de
vreemde duikboot, die de gehele tijd
onder water is gebleven, is beschadigd.
Hij voegde hieraan toe dat de duik
boot, na de aanvallen van de Zweedse
marine en helicoptereenheden, kenne
lijk de Zweedse wateren nog niet heeft
verlaten. De admiraal beweerde echter
ten stelligste dat er geen opdracht is
gegeven de duikboot te vernietigen,
maar dat het alleen maar de bedoe
ling was hem schrik aan te jagen.
FRANKFORT, 27 okt. (DPA) Dr.
Gerhard Bohne (65), die medeverant
woordelijk wordt geacht voor het eu-
thanasie-programma van de nazis,
wordt door Argentinië uitgeleverd en
zal op 5 november in Frankfort aan
komen.
Naar de justitie in Frankfort mee
deelt zijn twee politiefunctionarissen
naar Argentinië vertrokken om Bohne,
die in 1963 naar Argentinië vluchtte,
op te halen. Onlangs wees een ge
rechtshof in Argentinië een beroep af
dat Bohne tegen het bevel tot uitleve
ring had ingesteld.
(Van onze correspondent)
GOES, 27 okt. Honderden vogels
waaronder een aantal beschermde
«oorten en waterwild hebben in een
polder ln de gemeente Wolphaartsdijk
Zuid-Beveland de dood gevonden.
e oorzaak van deze massale sterfte
is dat een landbouwer zijn akker
ln de palder met parathyon had be
spoten.
speelt de sfeer een zeer ingrijpende rol.
Waarom schakelde men die sfeer uit?
Misschien om de aandacht vooral op
de tekst te vestigen. Maar als dat de
bedoeling was, waarom werd dan toe
gestaan dat er zo rommelig en wille
keurig met de verzen werd omgespron
gen en waarom kwam men dan met een
lady Macbeth, die de taal vreemd is?
SIMONE SIGNORET ziet er in die
rol prachtig uit een trage konink
lijke reuzin met een mond als een won-
(Van onze verslaggever)
SPAUBEEK, 27 okt. In de strijd
die het echtpaar, dr. ir. J. van de
Laar-Van der Meer, reeds maanden
voert om zijn kostbare bibliotheek en
unieke verzamelingen planten, fossie
len en mineralen te beschermen tegen
dreigende wateroverlast als gevolg van
de aanleg van een gemeentelijk sport-
Eark, heeft zich een nieuwe ontwikke-
ng voorgedaan.
Het waterschap van de Geleen- en
Molenbeek heeft het Spaubeekse echt
paar namelijk per brief laten weten,
dat de woning van de heer en mevrouw
Van de Laar via twee klandestiene
rioolaansluitingen, regen- en afvalwa
ter loost op de Hoevervloedgraaf. De
ze, volgens het waterschap, illegale
waterafvoer dient binnen drie weken
opgeheven te worden, althans wanneer
dr. ir. J van de Laar voordien geen
vergunning otm de rioolaansluitingen te
behouden, heeft aangevraagd, voorzien
van secure situatietekeningen en van
berekeningen van hoogtematen, etc.
„Gemene pesterij", zo kwalificeerde
de heer Van de Laar, de brief van het
waterschap. „Ik vraag beslist geen
vergunning aan, omdat de rioolaanslui
tingen van mijn woning in 1959 gelega
liseerd zijn en zelfs wanneer dit laat
ste niet het geval zou zijn, dan behoef
ik nog geen vergunning aan te vra
gen."
Het huis, dat het echtpaar Van de
Laar bewoont, dateert namelijk reeds
uit 1936 en bezit sindsdien de clan
destiene aansluiting op de Hoever
vloedgraaf, zodat hier sprake is van
het juridische begrip: „de leer van
de verkregen rechten".
