Angst en ellende van het Derde Rijk
KVP-C1JFERS JUIST
Onnauwkeurig uitgewerkte Voorstelling
VERKOOPSTER
vrije le etage
TONEELGROEP CENTRUM IN HAARLEM
Methode
NIEUWE DAG
ZATERDAG 29 OKTOBER 1966
7
Zaken en Huizen
Elisabeth AndersenHans Daalder en Ton van Duinhoven in
„Angst en ellende van het Derde Rijk".
Tachtig Van Gogh's
naar Joegoslavië
Jeugdfilm in Milaan
bekroond
P^rï^Phüosophica-
DOOR PROF. DR. H.W.J. BOSMAN
Het wetenschappelijk instru
mentarium, waarmede de rijks'
begroting de laatste jaren wordt
ontleed, is in hoofdzaak afkom
stig van prof. Zijlstra uit de tijd
dat hij minister van financiën
was.
Te koop: 4 kamer-flat in centrum van de stad
GELDBELEGGING
Betrekkingen aangeboden
Zakenechtpaar zoekt JONG MEISJE
Met spoed gevraagd: gevord. leerling-kapster
Gevraagd: ENKELE NETTE MEISJES
Gevr. nette verkoopster of leerl.-verkoopster
BLOKJE PANDEN
gezellige kamer
Gevr. voor direct: aank. of ervaren verkoopster
Gevraagd:
MAGAZIJNBEDIENDE
WINKELBEDIENDE
en VERKOOPSTER
Gevraagd: Leerling of aank. verkoopster
neltte leerling-banketbakker en 3e bediende.
a. TWEE MEDEWERKSTERS;
b. EEN MAGAZIJNBEDIENDE.
BROODBAKKER/BEZORGER
BANKETBAKKERIJ M. J. DEGENKAMP
Beukelsdijk 175, Tel. 23.11.13, R'dam
vraagt:
18 jaar, liefst met het vak bekend.
5-daagse werkweek.
VOOR BETERE HAARVERZORGING
MAISON SIGON
Tevens gevraagd:
AANKOMEND KAPSTER en een
LEERLING-KAPSTER.
een flinke
verkoopster/caissière
a. een flinke caissière;
b. een nette
verkoopster
een flinke juffrouw
BEDRIJFS- EN
OPSLAGRUIMTE
Woningruil
RucphenRotterdam
Lessen
INSTITUUT STUDIEHULP
RIJSCHOOL GEBR. BLAD
AUTORIJSCHOOL
Huisdieren
Huisdierenhandel vraagt te koop en biedt aan:
a. chauffeur voor de
slagerij
b. een flinke
magazijnbediende
Nette hulp in de huish.
Betrekkingen
aangeboden
KINDERMEISJE
Te huur aangeboden
GELDZORGEN
Auto's, Motoren, Bromfietsen e.d.
Meubelen, Huisraad en Kleding
Laat uw meubelen opnieuw overtrekken
Automobielen Dijkman
Taunus 17 M '63
Taur.us 17 M 4-deurs '64
Autobedr.
Hoogendoorn
Diversen
PERSPEX
STOUT
UW BRUILOFT
ATTENTIE I
I
ANGST EN ELLENDE VAN het
Derde Rijk is de verzameltitel van een
reeks scènes, waarin Bertolt Brecht de
vergiftiging van het dagelijkse leven
door de nazi's in meestal rake vereen
voudigingen schetste. Hy wist toen nog
niet wat er op zou volgen.
De toneelgroep Centrum, die enkele
jaren geleden, toen zij nog Puck heet
te al een aantal van deze scènes in
het Amsterdamse Hypokriterion speel
de is nu tot een heropvoering geko
men wederom onder regie van Walter
Kous. Men kon, bij de première vrijdag
avond in de Haarlemse stadsschouw
burg, op de eerste plaats ervaren, hoe
sterk de vroegere voorstelling gewerkt
heeft: van elke ook toen gespeelde scè
ne bleek men zich het verloop en de
rake effecten nog precies te herinneren.
Er is wel een nieuwe enscenering
ontstaan, met een grotendeels andere
bezetting en met een telkens herhaalde
verwijzing naar de actualiteit van nu
m Jï+o 5 van °P achterwand ge-
prtiEeii? krantenkoppen, feiten ver-
mkharp e uitin8en Zijn van verge-
geestelÜ'ke vergiftigingsver-
n Over de doeltreffendheid
tipt! j verwijzingen zou men kun-
betwisten, meer nog over de
manier waarop zij aan het spel wer-
woi r)eëevoegd, maar zij vestigen er
voo aandacht op, dat de gespeelde
u"?.Tyallen weliswaar een voorbije wer-
{fJkheid laten zien, maar dat de mo
gelijkheid van een herhaling aantoon
baar is.
