en de vred* K
Politieke abten in Spanje
door Rome opzij geschoven
I
Rome waarschuwt,
maar gebiedt niet
Carl Schuricht
overleden
Toelating tot seminarie
van Roermond verruimd
Ook HBS en kweekschool basis
Triomfen van Russen
met Kunstmaandorkest
Filmfestival in Eindhoven
eindigt met „open shot
I
BOEK
AANHANGER EN TEGENSTANDER VAN REGIEM AZNAVOUR TROUWT ZWEEDSE paus -
Rome-Reformatie
Nieuwe vormenvolgens Italianen
vooral in Nederland in zwang
Echtpaar-duo
Deane-Drinkall
Modekoning Jacques
Heim overleden
Kwaliteit van bestuur
moet verbeterd
VERKLARING OVER LITURGIE
Befaamd dirigent
i <?A'
BESCHERM
UW KEEL MET
ROTERSEPT
Middenmootters'
Snelle enquête
f,
MAANDAG 9 JANUARI 1967
Tijd voor een
JACQUES HEIM
De Franse zanger Charles Aznavour trouwt binnenkort de Zweedse
Uïla Thursell. Hij heeft hier juist de gemeentelijke ambtenaar de
vijf dollars betaald, verschuldigd voor het „aantekenen".
CARL SCHURICHT
DOOR DR. K. J. HAHN
PETER VAN BUEREN
d»1
V.
Vit tweeën één. Tussentijdse ba
lans van het gesprek Rome-Re
formatie, opgemaakt door dr. H.
M. Kuitert en prof. dr. H. A. M.
Fiolet. Uitgave: Lemniscaat, Rot
terdam.
Dit boek wil, volgens de samenstel
lers aftasten waar en waarom de een
heid van de Kerk door de verschil
lende geloofsgemeenschappen in onze
tijd nog niet beleefd kan worden. Het
bevat een aantal eerlijke, geen enkel
verschil verdoezelende artikelen van
tien bekende oecumenici over onder
werpen als: waarheid, Woord en Sa
crament, Kerk en ambt, Maria, oecu
mene etc. Van katholieke en reforma
torische zijde worden deze thema's
Zeer indringend behandeld. Christenen,
aldus de inleiding, spreken in dit boek
elkaar in geweten tegen om geza
menlijk de reeds in Christus aanwe
zige eenheid te bevrijden van verar
mende eenzijdigheden in de verschil
lende geloofsgemeenschappen. Het doel
van het werk is de Oecumene een stap
verder te brengen, want men beseft in
geloof, ,,dat wij niet meer Kerk van
Jesus Christus kunnen zijn zonder el
kander." De verschillende kerken heb
ben de wacht betrokken bij de onver
vreemdbare tradities van het eigen erf
goed, maar en dit is de gewetens-
Vraag, welke dit boek stelt hebben
zij óók de wacht betrokken bij het on
vervreemdbaar erfgoed van de ker
kelijke eenheid? Zeer ten onrechte ac
cepteren Rooms-Katholieken en Protes
tanten de feitelijke gescheidenheid van
beide confessies te veel als een voldon
gen feit. Rome en Reformatie weer on
der één dak is ondenkbaar, want nooit
bedacht en omgekeerd. Op dit punt
luiden de samenstellers van het boek
de klok! Zij willen uit de vicieuze cir
kel geraken van, „ondenkbaar want
nooit bedacht en nooit bedacht want
ondenkbaar." Het komt ons voor, dat
hier een punt wordt aangewezen van
bijzondere waarde, dat vóór alles een
grondige mentaliteitsverandering in de
breedste zin vereist. Maar bovendien
Is een hernieuwde dialoog noodzakelijk,
waarbij dit boek, door een overzicht
te geven van het aanwezige eenheids
materiaal leiding wil geven. Hoe men
zich die dialoog voorstelt wordt in de
inleiding duidelijk omschreven: elkaar
corrigeren en verrijken, als voorwaar
de voor de verwerkelijking der een
heidsopdracht. Daarbij zal vooral een
houding van vrijblijvendheid moeten
worden vermeden. De verschillende ar
tikelen van dit boek willen een hand
leiding zijn voor onderlinge gesprek
ken in deze geest. Zij peilen de hui
dige stand van zaken als een tussen
tijdse balans met het oog op de eind-
balans. Krachtig wordt aangedrongen
op de indringende „daad." Praten al
léén helpt hier niet, getuige de groeien
de indruk, dat „oecumenische toena
dering een hopeloze zaak is." Vrij
blijvend met elkaar omgaan verlamt
op de duur elke inspiratie, zeggen de
inleiders terecht. Even terecht consta
teren zij, dat de Oecumenische Bewe
ging zich momenteel in een duidelijke
crisis bevindt.