Het veelgeplaagde echtpaar wacht In
tussen af, wat het waterschap gaat
doen. Worden de bestaande rioolaan
sluitingen opgeheven, dan is de woning
aan de Raadhuislaan in Spaubeek, on
bewoonbaar en onbruikbaar om er een
kostbare wetenschappelijke bibliotheek
(30.000 banden) in ie bewaren.
In dat geval zal de gevreesde wa
teroverlast al gaan optreden, ook zon
der de aanleg van het gemeentelijke
sportpark, waarover in eerste instan
tie de strijd is ontbrand. Wanneer het
waterschap de bedreiging uitvoert, zal
de heer Van de Laar tegen deze in
stantie een proces wegens machtsmis
bruik aanspannen. Bovendien zal hij
dan ook juridische stappen onderne
men tegen de vroegere eigenaar van
de woning, de oud-burgemeester van
Spaubeek, J, H. J. Visschers. Van
hem kochten de heer en mevrouw
Van de Laar in 1963 voor één ton een
ruime villa aan de Spaubeekse Raad
huislaan aan.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 26 okt. De dis
trictsrecherche van de Rijkspolitie te
Amsterdam heeft goede hoop dat twee
bij toeval in Duitsland gearresteerde
mannen de dader# van de roofoverval
op het postkantoor te Duivendrecht
zijn.
De twee mannen, J. M. V. E. (22) uit
uit de hoofdstad en S.K.E. (28) die op
Curasao geboren Is, werden in Lörrach,
vlakbij de Zwitserse grens aangehou
den wegens een verkeersongeval. Zij
waren daarbij op een vangrail gebotst.
De twee, die reden in een Nederlandse
huurauto van het merk Chevrolet Bei-
Air, wekten de verdenking van de poli
tieambtenaren op. Toen hun auto
werd doorzocht, vond de Duitse politie
enkele 9 mm. pistolen met munitie.
Via Interpol In Wiesbaden vroeg de
Duitse recherche haar Nederlandse col
lega's om inlichtingen. De districtsre
cherche van de rijkspolitie had onmid
delijk een sterk vermoeden dat het de
roofovervallers van Duivendrecht kon
den zijn. Er waren dermate belangrij
ke aanwijzingen tegen het tweetal dat
twee rechercheurs J. Bentem en J.
Geels zich per auto naar Duitsland be
gaven can de twee mannen te verho
ren. Deze twee ervaren politiemannen
maken deel uit van het team dat de
roofoverval in onderzoek had. Tegelij
kertijd is via de officiële kanalen om
uitlevering van de twee verdachten ge
vraagd. De twee hadden by hun arres
tatie geen geld van de overval meer
op zak. Wel zouden zij ergens nog zes
duizend gulden hebben gestort als aan
betaling op een nieuwe auto.
Al enige tijd speurde de politie naar
stig naar de twee onbekenden die op 23
september in het postkantoor van Dui
vendrecht hun slag sloegen en er met
tienduizend gulden vandoor gingen.
Een van hen had toen de tijdelijke kan
toorhoudster mevrouw W.C. Bouwmees
ter met een pistool bedreigd, terwijl
de ander hangend in het loket de geld-
lade had leeggeroofd. Het enige spoor
dat de rovers achterlieten was een geel
groene gestolen Citroën die later werd
teruggevonden. Het bleek dat de wa
gen ook rond het postkantoor van
Hoofddorp en op het industrieterrein
van Diemen was gesignaleerd. Het
signalement van beide mannen, dat aan
de hand van compositietekeningen
grootscheeps werd verspreid heeft niet
tot hun arrestatie kunnen lelden. Kapi
tein de Kat Angelino, een van de lei
dende officieren ln het onderzoek, ver
telde dat signalementen niet altijd even
betrouwbaar zijn. Zeker niet omdat de
getuigenverklaringen bij deze overval
nogal van elkaar afweken.
de, maar zo gauw ze die open doet
wordt de indruk teniet gedaan. Zij
heeft een Frans-Amerikaans accent,
haar beheersing van het ritme is zwak
en haar stem schijnt niet gewend aan
de eisen van het toneel.
