De Gaulle
dreigt
NADERE STUDIES NODIG GEBLEKEN
Paus stelt uitspraak uit
over geboorteregeling
Concilie droeg bij tot oordeelsvorming
Congres van Pax Christi
oneens over Vietnam
V oorzitter kardinaal Alf rink
zoeken naar vredesklimaat
Socialisten
in Italië
herenigd
UITGEBRAND WRAK VAN VOLKSWAGEN
Drie jongelui na botsing
in brandende auto gedood
Demonstreren ook
zonder vergunning
Automatisering gaat
bij ons te langzaam
ErhardIk blijf
Maanfoto's van
Loena -12
Stalin oudagent
van de tsaar?
Hoog Brits bezoek
in Gibraltar
Politiek protest constructief element
regeren
I nieuwe dag
PROF. MR. A. D. BELINFANTE
ST A ATSSEGRET ARIS DE MEIJER
MAANDAG 31 OKI OBER 1966
7
DOOR J- L. M. THIJSSEN
Steeds meer vliegen
in de vakantie
Aardschok in Griekenland
Aardverschuiving op Java
Djakarta, 31 ok. <anp>
ROME, 31 okt. „De nieuwe
uitspraak over de geboorterege
ling die van de Kerk verwacht
wordt, is nog niet gedaan," zei
Paus Paulus VI zaterdag tot de
driehonderd leden van het Itali
aanse verloskundige en gynaeco
logische genootschap die in de
consistoriezaa] van het Vaticaan
in audiëntie werden ontvangen.
INTERNATIONAAL GEZELSCHAP IN BERGAMO
Einde havenstaking Londen
W
Dit is het wrak van de Volkswagen waarin zaterd agavond drie jongelui om het leven kwamen, toen
de auto na een frontale botsing in brand vloog.
Vooruitlopen
o
Frontale aanrijding na inhaalmanoevre
Zware bommen uit
oorlog geborgen
Oetels-jubileum
Dr. Klapwijk wil gaan
zorgen voor kinderen
ontwikkelingslanden
Irene weer bij Carlisten
PARIJS, zondag.
DE PERSCONFERENTIE - zoals
generaal de Gaulle de plechtstatige
bijeenkomsten noemt, waarop hij zijn
hoge beslissingen en inzichten bekend
tnaakt van vorige week vrijdag kan
gezien worden als een eerste propa
gandistisch optreden van het staats
hoofd in verband met de campagne
Voor de verkiezingen van volgend jaar
blaart. Zij bracht in wezen heel wei-
big nieuws, maar het geheel van de
Verklaringen droeg een bijzonder ge
prononceerd karakter van zelfgenoeg
zaamheid met de resultaten van alle
onderdelen van de gaullistische poli
tiek. In hoeverre hiervan overtuigings
kracht zal uitgaan op de electorale
goegemeente, staat nog te bezien. Be
weren is nog geen bewijzen en beio
ven geen doen.
Bij de Franse politieke waarnemers
heeft intussen vooral het laatste ex-
presselijk aan de verkiezingen van
maart gewijde gedeelte van de pers
conferentie de aandacht getrokken en
zulks op grond yan de bedekte drei-
gmg, die rnen er in meent aan te
treilen. Generaal de Gaulle is name-
f ,e? badrukkelijk ingegaan op de
v retische mogelijkheid dat, om het
Kort samen te vatten, de vier of vijf
Oppositieformaties in de nieuwe Natio-
bale Vergadering tezamen over een
Meerderheid van zetels zouden be
schikken, hetgeen dan een negatieve
in zichzelf verdeelde meerderheid zou
zijn, weliswaar niet in staat om zelf
te regeren, maar bij machte om alle
begeren te beletten.
DE GAULLE verklaarde met het
geven van z\jn waarschuwingen te
spreken „vanuit het gezichtspunt van
het staatshoofd, rekening houdend met
diens constitutionele bevoegdheden".
Voor de meeste waarnemers is dit
Minder sibylljjns dan het klinkt. De
generaal zou te kennen hebben willen
geven dat hij ingeval de diverse oppo
sitiepartijen de meerderheid zouden
behalen en een gaullistische regering
onmogelijk zouden maken, hü niet zou
aarzelen om de pas gekozen Nationale
Vergadering te ontbinden en nieuwe
verkiezingen uit te schrijven. Dat is
één.
