s>\
Eisen: nuttigzinvol, verantwoord
Voetballer Prins
ontvoert zoontje
vechten
Y rouwen
voor de
KVP
SPEURTOCHT NAAR GARNALENKOTTER
Vruchtbare ontmoetingen
Nederland en Roemenië
Reizigers melden ons
VAN TIJD TOT TIJD
Schoonzoon
vermoorde
in arrest
koop
kwaliteit in de
seizoenfinale van
f
Zwarte Schaap
Van der Molen
KOOP GEEN SPIJT
koop
kwaliteit in de
seizoenfinale van
Vrouw wil niet mee naar Amerika
KOOP GEEN SPIJT
Schildersgezellen
verontrust
Christenen in
politiek niet
radicaal genoeg
i6
KATHOLIEKE ARTSENVERENIGING
Tekort speelruimte
bedreigt jeugd
Vissers zoeken nog
naar Wieringen-6
ONDER BEDREIGING VAN REVOLVER
Mond- en klauwzeer
ook bij runderen
CAMPAGNE VOOR VERKIEZINGEN
v-rwbSBMP"
SPOEDIG FINANCIEEL AKKOORD
AR-V OORZITTER
Officieren verlaten
dienst vrijwillig
MAANDAG1 16 JANUARI 1967
liet'
:n' aef'èl
i °.?f A
'U eK%c
■A*°M
Kt
f
rol.. 1
?gv1>$
w"r
a#f
o$>
NIJMEGEN, 16 jan. Het
wordt steeds moeilijker de gren
zen te zhn van het medische ex
perimenteren op mensen. Maar
hoe moeilijk zichtbaar ook, en
hoe vaak ook misdadig overtre
den, met name door nazi-artsen
hjdens de tweede wereldoorlog,
20 zijn onverbiddelijk verbonden
hiet de menselijke waardigheid.
*n
peek cloppenburg
Pl|pJ8
■M
iPeek cloppenburg
Scheven van de Wieringer vissersvloot zijn zaterdag uitgevaren voor een speurtocht naar de reeds
vijf dagen vermiste gamalenkotter Wieringen-6, de Pieter Alerts. De
nog geen spoor gevonden van het schip en hun collega s aan booi d van de Kottei
Stapelgek
harriet laurey
"grU J
1 pa
ooK'
at5!,(i
co P»V
aanl"0^
ld t«
'0 "jj
iWaar ligt grens van het
experiment op de mens?
V
(Van onze verslaggever)
di?8 Katholieke Artsenvereniging had
8,1 thema zaterdag tot studie-onder-
^rP gekozen. Het gezelschap medici
W moraaltheologen was het gemakke-
eens over het traditionele uitgangs-
PUnt. Wut en noodzaak van het expe-
•jnient moeten vaststaan, en de pa-
ent dient vrijwillig zijn toestemming
r, Seven. Zoals de voorzitter van de
Sf'tnolieïce Artsenverenigingdr. F.
des al meteen zei, was het in ethisch
.Plicht niet interessant te spreken over
duivelse euthanasieprogramma, het
S°nleggen van een skelettenverzame-
JP-S, het steriliseren van zwakzinnigen,
ondere nazi-schandalen die in
ddam. van een volslagen ontaarde we
gschap bedreven zijn.
.Het ethische probleem wordt echter
r!?gewikkeld als men staat voor de be-
passing een kunstmatig gerekt men-
nteven al of niet met een handom-
DraÜl--te beëindigen. In de dagelijkse
^«Ktijk komen tal van gebruiken voor
een zorgvuldige morele waarde
bon Yerëen- Is bet verantwoord met
Jj.-fjjslde psychofarmaca de persoon-
van de patiënt ingrijpend te
invloeden? Is het juist een eenvou-
huidcarcinoom met een ingewik-
een beroep doen op gevangenen om
zich voor medische experimenten ter
beschikking te stellen. Weliswaar zit
er in het Amerikaanse voorbeeld een
belangrijk element van schulddelging
jegens de samenleving, maar de vrij
willigheid van gevangenen is te onzui
ver om voor volkomen te nemen. In
die vrijwilligheid liggen grenzen die
nogal eens overtreden worden. De vrij
willigheid van een wetenschappelijk
onderzoeker die zichzelf als object voor
het experiment kiest, vond prof. Marlet
ook nogal bedenkelijk. Is het zeker
dat deze onderzoeker, opgesloten in
zijn experiment, niet gedreven wordt
door een zelfvernietigingstendens, of
door prestatiezucht. In het algemeen
trouwens gaan experimenten wel eens
mank aan onzorgvuldige voorbereiding
ongeduld, of overtrokken ambities.