Tegenover haar grote gestalte speelt
Guinness als een uiterst dynamische
marionet veel van zijn spel doet den
ken aan een paringsritueel tussen een
vurige mannetjesvogel en een breed
broeds vrouwtje. Fysiek trilt hij van
energie, de planken gebruikend als een
trampoline, zodat een aanzet, die in
zijn voeten begint, zich in zijn hele li
chaam doorzet tot in de toppen van zijn
vingers.
Als hij nog volop in actie is zoals
voor Duncans dood barst hij uit in
een extatische dans. In zijn neergang
zoals in de laatste scènes waarin
zijn haar wit wordt vervalt hij tot
een zich voortslepend wrak. Wat men
zich van zijn spel zal blijven herinne
ren is zijn ritmische kracht van de
zoet-geaarde glimlachjes die doorbre
ken op de ogenblikken van de grootste
schurkenstreken.
In een voorstelling van deze aard
kijkt men niet naar de ontwikkeling
van een karakter; het is een bewijs
voor Guinness' kunst dat hij zulk een
creatie bereikt bij zulke beperkingen.
ADVERTENTIE
De Engelse kritieken waren niet
mals. In feite werd de voorstelling,
in het Royal Court Theater, volkomen
gekraakt. Alleen sir Alec mocht wat
prijzende woorden ln ontvangst nemen,
maar praktisch niets in de „pijnlijk
onreële produktie" van William Gas
kill kon genade vinden.
„Het is, kort gezegd, een catastrofe",
schreef Herbert Kretzmer in de Daily
Express. „Beestachtig vervelend",
vond David Nathan in The Sun. „Een
hoogst teleurstellende avond", was het
oordeel van Peter Lewis in The Daily
Mail.
De verwachtingen voor een samen
spel door twee groten als Signoret en
Guiness waren hoog gespannen en alle
voorstellingen waren lang voor de pre
mière van donderdagavond uitver
kocht.
De Franse actrice werd door Philip
Hope-Wallace in the Guardian be
schreven als „de slechtste Lady Mac
beth die ik heb gezien onder velen die
slecht waren. Zij gaf een zeer zwakke
vertolking van de rol."
Arthur Thirkell in The Sketch
schreef: „Het was beslist een Lady
Macbeth om te vergeten. Haar optre
den was steeds onberaden en vaak er
barmelijk... men zou wel hebben willen
huilen voor deze eminente en bewonde
renswaardige vrouw toen zij beetje bij
beetje verdronk in een verouderde taal
die nooit voor haar bedoeld was ge
weest."
Drinkt u graag koffie? Maar reageert u slecht op
coffeïne? Slaapt u slecht als u 's avonds koffie
hebt gedronken? Neem dan Koffie HAG! Pittig,
rijk van aroma èrr... cofféinevrij, dus veilig voor
hart en zenuwen, maag, lever en gal. Er is nu ook
coffeïnevrije HAG Oploskoffie. Handig om altijd in
huis te hebben!
CuiifiNfVÜ,-
coffeinevrij
Oploskoffie
met hart voor uw
gezondheid
(Van onze verslaggeefster)
Sindsdien vaart hy met een privé-
schip, dat hy de „Gouden Reael" ge
noemd heeft, door de Zeeuwse wate
ren. De officier van justitie, die hem
enige tijd in arrest gehouden heeft,
ADVERTENTIE
WIJNKOPERS SINDS 1842
grootste wijnkelders van nederland
een oude traditie: levering rechtstreeks aan particulieren
VRAAGT ONZE PRIJSCOURANT
velperweg 23
telefoon 08300 2 43 77
481
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 27 okt. Voor de
eerste maal komt het dans-ensemble
„Ziv Zamir" uit Israël naar ons land
voor een toernee langs acht steden.
