Brittannië
naar Europa
NIEUWE REL OYER S LUITING SEMINARIES
Gun Uzelf
DE
Succes in strijd om
schone lucht
Wilson bij
de Paus
Neger sheriff
in Alabama
DRUK MET CULTURELE REVOLUTIE
President vlucht uit Peking
Verdachte moord
op Khider schiet
politieman neer
Akkoord Kennedy
en Manchester
Ongenood bezoek
voor Witte Huis
door lord gladwyn
MINDER DAMP UIT AUTOMOTOR
Italië steunt verzoek
tot toetreding E.E.G.
Wordt Johnson door
gestoorden belaagd?
LEIDER OFFENSIEF TEGEN MAO
DINSDAG 17 JANUARI 1967
Groter verband
ANNO
De drie topleiders van Polen, zoals zij verschenen in ee»cabare<FogramM ^Edward
Van links naar rechts premier Josef Cyrankiewics, partijleider Viktdyslav Gomoelka en Edward
Gierek» lid van het Politbureau van de Poolse communistische partij.
KARDINAAL WYSZYNSKI
niet terugdeinzen
PARTIJLEIDER GOMOELKA
zwaar geschut
Compromis?
Dood van een president
Amerika
sK#
pi'
Op
avïd BRITTEN ^aa°NaDanNie3avoorï
«vond van grote gebeurtenissen.
DrOrrnoT»
Hun
van Bui-
6*»«: Beueurier
tenlT'a1- T. hUn mlnist« van cui-
teni jSe aken brenëen aan de hoofd-
aan3^ vZak8n brensen een bezoek
®.a" de hoofdsteden van de nabuur-
aebl ?e, heren van de Gemeenschap-
Bchappelijke Markt zullen na die be
kken bijeenkomen in Rome, om
ei Europa te beraadslagen.
Hoofdschotel van de Europese be
prekingen zal niet zozeer de econo-
ie zijn, hoe belangrijk dit onderwerp
P zichzelf ook moge zijn, maar
eer ,de politiek. Hoe zal de toe-
omst zijn van Brittannië en die van
Tin naburen, wanneer meft tot een
orm van werkelijke Europese vereni-
Swg kan komen en in hoeverre bete-
t dit een aanvaarding, dan wel
verwerping van de erfenis van Enge-
lands geweldige verleden?
Wanneer de Britten het Verdrag
«ome ondertekenen zal er namelijk
en eind gemaakt moeten worden aan
e« buitenlandspolitieke beleidslijn,
'«Londen bijna vijf eeuwen lang
eeft aangehouden. Dit moeten de
ten wel bedenken en evenzeer him
Eiote buren, wanneer het hun ernst
s Brittannië in hun midden op te ne-
*Pen. Want of de Britten en de EEG-
teden het prettig vinden of niet, een
Economische Gemeenschap heeft geen"
«hkele zin en kan niet doeltreffend
^e.?ken» wanneer er geen krachtige
Politieke overeenstemming heerst.
Wat ia dit „Europa", dat de Brit-
en vijfhonderd jaar lang met goed
gevolg ervan heeft kunnen weerhouden
lch tot één rijk te verenigen on-
leiding van één enkele Europese
hiacht? We verstaan er dat deel van
et oude werelddeel onder, dat ofwel
öeel uitmaakte van het Romeinse Im
perium, dan wel vanuit het Westen
gekerstend werd. (Dit laatste geldt
oiet. alleen voor West-Europa, maar
evenzeer voor vele oostelijker gelegen
landen). Sinds de tijden van Karei de
Grote tot onze dagen heeft dit gebied
een aantal tradities en denkwijzen ge
meenschappelijk, the zich geleidelijk
®an hebben verbreid, en het wereld
beeld van aanschijn hebben doen ver
anderen. Men noemt dit verschijnsel
Wel de Westerse beschaving en Ameri
ka behoort hier inderdaad ook bij,
boewei niet meer als integrerend deel.
Europa vormt in dit opzicht een cul
turele eenheid, die door vijf eeuwen
broedertwisten niet verstoord kon wor
den.