Naar onze overtuiging is dit een bij
zonder waardevol boek. Het is helder
en begrijpelijk geschreven en verdient
een zo breed mogelijke aandacht om
de eenvoudige reden, dat het thema
ons allen ten nauwste aangaat. Het
laat er echter tevens geen twijfel aan
bestaan, dat overhaasting of bagatelli
sering der verschillen de Oecumene
een slechte dienst bewijzen. Wij wen
sen dit ernstige en uiterst leerzame
boek een ruime verspreiding.
L.
(Van onze correspondent)
ROME, 9 jan. Het bericht dat
Dom Aulreli Escarré, abt van Mont-
serrat bij Barcelona, door een de
creet van de Heilige Stoel zijn ambt
als abt van het beroemde eeuwen
oude Benedictijnerklooster heeft moe
ten neerleggen, heeft in Italië begrij
pelijkerwijs veel aandacht getrokken.
Dom Escarré bevindt zich namelijk,
eveneens op last van het Vaticaan,
sinds verleden jaar januari in een
klooster van de zuster Benedictines
sen in Viboldone bij Milaan, nadat
hij, op last van de regering-Franco,
zijn vaderland „vrijwillig" had moe
ten verlaten. Dom Escarré heeft ver
klaard deze nieuwe juridische situatie
in gehoorzaamheid te aanvaarden.
Daarmee is tenminste formeel een
einde gekomen aan een lange crisis
die het klooster in Montserrat in
de laatste jaren heeft doorgemaakt.
Dom Escané genoot in Spanje een
zeer groot aanzien wegens zijn voor
uitstrevende ideeën, zijn belangstelling
voor de Catalaanse taal en cultuur en
wegens zijn openhartige uitspraken ten
aanzien van toestanden van het Fran-
PARIJS, 9 jan. De Franse mode
koning Jacques Heim is gisteravond
in zijn woning in Neuilly bij Parijs op
67-jarige leeftijd overleden.
Heim is voorzitter en algemeen di
recteur van de maatschappij Jacques
Heim geweest en trad van 1958 tot
1962 op als voorzitter van de Parijse
bond van ontwerpers van de haute
couture. Hij was officieel ontwerper
voor mevrouw De Gaulle.
In juli vorig jaar trad hij af als di
recteur van de bond nadat een ruzie
was ontstaan over de publikatie van
foto's van zijn ontwerpen in de Figaro,
voordat deze door hem waren gepre
senteerd.
Jacques Heim heeft ongeveer zes
tig collecties uitgebracht. Hij werkte
dertien uur per dag en nam per jaar
twee weken vakantie. Zijn eerste suc
ces behaalde hij in 1931 op een kolonia
le tentoonstelling met het introduceren
van veelkleurig katoen uit Tahiti voor
de strandmode.
co-régime. De crisis brak uit met een
interview dat hij op 14 november 1964
aan „Le Monde" toestond en waar
in Dom Escarré het regime scherp
kritiseerde. Dit werd de aanleiding tot
zijn ballingschap in Italië.
Kardinaal Antoniutti, prefect van de
congregatie van Religieuzen, vroeger
nuntius te Madrid, heeft vervolgens
een aantal van de meer progessieve
paters van Montserrat naar andere
kloosters over doen plaatsen. Rome
heeft thans echter de verkiezing van
een nieuwe abt in december voor het
eerst onder deelneming van alle paters
laten doorvoeren en bij deze gelegen
heid werd Dom Casiano Just tot abt
coadjutor gekozen die nu tot abt be
noemd is, terwijl Dom Escarré de ti
tel van abt heeft moeten afstaan.
Dom Just geldt als een man wiens
ideeën sterk aan die van Dom Escarré
verwant heten te zijn en die daarom
zowel in het klooster als bij de Cata
laanse bevolking een groot vertrou
wen geniet. Dom Escarré verklaarde
ervan overtuigd te zijn dat Dom Just
het werk in de geest van zijn voor
ganger zal voortzetten.
Het is niet alleen daarom, dat in
Catalanië het vertrek van Dom Es
carré minder hard zal aankcmen. Op
last van het Vaticaan heeft in no
vember namelijk de tegenhanger van
Dom Escarré de abt der benedictijnen
van de Valle de Los Caidos (Dodenval-
lei), Dom Fray Justo Perez de Urbel
zijn ambt eveneens moeten neerleg
gen. Overigens na een onverkwikke
lijke polemiek met de generaal-abt van
Solesmes, bij welke congregatie het
klooster van de Dodenvallei behoort.
Dom Perez de Urbel, van huis uit
Medievalist, is een overtuigde aanhan
ger van het régime en landelijk advi
seur van de Falanges.