Zonder dat hij academische zieken
hui zen (met hun talloze experimenten)
ook maar enigszins verdacht wilde ma
ken, hij kon zich niet aan de indruk
onttrekken dat wel eens wordt gehan
deld uit een al te zeer verabsoluteerd
wetenschappelijk standpunt. Vanuit de
zaal werd er tegenin gebracht dat het
onjuist en ongemotiveerd is te sugge
reren dat in ziekenhuizen soms ziekte
gevallen overheersend als wetenschap
pelijke problemen worden bezien, maar
prof. Marlet wilde toch staande hou
den hoe hij van nabij had meegemaakt
dat de grenzen van zorgvuldigheid, nut
en vrijwilligheid door een verabsolu
teerde wetenschappelijke houding be
laagd waren.
Randgevallen verdragen geen pas
klare uitspraken. Hoe ver moet men
gaan met de voorlichting aan de pa
tiënt, die zich aan medisch ingrijpen
blootstelt?Hoe komt het vraagstuk te
liggen bij geestelijk gestoorden? Daar
dient de beslissing over het wel of
niet ingrijpen voorgelegd te worden
aan de voogd. Prof. Marlet vond het
bedenkelijk als op de verantwoorde
lijkheid van de voogd een te zwaar
beroep wordt gedaan, door diens be
slissing te vragen over het toelaten
van een ingrijpend experiment. Een
randgeval is ook het genetische expe
riment met de manipulaties met de
erfelijkheidscellen van de mens. Is het
goed de tegenwoordige genetische die-
renexperimenten te verplaatsen naar
de menselijke sfeer? Zit hier niet een
gebrek aan wetenschappelijke ernst
achter? Zijn zin en noodzaak al be
wezen? Hij liet de vraag open, want
zo goed als hier het medische ex
periment onvoldoende wetenschappe
lijke rijpheid bezit, zo goed is ook de
medische ethiek nog in een veel te
pril stadium van ontwikkeling om zui
ver te kunnen oordelen.
wj, plastische chirurgie te bestrijden,
«e» j r kan men gaan met gecompli-
<en» S. riskante operaties bij bejaar-
bik e toekomst zal 't nog veel moei-
maken het menselijk ingrijpen
to/eel te waarderen. Dr. Saes noemde
Vo8? meer de huiveringwekkende be-
d^mgstoename, het blootleggen van
«h j?rsPr<}ng van het menselijk leven
str,,„ft beheersen van de erfelijke
len ,tUur' z°dat men zal kunnen bepa-
tea-®11, welke hoedanigheid de in een
*ijn geconcipieerde mens zal
Hoth ^eense neuroloog dr. Gottfried
Vtui tv aalde meermalen toespraken
®*Pertn? aan> waar in de medische
van u^ntele praktijken de grenzen
Shgetwuf\oelaatbare in zicht komen.
Pius vil6ld hebben de studies van
gewerkt 0p dit gebied richtinggevend
tioaanse' ï?aar sinds het Tweede Va-
ïerschaft 9oncilie meer inzicht heeft
een evoluerend mensbeeld,
<iynami5léér gevoel gekregen voor
*}°rihen tvT in de gangbare ethische
rr' Jwic'haltawan ging de jezuïet prof.
fhnsbruck gariet, moraaltheoloog te
integrit-j.' hit. Iedere inbreuk op de
pngeo0rin„^,an de mens als zodanig is
biet zo J? Men kan de ene mens
dere »»k„aar als middel voor de an-
dat en- Belangwekkend is ech-
Wor<3t k in de traditionele ethiek
gen de j?CcePteerd dat in kleine din-
bate van jnsten van de ene mens ten
bruikt .de gemeenschap worden ge-
gezon.;, Wellicht eenvoudig voor de
l*ienso«e van de ander. Miljoenen
die arL Staan bloed af- 0°k zi3n er
ïieko ??n.en ter beschikking van een
de i_ 1 mvalide stellen. „Hier komt
tiaar dynamiek van de ethiek
8ewer.utr5n' en dit behoort nader uit-
Het e worden", zei prof. Marlet,
bw» goed zo te denken, want de
Oijhensie16'' z*cbzelf zien in z*in socia
'heeft mens zelf is al experiment. Dat
fcooS Pr°f- Van Melsen, de Nijmeepse
*tiduieraar i™ de natuurfilosofie ooit
blo« geformuleerd: „Wat de mens is,
«R» Prijken uit wat hij worden kan,
nitw»Uu het resultaat van zijn inspan-
dttK ?ewezen van de mens moet zich,
Wri experiment toetsen. Het is
tg zakelijk de opgedane ervaringen
ll)h ncentreren in het wetenschappe-
h>cjM?Periment, dat juist óm de mens
bp,, Uitgevoerd. De arts bif uitstek
lijn» zich bij herhaling op de scheids-
lijnT1' in de cirkel van verantwoorde-
«oor leven en dood.