Zou dit Europa te langen leste het
'angs vreedzame weg eens kunnen
en zullen de twee super-mo-
«ndheden van de wereld hierbij be-
ontlL°f onbewust ajs „eenmaker"
P reden? 0p dit punt wil premier
eni SQn Zich naar men mag aannemen
i_c^e klaarheid verschaffen. Er zijn
in \nUaties, dat hij alleen maar denkt
„en rmen van de volgende verkiezin-
ei> doelbewust roekeloos wil han-
6n- Hij zou overdreven waarde kun-
eb hechten aan de economische as
ceten van de kwestie, maar ik ben
rvan overtuigd, dat de andere insi-
Uaties geen grond van waarheid be-
atten. In ieder geval, welke de over-
®Slngen van Wilson ook mogen zijn,
2ljn ongetwijfeld de bredere poll
ak® overwegingen en niet de weer-
®laS op de Britse levensstandaard
(voorzover die zou kunnen beraamd),
ie Engelands grote tegenstander van
«et ogenblik, president de Gaulle, voor
de geest staan.
DE GAULLE is noodzakelijkerwijs
--Ug elands tegenstander zolang hij
klaarblijkelijk slechts denkt in termen
van de volstrekt onafhankelijke Euro-
Pese nationale staat. Want volgens
i deze (historische) terminologie kan
»Europa" slechts verenigd worden,
jvenneer dit in zijn geheel gebeurt,
betzij door toedoen van een van de
Europese landen, dan wel onder fy-
Eieke druk van een van de super-mo-
Kendheden. Uiteraard is de Gaulle
®en verklaard tegenstander van dit
matste. Derhalve is er volgens zijn
Zienswijze maar één bevredigende op-
lossing mogelijk voor het vraagstuk
Jmn de Europese eenheid: alle betrok
kenen, Engeland inbegrepen, moeten
°P enigerlei wijze de leidinggevende
tol van Frankrijk erkennen en er bij-
Voorbeeld in toestemmen, dat de lo
gische hoofdstad van de Europese unie,
beter gezegd: „confederatie", niet
Brussel zal zijn, of Straatsburg, Lu-
z^mburg, Aken, maar Parijs, waar
er geen sprake meer zou zijn van on
zin, zoals „supra-nationale" bestand
delen of voor een Brusselse commissie.
Wanneer de Britten dit alles zou
den goedvinden en voorts met de West
duitsers zouden overeenkomen, dat de
Amerikaanse troepen er maar het
best aan zouden doen Europa binnen
de kortste keren te verlaten wat
zouden ze er nog moeten in een eens
gezind Europa wanneer er met an-
dere woorden een werkelijke „Derde
klacht"' tot stand zou zijn gekomen
onder Franse leiding, in dat geval is
bet mogelijk, dat een de Gaulle de
Britten zonder meer zou kunnen ver
welkomen in de Gemeenschappelijke
klarkt.
Dit is nu echter juist die oplossing,
Waartegen de Britten zich met succes
Sedurende vijf eeuwen verzet hebben
waartegen ze bijna zeker ook in
de toekomst onoverkomelijke bezwa-
ïen zullen moeten blijven koesteren.
Copyright The Times
Eindeloze conflicten tussen
kerk en staat in Polen
ADVERTENTIE
KUYPIIJ
(Van een bijzondere medewerker)
RUIM EEN JAAR duurt reeds
de spanning tussen kerk en staat
in Polen. Zoals bekend, ontstond
de crisis door de publikatie van
een brief van het Poolse episco
paat aan de Duitse bisschoppen.
In deze brief lieten de bisschop
pen zich zeer verzoenend uit over
de Pools-Duitse betrekkingen. Dit
gaf aanleiding tot felle kritiek
van regeringswege.
Beide partijen gingen elkaar met
zwaar geschut te lijf en een zeer ern
stig conflict dreigde. Maar dit alles ge
beurde in het realistische Polen, dat
zijn „revolutie" van 1956 had gekend.