Door de eeuwen heen heeft het volk
van Israël een grote liefde voor de
dans getoond. Na de geboorte van het
nieuwe Israël als zelfstandige staat
begon een nieuwe cultuur door een
samengaan van oude tradities en nieu
we creativiteit. Het is de verdienste
van Ziv Zamir, de leider van dit ge
zelschap, dat hij uit de vele dansgroe
pen die Israël rijk is, in 1963 deze
groep samenstelde. In de drie jaar,
dat de groep bestaat, oogstte hij veel
succes en yoewel er tv-films naar
Amerika en' Italië verkocht werden,
was het gezelschap nog nooit in het
buitenland op toernee geweest. Mede
door het grote succes van de tv-serie
besloot men het gezelschap als eerste
Israëlische groep in Duitsland te laten
optreden. Vandaar komt het gezelschap
naar ons land.
(Van onze correspondent)
ARNHEM, 26 okt. De Arnhemse
VW gaat de komende winter in sa
menwerking met de Britse spoorwe
gen tweedaagse trips organiseren met
als nieuw onderdeel van de reis een
Social Evening, door te brengen bij
een Nederlandse familie in Arnhem of
omstreken. De adressen worden ver
schaft door de vereniging Nederland-
Engeland en met alle noodzakelijke ge
gevens in een kaartsysteem onderge
bracht. Bij het bespreken van de reis
kunnen de Engelsen opgeven bij welk
soort familie zy de social evening wil
len doorbrengen.
De groep bestaat uit zeven danse
ressen en dansers. Een orkest van
zes man begeleidt hen. Een attractie
vormt het optreden van de zangeres
Kochava Harari. Zij werd in Yemen
geboren, kwam op jeugdige leeftijd
naar Israël en zong tijdens haar mi
litaire dienst voor de troepen in het
gehele land. Zij zingt Jemenitische,
Hebreeuwse en Jiddische liederen.
„Ziv Zamir" begint het toernee op
4 november in de Sittardse schouw
burg. Daarna gaat de groep naar Am
sterdam (5 november RAI), Heerlen
(7 nov.), Eindhoven (8 nov.), Rotter
dam (10 nov.), Arnhem (11 nov.)
Scheveningen (12 nov.).
DENVER. 27 okt (UPI). Dan
Moore, een voormalige officier van de
Amerikaanse veiligheidsdienst, heeft
gezegd van mening te zijn dat de En-
gelse spion George Blake mogelijk deel
eeft uitgemaakt van een spionnenruil
tussen het Kremlin en Londen.
Moore, die vroeger in Cairo heeft ge
werkt, gelooft dat iets in het bericht
van Blake's ontsnapping niet helemaal
klopt.
„Het lijkt zeer wel mogelijk dat hij
in handen van de Russen is gesteld in
ruil voor een Britse agent. Zoiets zal
nooit openbaar worden gemaakt omdat
de man in Engeland beschouwd wordt
als een verrader. Misschien klinkt het
erg melodramatisch maar geloof mij,
dergelijke dingen gebeuren", aldus
Moore.
heeft hem onlangs weer op vrije voe
ten gesteld. Het is niet bekend of hij
de zaak ontvreemding van aan de
gemeente en de eigenaar van de grond
toebehorende munten zal voort-
zstton
Pas toen de heer Schulman bij de
goudakker in Serooskerke werd ge
haald, herinnerde hij zich de verzame
ling van 118 munten die van dezelfde
samenstelling was geweest als die uit
de akker. Vermoedelijk werden ook in
het eerste uur van de opgravingen en
kele munten gestolen. Bovendien zul
len in de omgeving van de akker wel
licht nog enkele munten in de modder
liggen.