tHg/hdat de mens zelf experiment is,
&tari hij Zich naar de mening van prof.
het °°k ten dienste te stellen van
- verantwoorde en zinvolle experi-
alles
Spoorweg-bond
eist erkenning
tpg-.verantwoorde en zinvolle experi-
geze a armee is natuurlijk niet alles
Men moet eisen dat het soori
ent in alle opzichten nuttig
Zich en verantwoord is, en men moet
Ptelloin aHe vrijwilligheid ten dienste
ba*6 n' Terecht protesteert de open-
tdB m®ning tegen experimenten op
rfen, bejaarden en ernstig zieken,
terecht ook zal men er in tal van
hiRrl®n in tegenstelling tot de Vere-
8 Staten bijvoorbeeld niet gauw
(Van onze correspondent)
UTRECHT, 16 jan. Op 9 februari
zal het Amsterdams gerechtshof in
hoger beroep uitspraak doen in het
proces tussen de N.S. en de Federa-
tieve Spoorweg Vakvereniging. De
rechter in Utrecht had de F.S.V. een
verbod opgelegd tot het voeren van
een model-actie als protest tegen ae
driejarige c.a.o. die de drie erkende
vakorganisaties met de directie van
de N.S. hebben gesloten.
Geen uitspraak was gedaan over
een erkenning van de F.S.V., omdat
niet duidelijk was gebleken, dat een
eventuele actie ook daarmee te ma
ken zou hebben. Het bestuur van de
F.S.V. hoopt nu op een uitspraak, dat
de vereniging veroordeeld zal worden
als zij iets tegen de c.a.o. onderneemt,
zodat de mogelijkheid open blijft voor
actie om erkenning.
In een zaterdagmiddag gehouden
vergadering zei voorzitter J. Gijsbert-
se dat men niet terug zal schrikken
voor het nemen van drastische maat
regelen als zulks niet langs minnelij
ke weg kan worden verkregen. Beslo
ten werd een telegram aan de direc
tie van de N.S. te zenden, waarin de
verwachting werd uitgesproken, dat
zij alsnog op korte termijn besprekin
gen zal openen om tot de gevraagde
erkenning te komen.
Tevens werd een motie van het be
stuur aangenomen, waarin de nieuwe
vorm van overleg bij de spoorwegen
overeenkomstig de suggesties van
een commissie met uitschakeling van
de F.S.V. een aanfluiting van de de
mocratie werd genoemd. Men zag
hier door een achterdeurtje een onder
nemingsraad naar binnen gehaald,
waarbij alleen de erkende vakorgani
saties een vinger in de pap hebben.
Het bestuur zal zich tot de S.E.R.
wenden om hieraan iets te doen.
Voorts zal de minister van Verkeer
en Waterstaat worden verzocht niet in
te gaan op het verzoek van de direc
tie om ontheffing van de bepaling in
zake zondagsarbeid in de zomerperio
de. Het bestuur ziet vrije zondagen in
het gedrang komen en meent, dat het
mogelijk is zelfs een vakantie van
drie achtereenvolgende weken te ver
lenen, zonder moeilijkheden voor een
behoorlijke bedrijfsvoering.
Tariefsverhoging bij de N.S. en bij
de P.T.T. noemde de voorzitter in het
kader van de prijsbeheersing een ge
vaarlijke manoeuvre van de regering.
Zijns inziens moet het zonder tariefs
verhoging mogelijk zijn de N.S. weer
gezond te maken. Allereerst zou de
overheid alle bedrijfsvreemde lasten
voor haar rekening moeten nemen. De
sterk gestegen personeelskosten ziet
de heer Gijsbertse voornamelijk ver
oorzaakt door een te grote en te dure
top.
Hij keurde ook af, dat met een re
ductie-kaart voor bejaarden een be
paalde groep werd bevoordeeld. Zo
zou ook het militair vervoer volgens
hem volledig voor rekening van de
overheid moeten komen, die dan maar
vrijbiljetten moet verstrekken.
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN, 16 jan. De carna
valsvereniging 't Swerte Schaap
heeft zaterdagavond de oud-hoofd
commissaris van politie van Amster
dam, de heer H. J. van der Molen,
uitgeroepen tot het grootste zwarte
schaap van 1966. Jaarlijks wijst de
carnavalsvereniging twee zwarte
schapen aan: een op nationaal niveau
en een op plaatselijk plan.