En indien in de daaruit te voor
schijn gekomen Nationale Vergadering
de oppositiepartijen ook weer de meer
derheid zouden hebben, zou hij, aan
gezien de grondwet een tweede ont
binding in een jaar tijd niet toestaat,
artikel 16 van de grondwet van toe-
Passing verklaren, het befaamde arti
kel betreffende de diverse noodtoe
standen, waarin de natie zich kan ko-
Men te'bevinden, en welk artikel de
President van de republiek machtigt
"M alie bevoegdheden aan zich te
®kken> inclusief dus het regeren en
VVetgevén bij decreet, waarbij het dan
wassen neus is, dat gedurende de
wd dat het artikel van toepassing is,
het parlement „rechtens bijeen
komt". En dat is twee.
Nu en reeds eerder in de gaullisti
sche regeringskringen gedane uitla
tingen dragen ertoe bij de indruk te
wekken, dat het boven weergegeven
vermoeden inderdaad overeenkomt
met hetgeen generaal de Gaulle van
zins zou zijn het vestigen van een
„Romeinse dictatuur" indien de
verkiezingen voor de gaullisten slecht
zouden uitvallen. Heel iets anders dus
dan hetgeen vooral de linkse opposi
tieformaties, dat wil zeggen de demo
cratische en socialistische federatie
en de communistische partij het lo
gische gevolg achten van een overi-
stembuszeèp °"waarsPhiMl«k lijkende
sromDusze-ge hunnerzijds- dat name
feftgeteeroand De G e zich daa^Tan
heeft te onderwerpen of heen moet
gaan.
FRANKRIJK hangt dus, ingeval het
„slecht" stemt, de dreiging boven het
hoofd van een waarlijk „revolutionai
re situatie", naar de woorden van een
van zijn meest aan De Gaulle ver
knochte voormannen, de heer Sangui-
hetti. Men kan het allemaal natuur
lijk ook beschouwen als een psycholo
gische operatie, als gaullistische stem-
Mingmakerij, die ertoe moet bijdra
gen om het electoraat de „veiligste
Weg" te wijzen.
In ieder geval lijkt generaal De
Gaulle uit de presidentsverkiezingen
Van december vorig jaar de les te
hebben getrokken, dat hij zichzelf met
he algemene verkiezingen van maart
heter vroeg dan laat kan gaan be
vloeien.
Rptttpwot 31 okt. Reeds nu is
wake van een stijging van vflfen-
Mnüg procent in hett door de charter
Maatschappij Martin» Air Chartei.en
®chreiner Airways vo S ji
^contracteerde aantalnpcn nvpr
leizen De onderhandelingen over de
^akantievluchten in Wej zun nog niet
geheel voltooid. Bij Martin s Air Chai-
h-acten ^tosloten^'oor respectievelijk
v3s en in^ vluchten en WOO ^IOO0
5?ssagiers terwijl deze 'ucbJvaa£t
Maatschappijen in «66 respectively
SS 600 en 930 vluchten W.OTO en
b '0OO passagiers naar J?a?ht
^temming hebben gebra
lAartin's Air Charter vhegt volgend
Car op 21 en Schreiner Airways op
Vatcintiobp'stpmniingen. Spanje zal
g°k®n1967 dictate belangstelling
hebben, gevolgd door Italië. Een meu-
bestemming in de vakantm-senes
w. Praag Verder komen ook Oosten-
fhk, Griekenland. Frankrijk Enge-
band en Joegoslavië voor in de vlieg-
r°gramma's.
„ATHENE 31 okt. (AFP) - In het
Katou'na ln Midden-Griekenland
h™ door een aardschok verscheidene
tioLZen ingestort. Er zijn een dode en
gewonden. Een brug in de om-
Mg is bezweken.
(Van onze correspondent)
„De gedachten en de normen van de
Kerk zijn niet veranderd. Het zijn de
zelfde die ook nu naar de traditionele
leer van de Kerk van kracht zijn. Het
oecumenische Concilie, dat zojuist ge
houden werd, heeft enkele elementen
tot vorming van een oordeel over deze
kwestie bijgedragen die zeer nuttig
zijn, teneinde de katholieke leer in
deze zeer belangrijke materie aan te
vullen, maar ze kunnen de wezenlijke
inhoud van deze leer niet veranderen,
ze zijn eerder geschikt de leer te ver
duidelijken en met gewichtige argu
menten de grote belangstelling van de
kerk voor de problemen van de liefde.
(Van een speciale verslaggever)
BERGAMO, 31 okt. De Pax
Christi-bewegingdie graag met Ber
gamo deelt in de image van Paus
Joannes, is hier begonnen aan haar
achtste internationale congres. Onder
de titel: .Kansen voor de vrede na
het Concilie, taken en methoden van
de Pax Christi", wijdt zij zich deze
maal vooral aan de psychologische
en methodologische kansen van het
vredesprobleem. Met de woorden van
kardinaal Alfrink, die als internatio
naal voorzitter van Pax Christi het
congres presideert, gezegd: ,,Over
vrede kan men gemakkelijker praten
dan h.andelen. We moeten zoeken
naar het scheppen van een vredeskli
maat".