Formeel ziet het er dus naar uit,
dat het Vaticaan de geesten tot rust
heeft willen brengen door twee mar
kante figuren van de religieuze wereld
die ook in het maatschappelijke en
politieke leven openlijk positie kozen,
als het ware uit de discussie terug te
trekken. Toch wordt algemeen zeer be
treurd dat hierdoor een zo belangrij
ke geestelijke figuur als Dom Escarré,
die in 't moderne religieuze en culture
le leven van Spanje nog een zo vrucht
bare rol had kunnen spelen juist in
de post-concilliaire periode niet meer
deel kan nemen aan een vernieuwing
die juist in Spanje zo dringend nodig
is. Het vermoeden dat Dom Escarré
zich moest terugtrekken om Franco
de gelegenheid te geven in de kwestie
van het concordaat en de bisschoppen-
benoeming de door het Concilie ge
wenste concessies te doen, berust he
laas voorlopig nog op een al te groot
optimisme. De strikt geheime onder
handelingen tussen het Vatikaan en Ma
drid over deze kwestie slepen zich in
ieder geval nog voort.
BAARN, 9 jan. De Utrechtse hoog
leraar in de biofysica, prof. R. Braams
lid van de onderwijscommissie van de
Volkspartij voor Vrijheid en Democra
tie, heeft zaterdag op een districtscon
gres van de VVD-jongeren verklaard,
dat een verhoging van de kwaliteit
van het bestuur in Nederland dringend
noodzakelijk is. „Van de ambtenaar
zal in toenemende mate persoonlijk
initiatief en inzicht worden gevraagd".
i
ADVERTENTIE
h
(Van onze correspondent)
ROME, 9 jan. De verklaring voor
de liturgie, die door de riten-congrega
tie, tezamen met de raad voor de toe
passing van de constitutie over de
iturgie werd gepubliceerd vormt nog
steeds onderwerp van vele commen
taren in Romeinse kringen en in de
Italiaanse pers. Uit de bewoording
van de verklaring wordt algemeen op
gemaakt, dat het Vaticaan een bijzon
dere bezorgdheid koestert ten aanzien
van de op overhaaste of persoonlijke
initiatieven berustende vernieuwingen
in de liturgie.
De betrokken organen van het Vati
caan zien in de invoering van beatmu-
ziek, van het nuttigen van de commu
nie uit de hand, van de viering van
de Mis in huiselijke kring, van dansen
tijdens de godsdienstoefeningen etc. niet
alleen op zichzelf reeds een gevaar voor
het heilige karakter van het Misoffer,
er wordt gevreesd dat door deze snelle
en individuele of nationale verschei
denheid in de toepassing van de con
ciliaire voorschriften veel verloren gaat
wat aan de zo nodige eenheid en traditie
In de liturgie vastgehouden dient te
worden in de universele Kerk.
De verklaring heeft met opzet niet
de vorm van een decreet gekozen,
maar wel een strenge waarschuwing
willen uitspreken de voorschriften van
de constitutie over de liturgie in acht
te nemen. De plaatselijke kerkelijke
autoriteiten worden dringend verzocht
hierover met grote zorg te waken. Er
Is echter in geen van de officiële be
kendmakingen een speciaal land ge
noemd. Ook de secretaris van de raad
voor de toepassing van de constitutie,
pater Pugnini heeft wel in zijn pers
conferentie van het communiceren uit
de hand gesproken en verklaard dat
deze in de eerste eeuwen gebruikelijke
wijze van communiceren verboden is
Het staat echter vast dat de in de
verklaring gelaakte gevallen in ver
scheidene landen voorkomen. Beat-mu-
ziek is ook in Italië geprobeerd, en in
Engeland en de Verenigde Staten gaat
men soms eveneens vrij ver. Wat de
Riten-congregatie bijzonder betreurt,
ls de grote publiciteit die aan derge
lijke, vooralsnog experimentele ver
nieuwingen gegeven wordt. Men vreest
In Rome dat daardoor een te grote ver
warring en onduidelijkheid zal ontstaan.
Daarom worden de plaatselijke kerke
lijke autoriteiten dringend uitgenodigd
om deze ontwikkeling in hun gebieden
nauwkeurig te volgen.
Het is misschien juist de factor
van de publiciteit en minder die van
de graad van vernieuwingspogingen,
die Nederland een bijzondere positie
in deze doen innemen. Het is nu een
maal een feit dat het bijna een auto
matisme geworden is dat velen, niet
alleen in Rome, bij vernieuwing aan
Nederland denken omdat daar de din
gen zeer openlijk uitgesproken en be
kendgemaakt worden. Zo getuigde de
,,Corriere della Sera" van de beat-
muziek, die door de groep van Ton
van Erp in de Sint Antonius-parochie
in Nijmegen tijdens de Mis wordt
uitgevoerd, waarbij de samenstelling
van de band nauwkeurig wordt aan
gegeven. ,,De Mis is voor ons een hap
pening", zo worden deze jongelui
geciteerd in het Italiaanse blad. En
er wordt verteld dat in huiselijke
kring in een eenvoudige kamer de
Mis wordt gevierd waarbij een groep
van een soort provo's met lange ha
ren aanwezig is. Deze jongeluizo
wordt gezegd, zijn van mening dat
„wij teruggekeerd zijn tot de oorspron
gen: onze agape is een veel aangrij
pender Eucharistie-viering dan welke
traditionele mis ook."