Het Nijmeegse zwarte schaap bleek
ook een politieman te zijn. hoofdinspec
teur J. van der Sanden, die met zijn
invoering van eenrichtingverkeer en tal
van andere verkeersmaatregelen nog
al wat kritiek heeft losgeslagen. De
heer Van der Molen was in gezelschap
van zijn vrouw naar Nijmegen gekomen
om tijdens de carnavalszitting de on
derscheiding persoonlijk in ontvangst te
nemen. Hij mocht zijn naam bijschrij
ven in het gouden boek van de vereni
ging. „Dat is weer eens iets anders dan
achter op een sigarendoosje", zo merk
te de president van de carnavalsvere
niging op. De heer Van der Molen be
perkte zich tot een vriendelijk dank
woord en ging niet verder in op de tei-
ten die tot zijn uitverkiezing hebben ge
leid.
VLAGTWEDDE, 16 jan. „Onge
veer dertig procent van de schooljeugd
vertoont ernstige geestelijke afwijkin
gen doordat zij bij gebrek aan voldoen
de speelruimte niet in de gelegenheid
wordt gesteld zich in voldoende mate
te ontplooien. We zullen ons ernstig op
dit probleem moeten bezinnen en bij
het maken van plannen voor de uit
breiding van steden en dorpen, voldoen
de ruimte moeten incalculeren voor
speelruimte voor de jeugd" Dit zei
zaterdag de oud-staatssecretaris Egas
op een studiedag alhier.
*DEN OEVER, 16 jan. Schepen van
de Wieringer vissersvloot die zaterdag
zijn uitgevaren uit Den Oever om te
zoeken naar de afgelopen woensdag
voor het laatst gehoorde garnalenkot-
ter Wieringen-6, de Pieter Alberts, heb
ben tot zondagmiddag drie uur geen
spoor van het schip en zijn bemanning
ontdekt.
Een bericht van een Duits kuststa-
tion, waarin werd gemeld dat ten zuid
westen van boei PE netten, tonnen
kisten en een kleedje waren waarge
nomen, stichtte enige verwarring onder
de opvarenden van de Wieringer vloot.
Een radioboodschap van hun voorzitter
maakte duidelijk dat het hier niet om
de Wieringen-6 kon gaan. Die had geen
rode netten, geen haringtonnen en geen
blauw kleedje aan boord. Bovendien
was de plaats waar deze voorwerpen
drijvende waren gevonden vele mijlen
van de plaats waar de Wieringen-P
het laatst werd gehoord.
ADVERTENTIE
SNEEK, 16 jan. Met ingang van
vandaag geldt voor het gebied met een
straal van tien kilometer om Sneek een
vervoerverbod voor alle vee. Bij koeien
van een veehouder alhier is name-
liik mond- en klauwzeer geconstateerd.
Dit is voor zover bekend, nu voor het
pprst 'dat gevallen van deze ziekte bi]
runderen zijn vastgesteld. Tot dusverre
was er alleen sprake van deze ziekte
bii varkens.
In Sneek wordt verwacht dat het van
daag van kracht wordende vervoerver
bod voor Sneek en omgeving spoedig
zal worden uitgebreid tot de gehele
zuidwesthoek van Friesland en invloed
zal hebben op de markt van dinsdag
alhier en van vrijdag te Leeuwarden.
(Van een correspondent)
KAISERSLAUTERN, 16 jan.
Het onlangs afgesloten contract met
de Amerikaanse voetbalbond is aan
leiding geworden voor een echtelijke
ruzie tussen de 28-jarige beroeps
voetballer Ko Prins en zijn 22-jarige
echtgenote Karin. Terwijl haar man
in de afgelopen week in Pittsburgh
was reisde mevrouw Prins met haar
eenjarig zoontje naar haar ouders
in Kaiserslautern (Saarland); zij wil
niet mee naar de Verenigde Staten.
Dit conflict heeft zaterdag zijn hoog
tepunt bereikt, toen Ko Prins, daar
bij geholpen door zijn broer en een
vriend, trachtte zijn zoontje te ont
voeren, om zijn vrouw zo te dwin-
gen met hem naar Pittsburg
gaan.
(Van onze verslaggever)
UTRECHT, 16 jan. Volgens dr.