In dit licht stelde de eerste inleider,
mgr. Pavan, van wie bekend is, dat
hij Pacem in Terris schreef, dat de
vrede vooral een probleem van de op
voeding is. Uitgaande van de vast
stelling dat alle mensen de vrede wil
len, stond de spreker stil bij het pro
bleem waarom dan alle regeringen
zich in een bewapeningswedloop stor
ten. Is het niet een diep wantrouwen
jegens andere mensen en volkeren,
dat mensen ertoe brengt te denken
dat zulk een bewapeningspolitiek een
dienst aan de vrede is? Dit idee dient
echter ten sterkste bestreden te wor
den, aldus de spreker. Een bewape
ningswedloop voegt aan de oorzaken
van oorlog eerder toe, dan dat ze die
vermindert. Mgr. Pavan riep op tot
een gematigd optimisme wat betreft
de toekomst van de wereld. Dit opti
misme is gegrond op een geloof aan
het gezond verstand van de mensen
en meer nog, op de hoop, ons door
het Evangelie gegeven. In vertrou
wen op de medemens en in deze chris
telijke hoop dienen de mensen tot vre
de te worden opgevoed.
's Middags sprak mgr. Lalande van
de Franse Pax Christi over „De rol
en de plaats van de Pax Christi te
midden van andere krachten voor de
vrede". Aan het tweede deel van z;jn
titel eigenlijk niet meer toekomend,
werkte spreker zijn persoonlijke visie
bii
24
"|en zbn om het leven gekomen
Vin„ door een grondverschui-
te Tjiandoer, in het gebied van
dok doe-ng. De aardverschuiving, die
UaLgrote v"woestingen heeft aange-
°orzl ®;ari ve'den en wegen, werd ver
haakt door stortregens.
ROME, 31 okt. (Reuter, AFP) Een
congres van Italiaanse sociaal-demo
craten en Nenni-socialisten heeft zon
dag in Rome met algemene instemming
de fusie tussen hun partijen goedge
keurd. De herenigde partij, die negen
tien jaar geleden uiteen viel, zal voor-
iMVti-"6 ',aam „Verenigde Socialistische
staan „?ra®Lei1 en onder voorzitterschap
en Vic,j?eknniVeteraan
Er zullen twee
Mario Tanassi voor de soc^Th Z1Jn'
craten en Francesco De MarS
de Nenni-socialisten. Tanassi verklaar1"
de, dat het uiteindelijke doel van d
nieuwe partij het „volledig socialisme"
is. Hij voegde daar echter aan toe, dat
men met de christen-democraten in de
centrum-links-coalitie blijft samen
werken.
Op het partijcongres waren 15.000
leden van beide oude partijen aan
wezig. Onder hen bevonden zich parle
mentsleden, burgemeesters, afgevaar
digden van plaatselijke besturen en
vakbondsvertegenwoordigers. Zij waren
uit alle delen van het land naar Rome
gereisd en die uit Sardinië hadden zelfs
een schip gehuurd.
De nieuwe party zal in grootte de
derde politieke groepering van Italië
zyn. zy komt na de christen-demo
craten en de communisten.
De Martino verklaarde enkele dagen
geleden, dat de nieuwe partij niet van
haar aanhangers zal eisen dat zij in de
Marxistische leer geloven. „Wij zijn de
eersten, die zich realiseren, dat bepaal
de delen van de Marxistische leer niet
langer houdbaar zijn. Socialisme be
tekent niet noodzakelijk nationalisatie",
aldus de nieuwe partijsecretaris.
LONDEN. 31 okt. (Reuter) De
arbeiders in de haven van Londen
hebben vrijdag besloten het werk te
hervatten, dat zij tien dagen geleden
neerlegden Het geschil ging om het
laden van baggage van passagiers op
een Noors schip, dat door leden van
een van de bonden van havenarbei
ders was geteurd Leden van een an
dere bond waren van oordeel dat dit
op hun terrein lag en legden het werk
neer Het Britse ministerie van Ar
beid heeft toegezegd de kwestie in on
derzoek te nemen.
uit op de Pax Christi als officiële
kerkelijke vredesbeweging. Hp juich
te de hiërarchische structuur van de
ze beweging toe als een garantie voor
haar invloed en was van mening, dat
de vredesbeweging in haar resoluties
dan ook niet verder dient te gaan
dan het kerkelijk leergezag ai doet.