Dat door dergelijke berichtgevingen
bij het Italiaanse publiek de indruk ont
staat dat dergelijke nieuwe vormen
„vooral in Nederland" verspreid zijn,
laat zich gemakkelijk denken. Het is
alleen te betreuren dat naast de waar
schuwingen voor dergelijke zeker vaak
voorkomende excessen in de experimen-
teerlust op een eigenlijk hiervoor min
der geschikt terrein, niet duidelijker
naar voren komt op welke wijze een
verdere vernieuwing dan wel kan wor
den doorgevoerd. En ok als men toe
geeft dat een overdreven publiciteit
voor vernieuwingen in experimentele
stadia onjuist zijn dan kan men ook
betreuren dat bij de beoordeling van
deze excessen in de pers van Italië te
weinig aandacht besteed wordt aan de
echte en oorspronkelijke wil om uit de
geest van het offer zelf nieuwe vor
men te vinden ook als men zich hier
bij soms mag vergissen. Dit is in ieder
geval een teken van religieus „engage
ment" dat positiever te achten is dan
volledig differentisme en als zodanig
ook benaderd zou moeten worden,
DE DUO SONATE voor viool en cel
lo, die Ravel in 1922 schreef, is een
bijzonder boeiend en contrastrijk werk,
dat het voordeligst tot zijn recht komt
door een grote objectiviteit in de weer
gave. Die is moeilijk te realiseren
omdat de dramatische kleur van het
geheel zo sterk is. Men kan niet zeg
gen dat het echtpaar-duo Derry Dea-
ne en Robert Drinkall zaterdag
avond in de Kleine Zaal te Amster
dam die objectiviteit allereerst
heeft nagestreefd, maar een loffelijke
poging om de strenge conceptie van
Ravel te benaderen was het wel.
Het stuk is uitbundig en ingetogen
tegelijk; de weemoed van het derde
deel heeft steeds een strakke lijn. De
violiste Derry Deane is een musicienne
met zuivere intenties; zij heeft getracht
Ravel vanuit de partituur te begrij
pen; haar partner is echter van soli
der, minder sensitief hout gesneden,
maar is daardoor stabieler in de steun
die hij de ander geeft. Zo ontstond
een zij het niet feilloze, dan toch door
leefde en expressieve vertolking van
het moeilijke werk.
Het Amerikaanse duo had een pro
gramma van voor deze combinatie
oorspronkelijke stukken samengesteld,
waarvan ik de sonatine van Jean Ri
vier en de Prélude, Berceuse en Ga
votte van de Russische componist Rein-
hold Glière het meest aangepast vond
bij de trant van musiceren die hen ei
gen is. Zij zijn gevoelige en serieuze
kunstenaars die zich samen op een
vrij riskant en wat ongewone weg
hebben begeven. Hun optreden wekt
sympathie.
v.E.
(Van onze verslaggever)
ROERMOND, 9 jan. De toelating
tot de hogere priesterstudies in het
bisdom Roermond is niet langer ge
bonden aan een gymnasiale voorop
leiding. Voortaan kunnen tot de sinds-
kort bestaande hogeschool voor theolo
gie en pastoraat in Heerlen, de
zuidelijke priesteropleidingsconcentra
tie ook studenten met andere mid
delbare schoolopleidingen als HBS,
kweekschool of college voor late roe
pingen, worden toegelaten.
Deze kandidaten krijgen een klas
sieke vorming, tijdens hun hogeschool
studies. Althans wat latijn betreft, tot
het niveau van het vierde gymnasium.
Grieks krijgen zij geschonken, hoezeer
exegeten dit ook betreuren. In de toe
komst is het zelfs mogelijk, dat kan
didaten voor de hogere priesteroplei
ding, ook zonder middelbare school,
tot het theologisch instituut worden
toegelaten na een voorafgaande bij
scholing elders of door aanvullingscur-
«HMl
VEVEY, 9 jan. (AFP) De be
faamde dirigent Carl Schuricht is
zaterdag op zesentachtig jarige leef
tijd in Seaux-sur-Vevey overleden.
Schuricht, die in Danzig geboren
werd, verliet Duitsland in het begin
van de jaren-dertig en ging toen in
Zwitserland wonen. Hij was een leer
ling van Engelbrecht Humperdinck en
heeft de meest grote orkesten ter we
reld gedirigeerd. Speciale faam ver
wierf hij zich ook als vertolker van
de werken van Beethoven naast die
van Bruckner.