M. Klompé, lijsttrekster van de Ka
tholieke Volks Partij voor het noor
den en oosten van ons land en minis
ter van Cultuur, Recreatie en Maat
schappelijk Werk, getuigt het alleen
maar van duidelijkheid wanneer een
regeringspartij een kabinet haar
steun ontzegt. „Het kost moed oen
eigen premier te laten vallen, aldus
mej. Klompé, die zei dat zij in haar
politieke loopbaan (sinds 1947) twee
bijzonder moeilijke beslissingen
heeft moeten nemen. De eerste was
haar handtekening onder het kabi
netsbesluit ter goedkeuring van het
V N -verdrag waardoor Indonesië de
sóuvereiniteit kreeg over Nieuw-
Guinea. De tweede was haar stem
die op 14 oktober de val van het
kabinet-Cals tot gevolg had.
Mej. Klompé opende zaterdag haar
verkiezingscampagne op een bijeen
komst van de commissie vrouw en
lit®*
::.v Sss„5?T
ssPsï :;oS,
ADVERTENTIE
tttreCHT 16 jan. De bij de al
gemene Nederlandse bedrijfsbond voor
de bouwnijverheid aangesloten schil
dersgezellen hebben tijdens een zater
dag hier gehouden landelijke vergade
ring hun hoofdbesturen in een motie op
gedragen alle geschikte wegen te be
wandelen, die ertoe kunnen leiden dat
op korte termijn verbetering ontstaat in
de werkgelegenheidssituatie.
De schildersgezellen van de A.N.B.
ziin verontrust over de ontwikkeling
van de werkgelegenheid in de bouwnij
verheid, waardoor ook zij worden ge
troffen.
nartii van de KVP. De Kamer-kandi-j
date zei dat in haar calP%?5"^staan
lijkheid en fatsoen voorop zullen staan.
Ik heb geen behoefte tegen andere
partijen te schoppen, maar al® I"®"t
onwaarheden vertelt zal ik de PuntJ" j
op de i zetten. Wanneer men zegt dat
de KVP de crisis uitlokte, omdat ae
PvdA-programmapunten aan de orde
kwamen dan zal men het met mij aan
de stok krijgen", aldus dr. Klompé. i
De minister wees erop dat zij vandaag
en morgen de door haar socialistische i
voorganger voorbereide omroepwet in
de Kamer zal verdedigen.
Dr. Klompé deelt de socialistische
mening niet dat de KVP vóór de ver
kiezingen moet zeggen met welke par-
tii(en) zij wil regeren. Aangezien er in
Nederland niet zonder de KVP kan
worden geregeerd, kan pas tijdens de
formatie een keuze worden gemaakt,
omdat eerst op dat moment kan wor
den uitgemaakt onder welke partij (en)
het programma de meeste kans van
slagen heeft. Mej. Klompé wees erop
dat de KVP niet minder is dan andere
partijen. Zij herinnerde eraan dat
„moeilijke groepen" binnen de PvdA
erin geslaagd zijn via amenderingen
het socialistische verkiezingsprogram
ma alsnog te wijzigen tegen de advie-j
zen van de wijze PvdA-mannen in.
Het partijsysteem zoals dat thans
functioneert heeft volgens mej. Klom
pé zijn kwade kanten maar „we zou
den stapelgek zijn als we alles wat we
iuist als de grootste groep de laatste
jaren hebben bereikt zo vlak voor de
verkiezingen zouden loslaten. we
kunnen mooie luchtkastelen bouwen
aldus dr. Klompé, „maar het is veel
reëler tegen de bevolking te zeggen
wat we willen nastreven, maar dan ook
te zeggen dat het offers kost, U kujgt
het niet cadeau", aldus mej. Klompe.
De Kamer-kandidate wil een einde aan
de betuttelarij door de overheid. „Je
moet niet achtenveertig instanties af
lopen voor je een huis mag bouwen.
Het Tweede Kamerlid mej. Kok
gaf een overzicht van wat de laatste
jaren op sociaal-geneeskundig vlak is
bereikt. Zij zei te menen dat van het
huidige kabinet geen standpunt meer
is te verwachten over de vervroeging
van de AOW voor de werkende gehuw
de vrouw. Haar collega mej. A. Kessel
zei dat de Kamerleden meer op de
voorgrond moeten treden omdat de ai-
stand met de kiezer te groot is. Het
Brabantse Kamerlid meent dat men
vrouwelijke Kamerleden eerder durtt
te schrijven dan mannelijke. Ze krijgt
vaak brieven in de trant van „u als
vrouw zult wellicht begrijpen dat...
Mej. Kessel nodigde haar gehoor uit
bij een bezoek aan Den Haag in plaats
van een bioscoopje „een Kamertje te
pikken".