Brecht zocht zijn effecten in deze
scenes meestal in de verstoring van de
gewoonste verhoudingen. Hij laat een
vader en een moeder in doodsangst ra
ken, omdat hun zoontje van elf, dat bij
de Hitlerjugend is, zonder dat zij het
merkten het huis uit gegaan is. Gaat
hy hen aanbrengen? Hu laat een Jood
se vrouw per telefoon afscheid nemen:
zy vertrekt naar Amsterdam, om haar
arische man niet in moeiiykheden te
brengen; zy neemt ook afscheid van
hem en hy zegt precies alle dingen,
waarvan hy gehoopt had dat hy ze niet
zou zeggen. Hij laat een rechter in pa
niek raken, omdat hy uitspraak moet
doen in een vry kleine zaak, op de ach
tergrond waarvan de S.A. en de S.S.
tegenover elkaar staan. Het gaat dan
telkens om gewone mensen, die niets
kwaads willen, maar door de angst
vergiftigd zün en daarom de toestand
ellendig vinden. In andere scènes wordt
een S.A.-man in zün afschuwelijke men
taliteit vinnig ontleed of een S.S.-er.
Dit alles beoogde de dageiykse wer-
keiykheid van het nazi-regime open
baar te maken, in hoofdzaak door situa
ties te laten zien, waarin de toeschou
wer zich kon verplaatsen.
De scènes, waarin zulk een herken
baarheid aanwezig is, blüven het sterk
ste werken. De voorstelling van nu
maakte, dat niet goed waar zy maakte
in haar geheel een onzekere, een wan
kele indruk. Voor een niet onbelang
rijk deel lykt de toneelbouw daar schuld
ean: het sprekende effect van de
angst, die zelfs in het huiseiy'ke milieu
doorgedrongen is, doet zich het sterkst
voor als het mileu inderdaad huiselyk
is. De logheid van het decor gaf de
voorstelling een ongelukkige zwaarte en
bracht door een middenbouw een twee
deling te weeg, die hoofdzakelük sto
rend werkte. Ook de spelers waren niet
op hun sterkst, Elisabeth Andersen,
vooral in de scène van de Joodse
vrouw, Ton van Duinhoven, vooral als
rechter, Piet Romer als werkloze, uit
gezonderd. Soms werd er te hard ge
schreeuwd, soms werd er onhandig ge
speeld, zelden was een typering raak
uitgewerkt. De geluiden, die men te
horen kreeg, en de projecties, die men
zag, bleven toevoegsels, werden geen
wezenlyk onderdeel van het geheel. Was
men hier misschien getuige van een
te haastig opgezette voorstelling?
ANDRé RUTTEN
BELGRADO, 29 okt. In het Na-
rodni-museum wordt van 30 oktober
tot 20 december een Van Gogh-ten-
toonstelling gehouden. Het ryksmuse-
um Kröller-Müller te Otterloo heeft
daarvoor 42 schilderüen en 41 teke
ningen en waterverven aan Joegoslavië
uitgeleend. De minister van Cultuur,
Recreatie en Maatschappehjk Werk,
mr. M. Vrolijk, zal de tentoonstelling
zondag openen.
AMSTERDAM, 29 okt. De film
„Gespleten hemel", gemaakt door een
groep leerlingen van de IVO-school te
Amsterdam, is op het Concours de la
X. Muse te Milaan bekroond met de
eerste prüs. Het is de derde maal,
dat een Nederlandse film op deze
jaariykse wedstryd voor jongeren
tot twintig jaar, een eerste pry's kreeg.
In totaal hadden elf landen 33 films
ingezonden, waaronder twee uit Neder
land.
De jury had grote bewondering voor
de manier, waarop de jeugdige filmers
er in „Gespleten hemel" in waren ge
slaagd, de gevoelens weer te geven
van een jongen en een meisje, die
moeten kiezen tussen hun liefde voor
elkaar en hun geloof.
Deze filmwedstryd voor de jeugd zal
het volgend jaar worden gehouden in
samenwerking met de Unesco. Van de
deelnemers wordt gevraagd, een film
te maken, waarin zy een kyk geven
op hun eigen land en hun landgeno
ten. Deelnemers tot 20 jaar kunnen
zich opgeven bü het Instituut Film
en Jeugd, Oude Hoogstraat 24 te Am
sterdam.
In 1962 heeft Helmut Kuhn, hoogle
raar te München, een werk geschreven
onder de titel: Das Sein und das Gute.
Het boekje Traktat über die Methode
der Philosophie wil achteraf de metho
dologische sleutel geven tot een juist
begrip van dit boek. Het wil daarenbo
ven de weg voorbereiden voor twee la
tere werken, die de geboden ontologie
een nadere uitwerking moeten geven:
een boek over de staat en een ander
over het kunstwerk.
Filosoferen is een voortzetting van
het gesprek, dat de Grieken begonnen
hebben. Het is een gesprek over „het
zün". De grote vraag is, wat zün bete
kent. „Het zyn kan byna niets of het
kan een oneindige volheid betekenen".
Dit is een dilemma, dat het gehele uit
gangspunt benevens de opbouw der on
tologie bepaalt. Kuhn noemt dit het
„ontologisch alternatief". De filosofie
moet noch eenzydig haar uitgangspunt
nemen in het subject, zoals Kants
transcendentale wüsbegeerte getracht
heeft, noch eenzydig in het object, zo
als het positivisme probeert. Filosofe
ren is beschouwen der totaliteit (Ganz-
heit). De tegenwerping, dat dit onmoge-
ïyk is, is ongeldig, want iedere mens
heeft een zekere visie op de totaliteit.
Filosoferen is bewust maken en kri
tisch doordenken en funderen van deze
visie.