In het nog altijd overwegend katholie
ke Polen moeten de machthebbers
steeds rekening houden met een volks
oproer als de rechten of de vermeen
de rechten van de kerk in het ge
ding komen.
Alles liep dan ook met een Bisser
nf. Maar de spanningen bleven. Iede
re buitenstaander zou het menselijk
hebben gevonden, als men de menings
verschillen eens op hoog niveau zou
uitpraten, temeer omdat de ene macht
moeilijk zonder de andere kan bestaan.
Maar hiervan is geen sprake. Mgr.
Choromanski; de secretaris van het
Poolse episcopaat, heeft meegedeeld
dat de regering al twee jaar weigert
een gesprek met het Episcopaat te
beginnen.
Sinds enkele weken is er een nieuwe
fase ingetreden. De regering heeft de
sluiting van vier seminaries gelast. Op
een haastig bijeengeroepen bisschop
penconferentie werd besloten aan de
regering alsnog het voorstel te doen
de gemengde commissie van kerkelijke
en wereldlijke leiders bijeen te roepen.
Kardinaal Wyszynski, die zijn gelo
vigen altijd nauwkeurig op de hoogte
houdt van de ontwikkeling in de ver
houding 'kerkstaat, sprak in een her
derlijke brief zijn verontrusting uit over
de gebeurtenissen. In zijn Kerstpreek
kwam hij er nog eens op terug. Hij
verzekerde dat hij indien het moest,
„als een hond op de drempel van het
seminarie zou gaan liggen, bereid al
les te verduren om onze vrijheid van
geweten en de vrijheid van de jonge
priesters te verdedigen". Ook mgr.
Choromanski gaf van zijn kant duide
lijk te verstaan, dat men voor geen
enkele maatregel zou terugdeinzen en
dat een en ander voor het Vaticaan
wel eens aanleiding zou kunnen zijn
haar houding tegenover de Poolse re
gering en de communistische landen
te herzien.
WAARNEMERS HEBBEN zich af
gevraagd waarom de kardinaal deze
scherpe taal gebruikt. Hoewel een soe-
pele houding niet in de lijn ligt van
deze strijdbare figuur, kan men toch
niet volstaan met het constateren van
'wellicht moet men de houding van de
kardinaal in een groter verband zien.
De laatste tijd zijn er contacten ge
weest tussen het Vaticaan en War
schau Mgr. Casaroli heeft als afge
zant van de Paus met de Poolse
machthebbers gesproken. Ook het be
zoek dat mgr. Costa, assistent-generaal
van de Italiaanse Katholieke Actie, aan
Warschau heeft gebracht, wijst erop
dat diplomatiek overleg gaande is.
Het is echter een publiek geheim
dat de regering er niets voor voelt met
de kardinaal te onderhandelen. Het zou
een succes voor de regering zijn als
de onderhandelingen buiten de kardi
naal om gehouden konden worden, iets
waarmee het Vaticaan wel nooit zal
instemmen. Daarom is de vertegen
woordiger van de links-katholieke
groepering PAX, Stefanowicz, niet door
het Vaticaan ontvangen.
Haeft de regering door deze nieuwe
maatregel tegen de seminaries het Va
ticaan willen waarschuwen, dat met
kardinaal Wyszynski niet te onderhan
delen valt? Het is slechts een veron
derstelling, maar insiders zien in ieder
geval enige samenhang.
Wat er ook van zij, de partijpoliti
cus en rechterhand van Gomoelka, Ze-
non Kliszko, heeft de kardinaal inmid
dels laten weten dat de regering bereid
is aan de conferentietafel te gaan zit-
teinmiddels is de kwestie ook publiek
geworden via de dagbladen. Het par
tijblad „Trybuna Ludu" van 27 decem
ber doet in een hoofdartikel een felle
aanval op de kerkelijke hiërarchie die,
volgens het blad, de betrekkingen tussen
Kerk en Staat tracht te vergiftigen. Er
is, nog steeds volgens Trybuna Ludu
geen sprake van dat de staat toezicht
wil uitoefenen op h^ji theologisch on
derwijs. Zij wil er Blechts op toezien
ons reeds veel over de speciale situ
atie van de kerk en de democratie in
Polen, Stomma, die in nauwe rela
tie staat met kardinaal Wyszynski, ge
niet veel aanzien, ook bij partijmen
sen, om zijn weloverwogen, voorzich
tig oordeel, zodat dit zijn toespraak
nog meer reliëf geeft.