De kandidate voor de Tweede Ka
mer-verkiezingen mevrouw B. Groen-
smit-Van der Kallen werd aangekon
digd als de eerste katholieke huis
vrouw die in de Kamer zitting zal
hebben. Ze sprak over de ruimtelijke
ordening.
raaP'
.BOEKAREST (Agerpress), 16 jan.
v 'taster Luns heeft premier Maurer
j,ah Roemenië en de minister van
hitenlandse Zaken, Manescu, uit-
feiï°digd voor een bezoek aan Ne-
Vaar d' werd aan-
Bit blijkt uit een communiqué, uitge-
5®.v®n na afloop van het Dezoek van
"mister Luns aan Roemenië. Hierin
°rdt verder gezegd, dat minister Luns
Vp Roemeense collega Manescu
Wof gd zijn over de gunstige ontwik-
dp g van de betrekkingen tussen bei-
a landen. De ministers hebben hun
jldoening uitgesproken over de inten-
Wering van de commerciële uitwis-
*®hng tussen beide landen en de goede
•"onomieche mogelijkheden.
Minister Luns en zijn Roemeense
collega zijn het in principe eens gewor
den over de regeling van de hangende
financiële kwesties pussen beide lan
den De ondertekening van een akkoord
hierover kan in de naaste toekomst te
gemoet worden gezien. Gevolg gevend
aan de bij beide partijen bestaande
wens, hebben de twee ministers op 13
januari een culturele overeenkomst ge-
tekend.
Beide ministers hebben voorts inter
nationale vraagstukken openhartig be
sproken en onderzocht. Zij hebben de
overtuiging uitgesproken dat Neder
land en Roemenië actief kunnen bij
dragen aan de pogingen een oplossing
voor deze vraagstukken te vinden, even-
als aan de internationale ontspanning,
waarnaar beide landen streven.
HEBT U meneer Van der Spek
nog gebeld, woensdagavond? Of
wellicht meneer Lankhorst? Of hebt
u hun dan tenminste toch een brief
je geschreven? Nee, natuurlijk. U
wist niet, dat het kon. Maar het
•kan, ze hebben het zelf gezegd. Ze
zijn de straat opgegaan en ze heb
ben het gezegd aan wie het maar
horen wilde. Met een microfoontje
in de hand, maar dat was met het
oog op de televisie.
De heren Van der Spek en Lank
horst lopen zelf, recht van lijf en
(Kamer-)leden, door onze nietsver
moedende Nederlandse straten en
ze hoeven u maar tegen te komen,
of ze snijden onverschrokken, de
twijfelloze blikken diep in uw on
zekere ogen geboord, de kernproble
men van onze wereld aan.
Vindt u het soms gewoon, datfde
onderontwikkelde landen geen
eigen stem hebben bij de beslissing
over hun toekomst? Vindt u, dat
wij de nog onmondige staten maar
aan hun lot moeten overlaten, zon
der ontwikkelingshulp te bieden?
En vindt u niet, dat aan de ellende
van Vietnam zo spoedig mogelijk
een einde moet komen?
U voelt het wel, de vragen wor
den onomwonden gesteld, en de Ne
derlandse bevolking het is per
televisie gebleken heeft daar niet
van terug. Geen verdoezelende nu
ances, geen gegoochel met keerzij
den of tegenargumenten, die de
zaak alleen maar compliceren. De
antwoorden worden dan ook precies
zoals verwacht mag worden. Wie
de paplepel zó plotseling zó dicht
bij de mond gebracht krijgt, kan
niet anders dan toehappen en in
slikken. En zo bekeken, moet het
er voor de PSP wat de komende
verkiezingen betreft wel rooskleu
rig uitzien.
Maar mocht u nog vragen over
hebben want er zijn altijd men
sen die juist de eenvoudige dingen
niet begrijpen, die altijd nog van
alles willen weten, vóór ze einde
lijk eens ja zeggen dan kunt u
altijd bellen of schrijven.
OVER TELEVISIE kan iedereen
zeggen wat hij wil, en dat wórdt
dan ook gretig gedaan. Eén ding is
onweerlegbaar: televisie brengt de
niet waar te maken. Ook niet door
televisie, al heeft die langzamer
hand de schijn gekregen van een
zelfstandigheid, een autoriteit die
ons het ongewetene doet weten, het
onpeilbare doet peilen.
De magie van televisie sust on
willekeurig het besef in slaap, dat
ook zij zoals elke andere uitvin
ding nooit wezenlijk méér is
dan die eerste mens, die zijn eerste
beitel nog uit de steen moet slijpen.