Was het mogelijk de wijsbegeerte ge
heel vanuit het subject op te bouwen,
dan zou een absoluut gezichtspunt mo-
geiyk zün. Doch dit is een illusie: het
gaat erom het eigen gezichtspunt te
vinden. Dit is geen relativisme, want
ieder gezichtspunt, dat een reëel, ge
zichtspunt is, is in beginsel voor ieder
een toegankelük. Kuhn zoekt het ant
woord op het ontologisch alternatief in
wat hü fenomenologie noemt: „het fe
nomenologisch gezichtspunt vertoont
een bepaalde ambivalentie: het opgaan
in het object wordt in evenwicht ge
houden, doordat het subject steeds te
gelijk ervaren wordt. Wie tracht het
zün te kennen, vraagt tegebjk naar
zichzelf als degene die kent".
Doch dit antwoord is nog steeds een
methodisch antwoord: het bepaalt de
wyze, waarop naar het werkelyk onto
logisch antwoord gezocht moet worden.
Dit ontologisch antwoord wordt zelf
weer door een postulaat gedragen, dat
Kuhr de „ontologische affirmatie"
noemt: de vooronderstelling dat het
zün (de totaliteit der zynden) een zin
heeft. Terecht stelt Kuhn dit postulaat
voorop: zonder dit resultaat heeft im
mers zelfs het zoeken geen zin. Daaren
boven wordt dit postulaat immanent
steeds bevestigd: de werkelyke ontken
ning zou immers de zelfmoord zyn.
Tenslotte brengt de omgekeerde stel
ling, dat het zyn namelyk zinloos zou
zyn, een interne contradictie naar vo
ren, omdat geen enkele bewering, der
halve ook niet die over de zinloosheid
van het zyn, meer zin zou hebben.
Kuhn is erop uit in een heldere taal de
lezer geen stellingen voor te leggen,
maar zelf mee te denken, zodat hy' de
conclusies als eigen conclusies aan
vaarden of eventueel als niet-eigen ver
werpen kan.
Politieke gevolgtrekkingen zijn
voor rekening van de fractie
In zijn dit jaar verschenen „Opstel
len over openbare financiën" heeft
prof. C. Goedhart, die voorzitter van
het forum was, dit instrumentarium
als volgt samengevat:
„Veel nadruk wordt door Zijlstra
gelegd op een bondige formulering
van een visie op theorie en practijk
der anticyclische begrotingspolitiek,
die aanknoopt bij de trendmatige
groei van het reëele nationale pro
duct. In deze visie worden de zuiver
conjuncturele wijzigingen in het ni
veau van de belastingopbrengsten ge
elimineerd althans in eerste aanleg,
ter bepaling van de „structurele
ruimte" waarbinnen zich de moge
lijkheden uitgaven-expansie plus
„autonome", door tariefwijzigingen
veroorzaakte verlagingen van belas
tingopbrengsten aftekenen. Deze be
nadering komt in concreto hierop
neer, dat de „structurele budget
ruimte" kan worden gecalculeerd als
overeenkomende met de structurele
aanwas van de belastingopbrengsten
bij een als gegeven aangenomen
groeivoet van het reële nationale pro
duct. Kiest men dan bijvoorbeeld
voor een zodanige bestemming van
de „ruimte", dat men als „vuistre
gel" een proportionele stijging van de
overheidsuitgaven met de groei van
het reële nationale product aanvaardt
dan impliceert dat bij een belasting
stelsel waarin de progressie van de
tarieven haar invloed doet gelden,
dat geregeld een deel van de ruimte
Wordt besteed voor correctie, door ta
riefsverlagingen, van de structurele
invloed van de belastingprogressie op
de belastingopbrengsten."
Het gaat dus om twee structurele
*aken en twee normen: een dekkings
norm en een uitgavennorm. De dek
kingsnorm zegt alleen, dat de stygen-
n® progressieve belastingopbrengst
gebruikt kan worden voor uitgaven
verhoging en/of belastingverlaging,
niaar betekent tevens, dat een uitga-
Venverhoging die daarboven uitgaat,
°°k door belastingverhoging moet
borden gedekt. Dit doet zich in con-
creto voor bü de begroting 1967. Deze
norm behoeft niet voor alle eeuwig-
he,id te gelden: indien de spaarquote
Van de particuliere sector toeneemt,
Zou een uitgavenverhoging ook wel
®er>s door meer leningen kunnen
borden gedekt. Hiervan is echter
voorlopig geen sprake. Een dergelyke
Politiek is dan ook niet voor de eerst-
omende tyd verdedigd.
Jr'6 uitgavennorm is echt een poli-
®ke norm. Deze beoogt telkens een
voW van de Po'rate te bestemmen
r eliminering van het progressie
effect en een zekere grens aan te ge
ven om alle wensen by parlement en
departementen binnen de perken te
houden.