De schat is bijzonder groot en bij
zonder kostbaar. Men vermoedt dan
ook dat degeen die de munten begra
ven heeft, uitzonderlijk rijk geweest
moet zijn. Niemand weet hoe de mun
ten daar in de akker terecht zijn ge
komen. De heer Schulman heeft ech
ter een theorie opgemaakt. Zeeland
was in de zeventiende eeuw de tijd
van herkomst van de munten bijzon
der rijk. Verspreid over de eilanden la
gen verschillende buitenplaatsen. Ook
in de buurt van Serooskerke woonde
in het Huis Om de rijke Zeeuw J. de
Knuyt. Van hem is bekend dat hij bij
zonder gierig was. Hij kleedde zich b(j
voorkeur in bedelaarskledij en liet zich
voor grote sommen gelds omkopen door
de Spanjaarden, met wie de Nederlan
den de tachtigjarige oorlog In he
vige strijd gewikkeld waren. Hij
speculeerde en verdiende schatten. Het
is beslist niet onmogelijk dat de heer
De Knuyt zijn spaargeld voor anderen
wilde verbergen en het in een aarden
pot onder de vloer van een van de
schuren op zijn landgoed begroef. Een
andere reden dan gierigheid kan de
man er moeilijk voor gehad hebben,
want Nederlandse archivarissen, die
belangstelling hadden voor de vondsten
in Serooskerke, hebben reeds vastge
steld dat Zeeland in die tijden vfak
na het twaalfjarig bestand rustige
tijden beleefde.
De munten hadden in de zeventiende
eeuw nog hun eigen „intrinsieke"
waarde. Wanneer een gouden munt tien
gram woog dan had hij ook de waar
de van tien gram goud. De gouden mun
ten van Serooskerke wegen samen zes
duizend gram goud. Dat betekent dat
de eigenaar daarvoor zeshonderd kalve
ren had kunnen kopen. De vondsten
hebben niet alleen Nederlandse mun-
tenverzamelaars en musea opgewon
den, maar ook buitenlandse. De heer
Schulman krijgt tal van opdrachten
voor de veiling uit het buitenland, voor
al uit Spanje. Enige dagen geleden
werd hem vanuit Amerika gevraagd
munten aan te kopen. In de New York
Times had een groot artikel over Se
rooskerke de numismaten daar op de
gevonden schat opmerkzaam gemaakt.
De verhalen rondom de akker spra-
kon zo tot de verbeelding van allen,
die weieens spannende jongensverhalen
of geschiedenissen van goudschepen en
gouddelvers gelezen hebben, dat de vei
ling waarschijnlijk meer zal opbrengen
dan de heer Schulman verwacht. Er
komen speciale bussen uit Zeeland met
chauvinistische Zeeuwen, wie de stem-
pelstand en de goud-ijk waarschijnlijk 'n
zorg zullen zijn, maar die koste wat
kost enkele munten „uit eigen bodem"
willen bewaren. De voornaamste bieders
komen de eerste dag 15 november
in de veilingzaal van Carlton. Zij zul
len voor die datum gelegenheid gehad
hebben om de munten, waarvan de
waarde varieert van ƒ9000,- tot on
geveer 30,-, in de vitrines van de
heer Schulman te bekijken.
(Van onze correspondent)
ROME, 27 okt. Volgens Italiaan
se regeringskringen zal Haile Selas
sie, de keizer van Ethiopië, op 21 no-
vember een officieel bezoek aan
me brengen. Daarmee zal definitie!
een streep gezet zijn onder een con
flict dat destijds de gehele wereld
diep geschokt heeft.
Mussolini gaf in 1936 het bevel tot
een misdadige aanval op een onge
wapend volk, dat overigens groten
deels tot het Koptische christendon)
behoort. De negus van Abbessinitè
verzette zich als de „Leeuw van
Zion" (zoals hü zich ook noemt) en
de Volkenbond trachtte de eerste
agressie-oorlog van een totalitaire
staat met economische sancties in de
kiem te smoren. Gebrek aan eensge
zindheid kenmerkte reeds toen de
houding van de westeiyke landen-
Mussolini behaalde een gemakkelijke
overwinning en de negus zette zün
strijd tegen Italië ln ballingschap
voort.