Het bestuur van het Utrechts Ste
delijk Orkest sloot in 1938 een con
tract voor drie jaren met Schuricht
af waarbij deze zich toen verbond jaar
lijks een belangrijk aantal concerten
van het U.S.O. te leiden. Ook met
Willem van Otterloo heeft Carl Schu
richt dergelijke afspraken gehad.
De Zwitserse dirigent kreeg op 7
juli 1948 in het Kurhaus te Scheve-
ningen uit handen van de secretaris
van de Nederlandse Brucknervereni-
ging de Bruckner-medaille uitgereikt
als blijk van waardering voor hetgeen
Schuricht voor de Oostenrijkse com
ponist in Nederland had gedaan. Schu
richt was naast Evert Cornells de eer
ste buitenlande dirigent die Bruck-
ners werk tot het Nederlandse concert
publiek bracht en dan ook de eerste
buitenlandse orkestleider die genoem
de medaille ontving.
HET KUNSTMAANDORKEST heeft
andermaal te Amsterdam in het Con
certgebouw een triomfaal succes ge
boekt met een concert, waarin alles
Russisch was wat de klok sloeg. Een
Russisch programma: Tschaikowsky,
en een Russisch dirigent: Eugene
Swetlanow, niet te verwarren met Con-
stantin Ivanov, die kortgeleden even
eens met het Kunstmaanorkest furore
heeft gemaakt.
Een volmaakte Ouverture Romeo en
Julia bloeide op in een ongewone hel
derheid en samenhang, van alles wat
Tschaikowsky aan dramatisch effect,
melodische spanningen en romantische
tederheid rondom dit inspirerend thema
heeft tezamengebracht. Schijnbaar
moeiteloos zweefde de muziek over het
voetlicht vanuit een als vanzelfspreken
de verstaanbaarheid tussen orkest en
dirigent. In hetzelfde vlak ontwikkelde
zich de weergave van Tschaikowsky's
Eerste pianoconcert, gespeeld door Ni
kolai Petrow. Een jong pianist met een
ravenzwarte artistieke haardos, stam
mend uit een milieu van enkel musici,
nóg studerend aan het Moskous Con
servatorium voor de afronding van zijn
solistische carrière, en toch zich hier
reeds openbarend als een gerijpt pianist
van bijzonder gedetailleerd spel, waarin
elke nuance geregistreerd werd. Zij'n
krachtige crescendo-techniek, de poë
tische inslag van zijn pianissimo-spel,
zijn greep op het geheel en het door
dringen tot de muzikale kern tekenen
zijn jong en bezield kunstenaarschap.
Prachtig tegenspel klonk vanuit het or
kest met een weldadig accent op het
weelderig melodisch patroon. Weidse
perspectieven openden zich in het eer
ste deel, als een ver visioen van een
Russisch landschap; in een veel teder
der sfeer van kamermuziek, verleven
digd met solistische passages ook uit
het orkest, bracht het middendeel An
dantino contrast en ontspanning, ook
ten opzichte van het sluitstuk allegro
con fuoco.
Met de Zesde en laatste symfonie werd
deze volmaakte Tschaikowsky-lezing
tijdens het weekeind besloten. In zijn
visie op en beheersing van de materie,
vindt dirigent Swetlanow zijn gelijke
niet. Zo geheel vervuld van Russisch
muzikaal sentiment, zonder een zweem
van pathos, in een klankweelde waar
in het Kunstmaandorkest zich verre
overtrof, hoorden wij deze Symphonie
Pathétique nog nimmer. Een zee van
muziek, waarin alle nuances van le
vensgevoelens tezamenkomen. Hoogte
punt was voor mij het Allegro con gra-
zia met zijn verrukkelijk elastisch ge
realiseerde ritme in vijfkwartsmaat. Op
het gedecideerd tempo van het derde
deel bijna als het karakter van een fi
nale (vandaar niet ten onrechte een
vroegtijdig applaus), volgde dan het
slotdeel, dat somber van toon onthul
lend is voor de levensmoeheid van de
componist in zijn laatste dagen en zijn
schaduw vooruitwerpt op het trieste
levenseind. Het kort moment van stil
te hierna was tekenend voor de over
weldigende indruk, die men in de zaal
even moest verwerken. Een ovationeel
applaus verbrak daarna de spanning,
opgeroepen door deze alles overtreffen
de, verhelderende, geheel nieuwe visie
op het Russisch fenomeen Tschaikow
sky.
T.Vr.
sussen aan de hogeschool te volgen.