Men dient dus goed te begrüpen:
onze volkshuishouding kan heel goed
rondlopen als de uitgavennorm niet
wordt gehandhaafd, maar dan zullen
de bestedingsmogeiykheden van de
particuliere sector in dezelfde mate
afnemen als de collectieve uitgaven
toenemen. Naarmate men rechtser in
de politiek staat, zal men met een
dergelüke ontwikkeling minder in
stemmen. Het is begrüpelük, dat de
uitgavennorm het minste aanspreekt
by diegenen, die politiek meer links
staan. Persoonlijk voel ik veel voor
de uitgavennorm, niet omdat ik de
collectieve voorzieningen als wegen,
onderwys, woningbouw e.d. zou wil
len terugdrukken, maar omdat ik
voor deze inderdaad essentiële zaken
ook ruimte zou willen zien gemaakt
binnen de overheidssfeer en niet al
leen ten laste van de particuliere be
stedingen.
Aan een verhoging van de uitgaven
in verhouding tot het nationale inko
men zal wel niet zün te ontkomen.
In de jaren 1961 tot en met 1964 be
liep dit percentage ongeveer 25 pro
cent, daarna lag het iets boven de
26 procent.
Als ik het goed begrüp, dan is de
mening van de KVP-fractie, dat voor
een nog verdere opvoering van dit
percentage moet worden gewaakt:
dat dus ook binnen de collectieve
sfeer compensatie moet worden ge
vonden, doch dat voor het alsdan te
aanvaarden niveau ook op lange ter-
mün, dus structureel,' dekking moet
worden gevonden.
Bezie ik de cüfers, dan bestond tus
sen Drs. Notenboom en minister Von
deling overeenstemming over het feit
dat verschuivingen van defensie-uit
gaven en bydragen in de financiering
van de sociale verzekeringen tot een
beslag op de ruimte voor 1968 van
samen 470 miljoen gulden zou leiden.
Over andere cüfers bestond minder
overeenstemming, maar mün indruk,
ook uit andere beschouwingen, is toch
wel dat 1968 zwaar zou worden be
last.
De berekening van de structurele
ruimte is niet steeds op dezelfde wü-
ze geschied. Sommige posten worden
daarby buiten beschouwing gelaten.
De ene minister heeft dat dikwyis
weer anders gedaan dan de andere.
Men behoeft niet direct aan „de
kunst om de cüfers te groeperen" te
denken. Er komen telkens nieuwe uit
gaven, waarvan men zich afvraagt
hoe zü in het schema moeten worden
opgenomen en ook wetenschappelük
is er wel verschil van mening over
bepaalde uitwerkingen. Er is hier
geen absoluut geldende waarheid, al
spreken de normen van Zyistra op
zichzelf wel aan.
In de weken voorafgaande aan de
algemene financiële beschouwingen
is er enkele malen contact geweest
De Studievereniging van de eco
nomische faculteit aan de Univer
siteit van Amsterdam heeft dins
dag een forum gehouden over de
Rijksbegroting en kabinetscri
sis". Leden van de Tweede Kamer
voor andere partijen dan de KVP
namen aan de discussie deel. Prof.
dr. H. W. J. Bosman, hoogleraar
aan de Katholieke Economische
Hogeschool te Tilburg, was uitge
nodigd als lid van de Katholieke
Volkspartij.
Prof Bosman heeft zielf bereid
verklaard, om misverstanden om
trent zijn daar gegeven mening te
voorkomen, in het kort op enkele
punten nader in te gaan. Hij wil
trachten enige klaarheid te bren
gen omtrent de wezenlijke afme
tingen en verhoudingen van som
mige van de zoals De Tijd het
de dag na het forum heeft uitge
drukt ,,fluisterverhalen over de
wetenschappelijke breinen die ach
ter deze beschuldigingen van de
KVP aan het werk zijn geweest."
tussen figuren uit de KVP-fractie en
enkele buitenstaanders waaronder
mp Tilburgse collega van Dfjck en
ik. Wij hebben geen cüfers aangedra
gen: die stonden in de Miljoenenno
ta. Drs. Notenboom heeft daarop een
cyfermatig betoog gebouwd, dat hij in
de Kamer heeft voorgedragen. Wij
hebben dit betoog kritisch bezien en
daarover van gedachten gewisseld.
De cijferopstellingen, zoals deze in
de Handelingen zijn terechtgekomen
leken mij en lijken my nog juist: alle
punten laten zich goed verdedigen, al
wil dit, zoals boven gesteld, natuur
lijk niet zeggen dat hier geen verdere
discussie over mogelyk zou zijn. Bij
verschillende gelegenheden hebben
prof. Van Dyck en ik verklaard, dat
politieke consequenties, die men uit
de cyferopstelling zou willen trekken,
geheel voor rekening van de fractie
zouden zijn. Tussen de deelnemers
aan het overleg is daarover geen en
kel verschil van mening geweest.
Los van de structurele aspecten
van de begroting staat het conjunc
turele element, dat wil zeggen de
eventuele inflatoire impuls die van de
effectuering van de begroting 1967 op
onze volkshuishouding zou uitgaan.
Op het Amsterdamse forum heb ik
hierover gezegd, dat ik deze begro
ting veel beter vond, dan de vorige.