Toch moet men van de onderhande
lingen tussen Episcopaat en regering
geen al te hoge verwachtingen hebben.
Een algehele verbetering van de be
trekkingen vraagt nu eenmaal tijd en
geduld.
MADRID, 17 jan (AFP) Een man
die veel gelijkenis vertoonde met een
naar aanwijzingen van getuigen gete
kend portret van de moordenaar van
de Algerijnse leider in ballingschap
Mohammed Khider, heeft een Madri-
leens politieman, die hem meende te
herkennen, neergeschoten. De politie
man werd ernstig gewond.
Lord Gladwyn (66) heeft zijn
carrière gemaakt in de Britse
buitenlandse dienst. Hij was
achtereenvolgens: onderminis
ter van Buitenlandse Zaken,
9edelegeerde bij de Verenigde
Naties en ambassadeur in
Frankrijk. Hij is nu voorzitter
van de vereniging Engeland in
Europa.
In het tweede en laatste deel
van dit artikel, dat morgen ver
schijnt, betoogt Lord Gladwyn,
dat de mythe van het Gemene
best geen inhoud meer heeft.
de regering kan samenwerken, gevaar
lijk dicht is genaderd. Hij sprak zijn
teleurstelling uit over de ontwikkeling
van de verhouding tussen kerk en staat
sinds de Poolse „Oktoberrevolutie" van
1956.
Hij hield een hartstochtelijk pleidooi
voor de dialoog, voor een verdere de
mocratisering van het land. De niet-
communisten zijn, aldus Stomma, tot
nu toe alleen maar objecten geweest
voor de regering, geen personen om
mee van gedachten te wisselen. Hij
betreurde, dat niet iedereen gelijke
burgerrechten heeft en dat in het bij
zonder het aandeel van de partijlozen
(lees: de niet-communisten) in de re
gering veel te gering is.
Als jurist meende hij, dat bij de
rechtspraak nog te veel politieke over
wegingen een rol spelen. Tenslotte stel
de hij het parlement voor een vijfja
renplan op te stellen voor de demo
cratisering van het land, dit in na
volging van het economisch vijfjaren
plan.
Het feit dat zulke woorden gezegd
kunnen worden in het parlement, zegt
(Van een correspondent)
ROME, 17 jan. Met een audiën
tie bij de Paus, gewijd aan de bemid
delingspogingen van het Vaticaan in
zake de oorlog in Vietnam, heeft pre
mier Wilson vanmiddag zijn bezoek
aan Italië besloten.
Wilson heeft gisteren tijdens een
lunch zijn geloof in nauwere Europese
samenwerking beleden en de nadruk
gelegd op de inbreng op technisch ge
bied, die de Britten hiertoe kunnen le
veren. President Saragat wees er gis
teravond tijdens een ontvangst ter ere
van het Britse bezoek op hoe verlan
gend Italië steeds heeft uitgezien naar
een Brits lidmaatschap van de EEG.
De oppositie van president De Gaulle
kwam bij deze officiële redevoeringen
niet ter sprake.
Tijdens de besprekingen van Wilson
met de Italiaanse leiders zijn onder
meer sociale kwesties ter sprake ge
komen, zoals het vrije verkeer van
arbeidskrachten in een na de Britse
toetreding uitgebreide Gemeenschappe
lijke Markt. Voorts werd gesproken
over Londens bijzondere relaties met
het Gemenebest en over landbouw-
kwesties een en ander zonder dat
er blijk gegeven werd van diepgaande
meningsverschillen.
dat de kerk zich niet met politieke za
ken inlaat.