Na 1945 werd Italië gedwonigeji al-
le Afrikaanse gebieden op te geven-
De negus keerde als overwinnaar te
rug. Maar er bleven in Addis Abeba
ongeveer veertigduizend Italianen
achter die waardevolle diensten bij de
wederopbouw van het land verricht
ten. De economische relaties tussen
Italië en Abessinië zijn weer aan-
feknoopt en ontwikkelen zich bevre-
igend. Nu zal de vrede tussen de
oude tegenstanders door het bezoek
van de negus aan Rome zyn beslag
krijgen.
Deze schilderachtige vorst van Afri
ka, die een steeds sterkere invloed op
de continentale samenwerking heeft
levert daarbij opnieuw een bewijs van
de nobele houding, waarvoor hy be
kend staat: by zijn bezoek aan Rome
zal hy een obelisk, die de troepen
van Mussolini destijds uit Abbessinl®
hadden weggesleept, officieel Ital'e
ten geschenke aanbieden zodat de
obelisk in Rome kan biyven. De Ita
liaanse regering van haar kant wil
Ethiopië meer technische bystano
bieden.
STOCKHOLM, 27 okt. (AFP) -*
Uit protest tegen de staking en utt"
sluiting van 35.000 leraren zqn
d«
leerlingen van de Zweedse middelb*'
re scholen eveneens in staking ge
gaan. In verscheidene steden betoog
den duizenden leerlingen, die eiste"
dat er een eind aan het conflict tui
sen de leraren en de staat wordt g®"
maakt.
In een communiqué heeft het dire^
toraat-generaal geëist dat alle leer
lingen naar school gaan, ook al
er geen leraar. De leerlingen hebben
echter besloten thuis te blijven oih"
dat in de schoollokalen soms een vol
slagen chaos heerst, er zouden zien
zelfs mishandelingen en pogingen tor
sexuele gewelddadigheden hebben
voorgedaan. De regering heeft totnu-
toe niet tussenbeide willen komen.
(Van onze verslaggever)
UTRECHT, 27 okt. Op een bij
eenkomst van huisvrouwen, gewijd
aan het thema van de sexuele op
voeding, vertelde de inleider zijn
ervaring met een jong meisje, die
hem onthulde, dat ze altijd voorbe
hoedmiddelen in haar tas droeg. Toen
hij er later met de moeder over
praatte, zei deze: „dat heb ik liever
dan dat ze vandaag of morgen met
een kind thuis komt". Er ging na
deze anecdote een golf van afkeuring
door de zaal.
Het zou interessant geweest zyn de
reacties te vernemen van het gezel
schap dat gisteren de vergadering bü-
woonde van de katholieke centrale
vereniging tot hulpverlening aan niet-
gehuwde moeders. Een feit is, dat de
leden van deze vereniging gisteren
van veel zekerheden zjjn beroofd en
met tal van vragen zpn verrykt. De
enige conclusie die na de inleiding en
het vragenuurtje overbluft, is dat de
oude sexualiteitsmoraal goeddeels
heeft afgedaan, maar dat een nieuwe
nog geen vorm heeft. In dit vacuüm
moet eerst experimentele ervaring
worden opgedaan om tot eventueel
nieuwe regels te komen.
LONDEN, 27 okt. (Reuter) De
leiders van de Britse niet-katholieke
Kerken rijn woensdag overeengekomen
het omstreden rapport van een werk
groep van de Britse Raad van Kerken
over sexualiteit in duscussie te nemen.
De afgevaardigden bevestigden met 62
stemmen vóór en 10 tegen „de regel
dat sexuele gemeenschap beperkt moet
biyven tot het huwebjk". Eerder op
de dag werd een resolutie van de Schot
se presbyteriaanse geesteiyke A. R.
Shillinglaw, waarin het rapport werd
verworpen en stopzetting van publika-
tie werd geëist, massaal afgestemd.
De afgevaardigden bleken het daarna
zes uur lang met eens over de bewoor
dingen van een resolutie over het voor
behoud waaronder het rapport wordt
aanvaard.