De stügingspercentages van verschil
lende soorten uitgaven zün van 1966
op 1967 veel geringer dan van 1965
op 1966. Helaas moet het voorbehoud
worden gemaakt, dat deze mening ge
baseerd is op de cyfers, zoals deze
in de Miljoenennota staan; de erva
ring leert, dat de uitgaven achteraf
honderden miljoenen hoger plegen uit
te vallen dan oospronkelük was ge
raamd en dat daardoor ook de infla
toire impuls zoveel hoger is. Dat
neemt echter niet weg, dat de con
juncturele indruk van deze begroting
niet ongunstig was, mede op grond
van het feit, dat de financiering rond
liep zonder dat een beroep op de be
sparingen, behalve die van de voor-
mschrijfrekening, nodig was.
Waarom heeft de regering de ver
hoging van de omzetbelasting niet
eerder laten ingaan, waardoor de
structureel noodzakelyke dekking niet
zou zün uitgesteld tot 1968. Het ant
woord tfjdens het forum van drs.
E.L. Berg, (P.v.d.A.) was, dat de
daaruit ontstane prüsstyging een te
sterke druk op de lonen zou uitoefe
nen, mede onder invloed van andere
indirecte belastingen, die verhoogd
worden en van premieverhoging voor
de sociale verzekeringen. Ik bespeur
hier een grote moeilykheid: wü ken
nen nu al jarenlang een grote span
ning op de arbeidsmarkt.
Als dit betekent, dat in een derge
lijke situatie een* verhoging van indi
recte belastingen altijd tot hogere
looneisen zou leiden, dan zou dat be
tekenen, dat de groep van onze be
volking, waarvoor dit geldt, niet zou
wensen te delen in de offers, die de
grotere collectieve behoeften nu een
maal meebrengen en dat zij evenmin
bereid is de kosten van de nieuwe
sociale voorzieningen te dragen. Dat
betekent dat men de voordelen, die
tegenover meer belastingen en pre
mies staan, niet telt en alleen let op
•het beschikbare loon. Ais dat zo zou
zijn, dan wordt het instrumentarium
van onze economische politiek wel
uitermate klein.
De heer Berg wees er uitdrukkelyk
op, dat wellicht over een jaar de si
tuatie op de arbeidsmarkt zo is, dat
de ook door hem noodzakeiyk geachte
verhoging van de omzetbelasting niet
de loonstuwende effecten heeft van
thans, maar ik blyf er bü, dat wü
veel meer jaren van spanning dan
van ontspanning hebben gehad en dat
niemand kan zeggen of die ontspan
ning er volgend jaar wei is.
Ik heb hier ook nog geen oplossing
voor, maar ik dacht het als probleem
te moeten signaleren.
per mm-noogte, per kolom 25 ct
v a 2x plaatsen Ineen week 20 ct
Verschijnen dagelijks, behalve
op maandag
centrale verw., badkamer met bad, kelderruimte, 55.000.— k k.
rel. 010125328, tussen 918 uur, ROTTERDAM.
Diverse panden voor
Waardevast bezit. J. A. S. v. d.
Cammen, Lombardkade 32,
ROTTERDAM, tel. (010) 115495-
123495.
in de huishouding. Beukelsdijk 205B, Tel. 250663, ROTTERDAM
DAMESKAPSALON MARVEL, Wolphaertsbocht 101, Telefoon
292334, ROTTERDAM.
voor eenvoudig schoon werk. BOEKBINDERIJ J. BROERSEN
ZN., Mathenesserdijk 357, Telefoon 232481, ROTTERDAM.
Banketbakkerij de Korenaar, v. d. Meer, De Slinge 550, Tele
foon 172219. na 6 uur Smitshoek 86, BARENDRECHT 01806—3104
Te koop
te SCHIEDAM, bouwjaar 1928,
2 boven en 2 benedenwoningen.
Op de bovenwoning zijn 2 ka
mers, keuken en balcon leeg.
Huuruitkomst 2506.- per jaar.
Koopsom 23.000.-.
BevragenNicolaas Beetslaan
30b, SCHIEDAM.
Te huur gevraagd
Jongeman, 27 jaar, zoekt in
verband met zijn nieuwe po
sitie
in ROTTERDAM. Brieven on
der nummer 23398 K.
Handel en Bedrijf
Voor NETJES en CORRECT
VERHUIZINGEN: M de Jonge,
Putsebocht 43, tel. 272076, ROT
TERDAM. Inboedel verzekerd.
PIET NOORDIJK VERHUIST
U onder garantie tegen redelijk
tarief. Alleen Piet Noordijk,
Berkelstraat 26b. tel. 144447,
ROTTERDAM.
in damesconfectie. Het Nieuwe Zonnetje, Crooswijkseweg 125a,
Tel. 125328, ROTTERDAM.
5-daagse werkweek.
Westende's levensmiddelenbedrijf, Gouvernestraat 27, le Middel-
landstraat 127, Schiedamseweg 167, Tel. 233754, ROTTERDAM.
De Bree Textiel, Keyenburg 30, Zuidwijk, Telefoon 271679,
ROTTERDAM.
Gevraagd:
Banketbakkerij Jac. van Dijk, Vierambachtstraat 8, ROTTER
DAM. Telefoon 23.30.58.
CENTRAMARKT, Beethovensingel 4.
wegens steeds toenemende omzet:
Hillegersberg, vraagt
Wij bieden goed loon en 5-daagse werkweek. Aanmelden per
soonlijk of telefonisch aan bovengenoemde supermarkt, Tele
foon 180329, ROTTERDAM.