Het blad verzacht zijn standpunt door
te stellen dat er wellicht inspecteurs
zijn geweest, die een misplaatste ijver
aan de dag hebben gelegd en hun boek
je te buiten zijn gegaan. „Er is geen
sprake van dat we de seminaries wil
len laten verdwijnen; wat wij willen
is dat de wet wordt nageleefd".
Nu beide partijen proberen door on
derling overleg deze netelige kwestie
op te lossen, kan men zich afvragen of
dat nog wel mogelijk is.
Dr. Stanislas Stomma, die aan de
staatsuniversiteit van Krakau straf
recht doceert, gelooft van wel. De po
litieke groepering van katholieke in
tellectuelen, zwak genaamd, die in het
parlement is vertegenwoordigd en waar
van Stomma de voornaamste woord
voerder is, viert dit jaar zijn tiende
verjaardag. Ter gelegenheid daarvan
sprak Stomma in het parlement een
zeer gedurfde réde uit, die wel eens
van historische betekenis voor Polen
zou kunnen zijn.
Stomma verklaarde onder meer, dat
zijn groep de grens, tot waar men met
TUSKEGEE (Alabama), 17 jan. (Rtr)
Lucius Amerson, een 33-jarige voor
malige parachutist, is te Tuskegee ge
ïnstalleerd als sheriff van Macon Coun
ty. Amerson is hiermee de eerste ne
gersheriff in Alabama sinds de staat
na de Amerikaanse burgeroorlog door
noordelijke troepen werd bezet. De
nieuwe sheriff, die in de vorig jaar
gehouden verkiezingen een blanke te
genkandidaat verslagen had, verklaar
de geen moeilijkheden te verwachten
in Macon County, waar de negers het
merendeel van de bevolking voeren.
In Selma in dezelfde staat, dat in
1965 het centrum was van rassenon
lusten, heeft de nieuwe blanke sheriff
verklaard dat hij een neger tot plaats
vervanger zal benoemen.
NEW YORK, 17 jan. (Reuter)
Mevrouw Jacqueline Kennedy, wedu
we van de vermoorde president, is tot
een akkoord gekomen met William
Manchester, de schrijver van het boek
„De dood. van een president", over de
publikatie waarvan een geschil was
ontstaan tussen haar en de auteur.
Dit is meegedeeld door een woord
voerder van senator Robert Kennedy.
In december van het vorig jaar sprak
mevr. Kennedy zowel Manchester als
de uitgevers „Harper and Row" in
rechten aan. „Harper and Row" wil
len „De dood van een president" in
april uitgeven. De uitgevers zijn met
de regeling akkoord gegaan.
Van de zijde van de familie Kennedy
werd meegedeeld dat de bandopna
men, die Manchester maakte toen hij
in 1964 vraaggesprekken had met
mevr. Kennedy, krachtens het nieuwe
akkoord verzegeld zullen worden op
geborgen in de bibliotheek, gesticht
ter nagedachtenis van de vermoorde
president. In de loop van deze vraag
gesprekken, gevoerd toen mevr. Ken
nedy nog steeds sterk onder de indruk
was van de moord op haar man, zou
den er vertrouwelijke zaken onthuld
zijn. Mevr. Kennedy heeft later gepro
beerd deze intimiteiten geschrapt te
krijgen uit het manuscript van Man
chester.
Ook zouden er nu passages, die
mevr. Kennedy persoonlijk betreffen,
geschrapt worden uit het boek, dat
300.000 woorden telt. Bovendien zullen
de brieven althans zo werd van de
zijde van de familie Kennedy gezegd
die president Johnson aan mevr.
Kennedy heeft geschreven, niet in het
boek worden afgedrukt zonder John
sons toestemming. De familie Kenne
dy zou geen bezwaar hebben tegen de
inhoud van de brieven, die hartelijk
zouden zijn, maar erop staan dat
Johnson van te voren zijn goedkeuring
hecht aan de eventuele publikatie er
van.