Met de officiële doorvoering van de
gesignaleerde differentiatie van de
vooropleidingsmogelijkheden geeft het
bisdom Roermond het beginsel van het
gesloten klein-seminarie prijs. Voor Rol-
duc, dat in 1946 van open college tot
uitsluitend klein-seminarie werd om
gevormd, betekent dit, dat met ingang
van september de vroegere toestand
weer terugkeert. Overigens niet, meer
in die zin, dat Rolduc weer hét ka
tholieke onderwijsinstituut van weleer
zou worden, de goede katholieke
middelbare scholen, welke overal el
ders in Nederland bestaan, maken een
dergelijke ontwikkeling onmogelijk
maar wel, dat het internaat van Rol
duc voortaan ook weer door niet-pries-
terstudenten bevolkt kan worden.
Mgr. P. Moors, de bisschop van Roer
mond, sprak op een gisteren belegde
persconferentie de verwachting uit,
dat door de aangekondigde maatregel
het aantal internen van Rolduc zal toe
nemen. Eertijds verbleven er 400 in
ternen. Thans nog 180. Volgens hem
zullen er dit geleidelijk aan weer 350
worden, aangezien de behoefte aan in
ternaatsopleidingen toch nog vrij
groot is, met name in bepaalde mi
lieus, waar het studeren van de kin
deren thuis moeilijkheden oplevert. De
aan de bisschoppelijke colleges van
Roermond en Weert verbonden inter
naten kunnen namelijk niet aan de
vraag voldoen. Het internaat van
Roermond is sinds kort in een nieuw
gebouw buiten de stad ondergebracht.
In Weert staat hetzelfde te gebeuren.
Met dit verschil dan wel, dat het
nieuwe internaat aldaar als een con
vict wordt opgezet. Bedoeld als ideaal
leefmilieu voor een vrij grote groep
toekomstige priesterstudenten, die in
het convict overigens met anderen sa
menwonen. Met de bouw van het Weer-
ter convict, in de buurt van de nieuwe
collegescholen, zal nog minstens drie
jaar gemoeid zijn.
Met vertegenwoordigers van dertig
Limburgse middelbare scholen is over
de verruiming van de vooropleidings
mogelijkheden overleg gepleegd. Het
gevolg hiervan is geweest, dat een of
meerdere leerkrachten op de diverse
scholen zich in het bijzonder verant
woordelijk weten om leerlingen, die
zich geroepen voelen tot het priester
schap, een aangepaste begeleiding te
geven. Bovendien zullen zij op ver
schillende manieren belangstelling voor
het reële priesterschap op de scholen
trachten te wekken o.a. door bij be
roepsvoorlichting ook aandacht aan net
priesterschap te schenken. Een speciale
commissie zal zich hiermee, in nauw
contact met de diocesane roepingen-
raad, gaan bezighouden.
Dit is trouwens hard nodig, aldus
mgr. Moors, daar in het verleden de
internaten van de bisschoppelijke col
leges slechts één priesterkandidaat per
jaar afleverden. Wat de hogere pries
teropleiding betreft, deelde mgr. Moors
nog mee, dat het huidige grootsemi
narie in Roermond over enige jaren
gaat verdwijnen, zodra de hogeschool
voor theologie in Heerlen volledig is
uitgebouwd. Voor het Roermondse se
minariegebouw aan de Swalmerstraai
zal een nieuwe bestemming worden ge
zocht.
HET FESTIVAL WAS MOE. Veertig
uur zitten in de warme bioscoop, ze
ventien films zien en steeds maar
luisterendenken en praten, dat ging
niet in de koude kleren zitten, hoewel
door dit alles ongemerkt buiten op
straat de vorst arriveerde waartegen
geen anarchist kan protesteren.
De vermoeienis kristalliseerde zich
in gezapigheid tijdens het slotforum op
zaterdag in de Globe-zaal van de
Eindhovense stadsschouwburg. Uit het
wegblijven van een aantal festivalgan
gers zou opnieuw kunnen worden af
geleid dat de jeugd van Eindhoven
graag naar films wil kijken, maar
minder erover wil denken ei praten.
Misschien lag het ook wel aan de slot-
feestjes die hier en daar waren aan
gelegd.
Gespreksleider van het forum was
Arie Kleywegt („Ik ben geheelonthou
der, toch ben ik lid van de VPRO"),
meepraters Shireen Strooker .(Jon
gens, jongens, wat een Meid), Jan
Blokker (de scenarioschrijver van
Fanfare), H. Wielek (docent en be
kend van vele critische filmfora), Wim
Verstappen (de andere ik van twee
lingbroer Pim de la Parra) en Zei
ler Hattum Hoving.
Grondslag van de discussie: Is er
een basis voor film in Nederland?