Gevraagd wegens ziekte-omstandigheden van de tegenwoordige:
in gesaneerde wijk. Alleen prima vakman gelieve te solliciteren.
Mooi vrij woonhuis direct ter beschikking. Bakkerij Dekker,
PERNIS, Cremerstraat 143, Tel. 010163324.
DAMES- EN HERENSALON
SCHERMLAAN No. 18
Telefoon 232723 - ROTTERDAM
N.V. Bas van der Heijden,
Plein weg 226, tel. 277014 vraagt
Prettig werk, hoog loon. Aan
melden bij de bedrijfsleider v.
bovengenoemd filiaal.
Supermarkt Bas van der Heij
den N.V., Schans 8, ROTTER
DAM. tel 252988 vraagt
voor de verkoop van vers
vlees uit de koelvitrine Pret
tig werk, hoog loon, 6% vakan
tie-toeslag. Gaat u eens met
de bedrijfsleider van de su
permarkt praten
Wij vragen
voor het inpakken van vers
vlees. Prettig werk, hoog loon,
6% vakantie-toeslag. Aanmel
den bij de bedrijfsleider van
de supermarkt van Bas van
der Heijden N.V., Schans 8
ROTERDAM - Delfshaven
Gevr. Ie DAMESKAPPER of
KAPSTER en LEERLING bij
K. G. Visser, Schieweg 130, te
lefoon 248939, ROTTERDAM.
Chocolaterie ter Meulen vraagt
voor direct LEERL.-VERKOOP
STERS. Salaris vanaf 150 -
bruto p. mnd., 5-daagse werk-
Zeer aantrekkelijk loon ver
dienen meisjes van 15 jaar en
ouder, die zich aanmelden voor
de Modlnette-opleidlng bij LA-
GEMANN EN SCHOLTEN, con-
fct. ateliers, Oostzeedijk 212d,
telefoon 112418, R'DAM.
Gevraagd
liefst in centrum of naaste om
geving. Aanb.: John Postmus
N.V., Van Ghentstraat 14, tele
foon 123978, ROTTERDAM.
Te koop aangeb.
Schrijfbureaus in alle maten
v.a. 60.-. Meubelmakerij Jac.
Stuut, Buitenhofstraat 36. tel
25.77.53, ROTTERDAM.
Voor al uw LEES- en STUDIE
BOEKEN Boekhandel Van
Brummen, Zuidplein 88 tele
foon 278596, Spinozawee 299.
telefoon 193097, ROTTERDAM.
Woningruil
Aangeb. Reijeroord op IJssel-
monde 4-kam.-flat c v., bruijn-
zeelkeuken, grote kelder, 4e
woonlaag, huur 178,25 incl.
c.v. en servicekosten. Gevr.:
4-kam.won. onversch. waar.
Telef. 12-5 uur 248207.
Aangeboden gemoderniseerd»
2-kamerwoning West. Gevr.:
3- of 4-kamerwoning in West.
Telefoon 233735, R'DAM.
Aangeb. grote 3-kam.woning,
vrij bovenhuis. Bergsingel. Ge-
vraagt 5-kamerwoning, zelfde
omgeving, geen zijstraat of
S'broek. Telef. 283440, R'DAM.
Te koop metaal DRAAIBANK
100 cm TDC. Na 18 uur, telef.
27 84 33, ROTTERDAM.
BRUIDSJAPON
lang met sleep, maat 38-40.
Troelstrastraat 16a, tel. 246868,
ROTTERDAM.
6 eiken HUISKAMERSTOELEN
75, uitneembare kinderwagen
25, 1 pits en 3 pits oliestel.
Tel. 183431, ROTTERDAM.
Aangeb. vrije 2e etage, 5 i I
kamers, douche, 2 geysers, vas
te wastafel. Middellandplein.
Gevr.: lager, dito, geen zijstr.,
min. 4 kam., tel. 236113, R'DAM
Aangeb. 2 vrije bovenhuizen
met vrije zolder, Kralingen.
Gevr.: benedenhuis 4 kamers,
iiefst met tuin R'dam of omge
ving. Tel. 143954, R'DAM.
Moderne SCHRIJFMACHINES
waaronder in staat van nieuw
met garantie v.a. 75.-. Even
tueel inruil mogelijk. Van Ge-
meren. Mathenesserdijk 34,
telef. 152986. ROTTERDAM.
Aangeboden: vrij huis, 4-ka-
merwoning met tuin voor en
achter. Ben. grote huiskamer
en Bruynzeel keuken, boven: 3
slaapkamers en douche. Ruc
phen ligt 6 km. van station
Roosendaal met goede busver
binding. Ruiling bij voorkeur
Blij dorp of R-dam-8. Inlich
tingen P. Bliek, Oranje Nas-
saustraat 4, RUCPHEN telef.
(01654) 249.
Speciaal voor leerlingen van GYMNASIUM, HBS en MULO.
Leiding en steun bij studie. Controle op huiswerk.
Bijlessen in alle vaken.
West Kruiskade 21b - Telefoon 25.63.73 - 12.56.36 - ROTTERDAM
De betere opleiding voor alle rijbewijzen. Duur en toch goed
koper. Hoog percentage geslaagden Auto 145.- 20 lessen:
Scooter f 57,50 10 lessen Vrachtauto f 60.- 8 lessen Ook losse
lessen.