WASHINGTON, 17 jan. (Reuter)
Vorig jaar zijn zes personen, zonder
gezien te worden door de veiligheids
dienst, tot het Witte Huis doorgedron
gen door over het hek te klimmen.
Zij werden in de tuinen rond het pre
sidentieel paleis opgepakt, aldus de
Washington Post. Het Witte Huis heeft
meermalen melding gemaakt van po
gingen tot misleiding van de veilig
heidsdienst, maar heeft geen commen
taar willen geven op het bericht van
de Washington Post.
Volgens het blad vreest de veilig
heidsdienst dat door de grote publici
teit rond William Manchesters „Dood
van een president" geestelijk gestoor
de personen aangemoedigd worden in
het zoeken naar manieren om presi
dent Johnson te belagen. Sinds de
moord op president Kennedy is de pre
sidentiële veiligheidsdienst versterkt.
Het Witte Huis zelf, dat omgeven wordt
door drie ringen gewapende politie
agenten en leden van de geheime
dienst, wordt als onkwetsbaar voor
indringer* beschouwd.
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG, 17 jan. In het la
boratorium van een grote Ameri
kaanse benzinemaatschappij is dezer
dagen een succes geboekt in de strijd
tegen de luchtverontreiniging als ge
volg van het gemotoriseerd verkeer.
Het gaat om een betrekkelijk klein
en goedkoop apparaatje, dat de ver
damping van onverbrande koolwa
terstoffen uit carburateur en brand
stoftank tegengaat en deze gassen
ten goede laat komen aan gebruik
voor de motor.
In verband met de strenge maat
staven die in de Verenigde Staten gel
den ten aanzien van luchtverontreini
ging wordt daar in koortsachtig tem
po gewerkt aan een verbetering van
verbrandingsmotoren, die, zoals be
kend, in hoge mate schuldig zijn aan
het vervuilen van de atmosfeer. Dat
vooral de uitlaatgassen, zoals kool-
monoxyde, stikstofoxyden en onver
brande koolwaterstoffen, aan dit euvel
bijdragen, is een grote uitdaging voor
de gehele automobielindustrie, aan
gezien het bijzonder lastig blijkt te
zijn een dergelijke uitstroming van
dampen onschadelijk te maken of ge
heel teniet te doen.
Er wordt, ook in Europa, daarom
nog ingespannen gewerkt om dit pro
bleem do baas te worden, aangezien
er vroeg of laat in Amerika vroeg,
in Europa wat later algemene
maatregelen van kracht zullen wor
den, die aan deze vorm van luchtver
ontreiniging paal en perk moeten stel
len.
Aan die andere manier, waarop de
lucht wordt vergiftigd, namelijk door
het vrijelijk uitstromen van onver
brande koolwaterstoffen uit carbura
teur en benzinetank, wordt in het al
gemeen veel minder aandacht ge
schonken, en toch zijn daarmee grote
hoeveelheden gemoeid. Een gemiddel
de Amerikaanse auto bijvoorbeeld die
niet zou zijn uitgerust met regelende
apparatuur, zou jaarlijks via carter,
uitlaat en door verdampingsverliezen,
ongeveer 240 kilogram onverbrande
koolwaterstoffen afgeven aan de atmo
sfeer. Nu zijn in de Verenigde Staten
de automobielen alle uitgerust met
een carter-ventilatiesysteem, waarbij
deze ongebruikte gassen uit het car
ter worden teruggevoerd naar de mo
tor. Dat geeft, uitgaande van het ge
noemde voorbeeld, een verschil van
zestig kilogram, blijft over 180 kilo
gram, een hoeveelheid die uit een oog
punt van aanvaardbare milieuhygiëne
nog altijd de grenzen overschrijdt.