De mens zonder hulpmiddelen, die
door alle stadia van vervolmaking
heen bepalend is gebleven. Maar
zijn eigen ontwikkeling, zijn intelli-
wereld in onze eigen straat, in ons
eigen huis.
Maar daarom is, jammer genoeg,
het omgekeerde nog niet waar. Eer
der dan van ons wereldmensen te
maken, voor wie de grenzen ook in
nerlijk tot de verste verten ver
schoven zijn, wordt zij voor ons het
medium bij uitstek, dat de univer
sele problemen in handzaam for
maat overbrengt. En als zij bij ons
aan huis zijn bezorgd, die proble
men, zijn het eigenlijk al huis- en
straatproblemen geworden, waar
iedereen zijn eigen slijpvlak van
kiezen kan. Dat is ook onvermijde
lijk, want wat nodig is om het ge
heel te overzien, te doorzien, is in
zijn totaliteit onhandelbaar. Het is
heb-
gentie en bekwaamheid
ben hem door de geschiedenis heen
van zichzelf vervreemd. Zijn eigen
uiterste prestaties lijken hun dinge-
lijkheid losgemaakt te hebben van
hun menselijk ontstaan. Als een vol
maakte werktuiglijke zelfstandig
heid die de mensen bestuurt, eer
der dan door hen bestuurd te wor
den.
VAN TIJD TOT TIJD komt u in
de krant een zinsnede tegen van
een oude, bijna testamentische zeg
gingskracht. De woorden roepen
echo's op uit de put van de ge
schiedenis, echo's van verre ver
halen, ontdekkingsreizen, die wij
kennen uit boeken zoals er nooit
meer gemaakt zullen worden.
„Reizigers melden ons..."
Het heeft de ontzag- en vertrou
wenwekkende ernst van een tijd,
waarin de reiziger, de mens zelf,
zonder enig ander hulpmiddel dan
zijn eigen waarneming, geheugen
en vertelkracht, het enige medium
was voor telecommunicatie. Zijn
betrokkenheid was volledig; tech
niek en daarmee de vervreemding
waren niet in het spel. Elke vorm
van geconditioneerd-zijn ontbrak.
Hij werd aan hoven van koningen
en hertogen ontboden en men luis
terde ademloos naar wat hij te ver
tellen had; hij, de enige die wist,
die gezien en gehoord had.
Iets van die fascinatie gaat er
voor mij uit van woorden zoals die,
welke dezer dagen in de krant te le
zen waren. „Reizigers, die vanuit
China Hongkong zijn binnengeko
men, melden..." Zij weten wat ra
dio en televisie de allesweters
van nu niet weten konden. Zij
zijn de ooggetuigen, niet uit hoofde
van een beroep, niet „in dienst
van", maar als alleen-maar-men-
sen. Ze maken het besef weer wak
ker, dat elke bewerktuiging, hoe
zeer die ook tot zelfstandigheid ver
heven lijkt, ding blijft. Ding dat
spiegelt, beeld geeft, maar nooit
onvervreemde werkelijkheid.
Telkens wanneer bij schokkende
gebeurtenissen de techniek het af
moet laten weten en alleen 'n mens
het isolement van een afgesloten
stukje aarde doorbreekt, wordt er
even iets rechtgezet. Reizigers heb
ben het ons gemeld.
Om elf uur stopte voor liet ouder
lijke huis in de binnenstad van Kaisers
lautern een Mercedes met een Neder
lands kenteken. De drie mannen dron
gen het huis binnen, waarbij Prins
zijn schoonvader met een revolver be
dreigde. Er ontstond een gevecht tus
sen beiden, waarbij de schoonvader met
enkele vuistslagen werd neergeslagen.
Daarop rukte Prins zijn zoon uit de
armen van zijn vrouw en verdween
met zijn vrienden in de gereedstaande
auto.
Door snel ingrijpen van de politie
via de telex, kon de Mercedes al een
uur later in Saarbrücken worden aan
gehouden; Prins en de zijnen werden
gearresteerd. Het jongetje werd aan
zijn moeder teruggegeven. Volgens de
politie had Prins 5.000 dollar op zak,
welk bedrag hij als handgeld zou heb
ben ontvangen van de club, waarvoor
hij 15 februari gaat spelen: Pittsburgh,
zondagavond werden de drie mannen
op borgtocht vrijgelaten: de borgsom
bedraagt 1.700 dollar.
Ko Prins heeft zijn vrouw leren ken
nen in de tijd dat hij voor de Duitse
club Kaiserslautern speelde. Twee
jaar geleden keerde hij terug naar zijn
oude club, het Amsterdamse Ajax.