L.M.O., telefoon 292611; R.M.O., telefoon 251709. ROTTERDAM.
AUTORIJSCHOOL DUBBEL
MAN, 10 rijlessen 75.-; losse
lessen f 8.50. Met Daf, Opel
en VW. Ook voor gehandicap
ten. Tel. 252875, ROTTERDAM
VOOR LESSEN op elektronisch
orgel zowel kiavarskribo als
notenschrift Tom van Hattum.
Agniesestraat 97b, ROTTER
DAM, telef. (010) 24 17 08.
BIJLES of HULP BIJ HUIS
WERK door a.s. onderwijzeres.
Telefoon 23.96.79, R'DAM, na
18 uur.
WILT U AUTORIJDEN leren?
Ja! Dan naar
v. d LAAR. Wij halen en
brengen u thuis. Tel. 14 18 65,
ROTTERDAM.
Alle soorten rashonden tot 6 maanden. Poedels, spaniels, Duitsa
herders, pekineesj es enz. enz. Alleen van goede kwaliteit.
A. A. PENDERS, Brede Hilledijk 34, ROTTERDAM,
Telefoon 171934
Bas van der Heijden N.V.,
Schans 8, tel. 252988, ROTTER
DAM vraagt
die tevens meehelpt ln de sla
gerij of magazijn, leeftijd 18 tot
ca. 21 jaar
ca 17 Jaar. Hoog loon, 6% va
kantie-toeslag, gratis bedrijfs
kleding. Aanmelden bij de be
drijfsleider van bovengenoem
de supermarkt.
gevraagd voor twee dagen per
week
Mevrouw Seibel, Hoyledesingel
38, HILLEGERSBERG (lijn 14),
telefoon 18 87 93.
Beschaafd meisje, 19 jaar. biedt
zich aan als
van 9-6 uur' ter (reeds als zodanig werkzaam
Meulen, Binnenweg 23, R'DAM geweest). Br. ond. nr. 23393.
Te huur aangeboden op eerste stand Westen Rotterdam:
LET OP! Rashonden, met 3
maanden garantie, incl. inen-
tin. Chow-chows, Peklneesjes
Engelse Foxterriers, Tackeltjes,
Dwergmiddelslagpoedeltjes en
bastaardjes, volwassen Collies,
Duitse Herders. Gedipl. trim
men en scheren door Ria v. d.
Hoven, erkend dierenhandel
Dirk Smitstraat 12-14, telefoon
(010) 125645, ROTTERDAM.
Te koop van kweker diverse
kleurkanaries
Dahliastraat 32, ROTTERDAM-
Zuid, telef. 172010.
Hypotheken enz.
Wy hebben menig zakenman
en particulier reeds geholpen.
L. J. vis en Co, Hoogstraat 11,
telefoon (010) 120929, ROT
TERDAM Tevens geopend
woensdagavonds van 18-21 uur,
zaterdags van 9-12 uur
AlUOSCHADE correct
Plaatwerkerij en spulten, vrij
blijvend prijsopgave aan huis.
Tel. 200732. Na 6 uur 's avonds
(01895) 2838, ROTTERDAM.
SLOOPAUTO'S gevraagd zowel
luxe als vracht, v. Helden,
Bergse Rechter Rottekade 266,
Terbregge, telefoon 010-18.05.70.
AUTOSCHADE, UITDEUKEN
en SPUITEN. Vrijblijvend prijs
opgave, telefoon 196779. Zant-
man, Manpad 46, ROTTERDAM
AUTORIJSCHOOL CHARLOIS
W. Kloots lest in nwe Slmca
1000, VW 1300, Taunus 17M. 11
lessen 68.50. Carnisseiaan 80,
tel. 292229, b.g.g 275079, R'dam
bestaande uit 2 grote kamers, zijkamer, grote keuken geheel
mgerichte badkamer. Alles prima gestoffeerd. Veel kastruimte
Prijs inclusief centrale verwarming 300.— per maand
Liefst voor middelb. echtpaar of twee verpleegsters. Direct
te aanvaarden. Brieven onder no. 23362 K. bur. v. d blad.
Te7efnon2716927?0D?tLAiNDIA^W11^' TelJPlaats 28-30, Hoogvliet.
Telefoon 16j„74. Putselaan 60, telefoon 275149, ROTTERDAM
Autorijschool Charlois. Spoed-
lessen, losse lessen en auto
techniek. Telefoon van 920
uur. Telefoon 292229, ROTTER
DAM.
Onderdelen voor Kaptein, NSU.
Zundapp. Heinkel, bromfietsen,
motoren, fietsen. J Huls, Rot-
terdamsedijk 146, SCHIEDAM
Telefoon 269522
WERK gevraagd voor bestelwa
gen (gesloten), 1500 kg. Tel
(010) 17 11 82, ROTTERDAM.
IN- en VERKOOP van automo
bielen. Financiering mogelijk.
Garage Quick-service, Vletstr.
41, tel. 288486, ROTTERDAM.
Te koop Opel Kadett L '65-'66
5000.-. Opel Kadett L '63-'64
4000.-. Opel Rekord '62 met
motor van '65 3000.-. Ford
Taunus 17M S. '62-62 3000.-.