Arie Kleywegt zag er nog slaperig uit,
maar maakte als koppelspreker enke
le wakkere opmerkingen, Jan Blokker
had zijn zoontje meegenomen en
richtte zich voortdurend tot deze,
Wim Verstappen onthulde de afmetin
gen van zijn slaapkamer, de heer Wie-
lek kreeg het naar gebruik aan de
stok met het jonge goedje aan zijn lin
kerhand dat hem pleegt samen te
vatten in de term „boodschapper
Shireen Strooker zat te filmsterren en
zorgde voor een ademloze stilte in de
zaal toen ze ging vertellen hoeveel
moeite een bedscène haar kost, en
Hattum Hoving droeg zijn aandeel bij
met enige uitlatingen over het film-
vakmanschap, het zagen met cellu
loid.
Veel niet ter zake doende vragen en
een zestigjarige die nog wat goede
kanten had gevonden in het provota-
riaat. Maar „deze jeugd zal ook een
keer moeten beseffen dat ze ook eens
gaan behoren tot ons, de zogenaamde
middenmoters."
En toen Arie Kleywegt plotseling
bemerkte dat ondanks de matte dis
cussie en toe vtel er n°B wel
te lachen, zonder dat er gelachen
werd de tijd was voorbij gevlogen,
beëindigde hij het forum met een
„open slot", zonder conclusies.
Ds. J.M. Renders, voorzitter van de
Stichting Kunstzinnige Vorming Eind
hoven, besloot het festival, dat hl], de
ze krant zorgvuldig citerend, uniek
noemde.
Na een ontvangst door het gemeen
tebestuur terug naar Amsterdam in de
Scorpiobiel van Verstappen. Hier kon
den we nog even rustig terugzien op
dat filmfestival. Eindhoven, zo lijkt
het na een vijfdaags verblijf, is een
rommelige stad met een merkbaar ge
brek aan traditie. Een stad vol men
sen van buiten, veel geïmporteerde
DE OPZIENBARENDE REDE °(i
China en aan het adres van Cb'
die Paus Paulus VI op Driekoni™;
in de Sint Pieter heeft gehouden, be.:
een historische betekenis. In t,.
toespraak werd een voorlopig hoy,
punt bereikt in het onafgebroken 5
ven van de Paus voor de vrede-
Paus Paulus is niet plotseling
een dergelijk initiatief gekomen. Ja
moet ervan uitgaan hoe de hoU®J
van Rome tegenover de commun1
sche wereld zich in de laatste jaG
gloeilampenproducenten, een T.H.
maar ni-ts van een studentensfeer.
Dit rommelig aandoende geheel
schijnt een prachtige bodem voor cul
turele ontploffingen. Het Van Abbe-
nuseum, zeer actief toneel en film.
De enige stad in het land waar film
volledig is opgenomen in het lesroos
ter van alle scholen en waar een film
cyclus voor de jeugd liefst 5500 bezoe
kers trekt. Het filmfestival staat dus
niet los op zich.
Ondanks de gebleken liefde voor
film, is duidelijk aan het licht geko
men, dat in Eindhoven de aansluiting
met het jonge filmen nog niet hele
maal gevonden is. Een snelle enquete
wees uit, dat men Die Herrenpartie
van Wolfgang Staudte de beste turn
had gevonden. De beste film, Fellini s
8V2, kwam op de tweede plaats. Het
werk van de jonge Nederlandse film-
'arde (Katüs, Kockyn, Body and
iouD werd nauwelijks genoemd.
Rein Bloem, Jan Blokker en vooral
Wim Verstappen ondervonden behal
ve veel bijval ook onbegrip, een ge
deeltelijke contactbreuk. Hun verschij
nen hun poging tot communicatie was
eenvan de nuttigste aspecten van de
filmvijfdaagse. Een op vele punten ver-
held--~nd festival, een goed georgani
seerd feest, waarin de af en toe op
spattende vonken van onenigheid ble
ven drijven op een zee van prettige
vriendelijkheid.
beginnend onder Paus Joannes,
of
wikkelde. De scherpe en geheel
veranderlijke scheiding tussen de ty
werelden, die geen enkel contact
derhielden, was een logisch gevolg ,1
de bloedige kerkvervolging, die S*5
had ingeleid en waartegen Paus
XII met kracht zijn stem verhief-
dualisme werd verzacht sinds, na
dood van Stalin, zich tekenen van e!
zij het ook nog zo kleine, verbetef1.
manifesteerden. Het kwam voor j
communisten, onder de nieuwe te(.
van vreedzame coëxistentie, tot e.
hier en daar verbeterd klimaat WA
in tegemoetkomingen en contay,
mogelijk werden, die misschien al'j
een formele of symbolische of slec,
tactische betekenis hadden, fli®.
waarvan de historische functie in
geheel van een mentaliteitswijziir
niet mag worden onderschat.
Zo mochten alle bisschoppen uit
Oosteuropese landen aan het Con^
f
in Rome deelnemen wat onder
lin onmogelijk geweest zou zijn.