Deze mening riep in de discussie
van verschillende, vooral Nederland
se, zijde weerstand op en was er me
de oorzaak van dat discussers van
achter de schermen en uit de wandel
gangen nu plotseling in de congres
zaal naar voren kwamen. De gehele
dag was namelijk binnenskamers
door het hoofdbestuur gediscussieerd
wat er gedaan moest worden met de
uitslag van een enquête over Viet
nam, gehouden onder Nederlandse,
Westduitse en Franse Pax Christi le
den. Moet er in de einddesolutie van
het congres iets over Vietnam wor
den gezegd en mag het zover gaan
als kennelijk de meerderheid der le
den graag wil? De oppositie binnen
het bestuur tegen een dergelijke con
crete uitspraak (vooral van Italiaan
se en Franse zijde) is groot, temeer
daar deze een stopzetting van de
bombardementen en een erkenning
van de Vietcong zou moeten inhou
den.
Het féit dat de discussie over Pax
Christi's positie en de wenselijkheid
van concrete stellingnamen in de al
gemene vergadering terechtkwam,
zou er toe kunnen bpdragen dat een
dergelijke resolutie niet gemakkelijk
omzeild kan worden.
MOSKOU, 31 okt. (UPI) In Rus
land zijn zondag de eerste maanfoto's
gepubliceerd, ontvangen van het Rus
sische ruimtevaartuig Loena-12, dat
op 22 oktober werd gelanceerd.
Het partijorgaan Pravda drukte
maanfoto's af en gaf een beschrijving
van het maanlandschap. Op de foto's,
door de Loena-12 genomen op een af
stand van 100 kilometer, had het
maanoppervlak een pokdalig aanzien.
De maankraters waren omgeven
door een lichte kring die echter een
onregelmatige vorm had. „In de grote
krakters zijn geen grote keien", zo
meldde de Pravda voorts bij de eer
ste foto.
De tweede foto toont een aantal
kleine kraters waarin over het alge
meen ook geen keien zijn, aldus de
Pravda.
De Russen hebben met deze mede
delingen gewacht totdat de Ameri
kaanse Lunar Orbiter op de maan te
pletter sloeg na 527 omwentelingen
rond de maan. Dit was opzettelijk ge
schied opdat de op 9 november te
lanceren Lunar Orbiter twee ruim
baan zou hebben.
NEW YORK, 31 okt. (Reuter)
George Kennan, voormalig ambassa-
deur van de Verenigde Staten in
Moskou, zal binnenkort bewijzen pu
bliceren dat Josef Stalin eens agent
was van de geheime politie van de
tsaar, zo schrijft het Amerikaanse
SCHRIFT „Newsweek". Het blad
schrijft dat Kennan onlangs een pas
poort heeft ontdekt dat Stalin gebruik
te om in 1906 een partijcongres in
bÜ te wonen en dat dit
ëShSuS hem was verstrekt door de
Politie. Bovendien had Sta-
partii in i22nsVldlobÜeenkornst van d<i
van de haar gegeven dat hij agent
van cie tsaar was geweest Dit was,
volgens Kennan gepubliceerd in een
theoretisch blad van de Russische
partu, dat enkele maanden later uit
de bibliotheken was verdwenen De
Amerikaanse diplomaat had voorts
ontdekt dat alle leden van de studie
groep in de jaren twintig waren geli
quideerd.
GIBRALTAR, 31 okt. (Reuter)
De Britse minister van koloniën, Fred
Lee, is zaterdagavond in Gibraltar
aangekomen voor overleg met gouver
neur Sir Gerald Lathbury en leden
van het plaatselijke parlement over
het geschil met Spanje, dat aanspraak
maakt op de souvereiniteit over de
Britse kolonie. Vorige week sloot
Spanje zijn grens met Gibraltar voor
nagenoeg alle verkeer, kennelijk om
de kolonie onder economische druk te
zetten.
Zaterdagavond hebben tweehon
derd mensen betoogd voor het Brits*
consulaat-generaal in Barcelona. Zi.
riepen „Gibraltar Spaans" en „Door
aan het Britse kolonialisme". Stener
vlogen door de ruiten van het ge
bouw. De politie heeft de betogers uit
eengedreven. De commissaris var
politie heeft de Britse consul-generaa
verontschuldigingen aangeboden.
het huwelijk, de voortplanting en het
gezin aan te tonen."
Tegelijk kondigde de Paus aan dat
het gehele complex van de genoemde
kwesties vooral de geboorteregeling
nog aan nadere studies zal worden on
derworpen, vooraleer een definitieve
uitspraak van de Kerk te verwachten
is. Zoals bekend had Paus Joannes
XIII een kleine werkgroep met de be
handeling van dit onderwerp belast.