De uit 13 leden bestaande commissie
had oorspronkeiyk van de raad van
Kerken opdracht gekregen in een rap
port ,,de door de christenen voorgesta
ne onthouding vóór het huwelijk en de
echteiyke trouw" te bevestigen. De
commissie zag echter al spoedig in dat
door een zo beperkte instructie het
huidige begrip voor moraal niet tot zijn
recht kwam en zag ervan af „regels
voor de verschillende gecompliceerde
situaties waarin mannen en vrouwen
zich dikwyis bevinden" op te stellen.
Dit werd uitgelegd als een goedkeuring
van voor- en buitenechteiyk geslachts
verkeer. De raad heeft weliswaar be
vestigd dat het rapport een waardevolle
bijdrage vormt voor discussie over de
moraal, maar niet kan worden ont-
j o i. rie conservatieve kringen in
de Britse protestantse christenheid ge
triomfeerd hebben over de vooruitstre
vende Inzichten van de commissie.
Prof. drs. A. L. M. Wouters, moraal
theoloog en verbonden aan het groot
seminarie van Breda, onderwierp in
zyn inleiding de katholieke sexuele
moraal, zoals tot nu toe beleden, aan
een diepgaande analyse, en hy kwam
daarbü tot de uitspraak, dat van een
aparte katholieke moraal eigeniyk niet
kan worden gesproken, aangezien het
bevorderen van menseiykhefd de eni
ge eis is die men aan zedeiyke nor
men kan stellen, en deze eis is niet
het alleenrecht van katholieken. Vroe
ger verlangde men duideiykheid van
ae moraal. Men kan de priesters
van die tyd moeiiyk beschuldigen van
bedillery, zolang de gelovigen zich het
beste voelden by duidelijke uitspra
ken, die een algemene geldigheid had
den. Begrip voor uitzonderingen was
nauweiyks aanwezig, en éls het er al
was, dat moest je toch maar aan de
algemene normen voldoen om de
zwakkeren geen ergernis te geven
(verloofden slapen niet onaer één dak)
De voorschriften waren gedetailleerd
(lengte van een rokje), maar mense-
ïyke zaken als eerbied en trouw kwa
men nauweiyks aan bod.
De strekking van deze moraal was:
de mensen moeten in toom worden
gehouden, want ze zpn ten kwade ge
neigd. De katholieke opvattingen lo
pen hier wel parallel met die van on
ze protestantse medebroeders, die ook
de mens als verdorven tekenen, in
zyn heil geheel afhankeiyk van Gods
wil.
Professor Wouters gaf aan, ln hoe
verre de kijk van de moraaltheoloog
op het menselpk doen en laten aan
een verschuivingsproces onderhevig is.
De evolutie in het menseiyk denken
heeft ook op het gebied van de moraal
veel opvattingen overboord geworpen.
De natuurwet is niet meer een indivi
dueel soort instinct, maar een ge-
meenschappeiyk groeiende kijk op de
(mede)menseiykheid. Kannibalisme,
polygamie, slaverny en oorlog zyn za
ken, waarover we ons uit een oog
punt van menselpkheid zyn gaan scha
men. Deze ontwikkeling moet tot de
conclusie leiden, dat de mens niet ten
kwade, maar, integendeel, tot het
goede geneigd is. Katholieken kunnen
moeiiyk meer de pretentie voeren,
dat de verschuiving in de normen uit
sluitend aan hun moraal Is te dan
ken. Andere gelpkwaardige groepen
huldigen dezelfde opvattingen. De
naaste wordt de eerste norm, de wet
is hoogstens hulpmiddel of vingerwq-
zing.