1963 werd mgr. Slipij, na achttien !j
ren gevangenisstraf, vrijgelaten.
hetzelfde jaar bezochten de dochter
de schoonzoon van Khroesjtsjev R°
en werden door Paus Joannes ontv®,
gen. Een feit dat een enorme
slag in de gehele wereld had. De
cycliek „Pacem in Terris", het ge(
le vredesstreven van Paus Joannes
zijn dood vonden in de gehele com1*
nistische wereld van Oost-Europa,
bij officiële instanties, een echo,
uit niet alleen een tactische waaU
ring maar ook een zeker resp
sprak.
DAARMEE IS geenszins gezegd
Rome het atheïsme, het communis^
de kerkvervolging en de discrirP1^
tie van de katholieken onder het C°J
munistische regime niet voortdui'
heeft veroordeeld in onver^U
derd scherpe toon. Dit neemt eC
niet weg dat er van beide ka11 ef
naar nieuwe mogelijkheden van
betering van de betrekkingen V0.f
gezocht. Zo werd in september y
tussen de Hongaarse regering en y
Vaticaan een protocol getekend
een aantal, zij het ook zeer beper
verbeteringen in de toestand vafl
Kerk bracht. In 1965 mocht kardi'%
Beran, bijna twintig jaar gecory
neerd, uit Tsjechoslovakije naar j
me vertrekken zonder titel en fuhy,
af te staan, terwijl de bisschop
Olomouc (Olmütz), mgr. Tomasjek-
apostolisch administrateur van Pr
werd benoemd. J
In 1966 werd de modus vivendi
Joegoslavië gesloten, een gebeurt^
die in de communistische wereld
diepe indruk maakte, omdat hierh1
voor het eerst een communist:5
staat officiële diplomatieke betrejy
gen met het Vaticaan opnam, zij
ook nog niet in volle omvang. a
In hetzelfde jaar werd ook de
sische minister van buitenlandse
ken, Gromyko, door de Paus in
entie ontvangen. Algemeen werd
genomen dat Gromyko het bezoek
Podgorny aan de Paus heeft vo° y
reid. Tenslotte bracht mgr. F
Costa, die het persoonlijke vertro1' j
van de Paus geniet een bezoek
Polen. ,jef
Dit is echter nog lang niet a' 9ï
de Paus toonde in toenemende
belangstelling en zorg voor het j
namese conflict. Dit uitte zich nie f!
leen in vele publieke verklaringe
gesprekken met vooraanstaande 1 ft
nationale figuren, maar ook in ee J
ker parallelliteit van de pause'"
initiatieven met die van de VN-S«Lf
taris het bezoek van de Paus *j
de VN heeft hiertoe zeker bijge t
gen. Verleden jaar zond de Fau«
vendien mgr. Pignedoli als apostol' j,
gedelegeerde naar Vietnam, was^
niet alleen de vertegenwoordigers y
de Zuidvietnamese bevolking onth1/
te, maar ook bereid was met Pe/:
nen van Noord-Vietnam gespre"
aan te gaan. rf
Eris dus kennelijk een uitbre' v
in de vredespogingen van de fJ
vast te stellen waarvan de moti®
en de omvattende doelstellingen 'fJ
encycliek „Christi Matri" tot vóX^jt
king zijn gebracht. De toespraak
Driekoningen over China bewijs* ,f'
de Paus op deze weg niet wil bJ
staan. Hij wil over de vrede spf^1
met de mensen, die voor het hu>
China, het onrustige, het agreS'
China verantwoordelijk zijn.
IN DEZE GESTE worden
nieuwe accenten gelegd. De Jf
richtte zich rechtstreeks tot de lel P;
van de communistische staat, zoa'
reeds eind 1965 een appèl tot f
alle andere staatshoofden heeft
richt. Hij pleitte indirect reeds bU J
bezoek aan de VN voor toelating^
Rood-China. Hij zegt nu dat de
geen para-koloniale instelling is' V,
boven de politieke stromingen efl\A
ven de blokken staat. Daarme®
hij dus een geheel ander gelui
ren dan kardinaal Spellman. ,i*.'
De Paus wil echter niet allee"^
de Chinese leiders over de vrede y
ken, hij onderkent in het streve
de jongeren en in de geest ef
Chinese volk motieven, idealen- ec
doelstellingen, die een basis v0.
gesprek, een dialoog en wederzh
grip mogelijk maken. pïb
De pastorale zorg en de AerèA
van de Paus is hiermede in° e#;
mondiaal en universeel. Zonder
grens. Sommigen vragen zich
af of bij dit streven de grens
religieus-kerkelijke vredespogins
politieke actie in het oog ,e$r<K,
kan worden. De mondiale v 1 e
ties, een fenomeen van secU„aji Li
mensie, plaatsen de opvolger „0ii^
trus en het hoofd van de Ka v
De
Kerk in de voorste lijn van
desfront van de mensheid.
he*