Op 23 juni 1964 deelde Paus Paulus
aan de kardinalen mede dat hij een
speciale commissie van geestelijken
en leken in het leven zou roepen die
de taak had hem in deze zaak te ad
viseren.
Het Concilie zelf had inmiddels ge
steld dat de liefde van de echtgenoten
geen ondergeschikt doel van het hu
welijk vormt, zoals dit tot nu toe uit
de uitspraken van de Kerk had kun
nen worden geconcludeerd. Het zijn de
ouders, die volgens het Concilie de
verantwoordelijkheid voor de voortplan
ting dragen. Over de geboortebeper
king zelf en de methoden die hierbij
toe te passen zijn, sprak zich het Con
cilie niet uit.
De pauselijke commissie heeft na
twee jaar intensief werk op 25 juni
aan de Paus rapport uitgebracht. Het
is alleen bekend dat een meerderheid
van de commissie wel geneigd is nieu
we wegen te bewandelen, terwijl een
minderheid onwrikbaar vasthoudt aan
de uitspraak van de Pausen Pius XI
en XII, die iedere vorm van kunst
matige geboortebeperking verwierpen.
Paus Paulus heeft in de zomermaan
den van dit jaar met zijn theologische
adviseur mgr. Carlo Colombo het rap
port van de commissie grondig onder
zocht en is kennelijk tot de conclusie
gekomen dat verdere bestudering nood
zakelijk is. In de tussentijd, zo zegt
de Paus, mag de traditionele leer van
de Kerk in deze kwestie „niet als niet-
bindend beschouwd worden alsof het
leergezag van de Kerk op het ogenblik
aan het twijfelen was."
Er zullen na deze verklaring van de
Pauechter vooral daar moeilijkheden
ontstaan waar de bisschoppen aan de
zielzorgers toestemming hebben gege
ven kunstmatige vormen van geboorte
beperking in sommige gevallen en on
der bijzondere voorwaarden toe te la
ten. Men verwacht dat al deze kwes
ties die met huwelijksbeleving, voort
planting en bevolkingsgroei samenhan
gen door Paus Paulus VI in een zeer
uitvoerig document, misschien in een
encycliek, een definitieve behandeling
zullen krijgen. De oplossing die gege
ven zal worden kan niet anders, zo
zegt de Paus, ,,dan geheel menselijk,
dat wil zeggen zedelijk en christelijk
zijn".
Het is de vraag of door het uitstellen
van de uitspraak van de Kerk in deze
hoogst actuele materie de twijfels en
de onzekerheid in de tussentijd niet
zeer zullen toenemen. En het is ver
der moeilijk in te zien hoe die bis
schoppen die op een beslissing van de
Paus reeds vooruitliepen nu weer tot
de traditionele opvatting en zielzorgs
praktijk kunnen terugkeren.
(Van onze correspondente)
ZWIJNDRECHT, 31 okt. Een fron
tale botsing tussen twee personenauto's
op de verkeersburg over de Oude
Maas, waarbij een van de wagens 111
brand vloog, heeft aan drie van de vijf
jeugdige inzittenden het leven gekost.
De twee andere passagiers wisten
zich ternauwernood uit de snel om zich
heen grijpende vlammenzee te bevrij
den. Zij zijn ernstig gewond in een zie
kenhuis in Dordrecht opgenomen.
De slachtoffers zijn P. M. Wijntjes
en J. S. van der Griendt, beiden uit
Rhoon, en M. van der Me.vde uit Poor-
tugaal. Zij waren allen twintig jaar de
beide andere passagiers warpu de Rot
terdammers A. Zantinga en H. Leusen.
Het ongeluk gebeurde zaterdag
avond tegen half acht, toen de Volks
wagen, bestuurd door een van de vijf
jongelui, bij een inhaalmanoeuvre op
het linkerweggedeelte raakte en in
frontale botsing kwam met een Opel,
bestuurd door de 34-jarige heer C. Wes-
sels uit Delft. Hij en zijn echtgenote
kwamen met de schrik vrij. Ze kre
gen oen shock en zijn per ambulance
naar huis gebracht.
HEEZE Zaterdagmiddag is het
tweejarig dochtertje van de familie
Gerlings onder een achterwiel van een
door haar vader bestuurde tractor ge
komen. Zij was op slag dood.
ELSPEET Vrijdag is hier de 42-
jarige D. van Asscll met zijn fiets ge
schept door een auto. die alleen par-
keerlichten aan had. De man was op
slag dood. De automobilist reed door,
maar de politie heeft hem later kun
nen aanhouden.
ROTTERDAM De 53-jarige gram-
mofoonplatenhandelaar F. Witberg is
hier vrijdag met zijn brommer tegen
een personenauto gereden en zo ernstig
gewond, dat hij overleed.