In Amerika zullen op alle wagens
aldaar de eisen van toepassing wor
den die de Raad voor de Luchtver
ontreiniging in Californië heeft opge
steld. Als het zover is, dient er op
het uitlaatsysteem een naverbrandings-
apparatuur te zijn bevestigd, die de
omvang van de vrijkomende gaswolk
per jaar nogmaals met honderd kilo
gram reduceert. Van de tachtig nog
resterende kilogrammen nu kan door
inbouw van het door de Esso Research
and Engineering Company nogmaals
de helft teniet worden gedaan. Veer
tig kilogram per jaar achten de Ame
rikaanse instanties een toelaatbare
hoeveelheid, waarmee zelfs in Los An
geles, dat zo beducht is voor de vor
ming van „smog" samentrekking
van „smoke" en „fog" geen ram
pen kunnen worden aangericht.
De vinding van Esso bestaat voor
namelijk uit een bus, gevuld met ac
tieve koolstof, die de onverbrande
koolwaterstoffen opvangt en op een
later tijdstip naar de motor voert,
waar zij onder normale omstandighe
den verbranden, zonder dat de wer
king van de motor wordt beïnvloed
of de percentages onverbrande kool
waterstoffen en koolmonoxyde in de
uitlaatgassen toenemen. Het apparaat
je heeft in beginsel een eindeloze le
vensduur en kost slechts enkele gul
dens. Esso houdt het patent, maar fa
briceert het toestelletje niet zelf. Voor
een groot aantal producenten in Ame
rika, met zijn 92 miljoen automobie
len, zit er echter een goede boterham
in, aangezien een dergelijke voorzie
ning binnenkort wet' wèU'Slijk zalor
den voorgeschreven. Ook Euröpese
automobielindustrieën zullen, toor-
zover ze naar de Verenigde Staten ex
porteren, met de verhoogde normen
rekening moeten houden. Het is trou
wens te verwachten, dat ook in Euro
pa zelf de bepalingen inzake luchtver
ontreiniging door het gemotoriseerde
verkeer strakker worden aangetrok
ken, mede onder invloed van de ont
wikkeling in de Verenigde Staten.
The Times, London, 1967
Wat hebben we eigenlijk uitgevoerd vóór we het zo druk kregen met de Grote Proletarische
Culturele Revolutie?"
(Van een correspondent)
HONGKONG, 17 jan. President
Lioe Tsjao-tsji, een van de mikpun
ten der Rode Gardisten, zou volgens
hier binnengekomen berichten uit de
Chinese hoofdstad Peking hebben we
ten te vluchten. Vanuit de stad Tsjek,
een honderdvijftig kilometer ten zui
den van Peking, zou hij een offensief
willen openen op Mao en zijn Cul
turele Revolutie. Daartoe zou Lioe
een arbeidersbeweging gevormd heb
ben, die vastberaden weerstand wil
bieden aan Rode Garde-terreur.
De muurkranten van de Rode Gar
de in Peking richten zich thans voor
namelijk tot de vijfhonderd miljoen
boeren, die opgeroepen worden zich
niet te laten misleiden door loze be
loften over loons- en andere verhogin
gen van tegenstanders van partijlei
der Mao, die de boeren zouden willen
opstoken tot het stellen van „onzin
nige economische eisen." Deze oproep
schijnt voornamelijk bestemd voor de
miljoenen „burgerlijke" Chinezen, die
de afgelopen jaren naar het platteland
gezonden zijn om daar op collectieve
boerderijen tewerkgesteld te worden.
Volgens waarnemers in Peking begint
de Chinese premier Tsjoe En-lai een
steeds belangrijkere rol te spelen. Men
gelooft dat hij een compromis tot stand
wil brengen tussen de elkaar bestrij
dende Mao en Lioe Tsjao-tsji. Welke
rol hij nu precies speelt is niet na te
gaan. Het is mogelijk dat hij alleen
maar wil voorkomen dat 's lands eco
nomie door het voortduren van de on
lusten volkomen aan de grond komt te
zitten. Maar verscheidene waarnemers
sluiten ook de mogelijkheid niet uit,
dat hij, na lange tijd zijn kans te heb
ben afgewacht, thans een greep naar
de macht probeert te doen. Het kan
ook zijn dat de partij-leider Mao zelf
hem tot zijn naaste medewerker heeft
uitverkoren