De normverschuiving in de sexuali
teit, die het huwelijk niet langer ziet
als louter voortplantingsinstituut, zal
aldus prof. Wouters leiden tot een
nieuw type huweiyk, een nieuwe man-
vrouw-verhouding. De opgave is er,
sinds de afzwering van de polygamie,
niet eenvoudiger op geworden, nu het
er om gaat de voortplant ingsdrift te
vermenseiyken, de sexualiteit op een
hoger niveau te brengen. Het pro
bleem is, dat bq de overgang naar
een andere, hogere vorm van sexual i-
teitsbeleving er meer kans is, dat er
iets misgaat, terwyi de ouderen geen
vaste regels meer kunnen geven of
voorleven omdat die nog gevonden
moeten worden. Men zal de jeugd
speelruimte moeten geven om zelf >n
onbevangenheid regeïs te vinden. De
taak van de oudere daarbq? Prof.
Wouters zei meer te zien in een ver
mindering van de risico's die de jeui?
loopt het moeten krijgen van «JJ
kind waarvoor geen plaats is, is vo"
alles een groot risico dan in mom
liseren, verbieden en veroordelen.
gaat om het begaan zyn met de med"
mens.
Fortii*1
Tydens de daarop volgende geda'
tenwisseling, waaraan een forum
,d>'
b®'
staande uit voorzitter L. J. S. Rog'e^
dr. J. S. van Hessen, jeugdsociolri?e.
de Arnhemse zenuwarts P. A. Gri
ling en prof. Wouters, deelnam, tv®
den opmerkingen geplaatst als: ,>UL
ze Nederlandse jeugd is nog niet
voor het experiment op sexueel «L.
bied. Geslachteiyk verkeer tussen 'U
gehuwden is meestal het gevolg
een psycho-hygiënische noodsituatie
,,op de duur zal ook onze jeugd e>£.r
regels vinden in de geslachtelijke °"ca
gang. In Amerika valt het ongebim
moederschap bepaald buiten die U.
gels"; „waarom altyd direct een
cor
don van isolement leggen rond een °?e
gehuwde moeder? Een open discus3'
met familie en vrienden kan voor n
meisje de afsluiting doorbreken
nan 7c i k.
vicieuze cirkel ronddraaien"; „we
ken thans het bankroet van de Ka
lieke moraal mee.
(Van onze verslaggever)
reeKs
HEERLEN, 27 okt. Met ee" Heef
byzondere evenementen gaat d« t0 t>e-
lense streekschouwburg zyn eerSUan<!
staanslustrum vieren. De gehele n\ pet
november staat in het teken v0z ver-
jubileum. Het lustrumprogramfN, de
meldt o.m. een voorstelling v~je J<e'
opera „Andrea Chenier", door V jtft'
derlandse Opera met een vollen °vepy
liaanse solistenbezetting (18 r va"
ber)een uitvoering op 7 novernq gn-
het Nationaal Israëlisch FolkwnbdtZi
semble; een concert door het L" j-idj'f
Symfonie Orkest met cel1'3,
van de vermaarde Russische^beri
Mstislav Rostropovitch (4 ,n° n door
alsmede twee toneeluitvoering^. (iTh®"
buitenlandse gezelschappen, noverri'
ater van Remscheid", dat op en b.ej
ber de comedie Ingeborg brf vork
Engelse „Theatre Royal op
Shakespeare's „the Tempel
november. ,ioring verif
Aan de eerste lustrumv' £abarev
nen verder medewerking Hoving'
groepen van Wim Kan en ,ine Kaa'I
het Nationaal Ballet; Ca t Nie",^
de toneelgezelschappen <-entrum„'
Rotterdams Toneel" en .i Qpera
alsook de „Zuid-Nederland^ v van
die op 30 november de Prem
„die Czardasfürstin brentn speCiaie
Rekening ho"fteILimburgse schou^
voorkeur van het Lim ,g op 0pe-
burgpubliek, dat ergS directeur
ra-voorstellingen, h arte oper
Helms dit seizoen een olPvai
3 TKcao - r^e*
Aan deze uitvoeringen werken ar-
se, Italiaanse, Oostenrijkse en Buig
se solisten mee.