DEURNE In de nacht van vrijdag
op zaterdag is hier bü een frontale bot
sing tussen twee personenauto's de 27-
jarige grondwerker J. Toonen, die een
van de wagens bestuurde, om het le
ven gekomen.De juiste oorzaak van
deze botsing is nog niet bekend.
WOENSDRECHT In de nacht van
vrijdag op zaterdag is de 18-jarige J.
Boergonje door een val met zijn brom
fiets om het leven gekomen. De jonge
man had met zijn rechterpedaal een
paaltje geraakt en is daarna met zijn
hoofd tegen een boom terecht gekomen.
Hij was op slag dood.
ZWAAGDIJK, 31 okt. Met het de
monteren van de laatste drie van de
vijf bommen, die in het Noord-Hol
landse Zwaagdijk zijn gevonden in de
wrakstukken van een Britse Welling
ton-bommenwerper uit de tweede we
reldoorlog, is vorige week de berging
daar beëindigd. Reeds eerder had men de
stoffelijke resten van de vijf beman
ningsleden, een Nieuw-Zeelander en
vier Britten, geborgen.
Nadat vorige week een vijfhon-
derdponds bom onschadelijk was ge
maakt en dinsdag een tweede van het
zelfde kaliber, heeft de explosievenop
ruimingsdienst van de Koninklijke
Luchtmacht vandaag eerst nog twee
vijfhonderdponders gedemonteerd en
als laatste een duizendponder. Die lag
negen meter diep.
(Van onze correspondent)
DEN BOSCH, 28 okt. De carna
valsvereniging De Oetels viert 19 en
20 november haar eerste lustrum. Za
terdag 19 november wordt in de stads
schouwburg Casino een groot vertrtoe-
tel) feest gevierd.
Zondag 20 november recipieert de
vereniging in het Kruithuis.
(Van onze verslaggever)
AMSTERDAM, 31 okt. De Am
sterdamse hoogleraar prof. mr. A. D.
Belinfante heeft zaterdag gezegd dat
het houden van demonstraties ook zon
der vergunning geoorloofd dient te zijn,
als de openbare orde niet verstoord
wordt.
De grondwet regelt hierover niets
en in de gemeenteverordeningen ligt
vrijwel altijd een verbod van demon
straties, behoudens vergunning van de
burgemeester. In ons land, aldus prof.
Belinfante, is een discussie over de
openbare orde onmogelijk, omdat de
uitvoerende macht deze eenzijdig
maakt. Elementen die de openbare
orde kunnen storen moeten in de
wet worden vastgelegd. De hoogleraar
in de rechtsgeleerdheid noemde als
elementen belemmering van het ver
keer, letsel aan personen of schade
aan goederen en meningsuitingen die
de strekking hebben de democratische
vrijheden van anderen teb eperken.
Als deze elementen niet worden aan
getast, is demonstratie zonder vergun
ning geoorloofd. De rechter moet be
slissen bij verschil van mening tus
sen politie en demonstranten.
Prof. Belinfante sprak over „het
recht van demonstratie" tijdens een
college op de twintigste universiteits
dag van Amsterdam.
,s Morgens hield prof. dr. H. C.
Rümke een inleidende voordracht over
de psychologie van het protest.
Op vele gebieden kan men momen
teel een protesthouding aantreffen, zo
als op het gebied vun de religie, van
de sexuele moraal en zelfs een protest
tegen de normaliteit, de gezond'eid
Op religieus gebied uit het protest
zich o.m. in de kreet „God is dood"
met de onuitgesproken wens zijn na
gedachtenis niet in ere te houden. Nu
is dit, aldus prof. Rümke niets nieuws.
Belangrijker is de poging om oude
vormen te doorbreken, te „ontmytholo
giseren" en de godsdienstige conse
quenties te herzien.
Als protest op het terrein van de
sexualiteit noemde prof. Rümke de
waardering voor de bijna of werkelij
ke pornografische literatuur. Aan de
reacties op het protest ligt dikwijls een
latent schuldgevoel ten grondslag. Dit
uit zich in heftige reacties of niet
gemotiveerde tolerantie, ja zelfs be
wondering voor het protest.
Over de provo's zei prof. Rümke,
dat zij vele mensen aan het denken
hebben gezet, iets hebben wakker ge
roepen en vele mensen ook een vage
angst hebben bezorgd.
Dr. L. van der Land gaf aan het
eind van de dag een college over
het politieke protest. Hij sloot zich
aan bü de woorden van prof. Belin
fante met de verklaring dat het aan
beveling verdient het politieke protest
en de daartoe noodzakelqke demon
stratievrijheid zo weinig mogelük in
de weg te leggen.