Opel Rekord L '61 3500.-.
Studebaker Lark '60 1250.-.
Ford Taunus 12M T.S. '64
4000.-. Citroën Ideal '62-'63
2750.-. Citroën Ideal '62
2000.-.
West Frankelandsestraat 121a,
SCHIEDAM, telef. (010) 264195.
Ook financiering zonder aanbe.
taling.
DOORSMEREN en verversen
tectyleren, wassen en cleanen
Garage Quick-service, Vletstr
41, telef. 284486, ROTTERDAM
WORDT WAKKEK, loopt niet
naar een koekebakker, maar
naar de vakman! 2 fauteuils, 4
stoelen overtrekken van f 27,50
af G GENEUGLIJK, v Mee-
kerenstraat 66b, Rotterdam-
Noord, teJ 113551 b.g.g. 12062»
ROTTERDAM.
Moderne BEHANGSELS Ex
clusieve dessins Vraagt staal
boeken F Huntenburg N V
J. Fransstr. 31, R'DAM, tel
14.39.93, Karei ooormanstraat
151. tel 11.51.02, Peppelweg 17-
19, tel. 18.59.24, Beyerlandse
laan 159 tel 27 93.55, Kerkwer
vesinge) 269 (hok Slinge), tel
174623 VLAARDINGEN: Korte
Hoogstraat 25. tel (01898) 9282
SCHIEDAM: Hoogstr 45. tel
26.23.41
SUÈDE jasjes
voor dames en heren, recht
streeks van fabriek Desge
wenst naar maat of model zon
der prijsverhoging. Eventueel
prettige betalingsregeling. D.
X'„Ë.'„S®uvel' Abr. Kuyperlaan
ROTTERDAM
63, R'DAM, tel. 286902.
Vanaf heden de nieuwste WAS-
SPOEL-DROOG-COMBINA-
TIES vanaf 295.-. Ook kre-
ditservice, Waanders, alléén
gevestigd: Ruilstraat 4, 6, 8
ROTTERDAM, tel 25 58 26
KOLENHAARDEN of KOLEN-
CONVECTORS te koop gevr.
met opgave van prils, merk
en kleur. De Nies, Molenwa
terweg No. 12b, telef. 28.44.64
ROTTERDAM.
15-30 PROCENT KORTING. WH
leveren de laatste nieuwe mo
dellen merk wasmachines met
15-30 procent korting. Ook
kredietservice. WAANDERS
alleen gevestigd Ruilstraat 4
6. 8 telef. 255826. R'DAM
GRATIS vrijblijvend TAXATIE
Dij u thuis. Enorm veel geld
voor uw oude meubelen bh
aankoop van nieuwe Vraagt
gerust zonder enige verplich
ting inlichtingen aan Postbus
1547, Rotterdam of tel. 117115,
ook 's avonds dan tel, 177450.
In zeer goede staat en wordt
onder volle garantie verkocht
DUNANT GARAGE. Dunant.'
FORD COMET 1964 mooie w&«
gen, SIMCA 1500 Grand de
de luxe '64 '65 m. en zonder
d eluxe '64, '65 m. en zonder
schuifd., 2 Taunus 17M Super
m. radio '62, '64, 3 Fiats 1300 '63
'65 2 Fords Consul Cortina 64
65, 1 Ford Consul Corsair m.
grondversn., type '65, 3 Taunus
2 Opeis Rekord 62
64, Div. ex.-politiewagens, Che-
o 62, Simca bestel '60,
2 V.W. 1500 Variant S '64. Deze
wagens worden m. gar. ver
kocht. Inh. en financ. mogelijk.
Plaszoom 386, K'DAM, telefoon
(010) 2014 86.
Voor al uw «chade en repara
ties van leder merk auto gara
ge Quick-service, Vletstraat 41,
straat 22-26, R'DAM. tel, 233118 tel. 288486, ROTTERDAM.
iiii kort is gevestigd in Hillegersberg GARE DU NORD,
rustig gelegen in een kleine villawijk, slechts op 50 meter
afstand van station Noord en een prima verbinding met het
centrum. Villapark 7-8, Telefoon 22 72 73, ROTTERDAM,
in alle maten, diktes, kleuren
en vormen.
Bornissestraat 17, Rotterdam,
Spaansepolder. Telefoon 152716
KUNSTGEB1TTEN-
REPARATIES eerste klas werk
vanaf 5.- per reparatie, 20
karaats gouden kroon f 17,50
U kunt er op wachten. Insti
tuut „Dentilia", Hoogstr. 40.
ROTTERDAM, tel. 126010.
Trams: 1, 2, 3, 4, 9, 10, 16 en
17 en bussen 31 en 34.
is voor 100% verzekerd met
muziek en conference van „De
CROSIO's" Tel (010) 15.24.38-
17.07.79, ROTTERDAM.
Vanaf heden moderne gemet
selde voorzetschoorstenen, di
verse kleuren en modellen, ook
geschikt voor nieuwbouw, uit
voorraad leverbaar vanaf 95.-.
zonder plaatsen. Wü geven
gratis advies. J. van Suylekom.
Parkweg 10, telef. 263845, Bo-
terstraat 61, tel. 268334, SCHIE
DAM.