Met andere buitenlandse beroepsspelers
werd Prins kortgeleden gecontracteerd
door de Amerikaanse voetbalbond, om
het voetbal in de Verenigde Staten
tot groter aanzien te brengen.
(Van onze correspondent)
TILBURG, 16 jan. De politie heeft
zaterdagavond de dertigjarige L. M.
aangehouden als verdachte van de
moord of doodslag op de 6">,..jarige S.
van der Mierde, die in de nacht van
zondag op maandag van de vorige week
dood in de tuin achter zijn woning in
de Houtstraat werd aangetroffen.
M„ timmerman van beroep, heeft
nog niet bekend zijn schoonvader te
hebben vermoord. De recherche meen
de over voldoende aanwijzingen te be
schikken om tot aanhouding van de
man over te gaan. Het motief van het
misdrijf kan zijn gelegen in financieel
voordeel, die de dood van het slachtof
fer voor de schoonzoon zou opleveren.
De politie is er nog niet zeker van
of het hier een geval van moord of
doodslag betreft. Voorts onderzoekt zij
in hoeverre de vrouw van de verdach
te, dochter van het slachtoffer, vooraf
van het misdrijf op de hoogte was of
in hoeverre zij later wist wie de dader
was. Het was deze vrouw die 's nachts
omstreeks drie uur haar vader dood in
de tuin aantrof. Toen de politie zocht
naar het moordwapen, werd zij gehol
pen door de gearresteerde schoonzoon,
die vertelde zijn elektrisch lasapparaat
te missen dat in de schuur achter het
huis was opgeborgen. Waarschijnlijk
heeft de schoonzoon de politie op een
dwaalspoor willen brengen.
(Van onze verslaggever)
UTRECHT, 16 jan. Dr. Berghuis,
voorzitter van de AR-partij heeft op de
Deputatenvergadering van zijn partij ge
zegd, dat er bij de toenadering van
de AR tot de CH en de KVP meer
zal moeten gebeuren dan wat de KVP
heeft voorgesteld: namelijk een werk
groep laten studeren naar de moge
lijkheid van één brede christen-demo
cratische partij.
De AR voelt zich met de beide an
dere partijen wel verwant, maar zij
vindt dat de KVP in haar structuur
rapport het centrale punt nauwelijks
of niet raakt. Dat punt is, dat het
christelijk geloof ook programmatisch
de basis en de richting van een chris
telijke politiek aangeeft.
Daarom zou hij in plaats van een
werkgroep liever een gezamenlijk ge
sprek zien met officiële organen van
de partijen. Duidelijk en gemeenschap
pelijk moet de weg worden gewezen,
waaraan de kiezer houvast heeft en
waarin hij zijn diepste gevoelens en
verlangens zal herkennen. Hij en ook
fractievoorzitter B. Roolvink spraken
over een groter radicalisme als chris
tenen in het politieke handelen. De heer
Roolvink zei steeds sterker wordende
krachten te zien die aan christelijke
politici worden opgedrongen cm de po
litiek los te maken van het christelijk
belijden. „Honend wordt ons voor de
voeten gegooid dat christelijke partij
en niets meer zijn dan restanten uit
een ver verleden. Hoewel onze partijen
in het defensief zijn gedrongen moeten
zij zich bewust blijven van hun kracht.
Ook het communisme kon alleen vanuit
een christelijk geloof op de juiste ma
nier tegemoet worden getreden."
DEN HAAG, 16 jan. Als gevolg
van de regeling vrijwillige voortijdige
dienstverlating, hebben tweehonderd of
ficieren de dienst verlaten. De dienst
opperofficier personeel van de land
macht heeft een onderzoek ingesteld
naar de beweegredenen van hen die
van de regeling gebruik gemaakt heb
ben en de resultaten van dat onder
zoek zijn nu bekend geworden.
Van de vertrekkende officieren heb
ben er 153 het vragenformulier van de
dienst opperofficier personeel terugge
zonden. Van die 153 hebben, zo bleek
uit de antwoorden, 48 officieren de
dienst verlaten omdat hun het arbeids
klimaat niet beviel; 18 zijn uit de dienst
gegaan omdat hun het langdurig ge
scheiden zijn van het gezin te veel
werd en 30 hebben de landmacht vaar
wel gezegd omdat ze daar hun emd-
rang hadden bereikt.
In totaal 97 officieren hebben om
arbeidsbemiddeling verzocht en 40 heb
ben daardoor een burgerfunctie ver-
kreeen 32 gevallen zijn nog m behan
deling.'25 slaagden er zelf in passend
werk te vinden, hoewel ze wel om
ïteun verzocht hadden en 45 slaagden
•r zonder gevraagde steun.