Het politieke protest, aldus dr. Van
der Land ligt tussen oppositie en re
bellie. Rebellie richt zich meestal ge
welddadig tegen het regiem, de op
positie richt zich legaal tegen de re
gering en haar politiek en is in feite
een vorm van samenwerking. Het pro
test richt zich, buiten de bestaande
geïnstitutioneerde kanalen tegen een
of enkele onderdelen van de regering
en haar politiek.
De stabiliteit van een politiek stel
sel berust op de mate waarin dat stel
sel in staat is ontevredenheid en ver
nieuwende impulsen te registreren en te
verwerken.
Het politiek protest kan op grond
hiervan worden opgevat als een con
structief element. Zij schept een uit-
laatmogeiykheid voor kritiek en ver
hindert daarmee dat er een cumula
tie van onlustgevoelens optreedt.
ARNHEM, 31 okt. De geneesheer
directeur van de „Johanna Stichting
revalidatiecentrum voor kinderen en
jeugdigen tot 21 jaar, dr. Klapwün
heeft het plan opgevat het revalida-
tiewerk open te stellen voor gebrekk,
ge kinderen uit de ontwikkelingslan
den en vooi de opleiding van personeel
uit die landen. Ook wil de „Johanna
Stichting" een eigen büdrage aan het
wetenschappelijke werk leveren, zowel
bü het onderzoek naar de oorzaken
van gebreken als bü de ontwikkeling
van behandelingswüzen. Staatsse
cretaris dr. Bartels van Sociale Za
ken en Volksgezondheid, heeft dit gis
teren meegedeeld bü de opening van
de nieuwbouw van het centrum.
MADRID, 31 okt. (UPI) Prin
ses Irene der Nederlanden heeft op
nieuw als vertegenwoordigster van
haar echtgenoot, prins Carel Hugo
van Bourbon Parma, de eerste grote
Carlistisehe bijeenkomst voor Castil-
lianen in Madrid bügewoond als ere-
gaste.
DEN HAAG, 31 okt. Men behoeft
zich in Nederland eigenlijk niet teveel
zorgen te maken over een te snel tem
po van invoering van de automatise
ring. Veeleer is er reden tot een zeke
re ongerustheid over het relatief trage
tempo daarvan, waardoor ons land
alhier kan raken temidden van de
allerwege in de geïndustrialiseerde
landen voortgaande economische ont
wikkeling. Zou dit inderdaad het ge
val zijn, dan zou dit op den duur veel
ernstiger gevolgen kunnen hebben voor
onze werkgelegenheid, dan het snel
doorvoeren van automatisering nu, in
een tijd waarin wij landelijk nog deel
hebben aan de economische groei.
Staatssecretaris dr. J. F. G. M. de
Meijer van Sociale Zaken en Volksge
zondheid verklaarde dit zaterdagmid
dag in een rede op de kaderdag van
het N.V.V. in Tilburg.
Als omstandigheden in ons nadeel
noemde de staatssecretaris het be
staan van veel kleine ondernemingen
en een betrekkelijk geringe mogelijk
heid tot omvangrijke diepte-investerin
gen, die voor automatisering van pro-
duktieprocessen nodig zijn. Hier staan
als voordelen tegenover onze georgra
fisch gunstige ligging en de „know
how" van management en werkne
mers in Nederland.
Automatisering dient, wanneer wij
ons rekenschap geven van de sociale
consequenties, te worden behandeld als
een onderdeel van de veel meer om
vattende technologische ontwikkeling
In eer periode van economische groei
en van verdere maatschappelijke ont
wikkeling behoeft automatisering niet
te leiden tot werkloosheid. Wel heeft er
een verschuiving plaats in de werk
gelegenheid. Door deze verschuiving,
maar ook door de opschuiving naar
boven van de arbeidsposities en cioor het
vervallen van oude, c.q. het ontstaan
van nieuwe arbeidsposities moeten
de werknemers, in de toekomst waar
schijnlijk meermalen in hun leven
van arbeidstaak veranderen.
Wij hebben geen andere keuze dan
ons voor alles te richten op het stimu
leren van de verdere economische ont
wikkeling, waarbij wij vooral hoop
moeten hebben, dat mede daardoor
de automatisering, zonder de volledige
werkgelegenheid in gevaar te brengen,
in het vereiste tempo kan verlopen.
Binnen de geautomatiseerde indu
strie treedt een verandering op in die
zin, dat het aantal werknemers op de
arbeidsplaats sterk vermindert, maar
in de sector van voorbereiding, plan
ning en organisatie toeneemt. Terwijl
in de andere industriële bedrijven
no™ 75 pet. van de werknemers is te
work gesteld in de produktie-afdelin-
gen, is in bepaalde industriële bedrijfs
takken in Amerika het aantal produk-
tie-arbeiders teruggelopen tot 40 Dct.
In de Verenigde Staten neemt de
werkgelegenheid voor de „blauwe
boord" duidelijk af. Het percentage
dat in deze categorie in Amerika in
1964 vormde van de totale beroepsbe
volking was 36 procent. De „witte
boord"-werkers, waarvan het kantoor
personeel een belangrijk onderdeel
vormt, bedroeg in dat jaar in de V.S.
reeds 44 pet. Daarbij zijn in de indu
strie de categorieën hoger en mid
delbaar personeel, inclusief technische
specialisten, belangrijk toegenomen.
Behalve de structuurwijziging van
de bedrijven na invoering van auto
matisering zijn ook veranderingen in
de werktijden en in de beloningssyste
men te verwachten, aldus de staats
secretaris. Er zal waarschijnlijk
meer in ploegendienst en continu
dienst moeten worden gewerkt, daar
de kostbare machines zo min mogelijk
ongebruikt mogen staan. Voor onder-
houdsmensen en controleurs van de
machines en voor de nieuwe functies
van programmeur, systeem-analist e.d.
wordt het nut. van tariefsystemen twij
felachtig.
Naast en boven het reeds in Ne
derland bestaande tekort aan geschool
den door de beginnende automatise
ring is nog een specifiek tekort ont
staan, nl. aan opgeleiden in de meet-
en regeltechniek, aan programmeurs,
systeem-analisten e. d. Vooral met het
vervullen van deze functies heeft men
moeite, nu in Nederland de admini
stratieve automatisering betrekkelijk
snel van start is gegaan Opvallend is
het tekort aan deskundig personeel
voor het werken met computers.
In het algemeen achtte hij in Neder
land gelukkig voldoende belangstelling
voor dit soort functies aanwezig, al kan
men daarbij nog geen duidelijke be
roepsperspectieven voor ogen hebben,
daar de carriëre-mogelijkheden in der-
gehjke beroepen op het ogenblik nog
onzeker zün. Ook ontbreekt nog het
inzicht in de specifieke eisen, welke
bij de toelating tot opleiding en tot het
vervullen van dit soort functies gesteld
dienen te worden. Waarschijnlijk acht
te dr. de Meijer, dat deze nieuwe
functies in hoofdzaak door mannen zul
len worden vervuld.
De vakverenigingen moeten het vol
gens dr. de Meijer tot hun taak reke
nen ervoor te zorgen dat zo min mo
gelijk werknemers als gevolg van auto
matisering zullen worden ontslagen.
Vandaar de interesse van de vakbewe
ging voor mogelqkheden tot bü- en
herscholing, de sympathie en steun ten
aanzien van het vormingswerk en de
voorlichting aan leden over de diverse
aspecten van de automatisering.
Ook de vraag, in hoeverre de auto
matisering steun zal kunnen geven aan
het streven van de werknemers naar
medezeggenschap in de onderne
ming, houdt de vakbeweging bezig. Hü
suggereerde verder, dat wellicht de
Stichting van de Arbeid zich met het
vraagstuk van de automatisering zou
kunnen bezighouden. Werkgc-ers en
werknemers zijn daar samen bij geïn
teresseerd, zo zei hq.
In de loop van dit parlementaire jaar
verwacht de staatssecretaris het aan
gevraagde advies van de S.E.R. inzake
de arbeidsmarktpolitiek, waarin voor
al de aandacht is gevraagd voor de
automatisering in relatie tot de ar
beidsmarkt. Hij hoopt dat dit advies
praktische nadere aanwijzingen zal
bevatten voor het te volgen overheids
beleid.
BONN, 31 okt. (AFP) Bondskan
selier Erhard heeft zaterdag op een
verkiezingsbüeenkomst te Lauter-
baeh in de staat Hessen verklaard,
dat hü niet zal aftreden, ondanks het
uittreden van de vier liberale minis
ters en de moeilükheden die hü ook
in eigen kring ondervindt. „Ik zal blü-
van regeren overeenkomstig de wet-
waarbij ik aan het hoofd van de re
gering ben gesteld om het land te be
sturen", aldus Erhard.
Intussen heeft het bestuur van de
liberale partij op een büeenkomst te
Mainz met algemene stemmen het af
treden van de vier liberale ministers
goedgekeurd. Men weet het gebeurde
aan de crisis binnen de CDU/CSU,
waardoor het kabinet werd verlamd.
Voorzitter Erich Mende sloot de mo-
gelükheid van een terugkeer van de
liberale ministers in het kabinet-Er-
hard geheel uit.
